Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Zittingsplaats Arnhem
Bestuursrecht
zaaknummer: ARN 24/1755
uitspraak van de enkelvoudige kamer van
in de zaak tussen
[eiser], uit [plaats 1], eiser
en
het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Barneveld, het college
(gemachtigden: mr. K. Dankers en [naam gemachtigde]).
Als derde-partij neemt aan de zaak deel:
[derde-partij]uit [plaats 2], vergunninghouder
[derde-partij]uit [plaats 2], vergunninghouder
(gemachtigde: mr. J.J.D.V. van Doleweerd).
Inleiding
1. In deze uitspraak beoordeelt de rechtbank het beroep van eiser tegen de door het college verleende omgevingsvergunning aan vergunninghouder voor de bouw van een vrijstaande woning op een kavel op het landgoed [naam landgoed] in [plaats 1].
1.1.
Het college heeft op het beroep gereageerd met een verweerschrift.
1.2.
Vergunninghouder heeft ook schriftelijk gereageerd.
1.3.
De rechtbank heeft het beroep op 15 april 2025 op zitting behandeld. Hieraan hebben deelgenomen: eiser, de gemachtigden van het college, [persoon A] als deskundige namens het college, vergunninghouder en de gemachtigde van vergunninghouder. Omdat het beroep gelijktijdig met de beroepen in de zaaknrs. 24/1773, 24/1563, 24/1352, 24/1349, 24/1384, 24/1762, 24/1351, 24/5212 en 24/5130 is behandeld, hebben ook deelgenomen: [persoon B], [persoon C], mr. J.E. van Dijk, [persoon D], [persoon E], mr. C.M. van de Ven, [persoon F], mr. J. Kramer en mr. R. Langeveld.
Procesverloop
2. Vergunninghouder heeft op 6 juli 2023 een aanvraag ingediend voor de bouw van een vrijstaande woning op een kavel op het landgoed [naam landgoed] in [plaats 1] (het landgoed). Het betreft de nieuwbouw van een vrijstaande woning op kavel 10 op het landgoed. Het landgoed biedt ruimte aan in totaal 15 vrijstaande woningen op verschillende kavels.
2.1.
Op grond van het geldende bestemmingsplan ‘Grenscorrecties’ (bestemmingsplan) hebben de kavels deels de bestemming wonen en deels de bestemming Groen en is het toegestaan om per kavel één vrijstaande woning te realiseren.
2.3.
Op 21 december 2023 heeft eiser bezwaar gemaakt tegen het bestreden besluit.
2.4.
Op 13 maart 2024 heeft het college ingestemd met het verzoek van eiser het ingediende bezwaarschrift tegen het bestreden besluit met toepassing van artikel 7:1a van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) door te zenden aan de rechtbank en daarmee rechtstreeks in beroep te gaan tegen het bestreden besluit.
Beoordeling
3. De rechtbank beoordeelt het beroep tegen het bestreden besluit aan de hand van de argumenten van eiser, de beroepsgronden.
4. De rechtbank verklaart het beroep van eiser ongegrond. Hierna legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.
Sprake van onvoldoende participatie?
5. Eiser voert aan dat hij niet is betrokken bij de besluitvorming. Eiser stelt dat hij in deze zaak niet is geraadpleegd en aan hem geen instemming is gevraagd. Verder stelt eiser dat hij niet is betrokken bij de vaststelling van het bestemmingsplan ‘Grenscorrecties’.
5.1.
De rechtbank stelt vast dat het college de juiste wettelijke voorbereidingsprocedure heeft gevolgd. Het college heeft ter voorbereiding van het besluit de zogenoemde ‘reguliere voorbereidingsprocedure’ toegepast. Bij deze procedure bestaat geen zienswijzenprocedure naar aanleiding van het ontwerpbesluit, zoals bij de tot de ‘uniforme openbare voorbereidingsprocedure’.Bij de reguliere voorbereidingsprocedure is het mogelijk voor belanghebbenden om nadat het besluit is genomen bezwaar in te dienen en dat heeft eiser ook gedaan. Wat betreft de voorbereiding van het bestemmingsplan ‘Grenscorrecties’ merkt de rechtbank op dat dit bestemmingsplan reeds onherroepelijk is en ook niet voorligt in deze procedure.
