ECLI:NL:RBMNE:2020:2637

Rechtbank Midden-Nederland

Datum uitspraak
6 juli 2020
Publicatiedatum
8 juli 2020
Zaaknummer
8396346 UE VERZ 20-87 LH/1040
Instantie
Rechtbank Midden-Nederland
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht; Arbeidsrecht
Procedures
  • Beschikking
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Verzoek om vervangende toestemming voor uitbreiding van slacht- en keuringsuren bij Vion Boxtel

In deze zaak heeft de besloten vennootschap Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector B.V. (KDS) op 17 maart 2020 een verzoekschrift ingediend bij de kantonrechter om vervangende toestemming te verkrijgen voor het voorgenomen besluit om de werktijden bij Vion Boxtel uit te breiden. Dit verzoek is gedaan in het kader van artikel 27 lid 4 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). KDS wenst de keuringswerkzaamheden op weekdagen te verlengen van 22.00 uur naar 23.00 uur, omdat Vion Boxtel heeft verzocht om deze uitbreiding om operationele redenen. De ondernemingsraad van KDS heeft echter zijn instemming geweigerd, wat KDS als onredelijk beschouwt. De ondernemingsraad stelt dat de uitbreiding van de werktijden niet in het belang van de werknemers is en dat de huidige arbeidsvoorwaarden niet zijn aangepast aan de veranderde omstandigheden.

Tijdens de zitting op 8 juni 2020 zijn beide partijen gehoord. KDS heeft betoogd dat de ondernemingsraad onterecht handelt door geen instemming te verlenen, terwijl de ondernemingsraad van mening is dat de uitbreiding van de werktijden niet gerechtvaardigd is. De kantonrechter heeft de argumenten van beide partijen gewogen en geconcludeerd dat de ondernemingsraad niet onredelijk heeft gehandeld. De rechter oordeelt dat KDS niet verplicht is om mee te werken aan de uitbreiding van de werktijden, gezien de afspraken met de NVWA en de cao. De kantonrechter wijst het verzoek van KDS af, omdat de belangen van de werknemers zwaarder wegen dan de belangen van KDS.

Uitspraak

RECHTBANK MIDDEN-NEDERLAND

Civiel recht
kantonrechter
locatie Utrecht
zaaknummer: 8396346 UE VERZ 20-87 LH/1040
Beschikking van 6 juli 2020
inzake
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector B.V.,
gevestigd te Utrecht,
verder ook te noemen KDS,
verzoekende partij,
gemachtigde: mr. W.J.F. Nieuwenhuis,
tegen:
Ondernemingsraad Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector B.V.,
gevestigd te Utrecht,
verder ook te noemen de ondernemingsraad,
verwerende partij,
gemachtigde: mr. J.J.M. van Mierlo.

1.Het verloop van de procedure

1.1.
KDS heeft op 17 maart 2020 een verzoekschrift (met 12 producties) in de zin van artikel 27 lid 4 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR) ingediend.
1.2.
De ondernemingsraad heeft een verweerschrift (met 11 producties) ingediend, strekkende tot afwijzing van het verzoek van KDS.
1.3.
Voorafgaand aan de mondelinge behandeling hebben partijen nadere stukken toegezonden. Aan de zijde van KDS gaat het om haar producties 13 tot en met 16, en aan de zijde van de ondernemingsraad om zijn productie 12.
1.4.
De zaak is behandeld ter zitting van 8 juni 2020. Voor KDS zijn verschenen de heer [A] (directeur van KDS), de heer [B] (sectormanager), mevrouw [C] (manager P&O) en mevrouw [D] (juridisch adviseur van KDS), bijgestaan door mr. Nieuwenhuis. KDS heeft zich ter zitting doen vergezellen door de heer [E] , divisiehoofd Veterinair en Import van de Nederlandse Voedsel- en Waren Autoriteit (NVWA). Voor de ondernemingsraad zijn verschenen de heer [F] (voorzitter), de heer [G] (vice-voorzitter) en de heer [H] (secretaris van de ondernemingsraad), bijgestaan door mr. Van Mierlo. De ondernemingsraad heeft zich ter zitting doen vergezellen door mevrouw [I] , verbonden aan de FNV en namens deze vakbond betrokken bij de onderhandelingen over een nieuwe cao. Partijen hebben de standpunten nader toegelicht. Mr. Nieuwenhuis deed dat onder meer aan de hand van de door hem overgelegde pleitaantekeningen. Mr. Van Mierlo heeft gebruik gemaakt van een door hem overgelegd overzicht van de seniorenregelingen in de branche. Partijen hebben geantwoord op vragen van de kantonrechter en zij hebben op elkaar kunnen reageren. Van het verhandelde ter zitting is aantekening gehouden. Daarna is partijen deze beschikking aangekondigd.

