Uitspraak
RECHTBANK OVERIJSSEL
1.De procedure
- de dagvaarding
- de conclusie van antwoord in conventie en van eis in reconventie.
2.De feiten
In de aankondiging stond als looptijd of uitvoeringstermijn van de opdracht vermeld: “Aanvang: 23/03/2015 Voltooiing: 30/10/2015”.
Zo spoedig mogelijk na de aanbesteding zal de gunningsbeslissing aan de inschrijvers worden bekend gemaakt.
2.6. De provincie voerde zelf volgens bestekparagraaf 1.02 directietoezicht op het werk.
1. Het gehele werk opleveren uiterlijk vrijdag 30 oktober 2015. Het bedrag van de korting, bedoeld in paragraaf 42 lid 2 van de U.A.V. 2012 bedraagt per dag € 1.500,--.2. De aannemer dient rekening te houden met de genoemde werkbare periodes en te nemen maatregelen welke staan omschreven in het ecologisch werkprotocol (Bijlage 10 van dit bestek).In de Nota van Inlichtingen d.d. 17 februari 2015 is opgenomen:
Opleverdatum wijzigt naar vrijdag 13 november 2015.In het bestek onder 01 02 04 is het volgende bepaald:
01 Indien de aannemer de (…) gegeven opdrachten niet nakomt, zal per voorkomend geval en per werkdag een korting worden toegepast. Deze korting wordt verbeurd zonder dat een ingebrekestelling nodig is.Deze korting bedraagt:a) 1.500 euro bij overschrijding van de uiterste oplevertermijn zoals vermeld in lid 1 van Par 1.05 van dit bestek;(…)2.8. Blijkens hoofdstuk 2.2 van het bestek, de nadere beschrijving, heeft het werk betrekking op “vaarweg 1”, “vaarweg 3”, “vaarweg 8”, “vaarweg 9” en “De Blauwe Hand”. De werkzaamheden met betrekking tot die onderdelen zijn in het bestek gerubriceerd in opruimwerkzaamheden, grondwerken, groenvoorzieningen, beschoeiingen, verwijderen Fauna Uittrede Plaatsen (hierna: FUP’s) en “werk algemene aard”. Vervolgens zijn per bestekpost de eenheden en (veelal verrekenbare) hoeveelheden (“V”) uitgewerkt. Op meerdere plaatsen is in het bestek voorgeschreven:
Maaien gewasBetreft: preventief maaien van riet, lisdodde en/of biezen op de oever. (…) Het preventief maaien dient voorafgaand aan het broedseizoen plaats te vinden om zodoende de kans te verkleinen dat broedvogels zich in de werkstrook gaan nestelen.en:
Verwijderen begroeiingBetreft: het verwijderen van begroeiing in de werkstrook. De werkzaamheden dienen voorafgaand aan het broedseizoen plaats te vinden.
Globaal gesproken loopt het broedseizoen van half maart tot half juli, maar ook later kunnen nog broedgevallen aanwezig zijn (…)
Mitigerende maatregelen uit opname F&F is dat er geen werkzaamheden uitgevoerd kunnen worden tot eind voortplantingsseizoen diverse Flora en Fauna, mogelijk brengt dit kostenverhogende omstandigheden met zich mee, en mogelijke gevolgen voor de opleverdatum.2.12. Per e-mail van 16 juni 2015 is daarop door de provincie gereageerd, onder meer als volgt:
De provincie is van mening dat het bestek duidelijk is over flora en fauna. Hier dient de aannemer in zijn planning rekening mee te houden.
Doordat de opdracht niet op tijd is verstrekt is Tebezo niet in de mogelijkheid geweest de materialen voor het bestek in te kopen, op het prijsniveau van februari 2015. Dit heeft als gevolg dat een aantal leveranciers de prijzen van leveranties niet gestand kunnen doen en een prijsverhoging toepassen. (…) Meerwerk: € 36.347,39.2.14. Per e-mail van 16 juni 2015 is daarop door de provincie gereageerd als volgt:
U heeft na 6 mei niet aangegeven niet in te stemmen met de opdracht vanwege de verstreken gestanddoeningstermijn (…) Het standpunt van de provincie hierin is dat TEBEZO na opdracht begonnen is met de voorbereiding van de werkzaamheden en daarmee de opdracht geaccepteerd heeft. Het geheel betekent dat de opdrachtgever niet akkoord gaat met het afwijkingsformulier.
Met het ecologisch werkprotocol heeft opdrachtgever onomstotelijk de schijn gewekt dat er jaarrond gewerkt zou kunnen worden al dan niet in combinatie met het nemen van mitigerende maatregelen. De werkelijkheid ligt echter iets anders. (…)Uit de rapportage opgesteld door deze ecoloog is gebleken dat een substantieel deel van de door ons aangenomen activiteiten vooralsnog niet kunnen / mogen worden uitgevoerd zelfs niet na het nemen van de mitigerende maatregelen zoals is omschreven in het ecologisch werkprotocol.Tebezo stelt zich op het standpunt dat zij op basis van de haar ter hand gestelde informatie niet had kunnen weten dat een aanzienlijk deel van de door haar geplande werkzaamheden niet hebben kunnen plaatsvinden en dat deze werkzaamheden pas later kunnen worden uitgevoerd. Ten gevolge hiervan vertraagd de uitvoering van het project wat leidt tot financiële schade. Ook komt hiermee de opleveringsdatum in gevaar.
