Uitspraak
RECHTBANK NOORD-HOLLAND
Handel, Kanton en Insolventie
locatie Haarlem
Zaaknr./repnr.: 8914592 / AO VERZ 20-194
Uitspraakdatum: 17 februari 2021
Beschikking van de kantonrechter in de zaak van:
[werkneemster]
wonende te [woonplaats]
verzoekende partij
verder te noemen: [werkneemster]
gemachtigde: mr. C.M. de Wijs
tegen
Detailconsult Personeel B.V.
gevestigd te Velsen-Noord
verwerende partij
verder te noemen: Detailconsult
gemachtigde: mr. R.J. Stoop
1.Het procesverloop
1.1.
[werkneemster] heeft een verzoek gedaan om aan haar een billijke vergoeding toe te kennen. Daarnaast heeft [werkneemster] verzocht om toekenning van een vergoeding wegens onregelmatige opzegging en een transitievergoeding, betaling van achterstallig salaris en om Detailconsult te verplichten om haar uit interne en externe waarschuwingsregisters te verwijderen. Detailconsult heeft een verweerschrift ingediend.
1.2.
Op 20 januari 2021 heeft een zitting plaatsgevonden. Partijen hebben daar hun standpunten toegelicht en vragen van de rechter beantwoord. De griffier heeft daarvan aantekeningen gemaakt. [werkneemster] en Detailconsult hebben ook pleitaantekeningen overgelegd. Er is een filmpje getoond, afkomstig van de beveiligingscamera van Detailconsult, waarop beelden zijn te zien van de door [werkneemster] verrichtte handelingen aan de kassa.
2.De feiten
2.1.
[werkneemster] , geboren [in 2001] (19 jaar), is op 21 april 2019 in dienst getreden bij Detailconsult op basis van een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd. De arbeidsovereenkomst zou eindigen op 20 maart 2021. De functie van [werkneemster] is Kassa medewerkster A met een all-in uursalaris van € 8,03 bruto.
2.2.
In het bedrijfsreglement van Detailconsult staat onder andere:
“3.20 […]Bij diefstal door medewerkers wordt altijd en zonder aanzien des persoons de politie ingeschakeld en volgt ontslag op staande voet. Daarbij wordt op de eindafrekening een gefixeerde of een volledige schadevergoeding in mindering gebracht.
Elke vorm van diefstal, ook van producten die weinig of geen waarde hebben, (…) is voor ons een reden voor ontslag op staande voet. Alleen door een consequent beleid op dit gebied kunnen de Business Units hun, maar ook jouw eigendommen beschermen.
3.21
Bij ontslag op staande voet wordt aangifte gedaan bij de politie en worden je gegevens opgenomen in het Waarschuwingsregister. Het Waarschuwingsregister is een systeem dat winkelbedrijven waarschuwt als fraudeurs solliciteren. Dit register is opgezet door de Raad Nederlandse Detailhandel en wordt beheerd door de stichting Fraude Aanpak Detailhandel (FAD). Elke medewerker die op staande voet ontslagen wordt, wordt opgenomen in ons eigen interne Waarschuwingsregister voor de duur van acht jaar en in het externe Waarschuwingssysteem voor de duur van maximaal vier jaar.”
2.3.
Op 17 oktober 2020 heeft [werkneemster] vijf pakjes sigaretten overhandigd aan een klant – de moeder van een vriendin. De klant heeft twee van de vijf pakjes afgerekend, voor de andere drie pakjes is niet betaald.
2.4.
De Supermarktmanager van Detailconsult heeft op 19 oktober 2020 opgemerkt dat op de bon van de onder 2.3. beschreven transactie een regelcorrectie stond. Hij zag hierin aanleiding om de sigarettenbalans te controleren, waaruit volgde dat er drie pakjes sigaretten misten.
2.5.
Detailconsult heeft SecMan B.V. (‘SecMan’) opdracht gegeven om nader onderzoek te verrichten.
2.6.