2.De feiten

2.1.
KDS is het (enige) bedrijf in Nederland dat in opdracht van NVWA post mortem (roodvlees)keuringswerkzaamheden verricht voor Nederlandse slachterijen en zelf slachtende slagers. De ondernemingsraad is het voor KDS ingevolge artikel 2 WOR ingestelde medezeggenschapsorgaan. In het overleg met de ondernemingsraad treedt de heer [A] , directeur van KDS, op als bestuurder.
2.2.
De keuringswerkzaamheden van KDS worden, onder formele verantwoordelijkheid van dierenartsen van NVWA, door ongeveer 340 zogenoemde officiële assistenten in dienst van KDS uitgevoerd op zo’n 190 locaties in het hele land. Slachterijen mogen niet slachten zonder keuringstoezicht en dienen de verlangde keuringswerkzaamheden tijdig aan te vragen bij NVWA, die deze werkzaamheden dan zodanig inplant dat
‘een evenwichtige balans tussen efficiency voor NVWA en acceptabele dienstverlening voor bedrijfsleven wordt bereikt’, zo staat vermeld in het
‘Planningskader NVWA werkzaamheden op aanvraag’(hierna te noemen het NVWA-planningskader) dat vanaf 1 april 2015 geldt. Een van de
‘Algemene uitgangspunten voor het planningskader’is dat
‘(d)e dienstverlening die van de NVWA kan worden verwacht, (-) de dienstverlening (is) die in normaal maatschappelijk verkeer past. Dit betekent dat aanvragen die op tijd binnen zijn, zoveel mogelijk worden gehonoreerd. Is er echter op enig moment te veel vraag in verhouding tot de beschikbare capaciteit aan menskracht binnen de NVWA, dan kunnen werkzaamheden verschoven worden naar een eerder of later tijdstip of uitzonderlijk zelfs naar een volgende werkdag.’NVWA hanteert als
‘reguliere openingstijden’: weekdagen (maandag tot en met vrijdag, niet zijnde feestdagen) van 07.00 tot 18.00 uur. Voor keuringswerkzaamheden buiten die reguliere openingstijden, zoals op weekdagen vanaf 06.00 uur en op zaterdagen, zijn slachterijen aan NVWA een toeslag op het tarief verschuldigd. Per sector geeft het NVWA-planningskader
‘Specifieke bijzonderheden’. Zo dienen roodvleesslachterijen met permanent toezicht die regelmatig of structureel meer dan 8,75 uren per dag willen slachten hierover afspraken met de NVWA te maken, zo bepaalt het NVWA-planningskader:
‘NVWA zal deze aanvragen met KDS bespreken daar dit moet worden ingepast in de afspraken met medewerkers over hun arbeidspatroon en conform de CAO regels en de arbowetgeving. De termijn van honorering is afhankelijk van de beschikbaarheid van medewerkers (-).’
2.3.
In de overeenkomst van opdracht die op 22 december 2009 tussen de Staat (NVWA) en KDS is gesloten (
‘Overeenkomst tussen de Voedsel en Waren Autoriteit en de BV Kwaliteitskeuring Dierlijke Sector inzake het beschikbaar stellen van officiële assistenten voor het verrichten van post mortem keuringswerkzaamheden in slachthuizen (roodvlees)’) zijn afspraken gemaakt die de onafhankelijkheid van KDS en de vakbekwaamheid van haar officiële assistenten moeten waarborgen. In artikel 9 van de overeenkomst heeft NVWA zich ertoe verplicht de door slachterijen aangevraagde keuringswerkzaamheden met KDS af te stemmen. In Bijlage III, sectie IV bij de overeenkomst is onder de kop
‘Reguliere slachtdagen’bepaald dat NVWA met KDS overlegt over
‘relatief grote afwijkingen op het reguliere aanvraagpatroon, zodat KDS kan nagaan of de gevraagde inzet kan worden geleverd en waar nodig de werkroosters kan aanpassen. De beslissing tot al dan niet honorering wordt normaliter in goed gemeenschappelijk overleg genomen. Bij verschil van mening is het standpunt van de NVWA doorslaggevend.’Onder de kop
