Uitspraak
RECHTBANK GELDERLAND
Strafrecht
Zittingsplaats Zutphen
raadkamernummer : 24-018343 (klaagschrift beslag [vertegenwoordiger] )
: 24-018976 (vordering officier van justitie) en
24-028681 (klaagschrift beslag [klager] )
24-028681 (klaagschrift beslag [klager] )
datum zitting : 21 november 2024
datum uitspraak : 5 december 2024
beslissing van de enkelvoudige raadkamer op
- de vordering van de officier van justitie tot onttrekking aan het verkeer op grond van de artikelen 36d Wetboek van Strafrecht en 552f Wetboek van Strafvordering (Sv), van een personenauto en
- op het beklag op grond van artikel 552a van het Wetboek van Strafvordering (Sv) van:
[klager] ,
gevestigd aan de [adres 1] , [postcode 1] [plaats] (Duitsland),
vertegenwoordigd door [vertegenwoordiger] ,
hierna te noemen klager,
en van
[vertegenwoordiger] ,
wonende in [woonplaats] ,
[gepseudonimiseerd] zijn advocaat, mr. D.C.E. Timmermans,
aan de [adres 2] , [postcode 2] [woonplaats] .
Advocaat: mr. D.C.E. Timmermans, advocaat te Rotterdam.
1.Feiten
1.1.
Uit de kennisgeving van inbeslagname op grond van artikel 94 Sv, blijkt dat op 2 juni 2024 onder [naam] een Duitse auto, Volkswagen, type Golf GTi, kenteken:
[kenteken] (hierna: de auto) in beslag is genomen. De inbeslagneming vond plaats op de A28 in de gemeente Harderwijk.
De kennisgeving van inbeslagneming vermeldt: “Voertuig mogelijk voorzien van km blokker.” De reden van inbeslagneming is volgens deze kennisgeving “Artikel 94 lid 1a WvSV - De waarheid aan de dag brengen”.
1.2.
[naam] overhandigde de politie een huurovereenkomst. Hieruit bleek dat de auto door [klager] (klager) was verhuurd aan hem van 1 juni 2024 tot 3 juni 2024.
1.3.
Uit onderzoek door de politie volgde dat [klager] de eigenaar van deze Duitse auto is.
1.4.
Op 14 juni 2024 heeft de politie de auto onderzocht. Uit het daarvan opgemaakte proces-verbaal FO Verkeer blijkt het volgende.
Een kilometerblokker is een elektrische voorziening om de kilometerstand van het voertuig te manipuleren. Dit apparaat zorgt ervoor dat de kilometerstand gemanipuleerd kan worden zodat de kilometerstand, weergegeven op het instrumentenpaneel, niet overeenkomt met de daadwerkelijk gereden kilometers. Hierdoor is het dus mogelijk om bijvoorbeeld 100 kilometer te rijden terwijl het instrumentpaneel geen kilometers registreert of dit maar beperkt doet. Met dit apparaat wordt kilometerstand fraude gepleegd.
Uit het onderzoek van de auto bleek dat er een niet fabrieksmatige kabel was aangebracht achter het instrumentenpaneel van de Volkswagen. Verbalisant zag dat er tussen de fabrieksmatige kabelboom en het instrumentpaneel een extra kabel was aangebracht. In het midden van deze kabelboom zat een ingesealde printplaat met daarop de tekst VAG+. De verbalisant herkende dit apparaat als een kilometerblokker.
De versnellingsbak van deze auto houdt ook zelf een kilometerstand bij. Deze bleek dezelfde kilometerstand aan te geven, als die het dashboard weergaf, 108.664 km.
Na verder onderzoek werd nog een tweede kilometerblokker aangetroffen. Deze zorgde ervoor dat de digitaal bijgehouden kilometerstand van de versnellingsbak bij diagnose niet weergeven wordt, maar vervangen wordt door de kilometerstand van het dashboard.
Na verwijdering van deze kilometerblokker werd nogmaals uitgelezen wat de kilometerstand van de versnellingsbak was. Deze bleek 170.034,7 te zijn.
2.Procedure
2.1.
Het klaagschrift van [vertegenwoordiger] is op 18 juli 2024 ontvangen op de griffie van de rechtbank Overijssel, locatie Zwolle. De rechtbank Overijssel heeft het klaagschrift op 23 juli 2024 doorgestuurd naar de rechtbank Gelderland, locatie Zutphen, omdat Harderwijk (plaats van inbeslagname) in het arrondissement Gelderland.
2.2.
