ECLI:NL:RBNHO:2021:265

Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak
11 januari 2021
Publicatiedatum
13 januari 2021
Zaaknummer
15/973007-15
Instantie
Rechtbank Noord-Holland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Criminele organisatie en witwassen in cocaïnetransporten vanuit Zuid-Amerika naar Nederland

In deze zaak heeft de Rechtbank Noord-Holland op 11 januari 2021 uitspraak gedaan in een strafzaak tegen een verdachte die deel uitmaakte van een criminele organisatie die zich bezighield met de invoer van cocaïne vanuit Zuid-Amerika naar Nederland. De verdachte heeft gedurende een periode van ruim 22 maanden samen met medeverdachten voorbereidingshandelingen verricht voor cocaïnetransporten. De rechtbank heeft vastgesteld dat de verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan het medeplegen van voorbereidingshandelingen voor de invoer van cocaïne, deelname aan een criminele organisatie en het medeplegen van witwassen van contante geldbedragen. De verdachte is veroordeeld tot een gevangenisstraf van 16 maanden. De rechtbank heeft in haar overwegingen de ernst van de feiten, de rol van de verdachte binnen de organisatie en de impact van cocaïne op de samenleving benadrukt. De rechtbank heeft ook rekening gehouden met de overschrijding van de redelijke termijn in de procedure, wat heeft geleid tot een strafvermindering.

Uitspraak

RECHTBANK NOORD-HOLLAND

Team Straf, locatie Haarlemmermeer
Meervoudige strafkamer
Parketnummer: 15/973007-15
Uitspraakdatum: 11 januari 2021
Tegenspraak
Dit vonnis is gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de openbare terechtzittingen van 30 november 2020, 1, 3, 4, 8, 10 en 28 december 2020 in de zaak tegen:
[verdachte],
geboren op [geboortedatum en -plaats] ,
ingeschreven in de basisregistratie personen op het adres:
[adres 1] .
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie mr. B. Lijnse en van hetgeen verdachte en zijn raadsman, mr. C.J.J. Visser, advocaat te Amsterdam, naar voren hebben gebracht.

1.Tenlastelegging

Aan verdachte is, na wijziging van de tenlastelegging, ten laste gelegd dat hij, kort en zakelijk weergegeven (per zaaksdossier):
(zaaksdossier E05)
  • feit 1: in de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november 2014 samen met anderen voorbereidingshandelingen en/of bevorderingshandelingen heeft gepleegd om een hoeveelheid cocaïne, dan wel een middel genoemd op lijst I, opzettelijk binnen of buiten Nederland te brengen en te verkopen/afleveren/verstrekken/vervoeren en vervaardigen;
  • feit 2: in de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november 2014 samen met anderen heeft deelgenomen aan een criminele organisatie, welke organisatie tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven als bedoeld onder artikel 2 jo artikel 10 en/of artikel 2 jo artikel 10a van de Opiumwet (Ow);
(zaaksdossier E02)
-
feit 3: in de periode van 25 september 2009 tot en met 30 juni 2014 zich samen met anderen heeft schuldig gemaakt aan witwassen.
De volledige tekst van de tenlastelegging is als bijlage 1 aan dit vonnis gehecht en maakt daarvan deel uit.

2.Inleiding

In de periode van 2006 tot en met begin april 2013 heeft een aantal strafrechtelijke onderzoeken plaatsgevonden naar de vermoedelijke handel in verdovende middelen naar Europa en naar Suriname, waarin onder andere de namen van verdachte en de medeverdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 3] (hierna: [medeverdachte 3] ) en [medeverdachte 4] (hierna: [medeverdachte 4] ) voorkwamen. Uit deze onderzoeken kwam naar voren dat een groep verdachten in wisselende samenstelling (in het dossier ook wel aangeduid als de “groep [groep] ”) zich mogelijk bezig hield met het over zee, per zeilboot, vervoeren van verdovende middelen vanuit het Caribisch gebied naar Europa, dan wel dat die groep hiertoe voorbereidingen trof. Het onderzoek Azure is op 10 april 2013 gestart omdat het vermoeden rees dat de groep [groep] de voorbereidingen van maritieme smokkel voortzette, waarvoor de aankoop begin 2013 van het zeilschip de [zeilboot 1] in Trinidad en Tobago een belangrijke aanwijzing vormde. In de loop van het onderzoek Azure kwam bij het onderzoeksteam informatie binnen van het Team Criminele Inlichtingen (TCI), die aanleiding vormde om telefoons af te luisteren en observaties te doen. Op 29 oktober 2013 werd tijdens een observatie [medeverdachte 1] aangehouden. In de auto van [medeverdachte 1] bevond zich 1000 gram cocaïne. Het vervolgonderzoek, waarin ook [medeverdachte 5] (hierna: [medeverdachte 5] ) in beeld komt, heeft geleid tot de aanhouding van meerdere verdachten. In het onderzoek Azure worden meerdere incidenten onderscheiden, die hierna (indien van toepassing) – net als in het dossier – zullen worden aangeduid als: E01 (vervoeren van 1000 gram cocaïne), E02 (witwassen), E03 (telefoonjammers), E05 (voorbereidingshandelingen) en E05 (deelneming criminele organisatie).
3. Voorvragen [1]
De rechtbank heeft vastgesteld dat de dagvaarding geldig is, dat zijzelf bevoegd is tot kennisneming van de zaak, dat het Openbaar Ministerie ontvankelijk is in zijn vervolging en dat er geen redenen zijn voor schorsing van de vervolging.

