Uitspraak
vonnis
RECHTBANK OOST-BRABANT
Strafrecht
Parketnummer: 01/879982-19
Datum uitspraak: 23 december 2021
Vonnis van de rechtbank Oost-Brabant, meervoudige kamer voor de behandeling van strafzaken, in de zaak tegen:
[verdachte] ,
geboren te [geboorteplaats en -dag] 1964,
wonende te [geboorteplaats en -dag]
Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting van 19 november 2021 en 9 december 2021.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie en van hetgeen van de zijde van verdachte naar voren is gebracht.
De tenlastelegging.
De zaak is aanhangig gemaakt bij dagvaarding van 2 juni 2021.
Aan verdachte is ten laste gelegd dat:
hij op of omstreeks 3 juli 2019 te Breukelen, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander, althans alleen, ontucht heeft gepleegd met [slachtoffer] , geboren op [geboortedag] 2002,
die zich beschikbaar stelde tot het verrichten van een of meer seksuele handelingen met een derde tegen betaling en die de leeftijd van zestien jaren maar nog niet de leeftijd van achttien jaren had bereikt, te weten:
- het brengen en/of houden van zijn (verdachtes) penis in de mond van die [slachtoffer] en/of
- het (tong)zoenen met die [slachtoffer] ,
althans een of meer ontuchtige handelingen.
De formele voorvragen.
Bij het onderzoek ter terechtzitting is gebleken dat de dagvaarding geldig is. De rechtbank is bevoegd van het ten laste gelegde kennis te nemen en de officier van justitie kan in de vervolging worden ontvangen. Voorts zijn er geen gronden gebleken voor schorsing van de vervolging.
Bewijs
Inleiding.
Op 2 augustus 2019 vindt een prostitutiecontrole plaats naar aanleiding van de seksadvertentie op [website 1] van de, volgens die advertentie, 21-jarige [alias slachtoffer] . Door één van de verbalisanten wordt een afspraak met ‘ [alias slachtoffer] ’ gemaakt in een hotel in Eindhoven. ‘ [alias slachtoffer] ’ legitimeert zich bij de controle met een foto op haar telefoon van een paspoort. Later, na onderzoek in het politiesysteem, blijkt dat de politie met de minderjarige [slachtoffer] , verder te noemen [slachtoffer] , te maken had en dat zij een foto van het paspoort van haar meerderjarige zus heeft getoond bij de controle. Ten tijde van de prostitutiecontrole was [slachtoffer] 16 jaar.
Vervolgens is nader onderzoek verricht, met name aan de telefoon van [slachtoffer] . Uit dit onderzoek zijn in totaal 27 verdachten naar voren gekomen. [slachtoffer] heeft tegen deze verdachten geen aangifte willen doen, maar is wel meerdere malen gehoord over deze verdachten. Tijdens de verhoren heeft [slachtoffer] verklaard dat zij vrijwillig in de prostitutie werkt en dat zij eerst via [website 2] in contact kwam met sommige klanten en sinds kort een advertentie heeft op [website 1] . Ook verklaarde zij dat zij verschillende werknamen heeft gebruikt, dat zij altijd tegen haar klanten via [website 2] zei dat ze 18 of 19 jaar oud was en dat bij haar advertentie op [website 1] de leeftijd van 21 jaar stond vermeld. Uiteindelijk zijn er 21 verdachten vervolgd, onder wie verdachte.
Aan verdachte is – kort gezegd – ten laste gelegd dat hij op 3 juli 2019 heeft betaald voor het tezamen en in vereniging plegen van ontuchtige handelingen met de minderjarige [slachtoffer] , bestaande uit het zich laten pijpen door en/of (tong)zoenen met [slachtoffer] in Breukelen.
Het standpunt van de officier van justitie.
De officier van justitie acht hetgeen aan de verdachte ten laste is gelegd wettig en overtuigend bewezen.
Het standpunt van de verdediging.
De verdediging stelt zich op het standpunt dat voldoende wettig en overtuigend bewijs aanwezig is om te kunnen komen tot een bewezenverklaring van hetgeen ten laste is gelegd met uitzondering van het eerste gedachtestreepje. Verdachte ontkent dit onderdeel van de tenlastelegging.
De bewijsmiddelen. [1]
De verklaring van verdachte ter terechtzitting [2] , onder meer inhoudende - zakelijk weergegeven -:
Op 2 juli 2019 heb ik [slachtoffer] opgehaald vanaf het station in Breukelen. Vervolgens zijn wij samen naar het [naam hotel] in Breukelen gegaan.
Het geld was voor mij bijzaak. Ik was niet op zoek naar seks tegen betaling, maar toen mij duidelijk werd dat het voor haar ging om seks tegen betaling ben ik niet afgehaakt.
Welke specifieke seksuele handelingen hebben plaatsgevonden wens ik niet over te verklaren nu dat een privéaangelegenheid betreft.
Proces-verbaal (ZD/PD) van 3e verhoor [slachtoffer] , geboren [geboortedag] 2002 (p. 118 – 122). Voor zover inhoudende:
[p. 120] Wat weet je nog over de afspraak met deze 2 personen?
- Dat was in een hotel in Breukelen, volgens mij een [naam hotel] . Deze is echt ongemakkelijk want het was een trio. (…)
Welke seksuele handelingen hebben er met deze personen daadwerkelijk plaatsgevonden?
- Ik heb seks met hun gehad. Ik heb met hem en met haar gezoend, ik heb haar gevingerd en zij heeft mij gevingerd en mij gebeft. (…) ik heb hem gepijpt. (…)
Hoeveel betaalden deze personen voor de seks?
