ECLI:NL:RBNNE:2024:3502

Rechtbank Noord-Nederland

Datum uitspraak
3 september 2024
Publicatiedatum
6 september 2024
Zaaknummer
11071822 \ CV EXPL 24-2597
Instantie
Rechtbank Noord-Nederland
Type
Uitspraak
Procedures
  • Op tegenspraak
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Inbreuk op auteursrecht door gebruik van foto in reclame door Vishandel Sontplein

In deze zaak vorderde [eisende partij], een professioneel fotograaf, schadevergoeding van Vishandel Sontplein c.s. wegens inbreuk op zijn auteursrecht en persoonlijkheidsrechten. De eisende partij had een foto gemaakt van twee haringen, die zonder toestemming door Vishandel Sontplein op hun Facebookpagina was geplaatst. De procedure begon met een dagvaarding op 19 april 2024, gevolgd door verschillende conclusies van antwoord, repliek en dupliek. Vishandel Sontplein c.s. voerden verweer en stelden dat zij niet op de hoogte waren van het auteursrecht van [eisende partij] en dat de foto door een derde partij was geplaatst.

De kantonrechter oordeelde dat Vishandel Sontplein inbreuk had gemaakt op het auteursrecht van [eisende partij] en dat zij aansprakelijk waren voor de schade die hij had geleden. De rechter wees de vordering van [eisende partij] toe, inclusief een schadevergoeding van € 1.250,00 voor gederfde licentievergoeding en € 250,00 voor het ontbreken van naamsvermelding. Daarnaast werden buitengerechtelijke incassokosten van € 518,17 toegewezen. De totale schadevergoeding kwam uit op € 1.768,17, te vermeerderen met wettelijke rente. Vishandel Sontplein c.s. werden ook veroordeeld in de proceskosten van € 1.625,15.

Het vonnis werd uitgesproken op 3 september 2024 door kantonrechter M. Kremer, die oordeelde dat de inbreuk op het auteursrecht en de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] vaststond. De rechter benadrukte dat de aansprakelijkheid van Vishandel Sontplein c.s. voortvloeide uit hun risico-aansprakelijkheid voor de gedragingen van derden die in hun opdracht handelden. Dit vonnis bevestigt de bescherming van auteursrechten in Nederland en de verplichtingen van gebruikers van auteursrechtelijk beschermd materiaal.

Uitspraak

RECHTBANKNOORD-NEDERLAND
Civiel recht
Kantonrechter
Zittingsplaats Groningen
Zaaknummer: 11071822 \ CV EXPL 24-2597
Vonnis van 3 september 2024
in de zaak van
[eisende partij],
handelend onder de naam [handelsnaam],
te [woonplaats] ,
eisende partij,
hierna te noemen: [eisende partij] ,
gemachtigde: mr. K.M. van Boven,
tegen
1.
de vennootschap onder firma VISSHOP SONTWEG,
tevens handelend onder de naam Vishandel Sontplein,
verder te noemen Vishandel Sontplein,
te Groningen,
2.
[gedaagde partij sub 2],
verder te noemen [gedaagde partij sub 2] ,
te [woonplaats] ,
3.
[gedaagde partij sub 3],
verder te noemen [gedaagde partij sub 3] ,
te [woonplaats] ,
4.
[gedaagde partij sub 4],
verder te noemen [gedaagde partij sub 4] ,
te [woonplaats] ,
gedaagde partijen,
hierna samen te noemen: Vishandel Sontplein c.s.,
procederend in persoon.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 19 april 2024 (met producties);
- de conclusie van antwoord van 14 mei 2024;
- de conclusie van repliek, houdende vermeerdering van eis (kosten ex artikel 1019h Rv) , van 11 juni 2024 (met producties);
- de conclusie van dupliek van 9 juli 2024.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2. De feiten
2.1.
[eisende partij] is een professioneel fotograaf die zich heeft toegelegd op de culinaire fotografie. Hij is - onder de artiestennaam
‘ [artiestennaam] ’-auteursrechthebbende op - onder meer - de foto
‘ Hollandse nieuwe met uitjes ’(verder : de foto). De foto toont twee haringen - voorzien van uitjes en omringd door slablaadjes en een komkommerrolletje - die zich bevinden op een papieren bakje. In elke haring is een Nederlands vlaggetje geprikt.
2.2.
Vishandel Sontplein exploiteert een vishandel. [gedaagde partij sub 2] ,
[gedaagde partij sub 3] en [gedaagde partij sub 4] zijn de vennoten van Vishandel Sontplein (verder gezamenlijk ook wel: de vennoten).
2.3.
Vishandel Sontplein heeft de foto gebruikt in tenminste 3 reclameposters die zijn gepubliceerd op haar eigen Facebookpagina. De foto’s zijn op deze Facebookpagina geplaatst door het bedrijf ‘Posters&Flyers’.
2.4.
[gedaagde partij sub 4] heeft, na telefonisch contact met de gemachtigde van [eisende partij] , aangegeven niet bekend te zijn geweest met het auteursrecht van [eisende partij] en de foto’s te zullen verwijderen. Vishandel Sontplein c.s. zijn door de gemachtigde van [eisende partij] meermaals aangesproken tot betaling van schadevergoeding, maar waren daartoe niet bereid.
2.5.
[eisende partij] heeft ook Posters&Flyers aansprakelijk gesteld voor de door hem geleden schade als gevolg van het gebruik van de foto. Het betrof daarbij een of meer publicaties van de foto op de Facebookpagina van Posters&Flyers zelf. Posters&Flyers heeft [eisende partij] daarvoor bij wege van minnelijke regeling een bedrag van € 650,- betaald.