Op 24 oktober 2020 om 17:00 uur heeft een gesprek plaatsgevonden tussen [werkneemster] , SecMan en de Supermarktmanager. In een transcript van een gedeelte van het gesprek staat onder andere dat [werkneemster] verklaart dat de moeder van een vriendin haar buiten heeft gevraagd om ‘wat door te geven’ en dat [werkneemster] daarop antwoordde dat ze dat niet durfde te doen.
2.7.
Aan het einde van het gesprek van 24 oktober 2020 heeft [werkneemster] schriftelijk verklaard:
‘Ik verklaar dat: ik 3 pakjes sigaretten meegegeven had aan een moeder van mijn vriendin zonder te betalen. Omdat ik het zielig vind dat ze te weinig geld heeft. Ze had het ook aan mij gevraagd om dit te doen.’[werkneemster] heeft de schriftelijke verklaring ondertekend.
‘Ik verklaar dat: ik 3 pakjes sigaretten meegegeven had aan een moeder van mijn vriendin zonder te betalen. Omdat ik het zielig vind dat ze te weinig geld heeft. Ze had het ook aan mij gevraagd om dit te doen.’[werkneemster] heeft de schriftelijke verklaring ondertekend.
2.8.
Bij e-mail van 26 oktober 2020 heeft SecMan over haar onderzoek geschreven:
‘Naar aanleiding van vermissingen in de sigarettenbalans, is er een onderzoek ingesteld. Uit onderzoek is vastgesteld dat de medewerker op zaterdag 17 oktober tijdens dienst achter de kassa van de servicebalie, twee pakken sigaretten van het met Camel blue t.w.v. 8,50 euro en één pak Marlboro t.w.v. 13 euro onbetaald heeft meegegeven aan een klant. De medewerker heeft de pakken sigaretten meegegeven door één pak Camel blue eerst te scannen en daarna weer te annuleren. De andere twee pakken zijn zonder te scannen meegegeven.’In dezelfde e-mail heeft SecMan over het gesprek van 24 oktober 2020 geschreven:
‘In het gesprek heeft de medewerker zowel mondeling als schriftelijk bekend dat zij de drie pakjes sigaretten onbetaald heeft meegegeven aan de moeder van haar vriendin. De medewerker verklaarde dat zij het zielig vindt dat ze te weinig geld heeft en dat de moeder het aan haar zou hebben gevraagd om de pakjes niet te scannen. Na het opmaken van een schuldverklaring is aan de medewerker ontslag op staande voet aangezegd door [supermarktmanager] .’
‘Naar aanleiding van vermissingen in de sigarettenbalans, is er een onderzoek ingesteld. Uit onderzoek is vastgesteld dat de medewerker op zaterdag 17 oktober tijdens dienst achter de kassa van de servicebalie, twee pakken sigaretten van het met Camel blue t.w.v. 8,50 euro en één pak Marlboro t.w.v. 13 euro onbetaald heeft meegegeven aan een klant. De medewerker heeft de pakken sigaretten meegegeven door één pak Camel blue eerst te scannen en daarna weer te annuleren. De andere twee pakken zijn zonder te scannen meegegeven.’In dezelfde e-mail heeft SecMan over het gesprek van 24 oktober 2020 geschreven:
‘In het gesprek heeft de medewerker zowel mondeling als schriftelijk bekend dat zij de drie pakjes sigaretten onbetaald heeft meegegeven aan de moeder van haar vriendin. De medewerker verklaarde dat zij het zielig vindt dat ze te weinig geld heeft en dat de moeder het aan haar zou hebben gevraagd om de pakjes niet te scannen. Na het opmaken van een schuldverklaring is aan de medewerker ontslag op staande voet aangezegd door [supermarktmanager] .’
2.9.