- Dat weet ik niet meer zeker, dat was 200 euro of 250 euro (…).
Proces-verbaal (ZD/PD) van bevindingen onderzoek identiteit (p. 41). Voor zover inhoudende:
Tijdens de controle had betrokkene opgegeven te zijn: [naam] . (…) Omdat dit niet leek te kloppen heb ik, [verbalisant] verder gezocht naar de familie relaties van [naam] en zag ik dat zij een zusje had genaamd [naam] geboren [geboortedatum] te Veldhoven. Vervolgens heb ik op de beschikbare foto geklikt en zag ik dat de foto sterk overeenkwam met de persoon die wij tijdens de controle gesproken hadden.
Voorts verklaarde zij dat wij waarschijnlijk op zoek waren naar haar zestienjarige dochter [slachtoffer] . Ter verificatie vroegen wij wat haar dochter [slachtoffer] bij vertrek uit de woning aanhad. Haar moeder verklaarde dat zij gekleed was in een rood jurkje met daar overheen een beige jas. Deze kleding kwam overeen met de kleding die wij bij betrokkene tijdens de prostitutie controle hadden gezien.
Proces-verbaal (ZD/PD) van bevindingen whatsapp gesprek [verdachte] (p. 65 – 67). Voor zover inhoudende:
[p. 66]
Tijdstip
[telefoonnummer 1] @s.whatsapp.net
[verdachte]
Tijdstip:
[telefoonnummer 2] @s.whatsapp.net
S. (owner)
27-06-2019 13.32
27-06-2019 13.33
Wat vind je van ons? Zou
je het met ons willen doen?
Een trio?
27-06-2019 13.33
27-06-2019 13.34
Ik heb zeker wel interesse
in een trio
150 per uur
(…)
30-06-2019 17.20
Zou je naar station
Breukelen willen komen
woensdag avond 19 uur?
Dat is naast [naam hotel]
...
[p. 67]
30-06-2019 18.16
(…) Betalen we je
250 euro?
30-06-2019 18.19
Dat is prima
30-06-2019 18.38
Laat even weten hoe laat
jouw trein daar aankomt.
Ergens rond 19 uur? Dan
haal ik je op!
(…)
02-07-2019 18.19
Hotel kamer is
gereserveerd! Ik hoop wel
dat je er nog steeds net
zo veel zin in hebt als wij!
Het oordeel van de rechtbank.
Naar aanleiding van de prostitutiecontrole en het onderzoek aan de telefoon van [slachtoffer] is nader onderzoek naar verdachte verricht. Uit de chats en de verklaring van [slachtoffer] blijkt dat zij op 3 juli 2019 een afspraak heeft met verdachte en de [medeverdachte] , zijn partner, in het [naam hotel] in Breukelen. Verdachte haalt haar op het treinstation op om vervolgens samen naar het hotel te gaan. Hier wacht de medeverdachte op hen. Ten aanzien van de verrichte seksuele handelingen heeft [slachtoffer] verklaard dat zij met verdachte heeft gezoend en dat zij hem heeft gepijpt.
Verdachte heeft ter terechtzitting erkend dat hij met [slachtoffer] in contact is gekomen via [website 2] en dat hij met haar de betaalde seksafspraak heeft gemaakt. Verdachte erkent eveneens dat er seksuele handelingen tegen betaling hebben plaatsgevonden, maar over welke seksuele handelingen dit zijn geweest, wenst hij niet te verklaren. Wel ontkent verdachte dat hij door [slachtoffer] is gepijpt.
De rechtbank ziet geen aanleiding te twijfelen aan de verklaring, zoals door [slachtoffer] is afgelegd. [slachtoffer] legt een duidelijke verklaring af en ook op het moment dat zij twijfelt, wanneer haar wordt gevraagd welk bedrag is betaald voor de seksuele handelingen, geeft zij dit ook aan. Over de seksuele handelingen die zijn verricht twijfelt zij niet. Ook heeft [slachtoffer] geen belang bij het afleggen van een onjuiste verklaring, te meer nu zij aangeeft de verdachte en de medeverdachte niet onnodig te willen belasten. De rechtbank gaat dan ook uit van hetgeen door [slachtoffer] is verklaard.
Ten slotte merkt de rechtbank op dat het ten laste gelegde feit als medeplegen ten laste is gelegd. De rechtbank stelt daarbij voorop dat de betrokkenheid aan een strafbaar feit als medeplegen kan worden bewezenverklaard indien is komen vast te staan dat bij het begaan daarvan sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking.
Uit het dossier en het onderzoek ter terechtzitting leidt de rechtbank af dat verdachte de seksuele handelingen tezamen met zijn partner heeft verricht. Verdachte heeft dit ook erkend.
Op grond daarvan oordeelt de rechtbank dat sprake is geweest van een voldoende nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en de medeverdachte, die in de kern bestaat uit een gezamenlijke uitvoering.
Alles overwegende acht de rechtbank hetgeen ten laste is gelegd, voor zover hierna bewezen is verklaard, wettig en overtuigend bewezen.
De bewezenverklaring.
Op grond van de feiten en omstandigheden die zijn vervat in de hierboven uitgewerkte bewijsmiddelen komt de rechtbank tot het oordeel dat wettig en overtuigend bewezen is dat verdachte
op 3 juli 2019 te Breukelen, tezamen en in vereniging met een ander ontucht heeft gepleegd met [slachtoffer] , geboren op [geboortedag] 2002,
die zich beschikbaar stelde tot het verrichten van een of meer seksuele handelingen met een derde tegen betaling en die de leeftijd van zestien jaren maar nog niet de leeftijd van achttien jaren had bereikt, te weten:
- het brengen en houden van zijn (verdachtes) penis in de mond van die [slachtoffer] en
- het zoenen met die [slachtoffer] .
