ECLI:NL:RBNHO:2021:9526

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Team Straf, locatie Haarlem

Meervoudige strafkamer

Parketnummers: 15/996515-12 en 15/996500-16 (ter terechtzitting gevoegd)

Uitspraakdatum: 28 oktober 2021

Tegenspraak

Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzittingen van 24, 27 en 28 september 2021 en 8 en 14 oktober 2021 in de zaak tegen:

[verdachte],

geboren op [geboortedatum] te [geboorteplaats] ,

ingeschreven in de basisregistratie personen op het adres [adres]

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie

mr. R. van Staden ten Brink en van hetgeen de verdachte en zijn raadsman mr. M. Jonk, advocaat te Amsterdam, naar voren hebben gebracht.

De strafzaak tegen de verdachte is gelijktijdig behandeld met de strafzaak tegen de medeverdachte [medeverdachte 1] (15/996517-12) en de rechtbank doet in beide zaken gelijktijdig uitspraak.

1.Tenlastelegging

Aan de verdachte is, na wijziging van de tenlastelegging als bedoeld in artikel 313 van het Wetboek van Strafvordering (Sv), ten laste gelegd dat hij zich, kort en zakelijk weergegeven (per zaaksdossier), heeft schuldig gemaakt aan:

t.a.v. IB Capital LP / IB Capital Corp. / IB Capital FX LLP / IB Capital FX (NZ) LLP (zaaksdossier Cayenne, parketnummer 15/996515-12)

feit 1:

- medeplegen van oplichting van twintig in de tenlastelegging genoemde personen in de periode van 1 januari 2011 tot en met 3 november 2012, waarbij die personen zouden zijn bewogen tot het overboeken van geldbedragen (GBP, USD, EUR) op rekeningen van IB Capital FX LLP/IB Capital FX (NZ) LLP van (omgerekend in euro) in totaal circa EUR 850.000 als inleg voor beleggingen in de handel in valuta;

en/of

feit 2:

medeplegen, in diezelfde periode, van verduistering van de door een groot aantal personen (waaronder de hiervoor genoemde 20 personen) ten behoeve van diezelfde valutahandel ingelegde bedragen van in totaal EUR 2.275.810,44 en/of USD 3.596.131,37 vanaf rekeningen ten name van IB Capital Corp (bij banken op Cyprus en de Seychellen) en bedragen van in totaal USD 31.000.000 en/of EUR 250.000 vanaf rekeningen ten name van IB Capital FX LLP (bij ING Bank N.V.);

feit 3:

- medeplegen van witwassen van de hiervoor onder feit 2 genoemde bedragen in diezelfde periode, hetzij in de vorm van gewoontewitwassen/opzetwitwassen (primair) hetzij in de vorm van schuldwitwassen (subsidiair);

t.a.v. Forex Financial Services B.V. (zaaksdossier Panamera, parketnummer 15/996500-16)

feit 1:

- medeplegen van oplichting van drie in de tenlastelegging genoemde personen in de periode van 2 november 2015 tot 31 december 2015 ten aanzien van door hen ingelegde bedragen ten behoeve van de handel in valuta, hetzij gepleegd door de verdachte als natuurlijk persoon (primair), hetzij gepleegd door Forex Financial Services B.V, terwijl de verdachte daartoe opdracht heeft gegeven dan wel daaraan feitelijk leiding heeft gegeven (subsidiair).

feit 2:

- medeplegen van poging tot oplichting van een onbepaald aantal personen in diezelfde periode in verband met de inleg van bedragen ten behoeve van de handel in valuta, hetzij gepleegd door de verdachte als natuurlijk persoon (primair), hetzij gepleegd door Forex Financial Services B.V, terwijl de verdachte daartoe opdracht heeft gegeven dan wel daaraan feitelijk leiding heeft gegeven (subsidiair).

De volledige tekst van de tenlastelegging is als bijlage 1 aan dit vonnis gehecht en maakt daarvan deel uit.

2.Voorvragen

2.1

Geldigheid van de dagvaarding

De raadsman heeft de rechtbank verzocht de dagvaarding ten aanzien van de onder 1 (parketnummer 15/996515-12, bij oplichtingsmiddel V) en de onder 1 en 2 (parketnummer 15/996500-16) ten laste gelegde feiten partieel nietig te verklaren voor zover die feiten betrekking hebben op het verwijt, zakelijk weergegeven, dat de verdachte heeft voorgewend dat IB Capital FX een bonafide (parketnummer 15/996515-12, feit 1 onder V) respectievelijk dat Forex Financial Services B.V (FFS) (parketnummer 15/996500-16, feit 1 en feit 2) een bona fide (financiële) onderneming was. Volgens de verdediging is niet duidelijk welk verwijt de verdachte gemaakt wordt met betrekking tot dat punt.

De rechtbank verwerpt dit verweer. De rechtbank is van oordeel dat de omschrijving van de betreffende onder 1 (parketnummer 15/996515-12) en onder 1 en 2 (parketnummer 15/996515) ten laste gelegde feiten telkens voldoende duidelijk is. Bij het betreffende verwijt in de tenlastelegging dat de verdachte heeft voorgewend dat sprake was van een bona fide onderneming, worden telkens immers ook specifieke gedragingen ten laste gelegd die feitelijke invulling geven aan dat verwijt en die daarmee telkens voldoende concreet duidelijk maken welk verwijt de verdachte daar wordt gemaakt. Het gebruik van de woorden “onder andere” in samenhang met het betreffende verwijt onder feit 1 leidt niet tot een andere conclusie.

2.2

Ontvankelijkheid van het Openbaar Ministerie (parketnummer 15/996500-16)

Volgens de verdediging is de officier van justitie niet-ontvankelijk in de vervolging van de verdachte ten aanzien van feit 1 en feit 2 in zaaksdossier Panamera, omdat de medeverdachte [medeverdachte 2] (naast de verdachte de andere aandeelhouder en bestuurder van FFS) en de als medewerker bij FFS betrokken getuige [getuige] niet vervolgd zijn in verband met hun betrokkenheid bij FFS. Volgens de verdediging is daarom sprake van een ongelijke behandeling en is de vervolging van de verdachte in strijd met het gelijkheidsbeginsel.

De rechtbank verwerpt dit verweer. Gelet op het opportuniteitsbeginsel en het hiermee verband houdende vervolgingsmonopolie van het Openbaar Ministerie, zoals dit is neergelegd in artikel 167 van het Wetboek van Strafvordering, is het aan het Openbaar Ministerie om te beslissen om al dan niet tot vervolging van een verdachte over te gaan. Het staat het Openbaar Ministerie daarom in beginsel vrij om een verdachte te vervolgen. Slechts indien de vervolging in strijd is met wettelijke of verdragsbepalingen of met beginselen van een goede procesorde - waaronder het gelijkheidsbeginsel - kan er sprake zijn van een verval van het recht tot strafvervolging. Daarvan is naar het oordeel van de rechtbank ten aanzien van de vervolging van de verdachte voor de feiten 1 en 2 geen sprake. Het enkele feit dat [medeverdachte 2] en [getuige] ook betrokken zijn geweest bij de ten laste gelegde oplichtingsmiddelen, brengt naar het oordeel van de rechtbank niet mee dat sprake is van een kennelijk onredelijke vervolgingsbeslissing ten aanzien van de verdachte. Daarbij heeft de rechtbank ook acht geslagen op de door het Openbaar Ministerie ter terechtzitting gegeven motivering, waaruit volgt dat het Openbaar Ministerie nog geen vervolgingsbeslissing heeft genomen ten aanzien van [medeverdachte 2] en dat zij bovendien de rol van de verdachte bij de ten laste gelegde feiten anders waardeert dan de rol van [medeverdachte 2] en de rol van [getuige] .

2.3

Conclusie ten aanzien van de voorvragen

De rechtbank heeft ook overigens vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zijzelf bevoegd is tot kennisneming van de zaak, dat het Openbaar Ministerie ontvankelijk is in zijn vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.

3.Beoordeling van het bewijs

3.1

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van de onder feit 1, feit 2, feit 3 primair (parketnummer 15/996515-12) en feit 2 primair (parketnummer 15/996500-16) ten laste gelegde feiten. Met betrekking tot feit 1 primair (parketnummer 15/996500-16) heeft hij gerekwireerd tot vrijspraak van de ten laste gelegde oplichting van de belegger [belegger 1] en tot bewezenverklaring van de ten laste gelegde oplichting van de beleggers [belegger 2] en [belegger 3] .

3.2

Standpunt van de verdediging

Zaaksdossier Cayenne, parketnummer 15/996515-12

Feit 1

Het verweer van de verdediging met betrekking tot feit 1 strekt ertoe dat de onder dat feit ten laste gelegde oplichtingsmiddelen niet kunnen worden bewezen. Volgens de verdediging staat niet van alle oplichtingsmiddelen vast dat dergelijke informatie aan de beleggers is verstrekt. Voor zover dit wel het geval is, kan volgens de verdediging niet worden bewezen dat de verdachte een wezenlijke bijdrage heeft geleverd aan de informatieverstrekking of dat er een (voldoende duidelijk) causaal verband bestaat tussen die informatie en de inleg van geld door de beleggers.

Feit 2

Tegoeden op de IB Capital Corp. rekeningen

Met betrekking tot feit 2 stelt de verdediging zich op het standpunt dat ten aanzien van de door de beleggers ingelegde bedragen op de rekeningen van IB Capital Corp op Cyprus niet kan worden bewezen dat de verdachte die bedragen anders dan door misdrijf onder zich heeft gekregen. Die bedragen zijn immers niet bij de verdachte terecht gekomen maar op rekeningen van IB Capital Corp en de verdachte kon niet over die rekeningen beschikken. Ook kan het vervolgens overboeken van bedragen vanaf die rekeningen volgens de verdediging niet worden aangemerkt als een toe-eigeningshandeling van de verdachte: die bedragen zijn overgeboekt door de medeverdachte, die als enige over de rekeningen kon beschikken.

Tegoeden op de IB Capital FX rekeningen bij ING

Met betrekking tot het bedrag van USD 25 miljoen dat op 22 juni 2012 vanaf de rekening van IB Capital FX bij ING werd overgeboekt naar een bankrekening van Buda-Cash Brokerhaz Zrt (Buda-Cash) in Hongarije is volgens de verdediging geen sprake van toe-eigening door de verdachte, omdat dat bedrag door die overboeking nu juist uit zijn beschikkingsmacht werd gebracht. Met betrekking tot het bedrag van USD 7,25 miljoen dat vervolgens is doorgeboekt naar Neotex Advanced Ltd (Neotex), waarvan de verdachte
Ultimate Beneficial Owner(UBO) is, geldt volgens de verdediging dat de verdachte weliswaar vanaf 17 juli 2012 over dat bedrag heeft kunnen beschikken, maar dat hij dat bedrag niet anders dan door misdrijf onder zich had, omdat er voldoende aanwijzing was dat dit bedrag afkomstig was uit een witwasconstructie. Het voor verduistering vereiste bestanddeel dat de verdachte de betreffende bedragen “anders dan door misdrijf” onder zich moet hebben gehad, kan daarom ook hier niet worden bewezen.

Wat betreft de overboekingen naar een bankrekening van Stadler Ltd (Stadler) bij de Caye International Bank in Belize stelt de verdediging zich op het standpunt dat het dossier onvoldoende aanknopingspunten biedt voor de conclusie dat die overboekingen strekken tot wederrechtelijke toe-eigening door de verdachte.

Ten aanzien van de overboeking van geldbedragen naar een rekening van Maverick Venture Capital Holding Ltd (Maverick) bij ING refereert de verdediging zich aan het oordeel van de rechtbank.

Feit 3

Ten aanzien van het ten laste gelegde witwassen van de tegoeden op de rekening van IB Capital Corp stelt de verdediging zich op het standpunt dat niet kan worden bewezen dat de verdachte daaraan een wezenlijke materiële of intellectuele bijdrage heeft geleverd.

Ten aanzien van het ten laste gelegde witwassen van de tegoeden op de rekeningen van IB Capital FX bij ING voert de verdediging aan dat de verdachte hierbij een relatief geringe, uitvoerende rol heeft gehad en dat de witwasconstructie uit de koker van de medeverdachte afkomstig was. Met betrekking tot het bewijs van dit onderdeel van de tenlastelegging heeft de verdediging zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank.

Het dossier biedt volgens de verdediging onvoldoende aanknopingspunten voor de conclusie dat sprake is geweest van gewoontewitwassen door de verdachte.

Zaaksdossier Panamera, parketnummer 15/996500-16

Feiten 1 en 2

Ten aanzien van de feiten 1 en 2 voert de verdediging aan, dat de onder die feiten ten laste gelegde oplichtingsmiddelen niet bewezen kunnen worden. Met betrekking tot de onder 1 en 2 subsidiair ten laste gelegde feiten concludeert de verdediging dat FFS zich als rechtspersoon niet schuldig heeft gemaakt aan oplichting of poging daartoe. De gewoonlijke gang van zaken bij FFS hield niet in het plegen van strafbare feiten en evenmin werd binnen de gewone gang van zaken bij FFS de aanmerkelijke kans aanvaard dat binnen haar sfeer strafbare feiten zouden plaatsvinden. Daarbij is mede van belang dat vanwege gebrek aan professionaliteit een wezenlijke controle op de gang van zaken binnen de onderneming ontbrak.

3.3

Oordeel van de rechtbank

3.3.1

Redengevende feiten en omstandigheden

De rechtbank komt in zaaksdossier Cayenne (parketnummer 15/996515-12) tot bewezenverklaring van de onder 1 en 3 primair ten laste gelegde feiten op grond van de redengevende feiten en omstandigheden die zijn opgenomen in de bewijsmiddelen in bijlage 2 bij dit vonnis. Van het onder 2 ten laste gelegde feit wordt de verdachte vrijgesproken.

In zaaksdossier Panamera (parketnummer 15/996500-16) komt de rechtbank tot bewezenverklaring van de onder 1 primair en 2 primair aan de verdachte ten laste gelegde feiten op grond van de redengevende feiten en omstandigheden die zijn opgenomen in de bewijsmiddelen in bijlage 3 bij dit vonnis.