4.Beoordeling van het bewijs

4.1.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gerekwireerd tot bewezenverklaring van de ten laste gelegde feiten.
4.2.
Standpunt van de verdediging
De raadsman van verdachte heeft bepleit dat verdachte van alle ten laste gelegde feiten moet worden vrijgesproken. Het standpunt van de raadsman zal, voor zover van belang, per afzonderlijk feit worden besproken.
4.3.
Oordeel van de rechtbank
4.3.1.
Redengevende feiten en omstandigheden
De rechtbank komt tot bewezenverklaring van de onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde feiten op grond van de redengevende feiten en omstandigheden, die zijn opgenomen in de bewijsmiddelen in bijlage 2 bij dit vonnis.
4.3.2.
Inleidende overwegingen
Duiden versluierd taalgebruik
Met betrekking tot het gebruik van versluierd taalgebruik stelt de rechtbank het volgende voorop. In de gesprekken die hierna door de rechtbank worden aangehaald en als redengevend voor de bewezenverklaringen worden beschouwd, is sprake van versluierd taalgebruik, waarvan de betekenis niet uit de letterlijke bewoordingen blijkt. Bij de duiding van dergelijke gesprekken dient behoedzaamheid te worden betracht. Dit brengt mee dat alleen een gesprek kan worden geduid als – in dit geval – handelend over (het transport van) cocaïne als de inhoud en het onderling verband daarvan en het verband met andere bewijsmiddelen daartoe voldoende basis bieden. Meer in het bijzonder gaat het erom of het voor het bewijs te gebruiken gesprek en of gesprekken, bezien naar de inhoud, chronologie en kring van deelnemers daaraan in een met het oog op de bewijslevering betekenisvolle samenhang kunnen worden geplaatst.
Toerekenen telefoonnummers
In het onderzoek Azure zijn telefoons in beslag genomen, die zijn uitgelezen. Dit heeft geresulteerd in processen-verbaal met daarin opgenomen de door verschillende verdachten gevoerde sms- of WhatsApp gesprekken. Het dossier bevat daarnaast processen-verbaal waarin wordt uitgelegd waarom het gebruik van een bepaald telefoonnummer of een bepaalde telefoon aan een bepaalde verdachte wordt toegerekend. Die processen-verbaal zijn vermeld in de bijlage met bewijsmiddelen bij dit vonnis. Met uitzondering van de door de raadsman van [medeverdachte 2] betwiste toerekening van het gebruik van de – op de [zeilboot 2] aangetroffen – BLU GSM aan zijn cliënt, heeft geen van de verdachten in het onderzoek Azure die toerekening betwist. De rechtbank gaat dan ook uit van de juistheid daarvan.
4.3.3.
Overwegingen feit 1 (medeplegen van voorbereidingshandeling)
4.3.3.1. Feiten en omstandigheden
Op grond van de inhoud van de in de bijlage vermelde bewijsmiddelen, in onderling verband en samenhang bezien, gaat de rechtbank van de volgende feiten en omstandigheden uit.
In de periode van 24 november 2012 tot en met 28 januari 2013 heeft [medeverdachte 4] via WhatsApp contact met een persoon met een Braziliaans telefoonnummer. Het contact gaat over “plannen A, B of C”, “een crew die naar SP moet komen”, “of [medeverdachte 4] de hele of halve brood moet” waarop deze zegt “proef”, over “cake en de prijs van cake”, en “dat het al getest is door een andere persoon die heeft geproefd ook”. Er wordt geappt over een bodemprikka van 17 euro, [medeverdachte 4] appt dat hij 24 wil waarop het Braziliaanse contact zegt: “doe minder dat het weggaat”. Eind december laat [medeverdachte 4] weten dat “dat lekkers niet los gaat komen, hij heeft nog een plan, plan C en eerste week januari heeft hij duidelijkheid”. Op 13 januari 2013 vraagt de persoon met het Braziliaanse nummer “waar is me lekkers” waarop [medeverdachte 4] antwoordt “heb nog niets aangepakt want niets is rond of zeker”.
[zeilboot 1] -traject
Op 17 januari 2013 sms’t [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 4] “man net gezien. Even een paar dagen langer. Mensen andere kant komt zondag aan zie ik maandag om andere kant te bespreken hoe het precies bij ons moet komen.”
En op 22 januari 2013: “Afspraak gisteren niet door gegaan wegen te slecht veel sneeuw. Zie hem vanavond. Papier nog niet gekomen maar wel verstuurd denk dat ze er straks wel zijn zo niet dan wel ik weer heen. Je hoor me later. Komt goed” en “ja natuurlijk want moet wat gebeuren”.
Op 22 januari 2013 iets later sms’t [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 4] : “heb de polis binnen was ook 16e verstuurd maar registratie nog niet wordt morgen dus. Hou je op de hoogte ik wil weg gr” en “komt goed, kom donderdag naar je toe om alles te bespreken”.
En op 23 januari 2013 “verzekering is binnen, ok ga door heb reis geld in de zak”.
Tussen 17 januari 2013 en 24 januari 2013 heeft [medeverdachte 4] de volgende sms-berichten aan [medeverdachte 1] gestuurd: “willen echt dus ik hou ze warm ook uit bras kunnen we geen twee autos opzetten” en “kijk of ik ze warm kan houden laat me morgen weten ook als je de papieren hebt” en “in een keer klaar 400 cijfers mee 100 voor ons op zeker ze kunnen snel klaar staan zijn al bezig”.
Vanaf 24 januari 2013 gebruikt [medeverdachte 1] een ander telefoonnummer.
Op 11 januari 2013 komt een e-mail op naam van “ [medeverdachte 5] ” vanaf het e-mailadres [e-mailadres 1] met vermelding van een telefoonnummer van [medeverdachte 1] binnen bij scheepsmakelaar [bedrijf 1] in Trinidad en Tobago. In deze e-mail wordt gevraagd of de boot [zeilboot 1] te koop is en er wordt een bod van € 41.000,- gedaan. Op 21 januari 2013 stuurt de makelaar een bericht terug met de mededeling dat de [zeilboot 1] voor genoemd bedrag kan worden verkocht. Op 28 januari 2013 komen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] aan op Trinidad en Tobago. Zij presenteren zich tegenover de medewerkers van [bedrijf 1] als grootvader ( [medeverdachte 1] ) die de boot voor zijn kleinzoon ( [medeverdachte 2] ) wilde kopen. [medeverdachte 1] voert het woord.
Ondertussen sms’t verdachte op 31 januari 2013 aan [medeverdachte 4] : “gaat goed betere auto gevonden” waarop [medeverdachte 4] reageert met: “oke, wanneer is rond denk je”. Verdachte antwoordt: “dinsdag gaan de papieren er heen” en [medeverdachte 4] sms’t daarop: “oke wachten af opa heeft mij al gecontact oke tot dat je meer weet dan”. En [medeverdachte 4] sms’t aan ene [betrokkene 1] (hierna: [betrokkene 1] ): “ik heb net gehoort dat ze beteren auto gaan zien en dat dinsdag rond is maar eerst zien, je hoort me”.
Op 8 februari 2013 (dat is een dinsdag) wordt de koop gesloten. [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] willen de aankoopprijs contant betalen, maar omdat dit niet wordt toegestaan is betaald door verschillende stortingen van bedragen op de rekening van [bedrijf 1] . Tussen 31 januari 2013 en 24 april 2013 worden door verschillende personen, waaronder [getuige 1] ( [getuige 1] ), contante bedragen via money transfers naar hen in Trinidad en Tobago overgemaakt. Verdachte maakt tussen 31 januari 2013 en 27 februari 2013 in totaal een bedrag van € 12.400,- door middel van money transfers vanuit verschillende kantoren in Nederland over aan [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] . Ook is hij, verdachte, degene die codes doorstuurt van anderen die geld hebben gestuurd. Zo sms’t hij aan [medeverdachte 4] : “met een kwartier geef ik je de code voor opa van [getuige 1] ” en aan [medeverdachte 1] : “komt er aan met een kwartier heb je de code van [getuige 1] voor Opa 5 maak zo ben er bijna”.
Reisbewegingen tussen 28 januari 2013 en 10 juli 2013
[medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] zijn, nadat zij op 28 januari 2013 op Trinidad en Tobago zijn aangekomen, van 19 tot en met 22 februari 2013 naar Barbados geweest. Zij komen op 22 februari 2013 weer terug in Trinidad en Tobago.
[medeverdachte 2] vertrekt vervolgens weer op 10 april 2013 vanuit Amsterdam naar Port of Spain en hij is tussen 24 april en 20 mei 2013 samen met [medeverdachte 1] in Ecuador.
vertrekt op 24 april 2013 van Trinidad en Tobago en komt daar op 20 mei 2013 weer aan. Als gezegd, hij is dan samen met [medeverdachte 2] in Ecuador geweest. Hij vertrekt op 25 mei 2013 weer uit Trinidad en Tobago en komt op 20 juni 2013 weer aan, dit keer vanuit Toronto (Canada). Nog dezelfde dag vertrekt hij naar Paramaribo, om vervolgens op 25 juni 2013 weer in Trinidad en Tobago aan te komen en daar te blijven tot het vertrek van de [zeilboot 1] op 10 juli 2013.
Ook [medeverdachte 4] is van 16 tot en met 20 maart 2013 in Trinidad en Tobago geweest. Op 20 juni 2013 komt hij daar weer aan maar hij vertrekt nog dezelfde dag naar Sint Maarten. Op 21 juni 2013 komt hij aan in Suriname. Op 4 juli 2013 komt hij weer aan in Trinidad en Tobago vanuit Suriname en op 7 juli 2013 vertrekt hij met het vliegtuig uit Trinidad en Tobago.
[medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] zijn tussen 21 juni 2013 en 25 juni 2013 tegelijk in Suriname.
De [zeilboot 1] ligt in de jachthaven van Trinidad en Tobago met de naam [bedrijf 2] en wordt op verzoek van [medeverdachte 2] (e-mail van 13 mei 2013 van [e-mailadres 2] ) uit het water gehaald. Op de laptop die op 29 oktober 2013 bij een doorzoeking in de woning van [medeverdachte 4] in beslag is genomen, staan foto’s waarop [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] samen op de [zeilboot 1] te zien zijn en waarop [medeverdachte 2] en [medeverdachte 4] te zien zijn, terwijl de [zeilboot 1] op de wal staat en zij onder het schip staan.
Met betrekking tot de [zeilboot 1] bevat het dossier verschillende documenten. Op de “sales agreement” is [medeverdachte 2] als koper vermeld. [medeverdachte 1] heeft de overeenkomst als getuige ondertekend. Op een ander document (“haul out store launch and berths” van [bedrijf 2] Hotel Limited) is handgeschreven dat [medeverdachte 1] de eigenaar en captain or agent is. Het document is met de naam van [medeverdachte 1] ondertekend.
Uit informatie van de ANWB blijkt dat de [zeilboot 1] op verzoek van [medeverdachte 2] op 22 maart 2013 voor één dag een ICP inschrijving onder de naam “ [boot 3] ” heeft gekregen.
Op 5 maart 2013 worden in Nederland drie personen aangehouden, waaronder verdachte. De andere twee personen zijn [getuige 2] ( [getuige 2] ) en [getuige 1] . Zij zijn op weg naar Parijs om [getuige 2] naar het vliegveld te brengen. Hij gaat naar Trinidad en Tobago. [getuige 2] heeft een bedrijf in polyester boten gehad. Zijn ticket is geboekt en betaald door [medeverdachte 1] en [getuige 2] heeft, zoals hij zelf verklaarde, eigenlijk geen idee of het een enkele reis of een retour ticket betreft. Verdachte heeft op 2 maart 2013 per sms personalia en het paspoortnummer van [getuige 2] doorgegeven aan [medeverdachte 2] en [medeverdachte 1] sms’t op 2 maart 2013 aan verdachte: “ik ga nu proberen te boeken probeer voor maandag laat je straks wel weten kan uurtje duren ok” en even later “via parijs is goed toch? [getuige 1] weet de weg wel. Geef me [getuige 2] email adres kan ticket printen” en “parijs miami daar over stappen en hier”. Verdachte laat aan [medeverdachte 1] weten: “heeft geen imeel. Post is [postcode] ”. Op 3 maart 2013 laat verdachte aan [medeverdachte 1] weten dat hij het printen van de ticket zal regelen. En [medeverdachte 1] sms’t op 3 maart 2013 naar verdachte: “wij moeten [getuige 2] morgen even aan de telefoon hebben oke” en “ je moet morgen bij [getuige 2] zijn begin van e middag dan kunnen wij m persoonlijk even spreken”. Op 4 maart 2013 sms’t [medeverdachte 1] aan verdachte “laat me weten wanneer [getuige 2] met je samen is moet hem persoonlijk wat uitleggen” en om 16.05 uur “ [bedrijf 2] in Chaguaramas. En in Miami ga je naar de transferdesk en vraag je hoe je door moet reizen naar port of spain. Zie je morgen”.
Op 5 juli 2013 komen [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] aan in Trinidad en Tobago.
De [zeilboot 1] is op 10 juli 2013 zonder aankondiging vertrokken uit de haven in Trinidad en Tobago met aan boord [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] . De opgegeven bestemming is Las Palmas. [medeverdachte 2] is opgegeven als “captain” en [medeverdachte 1] en [medeverdachte 5] als “crew”. Van de [zeilboot 1] is daarna niets meer vernomen.