‘Aanvragen buiten de openingstijden’bepaalt sectie IV van Bijlage III bij de overeenkomst:
‘De openingstijden NVWA en KDS zijn respectievelijk op weekdagen (maandag t/m vrijdag, niet zijnde feestdagen) van 07.00 uur tot 18.00 uur en van 06.00 tot 18.00 uur. PM-Keuringswerkzaamheden buiten deze openingstijden worden enkel toegestaan in overleg tussen NVWA en KDS (-)’en onder de kop
‘Maximale duur van de aangevraagde PM-keuring’is, onder meer bepaald:
‘Voor roodvleesslachterijen die meer dan 9,75 uren willen slachten, zal in overleg tussen NVWA en KDS worden gekeken of en onder welke voorwaarden OA(officiële assistenten, ktr.)
efficiënt kunnen worden ingezet in een ploegendienst’en:
‘De al dan niet honorering van (sporadische) incidentele langere slachtdagen van 10 of meer uren wordt in overleg tussen de planningen NVWA en KDS besproken.’In artikel 10 van de overeenkomst is bepaald dat NVWA en KDS met elkaar in overleg treden als het aantal officiële assistenten moet worden gewijzigd om de keuringswerkzaamheden te waarborgen en artikel 14 van de overeenkomst bepaalt dat NVWA en KDS
‘ieder een eigen verantwoordelijkheid (hebben) met betrekking tot de arbeidsomstandigheden van hun eigen personeel’. NVWA en KDS maken jaarlijks afspraken over kostprijsberekening en de aan KDS toekomende vergoeding. In artikel 39 lid 1 van de overeenkomst is bepaald dat indien, bij het eindigen van de overeenkomst, de uitvoering van de werkzaamheden wordt overgenomen door een nieuwe opdrachtnemer, NVWA zich ervoor inspant om met de nieuwe opdrachtnemer overeen te komen dat alle officiële assistenten van KDS, alsmede de ondersteunende medewerkers die direct betrokken zijn bij de uitvoering van de keuringswerkzaamheden, in dienst treden van de nieuwe opdrachtnemer.
2.4.
KDS heeft in 2008 (samen met enkele gelieerde werkgevers) met FNV een cao, de
‘Collectieve Regeling Aanvullende Arbeidsvoorwaarden’(hierna: CRAA), afgesloten. Daarin is de wekelijkse arbeidsduur van een voltijdsmedewerker van KDS vastgesteld op 36 uur en is bepaald dat de reguliere werkdagen en werktijden zijn: maandag tot en met vrijdag van 06.00 uur tot 18.00 uur. In de CRAA is bepaald:
‘Indien buiten de reguliere werkdagen en werktijden moet worden gewerkt wordt instemming gevraagd aan de ondernemingsraad conform artikel 27 lid b van de WOR.’De CRAA kent geen bijzondere regeling voor oudere werknemers.
2.5.
In Nederland zijn enkele (heel) grote roodvleesslachterijen. In de loop der tijd heeft de ondernemingsraad op verzoek van KDS (voorwaardelijk of tijdelijk) ingestemd met een verlenging van de keuringstijd voor enkele van deze slachterijen. In twee grote slachterijen, die te [vestigingsplaats] en [bedrijf] te [vestigingsplaats] , wordt al enkele jaren op weekdagen ’s avonds doorgewerkt tot 23.00 uur.
2.6.
Een van de (andere) grote slachterijen is Vion Boxtel. De officiële assistenten van KDS werken er in twee ploegendiensten, en wel van 06.00 tot 14.00 uur en van 14.00 tot 22.00 uur. Bij Vion Boxtel wordt ook structureel op zaterdagen geslacht en gekeurd. Met het oog op onder meer een besparing op het energie- en waterverbruik, en ook om in het weekend meer gelegenheid voor herstel- en onderhoudswerkzaamheden te hebben, heeft Vion Boxtel het voornemen opgevat om niet meer op zaterdagen te slachten, maar op weekdagen een uur per dag langer te slachten. Zij heeft daarom aan NVWA verzocht om de keuringswerkzaamheden op weekdagen met een uur per dag te vervroegen, waardoor bij Vion Boxtel op weekdagen van 05.00 tot 22.00 uur (dus 17 uren in plaats van de huidige 16 uren per dag) kan worden geslacht. Op 25 augustus 2019 heeft NVWA dit verzoek aan KDS voorgelegd. Daarbij is ook de mogelijkheid om de keuringswerkzaamheden op weekdagen tussen 06.00 en 23.00 uur te verrichten (dus een uitbreiding met een uur aan het eind van de dag) aan de orde gekomen. KDS gaf daaraan zelf de voorkeur boven een vervroeging van de werktijden.
