Uitspraak
vonnis
RECHTBANK GELDERLAND
Team kanton en handelsrecht
Zittingsplaats Arnhem
zaakgegevens 6192743 \ CV EXPL 17-10324 \ 406 \ 28195
uitspraak van 30 mei 2018
vonnis
in de zaak van
[Eiser]
[woonplaats]
eisende partij
gemachtigde W.U. de Jong
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
Autobedrijf Bochane B.V.
Autobedrijf Bochane B.V.
gevestigd te Arnhem
gedaagde partij
gemachtigde mr. S. Kocken
Partijen worden hierna [Eiser] en Autobedrijf Bochane genoemd.
1.De procedure
1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit het tussenvonnis van 4 oktober 2017 en de daarin genoemde processtukken.
1.2.
Op 7 december 2017 heeft een comparitie van partijen plaatsgevonden. De kantonrechter heeft, op verzoek van partijen, de zaak aangehouden tot 17 januari 2018 vanwege overleg tussen partijen.
1.3.
Partijen hebben de kantonrechter op 2 januari 2018 respectievelijk 16 januari 2018 bericht en verzocht om vonnis te wijzen. Vervolgens is vonnis (nader) bepaald op heden.
2.De feiten
2.1.
[Eiser] laat zich omstreeks februari/begin maart 2015 bij Autobedrijf Bochane informeren over de occasion Nissan Leaf Acenta (hierna: de auto).
2.2.
De auto is een demomodel bij Autobedrijf Bochane. De auto, met kenteken
[kenteken], is een volledig elektrische auto en beschikt niet over een brandstofmotor.
2.3.
In een folder over de Nissan Leaf staat op pagina 9 onder meer:
(…), om u een bereik van 199km te geven (volgens NEDC norm).
2.4.
[Eiser] koopt op 4 maart 2015 de auto van Autobedrijf Bochane. Hij ruilt daarbij een auto in. De waarde van de ingeruilde auto bedraagt € 4.250,00. [Eiser] betaalt het resterende bedrag van € 20.264,00 aan Autobedrijf Bochane.
2.5.
Autobedrijf Bochane hanteert de ‘Algemene Voorwaarden BOVAG autobedrijven koop/repartie & onderhoud’ (hierna: de algemene voorwaarden). Artikel 21 van de algemene voorwaarden luidt, voor zover relevant, als volgt.
Artikel 21 – Geschillenregeling
1. Als er een geschil is over de manier waarop de opdracht of de overeenkomst tot stand is gekomen of is uitgevoerd, kan de consument of de verkoper/reparateur het geschil voorleggen aan de Geschillencommissie Voertuigen. Adres: (…). Consument kan er op dat moment ook voor kiezen om met zijn geschil naar de rechter te gaan.
2. (…)
3. Het geschil moet binnen 12 maanden na de datum waarop de consument bij de verkoper/reparateur heeft geklaagd bij de Geschillencommissie Voertuigen aanhangig worden gemaakt. Is deze keuze voor de geschillencommissie eenmaal gemaakt, dan kan de consument vervolgens alleen nog naar de rechter toe, nadat de geschillencommissie zich eventueel onbevoegd of niet ontvankelijk verklaart, of om een door de geschillencommissie gemaakt bindend advies tijdig door de rechter marginaal te laten toetsen.
(…)
4. De Geschillencommissie Voertuigen doet uitspraak in de vorm van een bindend advies. (…)
5. (…)
6. Een uitspraak van de Geschillencommissie Voertuigen kan niet meer door een rechter aangetast worden als er meer dan twee maanden na de verzending ervan zijn verstreken en er geen beroep op de gewone rechter is gedaan voor een marginale toets.
2.6.
[Eiser] klaagt over de auto bij de BOVAG. De BOVAG bericht [Eiser] bij brief van 24 februari 2016, onder andere, het volgende.
BOVAG-bemiddeling is niet de aangewezen instantie om een technisch oordeel te vellen. (…)
Los daarvan is er ook bij elektrische auto’s sprake van een standaardtest (LA4 of NEDC), vergelijkbaar met auto’s met verbrandingsmotoren. Hierin wordt voor een Nissan Leaf gesproken van 160/175 km. (…) In de dagelijkse praktijk zal het bereik voornamelijk afhangen van externe omstandigheden (buitentemperatuur, neerslag, donker, winterbanden enz.) en gebruik (kachel/airco, snelheid/acceleratie e.d.). In het ongunstigste geval kan dit voor elke volledig elektrische auto meer dan gehalveerd worden. (…)
2.7.