[zeilboot 2] -traject
In maart 2013, vlak na de aankoop van de [zeilboot 1] , tonen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] belangstelling voor een ander zeilschip, de [zeilboot 2] . Ook dit zeilschip ligt in de [bedrijf 2] jachthaven. Het is eigendom van [getuige 3] , die in Oostenrijk woont. [medeverdachte 1] doet zich daarbij voor als “ [valse naam 1] ”. [getuige 3] krijgt een e-mailadres [e-mailadres 3] , volgens [getuige 3] een adres waarmee hij [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] kan bereiken. Na over en weer telefonisch contact tussen [medeverdachte 1] en [getuige 3] in september en oktober 2013, wordt de koopovereenkomst met betrekking tot de [zeilboot 2] op 23 oktober 2013 bij [getuige 3] thuis in Graz (Oostenrijk) gesloten. [medeverdachte 1] , zich nog steeds [valse naam 1] noemende, en [medeverdachte 5] , zijn samen naar [getuige 3] gereden. Als koper is in de koopovereenkomst onder zijn voornamen “ [medeverdachte 5] ” [medeverdachte 5] vermeld en als koopprijs is een bedrag van € 25.000,- opgenomen. Volgens [getuige 3] was dit op uitdrukkelijk verzoek van [medeverdachte 1] . In werkelijkheid heeft [getuige 3] echter € 87.000,- contant ontvangen van “ [medeverdachte 5] ”.
Op 28 oktober 2013 boekt [medeverdachte 1] bij [bedrijf 3] in Rotterdam 3 vliegtickets voor de route Frankfurt naar Tobago met vertrekdatum 11 november 2013 en retourdatum 2 december 2013 voor verdachte, [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] . Op de retourvlucht van 2 december 2013 zijn verdachte en zijn genoemde medeverdachten niet verschenen. Iets daarvoor, op 26 oktober 2013 laat [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 3] per sms weten: “Ok met western union code [code 1] mijn naam verstuurd 4719.63 geld van jouw daar” en “koop vandaag niet gelijk een ticket, ik probeer je de 10e na duitsland te krijgen zodat je de 11 met de boy mee kan gaan als ik terug ben stuur ik je een nieuw nr” en later op de dag “ok regel maar dat je de tiende in frankfort bent heb kaartje om vandaardoor te gaan zie je daar ok”.
Op 29 oktober 2013 wordt [medeverdachte 1] in verband met verdenking van een Opiumwet delict (ZD01) aangehouden en in voorlopige hechtenis genomen. In zijn auto wordt 1 kilogram cocaïne aangetroffen.
Verdachte, [medeverdachte 2] , [medeverdachte 5] en [medeverdachte 3] arriveren op 11 november 2013 met dezelfde vlucht op Trinidad en Tobago.
Op 16 november 2013 wordt de [zeilboot 2] in Trinidad en Tobago overgedragen. Daarbij zijn aanwezig verdachte, [medeverdachte 5] , [medeverdachte 3] en [medeverdachte 2] . Een dag voor de overdracht wordt de buitenboordmotor van de [zeilboot 2] gestolen. [getuige 3] wil aangifte doen, maar dit willen verdachte en zijn medeverdachten niet omdat ze er geen politie bij willen hebben.
Op 16 november 2013 vaart de [zeilboot 2] uit. Op de crew list wordt de naam van [medeverdachte 5] als eigenaar en schipper vermeld, [medeverdachte 3] is de stuurman, [medeverdachte 2] de kok en verdachte de 1e stuurman. Op 8 of 9 december 2013 is in de haven van Willemstad Curaçao de [zeilboot 2] ingeklaard. Het schip vaart dan nog onder Oostenrijkse vlag en als eigenaar is nog [getuige 3] bekend. De [zeilboot 2] komt te liggen in de haven van het bedrijf [bedrijf 4] . Aan de medewerker(s) van de haven wordt gemeld dat ze op 20 januari 2014 zullen vertrekken, maar dit wordt 17 maart 2014. In de tussentijd vinden geen werkzaamheden plaats zoals het kopen, opknappen en weer verkopen van boten. De aan het liggen in de haven verbonden betalingen worden contant door verdachte gedaan, die volgens de getuige [getuige 4] van [bedrijf 4] dagelijks op de werf was.
Het dossier bevat ook een aantal documenten, verstrekt door [bedrijf 4] . Op de “vessel declaration” die is opgemaakt bij aankomst op 8 december 2013 met de vermelding “naam van Kaptein: [medeverdachte 5] ” is nog vermeld dat de eigenaar [getuige 3] is en dat het schip onder Oostenrijkse vlag vaart. Verder is er een document “agreement” met betrekking tot de [zeilboot 2] waarop als eigenaar [medeverdachte 5] is vermeld, met vermelding van een e-mailadres [e-mailadres 4] en ondertekend “ [medeverdachte 2] ”. Verder is er een brief van 23 december 2013 van [bedrijf 4] met betrekking tot de [zeilboot 2] waarin wordt vermeld “this letter has to be signed by the owner…”. De brief is ondertekend met [verdachte] .
Na aankomst met de [zeilboot 2] op Curaçao worden de volgende vluchten gemaakt.
[medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] vertrekken op 11 december 2013 naar Aruba, verdachte op 23 december 2013 naar Trinidad en Tobago. [medeverdachte 3] en verdachte komen op 16 januari 2013 weer terug op Curaçao vanaf Suriname en [medeverdachte 2] komt op 23 januari 2014 weer terug op Curaçao vanaf Suriname. Daar wordt een rubberbootje aangeschaft en door [medeverdachte 2] cash betaald. Kort nadat [medeverdachte 1] is geschorst uit voorlopige hechtenis in Nederland (ZD01) heeft [medeverdachte 2] vanuit Suriname een vlucht die landt op 11 februari 2014 op Frankfurt. [medeverdachte 5] is op 21 december 2013 naar Nederland vertrokken en is gedurende de onderzoeksperiode niet meer op of bij de [zeilboot 2] geweest.
Op een van de op de [zeilboot 2] aangetroffen navigatieapparaten is, naast tracks en waypoints voor de kust van Trinidad en Tobago, Grenada, Bonaire, Curaçao, Isla Margarita, Suriname en Italië, op 19 februari 2014 een track op de Brouwersdam opgeslagen. Deze locatie is ook twee keer opgeslagen als waypoint.
De [zeilboot 2] bevindt zich na vertrek uit Curaçao tussen 4 en 15 april 2014 voor de kust van Grenada en op 15 en 19 april 2014 bij Trinidad en Tobago. Van 19 tot 25 april 2014 houdt het schip zich voor de kust van Guyana op en daarna vaart het weer naar Trinidad en Tobago. Zonder in te klaren ligt het schip op 26 april 2014 nabij de haven van Chaguaramas, voor anker op enige afstand van de wal.
Op 16 juli 2014 meldt [medeverdachte 3] zich bij de receptie van de jachthaven [bedrijf 2] in Trinidad en Tobago. Hij zegt dat hij “ [valse naam 2] ” heet en dat hij zijn zeilboot [zeilboot 2] uit het water wil laten liften om de onderkant te laten schoonmaken. Hij zegt ook dat de boot aan vrienden is verkocht die de oversteek naar Europa willen maken.
Op 19 juli 2014 vindt een doorzoeking van de [zeilboot 2] plaats in de haven van Trinidad en Tobago. Aanwezig zijn verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] . Zij verklaren in strijd met de werkelijkheid dat zij pas een paar dagen in genoemde haven liggen. Bij de doorzoeking wordt onder meer een GSM-telefoon aangetroffen van het merk BLU, waarvan het gebruik aan [medeverdachte 2] wordt toegeschreven. Die telefoon is uitgelezen. De telefoon wordt op 10 juni 2014 in gebruik genomen. Op 16 juni 2014 sms’t ene [betrokkene 2] (E05, p. 969): “we gaan zsm optie b doen. Waarschijnlijk alles gereed in max 2 weken”. Op 21 juni 2014 sms’t [betrokkene 2] : “ik ga maandag daar naartoe. Dus wordt snel actie ok”. [medeverdachte 2] reageert: “oke ik hoorde het Gister hopen dat ik eindelijk weg kan”. Op 8 juli 2014 sms’t [betrokkene 2] : “hey man, ja hard bezig. Mensen beloven van alles en dan op het eind wachten. Zit al 2 weken op cura” en “denk tot einde van de week. Zou gisteren al weg gemoeten. Wachten nog op antwoord man”.
[medeverdachte 1] sms’t op 8 juli 2014 aan [medeverdachte 2] : “hij is bezig met kleine heb je nu niets aan die verstopt zich en lut is oh in cur” en “ben nog steeds onder weg al zeshonderd gereden nu pas ketelbrug wat ik al niet moet doen voor jullie morgen stuur I beetje heb nog niet meer maar komt ok”.
Op 9 juli 2014 sms’t [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 2] : “ok morgen hakken we knoop door , of deze of lange die kan (o s s) zeker en snel dus acht tot morgen ok” en “Voor deel van andere is (op gele) (b b b s) en (p o b s) kijk daar maar even naar ok”, waarop [medeverdachte 2] reageert: “ja dat ziet er voor mij goed uit”.
Op 10 juli 2014 vindt het volgende chatgesprek tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] plaats:
[medeverdachte 1] : “Vraag denk dat die hier op gele van wat ik al zei naar (m m d s) (d p s s) gaan als dat zo s kan je dan lang ook?” en “ Of toch liever naar lut of hollywood. Zit nu in maag met lang en deze”.
[medeverdachte 2] : “ja da tis goed maar je wil ze allebei doen”.
[medeverdachte 1] : “zou dat mogelijk zijn denk je”.
[medeverdachte 2] : “en dan niet meer langs m”.
[medeverdachte 1] : “nee geen m of naar hollywood of een split van de twee” en “m is van de baan”, “mmds en hollywood of alleen hollywood”.
[medeverdachte 2] : “we moeten het niet te moeilijk maken is alleen holly goed vopr ons”.
[medeverdachte 1] : “ik werk er aan overleg eerst met lang misschien wil die mee naar stroper dat zou mooiste zijn” en “doe zo bij zo beste je hoord me morgen”.
Op 11 juli 2014 sms’t [medeverdachte 1] naar [medeverdachte 2] : “goeden dag ok je gaat lange zien en misschien nog een daar WAAR DIE HOLLANDER KROEG IN CONTAINER HEEFT WEET JE NOG?”
Op 14 juli 2014 sms’t [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 2] : “Lut ziet lang straks dan hoor je van me ok”. [medeverdachte 2] vraagt op 15 juli 2014: “krijg je vandaag ook te horen wanneer lut mij kant op komt”, waarop [medeverdachte 1] antwoordt: “hoop het zei dat ze anders papier moeten sturen naar u zzo snel mogelijk. Wil graag dat jullie daar voor of op de achttiende weg zijn helaas heb ik bv niet in de hand.”
[medeverdachte 2] sms’t op 15 juli 2014: “ik wil mijn auto even schoonmaken aan de onderkant hij rijdt voor geen meter nu zo veel troep eronder”. Het gesprek gaat dan over de prijs voor het schoonmaken en dat het een dag later kan. [medeverdachte 2] sms’t: “daarom zou het mooi zijn als [initialen] dat ontvangt vandaag nog dan zijn wij vrijdag wel klaar”. [medeverdachte 1] sms’t: “Doe al de hele dag mijn best”, “Lang heb contact met ab voor andere reden en zoet houden. Hoor met dat lut en lang elkaar zien om zes uur daar hoop dat ie papier heeft”. Enkele uren later sms’t [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 2] : “Mooi waardeloos gasten hebben geen geld om te sturen”. [medeverdachte 2] vraagt: “En nou dan”, waarop [medeverdachte 1] terug sms’t: “Weet het niet waar kan ik centen vinden”. [medeverdachte 2] reageert: “Als ik geld heb kan ik dan de 18 de diekant van hun op”.
Op 16 juli 2014 sms’t [medeverdachte 1] : “zet jij ook lut onderdruk voor die papieren terug ok”. [medeverdachte 2] antwoordt: “ja dat doe ik wel dat komt goed”. [medeverdachte 1] : “ok hoop dat zo goed komt heb gezegd dat jullie vrijdag langzaam weggaan”. En hij sms’t: “voor je gaat zoek dubbel goed naar slang onderschat bv beest niet kruipt waar je het niet verwacht hoor aub doe het extra goed”. Verder sms’en zij uitvoerig over het gebruik van verschillende telefoons (soms aangeduid als “blauw”), beltegoed, providers, of sms pakket wel in kaartje zit en verdachte sms’t: “hou een telefoon bij je die hier werkt voor het geval lange het vergeet ok ik stuur je wel bel te goed dan via blauw” en “wees dan ook zeker dat je btg lang genoeg geldig is ok gebruik dan eerste nummer weer ok”.
[medeverdachte 1] sms’t aan [medeverdachte 2] : “ik ben boos op lange om wat hij beloofde zo dat ik andere af zegde. Om bij hem te gaan lut is er nu ook ik hoop je te horen kan dat niet stuur email ok”. [medeverdachte 2] reageert: “maar we krijgen niet zo veel toch als we maar gaan maar neem het maar aan ben er helemaal klar mee ik wil nu weg. Slaap hier nu al 8 maanden”. En [medeverdachte 1] sms’t daarop: “Ok je kan van lange maar kun je wel weg gaan moet je rustig aan doen. Rond 30 st klaar maar hoe kom ik aan geld om je te sturen? Vandaag nog” en “Die heeft (o.s.s.) dan en misschien lut b s s meer maar dat is niet zeker hoor bv later”. [medeverdachte 2] reageert met: “is dat 1000 procent zeker want k hb hast geen 1ne fuck meer”.