2.7.
Op 5 september 2019 heeft KDS aan de ondernemingsraad schriftelijk verzocht om in te stemmen met een uitbreiding van de ochtenddiensten bij Vion Boxtel, zodanig dat die diensten starten om 05.00 uur en eindigen om 14.00 uur. De betrokken werknemers zouden dan eens per vier weken een extra roostervrije dag krijgen. In de overlegvergadering van 17 september 2019 heeft KDS de ondernemingsraad mondeling gevraagd om ook mee te denken over mogelijke andere scenario’s (zoals doorwerken tot 23. 00 uur). Op 6 oktober 2019 heeft de ondernemingsraad zijn instemming aan het voorgenomen besluit van KDS onthouden. De raad heeft gewezen op de gevolgen van de voorgestelde roosterwijziging voor de gezondheid en het welzijn van de betrokken medewerkers. Voorts liet de ondernemingsraad weten:
‘Aangezien de CRAA een dagvenster kent van 06.00u – 18.00u, is de OR van mening dat het verrichten van arbeid buiten het dagvenster met de vakbond besproken moet worden.’
2.8.
Inmiddels heeft Vion Boxtel ervan afgezien om op weekdagen al om 05.00 uur te beginnen met slachten. In plaats daarvan verzocht zij NVWA om op weekdagen te mogen doorwerken tot 23.00 uur (bij een ongewijzigde begintijd van 06.00 uur). Bij brief van 29 januari 2020 heeft NVWA aan KDS verzocht hieraan mee te werken. NVWA achtte de argumenten van Vion Boxtel om de keuringsuren uit te breiden tot 23.00 uur alleszins redelijk:
‘Voor het invullen van de dienstverlening naar de bedrijven wordt het NVWA Planningskader (-) aangehouden. Uit punt 2 van het planningskader volgt dat de NVWA en in het verlengde daarvan KDS, de dienstverlening verricht die normaal is in het maatschappelijk verkeer. De door VION Boxtel gevraagde dienstverlening van 6 uur tot 23 uur voldoet hieraan. Het gegeven dat VION Boxtel de slachtcapaciteit op zaterdag zoveel mogelijk wil voorkomen, betekent dat de personele invulling beter kan worden ingevuld. Dit laatste geldt in ieder geval voor de dierenartsen van de NVWA en naar ik aanneem ook voor KDS. (-) De NVWA ziet erop toe dat zij een gelijk speelveld voor de betrokken bedrijven creëert. De dienstverlening van 6 uur tot 23 PM keuring wordt al geruime tijd ingevuld op twee grote varkensslachterijen. De NVWA ziet niet in waarom dezelfde uitbreiding van werkzaamheden niet bij VION Boxtel kan worden gedaan.’
2.9.
Tussen KDS en FNV wordt al enkele jaren - moeizaam - overlegd over een nieuwe cao. Er is onder meer behoefte aan een seniorenbeleid. Bij brief van 13 december 2019 heeft de vakbondsbestuurder van de FNV, mevrouw [I] , aan KDS meegedeeld dat de FNV-leden, werkzaam bij KDS, nagenoeg unaniem niet akkoord gaan met een eindtijd van 23.00 uur. Als belangrijkste redenen werden genoemd: de balans tussen werk en privé, ook in verband met leeftijd of medische beperkingen, het ontbreken van vertrouwen dat het met deze verlenging ‘ook echt klaar is’ nadat de afgelopen jaren op de medewerkers steeds weer een beroep is gedaan, en de behoefte onder het personeel aan een nieuwe CRAA, zodat niet telkens uitzonderingen op de cao hoeven te worden gemaakt (
‘Maak regels in plaats van uitzonderingen’). Onderhandelingen over een nieuwe cao hebben tot nog toe niet tot overeenstemming geleid.