3.3.2

IB Capital LP / IB Capital Corp / IB Capital FX LLP / IB Capital FX (NZ) LLP (zaaksdossier Cayenne, parketnummer 15/996515-12)

3.3.2.1
Oplichting

Inleiding

De verdachte wordt onder feit 1 verweten dat hij als medepleger betrokken was bij de oplichting van twintig in de tenlastelegging genoemde personen. Deze personen hebben in de periode november 2011 tot en met mei 2012 bedragen overgeboekt op bankrekeningen van IB Capital FX LLP (IB Capital FX) bij ING Bank N.V. (ING) als inleg voor de handel in valuta (
forex trading).

IB Capital FX was een onder Engels recht opgerichte en in het Verenigd Koninkrijk bij Companies House ingeschreven
limited liability partnership. Onder de naam IB Capital FX (NZ) LLP (IB Capital FX (NZ)) was de vennootschap ook ingeschreven in het Nieuw-Zeelandse register van overzeese vennootschappen en in Nieuw-Zeeland geregistreerd als Financial Service Provider om vanuit dat land financiële diensten te verlenen. IB Capital FX was in november 2011 gekocht door de medeverdachte. De verdachte en de medeverdachte kenden elkaar sinds 2004, toen zij hebben samengewerkt bij FX Nevis, een vennootschap die actief is geweest in de valutahandel en waarbij Nederlandse beleggers zijn opgelicht. Voor hun rol daarbij zijn beiden in 2009 strafrechtelijk vervolgd.

Op 12 december 2011 werd de verdachte
membervan IB Capital FX, samen met een Belizaanse vennootschap waarvan hij de enig aandeelhouder was. Vervolgens werd hij op 16 december 2011 bij Companies Office in Nieuw-Zeeland en in het Financial Service Provider Register ingeschreven als enig bestuurder van IB Capital FX (NZ). Op 19 december 2011 opende de verdachte vervolgens een euro bankrekening bij ING op naam van IB Capital FX met nummer [bankrekeningnummer 1] In januari 2012 werden door de verdachte daarnaast nog bij ING een euro rekening met nummer [bankrekeningnummer 2] geopend en de daaraan gekoppelde valutarekeningen [bankrekeningnummer 3] (USD) en [bankrekeningnummer 4] (GBP).

IB Capital FX beschikte over een online beleggingsplatform (MT4) waarop gehandeld kon worden in valuta. Het platform werd digitaal van actuele handelsgegevens en de benodigde liquiditeit voorzien door CFH Markets, een in Londen gevestigde onderneming die de handel in (onder andere) valuta ondersteunt. Op de internationale valutamarkt kunnen winsten worden behaald door het gebruikmaken van koersverschillen: men koopt valuta en belegt op basis van de inschatting dat de relatieve waarde daarvan zal stijgen of dalen ten opzichte van andere valuta. De klanten van IB Capital FX handelden niet zelf op het online handelsplatform. Dat werd voor hun rekening en risico gedaan door Global Forex Management FX, die optrad als
introducing brokervoor IB Capital FX. Global Forex Management FX is de handelsnaam van Stadler Ltd (Stadler), een vennootschap die in 2010 door de medeverdachte is verkocht aan de Amerikaan [naam 1] . De handel op het platform van IB Capital FX door Global Forex Management FX werd door [naam 1] verricht samen met de eveneens Amerikaanse [naam 2]

In november 2011 kwamen [naam 1] en [naam 2] in contact met de Australiër [naam 3] . [naam 3] wierf via zijn bedrijf Investment Intelligence Corporation Pty Ltd. onder de naam “ProphetMax” betalende leden van een beleggingsgroep. Voor die betalende leden organiseerde hij “webinars”, lezingen op internet waarin hij beleggingsadvies gaf. Op basis van de informatie die [naam 3] ontving over Global Forex Management FX en IB Capital FX besloot [naam 3] een beleggingsprogramma aan te bieden onder de naam “ProphetMax Managed FX”, waaraan de leden van ProphetMax konden deelnemen. Die deelname hield in dat deze beleggers een klantrelatie (‘Trading Agreement’) aangingen met IB Capital FX. Op basis van die overeenkomst boekten de beleggers geld over naar IB Capital FX als inleg voor beleggingen in de handel in valuta, waarbij Global Forex Management FX voor hun rekening en risico zou gaan handelen op het platform van IB Capital FX. Om commerciële redenen (voorkomen van rechtstreeks contact tussen leden van ProphetMax en Global Forex Management FX) verwijst [naam 3] in eerste instantie naar Global Forex Management FX als de “proprietary trading group” en wordt de identiteit van Global Forex Management FX als handelende partij niet bekend gemaakt. Pas in april 2012 wordt de beleggers meegedeeld dat Global Forex Management FX de “Proprietary Trading Group” is die voor hun rekening en risico handelt op het platform van IB Capital FX.

Begin 2012 kwam [naam 3] in contact met de Amerikaan [naam 4] . [naam 4] wierf onder de naam “The Elevation Group” eveneens betalende leden voor een eigen beleggingsgroep. [naam 4] bood [naam 3] de mogelijkheid om via webinars en op andere wijze leden van The Elevation Group te benaderen om deel te nemen aan ProphetMax Managed FX.

Uiteindelijk zijn in totaal 1366 uniek traceerbare personen met diverse nationaliteiten via ProphetMax Managed FX een klantrelatie aangegaan met IB Capital FX, uit hoofde waarvan namens hen is belegd in valuta op het platform van IB Capital FX. Van deze klanten zijn er circa 2500 via [naam 4] en The Elevation Group geworven aan het begin van 2012.

Als broker kon IB Capital FX ervoor kiezen de door Global Forex Management FX namens beleggers op het platform geplaatste transacties door te zetten naar de internationale valutamarkt via CFH Markets (
a-booking) of de transacties op eigen boek te houden en zelf als tegenpartij op te treden van de beleggers (
b-booking). In het laatste geval is het belang van IB Capital FX bij de betreffende transactie tegengesteld aan het belang van de belegger bij die transactie: een transactie die wordt afgesloten met winst voor de belegger leidt tot een verlies ter grootte van hetzelfde bedrag voor IB Capital FX en omgekeerd leidt een transactie die wordt afgesloten met verlies voor de belegger tot een winst ter grootte van hetzelfde bedrag voor IB Capital FX.

Op 16 en 17 mei 2012 is door [naam 1] en [naam 2] voor rekening en risico van de deelnemers aan ProphetMax Managed FX intensief gehandeld op het handelsplatform van IB Capital FX. Op die twee dagen (in onderlinge correspondentie tussen de verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] ook als “
D-day” of “
losing day” aangeduid) vindt 92% van het totale aantal valutatransacties plaats dat is verricht op dat platform. Al die transacties worden door IB Capital FX afgewikkeld via
b-booking. De transacties op die twee dagen leiden uiteindelijk op 17 mei 2012 tot een verlies voor de beleggers (en dus, in verband met de
b-booking, een winst ter grootte van hetzelfde bedrag voor IB Capital FX) ter grootte van in totaal USD 23.963.686,42 (omgerekend naar USD tegen de toen geldende omrekenkoersen).

De rechtbank moet beoordelen of de twintig in de tenlastelegging genoemde beleggers zijn opgelicht bij het overmaken van geld ten behoeve van de handel in valuta op het platform van IB Capital FX en zo ja, of en in hoeverre de verdachte bij die oplichting betrokken was. Wat dit laatste betreft, moet de rechtbank beoordelen of het opzet van de verdachte op die eventuele oplichting was gericht en of zijn bijdrage daaraan kan worden aangemerkt als die van een medepleger.

Wanneer is sprake van oplichting?

Uit de jurisprudentie van de Hoge Raad volgt dat het kenmerk van oplichting als bedoeld in artikel 326 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) is dat de verdachte door een specifieke, voldoende ernstige vorm van bedrieglijk handelen bij de ander een onjuiste voorstelling van zaken in het leven heeft willen roepen om daarvan misbruik te kunnen maken (ECLI:NL:HR:2016:2889). Daartoe moet de verdachte één of meer van de in de wet bedoelde oplichtingsmiddelen hebben gebruikt om de ander te bewegen tot bepaalde gedragingen, zoals het aangaan van een schuld of de afgifte van goederen of geldbedragen. Niet vereist is dat het oplichtingsmiddel rechtstreeks wordt aangewend jegens degene die wordt bewogen tot de desbetreffende handelingen.

Van het in het bestanddeel “bewegen tot” tot uitdrukking gebrachte causaal verband is sprake als voldoende aannemelijk is dat het slachtoffer mede onder invloed van de door het betreffende oplichtingsmiddel in het leven geroepen onjuiste voorstelling van zaken is overgegaan tot die bepaalde gedragingen. Oplichting kan ook indirect plaatsvinden door tegenover een (niet-strafbare) tussenpersoon het oplichtingsmiddel aan te wenden, mits de verdachte daarbij heeft gehandeld met het in art. 326 Sr bedoelde oogmerk.

Het antwoord op de vraag of de ander mede onder invloed van een onjuiste voorstelling van zaken is bewogen tot bepaalde gedragingen, is in sterke mate afhankelijk van de omstandigheden van het geval. In algemene zin kunnen tot die omstandigheden behoren de mate waarin de in het maatschappelijk verkeer vereiste omzichtigheid het beoogde slachtoffer aanleiding had moeten geven die onjuiste voorstelling van zaken te onderkennen of zich daardoor niet te laten bedriegen. Daarnaast kan de persoonlijkheid van het slachtoffer een rol spelen, zoals zijn leeftijd en verstandelijke vermogens.

Tot slot moet voor een bewezenverklaring van oplichting worden bewezen dat de verdachte heeft gehandeld met het oogmerk om zichzelf en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen.

Oplichting door een samenweefsel van verdichtsels en door het aannemen van een valse hoedanigheid

Uit het hiervoor aangehaalde standaardarrest van de Hoge Raad inzake oplichting leidt de rechtbank verder af dat het bij het oplichtingsmiddel “een samenweefsel van verdichtsels” in de kern gaat om gesproken en/of geschreven uitingen, die bij de ander een op meer dan een enkele leugenachtige mededeling gebaseerde onjuiste voorstelling van zaken in het leven kunnen roepen. Daarvan kan sprake zijn als meerdere duidelijk van elkaar te scheiden leugens kunnen worden aangewezen, maar ook als een leugenachtige mededeling van voldoende gewicht, in combinatie met andere aan de verdachte toe te rekenen omstandigheden, tot misleiding van het beoogde slachtoffer kan leiden.

Bij de oplichtingsmiddelen die bestaan uit het aannemen van een valse naam of een valse hoedanigheid, gaat het er in de kern om dat het handelen van de verdachte ertoe kan leiden dat bij de ander een onjuiste voorstelling van zaken in het leven wordt geroepen met betrekking tot de 'persoon' van de verdachte, hetzij wat betreft diens naam, hetzij wat betreft diens hoedanigheid, waarbij die onjuiste voorstelling van zaken in het leven wordt geroepen teneinde daarvan misbruik te maken. Het verwijt dat een verdachte zich als een 'bonafide' deelnemer aan het rechtsverkeer heeft gepresenteerd, is met betrekking tot het aannemen van een valse hoedanigheid slechts relevant als zo een presentatie als bonafide (potentiële) wederpartij berust op voldoende specifieke gedragingen die in de desbetreffende context erop zijn gericht bij het beoogde slachtoffer een onjuiste voorstelling van zaken in het leven te roepen teneinde daarvan misbruik te maken.

Dat het bij de strafbaarstelling van oplichting gaat om gevallen waarin de verdachte bij een ander door een specifieke, voldoende ernstige vorm van bedrieglijk handelen een onjuiste voorstelling van zaken in het leven wil roepen teneinde daarvan misbruik te kunnen maken, brengt mee dat aldus niet slechts het vertrouwen wordt beschermd van die ander tegen vermogensnadeel dat hij lijdt, maar ook meer algemeen het vertrouwen dat het publiek ten behoeve van het maatschappelijk en economisch verkeer tot op zekere hoogte mag stellen in de oprechtheid waarmee anderen aan dit verkeer deelnemen. Voor de beoordeling van het gewicht van het gehanteerde oplichtingsmiddel is daarom ook relevant de omstandigheid dat misbruik wordt gemaakt van een in het maatschappelijk verkeer geldend verwachtingspatroon.

Er kunnen zich gevallen voordoen waarin hetzelfde gedrag van de verdachte meebrengt dat van meerdere oplichtingsmiddelen gebruik is gemaakt. In zo een geval kan dit gedrag als het gebruikmaken van meer dan een oplichtingsmiddel worden tenlastegelegd en bewezenverklaard; daarbij behoeft de rechter niet te kiezen uit die oplichtingsmiddelen omdat die keuze voor de strafrechtelijke betekenis van het bewezenverklaarde niet van belang is, aldus de Hoge Raad.

Oplichting van de twintig in de tenlastelegging genoemde personen

Op basis van de bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat de verdachte en de medeverdachte door het aannemen van een valse hoedanigheid en een samenweefsel van verdichtsels de twintig in de tenlastelegging genoemde personen in de periode van

1. november 2011 tot en met 17 mei 2012 door oplichting hebben bewogen tot de afgifte van geldbedragen ten behoeve van de handel in valuta op het handelsplatform van IB Capital FX.

Uit de bewijsmiddelen blijkt dat alle twintig in de tenlastelegging genoemde beleggers door één of meer oplichtingsmiddelen indirect (via [naam 3] ) zijn bewogen tot inleg van de in de tenlastelegging gespecificeerde bedragen ten behoeve van de valutahandel door Global Forex Management FX (voor rekening en risico van die beleggers) op het online platform van IB Capital FX. Met het oog daarop hebben de verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] in hun onderlinge correspondentie en bij hun contact met [naam 3] en anderen gebruikt gemaakt van aliassen: de verdachte gebruikte de naam “Liam Dunne”, de medeverdachte de naam “Marc Janssen”, [naam 1] de naam “Kevin Clarke” en [naam 2] de naam “Bill Breen”.

Uit het dossier en het onderzoek ter terechtzitting blijkt dat de verdachte en zijn medeverdachte gebruik hebben gemaakt van alle in de tenlastelegging opgesomde oplichtingsmiddelen, met uitzondering van het oplichtingsmiddel dat is genoemd onder IV. De oplichtingsmiddelen zullen hieronder worden besproken. De rechtbank ziet daarbij aanleiding het vijfde in de tenlastelegging genoemde oplichtingsmiddel, als zijnde het meest omvattende middel, als eerste te bespreken:


Oplichtingsmiddel V:

Gebleken is dat de verdachte en de medeverdachte samen met [naam 1] en [naam 2] van begin af aan beoogd hebben de beleggers uiteindelijk verlies te laten lijden door middel van
b-bookingvan de transacties die door Global Forex Management FX ( [naam 1] en [naam 2] ) voor rekening en risico van de beleggers werden verricht op het online handelsplatform van IB Capital FX. De bedoeling was op enig moment door te blijven handelen totdat er grote verliezen voor de beleggers zouden zijn ontstaan (en als gevolg van
b-bookingdus een winst ter grootte van hetzelfde totaalbedrag voor IB Capital FX). Die winst zou dan worden verdeeld tussen verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] . Uiteindelijk zijn op 17 mei 2012 inderdaad grote “verliezen” geleden door de beleggers. Al ruim voor dat moment werd door verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] gesproken over D-day, “
losing month” en “
losing day”.

