ECLI:NL:RBOBR:2020:2896

• Datum uitspraak: 11 juni 2020
• Publicatiedatum: 8 juni 2020
• Zaaknummer: 8225527 CV EXPL 19-8740
• Instantie: Rechtbank Oost-Brabant
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Op tegenspraak
• Rechters: A. de Boer
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid Enexis voor schade door stroomonderbreking bij Mondzorgcentrum Leek

In deze zaak vorderde Mondzorgcentrum Leek B.V. schadevergoeding van Enexis Holding N.V. wegens een stroomonderbreking die op 5 januari 2018 plaatsvond. De stroomonderbreking duurde ongeveer 8 uren en leidde tot schade voor Mondzorgcentrum Leek, omdat software-installateurs hun werkzaamheden niet konden afmaken. Mondzorgcentrum Leek stelde dat Enexis onzorgvuldig had gehandeld door geen tijdige waarschuwing te geven voor de onderbreking en dat de organisatie van Enexis niet adequaat was ingericht, aangezien de onderbreking langer dan 4 uren duurde. De kantonrechter oordeelde echter dat de enkele omstandigheid dat de stroomonderbreking langer dan 4 uren duurde, niet automatisch betekent dat Enexis aansprakelijk is. De rechter verwees naar eerdere jurisprudentie van de Hoge Raad, waarin werd vastgesteld dat de netbeheerder niet verplicht is om een storing binnen vier uur te verhelpen. Bovendien was er onvoldoende bewijs van een causaal verband tussen het niet tijdig waarschuwen door Enexis en de schade die Mondzorgcentrum Leek had geleden. De vordering van Mondzorgcentrum Leek werd afgewezen, en zij werd veroordeeld in de proceskosten. In reconventie vorderde Enexis een bedrag van € 400,00 van Mondzorgcentrum Leek, omdat zij te veel compensatie had betaald. Deze vordering werd toegewezen, evenals de proceskosten.

Uitspraak

RECHTBANK OOST-BRABANT

Civiel Recht

Zittingsplaats 's-Hertogenbosch

Zaaknummer : 8225527

Rolnummer : CV EXPL 19-8740

Uitspraak : 11 juni 2020

in de zaak van:

Mondzorgcentrum Leek B.V.,

gevestigd te Leek, gemeente Westerkwartier,

eiseres in conventie, verweerster in reconventie,

gemachtigde: mr. P.R.Th. Schulting (D.A.S. Nederlandse Rechtsbijstand Verzekeringmaatschappij N.V.),

t e g e n :

Enexis Holding N.V.,

gevestigd te ‘s-Hertogenbosch,

gedaagde in conventie, eiseres in reconventie,

gemachtigden: mr. J.P. Eydems en mr. Q.N. Manuel.

Partijen zullen verder worden aangeduid als ‘Mondzorgcentrum Leek’ en ‘Enexis’.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding met producties;

- de conclusie van antwoord, tevens eis in reconventie, met producties;

- het tussenvonnis van 20 februari 2020, waarbij een mondelinge behandeling is bepaald;

- de mondelinge behandeling (via Skype) van 19 mei 2020.

1.2.

Ten slotte is opnieuw vonnis bepaald.

2. De feiten

2.1.

Mondzorgcentrum Leek exploiteert een tandartspraktijk.

2.2.

Mondzorgcentrum Leek is op het elektriciteitsnetwerk van Enexis aangesloten. Tussen partijen bestaat sinds 10 november 2017 een aansluit- en transportovereenkomst ten behoeve van de netaansluiting. Mondzorgcentrum Leek beschikte destijds over een elektriciteitsaansluiting met een aansluitwaarde van 3x63 ampère.

2.3.

Op 5 januari 2018 omstreeks 9:14 uur was er een spontane storing in een laagspanningsnet te Leek. Het pand van Mondzorgcentrum Leek was niet rechtstreeks getroffen door de storing. Om de storing op te sporen en te verhelpen, heeft Enexis de spanning bij Mondzorgcentrum Leek handmatig verbroken door het spanningsloos maken van de hoofdkabel. Mondzorgcentrum Leek had op 5 januari 2018 een aantal uur geen elektriciteit.

2.4.

Op het moment dat in de ochtend van 5 januari 2018 bij Mondzorgcentrum Leek de spanning werd verbroken, waren daar verschillende bedrijven bezig met het installeren van software.

2.5.

De betreffende bedrijven hebben de installatie van de software in de praktijk van Mondzorgcentrum Leek op 8 januari 2018 afgerond.