Detailconsult heeft [werkneemster] op 24 oktober op staande voet ontslagen. Bij brief van 26 oktober 2020 heeft Detailconsult het ontslag op staande voet schriftelijk aan [werkneemster] bevestigd:
‘Uit onderzoek is inmiddels gebleken dat jij je op 17 oktober 2020 daadwerkelijk schuldig hebt gemaakt aan het weggeven van producten zonder de klant hiervoor te laten betalen. Het betreft twee pakjes sigaretten Camel Blue t.w.v. € 8,50 per stuk en een pakje sigaretten van het merk Marlboro t.w.v. € 13,- […] Je hebt tijdens het gesprek zowel mondeling als schriftelijk verklaard dat je drie pakjes sigaretten hebt meegegeven aan de moeder van een vriendin van jou. Je vind het zielig dat ze weinig geld heeft en je gaf aan dat zij ook vroeg om de sigaretten zonder te betalen mee te geven. […] Jouw verklaring achten wij niet afdoende. Jij hebt zonder toestemming producten uit het filiaal weggeven zonder de klant hiervoor te laten betalen. Het behoeft geen betoog dat jouw handelwijze absoluut onacceptabel is en alle grenzen van het betamelijke overschrijdt. Jij hebt de verplichtingen die voortvloeien uit jouw arbeidsovereenkomst ernstig veronachtzaamd en het vertrouwen in jou is onherstelbaar geschonden. Bovenstaande feiten en omstandigheden leveren dan ook ieder voor zich en in onderlinge samenhang bezien een dringende reden op in de zin van artikel 7:678 Burgerlijk Wetboek. Hierbij bevestigen wij dat je daarom met ingang van 24 oktober 2020 op staande voet bent ontslagen. Dit is jou op 24 oktober 2020 door de [supermarktmanager] (Supermarktmanager) reeds aangezegd in opdracht van ondergetekende. Bij deze beslissing zijn alle relevante omstandigheden betrokken.[…] Op grond van voormelde feiten zullen jouw gegevens op worden genomen in het interne en externe waarschuwingsregister.’
‘Uit onderzoek is inmiddels gebleken dat jij je op 17 oktober 2020 daadwerkelijk schuldig hebt gemaakt aan het weggeven van producten zonder de klant hiervoor te laten betalen. Het betreft twee pakjes sigaretten Camel Blue t.w.v. € 8,50 per stuk en een pakje sigaretten van het merk Marlboro t.w.v. € 13,- […] Je hebt tijdens het gesprek zowel mondeling als schriftelijk verklaard dat je drie pakjes sigaretten hebt meegegeven aan de moeder van een vriendin van jou. Je vind het zielig dat ze weinig geld heeft en je gaf aan dat zij ook vroeg om de sigaretten zonder te betalen mee te geven. […] Jouw verklaring achten wij niet afdoende. Jij hebt zonder toestemming producten uit het filiaal weggeven zonder de klant hiervoor te laten betalen. Het behoeft geen betoog dat jouw handelwijze absoluut onacceptabel is en alle grenzen van het betamelijke overschrijdt. Jij hebt de verplichtingen die voortvloeien uit jouw arbeidsovereenkomst ernstig veronachtzaamd en het vertrouwen in jou is onherstelbaar geschonden. Bovenstaande feiten en omstandigheden leveren dan ook ieder voor zich en in onderlinge samenhang bezien een dringende reden op in de zin van artikel 7:678 Burgerlijk Wetboek. Hierbij bevestigen wij dat je daarom met ingang van 24 oktober 2020 op staande voet bent ontslagen. Dit is jou op 24 oktober 2020 door de [supermarktmanager] (Supermarktmanager) reeds aangezegd in opdracht van ondergetekende. Bij deze beslissing zijn alle relevante omstandigheden betrokken.[…] Op grond van voormelde feiten zullen jouw gegevens op worden genomen in het interne en externe waarschuwingsregister.’
3.Het verzoek
3.1.
