ECLI:NL:RBNHO:2024:7115

• Datum uitspraak: 10 juli 2024
• Publicatiedatum: 15 juli 2024
• Zaaknummer: C/15/351440/ HA ZA 24-2-8
• Instantie: Rechtbank Noord-Holland
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Verbintenissenrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: B. de Metz
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Bevoegdheid en vernietigbaarheid van algemene voorwaarden in civiele procedure

In deze civiele procedure, behandeld door de Rechtbank Noord-Holland op 10 juli 2024, is de vraag aan de orde of de rechtbank bevoegd is om kennis te nemen van een geschil tussen Spaansen Vloeivloeren B.V. en TH. Wouters Totaal Afbouw B.V. Spaansen, de eisende partij, beroept zich op een forumkeuzebeding in haar algemene voorwaarden, terwijl Wouters zich beroept op de vernietigbaarheid van deze voorwaarden. De rechtbank oordeelt dat Wouters terecht een beroep doet op de vernietigbaarheid, omdat Spaansen niet heeft aangetoond dat Wouters een redelijke mogelijkheid heeft gehad om van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Hierdoor is de rechtbank niet bevoegd om van het geschil kennis te nemen en wordt de zaak verwezen naar de rechtbank Midden-Nederland.

De procedure begon met een dagvaarding op 11 maart 2024, gevolgd door verschillende processtukken, waaronder een conclusie van antwoord en een akte overlegging van producties. De rechtbank heeft vastgesteld dat Spaansen en Wouters verschillende overeenkomsten hebben gesloten voor de levering van giet- en zandcementmortel, waarbij de algemene voorwaarden van Spaansen van toepassing zijn verklaard. Wouters betwist echter dat zij op de hoogte was van deze voorwaarden en stelt dat zij een kleine ondernemer is, waardoor het forumkeuzebeding niet van toepassing zou zijn.

De rechtbank concludeert dat Spaansen onvoldoende bewijs heeft geleverd dat Wouters op de hoogte was van de algemene voorwaarden en dat deze voorwaarden vernietigbaar zijn. Daarom verklaart de rechtbank zich onbevoegd en verwijst de zaak naar de rechtbank Midden-Nederland, waarbij Spaansen wordt veroordeeld in de proceskosten van het incident.

Uitspraak

RECHTBANK Noord-Holland

Civiel recht

Zittingsplaats Alkmaar

Zaaknummer: C/15/351440 / HA ZA 24-208

Vonnis in incident van 10 juli 2024

in de zaak van

SPAANSEN VLOEIVLOEREN B.V. ,

statutair gevestigd te Winkel,

eisende partij in conventie,

verwerende partij in voorwaardelijke reconventie,

verwerende partij in het incident,

hierna te noemen: Spaansen,

advocaat: mr. T.M. Munnik,

tegen

TH. WOUTERS TOTAAL AFBOUW B.V. ,

statutair gevestigd te Leusden,

gedaagde partij in conventie,

eisende partij in voorwaardelijke reconventie,

eisende partij in het incident,

hierna te noemen: Wouters,

advocaat: mr. I. van Leusden-Willemse.

De zaak in het kort

Spaansen beroept zich op het forumkeuzebeding in haar algemene voorwaarden. Wouters beroept zich op de vernietigbaarheid van de algemene voorwaarden. De rechtbank is van oordeel dat Wouters de vernietiging van de algemene voorwaarden terecht heeft ingeroepen. Dat houdt in dat deze rechtbank niet bevoegd is en dat de zaak zal worden verwezen naar de rechtbank Midden-Nederland.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van 11 maart 2024 met bijlagen 1 tot en met 10;
- de conclusie van antwoord, tevens houdende exceptie van onbevoegdheid, tevens voorwaardelijke eis in reconventie met bijlagen 1 tot en met 12;
- de akte overlegging (aanvullende) producties tevens houdende akte wijziging van eis van Spaansen met bijlage 11;
- de conclusie van antwoord in het incident tot exceptie van onbevoegdheid met bijlage 11 (naar de rechtbank begrijpt wordt bedoeld bijlage 12).

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald in het incident.

2. De feiten voor zover van belang in het incident

2.1.

Spaansen en Wouters hebben verschillende overeenkomsten gesloten voor de levering van giet- en zandcementmortel (“de overeenkomsten”).