De ongedateerde vordering van de officier van justitie tot onttrekking aan het verkeer is op 29 juli 2024 op de griffie van deze rechtbank ontvangen.
2.3.
De rechtbank heeft op 5 september 2024 de vordering en het klaagschrift tezamen in openbare raadkamer behandeld. De rechtbank stelde vast dat klager niet op de juiste wijze was opgeroepen. Vervolgens is een nieuwe zittingsdatum bepaald.
2.4.
Het klaagschrift van klager is op 20 november 2024 door de griffie van deze rechtbank ontvangen.
2.5.
De rechtbank heeft op 21 november 2024 de vordering en de twee klaagschriften in openbare raadkamer behandeld. De rechtbank heeft klager, de advocaat van bezwaarde,
mr. D.C.E. Timmermans en de officier van justitie op zitting gehoord. De eveneens opgeroepen huurder van de auto, [naam] , heeft meegedeeld niet ter zitting te zullen verschijnen.
2.6.
Mr. Timmersmans heeft ter zitting meegedeeld dat hij namens klager alsnog een klaagschrift heeft ingediend, omdat inmiddels duidelijk was geworden dat klager eigenaar van de auto is en zijn andere cliënt, [vertegenwoordiger] , slechts indirect als mede-eigenaar van klager.
3.Standpunt van de officier van justitie
3.1.
Het gaat hier om een voertuig dat is voorzien van een zogenaamde kilometerblokker, waardoor de kilometerstand een valse c.q. vervalste, in ieder geval een onjuiste, want gemanipuleerde, stand aangeeft. Daardoor kunnen kopers en instanties niet meer vertrouwen op de weergegeven kilometerstand van dit voertuig. Om dit bedrog te stoppen, dient dit voertuig te worden onttrokken aan het verkeer.
De inbeslaggenomen auto is vatbaar voor onttrekking aan het verkeer, omdat het inbeslaggenomene van zodanige aard is, dat het ongecontroleerde bezit daarvan in strijd is met de wet of het algemeen belang.
4.Standpunt van klager
4.1.
Klager is eigenaar van de auto. Het kunnen beschikken over de auto is van groot belang voor klager. Door de inbeslagname dalen de inkomsten. De onttrekking van het voertuig aan het verkeer lijkt niet proportioneel, waardoor deze uiteindelijk niet in rede ligt. Daarom is het klaagschrift ingediend en verzoekt klager teruggave van de auto.
4.2.
Ter zitting heeft de raadsman van klager het klaagschrift nog nader onderbouwd.
Op basis van het dossier kan niet worden vastgesteld wanneer en door wie de kilometerblokker is ingebouwd. In deze zaak kan wel de daadwerkelijke kilometerstand worden achterhaald, want die blijkt 170.34 km te zijn.
4.3.
Het onttrekken aan het verkeer is een hard gelag voor klager, gelet op de waarde van de auto. Bij het klaagschrift bevindt zich een factuur, waaruit blijkt dat de auto op 2 juni 2022 voor een bedrag van € 41.670,- is gekocht.
De raadsman heeft het Openbaar Ministerie de suggestie gedaan om de auto in plaats van onttrekken aan het verkeer op Nederlands kenteken te laten zetten, vervolgens de kilometerstand te laten corrigeren en daarna registreren bij de RDW.
5.Beoordeling
Ontvankelijkheid
5.1.
Er is in deze zaak nog geen vervolging ingesteld. De klaagschriften zijn binnen twee jaar na de inbeslagname ingediend en klager en [vertegenwoordiger] zijn daarom ontvankelijk in hun verzoek.
5.2.
De rechtbank dient daarnaast ook te beoordelen of de officier van justitie ontvankelijk is in zijn vordering. Ter zitting heeft de officier van justitie nadrukkelijk verklaard dat klager niet zal worden vervolgd. Er zijn ook geen andere verdachten tegen wie vervolging zal worden ingesteld. Ter toelichting heeft de officier van justitie zich op het standpunt gesteld dat op dit moment niet te bewijzen is wie de kilometerblokker in de auto heeft ingebouwd of heeft laten inbouwen.
Dat betekent dat ook de officier van justitie ontvankelijk is in zijn vordering. [1]
Inhoudelijke beoordeling
5.3.
De raadsman van [vertegenwoordiger] heeft verklaard dat de auto eigendom van klager is, dus niet van [vertegenwoordiger] . Het klaagschrift van [vertegenwoordiger] zal daarom ongegrond moeten worden verklaard.
5.4.