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze in de bewezenverklaring verbeterd. Blijkens het verhandelde ter terechtzitting is verdachte daardoor niet in de verdediging geschaad.
Hetgeen meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven bewezen is verklaard, is naar het oordeel van de rechtbank niet bewezen. Verdachte zal hiervan worden vrijgesproken.
De strafbaarheid van het feit.
Het bewezen verklaarde levert op het in de uitspraak vermelde strafbare feit.
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het feit uitsluiten.
De strafbaarheid van verdachte.
Het standpunt van het Openbaar Ministerie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat een beroep op afwezigheid van alle schuld niet opgaat. Verdachte heeft in het niet-vergunde circuit betaalde seks gehad met een minderjarige. Van een geslaagd beroep op afwezigheid van alle schuld kan, volgens de officier van justitie, in die situatie slechts dan sprake zijn, wanneer de verdachte zich voldoende heeft vergewist van de leeftijd van de persoon met wie hij] een afspraak voor betaalde seks heeft gemaakt. Daarvan is pas sprake als de verdachte om een geldig identiteitsbewijs heeft gevraagd en dat ook heeft gezien, waarbij de verdachte naast de leeftijd ook moet hebben gecontroleerd dat het om het identiteitsbewijs gaat van de persoon die hij voor zich heeft. Aan die vereisten is in dit geval niet voldaan.
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft bepleit dat de verdachte wordt ontslagen van alle rechtsvervolging. Hem komt een beroep toe op afwezigheid van alle schuld als gevolg van verschoonbare dwaling omtrent de leeftijd van het slachtoffer, [slachtoffer] . Verdachte is namelijk met [slachtoffer] in contact gekomen via een datingapp voor volwassenen en hij heeft om een legitimatiebewijs gevraagd toen hij [slachtoffer] van het station ophaalde. [slachtoffer] heeft toen haar OV-kaart aan verdachte getoond. Op deze OV-kaart stond een pasfoto en als geboortejaar stond daarop 1999. Daarnaast heeft de partner van verdachte in zijn bijzijn gevraagd naar de leeftijd van [slachtoffer] waarna zij heeft geantwoord dat zij 20 jaar oud was. Van dit gesprek is een geluidsopname gemaakt.
De verdediging heeft gesteld dat van verdachte onder de gegeven omstandigheden niet meer kon worden gevergd dan hetgeen hij ter verificatie van de (volwassen) leeftijd heeft ondernomen.
Het oordeel van de rechtbank
De rechtbank stelt het volgende voorop. De wetgever heeft in de delictsomschrijving van artikel 248b van het Wetboek van Strafrecht de leeftijd van de persoon die zich beschikbaar stelt tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling, geobjectiveerd. Dat wil zeggen dat niet is vereist dat de verdachte wetenschap van of opzet op die leeftijd moet hebben gehad. Evenmin is vereist dat hij redelijkerwijs moest vermoeden dat het om een minderjarige ging. Wel is een beroep mogelijk op afwezigheid van alle schuld als gevolg van dwaling omtrent die minderjarigheid.
Van een geslaagd beroep op de schulduitsluitingsgrond afwezigheid van alle schuld kan slechts onder uitzonderlijke omstandigheden sprake zijn. Daartoe is vereist dat verdachte in redelijkheid geen verwijt kan worden gemaakt. De rechtbank is van oordeel dat, waar het gaat om ontucht met een minderjarige die zich beschikbaar stelt tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling, relevant is of het gaat om een seksafspraak in het vergunde circuit (zoals een legaal bordeel of legale raamprostitutie) of in het niet-vergunde en daarmee illegale circuit.
In deze zaak gaat het om een seksafspraak in het niet-vergunde circuit. In zo’n geval kan, naar het oordeel van de rechtbank, slechts dan sprake zijn van een geslaagd beroep op afwezigheid van alle schuld als de verdachte zich
persoonlijkheeft vergewist van de leeftijd van degene met wie hij een afspraak heeft, door om het identiteitsbewijs van die persoon te vragen en dat te controleren, in die zin dat de verdachte nagaat of de persoon die hij voor zich heeft degene is van wie het identiteitsbewijs is en vanzelfsprekend of die meerderjarig is. Ontoereikend is het controleren van andere bescheiden waarop een geboortedatum of leeftijd is vermeld, zoals een OV-chipkaart, of het controleren van een kopie van een identiteitsbewijs, omdat die niet dienen ter verificatie van iemands identiteit en/of eenvoudig kunnen worden vervalst of nagemaakt.
persoonlijkheeft vergewist van de leeftijd van degene met wie hij een afspraak heeft, door om het identiteitsbewijs van die persoon te vragen en dat te controleren, in die zin dat de verdachte nagaat of de persoon die hij voor zich heeft degene is van wie het identiteitsbewijs is en vanzelfsprekend of die meerderjarig is. Ontoereikend is het controleren van andere bescheiden waarop een geboortedatum of leeftijd is vermeld, zoals een OV-chipkaart, of het controleren van een kopie van een identiteitsbewijs, omdat die niet dienen ter verificatie van iemands identiteit en/of eenvoudig kunnen worden vervalst of nagemaakt.