Reden voor de uitstel van oplevering zijn onder andere;- De opgetreden vertragingen als gevolg van het flora en fauna onderzoek. Hierdoor hebben wij niet alle werkzaamheden kunnen starten als gevolg van het broedseizoen, en zijn wij genoodzaakt geweest de werkzaamheden uit te stellen tot na het broedseizoen. Het uitstellen van deze werkzaamheden heeft uitloop op de planning tot gevolg gehad.
- Daarnaast zijn er afwijkingen geconstateerd in het aanbrengen van de FUPS op de vaarwegen, door goed onderling overleg is er een alternatief tot stand gekomen, echter speelt de vraag hoeveel FUPS waar moeten worden aangelegd. Deze werkzaamheden dienen nog te worden uitgevoerd, en door mogelijke wijzigingen in het aantal FUPS dienen verschillende materialen nog te worden ingekocht. Door deze onduidelijkheid kunnen wij de werkzaamheden niet voor de opleverdatum gesteld in het bestek op leveren.
- In het bestek vermelden locaties en aantallen te verwerken materialen verschild met de praktijk hierdoor dienen materialen nog te worden verwerkt.- Vertragende omstandigheden zijn vastgesteld (en vastgelegd middels een afwijking) waarbij de werkzaamheden vertraagd konden worden uitgevoerd
- Alternatief inzake de kunststof paalschot beschoeiing waarbij inmiddels overeenstemming is bereikt, echter dienen de materialen nog geleverd te worden, en de werkzaamheden te worden uitgevoerd.2.17. Bij brief van 26 november 2015 heeft de provincie naar voren gebracht geen reden te zien om uitstel van oplevering te verlenen voor vertraging als gevolg van het flora- en fauna-onderzoek. De provincie heeft voor de onder het 2e tot en met 4e liggend streepje vermelde omstandigheden uitstel van oplevering verleend tot uiterlijk 18 december 2015 en voor de onder het 5e liggend streepje vermelde omstandigheid uitstel verleend tot 1 maart 2016.
2.19. Bij brief van 21 december 2015 heeft Tebezo bezwaar gemaakt tegen deelopleveringen van het werk en maakt Tebezo nogmaals aanspraak op verlenging van de bouwtijd en vergoeding van extra kosten:
(…) doordat in de praktijk is komen vast te staan dat in de periode mei tot en met augustus geen bestekwerkzaamheden van enige relevantie en/of omvang uitgevoerd konden worden vanwege ecologische (…) omstandigheden. (…) Momenteel zien wij ons geconfronteerd met stagnatieschade wegens het niet kunnen werken in de periode mei-augustus van dit jaar. Belangrijk is ook dat wij de werkzaamheden die in die periode uitgevoerd hadden moeten zijn nu in een veel kostbaardere periode moeten uitvoeren: minder daglicht, slechtere weersomstandigheden, lagere waterpeilen dus minder diepgang etc. Daarenboven worden wij geconfronteerd met een werk dat enorm uitloopt waardoor wij onder andere ook niet in staat zijn om nieuwe werken aan te nemen die wel aangenomen hadden kunnen worden indien dit werk gereed was geweest. (…) Het is de Provincie bekend dat de door ons ingeschakelde ecoloog (…) tot de conclusie kwam dat er niet gewerkt kon worden in de periode mei tot en met augustus. Daarmee stond voor ons vast dat het bestek en de bijbehorende bijlagen foutieve informatie behelzen en de daarin geschetste mogelijkheid van “jaarrond” werken – waarop en waarmee wij bij onze inschrijving rekening hebben gehouden – in werkelijkheid niet bestaat.2.20. Bij brief van 15 februari 2016 heeft Tebezo een verzoek tot uitstel van de oplevering ingediend tot 15 april 2016. Als reden voor uitstel van oplevering zijn genoemd:
- De opgetreden vertragingen als gevolg van het flora en fauna onderzoek. Hier door hebben wij niet alle werkzaamheden kunnen starten als gevolg van het broedseizoen, en zijn wij genoodzaakt geweest de werkzaamheden uit te stellen tot na het broedseizoen. Het uitstellen van deze werkzaamheden heeft uitloop op de planning tot gevolg gehad.- Daarnaast zijn er afwijkingen geconstateerd in het aanbrengen van de FUPs op de vaarwegen, door goed onderling overleg is er een alternatief tot stand gekomen, echter speelde lange tijd de vraag hoeveel FUPs waar moeten worden aangelegd. Deze werkzaamheden dienen (deels) nog te worden uitgevoerd, en door mogelijke wijzigingen in het aantal FUPs dienen verschillende materialen nog te worden ingekocht. Door deze onduidelijkheid kunnen wij de werkzaamheden niet voor de opleverdatum gesteld in het bestek op leveren.- Diverse andere afwijkingen op het bestek waarbij de doorlooptijd van opstellen/acceptatie zorgt voor een uitloop van de inkoop van materialen.- Vertragende omstandigheden tijdens de uitvoering zijn vastgesteld (en vastgelegd middels diverse afwijkingen) waarbij de werkzaamheden vertraagd konden worden uitgevoerd.- Hoge waterstanden en een vorstperiode, waardoor diverse werkzaamheden in bepaalde perioden niet uitgevoerd konden worden.- Het aanbrengen van stortsteen dat op verzoek later wordt uitgevoerd om zodoende laagwater toeslagen te ontlopen.2.21. Bij brief van 23 maart 2016 heeft de provincie afwijzend gereageerd op de brief van Tebezo van 21 december 2015 en het verzoek tot uitstel van oplevering. De provincie heeft daarbij bericht Tebezo te houden aan de gemaakte afspraak van 1 maart 2016.