De chat gaat voor zover relevant als volgt verder:
[medeverdachte 2] : “mag ik het nummer van lut”.
[medeverdachte 1] : “dan blijft alleen lange over zeg het maar die s wel zeker maar hebben geen geld meer over alles er in gestoken”.
[medeverdachte 1] : “heb dit nummer [nummer] staat open zegt hij. Hoop dat hij belt kan het misschien uit leggen weet alleen zit goed 1000 procent.”.
[medeverdachte 2] : “ja hij moet mij smsen daarop”.
[medeverdachte 1] : “ok of bel maakt met niets meer ik weet het niet meer ben hele nacht al bezig voor jullie ben er over spannen van dus zegik wat verkeerd weet je waarom”.
[medeverdachte 2] : “ik ben ook overspannen ervan k moet hem evn snel spreken dan ben k klaar
[medeverdachte 1] : lange kan zeg het maar vriend”.
[medeverdachte 2] : “ja ik wil maar k wil lut spreken hij moet zorgen voor die 5 vandaag”.
[medeverdachte 1] : “snap het maar weet niet war hij ze ei moet halen ik onderhou hem ook al zes weken m al die reis kosten hebben mijn laatste reserve op gemaakt”.
[medeverdachte 2] : “K hb nog 35 of 40 kijk en dat wou ik altijd voor ons bewaren voor het geval. K pak er anders nog wl 4 weg als het aar niet zo is dat ik daar voor niks kom dan hebben we echt niks meer om iets te ondernemen snap je en dat wil ik niet weer mee makdn jaren niks heben”.
[medeverdachte 1] : “je komt niet voor niets bv is zeker”.
[medeverdachte 2] : “ik heb 4 k. hoop dat ikze vanfsag nog krijg”.
[medeverdachte 1] : “als ze gelijk sturen wel doe aan [initialen] .”
Op 17 juli 2014 sms’t [medeverdachte 2] aan [medeverdachte 1] dat hij morgenvroeg via mg € 50,- moet sturen die [medeverdachte 2] dan gelijk kan ophalen omdat hij het gas moet vullen. Ook vraagt [medeverdachte 2] : “Kan je me pa nu belen en zeggen dat die het in 2 delen mort sturen dat did hetnu moet ophalen. Wat wij krikgem niet alles in een keer mee alleen met 2 identiteits. Dus 2 naar mij naam sturrn en 2. Naar u”.
[medeverdachte 1] vraagt of vandaag onder wordt schoongemaakt en dat ze later blauw wel proberen. [medeverdachte 2] antwoordt dat de buurman de onderkant voor 5 tientjes gaat schoonmaken. Op 19 juli 2014 laat hij aan [medeverdachte 1] weten dat zijn vader (de vader van [medeverdachte 2] is [betrokkene 3] ) het geld niet in een keer heeft gestuurd en dat [medeverdachte 1] geen minuut om hem mag stressen want hij ( [medeverdachte 2] ) doet alles goed. [medeverdachte 1] sms’t op 19 juli 2014: “ik belde hem van morgen nog. Want hoor jouw niet dan maak ik me zorgen vriend. Denk er om dat t uit oog is. En gewoon weg gaan ok” en “voor zicht hoor je ok” en “ok vriend dus je denkt maandag even op stap te gaan. Pas goed op de jongens en jezelf sterkte”.
4.3.3.2. Bewijsoverwegingen
De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot het oordeel dat verdachte zich samen met anderen heeft schuldig gemaakt aan het plegen van strafbare voorbereidingshandelingen als bedoeld in artikel 10a Ow en overweegt daartoe het volgende.
De rechtbank stelt voorop dat de voorbereiding en/of bevordering van een misdrijf als bedoeld in het vierde of vijfde lid van de Ow, in artikel 10a, eerste lid van die wet als zelfstandig delict strafbaar is gesteld, teneinde in een vroeg stadium van de organisatie van de (internationale) handel in drugs in te kunnen grijpen. Dit betekent naar het oordeel van de rechtbank dat reeds strafbaar is het uiting geven aan de intentie om cocaïne te vervoeren of in te voeren door het plegen van daarop gerichte voorbereidings- of bevorderingshandelingen. Het resultaat van die handelingen doet daaraan niet af.
De rechtbank stelt vast dat eind 2012 – begin 2013 tussen [medeverdachte 4] en een persoon met een Braziliaans telefoonnummer een sms-gesprek is gevoerd dat naar het oordeel van de rechtbank ging over mogelijke plannen om tot invoer of vervoer van verdovende middelen te komen. De rechtbank verwijst daarvoor naar het vonnis van de rechtbank Haarlem van 16 december 2013 (parketnummer 15/973702-13), waarin de rechtbank op grond van de hiervoor aangehaalde gesprekken tussen [medeverdachte 4] en zijn Braziliaanse contact en tussen [medeverdachte 4] en verdachte en [medeverdachte 1] concludeert dat “ [medeverdachte 4] ook na het mislukken van de plannen met de “ [boot 4] ” nog steeds bezig is met een andere boot, dan wel boten, Brazilië en in dat verband met het voorbereiden van een transport van kennelijk een grote hoeveelheid cocaïne”. Vernietiging van dit vonnis door het Gerechtshof Amsterdam bij arrest van 16 mei 2016 doet aan de duiding van die gesprekken door de rechtbank niet af. Het hof heeft zich daarover immers niet uitgelaten. De rechtbank betrekt in haar oordeel dat dit gesprek over cocaïne moet zijn gegaan de omstandigheid dat Brazilië als bronland voor verdovende middelen heeft te gelden en dat de invoer van drugs vanuit Zuid-Amerika voornamelijk uit cocaïne bestaat.
[zeilboot 1]
Naar het oordeel van de rechtbank moet het vervolg van de gebeurtenissen in het licht van dit gesprek en in het licht van eerdere plannen van verdachte en zijn medeverdachten worden gezien. Nadat is gebleken dat de aankoop van de [boot 4] niet doorging, heeft [medeverdachte 1] vanaf januari 2013 contact met [medeverdachte 4] , waarin hij aangeeft dat hij contacten heeft met “mensen aan de andere kant”, waarmee een afspraak zal worden gemaakt. Ook laat [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 4] weten dat hij weg kan zodra een verzekering binnen is. Gezien het feit dat al op 11 januari 2013 door [medeverdachte 1] of een van zijn medeverdachten per e-mail belangstelling is geuit voor de aankoop van het zeilschip de [zeilboot 1] , gaat de rechtbank ervan uit dat [medeverdachte 1] hiermee aangeeft dat hij naar Trinidad en Tobago wil om te praten over de aankoop van dat schip. [medeverdachte 4] laat in dezelfde periode aan [medeverdachte 1] weten dat “ze echt willen”. “Hij kijkt of hij ze warm kan houden en [medeverdachte 1] moet laten weten wanneer hij de papieren heeft, waarop dan 400 cijfers mee kunnen, 100 voor hen”. Naar het oordeel van de rechtbank kan het niet anders dan dat deze contacten betrekking hebben op een voorgenomen transport van cocaïne ten behoeve waarvan [medeverdachte 1] met zijn medeverdachten de [zeilboot 1] heeft aangeschaft. Het is de rechtbank ambtshalve bekend dat met “papieren” door criminelen vaak geld wordt bedoeld. Bovendien past een en ander naar het oordeel van de rechtbank ook goed in de plannen zoals [medeverdachte 1] die in zijn brieven vanuit de gevangenis in Spanje aan [medeverdachte 4] heeft uiteengezet. Hij schrijft in die brieven dat hij een plan heeft opgesteld dat als alternatief moet dienen voor het vervoeren van drugs via het vliegtuig in verband met de in Nederland ingevoerde honderd procent controles op Schiphol. Nu die honderd procent controles zien op bolletjesslikkers vanuit Zuid-Amerika naar Nederland ziet de rechtbank daarin de link met het vervoeren van cocaïne. Verder heeft [medeverdachte 1] het in een van zijn brieven aan [medeverdachte 4] over het invoeren van “wit”, waarmee ook vaak cocaïne wordt bedoeld. Dat die brieven uit 2005-2006 dateren doet aan het voorgaande niet af, nu uit de justitiële documentatie betreffende [medeverdachte 1] blijkt dat hij na het schrijven van die brieven die plannen al eens eerder tot uitvoering heeft gebracht.
De aankoop van de [zeilboot 1] vindt plaats op 8 februari 2013. Bij de koop zijn [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] aanwezig, [medeverdachte 1] is degene die het woord voert. Het schip wordt niet op naam van [medeverdachte 1] , maar op die van [medeverdachte 2] gezet. Ondertussen onderhoudt verdachte, die dan nog in Nederland is, contact met [medeverdachte 4] . Hij zegt op 31 januari 2013 “gaat goed betere auto gevonden” en “dinsdag gaan de papieren er heen”. De rechtbank is van oordeel dat verdachte hiermee het oog moet hebben gehad op het feit dat [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] de [zeilboot 1] hebben gevonden en zullen gaan kopen. Uit het onderzoek blijkt ook dat verdachte een aantal grote bedragen via money transfers heeft overgemaakt ten behoeve van deelbetalingen voor de [zeilboot 1] . Uit de in dit onderzoek en het onderzoek Kasinda (waarvan een deel van de in verschillende telefoons aangetroffen chat-berichten in de bewijsmiddelenbijlage is opgenomen) onderschepte chat-gesprekken kan worden opgemaakt dat [medeverdachte 1] en zijn medeverdachten het woord “auto” gebruiken als zij in werkelijkheid “boot” bedoelen. De rechtbank wijst daarvoor op de sms-chats tussen [medeverdachte 4] en [betrokkene 1] in december 2012, waarin zij het hebben over een auto maar tegelijkertijd en in hetzelfde verband over een havenmeester, “zijlen ophangen”, “de auto moet een naam hebben voor de registratie” en “hij moet nu lid zijn van de anwb” (onderzoek Kasinda). Het onderzoek Kasinda betrof ook de verdenking van het plegen van drugsdelicten, meer specifiek het vervoer of de invoer van drugs door middel van vervoer over zee door verdachte, [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] , [medeverdachte 1] en [betrokkene 1] . Zoals uit de sms-chat berichten blijkt, waren [medeverdachte 4] , [medeverdachte 2] en verdachte actief betrokken bij dit incident. Niet alleen verdachte heeft bedragen overgemaakt, ook tal van anderen hebben dat gedaan om [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] te voorzien van genoeg geld om de [zeilboot 1] te kunnen betalen.
Dat verdachte en zijn medeverdachten in de periode rondom de koop van de [zeilboot 1] en de periode daarna bezig waren met het voorbereiden van een drugstransport leidt de rechtbank verder af uit de verschillende reisbewegingen van [medeverdachte 1] en zijn medeverdachten, zoals die hiervoor zijn opgenomen. Het komt erop neer dat [medeverdachte 1] en zijn medeverdachten soms samen, soms apart, in de periode tussen eind januari en 10 juli 2013 (de datum waarop de [zeilboot 1] uit is gevaren en waarna niets meer is vernomen van dit schip) vanuit Trinidad en Tobago verschillende korte en langere reizen hebben gemaakt naar landen in Zuid-Amerika die als bronland voor cocaïne worden gezien (Ecuador, Suriname). De rechtbank gaat ervan uit dat dit gebeurde om contact te hebben en afspraken te maken met leveranciers van cocaïne, ook nu het dossier geen enkele aanwijzing bevat dat zij deze reizen met een ander doel verrichtten en verdachte en zijn medeverdachten hieromtrent ook niets hebben verklaard. Het dossier bevat evenmin aanwijzingen dat het verblijf van de medeverdachten van verdachte – los van de hiervoor bedoelde reizen – in het Caribisch gebied en de aanschaf van de [zeilboot 1] met een ander doel dan het voorbereiden van een drugstransport heeft plaatsgevonden. In dit verband acht de rechtbank verder betekenisvol dat de [zeilboot 1] slechts voor een enkele dag en dan ook nog onder een andere naam is ingeschreven bij de ANWB om een ICP bewijs te verkrijgen en vooral dat van de [zeilboot 1] , nadat het schip met aan boord [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 5] onverwacht (althans zonder de havenmedewerkers daarvan op de hoogte te stellen) op 10 juli 2013 is uitgevaren, niets meer is vernomen. Verdachte noch zijn medeverdachten heeft willen verklaren wat er met de [zeilboot 1] is gebeurd.
De rechtbank stelt op grond van de gang van zaken met betrekking tot [getuige 2] vast dat verdachte en de medeverdachten, ter voorbereiding op een drugstransport, ook bemanning hebben geregeld in de persoon van [getuige 2] . Voor [getuige 2] is door [medeverdachte 1] een ticket gekocht. Verdachte en [medeverdachte 2] hebben hier uitvoerig contact over gehad. [getuige 2] , die omdat hij een bedrijf in polyester boten heeft gehad als deskundige op dat gebied kan worden gezien, had eigenlijk geen idee of hij een retourvlucht of een enkele reis had. Kennelijk lag de regie voor de (planning van) de reis niet bij hem maar bij [medeverdachte 1] . Verdachte is ingeschakeld om [getuige 2] naar het vliegveld te brengen. De reis is niet doorgegaan omdat de auto met verdachte, [getuige 2] , en [getuige 1] erin werd aangehouden.