2.6.

In het besluit van de Autoriteit Consument en Markt van 21 april 2016, houdende de vaststelling van de voorwaarden als bedoeld in artikel 31 van de Elektriciteitswet 1998 (Netcode elektriciteit) en geldend van 16-11-2017 t/m 19-02-2018, is onder meer bepaald:

“1.1.1

Deze code bevat de voorwaarden met betrekking tot de wijze waarop netbeheerders en afnemers zich gedragen ten aanzien van het in werking hebben van de netten, het voorzien van een aansluiting op het net en het uitvoeren van het transport van elektriciteit over het net. (…)

De netbeheerder betaalt, uitgezonderd de in 6.3.2 genoemde omstandigheden, aan aangeslotenen op zijn net bij wie de transportdienst ten gevolge van een storing wordt onderbroken, een compensatievergoeding ter hoogte van het hieronder genoemde bedrag:

(…)

per aansluiting groter dan 3 x 25 A op een net met een spanningsniveau tot en met 1 kV:

€ 0,– bij een onderbreking korter dan 4 uur dan wel € 195,– bij een onderbreking van 4 uur tot 8 uur, vermeerderd met € 100,– voor elke volgende aaneengesloten periode van 4 uur, uit te betalen binnen zes maanden na het herstel van de onderbreking.”

3. Het geschil

3.1.

Mondzorgcentrum Leek vordert bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, Enexis te veroordelen tot betaling van een bedrag van € 9.142,52, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf 8 januari 2018 en de buitengerechtelijke kosten van € 832,10. Een en ander met veroordeling van Enexis in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente, en de nakosten.

3.2.

Mondzorgcentrum Leek legt aan haar vordering ten grondslag dat Enexis onzorgvuldig jegens haar heeft gehandeld. Enexis heeft geen tijdige waarschuwing gegeven voordat de elektriciteit werd uitgeschakeld, althans niet een waarschuwing naar redelijkheid en billijkheid. Hierdoor is eiseres niet in staat geweest om de nodige maatregelen te treffen ter voorkoming van schade en/of extra kosten. Daarbij hebben de medewerkers van Enexis toegezegd dat de storing slechts een uur zou duren, maar dit bleek niet het geval.

Daarnaast is geen sprake van een adequate organisatie, nu Enexis de storing niet binnen een redelijke termijn kon verhelpen. Enexis moet zich als organisatie zo inrichten dat zij binnen een termijn van 4 uur een storing kan verhelpen. Enexis heeft zich niet gehouden aan de bepalingen uit de Elektriciteitswet 1998 en de artikelen 6.3.1 en 6.3.2 uit de Netcode. Dit brengt mee dat Mondzorgcentrum Leek naast de compensatieregeling voor de uren waarin zij zonder stroom heeft gezeten, recht heeft op schadevergoeding.

De schade die Mondzorgcentrum Leek heeft geleden, bestaat uit:

- € 2.058,17 van de factuur van Dentalair d.d. 5 januari 2018 (ter zake van de stoelen);

- € 1.559,69 van de factuur van Vertimart d.d. 9 januari 2018 (ter zake van de computers) en

- € 5.522,66 van de factuur van 13 maart 2018 van Dentalair (ter zake van de stoelen),
aldus Mondzorgcentrum Leek.

3.3.

Enexis voert verweer. Het enkele feit dat een storing langer dan 4 uren heeft geduurd, betekent nog niet dat zij haar organisatie niet adequaat heeft ingericht. Voor de werkzaamheden in kwestie – bij een spontane storing – rust op de netbeheerder geen absolute waarschuwingsplicht. Dat Enexis toch de noodzakelijke spanningsonderbreking aan Mondzorgcentrum Leek heeft kenbaar gemaakt, vloeit voort uit de toepasselijke Algemene Voorwaarden tussen partijen en de overige in het maatschappelijk verkeer betaamde zorgvuldigheid.

3.4.

Enexis heeft ook een tegenvordering ingesteld. Zij vordert Mondzorgcentrum Leek bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, te veroordelen tot betaling van een bedrag van € 400,00, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de veertiende dag na heden. Daarnaast vordert Enexis Mondzorgcentrum Leek te veroordelen in de proceskosten, te vermeerderen met de wettelijke rente.

3.5.