Verder is niet relevant dat de seksafspraak tot stand is gekomen via een website die als eis stelt dat degene die het account heeft en/of die zich op deze wijze aanbiedt voor een (betaalde) seksafspraak 18 of 21 jaar of ouder is. Ten eerste is immers de vraag of er enige serieuze controle is op zo’n eis en, als die controle er is, of die sluitend is. Ten tweede blijft, ook bij een sluitende controle van degene die zich op zo’n site aanmeldt en een account heeft, de mogelijkheid bestaan dat zich uiteindelijk iemand anders bij de seksafspraak meldt dan degene die zich bij de betreffende website heeft aangemeld en het account beheert.
De rechtbank realiseert zich dat zij hiermee de lat voor een geslaagd beroep op afwezigheid van alle schuld voor seksafspraken in het niet-vergunde circuit hoog legt. Om begrijpelijke redenen is te verwachten dat sekswerkers in dat circuit geneigd zijn hun privégegevens te beschermen. Het tonen van een identiteitsbewijs aan een klant is daarmee in tegenspraak. Dit maakt echter nog niet dat voor een geslaagd beroep op afwezigheid van alle schuld de eis achterwege mag blijven dat de verdachte zich door het controleren van een identiteitsbewijs heeft vergewist van de meerderjarige leeftijd van degene die zich beschikbaar stelt voor seks tegen betaling in het niet-vergunde circuit. Een dergelijke vergewisplicht past naar het oordeel van de rechtbank bij de wens van de wetgever om minderjarigen te beschermen, welke wens ertoe heeft geleid de leeftijd in de strafbaarstelling van artikel 248b van het Wetboek van Strafrecht de objectiveren. Degene die er voor kiest om toch seks te hebben tegen betaling zonder zich er op deze wijze van te vergewissen dat hij met een meerderjarige te maken heeft, stelt zich bloot aan het risico dat het om een minderjarige blijkt te gaan. Dat risico komt in zo’n geval voor zijn of haar rekening.
De rechtbank gaat ten aanzien van onderhavig verweer uit van hetgeen [slachtoffer] daarover heeft verklaard, namelijk dat verdachte niet om haar legitimatiebewijs heeft gevraagd [3] en dat [slachtoffer] noch haar zus beschikt over een OV-kaart. Bovendien is [slachtoffer] noch haar zus geboren in 1999, waardoor het onaannemelijk is dat dit geboortejaar op de OV-kaart stond vermeld. [4] De rechtbank oordeelt dan ook dat in deze zaak niet is gebleken dat de verdachte om een identiteitsbewijs heeft gevraagd en vervolgens dat identiteitsbewijs op de hiervoor besproken wijze heeft gecontroleerd. Ten overvloede merkt de rechtbank nog op dat ook indien uitgegaan zou worden van de verklaring van verdachte dat hij een OV-kaart heeft gezien, een dergelijke controle – zoals hiervoor reeds is overwogen – ontoereikend is. Daarnaast heeft de rechtbank kennis genomen van de opname waarop te horen is dat de medeverdachte naar de leeftijd van [slachtoffer] vraagt en [slachtoffer] antwoordt dat ze 20 jaar oud is. [slachtoffer] heeft op dat moment ook geen identiteitsbewijs getoond of verwezen naar een eerder moment dat zij dat wel heeft gedaan, zodat slechts het vragen naar de leeftijd onvoldoende is om vast te stellen dat zij meerderjarig is. Al het voorgaande betekent dat verdachte zich niet met vrucht kan beroepen op afwezigheid van alle schuld. De rechtbank verwerpt het verweer. Verdachte is daarom strafbaar voor hetgeen bewezen is verklaard.
Oplegging van straf en/of maatregel.
De eis van de officier van justitie.
De officier van justitie eist een gevangenisstraf voor de duur van twee maanden waarvan één maand voorwaardelijk met proeftijd van 2 jaar en een taakstraf voor de duur van 200 uren te vervangen door 100 dagen hechtenis indien deze taakstraf niet naar behoren wordt verricht.
Een kopie van de vordering van de officier van justitie is aan dit vonnis gehecht.
Het standpunt van de verdediging.
De verdediging verzoekt de rechtbank toepassing te geven aan artikel 9a van het Wetboek van Strafrecht dan wel een geldboete op te leggen. Een andere strafmodaliteit vindt de verdediging niet gepast.
Het oordeel van de rechtbank.
Bij de beslissing over de straf die aan verdachte dient te worden opgelegd, heeft de rechtbank gelet op de aard en de ernst van het bewezen verklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan. Bij de beoordeling van de ernst van het door verdachte gepleegde strafbare feit betrekt de rechtbank het wettelijke strafmaximum en de straffen die voor soortgelijke feiten worden opgelegd. Daarnaast houdt de rechtbank bij de strafbepaling rekening met de persoon en de persoonlijke omstandigheden van verdachte.
De rechtbank heeft in het bijzonder het volgende in aanmerking genomen.
Verdachte heeft zich op 3 juli 2019 samen met zijn partner schuldig gemaakt aan betaald seksueel contact met een minderjarig meisje dat op dat moment (ruim) 16 jaar oud was. Dat is strafbaar gesteld in artikel 248b van het Wetboek van Strafrecht (Sr).
Door zo te handelen heeft verdachte inbreuk gemaakt op de lichamelijke en psychische integriteit van [slachtoffer] . Dat is een ernstig strafbaar feit.
Minderjarigen moeten immers kunnen opgroeien in een veilige omgeving en zich veilig kunnen ontwikkelen, ook op seksueel gebied. Blootstelling aan prostitutie op minderjarige leeftijd past daar niet bij. De wetgever heeft hen op seksueel gebied willen beschermen tegen oudere, verder ontwikkelde personen. Daarom is het plegen van seksuele handelingen tegen betaling met personen beneden de 18 jaren strafbaar, ook wanneer dit met wederzijdse instemming gebeurt. Minderjarigen bevinden zich immers in een gevoelige ontwikkelingsfase van hun leven en moeten gelet op hun jeugdige leeftijd in het algemeen geacht worden niet of in onvoldoende mate in staat te zijn zelf hun seksuele integriteit te bewaken en de draagwijdte van hun gedrag in dit opzicht te overzien.