Bij de beoordeling van het beklag door klager stelt de rechtbank voorop dat het onderzoek in raadkamer naar aanleiding van een beklag als bedoeld in artikel 552a Sv een summier karakter draagt. Dat betekent dat van de rechter niet kan worden gevergd ten gronde in de mogelijke uitkomst van een nog te voeren hoofdzaak of ontnemingsprocedure te treden.
De rechtbank dient te beoordelen of het belang van strafvordering het voortduren van het beslag vordert. Als dat zo is, wordt geen teruggave gelast. Een van die belangen van strafvordering is de onttrekking aan het verkeer van de auto. Met andere woorden, als de auto zal moeten worden onttrokken aan het verkeer, zal het klaagschrift ongegrond moeten worden verklaard. De rechtbank zal daarom eerst de vordering van de officier van justitie tot onttrekking aan het verkeer beoordelen.
Onttrekking aan het verkeer
5.5.
In deze zaak staat vast dat in de auto een kilometerblokker was ingebouwd.
De kilometerblokkers zijn op 14 juni 2024 door de politie uit de auto verwijderd.
De van toepassing zijnde verboden zijn vastgelegd in de volgende artikelen:
De van toepassing zijnde verboden zijn vastgelegd in de volgende artikelen:
- Artikel 2, derde lid Besluit Voertuigen:
Het is verboden om apparaten die geschikt zijn om de teller van een motorrijtuig stil te zetten of op andere wijze te manipuleren, te vervaardigen, in te voeren, in voorraad te hebben, te koop aan te bieden, af te leveren of te vervoeren.
- Artikel 3, lid 2 Besluit Voertuigen:
Het is de bestuurder van een motorrijtuig verboden met dat motorrijtuig te rijden, en de eigenaar of houder van een motorrijtuig verboden met dat motorrijtuig te laten rijden, indien in of aan het motorrijtuig een apparaat aanwezig is als bedoeld in artikel 2, derde lid.
Het wijzigen van een kilometerteller is strafbaar gesteld in
artikel 70m Wegenverkeerswet 1994:
artikel 70m Wegenverkeerswet 1994:
Het is eenieder verboden om de tellerstand van bij algemene maatregel van bestuur
vastgestelde categorieën motorrijtuigen die dienen te zijn ingeschreven en
tenaamgesteld zodanig te wijzigen of te doen wijzigen of de werking van de
kilometerteller zodanig te beïnvloeden of te doen beïnvloeden dat de op de teller
aangegeven afstand niet overeenkomt met de door dat motorrijtuig werkelijk afgelegde
afstand.
- Artikel 23j Besluit voertuigen:
De in artikel 70m van de wet bedoelde categorieën motorrijtuigen zijn motorrijtuigen van de rijbewijs categorieën A, A1, A2 en B, voor zover deze harder kunnen en mogen rijden dan 25 km/u.
5.6.
De officier van justitie heeft in zijn vordering verwezen naar een (sfeer)proces-verbaal van bevindingen van de politie van 29 oktober 2024. Hierin wordt onder meer het volgende vermeld:
“Het gebruik van een km-blocker kan leiden tot misleiding bij de verkoop of het
onderhoud van een voertuig en wordt beschouwd als fraude. Voertuigen met
gemanipuleerde kilometertellers kunnen onderhoudsintervallen missen, wat tot ernstige
mechanische problemen kan leiden. Daarnaast biedt het een oneerlijk voordeel bij het
leasen van een voertuig. Bijvoorbeeld, een leaser kan een contract afsluiten voor
20.000 kilometer per jaar en hiervoor een passend tarief betalen, maar door het
gebruik van een km-blocker kan de gebruiker in werkelijkheid aanzienlijk meer
kilometers rijden zonder een hoger leasetarief te betalen.(…)
Redenen voor volledige vernietiging van het voertuig:
1. Onherstelbare Manipulatie: De km-blocker beïnvloedt de kilometerstand op een
manier die niet gemakkelijk te detecteren of te corrigeren is. Zelfs als de
kilometer-blocker wordt verwijderd, blijft de betrouwbaarheid van de kilometerstand
twijfelachtig. Dit maakt het voertuig fundamenteel onbetrouwbaar.
2. Risico voor Veiligheid: Voertuigen met een gemanipuleerde kilometerstand kunnen
ernstige mechanische problemen ontwikkelen, omdat essentiële onderhoudsintervallen
worden gemist. Het risico op defecten aan cruciale onderdelen, zoals remmen en
distributieriemen, maakt het voertuig potentieel gevaarlijk op de weg.
