ECLI:NL:RBGEL:2024:835

Uitspraak

RECHTBANK GELDERLAND

Civiel recht

Kantonrechter

Zittingsplaats Nijmegen

Zaaknummer: 10356461 \ CV EXPL 23-610

Vonnis van 2 februari 2024

in de zaak van

STICHTING FERTILITEITSZORG ZUID NEDERLAND / NIJ GEERTGEN,

te Elsendorp, gemeente Gemert-Bakel,

eisende partij in conventie,

verwerende partij in reconventie,

hierna te noemen: SFZN,

gemachtigde: Janssen & Janssen c.s. Gerechtsdeurwaarders B.V.,

tegen

[ged. in conv. + eis. in reconv.],

te [plaats] ,

gedaagde partij in conventie,

eisende partij in reconventie,

hierna te noemen: [ged. in conv. + eis. in reconv.] ,

gemachtigde: mr. T.D.D. Loeffen.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- het tussenvonnis van 12 mei 2023;

- de brief van SFZN van 26 juli 2023 met producties 7 en 8;

- de mondelinge behandeling op 27 juli 2023, de aantekeningen daarvan en het verkort proces-verbaal van mondelinge behandeling;

- de akte uitlating van SFZN van 1 september 2023 met productie 9;

- de antwoordakte van [ged. in conv. + eis. in reconv.] van 27 oktober 2023.

1.2.

Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.

SFZN is een centrum voor vruchtbaarheidsbehandelingen.

2.2.

[ged. in conv. + eis. in reconv.] heeft zich met haar partner tot SFZN gewend omdat zij op natuurlijke wijze geen kinderen kon krijgen.

2.3.

[ged. in conv. + eis. in reconv.] en haar partner hebben op 10 november 2021 een intakegesprek gehad bij SFZN. Zij hebben daar het document ‘Informed Consent Zorgkosten en Zorgverzekeraars’ van SFZN ondertekend. Daarin staat onder meer het volgende:

“(…) Met de ondertekening van deze brief:

 Geeft u aan dat u kennis heeft genomen van deze informatie en de huidige tarieven welke zijn gepubliceerd op onze website www.nijgeertgen.nl

 Dat u gedurende uw hele behandeling op de hoogte bent van de dan geldende tarieven die op onze website staan en dat u uw financiële verplichtingen aan ons behandelcentrum zal voldoen. (…)”

2.4.

Van 10 november 2021 tot 22 maart 2022 is [ged. in conv. + eis. in reconv.] bij SFZN in behandeling geweest.

2.5.

SFZN heeft aan [ged. in conv. + eis. in reconv.] in de periode van 25 januari 2022 tot en met 28 juni 2022 acht facturen gestuurd.

2.8.

SFZN heeft voor de facturen in mei en juni 2022 betalingsherinneringen en aanmaningen aan [ged. in conv. + eis. in reconv.] gestuurd. Daarna heeft SFZN een deurwaarder ingeschakeld, die in juni, juli en augustus 2022 aanmaningen heeft gestuurd aan [ged. in conv. + eis. in reconv.] . Ondanks die aanmaningen en een laatste sommatie op 24 november 2022, heeft [ged. in conv. + eis. in reconv.] de facturen niet betaald.

3.Het geschil

in conventie en in reconventie

3.1.

SFZN vordert dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] , bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis, zal worden veroordeeld om € 9.711,85 aan haar te betalen, alsmede de wettelijke rente over

€ 8.595,48 vanaf 9 februari 2023 tot aan het moment van volledige betaling. Ook vordert zij veroordeling van [ged. in conv. + eis. in reconv.] in de proceskosten.

3.2.

SFZN heeft het bedrag van € 9.711,85 als volgt opgebouwd.

- hoofdsom (totaalbedrag 8 facturen) € 8.595,48

- rente tot 9 februari 2023 € 142,60

- incassokosten
€ 973,77

- totaal € 9.711,85

3.3.