Verdachte heeft vooral zijn eigen seksuele lusten vooropgesteld in plaats van zich ervan te vergewissen dat hij niet te maken had met een minderjarige. Hij, en hij alleen, is daarvoor verantwoordelijk en ook voor de gevolgen van het nalaten daarvan. Niet het slachtoffer. De bescherming van de minderjarige is immers het uitgangspunt. Zijn handelen is strafbaar, verdachte is strafbaar en hij verdient daarvoor straf.
Aan het vorenstaande doet echter niet af dat het feit van artikel 248b Sr zich in vele varianten en gedaanten van feitelijke situaties kan voordoen en dat dat van invloed is op de strafmaat. In zijn algemeenheid kan worden gezegd dat hoe jonger het slachtoffer is, des te strafwaardiger het betaalde seksuele contact is. Dat geldt ook voor de situatie waarin degene die het betaalde seksuele contact had (verder te noemen: de klant) bewust op zoek is gegaan naar een minderjarige. Ook de klant die op enig moment wel in de gaten had of had moeten hebben dat er iets niet in de haak is en het mogelijk om een minderjarige gaat, handelt strafwaardiger dan degene die oprecht niets door had. Het spreekt voor zich dat de klant die weet dat ten aanzien van deze minderjarige sprake is van een uitbuitingssituatie, zich bevindt aan de uiterste rand van het strafmaatspectrum.
In deze strafzaak is het slachtoffer met verdachte in contact gekomen via [website 2] , een datingapp voor volwassenen. Op haar profiel had [slachtoffer] aangegeven dat zij 20 jaar oud was. De inhoud van haar Tinderprofiel behoefde op zichzelf bij verdachte geen argwaan te wekken over de werkelijke leeftijd van het latere slachtoffer of over een eventuele uitbuitingssituatie.
Uit het dossier en uit het verhandelde ter terechtzitting is verder geenszins aannemelijk geworden dat verdachte op zoek is geweest naar betaalde seks met een minderjarige. Het heeft er naar het oordeel van de rechtbank alle schijn van dat de medeverdachte, door het slachtoffer, in het bijzijn van verdachte, te vragen naar haar leeftijd heeft willen vermijden dat zij te maken zouden hebben met een minderjarige.
Behalve haar jeugdige leeftijd, waren er geen bijzondere situationele omstandigheden op grond waarvan hij gealarmeerd had moeten zijn dat hij mogelijk te maken had met een minderjarige. Haar uiterlijk en haar optreden gaven daartoe kennelijk op het eerste gezicht geen aanleiding. Ook het prostitutie-controleteam werd in eerste instantie door het slachtoffer misleid omtrent haar werkelijk leeftijd. Anders dan door de officier van justitie is betoogd, had verdachte naar het oordeel van de rechtbank evenmin uit bepaald woordgebruik in de Whatsappberichten die zich in het dossier van verdachte bevinden hoeven af te leiden dat hij te maken had met een minderjarige. Dit woordgebruik was net zo goed passend voor een jongmeerderjarige of kon als zodanig door de verdachte ook anders worden uitgelegd
Volgens verdachte kwam zij evenmin in haar handelen over als een minderjarige en was nergens uit af te leiden dat zij dit werk liever niet deed. Naar het oordeel van de rechtbank komt een zelfde beeld naar voren uit het op de zitting beluisterde audiobestand. Het slachtoffer heeft steeds bij de politie verklaard dat zij zichzelf niet als slachtoffer ziet en ook dat zij geen aangifte wilde doen. Zij ‘koos’ naar eigen zeggen voor het hebben van betaalde seks vanwege de inkomsten, maakte autonoom en zelfstandig afspraken met klanten zonder bemoeienis van een ander en werd door niemand gedwongen. Zij maakt in de gesprekken met de politie en ook in de app-gesprekken met klanten naar het oordeel van de rechtbank een stevige en weerbare indruk.
Zoals hiervoor overwogen neemt vorenstaande niet weg dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan een ernstig strafbaar feit door – naar achteraf bleek – betaalde seks met een minderjarige te hebben en draagt hij daarvoor de verantwoordelijkheid. Dat er geen alarmbellen rinkelden staat immers los van de eerdergenoemde vergewisplicht in de niet-vergunde seksindustrie.
Ten aanzien van de strafmodaliteit, overweegt de rechtbank als volgt.
Ingevolge artikel 22b Sr mag in geval van veroordeling voor jeugdprostitutie geen taakstraf worden opgelegd, tenzij daarnaast ook een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf of vrijheidsbenemende maatregel wordt opgelegd.
Het openbaar ministerie heeft ter zitting een onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist van één maand, onder meer omdat van een substantiële onvoorwaardelijke gevangenisstraf een generaal preventieve werking vanuit zou gaan. Een taakstraf zou toekomstige klanten van jeugdprostitutie onvoldoende afschrikken.