[werkneemster] heeft een verzoek gedaan aan haar een billijke vergoeding van € 1.254,34 bruto toe te kennen op grond van artikel 7:681 BW. Dit is het bedrag gelijk aan het loon van 1 december 2020 tot en met 20 maart 2021. Verder verzoekt [werkneemster] om Detailconsult te veroordelen tot betaling van de wettelijke transitievergoeding, ter hoogte van € 172,20 bruto, en tot betaling van de vergoeding wegens onregelmatige opzegging, ter hoogte van € 395,21 bruto. [werkneemster] verzoekt daarnaast om Detailconsult te veroordelen tot betaling van het (resterende) salaris van de maand oktober 2020, ter hoogte van € 113,76 netto en tot betaling van de wettelijke verhoging en wettelijke rente over het salaris en de verzochte vergoedingen. Verder verzoekt [werkneemster] om Detailconsult te verplichten om binnen 24 uur na betekening van de beschikking [werkneemster] te laten verwijderen uit de interne en externe waarschuwingsregisters beheerd door SecMan, onder verbeurte van een dwangsom van € 1.000,- per dag dat Detailconsult in gebreke blijft. Tenslotte wordt verzocht Detailconsult te veroordelen in de kosten van de procedure. [werkneemster] heeft daarbij het volgende – samengevat – naar voren gebracht.
3.2.
Er is geen sprake van een dringende reden voor ontslag op staande voet als bedoeld in artikel 7:677 BW. [werkneemster] is na een regelcorrectie op de kassabon (van een pakje sigaretten), een niet geaccepteerde pintransactie en een (uiteindelijk) contante afrekening onbewust vergeten drie pakjes sigaretten af te rekenen omdat de klant [werkneemster] liet weten bij nader inzien toch minder pakjes te willen. Daardoor ontstond verwarring. Het niet afrekenen van de pakjes sigaretten is een fout in de uitvoering van haar werkzaamheden en dit is in beginsel een bedrijfsrisico, zodat dit voor rekening en risico van Detailconsult komt.
3.3.
Ook is het ontslag op staande voet niet onverwijld gegeven. Op 24 oktober 2020 heeft [werkneemster] nog gewerkt van 15:00 tot 17:15 uur voordat het gesprek plaatsvond waarin ze op staande voet is ontslagen. Het had op de weg van Detailconsult gelegen [werkneemster] voor aanvang van haar dienst te horen.
3.4.
Nu een dringende reden ontbreekt en het ontslag op staande voet niet onverwijld is gegeven, is het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig. [werkneemster] berust in het ontslag en maakt dan ook aanspraak op een billijke vergoeding, vergoeding wegens onregelmatige opzegging en transitievergoeding. Daarnaast heeft Detailconsult onterecht een gefixeerde schadevergoeding op het salaris van oktober ingehouden.
4.Het verweer
4.1.
Detailconsult verweert zich tegen het verzoek. Daartoe is – samengevat – het volgende aangevoerd.
4.2.
[werkneemster] heeft drie pakjes sigaretten meegegeven zonder de klant daarvoor te laten betalen. Dit kwalificeert als een dringende reden als bedoeld in artikel 7:678 lid 2 sub d en k BW. [werkneemster] heeft de gedraging schriftelijk en mondeling erkend, uit haar verklaringen tegenover SecMan blijkt dat geen sprake was van een onbewuste handeling.
4.3.
Ook is het ontslag onverwijld gegeven. Het hoor- en wederhoorgesprek was gepland op 24 oktober om 17.00 uur, voordat [werkneemster] haar dienst zou beginnen. [werkneemster] had op dat moment toch al twee uur gewerkt, omdat zij haar dienst had geruild, wat de Supermarktmanager niet wist. Bovendien zou het gesprek plaatsvinden met SecMan, zodat het gesprek niet meer voorafgaand aan de (geruilde) dienst plaats kon vinden. Direct na het gesprek waarin [werkneemster] haar mondelinge en schriftelijke verklaring heeft gegeven, heeft Detailconsult haar op staande voet ontslagen.
4.4.