De verdachte, de medeverdachte en hun Amerikaanse collega’s hebben hun heimelijke afspraak over het opzettelijk veroorzaken van verliezen voor de beleggers en het creëren van winst voor henzelf door middel van
b-booking,waarbij zij op enig moment opzettelijk en langdurig vele transacties zouden aangaan totdat het beoogde verlies voor de beleggers was gerealiseerd, verzwegen tegenover [naam 3] en de beleggers. Illustratief in dit verband is een opname van een skypegesprek tussen de verdachte en de medeverdachte op 30 juli 2012, waarin de medeverdachte zegt dat er iets is “wat niemand weet, behalve jij, ik [naam 1] en [naam 2] ”, namelijk “wat er echt is gebeurd”: “hun traden voor hun en hun hebben verloren, punt. En hun weten niet dat wij samenwerken”.

Met het verzwijgen van deze heimelijke afspraak hebben de verdachte en de medeverdachte in strijd met de waarheid voorgewend dat zij bonafide financiële dienstverleners waren, met bonafide commerciële bedoelingen. Aldus hebben zij door middel van een specifieke gedraging (het verzwijgen van de geheime afspraak) op ernstige wijze misbruik gemaakt van het vertrouwen dat de twintig beleggers erin mochten stellen dat hun wederpartij, IB Capital FX, en daarbij werkzame personen (de verdachte en de medeverdachte) te goeder trouw deelnamen aan het handelsverkeer.

De beleggers hoefden er niet op bedacht te zijn dat IB Capital FX het oogmerk had een contract met hen aan te gaan dat, door middel van geheime afspraken met derden, uiteindelijk altijd tot verlies voor de beleggers zou moeten gaan leiden.

Het voorgaande leidt tot de conclusie dat de verdachte en de medeverdachte met gebruikmaking van een valse hoedanigheid de twintig beleggers hebben bewogen tot de inleg van bedragen ten behoeve van de belegging in valuta op het handelsplatform van IB Capital FX.


Oplichtingsmiddel I:

De verdachte en de medeverdachte hebben samen met [naam 1] en [naam 2] onwaarheden verteld aan [naam 3] over het door Global Forex Management FX in de periode oktober 2007 tot oktober 2011 behaalde rendement. Die onwaarheden zijn in eerste instantie door “Kevin Clarke” ( [naam 1] ) en “Bill Breen” ( [naam 2] ) aan [naam 3] verteld en daarna door IB Capital FX op verzoek van [naam 3] bevestigd in een ongedateerde brief van oktober 2011 en in een brief van 20 februari 2012. [naam 3] heeft die op leugens gebaseerde resultaten van Global Forex Management FX vervolgens gepresenteerd aan de deelnemers van ProphetMax Managed FX in een webinar van 13 oktober 2011 en in een webinar van 22 februari 2012. Dat deze uitgingen onwaar zijn, is door de verdachte en zijn medeverdachte niet weersproken en volgt al uit het feit dat Global Forex Management in veruit het grootste deel van de genoemde periode nog niet actief is geweest.


Oplichtingsmiddel II:

De onwaarheden met betrekking tot het rendement van Global Forex Management FX zijn zoals gezegd door IB Capital FX bevestigd in de hiervoor genoemde brieven aan [naam 3] van oktober 2011 en 20 februari 2012. [naam 3] heeft vervolgens naar deze brieven verwezen bij zijn presentaties aan de beleggers van ProphetMax Managed FX. Daarmee hebben de verdachte en zijn medeverdachte aan [naam 3] en (indirect) de twintig beleggers voorgewend dat de financiële instelling waar de “Proprietary Trading Group” zijn rekening had, de (verzonnen) rendementen van de handelaren van deze groep kon bevestigen.

Uit het dossier blijkt niet dat één of meer van de tien in de tenlastelegging onder Groep 2 genoemde beleggers bewogen zijn tot het overboeken van hun inleg door (onder andere) de onterechte verwijzing naar audits door KPMG in de brief van IB Capital FX van 20 februari 2012. De verdachte zal daarom van dit onderdeel van de tenlastelegging partieel moeten worden vrijgesproken.


Oplichtingsmiddel III:

In zowel het webinar van 13 oktober 2011 als het webinar van 22 februari 2012 heeft [naam 3] aan de deelnemers van ProphetMax Managed FX verteld dat de “Proprietary Trading Group” alleen zou worden beloond als de inleggers van het ProphetMax Managed FX programma winst zouden maken. Uit het dossier (in het bijzonder ook de door de beleggers getekende contracten met IB Capital FX) blijkt dat de verdachte en de medeverdachte zelf actief naar [naam 3] en de beleggers hebben uitgedragen dat Global Forex Management FX (althans haar handelaren) alleen zouden worden beloond als zij voor de beleggers winst zou realiseren op het handelsplatform. Dat de handelaren (Global Forex Management FX/ [naam 1] en [naam 2] ) alleen bij winst zouden worden beloond was echter onjuist. Het tegendeel was het geval: zoals hiervoor is beschreven, hebben de verdachte en de medeverdachte samen met [naam 1] en [naam 2] van begin af aan immers beoogd de beleggers verlies te laten lijden en was het hun bedoeling als gevolg van het
b-bookenvan de transacties zelf voordeel te behalen door dat verlies.


Oplichtingsmiddel IV:

Door [naam 3] is via webinars aan de twintig beleggers en de overige deelnemers aan het ProphetMax Managed FX programma in strijd met de waarheid voorgewend dat er slechts een beperkt aantal transacties per maand zou worden verricht door de handelaren en dat per transactie het risico zou worden beperkt. Met de verdediging is de rechtbank van oordeel dat niet wettig en overtuigend kan worden bewezen dat de verdachte daarmee enige bemoeienis heeft gehad. Niet is gebleken dat hij een mededeling van die strekking aan [naam 3] heeft gedaan of dat hij van een dergelijke mededeling weet heeft gehad. De verdachte zal daarom van dit onderdeel van de tenlastelegging partieel worden vrijgesproken.

Concluderend is voor de rechtbank duidelijk dat ieder van de twintig genoemde personen onder invloed van een onjuiste voorstelling van zaken is bewogen tot het overboeken van het bedrag of de bedragen die met betrekking tot die persoon worden vermeld in de tenlastelegging. Ten aanzien van ieder van hen is sprake van oplichting door het aannemen van een valse hoedanigheid en door een samenweefsel van verdichtsels, waarbij gebruik is gemaakt van één of meer van de hiervoor beschreven oplichtingsmiddelen, met uitzondering van het onder IV genoemde oplichtingsmiddel.

Betrokkenheid van de verdachte: medeplegen en oogmerk

Zoals hiervoor beschreven, blijkt uit het dossier en de verklaring van de medeverdachte dat de verdachte en zijn medeverdachte, samen met [naam 1] en [naam 2] , van begin af aan beoogd hebben de beleggers uiteindelijk verlies te laten lijden door middel van
b-bookingvan de transacties die door de handelaren van Global Forex Management FX ( [naam 1] en [naam 2] ) voor rekening en risico van de beleggers zouden worden verricht. Grote verliezen voor de beleggers zouden voor IB Capital FX een winst opleveren ter grootte van hetzelfde bedrag en die winst zou worden verdeeld tussen de verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] . De verdachte heeft deze gang van zaken ter terechtzitting bevestigd. Hij heeft verklaard dat hij daar destijds geen kwaad in zag, omdat
b-bookingis toegestaan en in de branche gebruikelijk is. De verdediging heeft er in dat verband op gewezen dat in de schriftelijke overeenkomst en de overige documenten die de beleggers van de zijde van IB Capital FX ontvingen, op diverse plaatsen is gewaarschuwd voor de risico’s die zijn gemoeid met de handel in valuta. Zelfs is hierin opgenomen dat IB Capital FX gebruik maakt van
b-bookenen daarom mogelijk een tegenstrijdig belang kan hebben aan dat van de belegger als klant
.

Voor zover de verdachte daarmee heeft willen betogen dat hij geen opzet had op het oplichten van de beleggers, slaagt dat verweer niet. Het bedrieglijke van het handelen van de verdachte en zijn medeverdachten was immers niet gelegen in het
b-bookenop zichzelf, maar vond zijn kern in de geheime afspraak die ertoe strekte dat de beleggers nooit winst zouden kunnen maken omdat Global Forex Management FX namens hen net zo lang door zou handelen tot er een verlies ontstond dat in verband met
b-bookingwinst zou opleveren voor de verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] . De verdachte is hier steeds van op de hoogte geweest. Hij was betrokken bij deze afspraak en speelde een belangrijk rol bij de onderlinge taakverdeling. Binnen deze taakverdeling waren [naam 1] en [naam 2] degenen die met het geld van de beleggers handelden in valuta op het platform van IB Capital FX,

verzorgde de medeverdachte het grootste deel van de communicatie naar [naam 3] en zijn organisatie en was de verdachte degene die onder andere het beheer voerde over de ontvangen gelden. Hieruit volgt niet alleen dat sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking tussen de verdachte, de medeverdachte en de mededaders [naam 1] en [naam 2] bij de oplichting van de twintig beleggers, maar ook dat de verdachte en de medeverdachte het oogmerk hebben gehad om zichzelf en hun Amerikaanse mededaders daardoor wederrechtelijk te bevoordelen.

3.3.2.2
Verduistering en witwassen

Inleiding

De verdachte wordt onder feit 2 verweten dat hij als medepleger betrokken was bij de verduistering van geldbedragen die door een groot aantal personen zijn ingelegd ten behoeve van de handel in valuta. Onder feit 3 is, kort gezegd, aan de verdachte verweten dat hij als medepleger betrokken was bij het (gewoonte)witwassen van diezelfde bedragen.

In 3.3.2.1 is beschreven hoe de verdachte en zijn medeverdachte hun werkzaamheden in verband met de handel in valuta hebben vormgegeven in de periode vanaf november 2011. Vanaf dat moment hebben zij gebruik gemaakt van de Engelse vennootschap IB Capital FX LLP, die in Nieuw-Zeeland was ingeschreven onder de naam IB Capital FX (NZ) LLP en beschikte over bankrekeningen bij ING. Voorafgaand aan deze periode waren zij al betrokken bij de handel in valuta vanuit een andere vennootschapsstructuur. De tenlastelegging ten aanzien van verduistering en witwassen ziet mede op de eerdere periode, vóór de herstructurering in november 2011.

De periode voor de herstructurering

In augustus 2010 heeft de medeverdachte IB Capital LP aangekocht, een vennootschap die was ingeschreven in Nieuw-Zeeland. Middellijk bestuurder van deze vennootschap is [naam 5] , die een algemene volmacht heeft afgegeven aan de medeverdachte. Eveneens in augustus 2010 heeft de medeverdachte een vennootschap in de Seychellen aangekocht. De naam van deze vennootschap wordt in oktober 2010 gewijzigd in IB Capital Corp. Van deze vennootschap is [naam 5]
nominee director. De medeverdachte is zelf enig aandeelhouder en beschikt ook hier over een algemene volmacht. IB Capital Corp heeft bankrekeningen bij de Bank of Cyprus en de FBME Bank in Cyprus en bij de BMI Offshore Bank in de Seychellen.

Vanuit IB Capital LP werden vanaf het najaar van 2010 Nederlandse klanten benaderd ten behoeve van investeringen in de handel in valuta. In oktober 2010 heeft de verdachte Spot Forex Holding Ltd. en Spot Forex Services Ltd. opgericht, twee Engelse vennootschappen waarvan hij zelf aandeelhouder en bestuurder werd. Vanuit deze vennootschappen en uit naam van Capital Invest Londen Ltd. (‘Capilo’) was hij als
introducing brokerbetrokken bij het werven van klanten voor de handel in valuta op het platform van IB Capital LP. De klanten kregen de instructie om hun inleg over te maken op de rekeningen van IB Capital Corp in Cyprus. IB Capital Corp stond juridisch niet in (concern)verband met hun wederpartij IB Capital LP.

3.3.2.2.1 Vrijspraak van verduistering

- vrijspraak ten aanzien van verduistering van de tegoeden op de IB Capital Corp. rekeningen

De verdachte wordt verweten dat hij zich voorafgaand aan de herstructurering naar de zogenoemde IB Capital FX-structuur als medepleger heeft schuldig gemaakt aan de verduistering van tot op dat moment door klanten ingelegde geldbedragen. Het zou gaan om in totaal EUR 2.275.810,44 en USD 3.596.131,37, welke bedragen zijn weggesluisd vanaf rekeningen ten name van IB Capital Corp bij banken op Cyprus en de Seychellen.

De verdediging heeft zich op het standpunt gesteld dat de verdachte hiervan moet worden vrijgesproken, omdat hij niet degene was die over de rekeningen van IB Capital Corp kon beschikken; dat was enkel de medeverdachte. Dit standpunt miskent echter dat uit het dossier volgt dat tussen de verdachte en de medeverdachte ook in deze periode al sprake is geweest van een nauwe en bewuste samenwerking. Illustratief daarvoor is een chatgesprek van 24 januari 2012, dat gaat over de bankrekening van IB Capital Corp bij de FBME Bank in Cyprus. De verdachte stelt hierin voor dat hij en de medeverdachte “zichzelf alvast uitbetalen”. De medeverdachte zegt daarop dat de verdachte “wel moet berekenen wat precies ons deel is” en dat ze “van wat er allemaal nw is binnengekomen de helft verdelen”.