De rechtbank heeft oog voor de schrijnende situaties in de (jeugd)prostitutie alsook het belang om het (voort)bestaan van jeugdprostitutie in de kiem te smoren. De dreiging van lange onvoorwaardelijke gevangenisstraffen voor toekomstige potentiële klanten zou mogelijk daarbij behulpzaam zijn. Een te bereiken strafdoel – zoals hier generale afschrikking – dient evenwel altijd in verhouding te staan tot (de ernst van) het verwijt dat een verdachte in een concrete zaak kan worden gemaakt. Het zou in strijd met het beginsel van een proportionele straftoemeting zijn om het te bereiken strafdoel over de rug van de concrete verdachte te dienen. De rechtbank acht het van belang te herhalen dat de beweegreden van verdachte niet was om betaalde seks te hebben met een minderjarige, maar dat hij pas achteraf, toen de politie hem dat vertelde, heeft ontdekt dat het slachtoffer minderjarig was.
Daarnaast mag ook niet uit het oog worden verloren dat van de media-aandacht die deze zaak heeft gekregen op zichzelf genomen al een generaal preventieve werking uitgaat. De media hebben voor en tijdens de zitting veelvuldig en uitgebreid verslag gedaan van deze zaak. Potentiële klanten die op zoek gaan naar jonge (niet minderjarige) prostituees en klanten die zich begeven in het niet-vergunde circuit, zullen zich bij kennisname van dit nieuws ongetwijfeld realiseren dat ook zij in een dergelijke situatie terecht kunnen komen en dan terecht zullen moeten staan op een openbare terechtzitting, met het risico van forse straffen, herkenning en het maatschappelijk stigma dat gepaard gaat met een veroordeling voor een zedendelict als hier aan de orde.
De veroordeelden in dit onderzoek zullen niet alleen te maken hebben met de strafrechtelijke gevolgen van hun strafbaar handelen. Naast relationele gevolgen, lopen velen een gerede kans hun baan te verliezen omdat hen in veel gevallen een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) zal worden geweigerd. Het spreekt voor zich dat het verlies van een baan en inkomen zeer ingrijpend is en een zware wissel op de toekomst trekt. Kortom, de kans is aanzienlijk dat nog los van de uitkomst van deze strafzaak, de consequenties fors zullen zijn. Dat geldt ook voor verdachte in deze zaak, aangezien verdachte voor zijn baan afhankelijk is van de verstrekking van een VOG.
Verdachte heeft inmiddels terechtgestaan op de openbare terechtzitting. Deze zitting hing ruim anderhalf jaar boven zijn hoofd nu het een zaak uit 2019 betreft. Verdachte heeft verantwoording afgelegd over zijn handelen en daarmee verantwoordelijkheid getoond. Betreffende de persoon van verdachte is verder gebleken dat hij niet eerder met politie en justitie in aanraking is gekomen en dat de reclassering het recidiverisico inschat als laag.
De rechtbank zal, alles afwegende, in lijn met het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch in de Valkenburgse zedenzaak, bij de strafoplegging het accent leggen op een taakstraf en daarnaast – gelet op het taakstrafverbod – een gevangenisstraf opleggen van één dag. Daarmee wordt naar het oordeel van de rechtbank recht gedaan aan zowel het verwijt dat verdachte in deze concrete zaak kan worden gemaakt alsmede de consequenties die een veroordeling voor hem zullen hebben. Een substantiële gevangenisstraf daarbovenop zou in het licht van de andere na te streven strafdoelen – vergelding en speciale preventie – een te zware strafmodaliteit zijn.
De vordering van de benadeelde partij [slachtoffer] .
Inleiding
De rechtbank heeft bij de strafmotivering uitgebreid aandacht besteed aan de strafwaardigheid van het handelen van verdachte. Zoals de wetgever voor ogen heeft gehad, dient de minderjarige beschermd te worden en is het verdachte als meerderjarige die verkeerd heeft gehandeld. De rechtbank benadrukt dit omdat de beoordeling van de vordering tot schadevergoeding van [slachtoffer] een juridische beoordeling is met een civielrechtelijk karakter. Aan de orde is de vraag of het strafrechtelijk handelen van verdachte kan leiden tot een aanspraak van [slachtoffer] op immateriële schadevergoeding. Daarbij dient de rechtbank de vordering te beoordelen naar de regels van het burgerlijk recht, waarbij onder meer de onderbouwing van een vordering en de betwisting door de verdediging een rol spelen.
De vordering
[slachtoffer] heeft zich als benadeelde partij in het strafproces gevoegd met een vordering tot schadevergoeding.
Zij heeft in onderzoek Delhi ten aanzien van elke verdachte gevraagd om toekenning van een immateriële schadevergoeding. Ter onderbouwing van deze vordering is door haar raadsvrouwe onder meer het volgende aangevoerd.
De verdachten die zich schuldig hebben gemaakt aan de delicten bezit of vervaardigen van kinderporno en/of ontucht ex artikel 248b Sr en/of – kort gezegd – mensenhandel veroorzaken door hun handelen, ook als dwang afwezig is, schade bij het minderjarige slachtoffer. Kinderen moeten te allen tijde als kwetsbaar worden beschouwd en tegen zichzelf worden beschermd. Dat geldt ook voor [slachtoffer] , ongeacht haar beweegredenen, haar overtuigingen en haar denkbeelden.
Aan de vordering is ten grondslag gelegd dat sprake is van ‘aantasting in de persoon op andere wijze’ als bedoeld in artikel 6:106, eerste lid, aanhef en onder b, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). Er is sprake van een zo ernstige normschending dat de gevolgen daarvan voor [slachtoffer] een toewijzing rechtvaardigen, aldus de raadsvrouwe. [slachtoffer] is na de start van het onderzoek Delhi uit huis geplaatst en gedurende vijf maanden gesloten geplaatst. Daarna is zij op een groep gaan wonen en tot haar meerderjarigheid heeft zij begeleid gewoond. De periode sinds augustus 2019 is voor [slachtoffer] heel moeilijk geweest, haar lichaam was op, zij woog nog maar 44 kilo en kampte met een vaginale schimmelinfectie. Zij ervoer veel stress, niet alleen omdat zij niet thuis kon wonen, maar ook omdat zij zich erg veel zorgen maakte over de lopende strafzaak en de gevolgen die deze niet alleen voor haar, maar ook voor de verdachten zouden hebben. Daarnaast heerst er bij [slachtoffer] ook veel schaamte en maakt zij zich veel zorgen over haar privacy.