3.Het geschil

3.1.
[eisende partij] vordert - samengevat - bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad, hoofdelijke veroordeling van Vishandel Sontplein c.s. tot betaling van € 1.250,00, vermeerderd met rente en kosten. Hij stelt dat Vishandel Sontplein inbreuk heeft gemaakt op zijn auteursrecht op de foto en op zijn persoonlijkheidsrechten en daarom de door hem daardoor geleden schade (gederfde licentievergoeding en ontbreken naamsvermelding) moet vergoeden. Tevens dienen Vishandel Sontplein c.s. in de proceskosten ex artikel 1019h Rv te worden veroordeeld. Deze kosten belopen tot en met de conclusie van repliek een bedrag van € 1.209,07, te vermeerderen met de kosten van dagvaarding, het griffierecht en wettelijke rente.
3.2.
Vishandel Sontplein c.s. voeren verweer. Zij concluderen tot afwijzing van de vorderingen van [eisende partij] en stellen daartoe dat Posters&Flyers de Facebookpagina van Vishandel Sontplein heeft bewerkt en de foto - zonder dat zij daarmee bekend waren - van het internet (Google) heeft gehaald. Vishandel Sontplein was ook niet bekend met het auteursrecht van [eisende partij] . De foto is verwijderd. [eisende partij] is met de betaling van het bedrag van € 650,- door Posters&Flyers al voldoende gecompenseerd.
3.3.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4. De beoordeling
De aansprakelijkheid
4.1.
Door Vishandel Sontplein c.s. is niet betwist dat [eisende partij] rechthebbende is geweest op de foto en dat de foto een (beschermd) werk is in de zin van de Auteurswet, zodat dit verder tot uitgangspunt kan dienen. Hetzelfde heeft te gelden voor het zonder toestemming van [eisende partij] plaatsen van de foto op de Facebookpagina van Vishandel Sontplein en het daarbij niet vermelden van de naam van [eisende partij] als maker van de foto. Ook dit is door Vishandel Sontplein c.s. niet betwist.
4.2.
Met het voorgaande staat vast dat Vishandel Sontplein in beginsel inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht en de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] . Het verweer van Vishandel Sontplein c.s. dat zij er niet mee bekend waren dat Posters&Flyers de op haar Facebookpagina geplaatste foto van het internet heeft gehaald en dat daarop het auteursrecht van [eisende partij] rustte, wordt door de kantonrechter gepasseerd. Zoals [eisende partij] terecht stelt rust op de gebruiker van een foto, ook wanneer de foto van het internet wordt gedownload, een vergaande onderzoeksplicht, waaraan in dit geval - Vishandel Sontplein c.s. hebben dit niet gesteld, laat staan onderbouwd - niet is voldaan. Ook de stelling dat de foto door een derde (Posters&Flyers) op de Facebookpagina is geplaatst, kan Vishandel Sontplein c.s. niet baten. Voor zover al geen sprake is van eigen onrechtmatig handelen van Vishandel Sontplein vloeit haar aansprakelijkheid jegens [eisende partij] voort uit artikel 6:171 BW: Vishandel Sontplein is risico-aansprakelijk voor de gedragingen van Posters&Flyers, nu deze - dat staat verder niet ter discussie - zijn verricht ter uitoefening van het bedrijf van Vishandel Sontplein.
4.3.
Hetzelfde heeft ten slotte te gelden voor het verweer van Vishandel Sontplein c.s. dat de schade reeds is vergoed door Posters&Flyers. Ook dit verweer slaagt niet. [eisende partij] heeft gesteld, en ook onderbouwd met producties, dat de vergoeding die Posters&Flyers hem heeft betaald, ziet op een vergoeding van het door Posters&Flyers zelf - zonder toestemming van [eisende partij] - gemaakte gebruik van de foto. Dit is door Vishandel Sontplein c.s. niet voldoende onderbouwd betwist.
4.4.