2.2.

In de overeenkomsten is het volgende opgenomen:

“ Algemene voorwaarden:

• Op al onze aanbiedingen en leveringen zijn van toepassing de Algemene Voorwaarden, gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Alkmaar onder nummer 5/2000 waarvan een volledig exemplaar op eerste aanvraag door ons kosteloos wordt toegezonden. Naast onze algemene voorwaarden zijn de onderstaande extra voorwaarden van toepassing.
• De Voorwaarden van Onderneming Spaansen Vloeivloeren BV, welke als bijlage bij deze overeenkomst zijn gevoegd. Bij discussie over c.q. tegenstrijdigheden met uw voorwaarden, prevaleren te allen tijde de belangen van de Voorwaarden van Onderneming Spaansen Vloeivloeren BV.”.

2.3.

Artikel 15.1 van de Voorwaarden van Onderneming Spaansen Vloeivloeren B.V. (“de algemene voorwaarden”) bepaalt:

“15.1. Alle geschillen zullen worden onderworpen aan het oordeel van de rechter in de vestigingsplaats van Spaansen Vloeivloeren B.V., tenzij de opdrachtgever een consument of kleine ondernemer is. Dan geldt de wettelijke regeling.”.

3. De vordering in de hoofdzaak

3.1.

Spaansen vordert in de hoofdzaak, samengevat, betaling van een bedrag van
€ 322.125,38, te vermeerderen met rente en kosten.

3.2.

Spaansen stelt bij dagvaarding dat deze rechtbank bevoegd is kennis te nemen van het geschil tussen partijen, omdat zij is gevestigd in Winkel. Zij beroept zich in dat verband op het forumkeuzebeding in artikel 15.1 van de algemene voorwaarden.

4. De vordering in het incident

4.1.

Wouters vordert in het incident dat deze rechtbank zich onbevoegd verklaart en de zaak verwijst naar de rechtbank Midden-Nederland in de stand van het geding waar het zich thans in bevindt. Zij stelt daartoe dat Spaansen haar niet een redelijke mogelijkheid heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen, zodat de voorwaarden vernietigbaar zijn ^[1] . Ook stelt Wouters dat zij een kleine ondernemer is in de zin van artikel 15.1 van de algemene voorwaarden en dat de forumkeuze daarom niet geldt

4.2.

Spaansen voert verweer.

4.3.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

5. De beoordeling in het incident

5.1.

Het geschil in het incident spitst zich toe op de vraag of Spaansen een beroep toekomt op het in artikel 15.1 van de algemene voorwaarden vervatte forumkeuzebeding, op grond waarvan deze rechtbank bevoegd is van het geschil tussen partijen kennis te

kennis te nemen.

5.2.

Niet in geschil is dat Wouters de overeenkomsten voor akkoord heeft ondertekend. Wouters betwist niet dat zij de algemene voorwaarden door het ondertekenen van de overeenkomsten heeft aanvaard. De rechtbank gaat voorbij aan de stelling van Wouters dat Spaansen niet duidelijk heeft gemaakt of zij zich beroept op de algemene voorwaarden of op de voorwaarden gedeponeerd ter griffie van de Arrondissementsrechtbank te Alkmaar onder nummer 5/2000 (“de gedeponeerde voorwaarden”). Spaansen heeft voor wat betreft de vraag welke rechtbank bevoegd is duidelijk gemaakt dat zij uitsluitend een beroep doet op het in artikel 15.1 van de algemene voorwaarden opgenomen forumkeuzebeding en niet op een in de gedeponeerde voorwaarden opgenomen forumkeuzebeding. De rechtbank is van oordeel dat de algemene voorwaarden toepasselijk zijn.

5.3.

Uitgangspunt is dat een wederpartij (in dit geval: Wouters) die de toepasselijkheid van algemene voorwaarden heeft aanvaard, aan die algemene voorwaarden is gebonden ^[2] . Wel is een beding in algemene voorwaarden vernietigbaar, indien de gebruiker aan de wederpartij niet een redelijke mogelijkheid heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen ^[3] .

5.4.

