ECLI:NL:RBLIM:2015:6005

Rechtbank Limburg

Datum uitspraak
17 juli 2015
Publicatiedatum
16 juli 2015
Zaaknummer
03/702507-10
Instantie
Rechtbank Limburg
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Eerste aanleg - meervoudig
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vonnis in de megazaak Kerilia met veroordeling voor valsheid in geschrifte en vrijspraak voor oplichting en witwassen

In de zaak tegen de verdachte, die als tussenpersoon fungeerde bij hypothecaire leningen, heeft de rechtbank op 17 juli 2015 uitspraak gedaan. De verdachte werd beschuldigd van valsheid in geschrifte en oplichting in het kader van twee hypothecaire leningen verstrekt door de SNS-Bank. De rechtbank oordeelde dat de verdachte zich schuldig had gemaakt aan valsheid in geschrifte door op inkomensverklaringen onjuiste jaarinkomens te vermelden voor medeverdachten. De rechtbank achtte echter niet bewezen dat de verdachte zich schuldig had gemaakt aan oplichting, omdat niet kon worden aangetoond dat de bank door de valse inkomensverklaringen was bewogen tot de afgifte van de leningen. De verdachte werd ook vrijgesproken van witwassen en deelname aan een criminele organisatie, omdat er onvoldoende bewijs was voor deze beschuldigingen. De rechtbank legde een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden op, met een proeftijd van twee jaar.

Uitspraak

RECHTBANK LIMBURG

Zittingsplaats Maastricht
Strafrecht
Parketnummer: 03/702507-10
Tegenspraak
Vonnis van de meervoudige kamer d.d. 17 juli 2015
in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum],
wonende te [woonplaats], [adres 10].
Raadsman is mr. P.W. Szymkowiak, advocaat, kantoorhoudende te Maastricht.

1.Onderzoek van de zaak

De zaak is (inhoudelijk) behandeld op de terechtzittingen van 8 en 11 mei 2012, 22 juni 2012, 3 en 12 december 2013, 4 en 18 november 2014, 15, 16, 17, 18, 19, 22, 23, 24 en
25 juni 2015 en 3 juli 2015. De officier van justitie en de verdediging hebben hun standpunten kenbaar gemaakt.

2.De tenlastelegging

De tenlastelegging is als bijlage aan dit vonnis gehecht.
De verdenking komt er, kort en feitelijk weergegeven, op neer dat de verdachte:
Feit 1:samen met (een) ander(en) valsheid in geschrifte heeft gepleegd;
Feit 2:samen met (een) ander(en) de SNS-Bank heeft opgelicht;
Feit 3:samen met (een) ander(en) valsheid in geschrifte heeft gepleegd;
Feit 4:samen met (een) ander(en) de SNS-Bank heeft opgelicht;
Feit 5:zich samen met (een) ander(en) schuldig heeft gemaakt aan witwassen;
Feit 6:heeft deelgenomen aan een criminele organisatie.