Zij legt aan deze vordering ten grondslag dat Mondzorgcentrum Leek een compensatievergoeding van € 595,00 heeft ontvangen op grond van de toenmalige artikelen 6.2.3 jo. 6.3.1 Netcode (nu genummerd als de artikelen 8.2 lid 1 jo. 8.8 Netcode). Daarbij is ten onrechte uitgegaan van een energieonderbreking van 20 uren. De betreffende energieonderbreking heeft voor de netaansluting van Mondzorgcentrum Leek 7 uren en 45 minuten geduurd. Bij een energieonderbreking van 4 tot 8 uur bestaat op grond van het toenmalige artikel 6.3.1 sub a Netcode slechts een aanspraak op € 195,00. Mondzorgcentrum Leek vordert het teveel betaalde bedrag van € 400,00 als onverschuldigd betaald terug.

3.6.

De stellingen van partijen zullen hierna – voor zover van belang – besproken en beoordeeld worden.

4. De beoordeling

in conventie

4.1.

De vraag die moet worden beantwoord, is of Enexis aansprakelijk is voor schade die Mondzorgcentrum Leek door de stroomonderbreking op 5 januari 2018 heeft geleden als gevolg van onzorgvuldig handelen van Mondzorgcentrum Leek.

Adequate organisatie

4.2.

De kantonrechter stelt voorop dat de Hoge Raad heeft geoordeeld dat uit de artikelen 6.3.2 en 6.3.1 Netcode niet kan worden afgeleid dat op de netbeheerder ten opzichte van de afnemer de verplichting rust om een stroomstoring binnen vier uur te verhelpen en dat wanneer daaraan niet wordt voldaan, ervan moet worden uitgegaan dat de netbeheerder zijn organisatie niet adequaat heeft ingericht. De verplichting tot voldoening van een compensatievergoeding is niet erop gebaseerd dat de netbeheerder, reeds door de enkele overschrijding van de vier-uren-norm, wanprestatie pleegt tegenover de afnemer. Zij is gebaseerd op de in de voormelde regelingen neergelegde bedoeling van de wetgever de afnemer een redelijke compensatie te verschaffen voor de door hem geleden schade, ongeacht het antwoord op de vraag of de netbeheerder tegenover hem civielrechtelijk aansprakelijk is. (HR 29 april 2011, ECLI:NL:HR:2011:BQ2935)

4.3.

Uit bovenstaande uitspraak van de Hoge Raad volgt dat de enkele omstandigheid dat de stroomonderbreking bij Mondzorgcentrum Leek op 5 januari 2018 langer dan 4 uren heeft geduurd, niet betekent dat Enexis onzorgvuldig heeft gehandeld in die zin dat zij haar organisatie niet adequaat heeft ingericht. Dit is op zichzelf dus geen grond voor schadevergoeding, naast de compensatie op grond van artikel 6.3.1 Netcode. Bovendien heeft de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] , eigenaar van Mondzorgcentrum, tijdens de mondelinge behandeling meegedeeld dat de duur van de stroomonderbreking - dus langer dan 4 uur - niet zoveel uitmaakte.

Tijdige waarschuwing

4.4.

Mondzorgcentrum Leek stelt zich op het standpunt dat Enexis onzorgvuldig jegens haar heeft gehandeld, omdat zij geen tijdige waarschuwing heeft gegeven voordat de elektriciteit werd uitgeschakeld. De medewerkers van Enexis hebben Mondzorgcentrum Leek pas gewaarschuwd enkele minuten vóórdat de elektriciteit werd uitgeschakeld. Hierdoor is Mondzorgcentrum Leek niet in staat geweest om de nodige maatregelen te treffen ter voorkoming van schade en/of extra kosten. Na een paar uur wachten hebben de software-installateurs het pand van Mondzorgcentrum Leek verlaten, aldus Mondzorgcentrum Leek.

4.5.

Enexis heeft daar het volgende tegen ingebracht. Op 5 januari 2018 omstreeks 9:14 uur ontving de storingsdienst van Enexis een storingsmelding. Omstreeks 10:15 uur hebben twee medewerkers van Enexis aan de aanwezige personen in het pand van Mondzorgcentrum Leek het voornemen van de spanningsonderbreking kenbaar gemaakt. Afgesproken is daar dat de hoofdkabel van het laagspanningsnet na 15 á 30 minuten spanningsloos zou worden gemaakt. Voordat de spanning daadwerkelijk is onderbroken, hebben de twee medewerkers van Enexis zich nogmaals gemeld bij de praktijk van Mondzorgcentrum Leek met de mededeling dat de stroom onderbroken zou gaan worden. Rond 10:45 uur is de hoofdkabel spanningsloos gemaakt. Nadrukkelijk wordt betwist dat Enexis mededelingen heeft gedaan over de duur van de storing. Nadat het storingstraject was vastgesteld en de kabels werden blootgelegd, bleek dat er een kabelbreuk was in combinatie met kortsluiting in meerdere verbindingsmoffen. Rond 18:30 uur zijn deze defecten hersteld en kon de stroomvoorziening weer planmatig worden ingeschakeld, aldus Enexis.

