Uitspraak
RECHTBANK Den Haag
Team handel
Zaaknummer: C/09/667626 / HA ZA 24-490
Vonnis van 26 februari 2025
in de zaak van
[eiseres] B.V.te [vestigingsplaats] ,
eiseres,
advocaat: mr. V. Breedveld,
tegen
ORANGE WINGS INVESTMENTS COÖPERATIEF I U.A.te Rotterdam,
gedaagde,
advocaat: mr. G.R.G. Driessen.
Partijen zullen hierna als ‘ [eiseres] ’ en ‘OWIC’ worden aangeduid.
1.De procedure
1.1.
Het procesdossier bestaat uit de volgende stukken:
- de dagvaarding van 7 juni 2024, met producties 1 tot en met 23;
- de conclusie van antwoord, met producties 1 tot en met 21;
- het tussenvonnis van 16 oktober 2024, waarbij de mondelinge behandeling is bepaald;
- de akte van OWIC, met productie 22.
1.2.
De mondelinge behandeling heeft plaatsgevonden op 28 januari 2025. Partijen hebben tijdens de mondelinge behandeling vragen van de rechtbank beantwoord en de advocaten hebben de zaak nader toegelicht. De griffier heeft aantekeningen van de mondelinge behandeling gemaakt.
1.3.
Ten slotte is de datum voor het wijzen van vonnis bepaald op vandaag.
2.De feiten
2.1.
De heer [naam 1] (hierna te noemen: [naam 1] ) is enig aandeelhouder en bestuurder van [eiseres] .
2.2.
[eiseres] is een financiële holding. Zij bezit de meerderheid van aandelen in [bedrijfsnaam 1] B.V. (hierna te noemen: [bedrijfsnaam 1] ).
2.3.
[bedrijfsnaam 1] houdt zich bezig met management consultancy.
2.4.
Mevrouw [naam 2] (hierna te noemen: [naam 2] ) is enig bestuurder en aandeelhouder van Orange Wings B.V. (hierna te noemen: Orange Wings).
2.5.
Orange Wings heeft op 13 juni 2022 5.400 aandelen in [bedrijfsnaam 1] van [eiseres] gekocht. Dit komt overeen met een belang van 30% van de aandelen in [bedrijfsnaam 1] . Zij heeft daarvoor een koopsom van € 1.000.000,00 betaald. Op diezelfde dag hebben enerzijds [eiseres] en [naam 1] en anderzijds Orange Wings en [naam 2] een Shareholders Agreement (hierna te noemen: SHA) gesloten. Orange Wings wordt in de SHA aangeduid als ‘Investor’.
2.6.
Bij e-mail van 18 april 2023 stuurde [naam 2] het volgende naar [naam 1] :
‘Orange Wings is in the middle of a small restructuring. We would like to move our participation in [bedrijfsnaam 1] BV from Orange Wings BV to Orange Wings Investments BV. This is a 100% subsidiary. I am still the only shareholder of both companies and do not plan to go anywhere. This will require a signature from current shareholders. I will be grateful when you sign this at your convenience.’
2.7.
Op 24 april 2023 hebben enerzijds [naam 1] en [eiseres] en anderzijds [naam 2] en Orange Wings een verklaring getekend die strekt tot instemming van de aandelenoverdracht van Orange Wings aan Orange Wings Investments B.V. Verder staat in deze verklaring, voor zover relevant, het volgende:
‘In de nabije toekomst zal (mogelijk) een tweede aandeelhouder toetreden tot Orange Wings Investments B.V., met een ondergeschikt aandelenbelang. Ten gevolge van die participatie zal de uiteindelijke zeggenschap over Orange Wings Investments B.V. (middelijk) bij [naam 2] blijven liggen.
(…)
In verband met het bepaalde in de blokkeringsregeling zoals opgenomen in de statuten van de Vennootschap en de bepalingen uit de aandeelhoudersovereenkomst, verzoekt Orange Wings instemming met de hiervoor omschreven levering van aandelen in het kapitaal van de Vennootschap en medewerking aan de contractsoverneming van de contractsverhouding uit hoofde van de aandeelhoudersovereenkomst ter zake van de Vennootschap.
(…)’
2.8.
Orange Wings heeft op 20 juni 2023 de aandelen in [bedrijfsnaam 1] overgedragen aan haar dochteronderneming Orange Wings Investments B.V.
2.9.
Op 13 november 2023 is OWIC opgericht. De bestuurders van OWIC zijn [naam 2] en mevrouw [naam 3] (hierna te noemen: [naam 3] ).
2.10.
Orange Wings heeft op 19 december 2023 haar aandelen in Orange Wings Investments B.V. overgedragen aan OWIC.
