ECLI:NL:RBNNE:2018:3593

Rechtbank Noord-Nederland

Datum uitspraak
4 september 2018
Publicatiedatum
5 september 2018
Zaaknummer
6659669 CV EXPL 18-1144
Instantie
Rechtbank Noord-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Op tegenspraak
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Aansprakelijkheid van onderwijsinstelling voor studievertraging door verwijdering van leerling met autistische stoornis

In deze zaak vordert een student schadevergoeding van het Alfa-college, omdat hij stelt dat de school tekort is geschoten in haar zorgplicht en onrechtmatig heeft gehandeld door hem van school te verwijderen. De student, die lijdt aan een stoornis in het autistisch spectrum, heeft een aantal factoren aangevoerd die volgens hem niet in acht zijn genomen bij de beslissing tot verwijdering. De school heeft echter betoogd dat de student zich schuldig heeft gemaakt aan ernstig wangedrag, waaronder het uiten van een doodsbedreiging, en dat zij daarom gerechtigd was om de onderwijsovereenkomst te beëindigen.

De kantonrechter heeft vastgesteld dat de school haar verplichtingen is nagekomen en dat de student onvoldoende heeft onderbouwd dat de school onrechtmatig heeft gehandeld. De rechter oordeelt dat de verwijdering van de student gerechtvaardigd was gezien zijn gedrag en dat de vordering tot schadevergoeding daarom wordt afgewezen. De rechter benadrukt dat de school een veilige leeromgeving moet waarborgen en dat de bedreigingen van de student niet getolereerd kunnen worden. De vordering van de student wordt afgewezen en hij wordt veroordeeld in de proceskosten.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-NEDERLAND

Afdeling Privaatrecht
Locatie Groningen
zaak-/rolnummer: 6659669 \ CV EXPL 18-1144
Vonnis van de kantonrechter d.d. 4 september 2018
inzake
[eiser],
wonende te [woonplaats] ,
eiser,
gemachtigde: mr. E. J. A. van Leuveren,
tegen
de stichting
STICHTING CRISTELIJK REGIONAAL OPLEIDINGEN CENTRUM NOORD- EN OOST NEDERLAND (HET ALFA-COLLEGE),
gevestigd te Groningen,
gedaagde,
gemachtigde: mr. U. Pellekaan,
Partijen zullen hierna [eiser] en het Alfa-college worden genoemd.
PROCESGANG
De bij vonnis van 24 april 2018 gelaste comparitie is gehouden op 27 juni 2018. [eiser] en zijn gemachtigde zijn ter zitting verschenen. Voorts is het Alfa-college (vertegenwoordigd door onder meer mevrouw [naam 1] , opleidingsmanager) met haar gemachtigde ter zitting verschenen. Partijen hebben hun wederzijdse standpunten (nader) uiteengezet. Van het verhandelde is door de griffier aantekening gehouden. De behandeling is gesloten en uitspraak is bepaald op heden.
In verband met de privacy zijn de namen van de overige betrokkenen ingekort tot hun initialen.
OVERWEGINGEN