4.6.

De kantonrechter oordeelt als volgt. Tijdens de mondelinge behandeling heeft de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] verklaard dat de softwaremonteurs uit het hele land waren gekomen en al om 8:00 uur ’s morgens waren begonnen met de installatie. De monteurs waren al bij Mondzorgcentrum Leek aan het werk toen de storingsmelding om 9:14 uur door Enexis werd ontvangen. Mondzorgcentrum Leek had de monteurs dus niet vóór hun komst kunnen afzeggen. Dat betekent dat zelfs als Enexis Mondzorgcentrum meteen om 9:14 uur zou hebben gewaarschuwd, Mondzorgcentrum Leek al schade zou hebben geleden. Van die schade kan niet gezegd worden dat zij niet zou zijn ontstaan bij tijdig waarschuwen door Enexis. Verder heeft Mondzorgcentrum niet kunnen aangeven hoe lang van tevoren er volgens haar gewaarschuwd had moeten worden om de door haar gestelde maatregelen te kunnen nemen. Bovendien heeft zij onvoldoende met feiten onderbouwd welke maatregelen zij bij een eerdere waarschuwing had kunnen nemen en welke schade daardoor dan voorkomen had kunnen worden. Tijdens de mondelinge behandeling heeft de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] meegedeeld dat de installateurs op maandag 8 april 2018 minder werk gehad zouden hebben, als ze op 5 januari 2018 een deel van de al verrichte installatiewerkzaamheden hadden kunnen opslaan en netjes afsluiten, maar hij wist niet zeker of het wel mogelijk was om halverwege de installatie op te slaan. Op de vraag wat het afsluiten inhield kon de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] geen antwoord geven. Hoeveel tijd er nodig was om af te sluiten, kon de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] ook niet aangegeven. Het is dus niet zeker dat als Enexis om 9:14 uur al gewaarschuwd had, de al verrichte installatiewerkzaamheden wel opgeslagen hadden kunnen worden. De kantonrechter oordeelt de onderbouwing van Mondzorgcentrum Leek te algemeen en daardoor onvoldoende. Het had op de weg van Mondzorgcentrum Leek gelegen om de gestelde maatregelen te concretiseren, bijvoorbeeld door daarover navraag te doen bij de software-installateurs, maar dat heeft zij nagelaten.

4.7.

Mondzorgcentrum Leek heeft dus onvoldoende onderbouwd dat zij bij een tijdige waarschuwing maatregelen ter voorkoming van schade had kunnen nemen. Dit brengt met zich mee dat ook onvoldoende is onderbouwd dat de gestelde schade een gevolg is van het niet tijdig waarschuwen door Enexis. Er is dus geen causaal verband tussen het gestelde onzorgvuldige handelen en de gestelde schade. Aan de discussie of er wel of niet tijdig is gewaarschuwd, kan daarom worden voorbij gegaan. Onduidelijk is immers wat bij een ‘tijdige waarschuwing’ anders zou zijn geweest. De conclusie is dat de gevorderde schadevergoeding niet voor toewijzing in aanmerking komt.

4.8.

Ten overvloede overweegt de kantonrechter dat Mondzorgcentrum Leek haar gestelde schade onvoldoende heeft onderbouwd, zodat het gevorderde bedrag ook om die reden niet (geheel) toewijsbaar zou zijn. Ten eerste zien de facturen grotendeels op materiaalkosten en heeft Mondzorgcentrum Leek niet toegelicht hoe die kosten voortvloeien uit de stroomonderbreking en dat het hier niet gaat om kosten die anders ook gemaakt hadden moeten worden. Ten tweede heeft de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] ter zitting verklaard dat de installateurs op 5 januari 2018 ook nog andere werkzaamheden, zoals het installeren van kasten, hebben verricht. Onduidelijk is hoe dit alles zich verhoudt tot het op de facturen vermelde arbeidsloon. Een deel van die arbeidsuren is immers niet verloren gegaan, nu de installateurs andere werkzaamheden hebben kunnen verrichten. En ten derde staat op de factuur van Dentalair d.d. 13 maart 2018 de opmerking “meerwerk als gevolg van de vertraging opgelopen door de loodgieter”. Zonder deugdelijke toelichting, die niet is gegeven, is niet in te zien hoe die factuur op de stroomonderbreking ziet.