3.De beoordeling van het bewijs

3.1
Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft een op schrift gesteld requisitoir overgelegd. Kort gezegd stelt hij zich op het standpunt dat voldoende bewijs voorhanden is om te kunnen komen tot een bewezenverklaring van alle tenlastegelegde feiten.
3.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft een pleitnota overgelegd. Hij heeft zich op het standpunt gesteld dat de verdachte van alle tenlastegelegde feiten dient te worden vrijgesproken.
3.3
Het oordeel van de rechtbank [1]
Feiten 1 en 2
Aan verdachte wordt onder feit 1 verweten dat hij valsheid in geschrifte heeft gepleegd door in strijd met de waarheid op een inkomensverklaring te vermelden dat [medeverdachte 5] een jaarinkomen van € 25.920,- genoot.
Onder feit 2 wordt hem verweten dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan oplichting, in die zin dat hij:
zich heeft voorgedaan als een bonafide tussenpersoon bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening en/of
bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening een valse/vervalste inkomensverklaring heeft overgelegd en/of
bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening een vals/vervalst formulier “Aanvraag hypothecaire geldlening” heeft overgelegd, door in strijd met de waarheid daarop te vermelden dat [medeverdachte 5] een jaarinkomen genoot van € 25.920,- en als reden voor de koop te vermelden dat het pand als primaire woning gebruikt zou worden,
waardoor hij de SNS-Bank heeft bewogen tot de afgifte van een hypothecaire geldlening van € 100.000,-.
Feiten en omstandigheden
Aan medeverdachte [medeverdachte 5] is door de SNS-Bank op 24 oktober 2007 een hypothecaire geldlening verstrekt van € 100.000,- voor de aankoop van de woning aan de [adres 5] te [plaats 3].
Ter verkrijging van deze lening is een Inkomensverklaring Hypotheek d.d. 20 augustus 2007 aan de SNS-Bank overgelegd, waarop vermeld staat dat de geldnemer [medeverdachte 5] is en dat haar jaarinkomen € 25.920,- bedraagt. De inkomensverklaring is ondertekend door de (hypotheek)adviseur, zijnde verdachte, en [medeverdachte 5]. [2]
Op 12 april 2010 is namens de SNS-Bank aangifte gedaan, waarin onder andere wordt gesteld dat verdachte een valse opgave heeft gedaan van het inkomen van [medeverdachte 5], door op de inkomensverklaring te vermelden dat zij een jaarinkomen had van
€ 25.920,-, terwijl zij volgens gegevens van de belastingdienst in 2007 en 2008 geen inkomen genoot. Verdachte diende als tussenpersoon het werkelijk inkomen vast te stellen
en daarbij een adequate afweging te maken of het opgegeven jaarinkomen gelijk is aan het werkelijke inkomen. [3] Tevens heeft de aangever verklaard dat de SNS-Bank de lening niet zou hebben verstrekt als zij het werkelijke inkomen zou hebben gekend of geweten had dat het object verhuurd was of zou worden.
Verdachte heeft verklaard dat hij de bewuste inkomensverklaring heeft opgesteld [4] en dat het bedrag van € 25.920,- is vastgesteld op basis van eigen inkomen van [medeverdachte 5] en op basis van inkomen uit vermogen. Hij heeft een bedrag van € 13.200,- als fictief rendement uit de ouderlijke woning als extra inkomen meegerekend. [5]
[medeverdachte 5] heeft verklaard dat zij niet weet hoe het bedrag op de inkomensverklaring is samengesteld en dat ze toentertijd ongeveer € 1.000,- per maand verdiende, inclusief fooien [6] en dat zij in de betreffende woning zou gaan samenwonen met haar toenmalige vriend. Dat
is niet doorgegaan, omdat de relatie werd verbroken.
De toenmalig werkgever van [medeverdachte 5], [naam werkgever], heeft verklaard dat zijn bedrijf een seizoensbedrijf is dat van april tot en met oktober geopend is. [7] Hij heeft geen inkomensgegevens betreffende [medeverdachte 5] verstrekt.
Uit gegevens van de belastingdienst blijkt dat er geen loongegevens van [medeverdachte 5] bekend zijn over de jaren 2007 en 2008. [8]
Beoordeling
Met betrekking tot de onder feit 1 tenlastegelegde valsheid in geschrifte overweegt de rechtbank als volgt.
Ter terechtzitting is gebleken dat er verschil van mening bestaat over de vraag welke inkomsten verdachte nu precies had mogen meetellen bij het berekenen van het inkomen voor de inkomstenverklaring. Voor de beoordeling van het onderhavige feit acht de rechtbank deze vraag niet ter zake doende en wel om de volgende redenen.
Verdachte heeft verklaard dat hij de inkomensverklaring heeft opgesteld. Op die inkomensverklaring is als jaarinkomen van [medeverdachte 5] een bedrag van € 25.920,- opgenomen. Verdachte heeft daaromtrent een verklaring afgelegd, inhoudende dat hij niet alleen het inkomen uit arbeid bij de vaststelling van dat bedrag heeft meegenomen, maar ook fictief rendement uit vermogen. Volgens zijn eigen berekening bedroeg dat fictief rendement € 13.200,-. Het inkomen uit arbeid was volgens [medeverdachte 5] € 1.000,- per maand, inclusief fooien. Haar toenmalige werkgever heeft verklaard dat [medeverdachte 5] seizoenswerk verrichte van april tot en met oktober. De rechtbank leidt hieruit af dat [medeverdachte 5] derhalve een jaarinkomen uit arbeid had ten bedrage van ongeveer € 7.000,-
(7 maanden x € 1.000,-).
Opgeteld bij het door verdachte berekende fictieve rendement uit vermogen komt dit neer op een totaalbedrag van € 20.200,-. Het door verdachte berekende en vastgestelde jaarinkomen van [medeverdachte 5] is dus zelfs in zijn eigen becijfering lager dan het jaarinkomen dat hij op de inkomensverklaring heeft vermeld. Daarmee staat naar het oordeel van de rechtbank vast dat hij een vals jaarinkomen op de inkomensverklaring heeft vermeld. Zij acht dan ook wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan valsheid in geschrifte door die inkomensverklaring valselijk op te maken.
Ten aanzien van de onder feit 2 tenlastegelegde oplichting overweegt de rechtbank het volgende.
Uit de tenlastelegging blijkt dat bij feit 2 aan verdachte drie oplichtingshandelingen worden verweten.
Één onderdeel van deze drie handelingen is dat verdachte op de aanvraag voor de hypothecaire lening ten onrechte zou hebben vermeld dat het aan te kopen pand als primaire woning zou worden gebruikt.
