Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaaknummer / rolnummer: C/05/361954 / HA ZA 19-158
Vonnis in incident van 5 februari 2020
in de zaak van
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
SMIKHOUSE B.V.,
gevestigd te Sittard,
eiseres in de hoofdzaak,
verweerster in het incident,
advocaat mr. J.G.C. van Baar te Sittard,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
DRUKKERIJ PRINTBEST B.V.,
gevestigd te Kerkdriel, gemeente Maasdriel,
gedaagde in de hoofdzaak,
eiseres in het incident,
advocaat mr. M.J.W. van Osch te Buren Gld.
Partijen zullen hierna Smikhouse en Printbest genoemd worden.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het vonnis van 13 november 2019,
- de exceptie van onbevoegdheid, tevens conclusie van antwoord,
- de conclusie van antwoord in het incident.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald in het incident.
2.De feiten
2.1.
Smikhouse is een drukkerij en is actief in de grafische branche, waarbinnen zij drukwerk levert en webwinkels bouwt en onderhoudt.
2.2.
Partijen hebben op 1 juli 2014 een overeenkomst gesloten voor de duur van 36 maanden, ingaande op 1 juni 2014 (hierna: de overeenkomst). Op grond van de overeenkomst heeft Smikhouse aan Printbest om niet een webshop ter beschikking gesteld. Daar staat tegenover dat Printbest al haar uit te besteden drukwerk, dat via de bestelmodule van Smikhouse kan worden besteld, aan Smikhouse gunt.
2.3.
In de overeenkomst, waarin Printbest ‘afnemer’ wordt genoemd, is onder meer het volgende vermeld:
Artikel 1. Gegevensverstrekking
1. (…)
2. (…)
3. De afnemer dient indien Smikhouse dit wenst een accountantsverklaring te overleggen die aantoont dat alle verkochte producten die ook door Smikhouse geleverd konden worden daadwerkelijk door Smikhouse zijn geleverd tenzij een schriftelijke verklaring van Smikhouse voorhanden is met toestemming om een andere leverancier te kiezen.
(…)
Artikel 9. Afnamequoterinq, kwaliteit, facturering, non-concurrentiebeding
1. Afnemer gaat akkoord om al zijn uit te besteden orders die plaatsbaar zijn in de bestelmodule van Smikhouse (www.smikhousepremium.com) ook geplaats zullen worden in dit bestelsysteem. Afnemer heeft alleen het recht om opdrachten elders te plaatsen indien Smikhouse hier schriftelijke toestemming heeft voor gegeven.
(…)
Artikel 15. Algemene (contractuele) voorwaarden
Op alle leveringen door Smikhouse zijn de algemene leveringsvoorwaarden van Smikhouse (zijnde de algemene voorwaarden van het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen) van toepassing tenzij in deze overeenkomst anders is vermeld. De afnemer verklaart een exemplaar van deze voorwaarden te hebben ontvangen door ondertekening van deze overeenkomst.
(…)
Artikel 20. Geschillenbeslechting
1. Indien uit deze overeenkomst of nadere overeenkomsten een geschil ontstaat, verplichten partijen zich om daarvoor een minnelijke oplossing te zoeken door middel van mediation (conflictbemiddeling). Daartoe wordt door beide partijen een onafhankelijke bemiddelaar benoemd, die aan partijen bijstand verleent om een oplossing voor het geschil te vinden, welke in een vaststellingovereenkomst neergelegd wordt.
2. In het geval een geschil niet op de in lid 1 aangegeven wijze tot een oplossing gebracht is, zal het geschil voorgelegd worden aan het arbitragecollege conform de te dezen toepasselijke algemene voorwaarden.
3. Arbiters zijn bevoegd om de geheel of ten dele in het ongelijk gestelde partij geheel of ten dele te veroordelen in de kosten van de arbitrage, die van de andere partij daaronder begrepen, tot een door de arbiters vast te stellen bedrag.
2.4.
Na opzegging door Printbest is de overeenkomst beëindigd per 1 juni 2017.
2.5.
Smikhouse heeft bij brief van 23 augustus 2018 Printbest verzocht om (kopieën van) de aangifte vennootschapsbelasting, jaarrekening, kolommenbalans en kostenrekening te verstrekken. Printbest heeft aan het verzoek geen gehoor gegeven.
2.6.
Bij brief van 1 augustus 2019 heeft Smikhouse Printbest gesommeerd om binnen 5 dagen de gegevens te verstrekken.