Op 29 oktober 2013 is [medeverdachte 1] aangehouden met in zijn auto een kilogram cocaïne, terwijl hij op weg was naar [medeverdachte 4] . Hoewel hiervoor geen direct bewijs voorhanden is, is het gelet op de reis van de [zeilboot 1] niet ondenkbaar dat verdachte en zijn medeverdachten erin zijn geslaagd om met dat zeilschip een hoeveelheid cocaïne naar Nederland te brengen. [medeverdachte 1] heeft immers geen aannemelijke verklaring voor de aanwezigheid van die kilo cocaïne in zijn auto heeft gegeven en hij beschikte blijkens het onderzoek eind oktober 2013 over ongeveer € 100.000,- aan contant geld, waarvoor geen legale verklaring is.
[zeilboot 2]
Ook de gebeurtenissen die vanaf oktober 2013 hebben plaatsgevonden rondom de aanschaf van de [zeilboot 2] en het verblijf van verdachte en zijn medeverdachten op de [zeilboot 2] en in Zuid-Amerika moeten in het licht van het voorgaande worden beschouwd. [medeverdachte 1] beschikte eind oktober 2013, toen hij de [zeilboot 2] van [getuige 3] kocht, over een groot contant geldbedrag. Uit het onderzoek kan niet met absolute zekerheid worden vastgesteld dat de gehele aankoopprijs door [medeverdachte 1] is voldaan, omdat [medeverdachte 5] heeft verklaard dat een gedeelte van € 32.000,- van hem afkomstig was. Hoe dit ook zij, voor de rest van het bedrag (€ 55.000,-) heeft [medeverdachte 1] geen aannemelijke verklaring gegeven, zodat de rechtbank ervan uitgaat dat dit bedrag een criminele herkomst heeft (zie ook ZD02).
De aanschaf van de [zeilboot 2] door verdachte en zijn medeverdachten ziet de rechtbank eveneens als voorbereidingshandeling voor een drugstransport. De rechtbank wijst daartoe allereerst op het feit dat [medeverdachte 1] bij de aankoop een valse naam gebruikte, waarmee hij vermoedelijk zijn eigen identiteit verborgen wilde houden, hetgeen duidt op criminele activiteiten. Daar komt bij dat hoewel [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] degenen waren die – al heel kort na de aankoop van de [zeilboot 1] – belangstelling voor dit schip toonden en [medeverdachte 1] degene was die het woord voerde tegenover de verkoper, de [zeilboot 2] op naam van [medeverdachte 5] werd gezet. Ook dit is een manier van werken die duidt op criminele activiteiten omdat [medeverdachte 1] aldus handelende – in elk geval op papier – buiten beeld kon blijven. Steun voor de vaststelling dat in strijd met de werkelijkheid [medeverdachte 5] als koper van de boot is gepresenteerd ziet de rechtbank ook in het feit dat [medeverdachte 5] al op 21 december 2013 is vertrokken naar Nederland en dat van verdere betrokkenheid van hem, [medeverdachte 5] , met de [zeilboot 2] niets is gebleken.
Verder is de [zeilboot 2] contant betaald en werd op verzoek van [medeverdachte 1] een veel lagere koopprijs in de koopovereenkomst vermeld. [medeverdachte 1] had kennelijk redenen om zijn financiële situatie anders te doen voorkomen dan in werkelijkheid het geval was.
Uit de bewijsmiddelen blijkt dat [medeverdachte 1] regelde dat verdachte, [medeverdachte 3] en [medeverdachte 5] op 11 november 2013 naar Trinidad en Tobago vertrokken, waar de [zeilboot 2] lag. Zij kwamen met dezelfde vlucht als [medeverdachte 2] aan. Zij zijn alle vier bij de overdracht van de [zeilboot 2] aanwezig geweest en vormden daarna, tot het vertrek van [medeverdachte 5] op 21 december 2013 naar Nederland, de bemanning van de [zeilboot 2] . Dat zij onder de radar wilden blijven leidt de rechtbank af uit de volgende omstandigheden. Hoewel een dag voor de overdracht de buitenboordmotor van de [zeilboot 2] werd gestolen, wilden zij geen aangifte hiervan doen omdat zij er geen politie bij wilden hebben. De [zeilboot 2] werd niet officieel op naam van [medeverdachte 5] gezet; zij voeren op 16 november 2013 uit naar Curaçao en toen zij daar inklaarden voeren zij nog altijd onder Oostenrijkse vlag en onder de naam [getuige 3] . Op 16 juli 2014 heeft [medeverdachte 3] onder een valse naam verzocht om de [zeilboot 2] uit het water te laten halen omdat hij moest worden schoongemaakt. En verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] hebben in strijd met de waarheid tegen de autoriteiten die op 19 juli 2014 de [zeilboot 2] doorzochten, gemeld dat zij pas een paar dagen in de haven van Trinidad en Tobago lagen, terwijl zij er al vanaf 26 april 2014 lagen. Ook dit alles duidt er naar het oordeel van de rechtbank op dat zij bezig waren met criminele activiteiten, te weten handelingen ter voorbereiding van een drugstransport.
Redengevend voor de bewezenverklaring dat de [zeilboot 2] is aangeschaft als middel voor een drugstransport is verder de inhoud van de sms-chat (hierna: gesprek) tussen [medeverdachte 2] , [medeverdachte 1] en ene [betrokkene 2] die op de BLU GSM is aangetroffen en die start op 16 juni 2014.
Het gesprek begint met de mededeling van [betrokkene 2] dat zo spoedig mogelijk optie b zal worden gedaan. Hij is al twee weken op Curaçao om iets te regelen en als dat geregeld is, dan kan de [zeilboot 2] uitvaren. In het gesprek tussen [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] worden verschillende opties besproken die aangeduid worden als “hollywood”, “lang”, “kleine”. Verder gebruiken [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] een soort codes en zegt [medeverdachte 1] dat hij hen (de rechtbank begrijpt [medeverdachte 2] , verdachte en [medeverdachte 3] ) graag voor de 18e weg wil hebben maar dat hij het niet in de hand heeft. Ook geeft [medeverdachte 1] de instructie dat dubbel goed naar de slang moet worden gezocht en geeft [medeverdachte 2] aan dat hij er helemaal klaar mee is; hij slaapt daar al acht maanden en hij hoopt “dat hij niet voor niks komt want dat wil hij echt niet meer mee maken jaren niks hebben”.
Hoewel uit dit gesprek niet ondubbelzinnig kan worden afgeleid dat het over een voorgenomen cocaïnetransport gaat, kan het naar het oordeel van de rechtbank niet anders dan dat het daarop betrekking heeft. Daartoe is allereerst redengevend dat het gebruik van versluierd taalgebruik duidt op criminele activiteiten. Kennelijk houden [medeverdachte 1] en zijn gesprekspartners rekening met de mogelijkheid dat hun telefoons zullen worden afgeluisterd of uitgelezen en noemen zij daarom niet man en paard. Dat [medeverdachte 2] voordat zij gingen uitvaren goed moest zoeken naar de slang kan in samenhang met voornoemde valsheden (Oostenrijkse vlag, tenaamstellingen) en de wens om contact met de politie te vermijden toen de buitenboordmotor gestolen was, niet anders worden begrepen dan dat hij goed moest kijken naar eventuele technische opsporingsmiddelen om buiten beeld van de opsporingsinstanties te blijven. Verder spreken zij over verschillende opties en zijn ze kennelijk afhankelijk van anderen, bijvoorbeeld van mensen op Curaçao. [medeverdachte 2] wil vertrekken, maar dat kan kennelijk nog niet. In het licht van de overige feiten en omstandigheden die zijn gebleken in dit onderzoek – waaronder het feit dat verdachte, [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] geruime tijd, zonder dat zij in die periode legale inkomsten hadden of over legaal vermogen konden beschikken, in of in de buurt van bronlanden van cocaïne verbleven – kan het naar het oordeel van de rechtbank niet anders zijn dan dat dit gesprek gaat over een voorgenomen cocaïne transport. Voor hun langdurige verblijf in die regio is geen aannemelijke verklaring gegeven, terwijl uit het gesprek onmiskenbaar duidelijk wordt dat het niet een gewone zeilvakantie was. Evenmin bevat het dossier aanwijzingen dat de medeverdachten bezig waren met het opknappen van de [zeilboot 2] om deze later in Nederland te kunnen verkopen. De enkele verklaring van [medeverdachte 5] dat dit de bedoeling van zijn aankoop van de [zeilboot 2] was, doet hier niet aan af.
Dat het niet louter de bedoeling was om in het Caribisch gebied te blijven varen leidt de rechtbank af uit de op de navigatie aantroffen waypoints/track Brouwersdam. Daar komt bij dat [medeverdachte 1] als vermeld in oktober 2013 is aangehouden met een kilo cocaïne en een aantal medeverdachten reeds veroordelingen voor invoer van cocaïne op hun naam heeft. De rechtbank wijst voorts opnieuw naar de inhoud van de brieven van [medeverdachte 1] aan [medeverdachte 4] , waar hiervoor al over is gesproken. [medeverdachte 1] heeft in de tenlastegelegde periode samen met onder andere verdachte uitvoering gegeven aan zijn hierin geuite plannen voor cocaïnetransporten ter zee, op de hiervoor weergegeven wijze.
Wetenschap verdachte
Ter beantwoording van de vraag of bewezen kan worden verklaard dat verdachte opzet heeft gehad op het plegen van voorbereidingshandelingen die zien op cocaïne transporten, overweegt de rechtbank het volgende. De rechtbank neemt als uitgangspunt dat verdachte deel uitmaakt van de familie [familie] en in de tenlastegelegde periode veelvuldig contact heeft onderhouden met [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] en (later) [medeverdachte 3] . In dat licht bezien acht de rechtbank het ondenkbaar dat verdachte niet op de hoogte was van eerdere veroordelingen van [medeverdachte 1] en [medeverdachte 4] voor soortgelijke feiten. Ook acht de rechtbank niet voorstelbaar dat verdachte dacht dat zijn medeverdachten over een zodanig legaal inkomen of vermogen konden beschikken dat zij zich daaruit de aanschaf van de [zeilboot 1] en de [zeilboot 2] konden veroorloven en langdurig konden verblijven in het Caribisch gebied, waarbij door de verdachten ook nog vluchten werden gemaakt naar verschillende bronlanden van cocaïne. Verdachte heeft, terwijl hij ook zelf niet over legale inkomsten en vermogen beschikte waaruit deze uitgaven konden worden gedaan, grote sommen geld via money transfers overgemaakt ten behoeve van de aankoop van de [zeilboot 1] die voor [medeverdachte 1] of voor [medeverdachte 2] bestemd waren. Verdachte heeft daar geen aannemelijke verklaring voor gegeven. Verdachte heeft met [medeverdachte 4] contact onderhouden over de vorderingen van [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] met betrekking tot de [zeilboot 1] en de benodigde betalingen, iets wat niet per se voor de hand ligt en waarvoor ook geen aannemelijke verklaring is gegeven. Verdachte is verder actief betrokken geweest bij het regelen van bemanning voor de [zeilboot 1] in de persoon van [getuige 2] , zonder dat dat vragen bij hem opriep. Vervolgens – nadat de [zeilboot 2] was aangeschaft – verbleven verdachte zelf en zijn medeverdachten ruim acht maanden in het Caribisch gebied, meestal op de [zeilboot 2] maar soms ook voor korte tijd in een bronland van cocaïne. Zij konden zich dit kennelijk veroorloven zonder over legale inkomsten of legaal vermogen te beschikken, terwijl over het doel van hun verblijf geen aannemelijke verklaring is gegeven. Het ticket voor de vlucht naar Trinidad en Tobago op 11 november 2013 voor verdachte, [medeverdachte 3] en [medeverdachte 5] is gekocht en betaald door [medeverdachte 1] ; ook hiervoor is geen aannemelijke verklaring gegeven. Ook probeerden zij uit het zicht van autoriteiten te blijven en werd verhullend met elkaar gesproken (verdachte zegt “auto” waar hij overduidelijk “boot of schip” bedoelt). Ten slotte zijn verdachte en zijn medeverdachten met de [zeilboot 2] naar Europa gevaren. De rechtbank concludeert op basis van dit alles dat verdachte wist dat de bovenomschreven gedragingen slechts met één doel werden verricht, namelijk het voorbereiden van een of meer cocaïne transporten. Het opzet van verdachte op het plegen van die voorbereidingshandelingen kan dus bewezen worden verklaard.
Medeplegen van voorbereidingshandelingen