1.De vaststaande feiten

1.1
Als gesteld en erkend, dan wel niet (gemotiveerd) weersproken, alsmede op grond van de in zoverre onbetwiste inhoud van de overgelegde producties staat het volgende vast.
1.2
[eiser] is een leerling met een stoornis in het autistisch spectrum, te weten PDD-NOS met verbaal performaal kloof. [eiser] staat onder (psychiatrische) behandeling.
1.3
[eiser] heeft zich met ingang van 1 augustus 2014 ingeschreven bij het Alfa-college voor de MBO-opleiding Junior accountmanager (niveau 4).
1.4
Tussen partijen is een onderwijsovereenkomst tot stand gekomen. In de op de overeenkomst van toepassing zijnde algemene voorwaarden is onder andere het volgende bepaald:
'Artikel 2.1 Inspanningsverplichting Alfa-college
Het Alfa-college richt de opleiding zodanig in dat de deelnemer redelijkerwijs in staat geacht moet worden de opleiding binnen de gestelde termijn met succes af te ronden en verplicht zich het examen dan wel de toetsen voor de diverse onderdelen van de opleiding aan te bieden.
Het Alfa-college voorziet tevens in een passende loopbaanoriëntatie en -begeleiding, daaronder begrepen een regelmatige advisering over de voortzetting van de situatie binnen of buiten de huidige opleiding en een evaluatiegesprek na afronding van de opleiding.(…)
Artikel 8 Verwijdering
De deelnemer kan, met inachtneming van het gestelde in artikel 8.1.3 lid 5 van de WEB, door of namens het bevoegd gezag van het Alfa-college definitief worden verwijderd:
- indien hij herhaaldelijk de voorschriften van het Alfa-college overtreedt, nadat hij reeds schriftelijk is gewaarschuwd en is gewezen op de mogelijke consequenties van zijn handelen of nalaten of
- indien hij zich schuldig maakt aan ernstig wangedrag.
1.5
Op 7 december 2015 is een begeleidingsplan opgesteld ten behoeve van [eiser] . In het begeleidingsplan staan de onderwerpen structuur, duidelijkheid, situaties in de klas bespreken, planning en overzicht bewaken centraal. Met betrekking tot de betreffende onderwerpen zijn de volgende afspraken vastgelegd:
' [eiser] vraagt tijdens de les om hulp wanneer hij iets niet begrijpt omtrent zijn stageopdracht. Als er aan het einde van de les nog vragen zijn dan noteert [eiser] deze vragen en stelt deze aan de pas-coach.
Als [eiser] tegen problemen aan loopt in de les of op stage dan noteert hij deze. Tijdens het eerstvolgende begeleidingsmoment met zijn pas-coach legt hij deze problemen voor.
[eiser] is tot februari op stage, na februari valt de begeleiding uit de stage weg. Wanneer hij vragen heeft, of behoefte aan hulp bij schoolopdrachten dan schrijft hij deze vragen op en stelt deze aan de pas-coach tijdens het volgende begeleidingsmoment.'
Aan de zijde van de pas-coach zijn de volgende afspraken gemaakt:
'De pas-coach helpt [eiser] tijdens het begeleidingsmoment met vragen omtrent zijn stageopdrachten.
De pas-coach bespreekt problemen waar [eiser] die week tegen aan is gelopen.
De pas-coach helpt waar nodig [eiser] met het inplannen van opdrachten en het behapbaar en overzichtelijk houden van de stof.'
Ten slotte is in het begeleidingsplan een aanvullende opmerking gemaakt waarin het volgende wordt aangegeven:
' Op dit moment gaat het heel goed met [eiser] . Hij loopt stage en heeft een stagebegeleider die hem op een prettige manier begeleidt. In februari rond [eiser] zijn stage af. Wellicht dat dan de behoefte weer toeneemt aan begeleiding. Nu zal de pas-coach begeleiding zich vooral richten op wat [eiser] nu nodig heeft.'
1.6
Per 1 september 2016 is [eiser] - na overleg met mevrouw [naam 2] (loopbaanadviseur bij het Alfa-college) - begonnen met het tweede jaar van de MBO-opleiding commercieel medewerker (niveau 3) aan het Alfa-college.
1.7
Op 12 september 2016 is er een nieuw begeleidingsplan individuele ondersteuning deelnemer ten behoeve van [eiser] opgesteld. Mevrouw [naam 3] is als coach aangewezen en mevrouw [naam 4] als pas-coach. In dit begeleidingsplan staan de onderwerpen stemming, voortgang, vast aanspreekpunt, aanwezigheid en rekenen centraal. Over de betreffende onderwerpen zijn de volgende afspraken vastgelegd:
' [eiser] geeft het aan bij de coach of bij de pascoach als hij niet goed in zijn vel zit en hierdoor minder goed mee kan doen aan de les.
[eiser] houdt voortgang bij in de agenda, hier noteert hij roosterwijzigingen, cijfers en toetsen.
Als [eiser] behoefte heeft aan een gesprek, zoekt hij zijn (pas) coach op of belt of mailt.