SFZN legt aan haar vordering ten grondslag dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] is tekortgeschoten in de nakoming van haar betalingsverplichting, die voortvloeit uit de geneeskundige behandelingsovereenkomst. De vertragingsschade die zij als gevolg daarvan heeft opgelopen vordert zij als wettelijke rente, genoemd in artikel 6:119 BW. Verder stelt zij op grond van artikel 6:74, 6:95 en 6:96 lid 2 onder c en lid 6 BW aanspraak te kunnen maken op de daadwerkelijk en volgens haar in alle redelijkheid gemaakte buitengerechtelijke incassokosten van € 973,77.

3.4.

[ged. in conv. + eis. in reconv.] voert gemotiveerd verweer en betwist de verschuldigdheid van de facturen. Zij voert, samengevat, aan dat SFZN haar niet voorafgaand aan de behandelingen heeft geïnformeerd over de omvang van de te leveren prestaties en de daaraan verbonden kosten. Daarmee heeft SFZN de op haar, als zorgaanbieder, rustende informatieverplichting geschonden, die is opgenomen in artikel 7:448 BW, artikel 38 Wet Marktordening Gezondheidszorg (Wmg), artikel 10 lid 1 Wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz) en in artikel 4 en 5 van de Regeling transparantie zorgaanbieders. Het is daarom juist SFZN die is tekortgeschoten in de nakoming van haar verplichtingen uit de geneeskundige behandelingsovereenkomst. Deze tekortkoming rechtvaardigt de gedeeltelijke ontbinding van de overeenkomst, aldus [ged. in conv. + eis. in reconv.] . Subsidiair voert zij aan dat het in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar is in de zin van artikel 6:248 BW dat SFZN haar houdt aan haar verplichting om het volledige loon te betalen.

3.5.

[ged. in conv. + eis. in reconv.] vordert in reconventie dat de kantonrechter bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, de geneeskundige behandelingsovereenkomst gedeeltelijk zal ontbinden, namelijk voor zover het haar betalingsverplichting betreft. Ook vordert zij veroordeling van SFZN in de proceskosten, te vermeerderen met de nakosten, beide te voldoen binnen 14 dagen na dagtekening van het vonnis en te vermeerderen met de wettelijke rente daarover indien voldoening van die kosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt.

3.6.

SFZN voert in reconventie het verweer dat zij [ged. in conv. + eis. in reconv.] voldoende heeft geïnformeerd over de kosten van de behandelingen.

3.7.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.

4.De beoordeling

4.1.

Vanwege de samenhang tussen de vorderingen in conventie en die in reconventie zal de kantonrechter deze gezamenlijk bespreken.

4.2.

Niet in geschil is dat tussen partijen een geneeskundige behandelingsovereenkomst tot stand is gekomen en dat SFZN op grond van artikel 7:461 juncto 7:405 BW recht heeft op loon voor de in opdracht van [ged. in conv. + eis. in reconv.] uitgevoerde fertiliteitsbehandelingen. Partijen zijn schriftelijk overeengekomen dat SFZN haar tarieven als gepubliceerd op haar website in rekening zou brengen (2.3). Niet is gesteld dat zij daar bij de facturering van is afgeweken, zodat [ged. in conv. + eis. in reconv.] in beginsel gehouden is de in rekening gebrachte bedragen te voldoen. Dat is slechts anders, indien de geneeskundige behandelingsovereenkomst, zoals in reconventie is gevorderd, gedeeltelijk (voor wat betreft deze betalingsverplichting) wordt ontbonden wegens een tekortkoming in de nakoming van de informatieverplichting van SFZN, zoals [ged. in conv. + eis. in reconv.] heeft gesteld en SFZN heeft betwist.

Informatieverplichting zorgaanbieder

4.3.

Een zorgaanbieder (zoals in dit geval SFZN) is gehouden om de patiënt of cliënt vooraf te informeren over het voor de prestatie in rekening te brengen tarief. Dat is vastgelegd in artikel 38 van de Wmg:

"1. Zorgaanbieders informeren hun patiënten tijdig en zorgvuldig omtrent het voor de prestatie in rekening te brengen tarief.

(...)