In de visie van de officier van justitie zijn ten aanzien van de door de klanten vóór de herstructurering ingelegde gelden twee momenten relevant, waarop de handelingen van de verdachte en de medeverdachte als verduistering zijn te kwalificeren:

Het eerste moment vond plaats toen de klanten van IB Capital LP, na instructie daartoe van de zijde van de verdachte en de medeverdachte, hun inleg hebben overgemaakt op de rekeningen van IB Capital Corp in Cyprus, terwijl zij met deze vennootschap geen contractuele relatie waren aangegaan. Van IB Capital Corp was de medeverdachte de uiteindelijke begunstigde. Terwijl het eigenlijk de bedoeling was dat IB Capital LP het geld van haar klanten zou ontvangen en beheren, leidde de onterechte betaalinstructie naar IB Capital Corp ertoe dat de verdachte en de medeverdachte zich het geld hebben toegeëigend. Daarom was na overboeking van de inleg door de klant direct sprake van een voltooide verduistering, aldus de officier van justitie. De rechtbank volgt de officier van justitie hierin niet. Van verduistering van geld is sprake wanneer een verdachte zich dit geld opzettelijk en wederrechtelijk toe-eigent, terwijl hij het geld daarvoor eerst anders dan door misdrijf onder zich heeft gekregen. Dat laatste bestanddeel is in dit feitencomplex niet vervuld. Als de wederrechtelijke toe-eigening direct plaatsvindt bij het overboeken van het geld door de klant, is er immers geen moment te onderkennen waarop de verdachte en de medeverdachte het geld anders dan door misdrijf onder zich hebben gehad.
Het tweede moment vond plaats bij de herstructurering, toen de oude structuur van IB Capital LP en IB Capital Corp werd beëindigd en overging naar de nieuwe IB Capital FX (NZ) LLP structuur. Uit het dossier en de verklaringen van de medeverdachte blijkt dat het grootste deel van de door klanten ingelegde gelden op de rekeningen van IB Capital Corp niet is terugbetaald aan de klanten en ook niet is overgeboekt naar de rekeningen van IB Capital FX bij ING. In plaats daarvan zijn deze gelden vanaf de rekeningen van IB Capital Corp doorgeboekt naar diverse andere rekeningen in meerdere landen en uiteindelijk grotendeels verdeeld onder (vennootschappen gelieerd aan) de verdachte, de medeverdachte, [naam 1] en [naam 2] . De officier van justitie kwalificeert deze gang van zaken als verduistering.

Naar het oordeel van de rechtbank stuit een bewezenverklaring van verduistering ook bij dit feitencomplex af op het delictsbestanddeel dat de weggesluisde gelden anders dan door misdrijf moeten zijn verkregen. De medeverdachte heeft bij zijn verhoren ondubbelzinnig verklaard dat ook in deze periode al sprake is geweest van oplichting. Hij had met de verdachte toen al de geheime afspraak dat de klanten nooit winst zouden maken, omdat er net zo lang zou worden gehandeld tot er verlies zou ontstaan, welk verlies in het
b-bookwinst zou opleveren voor de verdachte en de medeverdachte. Deze verklaringen van de medeverdachte vinden uitgebreid steun in het dossier, onder andere in de verklaringen van klanten uit de betreffende periode die als getuige hebben aangegeven welke onjuiste informatie hen door de verdachte en de medeverdachte is voorgespiegeld. De rechtbank komt daarom tot het oordeel dat er sterke aanwijzingen zijn dat de klanten binnen de oude structuur van IB Capital LP en IB Capital Corp door oplichting zijn bewogen tot de afgifte van geld ten behoeve van de handel in valuta. Deze ingelegde gelden, die uiteindelijk door de verdachte en de medeverdachte zijn weggeboekt en verdeeld, zijn daarom niet anders dan door misdrijf verkregen. Dit staat aan een bewezenverklaring van verduistering in de weg.

- vrijspraak ten aanzien van verduistering van de tegoeden op de IB Capital FX rekeningen bij ING

De verdachte wordt voorts verweten dat hij zich na de herstructurering als medepleger heeft schuldig gemaakt aan de verduistering van in totaal USD 31.000.000 en EUR 250.000 vanaf rekeningen ten name van IB Capital FX LLP bij ING. Dit geld was afkomstig van de klanten van IB Capital FX, die voornamelijk via [naam 3] en [naam 4] zijn geworven. De officier van justitie heeft hierbij aangetekend dat het geld dat afkomstig is van de twintig klanten die in de tenlastelegging onder feit 1 bij naam zijn genoemd, van een bewezenverklaring moet worden uitgesloten. Dit aangezien het geld van deze klanten bewijsbaar is verkregen middels oplichting en de verdachten het daarom niet anders dan door misdrijf onder zich hebben gekregen. De rechtbank is van oordeel dat er sterke aanwijzingen zijn dat ook de rest van de klantgelden die zijn gestort op de rekeningen van IB Capital FX bij ING door oplichting zijn verkregen. Zoals eerder vermeld, volgt uit het dossier en uit de verklaringen van de medeverdachte dat - kort gezegd - de verdachte en zijn medeverdachte(n) van meet af aan hebben gehandeld met kwade intenties, die ertoe strekten zichzelf op bedrieglijke wijze te verrijken ten koste van de klanten van hun ogenschijnlijk bonafide organisatie. Deze sterke aanwijzingen voor oplichting bij het verkrijgen van de gelden van de klanten zijn met een veroordeling wegens verduistering van het daaruit ontstane banktegoed onverenigbaar. De overige verweren van de verdediging, die zien op de overboekingen die met het betreffende geld aan diverse partijen zijn verricht en op de mate waarin de verdachte al dan niet was betrokken bij deze overboekingen of de (rechts)personen die daarmee werden begunstigd, behoeven daarom geen bespreking.

Het voorgaande leidt ertoe dat de verdachte integraal van verduistering moet worden vrijgesproken.

3.3.2.2.2 Witwassen

De verdachte wordt onder feit 3 verweten dat hij als medepleger betrokken was bij het witwassen van de gelden die de klanten zowel voorafgaand aan de herstructurering als daarna hebben ingelegd ten behoeve van de handel in valuta. Dit is primair aan de verdachte en zijn medeverdachte ten laste gelegd als gewoontewitwassen, althans opzetwitwassen. Subsidiair is dit ten laste gelegd als schuldwitwassen.

De rechtbank komt tot een bewezenverklaring van het primair ten laste gelegde medeplegen van gewoontewitwassen. Daarbij gaat het om alle onder feit 3 in de tenlastelegging genoemde bedragen, te weten in totaal EUR 2.275.810,44 en USD 3.596.131,37 vanaf rekeningen ten name van IB Capital Corp en bedragen van in totaal USD 31.000.000 en EUR 250.000 vanaf rekeningen ten name van IB Capital FX LLP. Ook alle transacties in de tenlastelegging die hierop zijn gevolgd kunnen bewezen worden verklaard. Uit de bewijsmiddelen volgt dat het geld van eigen misdrijf van de verdachten afkomstig is en dat de herkomst daarvan vervolgens door hen is verborgen en verhuld. Dit is gebeurd door het geld door middel van series van overboekingen en het omzetten steeds verder buiten het zicht van de gerechtigden te brengen.

Ten aanzien van het witwassen van de tegoeden op de rekening van IB Capital Corp heeft de verdediging het verweer gevoerd dat niet kan worden bewezen dat de verdachte daaraan een wezenlijke materiële of intellectuele bijdrage heeft geleverd. Dit verweer slaagt niet. Weliswaar is niet gebleken dat de verdachte zelf toegang had tot de rekeningen van IB Capital Corp, maar bij het wegsluizen van de door klanten op deze rekeningen ingelegde bedragen is hij niettemin opgetreden in nauwe en bewuste samenwerking met de medeverdachte. Daartoe is in de eerste plaats van belang dat uit de bewijsmiddelen volgt dat de verdachte met de medeverdachte via chats overleg heeft gevoerd over de verdeling van dit geld tussen hen beiden en over het aandeel dat zou moeten worden uitgekeerd aan [naam 1] en [naam 2] . Bovendien is een groot deel van het geld terecht gekomen op een bankrekening van de verdachte in Marokko en op rekeningen Spot Forex Services Ltd., Capilo Ltd. en Neotex Advanced Ltd., welke buitenlandse vennootschappen aan de verdachte zijn gelieerd en waartoe hij de uiteindelijk gerechtigde is. Deze omstandigheden bieden steun aan de verklaring van de medeverdachte dat hij en de verdachte in deze periode, rondom de herstructurering van hun activiteiten, al geruime tijd overleg hadden over die herstructurering en het doorboeken van reeds ingelegde gelden. De verdachte geldt dan ook als medepleger van de witwashandelingen die de medeverdachte door het verrichten van de feitelijke overboekingen heeft uitgevoerd.

Ten aanzien van het witwassen van de tegoeden op de ING-rekening van IB Capital FX LLP heeft de verdediging aangegeven dat de verdachte een relatief geringe, uitvoerende rol heeft gehad in de witwasconstructie die intellectueel uit de koker van de medeverdachte afkomstig was. De verdachte is degene geweest die de gelden feitelijk vanaf de ING rekeningen heeft overgeboekt. Met betrekking tot het bewijs van dit onderdeel van de tenlastelegging heeft de verdediging zich gerefereerd aan het oordeel van de rechtbank. De rechtbank komt tot een bewezenverklaring op grond van de bewijsmiddelen die in bijlage 2 bij dit vonnis zijn opgenomen.

De rechtbank is van oordeel dat het handelen van de verdachte en zijn medeverdachte moet worden aangemerkt als gewoontewitwassen, nu het hier gaat om het over een langere periode veelvuldig overboeken van uit misdrijf afkomstige gelden.

3.3.3

Forex Financial Services (zaaksdossier Panamera, parketnummer 15/996500-16)

3.3.3.1
Oplichting van de drie in de tenlastelegging genoemde personen

In dit zaaksdossier is verdachte onder feit 1 verweten dat hij, hetzij als natuurlijk persoon (primair) hetzij in zijn hoedanigheid van opdrachtgever en/of feitelijk leidinggever van Forex Financial Services B.V. (FFS) (subsidiair), betrokken was bij de oplichting van drie in de tenlastelegging genoemde personen. Deze personen hebben in de periode van 2 november 2015 tot 31 december 2015 via FFS bedragen ingelegd ten behoeve van de handel in valuta (
forex trading). Zij baseerden hun beslissing om in te leggen mede op informatie op de website van FFS en op informatie die zij hebben verkregen van de verdachte, de [medeverdachte 2] en hun medewerker [getuige] in e-mails en (telefoon)gesprekken.

De verdachte is samen met [medeverdachte 2] op 2 november 2015 (in de periode dat zijn voorlopige hechtenis in verband met het zaaksdossier Cayenne was geschorst) aandeelhouder en bestuurder geworden van FFS. FFS had een overeenkomst (Introducing Broker Agreement) gesloten met AFX Capital Markets Ltd. (AFX), een in Londen gevestigde onderneming die als broker optreedt in (onder andere) de handel in valuta. Krachtens die overeenkomst ontving FFS als
introducing brokereen vergoeding voor het aanbrengen van beleggers die bedragen zouden inleggen voor de handel in valuta op het online handelsplatform van AFX. Die handel op dat platform werd voor rekening en risico van die beleggers verricht door een daarvoor aangewezen handelaar (
trader). De beleggers sloten met het oog daarop rechtstreeks met AFX een overeenkomst en zij boekten hun inleg over op een bankrekening van AFX.

Via tussenkomst van FFS hebben de drie in de tenlastelegging genoemde personen bedragen overgeboekt naar AFX als inleg voor de handel in valuta op het handelsplatform van AFX. Alleen voor twee van hen, [belegger 2] en [belegger 3] , is ook daadwerkelijk gehandeld in valuta. Bij de derde persoon ( [belegger 1] ) is het zover niet gekomen: zijn inleg is teruggeboekt zonder dat voor hem daadwerkelijk is gehandeld.

[belegger 2] en [belegger 3] hebben vervolgens verliezen geleden en slechts een deel van hun inleg teruggekregen. FFS heeft op 11 januari 2016 een bedrag van EUR 9.210 ontvangen van AFX onder de vermelding “REBATE OF DECEMBER 2015”. Dat bedrag is vervolgens contant opgenomen vanaf de rekening van FFS en verdeeld onder de verdachte en [medeverdachte 2] .

De rechtbank moet beoordelen of bij het werven van de in de tenlastelegging genoemde drie beleggers door FFS voor de valutahandel op het platform van AFX sprake is geweest van oplichting en zo ja, of en in hoeverre de verdachte daarbij betrokken was. Wat dit laatste betreft, moet de rechtbank beoordelen of het opzet van de verdachte op die eventuele oplichting was gericht en of zijn bijdrage daaraan kan worden aangemerkt als die van een medepleger. De rechtbank verwijst naar de overwegingen hiervoor onder “Wanneer is sprake van oplichting?” in 3.3.2.1.

Oplichting van [belegger 2] en [belegger 3] door een samenweefsel van verdichtsels

Op basis van de bewijsmiddelen acht de rechtbank bewezen dat de verdachte in nauwe en bewuste samenwerking met [medeverdachte 2] , in de periode van 2 november 2015 tot 31 december 2015, [belegger 2] en [belegger 3] door oplichting heeft bewogen tot de afgifte van geldbedragen ten behoeve van de handel in valuta op het handelsplatform van AFX.

Uit de bewijsmiddelen blijkt dat [belegger 2] en [belegger 3] aanvankelijk telefonisch zijn benaderd door FFS. Vervolgens is hen nadere informatie verstrekt via de website van FFS, via e-mail en door een medewerker van FSS tijdens een persoonlijk gesprek bij hen thuis. [belegger 2] is telefonisch benaderd door [medeverdachte 2] en [belegger 3] is benaderd door de verdachte. Beide slachtoffers hebben naar aanleiding van het eerste telefoongesprek een e-mail ontvangen van FFS waarin is opgenomen dat FSS een handelaar (
trader) heeft, genaamd [naam 6] , die zichzelf en zijn handelssysteem introduceert onderaan de e-mail. Voorts is vermeld dat de behaalde resultaten van de handelaar zichtbaar zijn op de website van FFS. Op deze website werd vermeld dat FSS met beleggingen in de periode oktober 2012 t/m september 2015 een cumulatief rendement van 63,5% had behaald. Dit was onjuist, nu FFS pas op 2 september 2015 is opgericht. De gepresenteerde rendementen blijken te zijn gekopieerd vanaf sherpafx.com, de website van een vennootschap waaraan [naam 6] was verbonden, en systranederland.com, de website van een vennootschap waaraan de verdachte, [medeverdachte 2] en [getuige] waren verbonden gedurende een korte periode voorafgaand aan de oprichting van FFS.