2.7.
Printbest heeft de gevraagde gegevens niet verstrekt.
3.het geschil in het incident
3.1.
Printbest vraagt de rechtbank – samengevat – Smikhouse niet-ontvankelijk te verklaren en haar te veroordelen in de kosten van het incident, alsmede de nakosten, te vermeerderen met de wettelijke handelsrente vanaf 14 dagen na het vonnis. Volgens Printbest is de rechtbank niet bevoegd om van het geschil kennis te nemen.
3.2.
Smikhouse voert aan dat de rechtbank wel bevoegd is.
4.De beoordeling van het incident
Mediation
4.1.
Onder verwijzing naar artikel 20 lid 1 van de overeenkomst stelt Printbest dat Smikhouse niet-ontvankelijk moet worden verklaard omdat tussen partijen een mediationbeding is overeengekomen. Dat beding schrijft dwingend voor dat partijen een mediator moeten benoemen indien uit de overeenkomst een geschil ontstaat. Smikhouse voert aan dat een mediationbeding niet afdwingbaar is.
4.2.
Gelet op de aard van het middel van mediation staat het beide partijen te allen tijde vrij hun medewerking daaraan alsnog te onthouden, dan wel die om hen moverende redenen te beëindigen (ECLI:NL:HR:2006:AU3724). Dat het mediationbeding, zoals Printbest stelt, dwingend is voorgeschreven maakt, gezien het vrijblijvende karakter van de deelname aan mediation, niet dat deelname aan mediation kan worden afgedwongen en evenmin dat Smikhouse niet-ontvankelijk is haar vorderingen.
Arbitrage
4.3.
Printbest stelt daarnaast dat Smikhouse niet-ontvankelijk moet worden verklaard omdat tussen partijen een arbitragebeding geldt en wijst op artikel 20 lid 2 van de overeenkomst. Daarin is (geparafraseerd) bepaald dat een geschil moet worden voorgelegd aan het arbitragecollege conform de ten dezen toepasselijke voorwaarden, wanneer het geschil niet met mediation tot een oplossing is gebracht. Dat in de Leveringsvoorwaarden van de Grafische Industrie, die Printbest heeft overgelegd, niets is opgenomen over arbitrage doet er niet toe volgens Printbest. Printbest stelt dat in artikel 20 lid 2 van de overeenkomst geduid wordt op het arbitragecollege van het Koninklijk Verbond van Grafische Ondernemingen.
4.4.
Bij de beoordeling is de bedoeling van partijen beslissend. Daarbij gaat om de vraag of partijen voor een bepaald arbitraal college hebben gekozen, of dat zij voor arbitrage in het algemeen hebben gekozen (vgl. ECLI:NL:HR:1985:AC4057). In de overeenkomst wordt verwezen voor het arbitragecollege naar de algemene voorwaarden van het Koninklijk Verband van Grafische Ondernemingen. De algemene voorwaarden zijn branchevoorwaarden. Daaruit volgt dat is bedoeld te kiezen voor arbiters uit de grafische industrie. Dat volgt (ook) uit de stelling van Printbest, die stelt dat arbiters van het door haar genoemde college voldoende deskundig zijn en dat Smikhouse en Printbest allebei ondernemen binnen de grafische branche. Nu de algemene voorwaarden echter geen arbitragebeding bevatten en Smikhouse heeft aangevoerd dat het aangewezen college niet (meer) bestaat, is het beding in de overeenkomst krachteloos geworden. Dit brengt met zich dat de gewone rechter bevoegd is om van het geschil kennis te nemen.
4.5.
Printbest zal in de proceskosten van het incident worden veroordeeld, nu uit het voorgaande volgt dat zij het incident nodeloos heeft veroorzaakt.
5.De beoordeling in de hoofdzaak
5.1.
De rechtbank zal een mondelinge behandeling bevelen in de hoofdzaak en daartoe de zaak verwijzen naar de rol van voor opgave verhinderdata.
6.De beslissing
De rechtbank
in het incident
6.1.
wijst de vordering af,
6.2.
veroordeelt Printbest in de kosten van het incident, aan de zijde van Smikhouse tot op heden begroot op € 543,00,
6.3.
verklaart deze proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad,
in de hoofdzaak
6.4.
verwijst de zaak naar de rol van 19 februari 2020 voor opgave verhinderdata,
6.5.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.H. Steverink en in het openbaar uitgesproken op 8 januari 2020.