[eiser] volgt de lessen. Als hij zich niet goed voelt, meldt hij zich af en stelt zijn coach op de hoogte.
[eiser] ziet de vakken rekenen en bedrijfseconomie als struikelblok. Wil hier graag hulp bij en hulp voor. [eiser] maakt hiervoor gebruik van de diensten van Alfa Assist.
Aan de zijde van de (pas-)coach zijn de volgende afspraken gemaakt:
' - Coach checkt regelmatig de resultaten van [eiser] en bespreekt eventuele achterstand met hem en of [eiser] nog op schema ligt.
- Pas-coach bespreekt wekelijks de planning met [eiser] ,
Coach is vast aanspreekpunt voor [eiser] . Pas-coach heeft wekelijks gesprekken met [eiser] over de planning/structuur en waar [eiser] eventueel tegen aanloopt.
Coach checkt wekelijks de aanwezigheid van [eiser] en neem bij afwezigheid contact met hem op. Als [eiser] herhaaldelijk niet reageert, worden ouders gebeld door de coach.
Pas-coach zoekt samen met coach uit welke mogelijkheden er zijn voor de ondersteuningslessen.'
1.8
Op 9 november 2016 heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen [eiser] , de moeder van [eiser] enerzijds en mevrouw [naam 2] (loopbaanadviseur) en mevrouw [naam 3] (pas-coach) anderzijds. In dat gesprek is aan [eiser] geadviseerd om een pauze in zijn opleiding in te lassen en wellicht meer behandelingen zou moeten ondergaan. [eiser] is tijdens dat gesprek boos geworden en heeft het volgende gezegd:
´
Behandeling? Een Tbs-behandeling bedoel je? Ik zal ze reden geven om mij een Tbs- behandeling te geven: ik ga je vermoorden.'
1.9
[eiser] is vervolgens door de beveiliging van het Alfa-college verwijderd.
1.1
Op 16 november 2016 heeft mevrouw [naam 2] aangifte gedaan tegen [eiser] wegens bedreiging.
1.11
Op 1 december 2016 heeft het Alfa-college [eiser] ervan op de hoogte gesteld dat zij voornemens zijn om [eiser] te verwijderen. In de brief is het onder meer het volgende geschreven:
(…..) Voor het Alfa-college is het belangrijk dat een school een veilige leer-en werkomgeving is. Hoe we dit willen realiseren is afgesproken in het beleid met betrekking tot "Veilige School". Een belangrijk thema in de veilige school is dat we met respect met elkaar omgaan. Omdat is geconstateerd dat jij daar moeite mee had, is op 9 november jl. afgesproken om over te gaan tot een time-out periode. We wilden je daardoor laten nadenken over het getoonde gedrag met als doel dit aan te passen. Helaas ga je vervolgens over tot doodsbedreiging van medewerkers en een student van het Alfa-college. Deze zeer ernstige misdraging is de reden dat we je niet langer willen opleiden. Dergelijk gedrag kunnen we gewoon niet toestaan en is volledig in strijd met het doel dat we nastreven, het zijn van een veilige leer- en werkomgeving.
1.12
[eiser] heeft op 7 december 2016 bezwaar gemaakt tegen het voornemen tot verwijdering van de school. Op 17 januari 2017 heeft het College van Bestuur van het Alfa-College het bezwaar ongegrond verklaard. Daarin is onder meer het volgende gemotiveerd:
'(…) Uiteraard kan het gebeuren dat je in een gesprek met medewerkers boos wordt. Maar als je het ergens niet mee eens bent mag je die ander niet met de dood bedreigen. Daarmee ga je echt een grens over. Die grens staat in ons beleid van de 'Veilige School'. Het houdt in dat wanneer iemand een ander ernstig bedreigt, wij direct overgaan tot verwijdering van de school.
In onze ogen is het ook meer dan alleen een incident. De volgende dag heb je ook een medestudent op de locatie Admiraal de Ruyterlaan bedreigd. Later op de dag heb jij je bij de Boumaboulevard bedreigend opgesteld door bijvoorbeeld op ramen te slaan. Ook probeerde je steeds weer in contact te komen met medewerkers via de telefoon en Facebook. En via een "Whatsapp" bericht heb je aangekondigd dat je wraak gaat nemen. En dit is allemaal gebeurd na het gesprek van 9 november 2016.
(….) Wij hebben geconstateerd dat sommige stappen in de procedure om je van school te sturen niet precies zijn gevolgd zoals had gemoeten. Zo had je na je schorsing, waarover tijdens het gesprek op 9 november 2016 is gesproken, op dezelfde dag een brief moeten ontvangen. Dan had je ook geweten dat je tijdens deze schorsing niet langer in de schoolgebouwen van het Alfa-college mocht komen.
Voor ons is dit niet voldoende reden om de verwijdering terug te draaien. Daarom wijzen wij je verzoek om je niet van school te sturen af. (…)'
1.13
[eiser] is (inmiddels) 100% afgekeurd en geniet een Wajong-uitkering.