3.Het verzoek van KDS

3.1.
KDS verzoekt de kantonrechter om toestemming te geven om het voorgenomen besluit te nemen, zoals bedoeld in artikel 27 lid4 WOR.
3.2.
KDS legt aan haar verzoek ten grondslag dat de ondernemingsraad, door geen instemming te verlenen, onredelijk handelt. De raad heeft de instemmingsaanvraag, strekkende tot uitbreiding van de werktijd bij Vion Boxtel op weekdagen met een uur na 22.00 uur niet in behandeling willen nemen en verwezen naar FNV. Dit is onjuist, omdat de CRAA bepaalt dat aan de ondernemingsraad om instemming moet worden gevraagd ‘(i)ndien buiten de reguliere werkdagen en werktijden moet worden gewerkt’. Door KDS te verwijzen naar FNV probeert de ondernemingsraad op oneigenlijke wijze gunstiger arbeidsvoorwaarden af te dwingen. Dat is oneigenlijk gebruik van het instemmingsrecht. De raad handelt ook inconsequent, arbitrair en niet constructief, omdat hij zich eerder wél bevoegd heeft geacht om een dergelijke instemming te verlenen, en (in maart 2018) ook al eens daadwerkelijk (voorwaardelijk en tijdelijk) heeft ingestemd met een dergelijke werktijduitbreiding. Nu in enkele andere grote slachterijen op weekdagen al tot ’s avonds 23.00 uur wordt doorgewerkt, leidt de opstelling van de ondernemingsraad ertoe dat voor de slachterijen een ongelijk speelveld ontstaat als niet ook Vion Boxtel 17 uren per dag mag slachten.
3.3.
KDS stelt zich voorts op het standpunt dat vervangende toestemming dient te worden gegeven, omdat zij jegens NVWA contractueel verplicht is eraan mee te werken dat Vion Boxtel op weekdagen tot 23.00 uur kan slachten. Zij heeft zich zoveel mogelijk te schikken in de bij NVWA aangevraagde keuringstijden, zeker nu het gaat om dienstverlening die ‘in normaal maatschappelijk verkeer past’ en KDS over voldoende capaciteit beschikt. Daarbij komt dat KDS zich jegens FNV bereid heeft verklaard om rekening te houden met eventuele (medische of andere) beperkingen van werknemers en om mee te denken over een seniorenregeling. Blokkeert KDS de wens van Vion Boxtel, dan riskeert zij dat de Staat (NVWA) niet tot verlenging van de overeenkomst van opdracht, waarover in deze periode wordt onderhandeld, zal overgaan. Hierdoor loopt de continuïteit van KDS en de werkgelegenheid van haar werknemers gevaar. KDS wijst ten slotte op het risico door Vion Boxtel tot schadevergoeding te worden aangesproken. De belangen aan haar zijde wegen dan ook zwaarder dan die van de ondernemingsraad, aldus KDS.