2.11.
Op 28 december 2023 vond een juridische fusie plaats tussen Orange Wings Investments B.V. en OWIC, waarbij Orange Wings Investments B.V. is verdwenen.
2.12.
In de statuten van [bedrijfsnaam 1] (hierna te noemen: de statuten) staat, voor zover relevant, het volgende:
‘(…)
BLOKKERINGSREGELING
Artikel 11
1. Een aandeelhouder die aandelen wenst te vervreemden is verplicht van zijn voornemen daartoe bij aangetekende brief aan de directie mededeling te doen, onder opgave van het aantal te vervreemden aandelen; deze kennisgeving geldt als aanbieding van de overige aandeelhouders.
2. De directie is verplicht binnen zeven dagen na ontvangst van deze mededeling van de inhoud daarvan bij aangetekende brief kennis te geven aan de overige aandeelhouders, die een recht van voorkeur hebben naar evenredigheid van het gezamenlijke bedrag van ieders aandelen, zulks overeenkomstig de navolgende bepalingen.
3. De aandeelhouder die van zijn recht van voorkeur gebruik wenst te maken deelt dat binnen zes weken na ontvangst van de in het vorige lid bedoelde kennisgeving, bij aangetekende brief, aan de directie mede, onder opgave van het aantal aandelen dat hij wenste te verkrijgen, bij gebreke waarvan zijn recht van voorkeur is vervallen.
(…)
13. Ingeval:
(…)
e. een aandeelhouder-rechtspersoon als gevolg van een juridische fusie of splitsing ophoudt te bestaan, alsmede in geval van ontbinding van een rechtspersoon, een vennootschap onder firma, een commanditaire of enigerlei andere vennootschap die eigenares is van een of meer aandelen,
f. door uitgifte, overdracht of andere overgang van aandelen dan wel door een of meer wisselingen in de samenstelling van de directie de zeggenschap over de activiteiten van de onderneming van een aandeelhouder-rechtspersoon door één of meer anderen wordt verkregen in de zin van het S.E.R.-besluit fusiegedragsregels 2000 (zulks ongeacht of die regels op de betreffende verkrijging van toepassing zijn),
moeten de betrokken aandelen aan de overige aandeelhouders worden aangeboden. (…)
14. Blijft degeen, die verplicht is zijn aandelen aan te bieden, ondanks sommatie door de vennootschap, nalatig in de nakoming van enige verplichting in dit artikel omschreven, de verplichting tot levering daaronder begrepen, dan is de vennootschap onherroepelijk gemachtigd die verplichting(en) namens de betrokkene na te komen. Vanaf het tijdstip waarop en zolang als een aandeelhouder nalatig is, kan hij het hem toekomende aan de betrokken aandelen verbonden vergader- en stemrecht niet uitoefenen, terwijl het hem toekomende aan die aandelen verbonden recht op dividend is opgeschort; maakt de vennootschap gebruik van de haar verleende machtiging, dan kan de aandeelhouder zijn bedoelde rechten wederom uitoefenen.
15. Voor de toepassing van dit artikel worden rechten strekkende tot het verkrijgen van aandelen met aandelen gelijkgesteld.
16. Het bepaalde in de voorgaande leden van dit artikel vindt geen toepassing, indien alle overige aandeelhouders schriftelijk hebben verklaard met een bepaalde overgang of voorgenomen vervreemding van aandelen in te stemmen, voor wat betreft vervreemding, mist deze plaatsvindt binnen drie maanden nadat daartoe toestemming werd verleend.
(…)’
2.13.
In de SHA staat, voor zover relevant, het volgende:
‘(…)
1.2
Definitions
(…)
j.
Control: means:
Control: means:
- in case of an entity or company other than a
Stichting Adminstratiekantoor("
’STAK"), the ability to:
Stichting Adminstratiekantoor("
’STAK"), the ability to:
(i) alone or together with one or more subsidiaries, whether or not in concert with others, exercise or cause to exercise more than one-half of the voting rights in the shareholders’ or members’ meeting of such entity or company; or
(ii) the ability to appoint more than one-half of the directors or supervisory directors of such entity or company; or
(iii) to exercise decisive influence with regard to the general course of affairs of such entity or company (…)
(…)
ss.