De overige oplichtingshandelingen komen eigenlijk allemaal neer op één en hetzelfde. Namelijk dat verdachte een inkomensverklaring bij de SNS-bank heeft ingediend met hierop valselijk vermeld dat [medeverdachte 5] een jaarinkomen had van € 25.920,-.
Ten aanzien van de vraag of ten onrechte is vermeld dat het aan te kopen pand als primaire woning zou worden gebruikt overweegt de rechtbank het volgende.
[medeverdachte 5] heeft verklaard dat het de bedoeling was dat zij samen met haar vriend in de woning zou gaan wonen. In het dossier is geen bewijs voorhanden waaruit blijkt dat deze intentie er ten tijde van het opstellen van de relevante stukken in deze strafzaak niet was. Ook ander bewijs dat de woning op dat moment niet als primaire woning gebruikt zou gaan worden ontbreekt. Het feit dat de intentie om te gaan samenwonen wellicht al heel snel na de aankoop niet meer aanwezig was maakt dit niet anders.
Ten aanzien van het gebruik van de valse inkomensverklaring overweegt de rechtbank als volgt.
Zoals hierboven reeds is overwogen staat naar het oordeel van de rechtbank vast dat op de inkomensverklaring die aan de SNS-bank is toegezonden inderdaad een vals bedrag staat vermeld. Om van oplichting te kunnen spreken dient vervolgens echter ook bewezen te worden dat de SNS-Bank door
dezevalsheid is bewogen tot de afgifte van de hypotheek.
De rechtbank acht dit niet bewezen en wel om de volgende redenen.
Door de getuige [getuige 1], werkzaam bij SNS-Bank, is verklaard dat het “inkomen” ten behoeve van een inkomensverklaring niet per sé inkomen uit arbeid hoefde te zijn, maar dat ook 3% van het vrije vermogen mocht worden meegeteld. [getuige 2], eveneens werkzaam bij SNS-Bank, heeft verklaard dat vermogen of een maandelijkse toelage van de ouders een rol zouden kunnen spelen, maar dat dit iets is dat tussen de adviseur en de cliënt wordt besproken. Twee andere medewerkers van SNS-Bank, de getuigen [getuige 3] en [getuige 4], zijn weer een andere mening toegedaan. Zij hebben verklaard dat dit niet mag worden meegenomen bij de inkomensverklaring.
De rechtbank maakt hieruit op dat er ten tijde van de tenlastegelegde feiten door de bank in de praktijk klaarblijkelijk – en ieder geval door sommige medewerkers – op verschillende wijzen werd omgegaan met het vaststellen van het inkomen en dat er bovendien ruimte was om rekening te houden met andere omstandigheden, zoals de financiële positie van de ouders. Gelet op de verschillende wijzen waarop toentertijd binnen de bank naar het begrip inkomen werd gekeken, de financiële positie van de ouders, het feit dat [verdachte] – als grote tussenpersoon van de bank – kennelijk achter de aanvraag stond en niet in de laatste plaats
de commerciële opvattingen zoals die toentertijd binnen de hypotheekverstrekking gangbaar waren, is de rechtbank er niet van overtuigd dat indien de bank over de ware inkomensgevens had beschikt (de € 20.200,-) zij de hypotheek zou hebben geweigerd. Dat maakt ook dat de rechtbank er niet van overtuigd is dat de bank door de valse inkomensverklaring is bewogen tot de afgifte van de lening.
De rechtbank zal verdachte daarom vrijspreken van de onder feit 2 tenlastegelegde oplichting.
Feiten 3 en 4
Aan verdachte wordt onder feit 3 verweten dat hij valsheid in geschrifte heeft gepleegd door in strijd met de waarheid op een inkomensverklaring te vermelden dat [medeverdachte 1] een jaarinkomen van € 22.500,- genoot. Onder feit 4 wordt hem verweten dat hij zich schuldig heeft gemaakt aan oplichting, in die zin dat hij:
zich heeft voorgedaan als een bonafide tussenpersoon bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening en/of
bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening een valse/vervalste inkomensverklaring heeft overgelegd en/of
bij de aanvraag van een hypothecaire geldlening een vals/vervalst formulier “Aanvraag hypothecaire geldlening” heeft overgelegd, door in strijd met de waarheid daarop te vermelden dat de reden voor de koop primaire woning was,
waardoor hij de SNS-Bank heeft bewogen tot de afgifte van een hypothecaire geldlening van € 91.000,-.
Feiten en omstandigheden
Aan medeverdachte [medeverdachte 1] is door de SNS-Bank op 29 februari 2008 een hypothecaire geldlening verstrekt van € 91.000,- voor de aankoop van de woning aan de [adres 2] te [plaats 1].
Ter verkrijging van deze hypothecaire geldlening is een Inkomensverklaring Hypotheek d.d. 23 januari 2008, betreffende een woning aan de [adres 3] te [plaats 1], verstrekt waarop vermeld staat dat de geldnemer [medeverdachte 1] is en dat haar jaarinkomen € 22.500,- bedraagt. De inkomensverklaring is ondertekend door verdachte en [medeverdachte 1]. [9]
Op 12 april 2010 is namens de SNS-Bank aangifte gedaan, waarin onder andere is vermeld dat verdachte een valse opgave heeft gedaan van het inkomen van [medeverdachte 1], door op de inkomensverklaring te vermelden dat zij een jaarinkomen had van € 22.500,-, terwijl zij volgens gegevens van de belastingdienst in 2007 en 2008 geen inkomen genoot. Verdachte heeft als tussenpersoon het werkelijk inkomen vastgesteld en daarbij een adequate afweging gemaakt dat het opgegeven jaarinkomen gelijk is aan het werkelijke inkomen. [10] In de aangifte staat tevens dat de SNS-Bank de lening niet zou hebben verstrekt als zij het echte inkomen geweten had of dat het object verhuurd was of zou worden.
Uit gegevens van de belastingdienst blijkt dat er inderdaad geen loongegevens van [medeverdachte 1] bekend zijn over de jaren 2007 en 2008. [11]
Verdachte heeft verklaard dat de bank het jaarinkomen heeft bepaald en dat de ouders van [medeverdachte 1], die ten tijde van de aanvraag voor de lening nog minderjarig was, garant zouden staan voor de hypotheek. [12] Verder heeft hij verklaard dat hij wel naar het inkomen van aanvraagster heeft gekeken, maar dat dit eigenlijk niet relevant was omdat de ouders beiden mee zouden tekenen. [13] Verdachte heeft emailcorrespondentie overgelegd tussen hemzelf en [getuige 3], een medewerker van SNS-Bank, waaruit volgens verdachte op te maken valt dat hij de SNS-Bank op de hoogte heeft gesteld van het feit dat de vader van