3. Juridische en Ethische Overwegingen: Door het voertuig te vernietigen, wordt de
integriteit van de voertuigregistratie beschermd. Het voorkomt dat een gemanipuleerd
voertuig opnieuw op de markt komt, waardoor potentiële kopers worden beschermd tegen
misleiding.”
5.7.
De officier van justitie heeft ter nadere onderbouwing van dit standpunt ter zitting nog het volgende aangevoerd:
Elke vorm van softwarematige aanpassing die niet door de fabrikant is uitgevoerd, leidt tot het vervallen van de garantie op die componenten. En door de manipulatie van de kilometerstand en software is het consumentenrecht niet meer van toepassing. De verkoper kan geen garantie bieden op een product dat niet voldoet aan de wettelijke eisen. Daarom zal een gerenommeerde dealer of fabrikant nooit de kilometerstand van een voertuig opnieuw programmeren.
Onduidelijk blijft wat de werkelijke kilometerstand is, nu deze op verschillende (soms wel vijf) plekken in de auto wordt bijgehouden. Het terugzetten van de kilometerstand naar een vermoedelijke waarde of het verkrijgen van een nieuwe RDW-keuring kan voornoemde gevolgen van de softwarematige manipulatie niet ongedaan maken. Een RDW-keuring biedt dan ook geen oplossing.
Door het voertuig te vernietigen, wordt de integriteit van voertuigregistratie beschermd. Het voorkomt dat een gemanipuleerd voertuig opnieuw op de markt komt. Potentiële kopers worden door de maatregel beschermd tegen misleiding. Aldus, om het bedrog te stoppen en de verkeersveiligheid te waarborgen, dient het betreffende voertuig te worden onttrokken aan het verkeer.
5.8.
De rechtbank is het eens met wat de officier van justitie ter onderbouwing van de vordering heeft aangevoerd en komt daarom tot de conclusie dat de vordering tot onttrekking aan het verkeer moet worden toegewezen. Het strafbare feit van artikel 70m Wegenverkeerswet 1994 is met de auto begaan; de kilometerstand beïnvloeden is met de auto gedaan. De auto kan met deze onjuiste kilometerstand niet terug in het verkeer worden gebracht.
5.9.
In dit geval kan de rechtbank niet komen tot een toets of de maatregel proportioneel is. De auto mag gewoon niet meer het economische verkeer in. Het standpunt van klager wordt daarom verworpen.
5.10.
De raadsman van klager heeft ter zitting ten slotte nog aangevoerd dat het mogelijk zou moeten zijn dat de kilometerstand van de auto wordt gecorrigeerd, waarna de auto wel weer in het verkeer zou kunnen worden gebracht.
De officier van justitie heeft daartegen ingebracht dat – anders dan bij auto’s met een verborgen ruimte – het niet alleen om de kilometerstand op het dashboard van de auto gaat, maar dat de kilometerstand ook op andere plaatsen in de auto wordt geregistreerd. Niet valt vast te stellen wat de juiste kilometerstand zou moeten zijn.
Gelet op de betwisting van deze mogelijkheid door de officier van justitie, ziet de rechtbank geen aanleiding de beslissing aan te houden, totdat nader onderzoek zal kunnen worden gedaan.
5.11.
Omdat de vordering van de officier van justitie toewijsbaar is, moet het klaagschrift van klager tot teruggave van de auto ongegrond worden verklaard (zie hiervoor onder 5.4).
5.12.
De rechtbank geeft de officier van justitie nadrukkelijk in overweging (nog) niet tot vernietiging van de auto over te gaan, maar in ieder geval de cassatietermijn af te wachten, en – indien cassatie zal worden ingesteld – de beslissing van de Hoge Raad af te wachten.
6.Beslissing
De rechtbank
raadkamernummer 24-018976
6.1.
wijst de vordering toe en bepaalt dat de inbeslaggenomen auto VW Golf GTi, kenteken [kenteken] , wordt onttrokken aan het verkeer;
raadkamernummer 24-018343
6.2.
verklaart het klaagschrift van klager ongegrond.
raadkamernummer 24-028681
6.3.
verklaart het klaagschrift van klager ongegrond.
Deze beslissing is gegeven door mr. L.J. Saarloos, rechter, in tegenwoordigheid van
J.G. Heebink, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 5 december 2024.
J.G. Heebink, griffier, en in het openbaar uitgesproken op 5 december 2024.
Tegen de beslissing van de staat voor klager/belanghebbende beroep in cassatie bij de Hoge Raad open, in te stellen bij de griffie van deze rechtbank, binnen veertien (14) dagen na de betekening van deze beslissing.