Van medeplegen is sprake als twee of meer personen gezamenlijk een strafbaar feit plegen. Medeplegen veronderstelt bewuste en nauwe samenwerking, hetgeen meebrengt dat de medeplegers opzettelijk – willens en wetens – samenwerken tot het verrichten van de strafbare gedraging. Het hangt van de omstandigheden van het geval af of sprake is van medeplegen waarbij alleen dan een bewezenverklaring van medeplegen kan volgens als de bewezenverklaarde (intellectuele of materiele) bijdrage aan het delict van de verdachte van voldoende gewicht is.
De rechtbank is van oordeel dat verdachte de strafbare voorbereidingshandelingen heeft gepleegd in nauwe en bewuste samenwerking met anderen. Verdachtes aandeel heeft bestaan uit het (deels) verstrekken van het voor de aankoop van de [zeilboot 1] benodigde geld, het onderhouden van contact daarover met [medeverdachte 4] , het regelen van bemanning voor de [zeilboot 1] en het langdurig met medeverdachten verblijven op en varen met de [zeilboot 2] . Naar het oordeel van de rechtbank is daarmee de bijdrage aan het delict van verdachte van voldoende gewicht om van medeplegen te kunnen spreken.
4.3.4.
Overwegingen feit 2 (deelneming aan een criminele (drugs)organisatie)
Dit feit betreft de verdenking dat verdachte heeft deelgenomen aan een criminele organisatie (in de zin van de Opiumwet) op één of meer tijdstippen in of omstreeks de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november 2014. De rechtbank dient allereerst de vraag te beantwoorden of sprake is van een criminele organisatie (in de zin van de Opiumwet) en, zo ja, of verdachte daaraan heeft deelgenomen.
Juridisch kader criminele organisatie in de zin van Opiumwet
Voor de bewezenverklaring van ‘een organisatie’ als bedoeld in artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht (Sr) – en daarmee eveneens in de zin van artikel 11a Ow (oud) – is, gelet op de jurisprudentie van de Hoge Raad, vereist dat sprake is van een samenwerkingsverband, met een zekere duurzaamheid en structuur, tussen de verdachte en ten minste één andere persoon (ECLI:NL:HR:2008:BB7134). Voor een bewezenverklaring van het tenlastegelegde is voorts vereist dat de organisatie het plegen van Opiumwetmisdrijven tot oogmerk heeft. Dat oogmerk – waartoe in ieder geval het naaste doel dat de organisatie nastreeft moet worden gerekend – zal uit de bewijsmiddelen moeten blijken. Voor het bewijs van dit oogmerk zal onder meer betekenis kunnen toekomen aan misdrijven die in het kader van de organisatie reeds zijn gepleegd, aan het meer duurzaam of gestructureerde karakter van de samenwerking, zoals daarvan kan blijken uit de onderlinge verdeling van werkzaamheden of onderlinge afstemming van activiteiten van deelnemers binnen de organisatie met het oog op het bereiken van het gemeenschappelijke doel van de organisatie, en, meer algemeen, aan de planmatigheid of stelselmatigheid van de met het oog op dit doel verrichte activiteiten van deelnemers binnen de organisatie (
ecli:nl:hr:2007:BA0502).
Om te kunnen spreken van deelneming aan de hierboven bedoelde criminele organisatie is vervolgens nodig dat aan twee vereisten is voldaan:
1) de verdachte behoort tot het samenwerkingsverband en
2) de verdachte heeft een aandeel in, dan wel ondersteunt, gedragingen die strekken tot of rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het misdadig oogmerk van de organisatie.
In ‘deelneming aan’ ligt bovendien opzet besloten. Van opzet is sprake wanneer de verdachte in zijn algemeenheid weet dat de organisatie tot oogmerk heeft het plegen van misdrijven (in dit geval in het kader van de Opiumwet). Daarbij is niet vereist dat de verdachte enige vorm van opzet heeft gehad op de door de criminele organisatie beoogde concrete misdrijven van de Opiumwet.
Voor de bewezenverklaring van ‘een organisatie’ als bedoeld in artikel 11a Ow (oud) is niet vereist dat de verdachte heeft samengewerkt of bekend was met alle andere personen die deel uitmaken van de organisatie of dat de samenstelling van het samenwerkingsverband steeds dezelfde is. Bij de beoordeling of in deze zaak sprake was van een organisatie met het in artikel 11a Ow (oud) bedoelde oogmerk komt naar het oordeel van de rechtbank in de eerste plaats betekenis toe aan de misdrijven die door de verdachten daadwerkelijk zijn gepleegd.
Zoals uit de overige inhoud van dit vonnis blijkt, heeft de rechtbank ten laste van verdachte bewezen verklaard – kort gezegd – het tezamen en in vereniging gedurende een langere periode plegen van voorbereidingshandelingen met betrekking tot de invoer van cocaïne. De rechtbank verwijst hierbij naar hetgeen zij in dit verband hiervoor onder paragraaf 4.3.3. heeft overwogen. De aldaar geschetste werkwijze impliceert op zichzelf reeds een duurzaam en gestructureerd samenwerkingsverband in de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november 2014.
Structuur, duurzaamheid en oogmerk
In het kader van het gestructureerde en duurzame samenwerkingsverband acht de rechtbank voorts van belang dat verdachte en medeverdachten tijdens het plegen van de bewezen verklaarde voorbereidingshandelingen veel telefonisch contact met elkaar hebben gehad. Zij maakten daarbij ook gebruik van 1-op-1 telefoons. Verdachte en medeverdachten hielden elkaar goed en met regelmaat op de hoogte van wat er gebeurde, bijvoorbeeld met betrekking tot de aanschaf/overdracht van de boten door onder andere [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] (in Trinidad en Tobago), het overmaken van contante geldbedragen vanuit Nederland ten behoeve van de aanschaf van de boten (onder andere) door of in opdracht van verdachte en de resultaten van (telefonisch) overleg door [medeverdachte 4] met een onbekend gebleven persoon uit een bronland van cocaïne.
Geen van de verdachten had een directe lijn met
allemedeverdachten. Desondanks blijkt uit de bewijsmiddelen dat de verdachten goed op de hoogte waren van hetgeen zich ergens anders op de wereld afspeelde. Ook maakten verdachte en medeverdachten gebruik van veel verschillende telefoons en telefoonnummers. Dit blijkt uit de grote hoeveelheid verschillende bij verdachten in gebruik zijnde telefoon- en IMEI-nummers die in dit onderzoek zijn afgeluisterd en ook uit de grote aantallen telecommunicatiemiddelen die bij doorzoekingen op adressen van verdachten (en op de [zeilboot 2] ) zijn aangetroffen.
In dit kader acht de rechtbank voorts van belang dat in de onderlinge communicatie in versluierde taal werd gesproken. Het doel van het versluierend taalgebruik is, zo moet worden aangenomen, om over verdovende middelen en daarmee samenhangende zaken te kunnen spreken zonder dat dit uit de concrete inhoud van de gesprekken blijkt. De verdachten begrijpen, zo kan uit het verloop van de gesprekken worden opgemaakt, heel goed wat er met de onderling gehanteerde geheimtaal wordt bedoeld. Hierdoor wordt de cohesie van de organisatie versterkt. Ook delen verdachten met elkaar informatie over al dan niet vermeende aandacht van de politie. Kennelijk zijn de verdachten erop bedacht dat zij mogelijk voorwerp van onderzoek door opsporingsinstanties kunnen zijn. Deze laatste vaststelling is tevens van betekenis in de sleutel van het oogmerk van de organisatie en de wetenschap van verdachten daaromtrent. In dit verband merkt de rechtbank voorts nog op dat uit de bewijsmiddelen in zaak E03 is gebleken dat [medeverdachte 1] de beschikking heeft gehad over telefoonjammers. Het is een feit van algemene bekendheid dat met de storende functie van telefoonjammers criminele activiteiten worden verhuld.
Met betrekking tot het oogmerk van de organisatie acht de rechtbank voorts van belang dat verdachte en medeverdachten structureel hebben geprobeerd om zo veel mogelijk verwarring te zaaien (en ‘onder de radar’ te blijven) bij de (buitenlandse) autoriteiten om zo de werkelijke aanleiding van hun aanwezigheid in het Caribisch gebied zo goed mogelijk te verhullen, namelijk het vanuit bronlanden per zeilboot vervoeren van cocaïne naar Nederland en het plegen van voorbereidingshandelingen daartoe. Het voorgaande blijkt onder meer uit het feit dat verdachten – onder andere tijdens hun verblijf in Trinidad en Tobago en Curaçao – op meerdere (officiële) documenten gegevens hebben ingevuld die niet strookten met de waarheid. Zo verschilden op meerdere documenten de functies van de bemanningsleden op de [zeilboot 1] en de [zeilboot 2] , werd er wisselend verklaard over wie de eigenaar was van zowel de [zeilboot 1] als de [zeilboot 2] , is bij de aankoop van de [zeilboot 2] in Oostenrijk gebruik gemaakt van valse namen en hebben verdachte en medeverdachten – in het kader van de [zeilboot 2] – zich niet ingeklaard bij de autoriteiten van Trinidad en Tobago. In Trinidad en Tobago was het vervolgens [medeverdachte 3] die zich bediende van een valse naam. Voorts merkt de rechtbank in dit kader op dat alle betalingen in het Caribisch gebied contant zijn gedaan. Het contante geld werd via money transfers naar verdachten verstuurd, terwijl zij zich op dat moment in het Caribisch gebied bevonden.
Tot slot acht de rechtbank met betrekking tot het oogmerk van belang dat verdachten zich voor een langere periode hebben opgehouden in en in de buurt van bronlanden van cocaïne. De rechtbank wijst in dit verband op het bericht van [medeverdachte 2] – kort en zakelijk weergegeven - van 16 juli 2014, terwijl hij zich samen met [medeverdachte 3] en verdachte in Trinidad en Tobago bevindt, aan [medeverdachte 1] inhoudende dat hij niet weer voor niets wil komen en ‘dan hebben
weecht niks meer om iets te
ondernemen’. Hierop reageert [medeverdachte 1] door te zeggen: ‘Je komt niet voor niets’. Naar het oordeel van de rechtbank valt hieruit zonder meer af te leiden dat zij slechts met één doel voor ogen zo lang daar zijn gebleven namelijk het gezamenlijk met verdachte organiseren en uitvoeren van een cocaïnetransport naar Nederland.
Uit het voorgaande, in onderling verband en samenhang bezien, leidt de rechtbank af dat verdachte en medeverdachten met een misdadig doel boten hebben aangeschaft en in het Caribisch gebied aanwezig zijn geweest. Uit de bewijsmiddelen blijkt nergens dat verdachten deze boten hebben gekocht en daar aanwezig zijn geweest, anders dan met het hiervoor omschreven misdadig doel, zoals reeds is overwogen in paragraaf 4.3.3.
Naar het oordeel van de rechtbank staat op grond van het vorenstaande genoegzaam vast dat voornoemde strafbare feiten in gestructureerd samenwerkingsverband hebben plaatsgevonden en dat die samenwerking bovendien een duurzaam karakter had. Kortom, er was sprake van een criminele organisatie die tot oogmerk had het plegen van misdrijven als bedoeld in de Opiumwet.
De rol van verdachte
Uit het hiervoor in paragraaf 4.3.3. overwogene blijkt dat verdachte binnen de criminele drugsorganisatie een faciliterende en uitvoerende rol had. Zo moest hij in het kader van de financiering van de [zeilboot 1] zorgdragen voor het (onder andere door middel van derden) via money transfers overmaken van contant geld vanuit Nederland naar Trinidad en Tobago. Verdachte werd door zijn medeverdachten – die zich op dat moment in Trinidad en Tobago bevonden – op de hoogte gehouden over de stand van zaken met betrekking tot de aanschaf van de [zeilboot 1] . [medeverdachte 4] – de persoon die de contactpersoon was van de organisatie voor de onbekend gebleven leverancier van de cocaïne – werd vervolgens door verdachte op de hoogte gebracht van de situatie met betrekking tot de aankoop van de [zeilboot 1] in Trinidad en Tobago. Voorts heeft verdachte in opdracht van [medeverdachte 1] bemanning geregeld voor de [zeilboot 1] . Verdachte is als bemanningslid aanwezig geweest op de [zeilboot 2] op de momenten dat van en naar bronlanden werd gevaren en hij deed – wederom contant – de betalingen voor het verblijf van verdachte en medeverdachten op Curaçao. Aldus heeft verdachte een groot aandeel in gedragingen gehad die rechtstreeks verband houden met de verwezenlijking van het misdadig oogmerk van de organisatie.