[Eiser] legt vervolgens de zaak voor aan de Geschillencommissie Voertuigen met het verzoek het accupakket te vervangen dan wel de auto zo te herstellen dat de opgegeven actieradius van 199 kilometer (hierna: km) kan worden behaald.
2.8.
Het bindend advies van de Geschillencommissie Voertuigen d.d. 8 augustus 2016 en verzonden op 26 augustus 2016, luidt als volgt.
Standpunt van de consument
Het standpunt van de consument luidt in hoofdzaak als volgt.
Het oplaadsysteem laat steeds verschillende waarden zien, terwijl het rijbereik op de display 100% opgeladen aangeeft. De consument heeft diverse malen bij de ondernemer geklaagd vanaf mei 2015. Er is geen oplossing gekomen. De consument heeft een overzicht van de klachten aan de chef monteur overhandigd. De consument verlangt een nieuw accupakket met eventueel bijbetaling. De auto werd afgeleverd met een accupakket van 24 kWh. De nieuwe heeft een waarde van 30 kWh met een bereik van 250 km.
Ter zitting heeft de consument de betreffende verkoopbrochure laten zien met de tekst waaruit volgens hem zou blijken dat zijn wens om een nieuw accupakket te krijgen terecht is. de gemachtigde voegt daaraan nog toe dat een afwijking van ca. 25% bij benzineauto’s toelaatbaar wordt geacht volgens geldende jurisprudentie, maar hier is sprake van een afwijking van 50% en dat is teveel. Gevraagd naar de rechtsgrond van de vordering stelt de gemachtigde dat het in feite gaat om nakoming van hetgeen ten aanzien van het rijbereik beloofd is. Ten tijde van de aankoop heeft de consument wel een proefritje gemaakt van ca. 15 min. maar is niet gelet op de thans in het geding zijnde aspecten.
Standpunt van de ondernemer
Het standpunt van de ondernemer luidt in hoofdzaak als volgt.
De ondernemer geeft aan de auto een aantal malen te hebben onderzocht naar aanleiding van de klacht. De laatste keer is dat in februari 2016 geweest, waarbij geen technisch defect aan de auto is vastgesteld en de accu voldeed aan de door de fabrikant afgegeven capaciteit. De ondernemer is bereid om de huidige actuele accucapaciteit nogmaals door te meten, waarvoor Nissan Nederland een standaardprocedure kent. Bij een eventueel noodzakelijke vervanging van het accupakket is toestemming nodig van Nissan Nederland.
De ondernemer heeft ter zitting nog meegedeeld dat de kwaliteit van de laadpaal mogelijk een rol kan spelen en dat men niet weet welke laadpaal de consument thuis gebruikt. Alles is afhankelijk van de wijze waarmee er met de auto gereden wordt. Ook slaat het computersysteem gegevens voor ritten op en berekent op basis daarvan de nog resterende hoeveelheid kilometers die elektrisch gereden kunnen worden. Dat kan dus afwijken van de mogelijkheden in de praktijk. De ondernemer blijft bij zijn mening dat er geen reden is hierin de consument tegemoet te komen.
Deskundigenrapport
De door de commissie ingeschakelde deskundige heeft blijkens zijn rapport, voor zover thans van belang, het volgende vastgesteld.
De deskundige heeft op 7 juli 2016 zijn onderzoek uitgevoerd in aanwezigheid van beide partijen. Hij geeft aan dat de verschillen in het rijbereik, zoals de consument waarneemt veroorzaakt worden door de rijgeschiedenis, de huidige buitentemperatuur en de temperatuur van de accu. M.a.w. verschilt het rijbereik per dag/minuut en dit is inherent aan het product. De deskundige is tenslotte van mening dat de verschillen in het rijbereik die door de consument worden waargenomen inherent zijn aan de programmatuur van het voertuig en dat deze niet te herstellen zijn. Bij het rapport zijn de testresultaten van de accucellen gevoegd, welke geen aanleiding waren voor de deskundige voor nadere opmerkingen.
Beoordeling van het geschil
De commissie heeft het volgende overwogen.