€ 194.604,64 wegens korting te voldoen. Daaraan is door Tebezo geen gevolg gegeven.
1. Tebezo te veroordelen tot betaling aan de provincie van een bedrag van € 194.604,62, vermeerderd met de wettelijke rente vanaf 1 juni 2016;
2. te verklaren voor recht dat de provincie jegens Tebezo bevoegd is om de door Tebezo gestelde bankgarantie d.d. 30 mei 2017 in te roepen tot verhaal van het bedrag van
€ 194.604,62;
3. Tebezo te veroordelen in de proceskosten en nakosten, te vermeerderen met wettelijke rente.
a) de provincie te veroordelen tot betaling aan Tebezo van een bedrag van € 1.074.174,- exclusief btw, te vermeerderen met wettelijke handelsrente en te verhogen met 2% ex paragraaf 45 lid 2 UAV;
met veroordeling van de provincie in de proceskosten.
€ 50.277,83 minus minderwerk van € 18.556,22 = € 31.721,61 nog betalen, gefactureerd op 8 juli 2018. Daarnaast heeft Tebezo door de verlate gunning schade geleden wegens prijsverhoging ad € 36.347,40. Verder heeft Tebezo schade geleden door leegloop ad
€ 536,223,-, extra uitvoeringskosten ad € 89.600,- en extra kosten na 13 november 2015 ad € 606.877,-, waarop correcties in mindering strekken in verband met meerwerk, begrotingsfouten en faalkosten, zodat in dit verband een vordering resteert van € 1.006.105,-Volgens Tebezo heeft zij recht op bouwtijdverlenging tot en met de opleverdatum in verband met het opgedragen meerwerk. Nu het werk is opgeleverd en de onderhoudstermijn is verstreken moet de provincie meewerken aan decharge van de bankgarantie.
4.De beoordeling
comparitie
II. Toelichting (indien gewenst) door (de advocaten van) partijen (maximaal 15
minuten per partij), waarvan beknopte notities kunnen worden overgelegd;
- de gevolgen van de late gunning van de opdracht;
consequenties daaraan zijn verbonden;
- de vraag hoe partijen daarover hebben gecommuniceerd;
- de invloed van de in de periode van 1 maart tot en met 8 juli 2016 verstrekte
meerwerkopdrachten op de bouwtijd en waar dat uit kan blijken;
- de vraag of Tebezo recht heeft op bouwtijdverlenging;
- de vraag of sprake is van rechtsverwerking met betrekking tot de korting;
- de vraag of de provincie gerechtigd is de bankgarantie in te roepen en daar (nog)
belang bij heeft;
- de verschuldigdheid door de provincie van de factuur met betrekking tot de 20ste
termijn;
daarvan;
rekening van de provincie zou moeten komen en de onderbouwing ervan;
rekening van de provincie moet komen en de onderbouwing daarvan;
voor rekening van de provincie moet komen en de onderbouwing daarvan;
waarom dit (kennelijk) niet is gelukt.
IV. Bespreking van het verdere verloop van de procedure, zoals:
- de mogelijkheid tot het treffen van een schikking, waarbij desgewenst een
voorlopig oordeel kan worden gegeven, dan wel inschakeling van een mediator;
- verdere regie van de procedure;
- het opmaken van een proces-verbaal;
- de termijn waarop vonnis wordt gewezen;
V. Het eventueel mondeling wijzen van (tussen)vonnis;
VI. Sluiting.
woensdag 22 augustus 2018.De rechtbank verzoekt partijen eventuele nadere stukken eveneens in drievoud in te dienen.
5.De beslissing
woensdag 22 augustusvoor het bepalen van dag en tijdstip waarop de comparitie van partijen zal plaatsvinden. Partijen hoeven niet aanwezig te zijn bij deze rolzitting. Partijen kunnen tot uiterlijk de vrijdag voordien schriftelijk 20 verhinderdata (of 40 verhinderingsdagdelen) opgeven voor de drie maanden volgend op genoemde rolzitting;
woensdag 22 augustus 2018voor het in drievoud indienen van de eigen processtukken door beide partijen en bepaalt dat eventuele nadere stukken eveneens in drievoud moeten worden ingediend bij de rechtbank;
woensdag 19 september 2018voor het nemen van de conclusie van antwoord in reconventie;