Onevenredige aantasting belangen eiser door de omgevingsvergunning?
6. Eiser voert aan dat met het verlenen van de omgevingsvergunning zijn woon- en leefklimaat onevenredig wordt aangetast. Eiser stelt dat hij negatieve gevolgen gaat ervaren van de vrijstaande woning op het landgoed. Zo gaat hij licht, geluid en verkeershinder ervaren als gevolg van de realisatie van de woning. Verder merkt eiser op dat de waarde van zijn perceel gaat dalen als gevolg van de realisatie van de woning.
6.1.
De rechtbank begrijpt eiser zo, dat hij betoogt dat het verlenen van de omgevingsvergunning in strijd is met een goede ruimtelijke ordening, omdat zijn woon- en leefklimaat onevenredig wordt aangetast door de realisatie van de woning op kavel 10.
6.2.
De rechtbank stelt vast dat het college is afgeweken van het bestemmingsplan op grond van artikel 4, aanhef en derde lid, van bijlage II, [3] bij het Besluit omgevingsrecht. Dit gaat om de overschrijding van de toegestane bouwhoogte van de overkapping.
6.3.
De rechtbank oordeelt dat het college heeft kunnen besluiten dat het bestreden besluit het woon- en leefklimaat van eiser niet onevenredig aantast. De gestelde negatieve gevolgen die eiser heeft aangevoerd zijn reeds toegestaan door de het bestemmingsplan en zijn niet het gevolg van de overschrijding van de toegestane bouwhoogte van de overkapping. Wat betreft de stelling van eiser dat de waarde van zijn perceel gaat dalen door de realisatie van de woning, merkt de rechtbank op dat hij hierover een andere procedure starten. De beroepsgrond slaagt niet.
Is in de omgevingsvergunning ten onrechte niet aangehaakt voor een natuurtoestemming?
7. Eiser voert aan dat het college ten onrechte niet heeft onderkend dat de vergunninghouder bij de aanvraag voor de omgevingsvergunning ook toestemming had moeten vragen voor het realiseren van een project als bedoeld in artikel 2.7, tweede lid, van de Wet natuurbescherming (Wnb). Eiser stelt dat niet is onderzocht wat de gecumuleerde stikstofeffecten zijn van de bouw en het gebruik van de 15 woningen.
7.1.
De rechtbank begrijpt de beroepsgrond van eiser zo, dat hij betoogt dat in dit geval een verplichting bestond voor het college om op grond van artikel 2.1, eerste lid, aanhef en onder i, van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), gelezen in verbinding met artikel 2.2aa, aanhef en onder a, van het Besluit omgevingsrecht (Bor), een verklaring van geen bedenkingen (vvgb) voor het project te vragen aan het college van gedeputeerde staten van de provincie Gelderland (college van gedeputeerde staten). Een vvgb kan alleen worden verleend als de verlening van de omgevingsvergunning niet in strijd met de Wnb.
7.2.
Artikel 2.7, tweede lid, van de Wnb luidt: ‘
Het is verboden zonder vergunning van gedeputeerde staten een project te realiseren dat niet direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van een Natura 2000-gebied, maar afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied.
Het is verboden zonder vergunning van gedeputeerde staten een project te realiseren dat niet direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van een Natura 2000-gebied, maar afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied.
Artikel 2.7, derde lid, van de Wnb luidt: ‘
Gedeputeerde staten verlenen een vergunning als bedoeld in het tweede lid uitsluitend indien is voldaan aan artikel 2.8.’
Gedeputeerde staten verlenen een vergunning als bedoeld in het tweede lid uitsluitend indien is voldaan aan artikel 2.8.’
7.3.
Een natuurvergunning, zoals hierboven genoemd, of - in het geval van een aanhaakplicht– een vvgb, kan alleen worden verleend als uit een passende beoordeling de zekerheid is verkregen dat het project de natuurlijke kenmerken van het gebied niet zal aantasten.
7.4.
De rechtbank stelt vast dat bij de aanvraag van vergunninghouder een stikstofberekening/Aerius-berekening is gevoegd. De stikstofdepositie van de bouw en het gebruik van de woning op kavel 10 bedraagt volgens deze berekening 0,00 mol/ha/jaar op natura 2000-gebieden.