de aanvraagster, [medeverdachte 2], op de offerte staat vermeld als medeschuldenaar en derhalve een aparte inkomensverklaring heeft ingevuld en ondertekend. Tevens schrijft verdachte in dat emailbericht dat [medeverdachte 1] inkomen uit arbeid heeft en een ruime maandelijkse toelage van de ouders krijgt.
[medeverdachte 1] heeft verklaard dat zij de aanvraag met [verdachte] heeft besproken, dat zij aan hem heeft doorgegeven hoeveel uren zij in de horeca werkte en hoeveel ze daarmee verdiende en dat de rest zou worden aangevuld met het inkomen van haar vader. Ook heeft zij verklaard dat het pand niet verhuurd was toen zij het kocht.
[medeverdachte 2] heeft verklaard dat zijn dochter [medeverdachte 1] in het gekochte appartement wilde gaan wonen en dat de woning pas later is verhuurd, omdat naderhand bleek dat zij
toch thuis bleef wonen.
De beoordeling
Met betrekking tot de onder feit 3 tenlastegelegde valsheid in geschrifte overweegt de rechtbank als volgt.
Zoals hierboven reeds werd vermeld is het de rechtbank gebleken dat er verschil van mening bestaat over de vraag welke inkomsten verdachte nu precies bij de bedoelde inkomstenverklaring had mogen invullen. Ook voor de beoordeling van het onderhavige feit acht de rechtbank de uitkomst van dit meningsverschil echter niet ter zake doende en wel om de volgende redenen.
Vast staat dat verdachte als tussenpersoon betrokken is geweest bij het opstellen van de inkomensverklaring van [medeverdachte 1] ten behoeve van het verkrijgen van een hypothecaire geldlening. Op die inkomensverklaring is als jaarinkomen van [medeverdachte 1] een bedrag van € 22.500,- opgenomen. Hoe verdachte aan dit bedrag is gekomen en uit welke componenten dit bedrag is samengesteld, heeft verdachte de rechtbank niet duidelijk kunnen maken. Ter terechtzitting heeft hij hier uitgebreid over verklaard, maar zijn steeds wisselende verklaringen hebben geen concrete onderbouwing opgeleverd.
Verdachte als tussenpersoon moet onderzoeken wat het inkomen van de hypotheekaanvrager is, in casu [medeverdachte 1]. Gelet op het feit dat verdachte de betreffende inkomensverklaring mede heeft ondertekend, mag van hem verwacht worden dat hij een deugdelijke onderbouwing heeft voor de vaststelling van het jaarinkomen. Dat is niet het geval gebleken. In de administratie van verdachte zijn ook verder geen stukken aangetroffen waaruit een deugdelijke onderbouwing voor de betreffende inkomensverklaring kan worden afgeleid. Wel is aangetroffen een inkomensverklaring van een eerdere datum, waarop als jaarinkomen van [medeverdachte 1] een bedrag van € 6.834,- is vermeld en als inkomen van [medeverdachte 2] een bedrag van € 85.000,-. Die inkomensverklaring biedt in ieder geval geen steunbewijs voor een jaarinkomen van [medeverdachte 1] van € 22.500,-. Integendeel.
Gelet op dit alles staat naar het oordeel van de rechtbank vast dat verdachte in strijd met de waarheid een jaarinkomen van € 22.500,- op de inkomensverklaring heeft vermeld. Zij acht dan ook wettig en overtuigend bewezen dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt in valsheid in geschrifte door die inkomensverklaring valselijk op te maken.
Ten aanzien van de onder feit 4 tenlastegelegde oplichting overweegt de rechtbank het volgende.
Uit de tenlastelegging blijkt dat bij feit 4 aan verdachte drie oplichtingshandelingen worden verweten.
Één onderdeel van deze drie handelingen is dat verdachte op de aanvraag voor de hypothecaire lening ten onrechte zou hebben vermeld dat het aan te kopen pand als primaire woning zou worden gebruikt.
De overige oplichtingshandelingen komen eigenlijk allemaal neer op één en hetzelfde. Namelijk dat verdachte een inkomensverklaring bij de SNS-bank heeft ingediend met hierop valselijk vermeld dat [medeverdachte 1] een jaarinkomen had van € 22.500,-.
Ten aanzien van de vraag of ten onrechte is vermeld dat het aan te kopen pand als primaire woning zou worden gebruikt overweegt de rechtbank het volgende.
[medeverdachte 1] heeft verklaard dat het de bedoeling was dat zij in de woning zou gaan wonen. In het dossier is geen bewijs voorhanden waaruit blijkt dat deze intentie er niet was. Ook ander bewijs dat de woning op dat moment niet als primaire woning gebruikt zou gaan worden ontbreekt. Het feit dat de intentie om daar te gaan wonen wellicht al heel snel na de aankoop niet meer aanwezig was maakt dit niet anders.
Ten aanzien van het gebruik van de valse inkomensverklaring verwijst de rechtbank naar hetgeen zij hiervoor bij feit 2 heeft overwogen.
Ook in dit geval is de rechtbank er om de hiervoor genoemde redenen niet van overtuigd dat de bank, zou zij de werkelijke situatie hebben gekend, de hypotheek zou hebben geweigerd. Opvallend is in dit verband nog dat de bank op grond van een eerdere opgave van het inkomen wist dat dit lager lag. Toen verdachte vervolgens een hoger inkomen presenteerde werd dit voetstoots geaccepteerd. Kennelijk was de behoefte om hypotheken te verstrekken vele malen groter dan eventuele bedenkingen rondom het inkomen, die door die ongemotiveerde aanpassing toch moeten zijn opgekomen. De rechtbank heeft dan ook niet
de overtuiging dat het valse inkomen de bank heeft bewogen tot het verstrekken van de hypotheek.
De rechtbank zal verdachte daarom ook vrijspreken van de onder feit 4 tenlastegelegde oplichting.
Feit 5
Onder feit 5 wordt verdachte verweten dat hij zich – al dan niet samen met anderen – schuldig heeft gemaakt aan witgewassen door het verkrijgen van een deel van een pand aan de [adres 4] te [plaats 2] (bestaande uit een in aanbouw zijnd appartement, een deel van een bedrijfsruimte/restaurant en een deel van een parkeerplaats).
De rechtbank stelt allereerst vast dat in het dossier geen direct bewijs aanwezig is dat verdachte zich schuldig heeft gemaakt aan strafbare feiten die als gronddelict van witwassen kunnen worden gezien. Bij de beoordeling van het onderhavige feit zal de rechtbank daarom als uitgangspunt dienen te nemen dat er geen gronddelict is dat als bron van illegaal vermogen bij verdachte kan worden aangemerkt. Conform vaste jurisprudentie dient de rechtbank in zo’n situatie vervolgens na te gaan of de aangedragen feiten en omstandigheden van dien aard zijn dat zonder meer sprake is van een vermoeden van witwassen (zie o.a. HR 13 juli 2010, LJN BM0787 en ECLI:NL:HR:2011:BO2628). Indien daarvan inderdaad sprake is mag van verdachte worden verlangt dat hij/zij een verklaring geeft.