Concluderend acht de rechtbank, op grond van de in de bewijsbijlage opgenomen bewijsmiddelen alsmede hetgeen hiervoor is overwogen, wettig en overtuigend bewezen dat verdachte – kort gezegd – heeft deelgenomen aan een criminele organisatie als bedoeld in artikel 11a Ow (oud), op de wijze zoals hierna in de rubriek ‘bewezenverklaring’ nader aangeduid. De criminele organisatie werd gevormd door in ieder geval verdachte en medeverdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] , [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] .
4.3.5.
Overwegingen feit 3 (medeplegen van witwassen)
Verdachte wordt verweten dat hij in de periode van 25 september 2009 tot en met 30 juni 2014 als medepleger betrokken is geweest bij het witwassen van contante geldbedragen van in het totaal € 15.339,-. De rechtbank moet beoordelen of bij de ten laste gelegde geldbedragen sprake is geweest van witwassen en zo ja, of en in hoeverre verdachte daarbij betrokken was en of zijn bijdrage daaraan kan worden aangemerkt als die van medepleger.
Het juridisch kader
De rechtbank stelt voorop dat voor een bewezenverklaring van het in de delictsomschrijving van artikel 420bis, eerste lid, onder a/b Sr opgenomen bestanddeel "afkomstig uit enig misdrijf", niet is vereist dat uit de bewijsmiddelen moet kunnen worden afgeleid dat het desbetreffende voorwerp afkomstig is uit een nauwkeurig aangeduid misdrijf. Wel is voor een veroordeling ter zake van dit wetsartikel vereist dat vaststaat dat het voorwerp afkomstig is uit enig misdrijf.
Dat een voorwerp "afkomstig is uit enig misdrijf", kan, indien op grond van de beschikbare bewijsmiddelen geen rechtstreeks verband valt te leggen met een bepaald misdrijf, niettemin bewezen worden geacht, indien het op grond van de vastgestelde feiten en omstandigheden niet anders kan zijn dan dat het in de tenlastelegging genoemde voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is. Het ligt op de weg van het Openbaar Ministerie (OM) om bewijs aan te dragen waaruit zodanige feiten en omstandigheden kunnen worden afgeleid.
Indien de door het OM aangedragen feiten en omstandigheden een vermoeden rechtvaardigen dat het niet anders kan zijn dan dat het voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is, mag van de verdachte worden verlangd dat hij een concrete, min of meer verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft waaruit kan volgen dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is. De omstandigheid dat zo een verklaring van de verdachte mag worden verlangd, houdt niet in dat het aan de verdachte is om aannemelijk te maken dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is.
Indien het door de verdachte geboden tegengewicht daartoe aanleiding heeft gegeven, ligt het vervolgens op de weg van het OM nader onderzoek te doen naar de, uit de verklaring van verdachte blijkende, alternatieve herkomst van het voorwerp. Mede op basis van de resultaten van dat onderzoek zal moeten worden beoordeeld of met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat het voorwerp waarop de verdenking betrekking heeft, een legale herkomst heeft en dat daarom een criminele herkomst als enige aanvaardbare verklaring kan gelden. Dat wil zeggen dat ondanks de verklaring van de verdachte het witwassen bewezen kan worden op de grond dat ‘het niet anders kan zijn dan dat’ het voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is. Indien een dergelijke verklaring is uitgebleven, mag de rechter die omstandigheid betrekken in zijn bewijsoverwegingen (HR 18 december 2018, ECLI:NL:HR:2018:2352).
4.3.5.1. Partiële vrijspraak money transfer aan [ontvanger 1] in 2009
De rechtbank stelt vast dat verdachte in de tenlastegelegde periode via een money transfer een contant geldbedrag van € 400,- heeft overgemaakt aan een [ontvanger 1] in Spanje. Verdachte bevond zich ten tijde van deze overboeking in Zwolle. Het betreft een relatief gering bedrag, overgeboekt in 2009. De rechtbank is van oordeel dat op basis van de hoogte van dit bedrag, in het licht van het feit dat verdachte in 2009 een eigen klussenbedrijf had en – naar mag worden aangenomen – daaruit enig inkomen heeft gehad, niet zonder meer de conclusie kan worden verbonden dat verdachte dit niet uit eigen, legaal, vermogen heeft kunnen overmaken. De rechtbank is derhalve van oordeel dat geen sprake is van feiten en omstandigheden die een vermoeden van witwassen rechtvaardigen. Het enkele feit dat het geld is overgemaakt via een money transfer acht de rechtbank onvoldoende.
Naar het oordeel van de rechtbank is derhalve niet wettig en overtuigend bewezen hetgeen verdachte is ten laste is gelegd met betrekking tot de overboeking aan [ontvanger 1] zodat hij daarvan moet worden vrijgesproken.
4.3.5.2. Bewijsoverweging money transfers van en aan verdachte in 2013 en 2014
De rechtbank stelt vast dat verdachte in 2013 via money transfers meerdere contante geldbedragen (met een totaalbedrag van ruim € 12.000,-) heeft overgemaakt vanuit Nederland aan medeverdachten [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] , terwijl die zich in Trinidad en Tobago bevonden. Ook heeft verdachte toen hij op Curaçao was in februari 2014 vanuit Nederland van [medeverdachte 2] een bedrag van € 236,- en vervolgens in maart twee bedragen (€ 1.763,- en € 290,-) vanuit Groningen van ene [verzender 1] en ene [verzender 2] via money transfers ontvangen.
De rechtbank stelt voorop dat het onderzoek in de onderhavige zaak geen direct bewijs heeft opgeleverd dat deze bedragen uit een concreet misdrijf afkomstig zijn. Met de officier van justitie is de rechtbank echter van oordeel dat uit het dossier voldoende feiten en omstandigheden naar voren komen om met betrekking tot het gehele geldbedrag een vermoeden van witwassen te rechtvaardigen. Uit de inhoud van het dossier blijkt dat sprake is van zogenoemde witwastypologieën. Het gaat immers om aanzienlijke contante geldbedragen die in een relatief korte periode worden overgemaakt via money transfer van en naar zogenaamde bronlanden met als ontvanger of verzender verdachte. Algemeen bekend is dat dit dikwijls gepaard gaat met de smokkel van cocaïne vanuit die landen naar Nederland. Verder is het een feit van algemene bekendheid dat het aanmerkelijk duurder is om geld over te maken naar het buitenland via money transfers dan via girale transacties. Ook de verklaringen die getuigen hebben afgelegd over de door hun verrichte money transfers, werpen geen ander licht op het vermoeden van witwassen, nu ze ofwel hebben verklaard niet te weten waar het geld vandaan kwam dan wel een weinig verifieerbare en wisselende verklaring voor de herkomst hebben gegeven.
Van verdachte mag dan ook worden verlangd dat hij een verklaring geeft voor de (legale) herkomst van voornoemde geldbedragen, die concreet, verifieerbaar en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijk is. Een dergelijke verklaring heeft verdachte niet gegeven; hij heeft zich steeds op zijn zwijgrecht beroepen, net als de medeverdachten. Uit het onderzoek naar de financiële positie van verdachte blijkt voorts dat het bij de Nederlandse autoriteiten bekende legale inkomen van verdachte in 2013 en 2014 de herkomst van het totaalbedrag aan door hem overgeboekte bedragen niet kan verklaren.
Gelet op deze stand van zaken komt de rechtbank op grond van de bovengenoemde feiten en omstandigheden, in onderling verband en samenhang bezien met hetgeen overigens uit de bewijsmiddelen volgt, tot de conclusie dat het niet anders kan zijn dan dat de geldbedragen onmiddellijk of middellijk uit enig misdrijf afkomstig waren en dat verdachte dat wist.
Gelet op al het voorgaande en de opgenomen bewijsmiddelen, is de rechtbank van oordeel dat verdachte zich ten aanzien van de money transfers in 2013 en 2014 heeft schuldig gemaakt aan witwassen. Uit de vastgestelde feiten en omstandigheden en hetgeen hiervoor is overwogen vloeit voort dat verdachte ten aanzien van de money transfers en de boten nauw en bewust heeft samengewerkt met een ander of anderen, onder wie de medeverdachten, en dat zijn bijdrage in die witwashandelingen van voldoende betekenis is om van medeplegen te kunnen spreken.
4.4.
Bewezenverklaring
De rechtbank acht wettig en overtuigend bewezen dat verdachte de ten laste gelegde feiten onder 1, 2 en 3 heeft begaan, met dien verstande dat:
1. ZD E05)
hij in de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november in Nederland en/of Curaçao en/of Italië en/of Oostenrijk en/of Duitsland en/of Ecuador en/of Guyana en/of Suriname en of Trinidad en Tobago,
tezamen en in vereniging met anderen,
om een feit, bedoeld in het vierde of vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, te weten het opzettelijk verkopen, afleveren, verstrekken, vervoeren, en/of binnen het grondgebied van Nederland brengen van een hoeveelheid cocaïne, voor te bereiden en/of te bevorderen;
- een of meer ander(en) heeft getracht te bewegen om dat/die feit(en) te plegen, en/of mede te plegen, en/of om daarbij behulpzaam te zijn, en/of
  • zich en/of een of meer ander(en) gelegenheid, middelen en/of inlichtingen tot het plegen van dat/die feit(en) heeft getracht te verschaffen, en/of
  • voorwerpen, vervoermiddelen en/of gelden voorhanden heeft gehad waarvan verdachte wist of ernstige redenen had om te vermoeden, dat dat/die bestemd was/waren tot het plegen van dat/die feit(en),
immers heeft/is hij, verdachte, tezamen en in vereniging met anderen
  • zeilboten, genaamd [zeilboot 1] / [boot 3] en/of [zeilboot 2] , aangeschaft, en/of
  • (meermalen) aanwezig geweest (als eerste stuurman en/of bemanningslid) op de (zeil)boot de [zeilboot 2] , en/of
  • bemanning geregeld en/of laten regelen voor de (zeil)boot de [zeilboot 1] en/of
  • geldzendingen (laten) verricht(en) vanuit Nederland naar Trinidad en Tobago;
2. ( ZD E05)
hij in de periode van 11 januari 2013 tot en met 14 november 2014 in Nederland en/of Curaçao en/of Italië en/of Oostenrijk en/of Duitsland en/of Ecuador en/of Guyana en/of Suriname en/of Trinidad en Tobago, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit hem zelf, verdachte, en [medeverdachte 1] en [medeverdachte 2] en [medeverdachte 4] en [medeverdachte 3] , welke organisatie tot oogmerk had
  • het plegen van misdrijven als bedoeld in artikel 10 vierde en/of vijfde lid van de Opiumwet, namelijk het binnen en/of buiten het grondgebied van Nederland brengen, in elk geval het afleveren en/of verstrekken en/of vervoeren van cocaïne en/of
  • het plegen van strafbare voorbereidingshandelingen als bedoeld in artikel 10a van de Opiumwet;
3.(ZD E02)
hij in de periode van 31 januari 2013 tot en met 30 juni 2014 te Sneek en/of Leeuwarden en/of Groningen en/of Rotterdam en/of Trinidad en Tobago en/of Curaçao, tezamen en in vereniging met anderen, van voorwerpen, te weten:
=een hoeveelheid geld, te weten:
  • een geldbedrag van euro 4000,- (32712,08 Trinidad en Tobago DLR) (op 31 januari 2013 aan [medeverdachte 2] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 1000,- (op 13 februari 2013 aan [medeverdachte 1] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 400,- (op 26 februari 2013 aan [medeverdachte 1] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 2000,- (op 27 februari 2013 aan [medeverdachte 1] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 5000,- (39385,50 Trinidad en Tobago DLR) (op27 februari 2013 aan [medeverdachte 1] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 236,- (537,97 Netherlands Ant. Gld) (op 25 februari 2014 van [medeverdachte 2] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 1763,- (op 14 maart 2014 van [verzender 1] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 290,- (op 15 maart 2014 van [verzender 2] ) en/of
  • een geldbedrag van euro 250,- (op 30 juni 2014 van [medeverdachte 1] ) en/of
de werkelijke herkomst heeft verhuld en die voornoemd(e) geldbedrag(en), heeft verworven en/of voorhanden gehad en/of overgedragen en/of omgezet en/of gebruikt,
terwijl hij verdachte en zijn mededaders (telkens) wisten, dat bovengenoemd(e) geldbedrag(en) - onmiddellijk of middellijk - afkomstig was/waren enig misdrijf;
Hetgeen aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hier als bewezen is aangenomen, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.