7.5.
De vraag die de rechtbank dient te beantwoorden is of bij de berekening van de stikstofdepositie enkel de bouw en het gebruik van de woning op kavel 10 berekend moest worden of dat de stikstofdepositie van de bouw en het gebruik van de 15 woningen beoordeeld had moeten worden. Hiervoor is bepalend of de bouw en het gebruik van de 15 woningen moet worden beschouwd als één project als bedoeld in artikel 2.7, tweede lid, van de Wnb.
7.6.
Voordat de rechtbank de bovenstaande vraag gaat beantwoorden, merkt de rechtbank op dat de gemeenteraad in 2009 heeft besloten in het bestemmingsplan ‘Hunnenweg I’ (vastgesteld op 30 juni 2009) dat een woonbestemming op de betreffende locatie in overeenstemming is met een goede ruimtelijke ordening. Dit is later bevestigd in het bestemmingsplan ‘Grenscorrecties’ (vastgesteld op 27 mei 2020). Verder is blijkens de plankaart op kavel 10 een bouwvlak ingetekend. Het besluit tot vaststelling van dit bestemmingsplan valt onder de zogenoemde ‘plan-toets’ van de Wnb.
7.7.
De rechtbank overweegt dat de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (Afdeling) in haar uitspraak van 6 december 2023 heeft geoordeeld dat een aanvraag voor een natuurvergunning betrekking moet hebben op alle activiteiten die tezamen één project vormen. Op die wijze is gewaarborgd dat de gevolgen van het gehele project voor het Natura 2000-gebied bij de beoordeling van een vergunning worden betrokken. De beoordeling van de gevolgen van het gehele project dient uitgangspunt te zijn van de voortoets en van de passende beoordeling. Dit kan ook worden afgeleid uit de rechtspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie waarin meermalen is geoordeeld dat een passende beoordeling betrekking heeft op alle aspecten van een plan of project. [4] Het opknippen van een project is dan ook in strijd met artikel 6, derde lid, van de Habitatrichtlijn. [5]
Voor de beoordeling of sprake is van één project of van meerdere projecten dient blijkens de hierboven genoemde uitspraak beoordeeld te worden of de activiteiten naar aard en tijd van elkaar te onderscheiden zijn, of sprake is van een onlosmakelijke samenhang tussen de activiteiten en of de ene activiteit een noodzakelijke voorwaarde is om de andere activiteit uit te kunnen uitvoeren. [6]
7.8.
De rechtbank oordeelt dat het college bij de beoordeling of er significante effecten zijn op Natura 2000-gebieden terecht alleen de stikstofdepositie van de bouw en het gebruik van de vrijstaande woning op kavel 10 heeft berekend. Anders dan eiser heeft betoogd komt de rechtbank niet tot de conclusie dat de bouw en het gebruik van de 15 woningen moet worden beschouwd als één project. Ten eerste zijn de bouw en het gebruik van de vrijstaande woning op kavel 10 en de bouw en het gebruik van de andere woningen naar aard en tijd van elkaar te onderscheiden. De woningen op de 15 verschillende kavels worden namelijk onafhankelijk van elkaar ontworpen en ontwikkeld en los van elkaar gerealiseerd. Ter zitting is door het college medegedeeld dat tot dan toe enkel voor de bouw en ingebruikname van drie woningen een omgevingsvergunning is verleend en voor de overige 12 kavels (nog) geen aanvraag is ingediend. Ten tweede bestaat er geen onlosmakelijke samenhang tussen de bouw en het gebruik van de vrijstaande woning op kavel 10 en de bouw en het gebruik van de woningen op de andere kavels. De woningen worden namelijk afzonderlijk van elkaar gerealiseerd door verschillende initiatiefnemers, die daartoe ook ieder een zelfstandige aanvraag voor moeten indienen. Ter zitting is daarover ter sprake gekomen dat de woningen op de verschillende kavels door een door de eigenaar van die kavel zelf gekozen architect worden ontworpen en door een zelf gekozen aannemer worden gebouwd. Ten derde is de bouw en ingebruikname van de woningen op de andere kavels geen noodzakelijke voorwaarde voor de realisatie en het gebruik van de vrijstaande woning op kavel 10. Op het landgoed is namelijk de ontsluitingsweg al aangelegd en zijn de nutsvoorzieningen voor de verschillende kavels/woningen ook al aanwezig. De beroepsgrond slaagt niet.