Uiteindelijk blijkt de gepresenteerde trader [naam 6] niet degene te zijn geweest die heeft gehandeld in valuta voor [belegger 2] en [belegger 3] . De verdachte heeft ter terechtzitting verklaard dat inderdaad niet [naam 6] , maar hijzelf heeft gehandeld namens [belegger 2] en [belegger 3] op het platform van AFX. Dat het van het begin af aan de bedoeling is geweest dat de verdachte en/of [medeverdachte 2] zelf zouden handelen op dit platform, leidt de rechtbank af uit de door hen op 17 november 2015 getekende lijst met “Authorized Dealers”, die behoort bij de overeenkomst tussen FFS en AFX. Daarop zijn alleen de namen van de verdachte en [medeverdachte 2] . De naam van [naam 6] , naar wiens behaalde rendementen werd verwezen op de website van FFS, komt op deze lijst niet voor. Uit de contracten tussen FFS en AFX en de verklaringen van de verdachte blijkt verder dat de verdachte commissie verdiende aan iedere valutatransactie die hij namens de beleggers uitvoerde op het platform van AFX. Dit terwijl uit de verklaringen van [belegger 2] en [belegger 3] blijkt dat FFS tegen hen in strijd met de waarheid heeft voorgewend dat FFS alleen zou verdienen aan de handel in valuta voor haar klanten indien er winst werd gemaakt. De verdachte heeft ter terechtzitting toegegeven dat met de beleggers uitsluitend over een “performance fee” is gesproken en dat de beleggers niet zijn geïnformeerd over de afspraken tussen AFX en FFS met betrekking tot commissie.

Op de website van FFS werd tevens in strijd met de waarheid vermeld dat FFS beschikte over een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 van de Wet op het financieel toezicht en als zodanig stond geregistreerd bij de AFM. Ook stond op de website van FFS vermeld dat zij voor de uitvoering van haar diensten beschikte over ondersteuning door bekwame beleggingsprofessionals die op hun beurt konden terugvallen op een hoogwaardig team. De verdachte en [medeverdachte 2] hadden echter geen certificering als beleggingsadviseur en bij FFS werkten ook overigens geen personen die wel gecertificeerd waren als beleggingsadviseur. De verdachte had bovendien op dat moment een strafblad op het gebied van beleggingsfraude. [belegger 2] en [belegger 3] hebben beiden verklaard dat zij daarover niet zijn geïnformeerd.

Het voorgaande brengt mee dat sprake is geweest van een samenweefsel van verdichtsels op basis waarvan de verdachte en [medeverdachte 2] hebben geprobeerd beleggers te bewegen tot het inleggen van bedragen ten behoeve van de valutahandel. Uit de getuigenverklaringen van [belegger 2] en [belegger 3] blijkt dat zij door die oplichtingsmiddelen ook daadwerkelijk bewogen zijn tot het overboeken van een bedrag als inleg.

Medeplegen en oogmerk

De verdachte heeft het oogmerk gehad zichzelf en [medeverdachte 2] wederrechtelijk te bevoordelen met de oplichting van [belegger 2] en [belegger 3] zoals hiervoor beschreven. Terwijl [belegger 2] en [belegger 3] er op basis van aan hen door FFS verstrekte informatie van uitgingen dat FFS alleen kon verdienen aan de valutahandel als er door de beleggers winst werd gemaakt, hebben de verdachte en [medeverdachte 2] zichzelf op 11 januari 2016 commissie laten uitkeren door AFX op basis van het aantal door de verdachte verrichte transacties. Dit ondanks het feit dat [belegger 2] en [belegger 3] geen winst maar verlies hadden geleden en zonder hun toestemming. Het door de verdachte en [medeverdachte 2] ontvangen bedrag is vervolgens volledig contant opgenomen.

Uit de bewijsmiddelen blijkt dat de verdachte een grote, zo niet doorslaggevende rol heeft gehad bij de oplichting van [belegger 2] en [belegger 3] en (potentiële) andere beleggers. Hij bepaalde wie gebeld zou worden, was intensief betrokken bij de wijze waarop de klantenwerving werd vormgegeven en verstuurde alle e-mails namens FFS. Ook was hij grotendeels bepalend voor de samenstelling van de inhoud van de website van FFS waarop de onjuiste mededelingen over de vergunning van FFS en de rendementen waren vermeld. Uit de verklaring van [getuige] volgt dat de verdachte dit alles in nauwe en bewuste samenwerking deed met [medeverdachte 2] .

Het dossier bevat onvoldoende aanknopingspunten voor het wettig en overtuigend bewijs dat ook [belegger 1] door één of meer van de ten laste gelegde oplichtingsmiddelen is bewogen tot afgifte van het door hem ingelegde bedrag. Van dat onderdeel van de tenlastelegging moet de verdachte daarom partieel worden vrijgesproken.

3.3.3.2
Poging tot oplichting van onbepaald aantal potentiële beleggers

De overwegingen hiervoor onder 3.3.3.1 zijn ook relevant voor het bewijs van de in dit zaaksdossier als feit 2 ten laste gelegde poging tot oplichting van anderen dan [belegger 2] en [belegger 3] . De website van FFS was voor een algemeen publiek beschikbaar en uit de bewijsmiddelen blijkt dat op de computer van de verdachte een klantenlijst met (potentiële) slachtoffers en telefoonnummers is aangetroffen. Verder is op de computer van de verdachte e-mailcorrespondentie met potentiële slachtoffers [potentiële belegger 1] , [potentiële belegger 2] en [potentiële belegger 3] aangetroffen. Daaruit blijkt dat die personen actief benaderd zijn met de bedoeling hen door middel van hetzelfde samenweefsel van verdichtsels te bewegen geld in te leggen voor de valutahandel via FFS.

Het voorgaande brengt mee dat met betrekking tot andere (potentiële) beleggers sprake is geweest van een begin van uitvoering van dezelfde handelingen die, zoals hiervoor onder 3.3.3.1 beschreven, bij [belegger 2] en [belegger 3] zijn voltooid. Ook volgt hieruit dat van de zijde van de verdachte en [medeverdachte 2] reeds van aanvang af geen sprake is geweest van een voornemen om van FFS een succesvolle bonafide onderneming te maken, zoals de verdediging heeft betoogd. Evenmin is FFS ten onterechte aangemerkt als fraudevehikel.

3.4

Bewezenverklaring

De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte in zaaksdossier Cayenne (parketnummer 15/996515-12) de onder 1 en 3 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan, en dat de verdachte in zaaksdossier Panamera (parketnummer 15/996500-16) de onder 1 primair en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan, met dien verstande dat

zaaksdossier Cayenne, parketnummer 15/996515-12

feit 1

hij in de periode van 1 november 2011 tot en met 17 mei 2012, in Nederland en/of in Hongarije en/of in Australië
,en/of in de Verenigde Staten van Amerika, telkens tezamen en in vereniging met anderen telkens met het oogmerk om zich en anderen wederrechtelijk te bevoordelen, door het aannemen van een valse hoedanigheid en door een samenweefsel van verdichtsels,

Groep 1:

a. [belegger 4] (geboren op [geboortedatum] ), en

b) [belegger 5] (geboren op [geboortedatum] ), en

c) [belegger 6] (geboren op [geboortedatum] ), en

d) [belegger 7] (geboren op [geboortedatum] ), en

e) [belegger 8] Erb (geboren op [geboortedatum] ), en

f) [belegger 9] (geboren op [geboortedatum] ), en

g) [belegger 10] (geboren op [geboortedatum] ), en

h) [belegger 11] (geboren op [geboortedatum] ), en

i. [belegger 12] (geboren op [geboortedatum] ), en

j) [belegger 13] (geboren op [geboortedatum] ), en

Groep 2:

k) [belegger 14] (geboren op [geboortedatum] ), en

1) [belegger 15] (geboren op [geboortedatum] ), en

m) [belegger 16] (geboren op [geboortedatum] ), en

n) [belegger 17] (geboren op [geboortedatum] ), en

o) [belegger 18] (geboren op [geboortedatum] ), en

p) [belegger 19] (geboren op [geboortedatum] ), en

q) [belegger 20] (geboren op [geboortedatum] ), en

r) [belegger 21] (geboren op [geboortedatum] ), en

s) [belegger 22] (geboren op [geboortedatum] ), en

t) [belegger 23] (geboren op [geboortedatum] ),

heeft bewogen en/of doen bewegen tot de (girale) afgifte van een of meer geldbedragen, op (een) bankrekening(en) bij: Bank of Cyprus, (genummerd: [bankrekeningnummer 5] en/of [bankrekeningnummer 6] ) en/of ING Bank N.V., (genummerd: [bankrekeningnummer 1] en/of [bankrekeningnummer 2] en/of [bankrekeningnummer 4] en/of [bankrekeningnummer 3] )

te weten:

a. [belegger 4] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) GBP 20.000,-, en

b) [belegger 5] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 15.000,-, en

c) [belegger 6] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) EUR 8.500,-, en

d) [belegger 7] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 87.000,-, en

e) [belegger 8] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 10.000,-, en

f) [belegger 9] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 79.964,-, en GBP 15.000,-, en

g) [belegger 10] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 19.984,41, en

h) [belegger 11] tot afgifte van in ieder geval enig geldbedrag, en

i. [belegger 12] tot afgifte van in ieder geval enig geldbedrag, en

j) [belegger 13] tot afgifte van in ieder geval enig geldbedrag, en

k) [belegger 14] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 20.000,-, en

l) [belegger 15] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 14.989,-, en

m) [belegger 16] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 9.970,-, en

n) [belegger 17] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 14.971,-, en

o) [belegger 18] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 20.000,-, en

p) [belegger 19] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 41.775,70, en

q) [belegger 20] tot afgifte van in ieder geval enig geldbedrag, en

r) [belegger 21] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 39.970,-, en

s) [belegger 22] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 20.000,-, en

t) [belegger 23] tot afgifte van één of meer geldbedragen van (in totaal circa) USD 49.975,-, en

immers hebben verdachte en mededaders, telkens met voornoemd oogmerk -zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid, middellijk of onmiddellijk

I. voorgewend en/of doen voorwenden dat

de ‘Proprietary Trading Group’ althans degene(n) die namens/voor (rekening en risico van) de inleggers/deelnemers in/aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zal/zullen) verricht(en)

(met betrekking tot de personen uit Groep 1):

in de periode (oktober) 2007 - (oktober) 2011, althans de voorgaande vier jaar

- elke (geïnvesteerde) 10.000 dollar heeft/hebben omgezet in 223.477 dollar (netto), en/of

- een rendement van gemiddeld (ongeveer) 9 procent (netto) per maand heeft/hebben behaald, althans een uitstekend/hoog rendement heeft/hebben behaald, en/of

- in (slechts) drie maanden verlies heeft/hebben geleden,

en/of

(met betrekking tot de personen uit Groep 2):

in de periode (oktober) 2007 tot en met (januari) 2012, althans de voorgaande ruim vier jaar

- elke (geïnvesteerde) 10.000 dollar heeft/hebben omgezet in 270.649 dollar en/of 281.082 dollar en/of 251.000 dollar, en/of

- een rendement van gemiddeld (ongeveer) 8,9/9 procent (bruto) en/of 6,6/6,7 procent (netto) per maand heeft/hebben behaald, althans een uitstekend/hoog rendement heeft/hebben behaald, en/of

- in (slechts) drie maanden verlies heeft/hebben geleden, en/of

II. voorgewend en/of doen voorwenden dat

de bank/(financiële) instelling waar de ‘Proprietary Trading Group’, althans degene(n) die namens/voor (rekening en risico van) de inleggers/deelnemers in/aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zal/zullen) verricht(en), zijn/hun rekening heeft, en/of waar de valutahandel in het kader van de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma plaatsvindt en/of zal plaatsvinden:

(met betrekking tot alle personen uit Groep 1 en Groep 2)

- de (uitstekende/hoge) resultaten/rendementen van die/de proprietary trading group, althans degene(n) die namens/voor (rekening en risico van) de inleggers/deelnemers in/aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zal/zullen) verricht(en), kan bevestigen,

III. voorgewend en/of doen voorwenden dat

de ‘Proprietary Trading Group’, althans degene(n) die namens/voor (rekening en risico van) de inleggers/deelnemers in/aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zal/zullen) verricht(en), alleen word(t)(en) beloond indien de inleggers/deelnemers winst maken (met 20% en/of 25% van die winst, althans met een percentage van die winst),

en/of

de ‘Proprietary Trading Group’, althans degene(n) die namens/voor (rekening en risico van) de inleggers/deelnemers in/aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zal/zullen) verricht(en), geen (financieel) belang hebben bij verlies(latende transacties) (voor rekening en risico) van de inleggers/deelnemers, en/of

V. voorgewend en/of doen voorwenden dat

IB Capital FX (NZ) LLP (een) bonafide en/of integere en/of betrouwbare financiële dienst verlener en/of broker is, (onder andere) door te verzwijgen en/of doen verzwijgen dat:

(de personen achter/handelend onder de naam van) IB Capital FX (NZ) LLP (een) afspraak/afspraken hebben gemaakt, dan wel heimelijk nauw hebben samengewerkt, met de proprietary trading group, althans degenen die namens/voor rekening en risico van de inleggers/deelnemers aan de/het ProphetMax Managed FX dienst/programma de valutahandel (zullen) verricht(en),

waardoor bovengenoemde personen werden bewogen tot de (girale) afgifte van bovengenoemde geldbedrag(en),

Feit 3.