3. De zorgautoriteit kan nadere regels stellen betreffende het door zorgaanbieders:
a.bekendmaken van tarieven;
b.specificeren van op verrichte prestaties betrekking hebbende rekeningen. 4. Zorgaanbieders maken informatie openbaar over de eigenschappen van aangeboden prestaties en diensten, op een zodanige wijze dat deze gegevens voor consumenten gemakkelijk vergelijkbaar zijn. Deze informatie betreft in ieder geval de tarieven en de kwaliteit van de aangeboden prestaties en diensten."

In de parlementaire toelichting hierop^[1]staat hierover:

"Artikel 36 [
nu artikel 38, toevoeging kantonrechter] verplicht zorgaanbieders allereerst te zorgen voor een goede kenbaarheid van de eigenschappen van het aangebodene en de daarvoor te berekenen tarieven. Goede voorlichting over tarieven behoort tot de zorgvuldige informatieverstrekking die van een zorgaanbieder ten opzichte van een patiënt mag worden verwacht, ter voorkoming van vergissingen, misverstanden en onregelmatige declaraties. Het eerste lid sluit aan op de bepaling in de Wet op de geneeskundige behandelovereenkomst (artikel 7:448 BW)."

4.4.

Over deze informatieverplichting heeft de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) nadere regels vastgesteld. Deze regels zijn opgenomen in de Regeling transparantie zorgaanbieders (hierna: de Transparantieregeling). In artikel 4 lid 3 van de Transparantieregeling, zoals die luidde tot 1 juli 2023^[2], is bepaald dat de zorgaanbieder de consument informeert over tarieven die voor de consument van belang zijn. In de toelichting op dit artikel staat dat de consument over die informatie moet beschikken waarmee hij in voorkomende gevallen kan beoordelen wat hij zal moeten betalen voor de betreffende zorgverlening. Artikel 5 lid 1 van de Transparantieregeling bepaalt dat de informatie tijdig aan de consument moet worden verstrekt. In de toelichting op dit artikel staat dat tijdig betekent dat de informatie aan de consument moet zijn verstrekt vóórdat de levering van de zorg is gestart. Verder is in artikel 5 lid 3 bepaald dat, als op enig moment blijkt dat de behandeling langer duurt en/of de kosten van zorg hoger uitvallen dan aangegeven, de zorgaanbieder de consument hierover zo spoedig mogelijk informeert.

4.5.

Het is op grond van artikel 150 Rv in beginsel aan [ged. in conv. + eis. in reconv.] om voldoende feiten en omstandigheden te stellen, en zo nodig te bewijzen, die de conclusie kunnen dragen dat SFZN is tekortgeschoten in haar informatieverplichting. Omdat de verslaglegging van de contactmomenten tussen partijen (in het medisch dossier) zich in het domein van SFZN bevindt, rust evenwel op SFZN een verzwaarde motiveringsplicht voor haar betwisting dat zij daarin is tekortgeschoten.^[3]SFZN is ter zitting in de gelegenheid gesteld om haar betwisting nader (met stukken) te onderbouwen. In dat kader heeft zij haar verslaglegging van de contactmomenten overgelegd (naast het reeds overgelegde Informed Consent formulier).

4.6.

Volgens [ged. in conv. + eis. in reconv.] is de verwijzing op het Informed Consent formulier naar de tarieven op de website van SFZN onvoldoende specifiek en biedt deze een ‘carte blanche’. Zij erkent dat op 10 november 2021 het behandelplan is besproken, in de zin van het volgen van een behandeling om zwanger te raken, met de daaraan verbonden kosten van

€ 4.500,00. Met dat behandelplan heeft zij ingestemd. Er is toen niet gesproken over een aantal behandelingen dan wel pogingen. In de door SFZN overgelegde verslaglegging van de contactmomenten tussen SFZN en [ged. in conv. + eis. in reconv.] ná 10 november 2021 is niet vermeld dat een ‘nieuwe poging’, zoals genoemd in de aantekening van 9 februari 2022 en een ‘allerlaatste poging’, zoals genoemd in de aantekening van 14 maart 2022, niet onder de behandeling worden begrepen en aanvullende kosten met zich zouden brengen.

Omdat SFZN is tekortgeschoten in haar informatieverplichting, in elk geval voor zover de kosten van de behandeling méér dan € 4.500,00 zouden bedragen, vordert zij de ontbinding van de overeenkomst voor dat deel van haar betalingsverplichting en bestaat er geen grondslag voor toewijzing van een hoger bedrag.