Nu ook de hoofdelijke aansprakelijkheid van de vennoten niet is betwist, staat daarmee vast dat Vishandel Sontplein c.s. jegens [eisende partij] hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de door hem geleden schade. De door hem gevorderde verklaring voor recht zal worden toegewezen.
De omvang van de schadevergoeding: de vis wordt duur betaald
4.5.
[eisende partij] vordert als schadevergoeding (gederfde licentievergoeding) voor het meervoudig gebruik van de foto binnen een jaar één jaar (de voortdurende plaatsing op de Facebookpagina van Vishandel Sontplein) in hoofdsom een bedrag van € 1.000,-, waarbij hij verwijst naar de tarieven zoals die worden gehanteerd door de Stichting Foto Anoniem en de tariefvermeldingen op zijn eigen website [websitenaam] Daarnaast vordert hij voor het ontbreken van een naamsvermelding een bedrag van € 250,-, zijnde 25% van de gederfde licentievergoeding. Ter zake van de buitengerechtelijke incassokosten vordert hij primair (ex artikel 1019h Rv) een bedrag van € 518,17 en subsidiair (ex artikel 6:96 lid 2 sub b en c BW) een bedrag van in totaal € 261,75. Vishandel Sontplein c.s. hebben de omvang van de schade, mede onder verwijzing naar hetgeen door Posters&Flyers is betaald, betwist.
4.6.
Voor wat betreft de vordering van € 1.000,- ter zake van de gederfde licentievergoeding, oordeelt de kantonrechter dat weliswaar de door [eisende partij] genoemde tarieven van de Stichting Foto Anoniem en die op zijn eigen website met Vishandel Sontplein c.s. als zodanig niet zijn overeengekomen, maar dat hantering hiervan ter vaststelling van schadevergoeding binnen het Nederlandse rechtsstelsel passend wordt geacht. De genoemde tarieven en daarop gebaseerde vorderingen van [eisende partij] wijken bovendien niet af van hetgeen in zaken als de onderhavige, waarin sprake is van (meervoudig) gebruik van een foto voor commerciële doeleinden, gebruikelijk is. Het bedrag van € 1.000,-, vermeerderd met de gevorderde wettelijke rente, zal daarom door de kantonrechter worden toegewezen. Dat Posters&Flyers voor de op haar eigen Facebookpagina geplaatste foto ook een vergoeding heeft betaald, doet hieraan niet af. Deze betaling ziet immers niet op de inbreuk door de plaatsing van de foto op de Facebookpagina van Vishandel Sontplein.
4.7.
Voor de gevorderde schadevergoeding van € 250,- voor de inbreuk op de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] , bestaande uit het niet vermelden van zijn naam als maker van de foto, heeft hetzelfde te gelden. Het door [eisende partij] hiervoor ter zake gehanteerde tarief, gebaseerd op de door hem genoemde voorwaarden van DuPho en de vermelding op zijn eigen Flickr-account, is - temeer door de door hemzelf toegepaste matiging daarvan tot 25% van de licentievergoeding - gebruikelijk en passend te noemen. De kantonrechter merkt (ten overvloede) op dat de door [eisende partij] hierdoor geleden schade nog niet is vergoed door de toewijzing van de hiervoor besproken, gederfde licentievergoeding van € 1.000,-. Bij plaatsing van de foto met toestemming van [eisende partij] had immers ook naamsvermelding moeten plaatsvinden.
4.8.
[eisende partij] vordert tevens vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten. De gevorderde vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten van € 518,17 is weliswaar hoger dan het in het Besluit bepaalde tarief van € 187,50 bij een bedrag van € 1.250,00, maar zal desondanks worden toegewezen. Artikel 14 van Richtlijn 2004/48/EG bepaalt dat in procedures inzake de handhaving van intellectuele eigendomsrechten als algemene regel heeft te gelden dat de redelijke en evenredige gerechtskosten en andere kosten die de in het gelijk gestelde partij heeft gemaakt door de verliezende