4.9.

De nevenvorderingen ten aanzien van de wettelijke rente en de buitengerechtelijke kosten delen het lot van de hoofdvordering en worden eveneens afgewezen.

4.10.

Mondzorgcentrum Leek zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. De gevorderde veroordeling in de nakosten is in deze procedure toewijsbaar voor zover deze kosten op dit moment kunnen worden begroot. De nakosten zullen worden toegewezen zoals in de beslissing is vermeld.

in reconventie

4.11.

De heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] heeft tijdens de mondelinge behandeling zijn bankgegevens gecontroleerd en erkend dat Mondzorgcentrum Leek de compensatievergoeding van

€ 595,00 van Enexis heeft ontvangen.

4.12.

Volgens Enexis had Mondzorgcentrum Leek slechts recht op een bedrag van
€ 195,00, omdat de stroomonderbreking op 5 januari 2018 7 uur en 45 minuten heeft geduurd. Enexis stelt dat op die dag bij Mondzorgcentrum om 10:45 uur de stroom eraf is gehaald en dat om 18:30 uur de stroom weer is aangesloten.

4.13.

Mondzorgcentrum Leek heeft in de dagvaarding aangevoerd dat de stroom om 11:00 uur eraf is gehaald en dat deze om 19:00 uur weer is aangesloten. Ter zitting heeft de heer [naam eigenaar Mondzorgcentrum] echter verklaard dat de stroom er om 10:30 uur af is gehaald en om 18:30 uur weer is aangesloten. Hij heeft daar aan toegevoegd dat hij de precieze tijdstippen niet wist, het had ook 10:35, 10:25 of 10:50 uur kunnen zijn, en dat de duur van de stroomonderbreking ook niet zoveel uitmaakte. Naar het oordeel van de kantonrechter heeft Mondzorgcentrum Leek, gelet op de (precieze) onderbouwing van Enexis, onvoldoende gemotiveerd betwist dat de stroomonderbreking van 10:45 uur tot 18:30 uur en dus 7 uren en drie kwartier heeft geduurd.

4.14.

Volgens artikel 6.2.3 jo. 6.3.1 Netcode is Enexis een bedrag van € 195,00 verschuldigd bij een energieonderbreking van 4 tot 8 uur. Enexis heeft dus te veel aan Mondzorgcentrum Leek betaald. Het door Enexis gevorderde te veel betaalde bedrag van
€ 400,00 zal als onverschuldigd betaald worden toegewezen. De wettelijke rente over dit bedrag wordt toegewezen zoals gevorderd.

4.15.

Mondzorgcentrum zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. De wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen vanaf de 15e dag nadat Mondzorgcentrum Leek schriftelijk tot betaling van deze kosten is aangemaand.

5. De beslissing

De kantonrechter:

in conventie

5.1.

wijst de vorderingen af;

5.2.

veroordeelt Mondzorgcentrum Leek in de proceskosten, aan de zijde van Enexis tot vandaag begroot op € 600,00 ter zake salaris gemachtigde;

5.3.

veroordeelt Mondzorgcentrum Leek in de kosten die na dit vonnis ontstaan, begroot op € 120,00 als bijdrage in het salaris van de gemachtigde (niet met btw belast), en te vermeerderen, onder de voorwaarde dat Mondzorgcentrum Leek niet binnen 14 dagen na aanschrijving aan het vonnis heeft voldaan en er vervolgens betekening van het vonnis heeft plaatsgevonden, met de explootkosten van de betekening van het vonnis;

5.4.

verklaart de kostenveroordelingen van dit vonnis in conventie uitvoerbaar bij voorraad;

in reconventie

5.5.

veroordeelt Mondzorgcentrum Leek om aan Enexis een bedrag te betalen van
€ 400,00, te vermeerderen met de wettelijke rente over dat bedrag vanaf de 15e dag na dit vonnis tot aan de dag van betaling;

5.6.

veroordeelt Mondzorgcentrum Leek in de proceskosten, aan de zijde van Enexis tot vandaag begroot op € 144,00 ter zake salaris gemachtigde, te vermeerderen met de wettelijke rente over deze kosten vanaf de 15e dag nadat Mondzorgcentrum Leek schriftelijk tot betaling van deze kosten is aangemaand tot aan de dag van betaling;

5.7.

verklaart dit vonnis in reconventie tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

5.8.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Aldus gewezen door mr. A. de Boer, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 11 juni 2020.