Primair zijn de volgende bedragen gevorderd. Indien een verdachte veroordeeld wordt voor het bezitten of vervaardigen van kinderporno (van [slachtoffer] ) is verzocht om een bedrag van € 500,-. Bij een veroordeling voor ontucht ex artikel 248b Sr is een bedrag van € 1.000,- gevraagd. Tot slot is verzocht een bedrag van € 2.000,- toe te kennen bij verdachten die zich schuldig hebben gemaakt aan – kort gezegd – mensenhandel. Als verdachten voor meerdere van deze feiten worden veroordeeld, worden deze bedragen opgeteld gevorderd.
Subsidiair is verzocht om een bedrag van € 10.000,- hoofdelijk toe te wijzen ten aanzien van alle verdachten die veroordeeld worden in onderzoek Delhi.
Daarnaast heeft [slachtoffer] verzocht om toekenning van de wettelijke rente vanaf de datum van de schadeveroorzakende feiten, om oplegging van de schadevergoedingsmaatregel en om een veroordeling in de kosten van de tenuitvoerlegging.
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft verzocht om de schadevergoeding zoals primair verzocht toe te wijzen inclusief wettelijke rente. Daarnaast is verzocht om oplegging van de schadevergoedingsmaatregel en een veroordeling in de kosten van de tenuitvoerlegging.
Het standpunt van de verdediging
De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de vordering van [slachtoffer] dient te worden gematigd nu eveneens naar eigen schuld van [slachtoffer] met betrekking tot het strafbaar handelen van verdachte moet worden gekeken.
Juridisch kaderArtikel 6:106 BW luidt, voor zover hier van belang:
“Voor nadeel dat niet in vermogensschade bestaat, heeft de benadeelde recht op een naar billijkheid vast te stellen schadevergoeding:
(...)
b. indien de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast.”
In zijn arrest van 28 mei 2019, ECLI:NL:HR:2019:793 heeft de Hoge Raad, onder verwijzing naar HR 15 maart 2019, ECLI:NL:HR:2019:376, het volgende overwogen:
“Van de [in art. 6:106, aanhef en onder b, BW] bedoelde aantasting in de persoon ‘op andere wijze’ is in ieder geval sprake indien de benadeelde partij geestelijk letsel heeft opgelopen. Degene die zich hierop beroept, zal voldoende concrete gegevens moeten aanvoeren waaruit kan volgen dat in verband met de omstandigheden van het geval psychische schade is ontstaan. Daartoe is vereist dat naar objectieve maatstaven het bestaan van geestelijk letsel kan worden vastgesteld. Ook als het bestaan van geestelijk letsel in voornoemde zin niet kan worden aangenomen, is niet uitgesloten dat de aard en de ernst van de normschending en van de gevolgen daarvan voor de benadeelde, meebrengen dat van de in art. 6:106, aanhef en onder b, BW bedoelde aantasting in zijn persoon ‘op andere wijze’ sprake is. In zo een geval zal degene die zich hierop beroept de aantasting in zijn persoon met concrete gegevens moeten onderbouwen. Dat is slechts anders indien de aard en de ernst van de normschending meebrengen dat de in dit verband relevante nadelige gevolgen daarvan voor de benadeelde zo voor de hand liggen, dat een aantasting in de persoon kan worden aangenomen.
Van een aantasting in de persoon ‘op andere wijze’ als bedoeld in art. 6:106, aanhef en onder b, BW is niet reeds sprake bij de enkele schending van een fundamenteel recht.”
Daarnaast heeft de Hoge Raad in zijn arrest van 15 oktober 2019, ECLI:NL:HR:2019:1465 onder meer als volgt overwogen:
“Voor zover het Hof heeft geoordeeld dat de aard en de ernst van de normschending en van de gevolgen daarvan voor de benadeelde partijen, meebrengen dat bij de benadeelde partijen telkens sprake is van een aantasting in de persoon, had het op de weg van het Hof gelegen dat oordeel, in het bijzonder ook wat betreft die gevolgen van de normschending voor de benadeelde partijen, te motiveren aan de hand van de door de benadeelde partijen aangedragen gegevens.”
“Voor zover het oordeel van het Hof aldus moet worden begrepen dat de aard en de ernst van de normschending meebrengen dat de nadelige gevolgen daarvan voor de benadeelde partijen zo voor de hand liggen dat een aantasting in de persoon met betrekking tot alle benadeelde partijen kan worden aangenomen zonder enige nadere vaststelling met betrekking tot de gevolgen die de normschending voor ieder van deze benadeelde partijen heeft gehad, geeft dat oordeel blijk van een onjuiste rechtsopvatting, althans is dat oordeel niet begrijpelijk.”
Uit onder andere dit arrest leidt de rechtbank af dat in elk concreet geval de aard en de ernst van de normschending dient te worden vastgesteld, alsmede de gevolgen daarvan voor de benadeelde partij.