Feiten en omstandigheden
Uit het dossier blijkt dat het bouwproject [adres 4] te [plaats 2] een in aanbouw zijnd restaurant betreft met drie appartementen en een parkeerterrein. Het perceel is in 2004 door [medeverdachte 2] en [medeverdachte 13] gekocht voor ongeveer € 60.000,-. In 2009 hebben zij het perceel gesplitst. Daarna hebben zij 1/3 deel verkocht aan verdachte voor € 60.000,-, die dit vervolgens heeft doorverkocht aan medeverdachte [medeverdachte 6]; 1/3 deel hebben ze verkocht aan medeverdachte [medeverdachte 8] en het resterende 1/3 deel is verkocht aan hun drie dochters.
Is hier sprake van witwassen?
Allereerst is er naar het oordeel van de rechtbank geen bewijs dat [verdachte] het pand heeft gekocht met eigen uit misdrijf verkregen geld.
De officier van justitie heeft zich in zijn requisitoir op het standpunt gesteld dat de eigendomsverkrijging door verdachte eigenlijk een schijnconstructie is. Enkel en alleen bedoeld om [medeverdachte 2] in de gelegenheid te stellen diens criminele geld wit te wassen, via het (zwart) financieren van de verbouwing van het betreffende pand.
De rechtbank overweegt dat voor een bewezenverklaring op grond van hetgeen de officier heeft aangevoerd een nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en [medeverdachte 2] is vereist. Daarbij moet dan tevens bewezen worden dat verdachte wist/moest weten dat deze samenwerking witwassen ten doel had. Om tot een dergelijke bewezenverklaring te kunnen komen zal de rechtbank in ieder geval moeten vaststellen dat verdachte op het moment dat hij het pand kocht wist of moest vermoeden dat [medeverdachte 2] in het bezit was van geld dat uit misdrijf afkomstig was en voornemens was dit geld te besteden aan een verbouwing van het pand.
Het dossier biedt daarvoor echter onvoldoende bewijs. Uit het dossier blijkt wel dat verdachte vaker financiële zaken voor [medeverdachte 2] en diens gezin regelde, maar nergens uit blijkt hoever de wetenschap van verdachte met betrekking tot het reilen en zeilen van [medeverdachte 2] daadwerkelijk ging. Met name blijkt nergens uit dat verdachte ervan op de hoogte was dat [medeverdachte 2] zich met criminele zaken bezig hield. Ook heeft de rechtbank niet kunnen vaststellen dat verdachte wel moet hebben geweten dat de uitgaven van [medeverdachte 2] diens inkomsten ver te boven gingen, waardoor hij wellicht meer had moeten gaan navragen.
De rechtbank kan derhalve niet vaststellen dat verdachte wist/had moeten weten dat [medeverdachte 2] over illegaal vermogen beschikte en al helemaal niet dat verdachte wist/had moeten weten dat zijn aankoop van het pand bedoeld was om Rennenberg te faciliteren diens criminele geld wit te wassen.
De rechtbank spreekt verdachte dan ook vrij van het onder feit 5 tenlastegelegde feit.
Feit 6
Volgens de officier van justitie is [verdachte] lid van een criminele organisatie die zich zou bezighouden met de beroepsmatige teelt van hennep, het binnen Nederland brengen van hennep en het bewerken en verkopen van hennep. Daarnaast zou de organisatie zich bezighouden met witwassen en het plegen van valsheid in geschrifte.
Om te kunnen spreken van lidmaatschap van een criminele organisatie als bedoeld in artikel 140 van het Wetboek van Strafrecht zijn een aantal aspecten van belang. Het moet gaan om een:
  • gestructureerd en duurzaam samenwerkingsverband;
  • gericht op het plegen van misdrijven;
  • waaraan [verdachte] willens en wetens een bijdrage levert.
Uit het oogpunt van efficiency zal de rechtbank de aspecten één en twee in het midden laten en direct ingaan op het derde aspect. Immers, indien er sprake zou zijn van een criminele organisatie, welke bijdrage heeft verdachte daar dan aan geleverd? Bij de beantwoording van die vraag moet de rechtbank in acht nemen dat niet iedere bijdrage aan een criminele organisatie maakt dat iemand daarvan lid is. Die bijdrage moet een zekere duur en intensiteit hebben.
In het dossier kan de rechtbank echter geen bewijs vinden voor enige bijdrage van [verdachte] die van voldoende duur en intensiteit is. Wat de rechtbank vast kan stellen is dat [verdachte] in de tenlastegelegde periode twee keer valsheid in geschrifte heeft gepleegd, door inkomensverklaringen valselijk op te stellen ter verkrijging van een hypothecaire geldlening door [medeverdachte 5] en [medeverdachte 1] (de dochters van [medeverdachte 2]). Maar dat is niet een bijdrage van dien aard dat men daardoor al geacht kan worden lid van de criminele organisatie geworden te zijn.
Kortom, nu er geen enkel bewijs is voor enig relevante bijdrage van [verdachte] aan de criminele organisatie dient [verdachte] van dit feit te worden vrijgesproken.
3.4
De bewezenverklaring
De rechtbank acht bewezen dat de verdachte
1.
op 20 augustus 2007 te Papenhoven, in de gemeente Sittard-Geleen, een inkomensverklaring, zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte opzettelijk in strijd met de waarheid op die inkomensverklaring vermeld dat [medeverdachte 5] een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 25.920 euro en dat geschrift ondertekend, zulks ter bevestiging van de juistheid van de inhoud van dat geschrift, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken;
3.
op 23 januari 2008, in de gemeente Sittard-Geleen, een inkomensverklaring, zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt, immers heeft verdachte opzettelijk in strijd met de waarheid op die inkomensverklaring vermeld dat [medeverdachte 1] een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 22.500 euro en dat geschrift ondertekend, zulks ter bevestiging van de juistheid van de inhoud van dat geschrift, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken.
De rechtbank acht niet bewezen hetgeen meer of anders is ten laste gelegd. De verdachte zal daarvan worden vrijgesproken.