Transfer: in relation to any Share to directly or indirectly:
Transfer: in relation to any Share to directly or indirectly:
(a) sell, assign, transfer or otherwise dispose of it, including in a Sale;
(b) create or permit to subsist any Encumbrance over it;
(c) direct that another Person should receive it, or assign any right to it;
(d) enter into any agreement in respect of the votes or any other rights attached to it; or
(e) agree, whether or not subject to any condition precedent or subsequent, to do any of the foregoing, except
(i) to the extent conditional on compliance with the terms of this Agreement, or
(ii) the transfer of a Share by operation of law;
7.Transfer of shares
7.1
A transfer of any Shares shall only be permitted in accordance with this Clause 7 (Transfer of Shares), Clause 8 (Lock-Up), Clause 9 (Permitted Transfers), Clause 10 (Right of First Refusal), Clause 11 (Drag-Along Right), Clause 12 (Tag-Along Right), Clause 13 (Mandatory Sale Offers) and Clause 14 (Compulsory Transfer for Founder Shares), and the relevant clauses from the Articles.
(…)
9.Permitted transfers
9.1
Each of the Shareholders shall at all times be entitled to transfer (a "
Permitted Transfer") any Shares held by him to:
Permitted Transfer") any Shares held by him to:
a. a personal holding company under Control of such Shareholder;
b. any other Person as agreed upon by all Shareholders,
provided that:
(i) the Shareholder that transfers his Shares shall notify the other Shareholders in writing of such Permitted Transfer and
(ii) the transferees shall prior to the transfer accede to this Agreement by means of a deed of adherence. The transferring Shareholder under this Agreement shall remain jointly and severally liable with the transferee after a Permitted Transfer unless the Shareholders agree otherwise.
9.2
Investor will be entitled to transfer its shares to another entity Controlled by Investor for any bona-fide corporate restructuring (e.g. due to tax reasons or for estate planning purposes). Such transfer is considered to be a Permitted Transfer, provided that the transferee accedes to this Agreement by means of a deed of adherence and shall be bound by the terms and conditions hereof.
(…)
13.Mandatory Sale Offers
13.1
A Shareholder (including any of its permitted transferees) shall be required to promptly offer all its Shares (the "
Sale Offer") to the other Shareholders (i.e. the Shareholders other than the Shareholder required to make the Sale Offer) on a pro rata basis at nominal value, in the event of:
Sale Offer") to the other Shareholders (i.e. the Shareholders other than the Shareholder required to make the Sale Offer) on a pro rata basis at nominal value, in the event of:
a. a change of control (‘
wijziging van zeggenschap’), as such term applies under the SER Merger Code 2015 (
SER Fusiegedragsregels 2015, irrespective of whether or not such code applies in the relevant circumstance, provided that a change of control based on person- or family law and inheritance law (
personen- en familierecht en erfrecht) shall in no event quality as a change of control) in respect of such Shareholder, without the prior written approval of the other Shareholders;
wijziging van zeggenschap’), as such term applies under the SER Merger Code 2015 (
SER Fusiegedragsregels 2015, irrespective of whether or not such code applies in the relevant circumstance, provided that a change of control based on person- or family law and inheritance law (
personen- en familierecht en erfrecht) shall in no event quality as a change of control) in respect of such Shareholder, without the prior written approval of the other Shareholders;
b. such Shareholder breaching an essential obligation under this Agreement, as judged by a competent court. For the purpose of this Agreement the obligations under Clauses 3.3, 5, 6.1,8,9,10, 21 and 22 shall be deemed essential obligations under this Agreement;
(…)
15.Key Woman Clause
15.1
Parties acknowledge that the involvement of [naam 2] in the Company is a cornerstone to the co-operation between Parties.
15.2
Parties therefore agree that if [naam 2] (directly or indirectly):
(i) ceases to have control over the Investor, and
(ii) if subsequently (due to such change of control) other Shareholders choose not to acquire the Investor’s shares on the basis of Clause 13.1,
then the Investor will transfer all its shares to a foundation (
Stichting Administratiekantoor) so that it will:
Stichting Administratiekantoor) so that it will:
(a) retain the full economic rights of its shares, but
(b) relinquish control in favour of the active Shareholders in the Company.
(…)
25.2
If there is a conflict between a provision of this Agreement and a provision of the Articles, the provisions of this Agreement shall prevail to the extent legally permissible.’
2.14.
Bij e-mail van 15 maart 2024 stuurde [naam 2] het volgende naar [naam 1] :
‘Who is currently on the Management Board? Have we made that official?
Correction: The name of the company owning Clearfield’s shares is
Orange Wings Investments Coöperatief I U.A.’
Orange Wings Investments Coöperatief I U.A.’
2.15.
Op die e-mail reageerde [naam 1] als volgt:
‘Thanx for you thoughts and suggestions for the SHA. I’ll make a new version based upon our shared viewpoints and will get it ready for signing.
If you have any suggestions for a more inspiring way for us as shareholders to deal with all the money we will making in the upcoming years, yes please!