4.7.

SFZN is daarentegen van mening dat zij [ged. in conv. + eis. in reconv.] wel voldoende heeft geïnformeerd over de tarieven van de behandeling. Zij heeft [ged. in conv. + eis. in reconv.] (en haar partner) bij het intakegesprek op 10 november 2021, dus voorafgaand aan de behandeling, het Informed Consent formulier laten tekenen. Daarmee heeft [ged. in conv. + eis. in reconv.] getekend voor de bekendheid met de geldende tarieven voor de behandeling zoals die zijn te vinden op haar website. Bij het intakegesprek heeft SFZN verder het behandelplan besproken en [ged. in conv. + eis. in reconv.] gewezen op de globale kosten van de behandeling van € 4.500,00, volgens haar op basis van het op dat moment opgestelde behandelplan. Zij verwijst ter onderbouwing hiervan naar de verslaglegging van de contactmomenten. Uit de aantekening van 3 februari 2022 blijkt dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] , na de onsuccesvolle eerste behandeling – waarvoor de kosten van € 4.500,00 waren opgegeven – een tweede poging wenste. Zij heeft [ged. in conv. + eis. in reconv.] gewezen op de aanvullende kosten daarvan, zo stelt SFZN, al is daarvan geen aantekening gemaakt. Uit de aantekening van 18 maart 2022 blijkt volgens haar ten slotte dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] , nadat de tweede poging ook niet succesvol bleek te zijn, door wenste te gaan met de behandeling, ondanks het advies van de behandelaar om te stoppen. Feitelijk is er daardoor sprake van een voortgezette behandeling op basis van de tarieven die ook in het eerdere deel van de behandeling van toepassing waren en waarvan [ged. in conv. + eis. in reconv.] op de hoogte was, aldus SFZN.

4.8.

De kantonrechter is van oordeel dat SFZN niet (al) heeft voldaan aan haar informatieverplichting met de enkele verwijzing in het Informed Consent formulier naar de op haar website gepubliceerde tarieven. Zonder nadere toelichting om welke op de website genoemde tarieven voor welke aangewezen behandeling het specifiek gaat, is het voor de patiënt op voorhand onvoldoende inzichtelijk hoeveel er uiteindelijk zal moeten worden betaald.

4.9.

Uit de door SFZN overgelegde verslaglegging van het intakegesprek van

10 november 2021 blijkt dat die toelichting alsnog mondeling aan [ged. in conv. + eis. in reconv.] is gegeven. Weliswaar kan daaruit niet worden opgemaakt wat het behandelplan exact inhield, maar wel dat is gesproken over ICSI en IVF, dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] op dat moment 44 jaar was, en:
“Kosten a 4500 benoemd. Behandeling tot 45 jaar”. Een gespecificeerde kostenopgave ontbreekt. Anders dan SFZN meent, kan uit de verslaglegging niet worden afgeleid dat is besproken dat dit bedrag telkens voor iedere poging opnieuw geldt. Integendeel, nergens uit blijkt dat is toegelicht dat de behandeling in omvang of duur is beperkt, met uitzondering van de beperking in leeftijd. Tot dat moment mocht [ged. in conv. + eis. in reconv.] er dan ook zonder meer vanuit gaan dat het loon het bedrag van € 4.500,00 niet zou overstijgen. Weliswaar blijkt uit een notitie dat de behandeling ook na de 45e verjaardag van [ged. in conv. + eis. in reconv.] op 13 maart 2022 nog enkele dagen is voortgezet, maar daaruit valt niet op te maken dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] ervoor is gewaarschuwd dat dit al meerkosten zou meebrengen en tot welk bedrag. Dat had wel op de weg van SFZN gelegen.

4.10.