Woonwijk passend op het landgoed?
8. Eiser voert aan dat het bestemmingsplan gewijzigd moet worden. Eiser stelt dat de woonbestemming die rust op het landgoed niet in overeenstemming is met het gemeentelijke beleid. Verder betoogt eiser dat de aanleg van een woonwijk op het landgoed in strijd is met de Groene ontwikkelzone.
8.1.
De rechtbank oordeelt dat deze beroepsgrond van eiser niet kan leiden tot de conclusie dat het bestreden besluit onjuist is. Het bestemmingsplan is onherroepelijk en de aanvaardbaarheid van de woonbestemming op het landgoed maakt geen onderdeel uit van het toetsingskader van de door de vergunninghouder gevraagde omgevingsvergunning. De beroepsgrond slaagt niet.
Infrastructurele activiteiten
9. Eiser voert aan dat in 2022 verschillende werkzaamheden zijn verricht op het landgoed waarvoor destijds geen vergunning was verleend. Eiser stelt dat onder meer dat verschillende houtsingels zijn verwijderd en een dassenburcht is aangetast door de werkzaamheden.
9.1.
De rechtbank oordeelt dat deze beroepsgrond eveneens niet kan leiden tot de conclusie dat het bestreden besluit onjuist is. De vraag of in 2022 werkzaamheden zijn verricht zonder een benodigde vergunning maakt geen onderdeel uit van het toetsingskader van de door de vergunninghouder gevraagde omgevingsvergunning. Als eiser van mening is dat in 2022 overtredingen hebben plaatsgevonden, kan hij hierover een andere procedure starten. De beroepsgrond slaagt niet.
Conclusie en gevolgen
10. Het beroep is ongegrond. Dat betekent dat het bestreden besluit in stand blijft. Eiser krijgt daarom het griffierecht niet terug. Hij krijgt ook geen vergoeding van zijn proceskosten.
Beslissing
De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.
Deze uitspraak is gedaan door mr. M.J.M. Verhoeven, rechter, in aanwezigheid van mr. R.P.C.M. van Wel, griffier.
Uitgesproken in het openbaar op
griffier
rechter
Een afschrift van deze uitspraak is verzonden aan partijen op:
Informatie over hoger beroep
Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met deze uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen zes weken na de dag waarop deze uitspraak is verzonden. Kan de indiener de behandeling van het hoger beroep niet afwachten, omdat de zaak spoed heeft, dan kan de indiener de voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State vragen om een voorlopige voorziening (een tijdelijke maatregel) te treffen.
Bijlage: voor deze uitspraak belangrijke wet- en regelgeving
Wet natuurbescherming
Artikel 2.7
2. Het is verboden zonder vergunning van gedeputeerde staten een project te realiseren dat niet direct verband houdt met of nodig is voor het beheer van een Natura 2000-gebied, maar afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied.
3. Gedeputeerde staten verlenen een vergunning als bedoeld in het tweede lid uitsluitend indien is voldaan aan artikel 2.8.
Artikel 2.8
1. Voor een plan als bedoeld in artikel 2.7, eerste lid, of een project als bedoeld in artikel 2.7, tweede lid, maakt het bestuursorgaan, onderscheidenlijk de aanvrager van de vergunning, een passende beoordeling van de gevolgen voor het Natura 2000-gebied, rekening houdend met de instandhoudingsdoelstellingen voor dat gebied.
2. In afwijking van het eerste lid hoeft geen passende beoordeling te worden gemaakt, ingeval het plan of het project een herhaling of voortzetting is van een ander plan, onderscheidenlijk project, of deel uitmaakt van een ander plan, voor zover voor dat andere plan of project een passende beoordeling is gemaakt en een nieuwe passende beoordeling redelijkerwijs geen nieuwe gegevens en inzichten kan opleveren over de significante gevolgen van dat plan of project.
3. Het bestuursorgaan stelt het plan uitsluitend vast, en gedeputeerde staten verlenen voor het project, bedoeld in het eerste lid, uitsluitend een vergunning, indien uit de passende beoordeling de zekerheid is verkregen dat het plan, onderscheidenlijk het project de natuurlijke kenmerken van het gebied niet zal aantasten.