De Commissie ziet in hetgeen door de consument is aangevoerd geen reden om af te wijken van de uitkomsten van het rapport van de door de Commissie ingeschakelde deskundige. Deze heeft vastgesteld dat de conditie van de accu nog ruimschoots toereikend is, gelet op de leeftijd van het voertuig en dat het bij de verwachte actieradius/rijbereik slechts gaat om een indicatie. Die indicatie is weer afhankelijk van diverse factoren, zoals buitentemperatuur, laadconditie, temperatuur van de accucellen en de rijgeschiedenis. Aan de hand van de rijgeschiedenis berekent de computer immers steeds de verdere actieradius en deze kan dus steeds een niet verwachte berekening daarvan tonen.
De uitkomst van het rapport brengt voor de Commissie mee dat er geen rechtens relevant verwijt aan de ondernemer kan worden gemaakt ten aanzien van de werking van het elektrische systeem.
Er dient dan ook als volgt te worden beslist.
Beslissing
Het door de consument verlangde wordt afgewezen.
2.9.
Artikel 26 lid 1 van het Reglement Geschillencommissie Voertuigen luidt als volgt.
Vernietiging van het bindend advies van de commissie kan uitsluitend plaatsvonden door het ter toetsing voor te leggen aan de gewone rechter binnen twee maanden na de verzending van de uitspraak aan partijen. De rechter zal het bindend advies vernietigen, indien de uitspraak in verband met de inhoud of wijze van totstandkoming in de gegeven omstandigheden naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zou zijn. Door niet binnen voornoemde termijn de uitspraak aan de gewone rechter ter toetsing voor te leggen, wordt de uitspraak onaantastbaar.
3.De vordering en het verweer
3.1.
[Eiser] vordert, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad:
primair
A) voor recht te verklaren dat de koopovereenkomst met betrekking tot de auto (met kenteken [kenteken]) in kwestie is ontbonden, dan wel dat op datum van dit vonnis alsnog te ontbinden;
B) Autobedrijf Bochane te veroordelen tot het terugbetalen van de koopprijs aan hem van € 25.514,00 althans, een door de kantonrechter in goede justitie nader te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf datum vonnis tot aan de dag der algehele voldoening tegen behoorlijk bewijs van kwijting;
subsidiair
C) voor recht te verklaren dat de koopovereenkomst met betrekking tot de auto (met kenteken [kenteken]) in kwestie wegens de aangevoerde gronden is vernietigd, dan wel dat op datum van dit vonnis alsnog is vernietigd;
D) Autobedrijf Bochane te veroordelen tot het terugbetalen van de koopprijs aan hem van € 25.514,00 althans, een door de kantonrechter in goede justitie te bepalen bedrag, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf datum vonnis tot aan de dag der algehele voldoening tegen behoorlijk bewijs van kwijting;
zowel primair als subsidiair
E) Autobedrijf Bochane te veroordelen tot het afgeven van het vrijwaringsbewijs van de auto (met kenteken [kenteken]) aan hem vanaf het moment dat de auto op straffe van een dwangsom ad € 150,00 voor iedere dag die gedaagde nalatig blijft na betekening van dit vonnis;
F) Autobedrijf Bochane te veroordelen tot betaling van de buitengerechtelijke incassokosten van € 1.020,14 aan hem;
G) onder veroordeling van Autobedrijf Bochane in de kosten van deze procedure, waaronder begrepen het salaris van de gemachtigde van [Eiser], te voldoen binnen 14 dagen na dagtekening van dit vonnis, en – voor het geval de voldoening van de proceskosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt – te vermeerderen met de wettelijke rente over de proceskosten vanaf bedoelde termijn voor voldoening, alsmede de nakosten.
3.2.