Primair

hij, in de periode van 1 januari 2011 tot en met 3 november 2012, in Haarlem en/of Hoofddorp en/of Amsterdam en/of Winterswijk, althans in Nederland, en/of in het Verenigd Koninkrijk en/of Oostenrijk en/of Hongarije en/of Cyprus en/of Nieuw-Zeeland en/of Australië en/of de Verenigde Staten en/of Hongarije en/of Slowakije en/of Marokko en/of Frankrijk en/of de Seychellen en/of Belize en/of Letland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, telkens van geldbedragen, (te weten: van (in totaal)

EUR 2.275.810,44 en/of USD 3.596.131,37 (bestaande uit:

- EUR 1.792.691,19 en/of USD 739.000,- (overgeboekt van (een) rekening(en) t.n.v. IB Capital Corp. bij de Bank of Cyprus, naar (een) rekening(en) t.n.v. IB Capital Corp. bij de BMI Offshore Bank in de Seychellen (en vervolgens (enig deel daarvan) op de volgende wijze verder overgeboekt:

- EUR 41.595,- (naar een rekening t.n.v. Spot Forex Services Ltd. bij de ING Bank NV. in Nederland), en

- EUR 248.038,- (naar een rekening t.n.v. Capilo Ltd. bij de Choice Bank Ltd. in Belize), en

- EUR 470.000,- (naar een rekening t.n.v. [verdachte] bij de Banque Populaire in Marokko), en

- EUR 770.133,- (naar twee bankrekeningen t.n.v. [medeverdachte 1] bij de UniCredït Bank in Hongarije en Slowakije), en

- EUR 50.019,- (naar een rekening t.n.v. MG Management bij de Valartis Bank AG in Liechtenstein), en

- EUR 20.019,- (naar een rekening t.n.v. [naam 7] Beeld en Geluid), en/of

- USD 600.025,- (naar een rekening t.n.v. [medeverdachte 1] bij de UniCredit Bank in Slowakije), en

- USD 10.025,- (naar een rekening t.n.v. [naam 2] bij de Wachovia Bank))), en/of

- EUR 483.119,25 en USD 1.733.691,37 (overgeboekt van (een) rekening(en) t.n.v. IB Capital Corp. bij de Bank of Cyprus, via (een) rekening(en) bij de USB Bank in Cyprus, naar (een) rekening(en) t.n.v. IB Capital Corp. bij de FBME Bank in Cyprus (en vervolgens op de volgende wijze verder overgeboekt:

- EUR 611.355,65 (naar een rekening t.n.v. [medeverdachte 1] bij de UniCredit Bank in Slowakije), en

- EUR 247.300,- (naar een rekening t.n.v. Neotex Advanced Ltd. bij de FBME Bank in Cyprus), en

- USD 359.000,- (naar een rekening t.n.v. Coddan Management Ltd.), en

- USD 302.440,- (naar een rekening t.n.v. Starline Management Ltd.), en

- USD 462.000,- (naar een rekening t.n.v. [medeverdachte 1] bij de UniCredit Bank in Slowakije))), en

- de geldbedragen die daaropvolgend zijn door-/overgeboekt, overgedragen en/of omgezet,

USD 31.000.000 en EUR 250.000 (bestaande uit:

- USD 25.000.000,- (overgemaakt van een rekening t.n.v. IB Capital EX LLP bij de ING Bank N.V., naar Buda Cash Brôkerhéz Zrt. in Hongarije), en

- USD 1.000.000,- (overgemaakt van een rekening t.n.v. IB Capital FX LLP bij de ING Bank N.V., naar een bankrekening bij de Caye International Bank Ltd. in Belize (met de omschrijving “Stadler Ltd.”)), en

- USD 5.000.000,- (overgemaakt van een rekening t.n.v. IB Capital FX LLP bij de ING Bank N.V., naar een rekening t.n.v. Maverick Capital Holding bij de ING Bank N.V.), en

- EUR 250.000,- (overgemaakt van een rekening t.n.v. IB Capital FX LLP bij de ING Bank N.V., naar een rekening t.n.v. Maverick Capital Holding bij de ING Bank N.V.), en

- de geldbedragen die daaropvolgend zijn door-/overgeboekt, overgedragen en/of omgezet),

de werkelijke aard en/of de herkomst heeft verborgen en/of verhuld,

en/of

heeft verborgen en/of verhuld wie op bovengenoemde geldbedragen de rechthebbende(n) is/zijn

en/of

die geldbedrag(en) heeft overgedragen en/of omgezet en/of van dat/die geldbedrag(en) gebruik heeft gemaakt,

terwijl hij, verdachte en
/ofzijn mededader(s) wist(en) dat die geldbedrag(en), geheel of gedeeltelijk - middellijk en/of onmiddellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf,

terwijl hij, verdachte en
/ofzijn mededader(s) hiervan een gewoonte hebben gemaakt;

zaaksdossier Panamera, parketnummer 15/996500-16

feit 1

primair

hij in de periode van 2 november 2015 tot 31 december 2015 in Haarlem en/of Nieuw-Vennep en/of Amsterdam, tezamen en in vereniging met een ander, telkens ter uitvoering van het door hen voorgenomen misdrijf om met het oogmerk zich wederrechtelijk te bevoordelen, door het aannemen van een valse hoedanigheid en door een samenweefsel van verdichtsels, [belegger 2] en [belegger 3] heeft bewogen tot de (girale) afgifte van een of meer geldbedragen, immers hebben verdachte en zijn mededader, telkens met voornoemd oogmerk - zakelijk weergegeven - opzettelijk valselijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid door middel van de website van Forex Financial Services en/of in een (telefoon)gesprek(en) en/of in (een) e-mail(s) voorgedaan dat

- Forex Financial Services B.V. een bonafide (financiële) onderneming en/of beleggingsonderneming en/of dienstverlener is door te verzwijgen dat een van de twee bestuurders en een van de twee aandeelhouders van Forex Financial Services B.V. een strafblad heeft op het gebied van beleggingsfraude en

- Forex Financial Services B.V. beschikt over een vergunning als bedoeld in artikel 2:65 van de Wet op het financieel toezicht en/of als zodanig geregistreerd staat bij de Autoriteit Financiële Markten en

- Forex Financial Services B.V. over de periode oktober 2012 tot en met september 2015 een (cumulatief) rendement van 63,5% heeft behaald en

- bij Forex Financial Services B.V. bekwame beleggingsprofessionals werken en

- Forex Financial Services B.V. en/of [verdachte] uitsluitend een beloning in de vorm van een percentage van een voor die klant gerealiseerd beleggingsrendement (“performance fee”) zou ontvangen.

feit 2

primair

dat hij in de periode van 2 november 2015 tot 31 december 2015 in Haarlem en/of Nieuw-Vennep en/of Amsterdam, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander telkens ter uitvoering van het door hen voorgenomen misdrijf om met het oogmerk zich wederrechtelijk te bevoordelen, door het aannemen van een valse hoedanigheid en/of door een samenweefsel van verdichtsels potentiële klanten van Forex Financial Services B.V. te bewegen tot de afgifte van (een) geldbedrag(en), telkens
)met vorenomschreven oogmerk - zakelijk weergegeven - valselijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid op de website van Forex Financial Services en/of in (telefoon) gesprekken hebben voorgedaan dat

- Forex Financial Services B.V. over de periode oktober 2012 tot en met september 2015 een (cumulatief) rendement van 63,5% heeft behaald en/of

- bij Forex Financial Services B.V. bekwame beleggingsprofessionals werken en

- Forex Financial Services B.V. en/of [verdachte] uitsluitend een beloning in de vorm van een percentage van een voor die klant gerealiseerd beleggingsrendement (“performance fee”) zou ontvangen.

terwijl de uitvoering van dat voorgenomen misdrijf niet is voltooid.

De in de tenlastelegging voorkomende taal- en/of schrijffouten zijn verbeterd. Blijkens het verhandelde op de terechtzitting is de verdachte daardoor niet geschaad in zijn verdediging.

Hetgeen aan de verdachte is ten laste gelegd onder feit 2 in zaaksdossier Cayenne en hetgeen overigens meer of anders is ten laste gelegd dan hier als bewezen is aangenomen, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

4.Kwalificatie en strafbaarheid van de feiten

Het bewezenverklaarde levert op:

zaaksdossier Cayenne, parketnummer 15/996515-12

feit 1

medeplegen van oplichting, meermalen gepleegd;

feit 3 primair

medeplegen van een gewoonte maken van het plegen van witwassen

zaaksdossier Panamera, parketnummer 15/996500-16

feit 1 primair

medeplegen van oplichting, meermalen gepleegd;

feit 2 primair

medeplegen van poging tot oplichting, meermalen gepleegd

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden waardoor de wederrechtelijkheid aan het bewezenverklaarde zou ontbreken. Het bewezenverklaarde is derhalve strafbaar.

5.Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte uitsluit. De verdachte is derhalve strafbaar.

6.Motivering van de sanctie

6.1

Standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft gevorderd dat de verdachte, gelet op de ernst van de door hem bewezen geachte feiten en de rol van de verdachte enerzijds, en de overschrijding van de redelijke termijn van berechting anderzijds, zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaar met aftrek van de tijd die de verdachte reeds in voorarrest heeft doorgebracht. Hierbij heeft de officier van justitie aangekondigd dat – als die strafeis wordt gevolgd – hij aan de Centrale Voorziening Voorwaardelijke Invrijheidstelling zal laten weten dat er geen beletselen zijn voor voorlopige invrijheidsstelling van de verdachte nadat hij 2/3e van zijn vrijheidsstraf heeft uitgezeten, mits hij zich tijdens de voor de voorwaardelijke invrijheidsstelling geldende proeftijd houdt aan de bijzondere voorwaarden dat hij, kort gezegd, geen zakelijke bankrekening zal openen in Nederland of daarbuiten en voorts geen particuliere bankrekening zal openen in het buitenland.

Daarnaast heeft de officier van justitie als bijkomende straf een beroepsverbod gevorderd voor de duur van vijf jaar voor de uitoefening van werkzaamheden als:

(feitelijk of juridisch) bestuurder van binnenlandse of buitenlandse vennootschappen;
beleggingsadviseur;
vermogensbeheerder;
handelaar in financiële producten en valuta (met inbegrip van cryptovaluta); en
handelaar in daarvan afgeleide of daaraan onderliggende waarden.

Tot slot vordert de officier van justitie dat het vonnis tegen de verdachte niet-geanonimiseerd wordt gepubliceerd en niet-geanonimiseerd aan de Kamer van Koophandel ter inschrijving wordt toegezonden.

6.2

Standpunt van de verdediging

In het geval de rechtbank toekomt aan een strafoplegging, heeft de verdediging bepleit dat de rechtbank geen langere onvoorwaardelijke gevangenisstraf zal opleggen dan de tijd die de verdachte al in voorarrest heeft doorgebracht. De verdediging heeft in dit verband aandacht gevraagd voor de persoonlijke omstandigheden van de verdachte, de gevolgen die de strafzaak reeds voor de verdachte heeft gehad en een zeer forse overschrijding van de redelijke termijn voor berechting. Verder stelt de verdediging zich op standpunt dat het met naam en toenaam bekend maken van deze uitspraak een buitenproportionele inbreuk op het recht van bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de verdachte zou maken, waardoor dit deel van de vordering van de officier van justitie levert een schending oplevert van art. 8 EVRM. De verdediging verzoekt primair dit af te wijzen en subsidiair om de uitspraak enkel niet-geanonimiseerd te laten inschrijven in het handelsregister van de Kamer van Koophandel. Tenslotte heeft de raadsman om verlaging van de straf verzocht nu zich in het voorbereidend onderzoek van verdachte een onherstelbaar vormverzuim heeft voorgedaan. Verdachte is niet op de hoogte gebracht van een overboeking van € 3.280.478,75, waarop conservatoir beslag lag, aan de Amerikaanse vertegenwoordiger van een groep benadeelden (
de U.S. Receiver). Verdachte is onherstelbaar in zijn verdedigingsbelang geraakt, aangezien hem vanwege het vormverzuim een rechtsmiddel ex artikel 116 lid 3 Sv is ontzegd en het geld niet meer op de beslagen rekening aanwezig is.

6.3

Oordeel van de rechtbank

Bij de beslissing over de sancties die aan de verdachte moeten worden opgelegd, heeft de rechtbank zich laten leiden door de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsmede de persoon van de verdachte, zoals van een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.

De rechtbank komt in de zaaksdossiers Cayenne en Panamera tot bewezenverklaring van het medeplegen van oplichting en poging tot oplichting van diverse in de tenlastelegging genoemde beleggers. In het zaaksdossier Cayenne heeft de verdachte zich bovendien schuldig gemaakt aan het medeplegen van gewoontewitwassen.

In de kern heeft de verdachte zich in een tweetal periodes schuldig gemaakt aan beleggingsfraude bij de handel in valuta. Met name in het zaaksdossier Cayenne heeft dit langdurig plaatsgevonden en door de verdachte en zijn medeverdachte werd op georganiseerde wijze, via (achtereenvolgens) hun organisaties IB Capital LP en IB Capital FX (NZ) LLP, misbruik gemaakt van het vertrouwen dat hun klanten in deze organisaties meenden te mogen stellen. Terwijl al van tevoren een heimelijke afspraak bestond die ertoe strekte dat de beleggers bij de handel in valuta enkel verlies zouden kunnen lijden, hebben de verdachte en zijn medeverdachte hun klanten ertoe bewogen aanzienlijke bedragen in te leggen. Daarvan hebben de verdachte en zijn medeverdachte, samen met hun Amerikaanse collega’s [naam 1] en [naam 2] , op grote schaal geprofiteerd. De rol van de verdachte bij deze fraude waardeert de rechtbank, gelet op alle omstandigheden, als gelijkwaardig aan die van de medeverdachte.

Bij het werven van klanten voor hun frauduleuze activiteiten hebben de verdachte en zijn medeverdachte samengewerkt met personen in diverse landen, als gevolg waarvan een internationale groep slachtoffers is benadeeld. Deze beleggers zijn door het handelen van de verdachte en zijn medeverdachte ernstig gedupeerd. Het witwassen van de opbrengsten uit hun criminele handelingen hebben de verdachte en zijn medeverdachte vervolgens zeer geraffineerd uitgevoerd, door het geld weg te sluizen via een serie van transacties langs een netwerk van internationale vennootschappen. Een deel van deze transacties kreeg een legitiem aanzien doordat deze werd verricht op basis van onderliggende overeenkomsten die ogenschijnlijk bonafide leken, maar feitelijk vals waren. De totale financiële schade in het zaaksdossier Cayenne loopt in de tientallen miljoenen euro’s. De verdachte en zijn medeverdachte hebben aldus – uitsluitend gedreven door eigen financieel gewin – enorme schade aangericht. Verder heeft het handelen van de verdachte en zijn medeverdachte, blijkens de vorderingen van de benadeelde partijen, ook diverse andere negatieve gevolgen gehad voor de slachtoffers. Tevens hebben de verdachte en zijn medeverdachte door hun handelen het vertrouwen geschonden dat men in het algemeen moet kunnen stellen in (verkopers van) financiële producten en het financiële handelsverkeer.

Terwijl de verdachte liep in een schorsing van zijn voorlopige hechtenis in het zaaksdossier Cayenne, heeft de verdachte zich in het zaaksdossier Panamera, zij het op kleinere schaal, opnieuw schuldig gemaakt aan medeplegen van oplichting van beleggers in de valutahandel. De rechtbank neemt hem dit kwalijk. Aan de beleggingsfraude binnen het zaaksdossier Panamera is bovendien alleen een einde gekomen na ingrijpen van justitie.