4.De strafbaarheid van het bewezenverklaarde

Het bewezenverklaarde levert de volgende strafbare feiten op:
feit 1: valsheid in geschrift.
feit 3: valsheid in geschrift.
Er zijn geen feiten of omstandigheden aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de feiten uitsluiten.

5.De strafbaarheid van de verdachte

De verdachte is strafbaar, omdat geen feiten of omstandigheden aannemelijk zijn geworden die zijn strafbaarheid uitsluit.

6.De straf

6.1
De vordering van de officier van justitie
De officier van justitie heeft op grond van hetgeen hij bewezen heeft geacht gevorderd aan de verdachte op te leggen een gevangenisstraf van 30 maanden, waarvan 10 maanden voorwaardelijk met een proeftijd van drie jaar.
6.2
Het standpunt van de verdediging
De raadsman heeft verzocht bij het bepalen van de strafmaat rekening te houden met de ouderdom van de zaak, een schending van de redelijke termijn en de gevolgen die deze strafzaak zowel zakelijk als persoonlijk voor verdachte hebben gehad. Daarbij komt dat het financieel gewin voor verdachte zeer minimaal is geweest. Een onvoorwaardelijke gevangenisstraf of taakstraf is dan ook niet aan de orde.
6.3
Het oordeel van de rechtbank
Bij de bepaling van de op te leggen straf is gelet op de aard en ernst van hetgeen bewezen is verklaard, op de omstandigheden waaronder het bewezenverklaarde is begaan en op de persoon van de verdachte, zoals een en ander uit het onderzoek ter terechtzitting naar voren is gekomen.
Verdachte heeft twee keer valsheid in geschrifte gepleegd door inkomensverklaringen valselijk op te maken, waardoor het voor medeverdachten mogelijk werd een hypothecaire geldlening te verkrijgen. Deze feiten lijken wellicht onbenullig, maar gelet op de functie die verdachte als adviseur/tussenpersoon had in deze commerciële markt en het gemak waarmee hij dit kennelijk deed, neemt de rechtbank dat hem toch zeer kwalijk. In de financiële wereld moet men immers op inkomensverklaringen kunnen vertrouwen. Door zijn handelen heeft verdachte dat vertrouwen geschaad.
Gelet hierop acht de rechtbank in beginsel een onvoorwaardelijke gevangenisstraf op zijn plaats. Echter, de rechtbank moet ook rekening houden het feit dat verdachte de strafbare feiten in 2007 en 2008 heeft gepleegd, inmiddels dus al zeven en acht jaar geleden. Bovendien is er ook sprake van een forse overtreding van de redelijke termijn.
Daarnaast houdt de rechtbank rekening met het blanco strafblad van verdachte en het gegeven dat het aan de maatschappij toegebrachte nadeel in dit geval nihil is. In het
opleggen van een proeftijd van drie jaar, zoals door de officier van justitie is geëist, ziet de rechtbank geen meerwaarde.
Alles overwegende vindt de rechtbank een voorwaardelijke gevangenisstraf van vier maanden met een proeftijd van twee jaar een passende straf.