2.De vorderingen en het verweer

2.1
[eiser] vordert voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad om het Alfa-college te veroordelen tot:
I. betaling van een schadevergoeding als gevolg van de studievertraging van een jaar, te begroten op € 13.318,00 inclusief wettelijke rente tot de datum van dagvaarding, te vermeerderen met de wettelijke rente over dit bedrag vanaf de datum van dagvaarding tot aan de dag van betaling;
II. betaling van de kosten van dit geding, een en ander te voldoen binnen veertien dagen na dagtekening van het vonnis, en - voor het geval voldoening van de (na)kosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt - te vermeerderen met de wettelijke rente over de (na)kosten te rekenen vanaf bedoelde termijn voor voldoening.
2.2
[eiser] heeft het volgende - zakelijk en verkort weergegeven - aan zijn vordering ten grondslag gelegd. [eiser] stelt dat het Alfa-college is tekort geschoten in de nakoming van de op het Alfa-college rustende zorgplicht dan wel onrechtmatig jegens hem heeft gehandeld en dat het Alfa-college daarom aansprakelijk is voor de schade als gevolg van de opgelopen studievertraging. [eiser] stelt dat het Alfa-college bij het (voorgenomen) besluit om hem van school te verwijderen onvoldoende rekening heeft gehouden met een aantal factoren. Namelijk dat [eiser] (1) een stoornis in het autistisch spectrum heeft, (2) een verbaal performaal kloof heeft, (3) depressief is, (4) slaaptekort en slaapmedicatie heeft, (5) in een nieuwe klas is geplaatst waar [eiser] veel in is gepest en (6) dat [eiser] moest wennen aan zijn nieuwe begeleider. Primair vordert [eiser] nakoming van de onderwijsovereenkomst en nakoming van artikel 8.1.3. lid 5 WEB. Subsidiair vordert [eiser] schadevergoeding voor de studievertraging die hij heeft opgelopen.
2.3
Het Alfa-college heeft verweer gevoerd tegen de vorderingen en geconcludeerd tot niet-ontvankelijkheid van [eiser] in zijn vorderingen dan wel tot afwijzing daarvan. Hiertoe heeft zij - samengevat weergegeven - aangevoerd dat zij op grond van artikel 8 van de toepasselijke algemene voorwaarden, met inachtneming van artikel 8.1.3. lid 5 WEB, vanwege ernstig wangedrag aan de zijde van [eiser] definitief mocht overgaan tot het verwijderen van [eiser] van het Alfa-college. Doordat [eiser] (onder meer) een doodsbedreiging heeft gericht aan mevrouw [naam 2] (loopbaanadviseur) en mevrouw [naam 3] (pas-coach) heeft [eiser] zich schuldig gemaakt aan ernstig wangedrag. Deze bedreigingen zijn dusdanig ernstig en hebben zulke ingrijpende gevolgen gehad voor de betrokkenen dat de verwijdering van [eiser] van school terecht is. Voorts stelt het Alfa-college zich op het standpunt dat zij aan haar verplichtingen heeft voldaan en er geen sprake is van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de onderwijsovereenkomst. Het Alfa-college heeft de opleiding ingericht op een zodanige wijze dat deelnemers redelijkerwijs in staat moeten worden geacht om de opleiding binnen de gestelde termijn met succes af te ronden. Daarbij komt dat het Alfa-college heeft voorzien in een loopbaanoriëntatie en is [eiser] begeleid door een coach, een pas-coach, een mentor en een loopbaanbegeleider. In dit kader zijn - vaak in het bijzijn van de ouders - veel gesprekken gevoerd met [eiser] . Het Alfa-college heeft evenmin onrechtmatig jegens [eiser] gehandeld en bovendien staat het intreden van de gestelde schade niet vast en ontbreekt iedere causaliteit.