Nu het ontslag op staande voet rechtsgeldig is gegeven, moeten de verzoeken van [werkneemster] worden afgewezen. Ook heeft [werkneemster] ernstig verwijtbaar gehandeld zodat zij geen recht heeft op een transitievergoeding. Detailconsult heeft bovendien terecht een gefixeerde schadevergoeding ingehouden op het salaris van [werkneemster] . Het verzoek van [werkneemster] om haar uit de waarschuwingsregisters te halen is niet onderbouwd. Detailconsult heeft een proportionaliteitstoets ingevuld en alle relevante omstandigheden meegewogen, zodat het verzoek om Detailconsult te verplichten [werkneemster] uit de registers te verwijderen moet worden afgewezen.
5.De beoordeling
5.1.
Het gaat in deze zaak om de vraag of Detailconsult [werkneemster] terecht op staande voet heeft ontslagen.
5.2.
De wettelijke regels voor ontslag op staande voet staan in het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). Volgens die regels is zo’n ontslag alleen geldig als daarvoor een dringende reden aanwezig is (artikel 7:677 lid 1 BW). De kantonrechter moet bij de beoordeling van de dringende reden alle omstandigheden van het geval in aanmerking nemen. Ook moet er onverwijld worden opgezegd en moet de dringende reden onverwijld worden medegedeeld aan de werknemer. Onverwijld betekent dat dit direct of zo snel mogelijk moet gebeuren. Het gaat er daarbij om dat het voor werknemer onmiddellijk duidelijk moet zijn welke eigenschappen of gedragingen voor de werkgever aanleiding zijn geweest voor het beëindigen van de arbeidsovereenkomst.
5.3.
Naar het oordeel van de kantonrechter is het ontslag op staande voet rechtsgeldig gegeven omdat sprake is van een dringende reden en omdat het ontslag op staande voet onverwijld is gegeven. Daarover wordt het volgende overwogen.
5.4.
Het staat vast dat [werkneemster] drie pakjes sigaretten heeft meegegeven aan de moeder van een vriendin, zonder dat daarvoor betaald is. Op 24 oktober 2020 heeft zij mondeling en schriftelijk verklaard dat de klant haar gevraagd had dat te doen en dat [werkneemster] het heeft gedaan omdat ze haar zielig vond. In de onderhavige procedure heeft [werkneemster] gesteld dat sprake was van een fout in de uitvoering van haar werkzaamheden en ter zitting heeft [werkneemster] de juistheid van het transcript van het gesprek met SecMan van 24 oktober 2020 betwist. Detailconsult heeft ter zitting camerabeelden van de transactie laten zien. De kantonrechter overweegt dat dat zelfs als het transcript een onjuiste weergave van het gesprek geeft, de combinatie van de camerabeelden en de handgeschreven verklaring van [werkneemster] maakt dat geconcludeerd moet worden dat [werkneemster] bewust de pakjes sigaretten heeft meegegeven. Wat [werkneemster] in de onderhavige procedure heeft aangevoerd – namelijk dat zij in de war was door drukte en wisselende verzoeken van de klant met betrekking tot het gewenste aantal pakjes sigaretten en de manier van betalen – volgt niet uit de camerabeelden. Op de camerabeelden is te zien dat [werkneemster] één pakje sigaretten op de kassalade legt en één pakje scant en vervolgens beide pakjes aan de klant geeft. Daarna heeft [werkneemster] drie pakjes in haar hand, waarvan ze twee keer hetzelfde pakje scant en alle drie de pakjes aan de klant overhandigt. Dit alles gaat in vloeiende bewegingen; uit de beelden blijkt niet dat er sprake is van een gesprekje over het aantal pakjes of enige verwarring. Op enig moment – dat is niet duidelijk te zien op de camerabeelden – heeft [werkneemster] nog een regelcorrectie toegepast, maar niet te zien is dat zij (een) pakje(s) sigaretten terugvraagt van de klant. Mede gelet op de interne bedrijfsregels van Detailconsult is naar het oordeel van de kantonrechter sprake van een dringende reden voor ontslag op staande voet.