Wet algemene bepalingen omgevingsrecht
Artikel 2.1
1. Het is verboden zonder omgevingsvergunning een project uit te voeren, voor zover dat geheel of gedeeltelijk bestaat uit:
a. het bouwen van een bouwwerk,
b. (…),
c. het gebruiken van gronden of bouwwerken in strijd met een bestemmingsplan, een beheersverordening, een exploitatieplan, de regels gesteld krachtens artikel 4.1, derde lid, of 4.3, derde lid, van de Wet ruimtelijke ordening of een voorbereidingsbesluit voor zover toepassing is gegeven aan artikel 3.7, vierde lid, tweede volzin, van die wet,
d. (…),
e.
1˚ het oprichten,
2˚ het veranderen of veranderen van de werking of
3˚ het in werking hebben
van een inrichting of mijnbouwwerk,
f. (…),
g. (…),
h. (…),
i. het verrichten van een andere activiteit die behoort tot een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen categorie activiteiten die van invloed kunnen zijn op de fysieke leefomgeving.
Besluit omgevingsrecht
Artikel 2.2aa
1. Als categorie activiteiten als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder i, van de wet, worden tevens aangewezen:
a. het realiseren een project of het verrichten een andere handeling als bedoeld in artikel 2.7, tweede lid, van de Wet natuurbescherming (…) voor zover dat project onderscheidenlijk die handeling bestaat uit een activiteit waarop het verbod, bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onderdelen a tot en met h (…) van de wet van toepassing is en voor zover voor dat project, onderscheidenlijk voor die andere handeling geen vergunning als bedoeld in artikel 2.7, tweede lid, van de Wet natuurbescherming is aangevraagd of verleend.’
Artikel 6.10a
1. Voor zover een aanvraag betrekking heeft op een activiteit als bedoeld in artikel 2.2aa, onderdeel a of b, wordt de omgevingsvergunning niet verleend dan nadat gedeputeerde staten als bedoeld in artikel 1.3, eerste lid, van de Wet natuurbescherming hebben verklaard dat zij daartegen geen bedenkingen hebben.’
2. Indien de activiteit betrekking heeft op een project of handeling behorend tot een in artikel 1.3, eerste lid, van het Besluit natuurbescherming aangewezen categorie van projecten en handelingen, wordt in het eerste lid in plaats van «gedeputeerde staten als bedoeld in artikel 1.3, eerste lid, van de Wet natuurbescherming hebben verklaard dat zij daartegen geen bedenkingen hebben» gelezen «Onze Minister van Economische Zaken heeft verklaard dat hij daartegen geen bedenkingen heeft».
Bijlage 2
Artikel 4
Voor verlening van een omgevingsvergunning voor een activiteit als bedoeld in artikel 2.1, eerste lid, onder c, van de wet waarbij met toepassing van artikel 2.12, eerste lid, onder a, onder 2°, van de wet van het bestemmingsplan of de beheersverordening wordt afgeweken, komen in aanmerking:
1. een bijbehorend bouwwerk of uitbreiding daarvan, mits, voor zover gelegen buiten de bebouwde kom, wordt voldaan aan de volgende eisen:
a. niet hoger dan 5 m, tenzij sprake is van een kas of bedrijfsgebouw van lichte constructie ten dienste van een agrarisch bedrijf,
b. de oppervlakte niet meer dan 150 m2;
(…)
4. een dakterras, balkon of andere niet op de grond gelegen buitenruimte aan of op een gebouw, een dakkapel, dakopbouw of gelijksoortige uitbreiding van een gebouw, de uitbreiding van een bouwwerk met een bouwdeel van ondergeschikte aard dan wel voorzieningen gericht op het isoleren van een gebouw;
Bestemmingsplan ‘Grenscorrecties’
Artikel 12 Wonen
12.2
Bouwregels
12.2.5
Bouwwerken, geen gebouwen zijnde
Voor het bouwen van bouwwerken, geen gebouwen zijnde, gelden de volgende bepalingen:
a. (…);
b. (…);
c. de bouwhoogte van overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, mag niet meer bedragen dan 3,5 m.