Het voorgaande brengt de kantonrechter tot het oordeel dat als onvoldoende betwist is komen vast te staan dat SFZN is tekortgeschoten in haar informatieverplichting als neergelegd in artikel 38 Wmg en in artikel 4 lid 3 en 5 lid 3 van de Transparantieregeling. Uit artikel 10 lid 1 Wkkgz kan naar het oordeel van de kantonrechter geen verdergaande informatieverplichting worden afgeleid. Daarin is enkel bepaald dat de zorgaanbieder informatie verstrekt teneinde de patiënt in staat te stellen een weloverwogen keuze te maken tussen verschillende zorgaanbieders. Niet is gesteld dat [ged. in conv. + eis. in reconv.] door de hiervoor gemelde prijsopgave in die keuze is belemmerd, zodat daaraan voorbij wordt gegaan.

4.11.

Deze schending van de informatieverplichting rechtvaardigt een gedeeltelijke ontbinding van de geneeskundige behandelingsovereenkomst voor zover de daaruit voortvloeiende betalingsverplichting van [ged. in conv. + eis. in reconv.] het bedrag van € 4.500,00 overstijgt. De vordering in reconventie zal dan ook in zoverre worden toegewezen. Een verdergaande ontbinding van de overeenkomst zal worden afgewezen, omdat SFZN [ged. in conv. + eis. in reconv.] over het beloop van het loon tot dat bedrag wel voldoende had geïnformeerd. Dit betekent dat de door SFZN in conventie gevorderde betaling van de facturen zal worden toegewezen tot een bedrag van € 4.500,00.

Wettelijke rente

4.12.

[ged. in conv. + eis. in reconv.] voert aan dat, voor zover de wettelijke rente al kan worden toegewezen, de duur van de procedure buiten beschouwing moet worden gelaten dan wel dat deze pas 14 dagen na het te wijzen vonnis gaat lopen, omdat SFZN bij de dagvaarding dan wel voorafgaand aan de mondelinge behandeling niet alle relevante informatie heeft overgelegd.

4.13.

Dat verweer wordt niet gevolgd, omdat SFZN pas na de dagvaarding op de hoogte raakte van het verweer van [ged. in conv. + eis. in reconv.] . De gevorderde wettelijke rente zal worden toegewezen over € 4.500,00, te berekenen over de telkens per factuur vervallen betaaltermijn (totdat de facturen het totaalbedrag van € 4.500,00 overschrijden) tot aan de dag van volledige betaling.

Buitengerechtelijke incassokosten

4.14.

SFZN maakt in conventie aanspraak op een vergoeding van de buitengerechtelijke incassokosten. De vergoeding waarop ingevolge het Besluit vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten aanspraak kan worden gemaakt is slechts toewijsbaar voor zover de hoofdsom wordt toegewezen. De vergoeding voor buitengerechtelijke incassokosten, berekend aan de hand van de toewijsbare hoofdsom van

€ 4.500,00, bedraagt € 695,75 inclusief btw.

Proceskosten

4.15.

Omdat [ged. in conv. + eis. in reconv.] en SFZN zowel in conventie als in reconventie beiden gedeeltelijk in het (on)gelijk zijn gesteld, zullen de proceskosten worden gecompenseerd in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.

5.De beslissing

De kantonrechter

in conventie

5.1.

veroordeelt [ged. in conv. + eis. in reconv.] tot betaling aan SFZN van € 4.500,00 (inclusief btw), te vermeerderen met de wettelijke rente over de per factuur vervallen betaaltermijn (totdat de facturen het totaalbedrag van € 4.500,00 overschrijden), tot aan de dag van volledige betaling;

5.2.

veroordeelt [ged. in conv. + eis. in reconv.] tot betaling aan SFZN van € 695,75 als vergoeding voor de buitengerechtelijke incassokosten;

5.3.

verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

5.4.

compenseert de proceskosten in die zin, dat elke partij de eigen kosten draagt;

5.5.

wijst het meer of anders gevorderde af;

in reconventie

5.6.

ontbindt de geneeskundige behandelingsovereenkomst voor zover de betalingsverplichting van [ged. in conv. + eis. in reconv.] het bedrag van € 4.500,00 inclusief btw overstijgt;

5.7.

compenseert de proceskosten in die zin, dat elke partij de eigen kosten draagt;

5.8.

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.J.P. Heijmans en in het openbaar uitgesproken op

2 februari 2024.

25115\636