[Eiser] legt aan zijn vorderingen het volgende ten grondslag. De auto geeft, als de auto 100% is opgeladen, altijd een afwijkende actieradius aan. Deze actieradius wijkt structureel en fors af van de fabrieksopgave van 199 km, soms wel bijna 50%. De auto haalt met enige moeite een actieradius van rond de 100 km. De auto beantwoordt daardoor niet aan de (koop)overeenkomst en herstel om ervoor te zorgen dat de auto alsnog aan de overeenkomst beantwoordt, is volgens de deskundige van de Geschillencommissie niet mogelijk. [Eiser] vordert daarom (primair) ontbinding van de koopovereenkomst wegens non-conformiteit. De actieradius van de auto is een – voor [Eiser] – essentieel punt voor de aanschaf van de auto en, alhoewel algemeen bekend is dat een auto doorgaans de volgens de fabrikant verstrekte verbruiksgegevens niet haalt, is bij deze auto de afwijking te extreem. [Eiser] stelt zich dan ook op het standpunt dat er voldoende grond is voor ontbinding van de koopovereenkomst. Subsidiair vordert [Eiser] vernietiging van de koopovereenkomst wegens dwaling. In de verstrekte brochure en de verkoopinformatie, de website van destijds alsook tijdens het verkoopgesprek is een actieradius van 199 km vermeld. [Eiser] mocht erop vertrouwen dat de auto een afstand van 199 km zou kunnen afleggen. In de praktijk is echter sprake van een niet acceptabele afwijking van deze actieradius. Indien [Eiser] voorafgaand beter en duidelijker was geïnformeerd, dan was hij deze koopovereenkomst met Autobedrijf Bochane niet aangegaan en had hij voor een alternatief voertuig gekozen.
3.3.
Autobedrijf Bochane voert gemotiveerd verweer. Zij voert aan dat de uitspraak van de Geschillencommissie Voertuigen onaantastbaar is geworden, omdat deze uitspraak niet binnen twee maanden ter toetsing aan de rechter is voorgelegd. Uit de uitspraak blijkt bovendien dat [Eiser] voor of bij het sluiten van de koopovereenkomst niet aan Autobedrijf Bochane kenbaar heeft gemaakt dat het rijbereik van de auto voor hem essentieel is. Van dwaling kan daarom geen sprake zijn. Autobedrijf Bochane beroept zich voorts op artikel 6:89 Burgerlijk Wetboek (hierna: BW). [Eiser] heeft te laat geklaagd. Autobedrijf Bochane betwist daarnaast dat zij [Eiser] - al dan niet tijdens het verkoopgesprek - heeft gegarandeerd dat de auto een rijbereik van 199 km heeft op een volledig opgeladen accu. Elke verkoper krijgt de instructie dat de actieradius afhankelijk is van rijgeschiedenis en omstandigheden. Autobedrijf Bochane weerspreekt dat destijds dergelijke informatie of garantie over de actieradius van deze auto op de website stond vermeld. In de folder van de importeur wordt een dergelijke garantie evenmin gegeven. In de folder wordt vermeld dat de auto volgens NEDC norm een rijbereik van 199 km heeft. Deze norm is het resultaat van testen onder de meest gunstige omstandigheden en daarom niet representatief voor het rijbereik in de dagelijkse praktijk. De NEDC norm beoogt niet het daadwerkelijke rijbereik te bepalen, maar om een communautaire meetmethode te geven waardoor de consument in staat is de verschillende aangeboden auto’s op onder andere deze punten met elkaar te vergelijken. Afwijkingen van het rijbereik op het display zijn normaal en behoren bij deze auto en deze bestuurder. De te verwachten actieradius is gebaseerd op en afhankelijk van de buitentemperatuur, temperatuur van de accucellen en laadcondities. Voorts wordt daarin de rijgeschiedenis meegenomen, zoals gebruik verlichting, ventilatie, kachel en airco. Deze afwijkingen zijn niet in strijd met de koopovereenkomst, dit is inherent aan het product. Bovendien betwist Autobedrijf Bochane dat sprake is van een afwijking van 50%. Van een tekortkoming van Autobedrijf Bochane is geen sprake. Autobedrijf Bochane betwist ook dat het daadwerkelijk rijbereik niet conform de overeenkomst is.
4.De beoordeling
4.1.
Tussen partijen is na de (ver)koop van de - in rechtsoverwegingen 2.1. en 2.2. bedoelde - auto een geschil ontstaan over de vraag of het rijbereik van deze auto overeenkomt met hetgeen [Eiser] hiervan mocht verwachten. [Eiser] heeft dit geschil op grond van artikel 21 van de algemene voorwaarden aan de Geschillencommissie Voertuigen voorgelegd.
4.2.