Gelet op de ernst en omvang van de hiervoor beschreven strafbare feiten, alsmede gelet op de rol van de verdachte daarin, komt de rechtbank tot de conclusie dat uitsluitend een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van aanzienlijke duur passend en geboden is als reactie op het handelen van verdachte. De enkele omstandigheid dat de feiten gedateerd zijn, maakt dit niet anders.

Uit het op naam van de verdachte staand Uittreksel Justitiële Documentatie, gedateerd 8 juli 2021, blijkt dat de verdachte al eerder onherroepelijk is veroordeeld wegens - onder andere – een vermogensdelict als deze, zij het dat dit inmiddels geruime tijd geleden is. Verder heeft de rechtbank acht geslagen op de huidige persoonlijke omstandigheden van de verdachte, waarover hij op de terechtzitting heeft verklaard. Hierin ziet de rechtbank geen reden voor strafmatiging.

Ten nadele van de verdachte heeft de rechtbank in aanmerking genomen dat hij door zijn houding ter terechtzitting ervan blijk gegeven heeft het laakbare van zijn handelen niet in te zien.

In strafmatigende zin zal de rechtbank wel rekening houden met een schending van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 EVRM. Daartoe overweegt de rechtbank als volgt.

In artikel 6, eerste lid, van het EVRM is het recht van iedere verdachte gewaarborgd om binnen een redelijke termijn te worden berecht. Bij de uitleg van dit grondrecht wordt in ons land als uitgangspunt genomen dat een strafzaak bij de rechtbank dient te zijn afgerond met een vonnis binnen twee jaren nadat de redelijke termijn is aangevangen, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. De redelijke termijn vangt aan op het moment dat vanwege de Nederlandse Staat jegens de betrokkene een handeling is verricht waaraan deze in redelijkheid de verwachting kan ontlenen dat tegen hem ter zake van een bepaald strafbaar feit een strafvervolging zal worden ingesteld.

De rechtbank is van oordeel dat in zaaksdossier Cayenne de aanvangsdatum van de redelijke termijn moet worden gesteld op 11 september 2012, de datum waarop de verdachte in verzekering is gesteld. Dit betekent dat de hiervoor genoemde termijn van twee jaren is overschreden. Naar het oordeel van de rechtbank is echter sprake van bijzondere omstandigheden. Het onderzoek Cayenne is aangevangen met een actiedag op 11 september 2012, waarbij onder leiding van het Functioneel Parket van het Openbaar Ministerie door de FIOD verdachten zijn aangehouden en een veelheid aan documenten en gegevensdragers in beslag is genomen. In de periode daarna heeft de FIOD een groot aantal onderzoekshandelingen verricht, zoals het horen van de verdachten en getuigen en het doen van onderzoek in, en naar aanleiding van, de inbeslaggenomen documenten en gegevensdragers. Voorts is het voor de waarheidsvinding noodzakelijk gebleken een aanzienlijk aantal rechtshulpverzoeken te richten aan meerdere landen. Uiteindelijk zijn gegevens geanalyseerd die zijn verkregen uit 37 (aanvullende) rechtshulpverzoeken die zijn uitgegaan naar 14 landen. Een belangrijk internationaal aspect van het onderzoek zag op het volgen van (gecompliceerde) geldstromen die startten bij de betalingen van beleggers en, via een netwerk van buitenlandse entiteiten, voor een groot deel uitkwamen bij de in het onderzoek betrokken verdachten. Ook zagen de rechtshulpverzoeken op het horen van een groot aantal getuigen in het buitenland en het uitleveren van informatie. In totaal omvat het complete einddossier van het onderzoek Cayenne ruim 13.000 pagina’s.

In 2013 is de rechter-commissaris gestart met haar werkzaamheden in het onderzoek Cayenne. In de loop der jaren heeft de rechter-commissaris meerdere personen als getuigen gehoord, waartoe ook (wederom) rechtshulpverzoeken aan verschillende landen zijn gericht. Hoewel het naar aanleiding van onderzoekswensen van de verdediging in het verdedigingsbelang is geacht om alle (ruim 1300) individuele beleggers te horen als getuige, is uiteindelijk volstaan met het horen van de twintig in de tenlastelegging genoemde personen. Deze zijn steekproefsgewijs geselecteerd door een statistisch deskundige van het NFI. Hierbij is aangetekend dat deze getuigen, om te voldoen aan eisen van representativiteit, volgens een vaste volgorde en volgens een vaste vraagstelling dienden te worden gehoord. Met de verhoren van de twintig in de tenlastelegging genoemde beleggers zijn vervolgens vijf jaren gemoeid geweest. Om die reden heeft de rechtbank in 2019 geoordeeld dat het onaannemelijk moest worden geacht dat ook de andere beleggers nog binnen een aanvaardbare termijn zouden kunnen worden gehoord. Het verzoek van de verdediging de rest van de beleggers alsnog als getuigen te horen is daarom afgewezen.

Uiteindelijk is het onderzoek voor inhoudelijke behandeling ter terechtzitting ingepland, samen met onderzoek Panamera, en dienden hiervoor oorspronkelijk 5 dagen te worden uitgetrokken.

De rechtbank acht gezien deze omvang van het onderzoek en de grote mate van ingewikkeldheid daarvan, dat met name zijn oorsprong vindt in de complexe internationale constructies die de verdachten zijn aangegaan, een redelijke termijn van zes jaren in plaats van twee jaren gerechtvaardigd. Omdat het eindvonnis nu op 28 oktober 2021 wordt gewezen, is de rechtbank van oordeel dat in het zaaksdossier Cayenne sprake is van een overschrijding van de redelijke termijn met ongeveer 3 jaar en 1 maand.

In het onderzoek Panamera is de verdachte in verzekering gesteld op 21 maart 2016. Ook in dit zaaksdossier is sprake van overschrijding van de redelijke termijn voor berechting, die hier – bij afwezigheid van bijzondere omstandigheden – conform het uitgangspunt op twee jaren dient te worden gesteld. Omdat het eindvonnis op 28 oktober 2021 wordt gewezen, is de rechtbank van oordeel dat in het zaaksdossier Panamera een overschrijding van de redelijke termijn met ongeveer 3 jaar en 7 maanden aan de orde is.

De verdachte heeft om strafvermindering verzocht vanwege een onherstelbaar vormverzuim dat zich in zijn strafzaak zou hebben voorgedaan. De rechtbank is van oordeel dat er geen sprake is van een onherstelbaar vormverzuim, nu verdachte ook in het geval van verzuim ingevolge artikel 116 lid 3 Sv, nadien een klaagschrift kan indienen (ECLI:NL:HR:2011:BP9397). De verdachte heeft een dergelijk klaagschrift – ertoe strekkende dat het saldo van de beslagen rekening wordt geretourneerd aan de verdachte – ingediend bij de rechtbank, welk klaagschrift de verdachte kort nadien heeft ingetrokken, Ook indien er wel sprake zou zijn van een onherstelbaar vormverzuim ziet de rechtbank niet dat de verdachte enig nadeel heeft ondervonden van het verzuim en zou de rechtbank volstaan met de constatering van het vormverzuim. Daarbij heeft de rechtbank betrokken dat de verdachte geen bezwaar heeft tegen de afdoening van het beslag als door de officier van justitie voorgesteld en voor afstand van het beslag aan de U.S. Receiver heeft getekend blijkens de “assignment agreement”, een vervolg op de door de verdachte en de medeverdachte met de U.S. CFTC gesloten “consent order”. Voor strafvermindering in verband met het door de verdediging gestelde vormverzuim ziet de rechtbank derhalve geen aanleiding.

6.3.1.

De hoofdstraf

Regel is dat overschrijding van de redelijke termijn wordt gecompenseerd door vermindering van de straf die zou zijn opgelegd als de redelijke termijn niet zou zijn overschreden (vgl. ECLI:NL:HR:2008:BD2578).

Bij een tijdige afdoening zou de rechtbank aan verdachte voor de bewezenverklaarde feiten een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf jaar hebben opgelegd. Nu de rechtbank heeft vastgesteld dat er sprake is van een aanzienlijke overschrijding van de redelijke termijn, zal zij deze gevangenisstraf matigen en aan de verdachte een gevangenisstraf van vier jaren opleggen.

De rechtbank zal echter bepalen dat een gedeelte daarvan vooralsnog niet ten uitvoer zal worden gelegd en zal daaraan een proeftijd verbinden van 3 jaren, opdat de verdachte ervan wordt weerhouden zich voor het einde van die proeftijd schuldig te maken aan een strafbaar feit.

Zoals door de officier van justitie is gevorderd, zal de rechtbank ter voorkoming van recidive aan de proeftijd de bijzondere voorwaarde verbinden dat de verdachte, kort gezegd, geen zakelijke bankrekening zal openen in Nederland of daarbuiten. De door de officier verzochte voorwaarde dat de verdachte gedurende de proeftijd in het buitenland geen particuliere bankrekening zal openen of op zijn naam zetten, acht de rechtbank te vergaand en zal zij niet aan de verdachte opleggen.

6.3.2.

Bijkomende straffen

Door de officier van justitie is gevorderd dat de verdachte in de vorm van een beroepsverbod wordt ontzet uit het recht een aantal werkzaamheden te verrichten en dat het vonnis openbaar gemaakt wordt. Beide bijkomende straffen beogen te voorkomen dat de verdachte zich opnieuw schuldig zal maken aan – kort gezegd – beleggingsfraude. Enerzijds door hem niet in de gelegenheid te brengen (beroepsverbod) en anderzijds door toekomstige slachtoffers te waarschuwen (openbaarmaking vonnis). De rechtbank ziet in de aard en omvang van de gepleegde fraude aanleiding om deze bijkomende straffen op te leggen. Daarmee wordt de samenleving beschermd tegen het frauduleuze handelen van de verdachte. Ten aanzien van die straffen overweegt de rechtbank nog als volgt.

Beroepsverbod

De mogelijkheden voor het opleggen van een beroepsverbod zijn beperkt tot de beroepen waarin de verdachte de misdrijven heeft begaan. De werkzaamheden van de verdachte vallen wat betreft de rechtbank onder het optreden als handelaar in financiële producten, met inbegrip van valuta en cryptovaluta, al dan niet als feitelijk of juridisch bestuurder van een binnenlandse of buitenlandse vennootschap.

Openbaarmaking

Openbaarmaking zal plaatsvinden doordat het vonnis tegen de verdachte wordt gepubliceerd op rechtspraak.nl zonder dat de personalia van de verdachte worden geanonimiseerd.

Ook zal het vonnis niet-geanonimiseerd aan de Kamer van Koophandel ter inschrijving in het handelsregister worden toegezonden. Aangezien hiermee geen of verwaarloosbare kosten gemoeid zijn, zal de rechtbank de kosten van openbaarmaking op nihil schatten en kan dientengevolge artikel 36 lid 3 juncto artikel 24c Sr buiten beschouwing blijven.

Opheffing bevel voorlopige hechtenis

De rechtbank zal het geschorste bevel tot voorlopige hechtenis van de verdachte opheffen. De rechtbank ziet, gelet op het tijdsverloop, geen noodzaak tot continuering van de voorlopige hechtenis.

7.Beslag

De rechtbank is van oordeel dat de onder de verdachte in beslag genomen en niet teruggegeven voorwerpen, te weten meerdere horloges, een televisie met
surround seten diverse banktegoeden, dienen te worden verbeurd verklaard. Het betreft de voorwerpen vermeld bij de naam van de verdachte op de door de officier van justitie aan het dossier toegevoegde beslaglijst onder de nummers 1 t/m 7, 16 t/m 19 en 22 t/m 25. Uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken dat deze voorwerpen aan de verdachte toebehoren of de verdachte deze voorwerpen geheel of ten dele ten eigen bate kan aanwenden en die voorwerpen geheel of grotendeels door middel van het strafbare feit zijn verkregen.

8.
Vorderingen benadeelde partijen die vallen binnen het receivership (ingediend in zaaksdossierIB Capital LP / IB Capital Corp / IB Capital FX LLP / IB Capital FX (NZ) LLP)

De hieronder vermelde benadeelde partijen hebben een vordering tot schadevergoeding ter grootte van de hierna vermelde bedragen ingediend tegen de verdachte wegens materiële en/of immateriële schade die zij als gevolg van de onder feit 3 in zaaksdossier Cayenne ten laste gelegde feiten zou hebben geleden.

Naam benadeelde partij

gevorderde materiële schade

gevorderde immateriële schade

[benadeelde partij 1]

USD 6334,53

[benadeelde partij 2]

GBP 13.211,59

[benadeelde partij 3]

USD 24.681,19

[benadeelde partij 4]

USD 6.141,08

[benadeelde partij 5]

AUD 33.658,60

AUD 50,000

[benadeelde partij 6]

USD 35.913,97

[benadeelde partij 7]

USD 25.061,97

[benadeelde partij 8]

AUD 62.685,--

[benadeelde partij 9]

USD 6.295,93

[benadeelde partij 10]

USD 15.334,65

[benadeelde partij 11]

USD 31.459,38

[benadeelde partij 12]

USD 67.567,--

USD 180.000,--

[benadeelde partij 13]

USD 30.658,54

[benadeelde partij 14]

USD 62.806,88

[benadeelde partij 15]

USD 6.581,14

[benadeelde partij 16]

USD 10.472,82

[benadeelde partij 17]

USD 61.348,19

USD 18.000,--

[benadeelde partij 18]

USD 69.917,20

[benadeelde partij 19]

USD 25.765,40

De hiervoor vermelde 19 benadeelde partijen vallen onder een
receivershipdat voortvloeit uit een
consent ordervan de District Court in the Western District of Texas, waarbij die rechtbank op verzoek van de Commodities and Futures Trading Commission (CFTC) aan de verdachte en de medeverdachte een hoofdelijke terugbetalingsverplichting heeft opgelegd van USD 35.000.000. Die rechtbank heeft de Amerikaanse advocaat Hohmann benoemd om als receiver uitvoering te geven aan de consent order en daartoe vermogen van de verdachte en de medeverdachte veilig te stellen en te liquideren, vorderingen van benadeelden te beoordelen en bij gegrondheid van die vorderingen uitkeringen te doen aan die benadeelden. De rechtbank begrijpt dat het Openbaar Ministerie actief samenwerkt met advocaat Hohmann om vermogensbestanddelen te traceren die verhaal kunnen bieden voor de vorderingen van benadeelden die zich bij de U.S. Receiver hebben aangemeld. De rechtbank maakt uit het dossier op dat het Openbaar Ministerie in dit kader afspraken heeft gemaakt met de U.S. Receiver en dat het hiervoor onder 7. besproken beslag is gelegd ten gunste van de slachtoffers, die gecompenseerd dienen te worden uit de daarvoor beschikbare vermogensbestanddelen. De rechtbank leidt daaruit af dat het Openbaar Ministerie jegens de US Receiver een inspanningsverplichting heeft om de opbrengst van de hiervoor onder 7. genoemde verbeurd verklaarde goederen aan te wenden in lijn met deze afspraken.