Beoordeling
De rechtbank ziet zich voor de vraag gesteld of sprake is van ‘aantasting van de persoon op andere wijze’ als bedoeld in artikel 6:106, aanhef en onder b, BW. Daarvoor dient duidelijk te zijn dat in het concrete geval de aard en ernst van de normschending en de gevolgen daarvan met zich brengen dat sprake is van een aantasting in de persoon. Dat betekent dat ook bij naar hun aard ernstige normschendingen in beginsel in ogenschouw moet worden genomen wat daarvan in het concrete geval de gevolgen voor de persoon in kwestie zijn geweest.
De rechtbank stelt voorop dat – zoals onder meer ook uit de strafoverweging blijkt – het bewezenverklaarde naar zijn aard zonder meer een ernstige normschending oplevert. Het is voorts een feit van algemene bekendheid dat minderjarigen die bij dergelijke seksuele handelingen zijn betrokken nog geruime tijd kunnen lijden onder de fysieke en psychische gevolgen van hetgeen hen is aangedaan.
Daarnaast moet de rechtbank voor het oordeel dat sprake is van ‘aantasting in de persoon op andere wijze’ ook – mede in het licht van de betwisting door de verdediging – vast (kunnen) stellen wat de gevolgen voor [slachtoffer] zijn geweest van voornoemde ernstige normschending. In de toelichting op de vordering is ingegaan op de gevolgen voor [slachtoffer] . De rechtbank begrijpt hieruit dat [slachtoffer] met name naar aanleiding van het strafrechtelijk onderzoek en de bekendwording van ‘wat zich in de laatste maanden had afgespeeld’ diverse gevolgen heeft ervaren zoals uithuisplaatsing, stress, gewichtsverlies, zorgen over de strafzaak en schaamte. Tot slot maakt zij zich zorgen over haar privacy.
De rechtbank is van oordeel dat uit deze onderbouwing van de vordering onvoldoende blijkt welke concrete en rechtstreekse gevolgen het ten aanzien van verdachte bewezenverklaarde feit(encomplex) – al dan niet in samenhang met de ten aanzien van andere verdachten bewezenverklaarde feiten(complexen) – voor [slachtoffer] heeft gehad.
Dergelijke gevolgen blijken evenmin uit de verklaringen die [slachtoffer] bij de politie heeft afgelegd. Bij de politie heeft [slachtoffer] onder meer verklaard dat ze het werk misschien weer wil gaan doen als ze 18 jaar is, omdat ze het leuk vindt en het goed betaalt. Zij lijkt zich dan vooral zorgen te maken over het strafrechtelijke onderzoek en de consequenties daarvan voor haarzelf, maar zeker ook voor de verdachten.
De rechtbank overweegt dat het een gegeven van algemene bekendheid is dat minderjarigen niet altijd de draagwijdte van hun gedrag kunnen overzien, maar uit haar verklaringen bij de politie blijken de gevolgen van de ernstige normschending op dat moment niet. Uiteraard is het dus – mede ook gelet op haar jeugdige leeftijd – heel goed denkbaar dat eventuele gevolgen door de ernstige normschending zich in de toekomst bij [slachtoffer] zullen openbaren. Dat daarvan op dit moment sprake is, blijkt echter naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende uit de toelichting bij de vordering.
Zoals hierboven overwogen, benadrukt de rechtbank dat zij daarmee in het geheel niet tekort wil doen aan de ernst van het gebeuren, maar dat de beoordeling van de gevorderde schadevergoeding volgens civielrechtelijke maatstaven dient plaats te vinden.
Gelet op het voorgaande is de rechtbank van oordeel dat op dit moment niet kan worden vastgesteld dat sprake is van ‘aantasting van de persoon op andere wijze’. Dat maakt dat er onvoldoende grond is om tot toewijzing van (een deel van) de vordering tot immateriële schade over te gaan.
Nader onderzoek naar de eventuele niet benoemde maar wel aanwezige concrete en rechtstreekse gevolgen levert naar het oordeel van de rechtbank een onevenredige belasting op van het strafgeding. Dit brengt mee dat [slachtoffer] niet-ontvankelijk wordt verklaard in haar vordering. Zij kan haar vordering slechts bij de burgerlijke rechter aanbrengen.
De rechtbank zal de kosten van partijen compenseren aldus dat elke partij haar eigen kosten draagt.
Toepasselijke wetsartikelen.
De beslissing is gegrond op de artikelen:
art. 9, 22c, 22d, 47, 248, 248b van het Wetboek van Strafrecht.
DE UITSPRAAK
De rechtbank:
Verklaart het ten laste gelegde bewezen zoals hiervoor is omschreven.
Verklaart niet bewezen hetgeen verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor bewezen is verklaard en spreekt hem daarvan vrij.
Het bewezen verklaarde levert op het misdrijf:
ontucht plegen met iemand die zich beschikbaar stelt tot het verrichten van seksuele handelingen met een derde tegen betaling en die de leeftijd van zestien jaren maar nog niet de leeftijd van achttien jaren heeft bereikt, terwijl het feit wordt gepleegd door twee of meer verenigde personen
Verklaart verdachte hiervoor strafbaar.
Legt op de volgende straffen.
een gevangenisstraf voor de duur van 1 dag
een taakstraf voor de duur van 150 uren subsidiair 75 dagen hechtenis
Beslissing op de vordering van benadeelde partij [slachtoffer] :
Verklaart de benadeelde partij [slachtoffer] niet-ontvankelijk in de vordering.
Compenseert de kosten van partijen aldus, dat elke partij de eigen kosten draagt.
Dit vonnis is gewezen door:
mr. J.H.P.G. Wielders, voorzitter,
mr. T. Kraniotis en mr. A.E. de Kryger, leden,
in tegenwoordigheid van mr. F.H.R.M. Robbers, griffier,
en is uitgesproken op 23 december 2021.