4.Het verweer van de ondernemingsraad

De ondernemingsraad verweert zich tegen toewijzing van het verzoek van KDS en meent dat zijn beslissing om instemming te weigeren niet onredelijk is en het besluit van KDS niet wordt gevergd door zwaarwegende redenen. De raad betoogt dat KDS, ingevolge de overeenkomst van opdracht met de Staat en het NVWA-planningskader, jegens NVWA niet verplicht is mee te werken aan de door Vion Boxtel verlangde urenuitbreiding. De grens van hetgeen nog aanvaardbaar is, is volgens de ondernemingsraad, nadat in de afgelopen jaren de werktijden steeds verder zijn uitgebreid, voor de werknemers bereikt. Verdere flexibiliteit kan van de werknemers niet worden gevergd zonder dat de arbeidsvoorwaarden worden aangepast aan de in de loop der tijd gewijzigde, voor het personeel verzwaarde, werkomstandigheden. Volgens de ondernemingsraad is sprake van scheefgroei en dringt hij bij KDS al enkele jaren tevergeefs aan op een nieuwe en evenwichtige cao. De verwijzing naar de vakbond, waarmee de raad zijn brief van 6 oktober 2019 afsloot, moet in dat licht worden begrepen, aldus de ondernemingsraad.

5.De beoordeling

5.1.
Het gaat in dit geding om de vraag of de kantonrechter aan KDS, ter vervanging van de aan de ondernemingsraad gevraagde maar door de raad niet verleende instemming, toestemming dient te verlenen om het voorgenomen besluit tot het op verzoek van NVWA uitbreiden van de werktijd op weekdagen bij Vion Boxtel te nemen. Tussen partijen is niet in geschil dat het voorgenomen besluit ziet op de vaststelling en wijziging van een arbeids- en rusttijdenregeling voor een groep van de in de onderneming werkzame personen in de zin van artikel 27 lid 1 (aanhef en onder b) WOR en dat de toepasselijke cao (de CRAA) de kwestie niet reeds inhoudelijk regelt. De CRAA bepaalt uitdrukkelijk dat indien KDS wenst dat buiten de reguliere werkdagen en werktijden wordt gewerkt daarvoor aan de ondernemingsraad om instemming moet worden gevraagd.
5.2.
Ingevolge artikel 27 lid 4 WOR geeft de kantonrechter aan de ondernemer slechts toestemming om het besluit, waarmee de ondernemingsraad niet heeft willen instemmen, te nemen, indien de beslissing van de ondernemingsraad om geen instemming te geven onredelijk is, of het voorgenomen besluit van de ondernemer gevergd wordt door zwaarwegende bedrijfsorganisatorische, bedrijfseconomische of bedrijfssociale redenen.
5.3.
Waar KDS heeft willen betogen dat de ondernemingsraad haar instemmingsaanvraag niet in behandeling heeft genomen en dat dit onredelijk is, volgt de kantonrechter haar niet. Artikel 27 lid 2 WOR bepaalt dat de ondernemer het voorgenomen besluit schriftelijk ter instemming aan de ondernemingsraad voorlegt. Uit de overgelegde stukken blijkt dat er, voor zover in dit geding van belang, slechts sprake is van één (schriftelijke) instemmingsaanvraag, en wel die van 5 september 2019. Het daarin genoemde voorgenomen besluit strekt tot een vervroeging van de ochtenddiensten bij Vion Boxtel, zodanig dat daar op weekdagen van 05.00 tot 22.00 uur wordt gewerkt. Dit instemmingsverzoek is door de ondernemingsraad in behandeling genomen en heeft geleid tot de beslissing van 6 oktober 2019 tot het onthouden van de gevraagde instemming. Kennelijk heeft KDS zich daarin wel kunnen vinden, maar meent zij dat Vion Boxtel wél moet worden tegemoet gekomen waar zij in haar slachterij op weekdagen tot 23.00 uur (in plaats van tot 22.00 