Ten aanzien van ieder van deze vorderingen van benadeelde partijen die binnen het
receivershipvallen is de rechtbank met de officier van justitie en de verdediging van oordeel dat behandeling daarvan een onevenredige belasting van het strafgeding vormt, zodat de hierboven vermelde benadeelde partijen niet in hun vorderingen kunnen worden ontvangen. De rechtbank overweegt hiertoe dat het hiervoor beschreven
receivershipreeds voorziet in een effectief compensatiemechanisme buiten het strafproces voor deze benadeelde partijen. Ook de complexiteit van deze vorderingen (in verband met de grote onderlinge verschillen tussen deze vorderingen ten aanzien van onder andere valuta, ingelegde bedragen, terug ontvangen bedragen en beleggingsprogramma’s waaraan is deelgenomen) maakt dat behandeling daarvan een onevenredige belasting van het strafgeding zou vormen.

Gelet hierop zal de rechtbank bepalen dat ieder van de hiervoor in de tabel vermelde benadeelde partijen niet ontvankelijk is in zijn vordering.

9.
Vorderingen overige benadeelde partijen (ingediend in zaaksdossierIB Capital LP / IB Capital Corp / IB Capital FX LLP / IB Capital FX (NZ) LLP)

[benadeelde partij 20] heeft een vordering tot schadevergoeding van in totaal € 91.559,-- ingediend tegen de verdachte wegens materiële schade die zij als gevolg van de onder feit 2 en feit 3 in zaaksdossier Cayenne ten laste gelegde feiten zou hebben geleden, vermeerderd met de wettelijke rente over dit bedrag.

[benadeelde partij 21] heeft een vordering tot schadevergoeding van in totaal € 454.897,89 ingediend tegen de verdachte wegens materiële schade die hij als gevolg van de onder feit 2 en feit 3 ten laste gelegde feiten zou hebben geleden, vermeerderd met de wettelijke rente over dit bedrag. Daarnaast wordt een bedrag van € 40.320,09 aan proceskosten gevorderd.

De officier van justitie heeft het standpunt ingenomen dat de vorderingen van [benadeelde partij 20] en [benadeelde partij 21] geheel toewijsbaar zijn en dat geldt ook voor de door [benadeelde partij 21] gevorderde onderzoekskosten, die gelet op de complexiteit van de fraude en de hoogte van de inleg proportioneel zijn.

De verdediging heeft de (hoogte van de) vorderingen niet betwist. Wel heeft de raadsman verzocht om de vorderingen van [benadeelde partij 20] en [benadeelde partij 21] niet ontvankelijk te verklaren. De raadsman voert daartoe onder meer aan dat tussen het Openbaar Ministerie en de vertegenwoordiger(s) van de U.S. Receiver overleg is gevoerd over de verdeling van (de opbrengst van) de vermogenscomponenten van de verdachten waarop thans beslag rust over de benadeelde partijen. Onduidelijk is welke afspraken zijn gemaakt en hoe de verdeling van het beslag over de benadeelde partijen zal plaatsvinden. De raadsman is van mening dat het wegnemen van deze opgeworpen onduidelijkheden en onzekerheden een onevenredige belasting van de strafprocedure zou opleveren.

De officier van justitie betwist dat er onduidelijkheid zou bestaan. Het OM heeft zowel aan de benadeelden die binnen het
receivershipvallen, als aan de benadeelden die daarbuiten vallen, informatiebrieven gestuurd. De vastlegging van de wederzijdse afspraken tussen het Openbaar Ministerie en de U.S. Receiver zijn eveneens aan de rechtbank en aan de verdediging verstuurd.

De rechtbank is van oordeel dat de door ieder van beide benadeelde partijen gevorderde schade tot het gevorderde bedrag rechtstreeks voortvloeit uit het in zaaksdossier Cayenne onder feit 3 bewezen verklaarde feit. De vaststelling levert geen onevenredige belasting van het strafgeding op, nu de verdachte die vorderingen inhoudelijk niet betwist. Beide vorderingen zullen daarom worden toegewezen. Daarbij zal de rechtbank telkens bepalen dat indien de medeverdachte het betreffende bedrag geheel of gedeeltelijk heeft betaald, de verdachte in zoverre zal zijn bevrijd.

Daarnaast dient de verdachte te worden veroordeeld in de proceskosten die [benadeelde partij 21] heeft gemaakt en ten behoeve van de tenuitvoerlegging nog moet maken. De verdachte heeft de vordering niet betwist. De rechtbank is op grond van de stukken in het dossier en de stukken die bij de vordering van de benadeelde partij zijn gevoegd van oordeel dat voldoende onderbouwd is dat de benadeelde partij kosten heeft moeten maken ter vaststelling van de oorzaak en de omvang van de schade in deze complexe fraudezaak.

De toe te wijzen bedragen zullen worden vermeerderd met de wettelijke rente. De rechtbank zal de ingangsdatum van deze rente op 4 november 2012 bepalen, zijnde de dag na de bewezen verklaarde pleegperiode van het witwassen.

10.Schadevergoedingsmaatregelen

De rechtbank ziet, alles afwegende, voldoende aanleiding om in het belang van de onder 9 genoemde benadeelde partijen ter zake van de toegewezen vorderingen tot schadevergoeding, behoudens ten aanzien van de gevorderde en toegewezen proceskosten, telkens de schadevergoedingsmaatregel van artikel 36f Sr op te leggen. Nu het medeplegen van het witwassen is bewezen verklaard, zal de rechtbank ten aanzien van elk van de toegewezen vorderingen, ook gelet op het bepaalde in artikel 6:166 BW, de schadevergoedingsverplichting hoofdelijk aan de verdachte opleggen.

Bij het bepalen van de duur van de gijzeling – die bij gebreke van betaling of verhaal kan worden toegepast – heeft de rechtbank acht geslagen op het bepaalde in artikel 36f lid 5 Sr en artikel 60a Sr. De totale duur van de gijzeling betreft volgens deze bepalingen maximaal een jaar.

11.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De wetsartikelen die van toepassing zijn op de strafoplegging, zijn de artikelen 14a, 14b, 14c, 28, 33, 33a, 36f, 45, 47, 56, 57, 60a, 63, 326, 420bis en 420ter van het Wetboek van Strafrecht.

12.Beslissing

De rechtbank:

Verklaart niet bewezen wat aan verdachte onder parketnummer 15/996515-12 onder feit 2 is ten laste gelegd en spreekt hem daarvan vrij.

Verklaart bewezen dat de verdachte de onder parketnummer 15/996515-12 onder 1 en 3 primair ten laste gelegde feiten en de onder parketnummer 15/996500-16 onder 1 primair en 2 primair ten laste gelegde feiten heeft begaan, zoals hiervoor onder 3.4 weergegeven.

Verklaart niet bewezen wat aan de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven als bewezen is aangenomen en spreekt hem daarvan vrij.

Bepaalt dat de onder parketnummer 15/996515-12 onder 1 en 3 primair bewezenverklaarde feiten en de onder parketnummer 15/996500-16 onder 1 primair en 2 primair bewezen verklaarde feiten de hierboven onder 3.4 vermelde strafbare feiten opleveren.

Verklaart de verdachte hiervoor strafbaar.

Veroordeelt de verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van
4 (zegge: vier) jaar.

Beveelt dat van deze gevangenisstraf een gedeelte, groot 1 jaar
nietten uitvoer zal worden gelegd en stelt daarbij een proeftijd vast van drie jaren.

Stelt als algemene voorwaarde dat de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd niet schuldig maakt aan een strafbaar feit.

Stelt als bijzondere voorwaarden dat:

de verdachte zowel in als buiten Nederland geen zakelijke bankrekening opent of laat openen, op naam zet of op naam laat zetten van:
hemzelf; en
een vennootschap in of buiten Nederland waarvan de verdachte feitelijk of juridisch rechthebbende is van meer dan 50% van het uitstaande aandelenkapitaal of waarover de verdachte feitelijk of juridisch (anderszins) controle uitoefent; en
dat de verdachte op generlei wijze tot een zakelijke bankrekening in of buiten Nederland wordt gemachtigd of gerechtigd.

Bepaalt dat de tijd die de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van dit vonnis in verzekering en voorlopige hechtenis heeft doorgebracht, bij de tenuitvoerlegging van het onvoorwaardelijk deel van de opgelegde gevangenisstraf in mindering wordt gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.

Veroordeelt de verdachte tot ontzetting van het recht tot het uitoefenen van het beroep van handelaar in financiële producten, met inbegrip van valuta en cryptovaluta, al dan niet als feitelijk of juridisch bestuurder van een binnenlandse of buitenlandse vennootschap of anderszins, voor de periode van
3 (zegge: drie) jaren.

Gelast de openbaarmaking van dit vonnis na het onherroepelijk worden daarvan door middel van publicatie van dit vonnis (met vermelding van de personalia van de verdachte) op rechtspraak.nl en in de registers van de Kamer van Koophandel, waartoe het Openbaar Ministerie dit vonnis dient aan te bieden aan de redactie/beheerder van die registers.

Schat de kosten van deze openbaarmaking op nihil.

Verklaart verbeurd:

Nummer beslaglijst

Omschrijving object

1 t/m 3

Horloges

 Hublot (Big Bang)

 Breitling (Chronomat Evolution)

 Breitling (Navitimer Chronomatic 49)

4, 5, 6 en 7

Televisie met surround set en toebehoren

Tegoed ter grootte van EUR 5.851,91 op rekening [bankrekeningnummer 7] bij de ABN AMRO bank

Tegoed ter grootte van EUR 7.218.499,-- op rekening [bankrekeningnummer 8] t.n.v. Randius bij de Bank of Cyprus

Tegoed ter grootte van EUR EUR 1.006.848 op rekening t.n.v. Neotex bij de FBME Bank te Cyprus

18 en 19

Prepaid debitcards FBME Bank te Cyprus met een saldo van EUR 131.646,--

Peugeot met kenteken [kenteken 1] ter waarde van EUR 3.824,68

Porsche met kenteken [kenteken 2] ter waarde van EUR 34.724,65

Marokkaans tegoed van MAD 1.985.510,99

Marokkaans tegoed van MAD 41.500.198

T.a.v. de vorderingen van de buitenlandse benadeelde partijen die in hetreceivershipvallen:

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 1] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 2] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 3] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 4] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 5] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 6] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 8] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 7] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 9] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 10] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 11] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 12] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 13] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 14] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 15] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 16] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 17] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 18] niet-ontvankelijk in de vordering.

Verklaart de benadeelde partij [benadeelde partij 19] niet-ontvankelijk in de vordering.

T.a.v. de vorderingen van de twee Nederlandse benadeelde partijen die buiten hetreceivershipvallen:

Wijst hoofdelijk toe de vordering tot vergoeding van de door [benadeelde partij 20] geleden materiële schade tot een bedrag van
€ 91.559,--en veroordeelt de verdachte tot betaling van dit bedrag, vermeerderd met de wettelijke rente over dat bedrag.

Legt de verdachte hoofdelijk als schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van [benadeelde partij 20] de verplichting op tot betaling aan de Staat van een bedrag van € 91.559,--, vermeerderd met de wettelijke rente over dat bedrag, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 365 dagen gijzeling

Wijst hoofdelijk toe de vordering tot vergoeding van de door [benadeelde partij 21] geleden materiële schade tot een bedrag van
€ 454.897,89en veroordeelt de verdachte tot betaling van dit bedrag, vermeerderd met de wettelijke rente over dat bedrag.

Wijst hoofdelijk toe de vordering tot vergoeding van de door [benadeelde partij 21] geleden proceskosten, tot op heden vastgesteld op € 40.320,09.

Legt de verdachte als schadevergoedingsmaatregel ten behoeve van slachtoffer [benadeelde partij 21] de verplichting op tot betaling aan de Staat van een bedrag van € 454.897,89, vermeerderd met de wettelijke rente over dat bedrag, bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door 365 dagen gijzeling.

Bepaalt de ingangsdatum van de wettelijke rente telkens op 4 november 2012, tot aan de dag der algehele voldoening.

Bepaalt dat de betalingen aan de benadeelde partijen dienen te worden gedaan tegen behoorlijk bewijs van kwijting.

Veroordeelt de verdachte ook in de kosten door de benadeelde partijen gemaakt, tot op heden begroot op nihil, en in de kosten ten behoeve van de tenuitvoerlegging alsnog te maken.

Bepaalt dat de toepassing van de genoemde gijzeling de hiervoor opgelegde betalingsverplichting aan de Staat niet opheft.

Bepaalt dat als de genoemde geldbedragen of een gedeelte daarvan al door of namens de medeverdachte aan de Staat is betaald, de verdachte in zoverre van zijn betalingsverplichting zal zijn bevrijd.

Bepaalt verder dat betalingen aan de benadeelde partijen in mindering strekken op de verplichting tot betaling aan de Staat en omgekeerd dat betalingen aan de Staat in mindering strekken op de verplichting tot betaling aan de benadeelde partijen.

Heft op het reeds geschorste bevel tot voorlopige hechtenis van de verdachte.

Samenstelling rechtbank en uitspraakdatum

Dit vonnis is gewezen door

mr. W.J. van Andel, voorzitter,

mrs. M.S. Lamboo en M.C.J. Lommen, rechters,

in tegenwoordigheid van de griffier J.A. Huismans,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van 28 oktober 2021.

Gevangenisstraffen en beroepsverbod opgelegd in grootschalige beleggingsfraudezaak

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

1.Tenlastelegging

2.Voorvragen

3.Beoordeling van het bewijs

4.Kwalificatie en strafbaarheid van de feiten

5.Strafbaarheid van de verdachte

6.Motivering van de sanctie

7.Beslag

10.Schadevergoedingsmaatregelen

11.Toepasselijke wettelijke voorschriften

12.Beslissing