De gebruiker (in dit geval: Spaansen) heeft aan de wederpartij een redelijke mogelijkheid geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen, indien zij de algemene voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomst aan de wederpartij ter hand heeft gesteld of, indien dit redelijkerwijs niet mogelijk is, vóór de totstandkoming van de overeenkomst aan de wederpartij bekend heeft gemaakt dat de algemene voorwaarden ter inzage liggen en op eerste verzoek zullen worden toegezonden ^[4] .

5.5.

Spaansen stelt zij de algemene voorwaarden voor of bij het sluiten van de overeenkomsten aan Wouters ter hand heeft gesteld, omdat zij de algemene voorwaarden bij de overeenkomsten heeft gevoegd. Daarnaast is aan Wouters de mogelijkheid geboden de algemene voorwaarden kosteloos toegezonden te krijgen, maar van die mogelijkheid heeft Wouters geen gebruik gemaakt.

5.6.

Wouters betwist dat zij de algemene voorwaarden heeft ontvangen en dat haar een redelijke mogelijkheid is geboden om daar kennis van te nemen. Volgens Wouters blijkt nergens uit dat de algemene voorwaarden bij de overeenkomsten waren gevoegd en het had op de weg van Spaansen gelegen om dit nader te onderbouwen en aan te tonen.

5.7.

De rechtbank is van oordeel dat Spaansen onvoldoende duidelijk heeft gemaakt dat zij een redelijke mogelijkheid aan Wouters heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Dit had wel van Spaansen mogen worden verwacht, omdat op haar als gebruiker van de algemene voorwaarden de stelplicht - en eventueel de bewijslast - rust van feiten waaruit de terhandstelling van de algemene voorwaarden blijkt. Spaansen heeft geen feiten of omstandigheden gesteld waaruit de rechtbank zou kunnen afleiden dat Spaansen aan Wouters de mogelijkheid heeft geboden om de algemene voorwaarden toegezonden te krijgen en op welke manier zij dat zou hebben gedaan. Conclusie is dat niet is vast komen te staan dat Spaansen voor of bij het sluiten van de overeenkomsten een redelijke mogelijkheid aan Wouters heeft geboden om van de algemene voorwaarden kennis te nemen. Gevolg is dat de algemene voorwaarden vernietigbaar zijn.

5.8.

Omdat Wouters terecht een beroep doet op de vernietiging van de algemene voorwaarden, is er geen sprake van een toepasselijke forumkeuze. Gelet op artikel 99 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (“Rv.”) en de vestigingsplaats van Wouters, is deze rechtbank niet bevoegd van het geschil in de hoofdzaak kennis te nemen en zal deze rechtbank zich onbevoegd verklaren. De vordering in het incident zal daarom worden toegewezen.

5.9.

Omdat de rechtbank van oordeel is dat de algemene voorwaarden vernietigbaar zijn, hoeft de vraag of Wouters wel of geen kleine ondernemer is in de zin van artikel 15.1 van de algemene voorwaarden niet te worden beoordeeld.

5.10.

Op grond van artikel 110 lid 2 Rv. zal de rechtbank de zaak verwijzen naar de rechtbank die wel bevoegd is. Omdat Wouters statutair gevestigd is in Leusden, zal de rechtbank de zaak verwijzen naar de rechtbank Midden-Nederland.

5.11.

Spaansen zal als in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de kosten van dit incident, tot op heden aan de zijde van Wouters begroot op € 614,= aan salaris advocaat (1 punt x tarief € 614,=).

6. De beslissing

De rechtbank

in het incident

6.1.

verklaart zich onbevoegd om van het geschil in de hoofdzaak kennis te nemen;

6.2.

veroordeelt Spaansen in de kosten van dit incident, tot op heden aan de zijde van Wouters begroot op € 614,= aan salaris advocaat;

6.3.

verklaart deze proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad;

in de hoofdzaak

6.4.

verwijst de zaak in de stand waarin zij zich bevindt naar de rechtbank Midden-Nederland naar de rol van 21 augustus 2024.

Dit vonnis is gewezen door mr. B. de Metz en in het openbaar uitgesproken op 10 juli 2024.

Voetnoten

1. Op grond van artikel 6:233 aanhef en onder b van het Burgerlijk Wetboek (“BW”).

2. Artikel 6:232 BW.

3. Artikel 6:233 onder b BW.

4. Artikel 6: 234 lid onder a en b BW.