7.De wettelijke voorschriften

De beslissing berust op de artikelen 14a, 14b, 14c, 57 en 225 van het Wetboek van Strafrecht, zoals deze artikelen luidden ten tijde van het bewezenverklaarde.

8.De beslissing

De rechtbank:
Vrijspraak
- spreekt de verdachte vrij van de onder
2, 4, 5 en 6ten laste gelegde feiten;
Bewezenverklaring
  • verklaart het tenlastegelegde bewezen zoals hierboven onder
  • spreekt de verdachte vrij van wat meer of anders is ten laste gelegd;
Strafbaarheid
- verklaart dat het bewezenverklaarde de strafbare feiten oplevert zoals hierboven onder
4is omschreven;
- verklaart de verdachte strafbaar;
Straf
  • veroordeelt de verdachte voor de onder 1 en 3 bewezenverklaarde feiten tot een
  • beveelt dat de tijd die door de veroordeelde vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van deze gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht;
  • bepaalt dat de straf niet ten uitvoer zal worden gelegd, tenzij de rechter later anders mocht gelasten, omdat de veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd heeft schuldig gemaakt aan een strafbaar feit.
Dit vonnis is gewezen door mr. R.A.J. van Leeuwen, voorzitter, mr. J.M.E. Kessels
en mr. S.V. Pelsser, rechters, in tegenwoordigheid van mr. K. Mahovic, griffier, en is uitgesproken ter openbare zitting op 17 juli 2015.
BIJLAGE I: De tenlastelegging
Aan de verdachte is ten laste gelegd dat
1.
hij op of omstreeks 20 augustus 2007 te Papenhoven, in de gemeente Sittard-Geleen en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een inkomensverklaring, zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt en/of heeft vervalst en/of valselijk heeft laten opmaken en/of heeft laten vervalsen, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) valselijk - immers opzettelijk in strijd met de waarheid - op die inkomensverklaring vermeld en/of laten vermelden dat [medeverdachte 5] een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 25.920 euro en/of dat geschrift ondertekend, zulks ter bevestiging van de juistheid van de inhoud van dat geschrift, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken;
2.
hij in of omstreeks de periode van 20 augustus 2007 tot en met 24 oktober 2007, in de gemeente Sittard-Geleen en/of in de gemeente Stein en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse hoedanigheid en/of door een (of meer) listige kunstgre(e)p(en) en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de SNS-Bank heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag (ongeveer 100.000 euro voor een hypothecaire geldlening), hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) met vorenomschreven oogmerk -zakelijk weergegeven- opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid
- zich voorgedaan als een bonafide tussenpersoon bij de aanvraag voor een
hypothecaire geldlening en/of
- bij de aanvraag voor een hypothecaire geldlening een valse/vervalste
inkomensverklaring overlegd, bestaande die valsheid hierin dat in strijd
met de waarheid op die inkomensverklaring was vermeld dat [medeverdachte 5]
een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 25.920 euro en/of
- bij de aanvraag voor een hypothecaire geldlening een vals/vervalst
formulier "Aanvraag hypothecaire geldlening" overlegd, bestaande die
valsheid hierin dat in strijd met de waarheid was vermeld dat [medeverdachte 5]
een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 25.920 euro, en/of was
vermeld als reden voor de koop dat het pand als primaire woning gebruikt
zou gaan worden,
waardoor, althans mede waardoor genoemde SNS-Bank werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;
3.
hij op of omstreeks 23 januari 2008, in de gemeente Sittard-Geleen en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een inkomensverklaring, zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen - valselijk heeft opgemaakt en/of heeft vervalst en/of valselijk heeft laten opmaken en/of heeft laten vervalsen, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s) valselijk - immers opzettelijk in strijd met de waarheid - op die inkomensverklaring vermeld en/of laten vermelden dat [medeverdachte 1] een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 22.500 euro en/of dat geschrift ondertekend, zulks ter bevestiging van de juistheid van de inhoud van dat geschrift, zulks met het oogmerk om dat geschrift als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken;
4.
hij in of omstreeks de periode van 23 januari 2008 tot en met 29 februari 2008, in de gemeente Sittard-Geleen en/of in de gemeente Stein en/of (elders) in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse hoedanigheid en/of door een (of meer) listige kunstgre(e)p(en) en/of door een samenweefsel van verdichtsels, de SNS-Bank heeft bewogen tot de afgifte van een geldbedrag (ongeveer 91.000 euro voor een hypothecaire geldlening) aan [medeverdachte 1], hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) met vorenomschreven oogmerk -zakelijk weergegeven- opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid
- zich voorgedaan als een bonafide tussenpersoon bij de aanvraag voor een
hypothecaire geldlening en/of
- bij de aanvraag voor een hypothecaire geldlening een valse/vervalste
inkomensverklaring overlegd, bestaande die valsheid hierin dat in strijd
met de waarheid op die inkomensverklaring was vermeld dat [medeverdachte 1]
een jaarinkomen genoot van (ongeveer) 22.500 euro, en/of
- bij de aanvraag voor een hypothecaire geldlening een vals/vervalst
formulier "Aanvraag hypothecaire geldlening" overlegd, bestaande die
valsheid hierin dat in strijd met de waarheid was vermeld als reden voor
de koop dat het pand als primaire woning gebruikt zou gaan worden,
waardoor, althans mede waardoor genoemde SNS-Bank werd bewogen tot bovenomschreven afgifte;
5.
hij in of omstreeks de periode van 22 juni 2009 tot en met 11 december 2009, te Grevenbicht, in de gemeente Sittard-Geleen, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, een of meer onroerend(e) goed(eren), te weten
- een (in aanbouw zijnd) appartement (met appartementsindex 2) en/of een (deel van een) bedrijfsruimte/restaurant (in aanbouw) (beide gelegen aan de [adres 4] te [plaats 2]) en/of een (deel van een) parkeerplaats (in aanbouw) (gelegen tegenover de [medeverdachte 5] te [plaats 2]),
heeft verworven, voorhanden heeft gehad, heeft overgedragen en/of omgezet, althans van voornoemd(e) onroerend(e) goed(eren), gebruik heeft gemaakt, terwijl hij en/of zijn mededader(s) wist(en) of redelijkerwijs moest(en) vermoeden dat die/dat onroerend(e) goed(eren) -onmiddellijk of middellijk- afkomstig was/waren uit enig misdrijf;
6.
hij in of omstreeks de periode van 20 augustus 2007 tot en met 19 januari 2010, in de gemeente Sittard-[plaats 1] en/of (elders) in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, welke organisatie werd gevormd door een (duurzaam) samenwerkingsverband van meerdere personen, te weten hij, verdachte, en/of [medeverdachte 2] en/of [medeverdachte 6] en/of [medeverdachte 7] en/of [medeverdachte 8] en/of [medeverdachte 13] en/of [medeverdachte 5] en/of [medeverdachte 1] en/of [medeverdachte 4] en/of [medeverdachte 9] en/of [medeverdachte 10] en/of [medeverdachte 11] en/of de (rechts)persoon [medeverdachte 12] en/of één of meer ander(e) (rechts)perso(o)n(en) en welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, namelijk
- het witwassen (van (grote) geldbedragen en/of (on)roerende goederen verkregen door de hennepteelt en verkoop van en handel in hennep en/of door één of meer (ander(e)) misdrijf/misdrijven) en/of
- het plegen van valsheid in geschrift en/of valse opgave in authentieke akte en/of oplichting en/of
- het (meermalen) in de uitoefening van een beroep of bedrijf opzettelijk telen en/of bereiden en/of bewerken en/of verwerken en/of verkopen en/of afleveren en/of verstrekken en/of vervoeren van één of meer grote hoeveelhe(i)d(en) hennep en/of van één of meer hoeveelhe(i)d(en) van meer dan dertig gram van een materiaal bevattende hennep, en/of het opzettelijk binnen het grondgebied van Nederland brengen van één of meer grote hoeveelhe(i)d(en) hennep en/of van één of meer hoeveelhe(i)d(en) van meer dan dertig gram van een materiaal bevattende hennep, zijnde hennep een middel vermeld op de bij de Opiumwet behorende lijst II.