uur) wil slachten. Een schriftelijke instemmingsaanvraag voor een dergelijk voorgenomen besluit is niet in het geding gebracht en moet ook geacht worden niet te zijn gedaan. Er is alleen gesproken over een mogelijke uitbreiding van de werktijd tot 23.00 uur. De kantonrechter zal de zaak hierop niet afdoen, omdat de ondernemingsraad dit verweer niet heeft gevoerd en omdat partijen - ook de ondernemingsraad - er blijkens hun stellingen van uitgaan dat het in dit geding gaat om een voorgenomen besluit is laatstbedoelde zin. Zij hebben beiden ook belang bij een uitspraak van de kantonrechter dáárover. Maar dat betekent uiteraard ook dat verondersteld moet worden dat de ondernemingsraad met zijn beslissing van 6 oktober 2019 zijn instemming aan een dergelijk voornemen - gemotiveerd - heeft onthouden.
5.4.
Bij de toepassing van artikel 27 lid 4 WOR komt het in dit geval aan op een weging van de door partijen gewisselde argumenten vóór en tegen een verlenging van de werktijd bij Vion Boxtel op weekdagen (van 22.00 uur) naar 23.00 uur. Ofschoon de tekst van artikel 27 lid 4 WOR verschilt van die van artikel 7:613 BW, is de kantonrechter van oordeel dat ook in dit geding bij de bedoelde (af)weging, net als die bij de beoordeling van een eenzijdige wijziging van arbeidsvoorwaarden, een relatieve benadering is aangewezen. Verwezen wordt naar de uitspraak van de Hoge Raad in de Fair Play-zaak (HR 29 november 2019, ECLI:NL:HR:2019:1869; JAR 2020/11). Ook bij de beantwoording van de vraag of vervangende toestemming in de zin van artikel 27 lid 4 WOR moet worden gegeven, kan de beoordeling van de zwaarwegendheid of zwaarte van de argumenten aan de zijde van de ondernemer immers niet plaatsvinden dan door deze te bezien in hun onderlinge samenhang met (het gewicht van) de redenen die de ondernemingsraad ten grondslag heeft gelegd aan zijn weigering om met het voorgenomen besluit in te stemmen.
5.5.
Tussen partijen is allereerst in geschil of KDS jegens NVWA, haar opdrachtgeefster, maar ook tegenover Vion Boxtel, gehouden is om medewerking te verlenen aan de aldaar gewenste uitbreiding van de werktijd op weekdagen. De kantonrechter beantwoordt deze vraag ontkennend. In de overeenkomst van opdracht met de Staat heeft KDS zich weliswaar verplicht tot het uitvoeren van keuringswerkzaamheden, maar dat betekent niet dat daarbij geen zekere grenzen in acht moeten worden genomen. Dat het in het algemeen moet gaan om wat ‘in normaal maatschappelijk verkeer past’ is er daar slechts één van. Artikel 9 van de overeenkomst legt daarenboven op NVWA de verplichting om de door een slachthuis aangevraagde slachttijden af te stemmen met KDS. Dat strookt ook met de specifieke bepalingen voor slachterijen in het NVWA-planningskader, waartoe NVWA zich tegenover de branche heeft verbonden. Daarin is bepaald dat NVWA de wensen van roodvleesslachterijen met permanent toezicht met KDS bespreekt, omdat die moeten kunnen worden ingepast in de verplichtingen die KDS jegens haar werknemers heeft. Sectie IV van Bijlage III bij de overeenkomst van opdracht, waarnaar in genoemd artikel 9 wordt verwezen, bepaalt dat keuringswerkzaamheden buiten de reguliere openingstijden van NVWA en KDS (van 07.00 tot 18.00 uur respectievelijk van 06.00 tot 18.00 uur) enkel in overleg met KDS worden toegestaan. Uit de bepaling over de maximale duur van post mortem keuringen, verderop in diezelfde sectie, volgt dat van slachtdagen van 10 uren of langer in beginsel slechts sporadisch of incidenteel sprake kan zijn. Hieruit volgt dat KDS jegens de Staat/NVWA niet wanpresteert als zij niet meewerkt aan de door Vion Boxtel verlangde uitbreiding van de slachttijd op weekdagen.