3.De beoordeling

3.1
De kantonrechter begrijpt - zoals ter zitting is besproken - dat [eiser] (enkel) een schadevergoeding van € 13.318,00 vordert omdat het Alfa-college is tekort geschoten in de nakoming van de op haar rustende zorgplicht dan wel onrechtmatig jegens [eiser] heeft gehandeld. De kantonrechter zal zich dan ook beperken tot deze vordering en de vordering dat het Alfa-college (alsnog) zorg moet dragen voor plaatsing op een andere onderwijstelling, die overigens niet in het petitum van de dagvaarding was opgenomen, buiten beschouwing laten.
3.2
Uit de vaststaande feiten volgt, dat het Alfa-college de onderwijsovereenkomst heeft beëindigd (in feite buitengerechtelijk heeft ontbonden). Nakoming van een ontbonden overeenkomst is niet mogelijk. [eiser] zal hebben bedoeld dat de overeenkomst ten onrechte door opzegging is beëindigd, zodat de artikelen 6:81 e.v. BW van toepassing zijn. Gelet op de omstandigheden is er geen aanleiding om in de formele eisen van art. 6:81 e.v. BW een belemmering te zien, zodat een ingebrekestelling niet nodig was en verzuim is ingetreden. (vgl. HR 11-01-2002. ECLI:NL:HR:2002:AD4925).
3.3
De inhoudelijke beoordeling betreft dan de vraag of het Alfa-college op basis van het gedrag van [eiser] kon en mocht overgaan tot de beëindiging/ontbinding van de onderwijsovereenkomst. Dat is het geval; [eiser] heeft de op hem rustende verplichtingen op basis van de onderwijsovereenkomst op grove wijze overtreden.
3.4
Doodsbedreigingen zijn tegenwoordig aan de orde van de dag, wat echter niet mag inhouden dat zij tot een geaccepteerde vorm voor het uiten van ongenoegen verworden. Integendeel iedere vorm waarin zware bedreigingen worden geuit, verdient een serieuze stevige aanpak met daarbij behorende passende maatregelen, zoals in het onderhavige geval een verwijdering uit een scholengemeenschap. Dat [eiser] een bepaalde stoornis heeft maakt dat niet anders en geeft evenmin aanleiding om het gedrag van [eiser] en de bedreigingen niet serieus te nemen. Het stond het Alfa-college derhalve vrij om de overeenkomst te ontbinden. Door die ontbinding is de grondslag aan het vorderen van schadevergoeding komen te ontvallen.
3.5
Resteert de beoordeling van de vordering tot schadevergoeding uit onrechtmatige daad.
Het Alfa-college heeft uitvoerig toegelicht dat het aan de op haar rustende verplichtingen invulling heeft gegeven door te voorzien in loopbaanoriëntatie, loopbaanbegeleiding en dat diverse gesprekken zijn gevoerd met [eiser] , al dan niet in het bijzijn van zijn ouders. Tegen die achtergrond had [eiser] niet kunnen volstaan met de algemene stellingen dat het Alfa-college onvoldoende heeft ingespeeld en rekening heeft gehouden met (de belangen van) [eiser] en dat het Alfa-college in dit geval anders had moeten handelen. [eiser] heeft nagelaten te concretiseren en te onderbouwen wat in dit geval maakt dat het Alfa-college onrechtmatig jegens [eiser] heeft gehandeld. De stelling dat [eiser] is gepest, is door [eiser] eveneens onvoldoende onderbouwd en blijkt evenmin uit de stukken. [eiser] heeft onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld om te worden toegelaten tot het leveren van bewijs van zijn stellingen. Het gedrag van [eiser] is dusdanig onbetamelijk geweest dat dit valt onder ernstig wangedrag in de zin van artikel 8 van de onderwijsovereenkomst. Daardoor is de handelswijze van het Alfa-college niet in strijd met de maatschappelijke zorgvuldigheid (waar een zorgplicht onderdeel van is) en derhalve niet onrechtmatig.
3.6
De conclusie van het bovenstaande is dat de vordering van [eiser] tot betaling van een schadevergoeding van € 13.318,00 dient te worden afgewezen.
3.7
[eiser] zal als de in het ongelijk te stellen partij in de proceskosten worden veroordeeld.
BESLISSING
De kantonrechter:
wijst de vordering van [eiser] af;
veroordeelt [eiser] in de kosten van deze procedure, welke tot op heden aan de zijde van het Alfa-college zijn begroot op € 600,00 aan salaris van de gemachtigde;
Aldus gewezen door mr. E.D. Rentema, kantonrechter, en uitgesproken door mr. [naam 2] van den Bosch, kantonrechter, ter openbare terechtzitting van 4 september 2018 in tegenwoordigheid van de griffier.
c 412