Voetnoten

1.Voor zover de in dit vonnis vermelde feiten en omstandigheden door de rechtbank redengevend worden geacht voor de bewezenverklaring van het ten laste gelegde, wordt hierna in de voetnoten, verwezen naar de wettige bewijsmiddelen waaraan de rechtbank deze feiten en omstandigheden ontleent. Tenzij anders vermeld, maken deze bewijsmiddelen deel uit van het procesdossier van de politie Limburg Zuid, Divisie Regionale Recherche, Onderzoek Kerilia, met dossiernummer 245130804, dat geheel is doorgenummerd.
2.Het geschrift, inhoudende een “Inkomensverklaring hypotheek” d.d. 20 augustus 2007, dat als bijlage is gevoegd bij het proces-verbaal van aangifte namens de SNS-Reaal, pagina 6089.
3.Het proces-verbaal aangifte namens SNS-Reaal, pagina 6021.
4.Het proces-verbaal van getuigenverhoor bij de rechter-commissaris d.d. 27 september 2012.
5.Het proces-verbaal van getuigenverhoor bij de rechter-commissaris d.d. 2 april 2014.
6.Het proces-verbaal van getuigenverhoor bij de rechter-commissaris d.d. 24 oktober 2012.
7.Het proces-verbaal van getuigenverhoor bij de rechter-commissaris d.d. 27 september 2012.
8.Het proces-verbaal verstrekking gevorderde gegevens, pagina 6004.
9.Het geschrift, inhoudende een “Inkomensverklaring hypotheek” d.d. 23 januari 2008, dat als bijlage is gevoegd bij het proces-verbaal van aangifte namens de SNS-Reaal, pagina 7212.
10.Het proces-verbaal aangifte namens SNS-Reaal, pagina 7148.
11.Het proces-verbaal verstrekking gevorderde gegevens, pagina 7130.
12.Het proces-verbaal van getuigenverhoor bij de rechter-commissaris d.d. 2 april 2014.
13.De verklaring van verdachte, afgelegd ter terechtzitting van 15 juni 2015.