5.6.
Dit alles neemt natuurlijk niet weg dat KDS er belang bij heeft om zich tegenover haar (monopolistische) opdrachtgeefster NVWA loyaal en flexibel op te opstellen. Dat een onwelwillende houding tegenover een uitbreiding van de slachttijden op weekdagen het risico met zich brengt dat de opdracht niet zal worden verlengd, heeft KDS evenwel niet aannemelijk gemaakt. Uit hetgeen de heer [E] van NVWA ter zitting heeft verklaard, blijkt dat het de NVWA vooral te doen is om de onafhankelijkheid en vakbekwaamheid van de officiële assistenten die de keuringen verrichten, dat NVWA een gelijk speelveld voor de grote slachterijen in Nederland wenst en geen invloed wil uitoefenen op de onderlinge concurrentie in de branche. De kantonrechter stelt vast dat (ook gezien productie 5 bij het verweerschrift) van een dergelijk gelijk speelveld al geruime tijd geen sprake (meer) is doordat in de afgelopen jaren steeds ad hoc is gereageerd op de wensen van afzonderlijke slachthuizen, door de ondernemingsraad getypeerd als ‘Rupsjes Nooitgenoeg’. Ook NVWA kan er, als overheidsinstantie, haar ogen niet voor sluiten dat inmiddels ‘een groot gat gaapt’ tussen de reguliere openingstijden van haarzelf en KDS (tot 18.00 uur) enerzijds en de werktijden van (haar dierenartsen en) de officiële assistenten van KDS (tot ver na 18.00 uur) anderzijds, en dat de arbeidsvoorwaarden van de officiële assistenten nog altijd zijn gebaseerd op die reguliere openingstijden. Beëindiging van de opdracht aan KDS zal dan ook, mede gezien het bepaalde in artikel 39 lid 1 van de overeenkomst met KDS (zie hierboven onder 2.3., slot), niet leiden tot een verandering van de onderhavige problematiek. Dat het voor de ondernemingsraad nu genoeg is, zeker nu er geen garantie is dat Vion Boxtel niet op den duur terug zal willen naar het slachten op zaterdagen teneinde de vermindering van de wekelijkse slachttijd met drie uren, die het gevolg is van het alleen nog op weekdagen slachten, weer te compenseren, is niet onredelijk. Evenmin is onredelijk dat de raad niet wil instemmen met een verdere uitbreiding van de werktijden, dat hij bedoeld gat niet verder vergroot wil zien en het tot zijn taak rekent om te trachten te bereiken dat een, aan de veranderde realiteit in de branche aangepaste, en dus voor de werknemers gunstiger, arbeidsvoorwaardenregeling tussen cao-partijen tot stand komt. Met oneigenlijk gebruik van zijn bevoegdheden als medezeggenschapsorgaan heeft dat, anders dan KDS betoogt, niet te maken. De ondernemingsraad volgt immers de bevoegdheidsverdeling, zoals die in de CRAA is neergelegd. De argumenten van partijen en de belangen van ondernemer en werknemers (af)wegend, kan op grond van het voorgaande ook niet worden geconcludeerd dat KDS zodanig zwaarwegende redenen heeft om de werktijd van de officiële assistenten bij Vion Boxtel op weekdagen uit te breiden, dat de belangen aan werknemerszijde daarvoor moeten wijken. De door KDS verzochte vervangende toestemming zal daarom niet worden verleend.

6.De beslissing

De kantonrechter:
wijst het verzoek af.
Deze beschikking is gegeven door mr. H.A.M. Pinckaers, kantonrechter, en is in het openbaar uitgesproken op 6 juli 2020.