5.Kwalificatie en strafbaarheid van de feiten

Het bewezenverklaarde levert op:
feit 1:
medeplegen van, om een feit, bedoeld in het vierde/vijfde lid van artikel 10 van de Opiumwet, voor te bereiden of te bevorderen, een ander trachten te bewegen om dat feit te plegen/mede te plegen, een ander trachten te bewegen om daarbij behulpzaam te zijn, zich/een ander gelegenheid/middelen /inlichtingen tot het plegen van dat feit trachten te verschaffen en voorwerpen/vervoermiddelen/gelden/voorhanden hebben, waarvan hij weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat zij bestemd zijn tot het plegen van dat feit;
feit 2:
deelnemen aan een organisatie die tot oogmerk heeft het plegen van een misdrijf als bedoeld in artikel 10, vierde en vijfde lid, en artikel 10a eerste lid van de Opiumwet;
feit 3:
medeplegen van witwassen, meermalen gepleegd.
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden waardoor de wederrechtelijkheid aan het bewezenverklaarde zou ontbreken. Het bewezenverklaarde is derhalve strafbaar.

6.Strafbaarheid van verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is derhalve strafbaar.

7.Motivering van de sanctie

7.1.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft gevorderd dat verdachte zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van zes jaren.
7.2.
Standpunt van de verdediging
De raadsman heeft bepleit dat bij een eventuele op te leggen straf, in strafmatigende zin rekening moet worden gehouden met de persoonlijke omstandigheden van verdachte en de overschrijding van de redelijke termijn.
7.3.
Oordeel van de rechtbank
Bij de beslissing over de sanctie die aan verdachte moet worden opgelegd, heeft de rechtbank zich laten leiden door de aard en de ernst van het bewezenverklaarde en de omstandigheden waaronder dit is begaan, alsmede door de persoon van verdachte, zoals van een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting is gebleken.
In het bijzonder heeft de rechtbank het volgende in aanmerking genomen.
Ernst van de feiten
Verdachte heeft ruim 22 maanden deel uitgemaakt van een criminele organisatie die tot doel had om cocaïne vanuit bronlanden in Zuid-Amerika naar Nederland te transporteren en/of door te voeren en daartoe voorbereidingshandelingen te verrichten. Verdachte heeft zich samen met zijn medeverdachten schuldig gemaakt aan handelingen ter voorbereiding van cocaïnetransporten. Zij hebben met twee zeilboten, de [zeilboot 1] en de [zeilboot 2] , gedurende een lange periode van en naar bronlanden gevaren met het doel om cocaïne mee te nemen naar Nederland. Verdachte heeft zich bij het plegen van deze feiten enkel laten leiden door het oogmerk van financieel gewin.
Verdachte heeft binnen de criminele drugsorganisatie een faciliterende rol gehad. Zo moest hij in het kader van de financiering van de [zeilboot 1] zorgdragen voor het (onder andere door middel van derden) via money transfers storten van contant geld vanuit Nederland naar Trinidad en Tobago. Verdachte werd door zijn medeverdachten – die zich op dat moment in Trinidad en Tobago bevonden – op de hoogte gehouden over de stand van zaken met betrekking tot de aanschaf van de [zeilboot 1] . [medeverdachte 4] werd vervolgens door verdachte op de hoogte gebracht van de situatie in Trinidad en Tobago. Voorts heeft verdachte in opdracht van [medeverdachte 1] bemanning geregeld voor de [zeilboot 1] . In het kader van de [zeilboot 2] is hij als bemanningslid aanwezig geweest op de zeilboot op de momenten dat ter voorbereiding van een of meer cocaïnetransporten van en naar bronlanden van cocaïne werd gevaren en deed hij – wederom contant – de betalingen voor het verblijf van hem en medeverdachten op Curaçao.
Aldus heeft de criminele drugsorganisatie waartoe verdachte behoorde een substantiële bijdrage geleverd aan de instandhouding van het internationale drugscircuit. Cocaïne is een voor de gezondheid van personen zeer schadelijke stof. De verspreiding van en handel in cocaïne gaan gepaard met vele andere vormen van criminaliteit waaronder de door gebruikers gepleegde strafbare feiten ter financiering van hun behoefte aan deze stof.
Het deelnemen aan een criminele drugsorganisatie is een delict dat de openbare orde raakt. De strafwaardigheid van deelneming aan een criminele drugsorganisatie wordt niet alleen bepaald door de organisatiegraad en het ontwrichtende karakter daarvan voor de openbare orde, maar ook door de aard van de misdrijven die worden beoogd. Het plegen van voorbereidingshandelingen voor de invoer van cocaïne over een langere periode wordt als een ernstig misdrijf gezien dat met aanzienlijke straffen wordt bedreigd.
Verder heeft verdachte zich schuldig gemaakt aan het medeplegen van witwassen van contante geldbedragen, waarmee betalingen zijn verricht voor (onder andere) de aanschaf van de [zeilboot 1] en het verblijf in het Caribisch gebied. Door deze manier van handelen heeft hij geprobeerd inkomsten uit misdrijf te onttrekken aan het zicht van justitie en de fiscus. Door dergelijke witwaspraktijken wordt de onderliggende criminaliteit in stand gehouden en indirect ook bevorderd. Witwassen vormt een ernstige bedreiging van de legale economie en tast de integriteit van het economische verkeer aan.
De rechtbank acht op grond van het vorenstaande een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de hierna te vermelden duur passend en geboden. Voor het bepalen van de hoogte van de straf heeft de rechtbank aansluiting gezocht bij uitspraken in soortgelijke zaken. Gelet hierop is de rechtbank van oordeel dat een aanzienlijk kortere straf dan door de officier van justitie is gevorderd, is aangewezen. Voorts houdt de rechtbank bij het bepalen van de hoogte van de straf rekening met de volgende feiten en omstandigheden.
Persoon van verdachte
Met betrekking tot de persoon van verdachte heeft de rechtbank in het bijzonder gelet op het op naam van verdachte staand Uittreksel Justitiële Documentatie, gedateerd 8 september 2020, waaruit blijkt dat de verdachte niet reeds eerder voor soortgelijk feiten is veroordeeld.
Overschrijding redelijke termijn
De rechtbank zal in strafmatigende zin rekening houden met een schending van de redelijke termijn als bedoeld in artikel 6 van het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM). Daartoe overweegt de rechtbank als volgt.
In artikel 6, eerste lid, van het EVRM is het recht van iedere verdachte gewaarborgd om binnen
een redelijke termijn te worden berecht. Bij de uitleg van dit grondrecht wordt in ons land als
uitgangspunt genomen dat een strafzaak bij de rechtbank dient te zijn afgerond met een vonnis
binnen twee jaren nadat de redelijke termijn is aangevangen, tenzij sprake is van bijzondere omstandigheden. De redelijke termijn vangt aan op het moment dat vanwege de Nederlandse Staat jegens de betrokkene een handeling is verricht waaraan deze in redelijkheid de verwachting kan ontlenen dat tegen hem ter zake van een bepaald strafbaar feit een strafvervolging zal worden ingesteld.
De rechtbank is van oordeel dat in deze zaak de aanvangsdatum van de redelijke termijn moet worden gesteld op 1 april 2015, de datum van zijn eerste verhoor (als verdachte) in het onderzoek Azure. Dit vonnis is van 11 januari 2021. Aldus is het recht van de verdachte op behandeling van zijn strafzaak binnen een redelijke termijn geschonden met drie jaar en tien maanden. Bij de mate waarin deze termijn is overschreden heeft de rechtbank acht geslagen op de bijzondere omstandigheden van deze zaak waaronder het grensoverschrijdende karakter van het onderzoek, de uitvoering die is gegeven aan de onderzoekswensen van de verdediging (en van medeverdachten) – waaronder het horen van een groot aantal (deels in het buitenland verblijvende) getuigen – alsmede de gelijktijdige berechting van de zaken tegen de medeverdachten.
De rechtbank zal derhalve in plaats van een op grond van vorenstaande overwegingen in beginsel passend te achten onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 20 maanden, een onvoorwaardelijke gevangenisstraf voor de duur van 16 maanden opleggen met aftrek van de tijd die verdachte reeds in voorlopige hechtenis heeft doorgebracht.

8.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De volgende wetsartikelen zijn van toepassing:
47, 57, 63, 420bis van het Wetboek van Strafrecht; en
2, 10a, 11a (oud) van de Opiumwet

9.Beslissing

De rechtbank:
Verklaart bewezen dat verdachte de onder 1, 2 en 3 ten laste gelegde feiten heeft begaan zoals hiervoor onder 4.4. weergegeven.
Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven als bewezen is aangenomen en spreekt hem daarvan vrij.
Bepaalt dat de onder 1, 2 en 3 bewezen verklaarde feiten de hierboven onder 5. vermelde strafbare feiten opleveren.
Verklaart verdachte hiervoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een gevangenisstraf voor de duur van
16 (zestien) maanden.
Samenstelling rechtbank en uitspraakdatum
Dit vonnis is gewezen door:
mr. E.C. Smits, voorzitter,
mr. M. Visser en mr. M. Ramondt, rechters,
in tegenwoordigheid van de griffier mr. L. Witte,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van 11 januari 2021.

Voetnoten

1.De rechtbank heeft ter terechtzitting van 30 november 2020, na wijziging van de tenlastelegging, beslist tot partiële nietigheid van het onder 1, laatste gedachtestreepje, tenlastegelegde. Voor de onderbouwing van voornoemde beslissing wordt verwezen naar het proces-verbaal van de zitting.