De kantonrechter stelt vast dat [Eiser] bij de Geschillencommissie Voertuigen nakoming van de koopovereenkomst tussen partijen, in het bijzonder nakoming van hetgeen hem ten aanzien van het rijbereik is beloofd, heeft gevorderd. [Eiser] heeft bij de Geschillencommissie Voertuigen ter onderbouwing van zijn vordering gesteld dat de auto gebrekkig is, omdat de auto verschillende waardes laat zien omtrent het rijbereik en het feitelijke rijbereik te veel afwijkt (50%) van het beloofde rijbereik uit de verkoopbrochure. De Geschillencommissie Voertuigen heeft op deze grondslag beslist en in haar bindend advies geoordeeld dat er geen rechtens relevant verwijt aan Autobedrijf Bochane kan worden gemaakt ten aanzien van de werking van het elektrische systeem. De Geschillencommissie Voertuigen sluit aan bij de bevindingen van de door haar ingeschakelde deskundige, dat het bij het verwachte rijbereik slechts gaat om een indicatie en dat die indicatie weer afhankelijk is van diverse factoren. Dit maakt dat verschillen in de weergave van het rijbereik inherent zijn aan de programmatuur van de auto en dat deze niet te herstellen zijn. Dit impliceert naar het oordeel van de kantonrechter dat geen sprake is van een gebrek aan de auto of anderszins een tekortkoming van de zijde van Autobedrijf Bochane.
4.3.
Vaststaat voorts dat [Eiser] niet binnen twee maanden na het bindend advies van de Geschillencommissie Voertuigen een beroep heeft gedaan op de gewone rechter voor een marginale toets als bedoeld in artikel 21 lid 6 van de algemene voorwaarden (geciteerd in rechtsoverweging 2.9.). Naar het oordeel van de kantonrechter is het bindend advies daardoor in beginsel onaantastbaar.
4.4.
Autobedrijf Bochane heeft in de conclusie van antwoord aangevoerd dat het bindend advies van de Geschillencommissie Voertuigen tussen partijen (nog steeds) geldt. Zij stelt zich daarom op het standpunt dat de kantonrechter in deze procedure niet (meer) kan beslissen op de vorderingen van [Eiser].
4.5.
De kantonrechter stelt voorop dat in consumentengeschillen een beroep op een bindend adviesbeding in de algemene voorwaarden niet standaard leidt tot niet-ontvankelijkheid van de eisende partij. In artikel 6:236 aanhef en sub n Burgerlijk Wetboek (BW) is - kort samengevat - bepaald dat bij een overeenkomst met een consument als onredelijk bezwarend beding wordt aangemerkt een beding in de algemene voorwaarden dat voorziet in beslechting van een geschil door een ander dan de overheidsrechter, tenzij de consument een termijn is gegund van tenminste een maand om voor beslechting van het geschil door de overheidsrechter te kiezen. Dit betekent dat de consument de keuze heeft tussen enerzijds de in de algemene voorwaarden voorziene wijze van beslechting van het geschil en anderzijds de gerechtelijke procedure bij de gewone rechter. Wanneer de consument van deze wettelijke keuzemogelijkheid gebruik maakt en kiest voor de gewone rechter, dient deze de consument ontvankelijk te verklaren in zijn vordering.
4.6.
Echter, in het onderhavige geval staat vast dat [Eiser] gekozen heeft voor de in de algemene voorwaarden voorziene wijze van beslechting van het geschil, te weten: het bindend advies van de Geschillencommissie Voertuigen. Dit maakt dat [Eiser] in deze procedure bij de overheidsrechter niet-ontvankelijk is in zijn vordering, omdat [Eiser] nu hetzelfde geschil aan de kantonrechter voorlegt als hij aan de Geschillencommissie Voertuigen heeft voorgelegd. De omstandigheid dat [Eiser] in de bindend adviesprocedure bij de Geschillencommissie Voertuigen een andere vordering (nakoming van de koopovereenkomst wegens een gebrek) heeft ingesteld dan bij de kantonrechter (onder meer ontbinding van de arbeidsovereenkomst wegens non-conformiteit en vernietiging van de koopovereenkomst wegens dwaling) leidt niet tot een ander oordeel. De kantonrechter zal [Eiser] niet-ontvankelijk verklaren in zijn vorderingen.
4.7.
De kantonrechter ziet in de gegeven omstandigheden aanleiding de proceskosten te compenseren, in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.
5.De beslissing
De kantonrechter
5.1.
verklaart [Eiser] niet-ontvankelijk in zijn vorderingen;
5.2.
compenseert de proceskosten in die zin dat iedere partij de eigen kosten draagt.
Dit vonnis is gewezen door de kantonrechter mr. M.P.C.J. van Bavel en in het openbaar uitgesproken op 30 mei 2018.