5.5.
Verder is het ontslag op staande voet onverwijld gegeven. Naar het oordeel van de kantonrechter kan gelet op de aard van de gedraging in beginsel worden verwacht dat een werkgever een werknemer niet meer laat werken na de constatering daarvan. In dit geval was echter sprake van een geruilde dienst, waarbij [werkneemster] twee uur eerder begon met werken en zou het gesprek plaatsvinden met een externe onderzoeker zodat het gesprek niet zonder meer kon worden vervroegd toen bleek dat [werkneemster] al eerder aan het werk was. Bovendien is het niet zo dat het gesprek na het einde van haar dienst heeft plaatsgevonden – ter zitting is immers gebleken dat [werkneemster] tot 21.15 uur zou werken. Gelet op het voorgaande is de kantonrechter van oordeel dat het ontslag op staande voet onverwijld is gegeven.
5.6.
Nu voor het ontslag op staande voet een dringende reden bestond en het ontslag onverwijld is gegeven, is het ontslag op staande voet rechtsgeldig en zal het verzoek van [werkneemster] om toekenning van een billijke vergoeding en een vergoeding wegens onregelmatige opzegging worden afgewezen.
5.7.
Ook het verzoek van [werkneemster] om Detailconsult te veroordelen tot betaling van een transitievergoeding wordt afgewezen. Hiervoor is geoordeeld dat sprake is van feiten en omstandigheden die een dringende reden opleveren voor ontslag op staande voet. Die feiten en omstandigheden brengen ook mee dat het eindigen van de arbeidsovereenkomst het gevolg is van handelen of nalaten van [werkneemster] dat als ernstig verwijtbaar moet worden aangemerkt. Dat betekent dat de transitievergoeding niet verschuldigd is.
5.8.
Detailconsult heeft de gefixeerde schadevergoeding verrekend met het laatste salaris van [werkneemster] . Het beroep van [werkneemster] op de vervaltermijn in dit verband gaat dus niet op. Nu het ontslag op staande voet rechtsgeldig is, is [werkneemster] een gefixeerde schadevergoeding verschuldigd indien de dringende reden door haar schuld of opzet is ontstaan. Naar het oordeel van de kantonrechter is de dringende reden – gelet op het geen hiervoor over haar handelen is overwogen – door opzet althans schuld van [werkneemster] veroorzaakt, zodat Detailconsult terecht de gefixeerde schadevergoeding heeft ingehouden en het verzoek tot betaling van achterstallig salaris tevens zal worden afgewezen.
5.9.
Aan het verzoek om Detailconsult te verplichten om [werkneemster] uit de interne en externe waarschuwingsregisters van SecMan te laten verwijderen heeft [werkneemster] uitsluitend ten grondslag gelegd dat het ontslag op staande voet niet rechtsgeldig is gegeven. Ook ter zitting is zij daar niet nader op ingegaan. Zoals hiervoor overwogen is de kantonrechter van oordeel dat het ontslag op staande voet rechtsgeldig is, zodat het verzoek van [werkneemster] zal worden afgewezen.
5.10.
De proceskosten komen voor rekening van [werkneemster] , omdat sprake is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van [werkneemster] . Daarbij zal het salaris van de gemachtigde van Detailconsult worden vastgesteld op € 720,-.
6.De beslissing
De kantonrechter:
6.1.
wijst de verzoeken af;
6.2.
veroordeelt [werkneemster] tot betaling van de proceskosten, die de kantonrechter aan de kant van Detailconsult tot en met vandaag vaststelt op € 720,00 aan gemachtigdensalaris;
6.3.
verklaart de beschikking voor wat betreft de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.
Deze beschikking is gewezen door mr. P.A. Charbon, kantonrechter en op 17 februari 2021 in het openbaar uitgesproken door mr. W.S.J. Thijs in aanwezigheid van de griffier.
De griffier De kantonrechter