partij zullen worden gedragen, tenzij de billijkheid zich daartegen verzet. In het Nederlandse recht is deze regel geïmplementeerd in artikel 1019h Rv. De door [eisende partij] gevorderde buitengerechtelijke kosten zijn in dit licht niet onredelijk te noemen. Vishandel Sontplein heeft de inbreuk weliswaar meteen gestaakt, maar is, hoewel zij daartoe meermaals is aangemaand, niet bereid gebleken buiten rechte enige schadevergoeding te voldoen. Met Vishandel Sontplein is meermaals gecorrespondeerd, waarbij de rechtsposities van [eisende partij] en Vishandel Sontplein door de gemachtigde van [eisende partij] zijn besproken en toegelicht, terwijl de verwijzing door Vishandel Sontplein naar Posters&Flyers en de door deze betaalde vergoeding, zoals hiervoor geoordeeld, geen doel treft. Het door de gemachtigde van [eisende partij] gehanteerde uurtarief en de aan een buitengerechtelijke oplossing van het geschil bestede uren zijn gespecificeerd en ook redelijk. Daarbij komt dat het bepaalde in artikel 1019h Rv in beginsel ook ziet op buitengerechtelijke werkzaamheden van advocaten.
4.9.
Uit het voorgaande volgt dat in totaal het volgende bedrag wordt toegewezen:
- hoofdsom
1.250,00
- buitengerechtelijke incassokosten
518,17
+
totaal
1.768,17
- betalingen
0,00
-/-
Totaal
1.768,17
4.10.
Vishandel Sontplein c.s. zijn in het ongelijk gesteld en moeten daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De kantonrechter zal op de punt de Indicatie-tarieven in IE-zaken volgen en het geschil aanmerken als ‘eenvoudige zaak’. Het - na vermeerdering van eis door [eisende partij] gevorderde salaris gemachtigde van € 1.209,07 komt ex artikel 1019h Rv voor toewijzing in aanmerking. Het is gespecificeerd en qua uurtarief en tijdbesteding niet onredelijk. Omdat Vishandel Sontplein c.s. verweer hebben willen voeren, zijn deze kosten na dagvaarding nog verder toegenomen.
De proceskosten van [eisende partij] worden begroot op:
- kosten van de dagvaarding
117,08
- griffierecht
248,00
- salaris gemachtigde
1.209,07
- nakosten
51,00
(plus de kosten van betekening zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
1.625,15
4.11.
De veroordeling wordt - zoals gevorderd en niet weersproken - hoofdelijk uitgesproken. Dat betekent dat iedere veroordeelde kan worden gedwongen het gehele bedrag te betalen. Als de één (een deel) betaalt, hoeft de ander dat (deel van het) bedrag niet meer te betalen.
4.12.
De over de proceskosten gevorderde rente zal worden toegewezen zoals vermeld in de beslissing.

5.De beslissing

De kantonrechter
5.1.
verklaart voor recht dat Vishandel Sontplein c.s. inbreuk hebben gepleegd op het auteursrecht en de persoonlijkheidsrechten van [eisende partij] ,
5.2.
veroordeelt Vishandel Sontplein c.s. hoofdelijk om aan [eisende partij] te betalen een bedrag van € 1.768,17, te vermeerderen met de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over het bedrag van € 1.250,00, met ingang van 2 augustus 2023, tot de dag van volledige betaling,
5.3.
veroordeelt Vishandel Sontplein c.s. hoofdelijk in de proceskosten van € 1.625,15, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met de kosten van betekening als Vishandel Sontplein c.s. niet tijdig aan de veroordelingen voldoen en het vonnis daarna wordt betekend,
5.4.
veroordeelt Vishandel Sontplein c.s. hoofdelijk tot betaling van de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over deze proceskosten, als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn betaald,
5.5.
verklaart dit vonnis voor wat betreft de daarin uitgesproken veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. M. Kremer en in het openbaar uitgesproken op 3 september 2024.