In the meantime. Only I am on the managementboard of [bedrijfsnaam 1] . We’ve made that official in the SHA and the articles of association.’
2.16.
Bij e-mail van 26 april 2024 stuurde [naam 1] het volgende naar [naam 2] en [naam 3] :
‘(…)
Afgelopen woensdag hebben we elkaar gesproken over de gang van zaken de afgelopen maanden waarbij de aandelen van [bedrijfsnaam 1] die Orange Wings oorspronkelijk gekocht heeft, nu in het bezit zijn gekomen van een cooperatieve vereniging.
Ik heb aangegeven dat ik zowel het proces als de uitkomst niet acceptabel vind en op meerdere punten in strijd acht met de statuten en de shareholder agreement. Zoals gezegd, ik ben nooit in zee gegaan met een coöperatieve vereniging en wil dat ook niet. Het is voor mij een black box: een relatief onbekende rechtsvorm (er zijn er maar 3000 van in Nederland tegenover 440.000 BV’s). Bij een besloten vennootschap is bijvoorbeeld heel veel wettelijk geregeld zodat de aandeelhouders een helder juridisch kader hebben. Bij een coöperatie kunnen leden bijvoorbeeld zonder tussenkomst van een notaris in- en uittreden. Je kan van alles afspreken met de leden (ook over de zeggenschap) in ledenovereenkomst waarvan de inhoud niet kenbaar is. Het is niet waar ik voor gekozen heb in het verleden en waar ik mij prettig bij voel in de toekomst.
Onze statuten en de shareholder agreement bevatten een aantal duidelijke artikelen die beschrijven wat er in dit geval dient te gebeuren. Het onafhankelijke juridische advies dat ik daarover heb ingewonnen, stuur ik onderaan deze e-mail mee. Ik benadruk daarbij dat ik niet over één nacht ijs ga. Ik heb dit zeer zorgvuldig bij meerdere experts alsook direct betrokkenen bij de SER fusiecode getoetst en hun standpunt is unaniem.
Ik heb deze ochtend [naam 4] ten kantore van Kragd Notarissen hierover ingelicht. Mijn concrete voorstel is om maandagmiddag een akte te laten passeren waarin de aandelen [bedrijfsnaam 1] BV (5400 stuks) tegen nominale waarde geleverd worden door OWIC aan [eiseres] BV. Omdat het in niemand zijn/haar belang is dit ‘boven de markt’ te laten hangen, heb ik [naam 5] verzocht om, bij het uitblijven van levering van de aandelen aanstaande maandag, dinsdag OWIC te dagvaarden. Dan kunnen we in ieder geval zo snel mogelijk naar een heldere eindsituatie toe. Ik stel voor dat alle partijen zich bij het passeren van deze akte ook verplichten tot geheimhouding.
(…) Hieronder de samenvatting van het onafhankelijk juridisch advies. (…)’
2.17.
Bij e-mail van 30 april 2024 stuurde [naam 2] het volgende naar [naam 1] :
‘(…)
I have explained to you what I was doing with Orange Wings Investments and that I wanted to raise external funding and was preparing for a fund, so you were aware of my plans. You welcomed the change and the professionality that this would bring. You also signed off on the change from Orange Wings BV to Orange Wings Investment BV and you knew the change was to add investors to finance the portfolio. And with this positive change, there is not a change in my control. I was in full control with the BVs and I am in full control with the Fund. I ultimately decide if someone decides with me or not. And if that person does not agree with my approach, worst case scenario, that person can be removed with my vote, as I have a vast majority of the membership rights in the Fund and only need more than 50%.
We ended the meeting Wednesday by committing to investigate your concern about the change of control and get back to you by coming Friday. I was surprised to receive your email 1,5 days later. I am having a hard time following this impatient and aggressive move. After such a great partnership, why the complete change in your actions? I have been a big supporter of [bedrijfsnaam 1] and nothing has changed. I can only think that you want the Clearfield shares, while I paid you EUR 1 million, when your company was not doing well (-200k EBITDA) and now that [bedrijfsnaam 1] is doing better (+ 600k EBITDA) you want to buy these shares for EUR 6k. This feels very unfair and unfounded. (…)
As there has not been a change of control, I will not transfer deliver our shares in [bedrijfsnaam 1] to you for EUR 6k. (…)
As a final note, I reached out to, [naam 4] , the notary that assisted us with the shareholders agreement back in 2022. I understand that he will be circulating a deed of adherence formalizing the accession of the Fund (Orange Wings Investment Coöperatief U.A.) to the shareholders agreement that was already effected per its legal merger with Orange Wings Investment B.V., back in December 2023.(…)’
2.18.
Bij brief van 27 mei 2024 heeft [naam 1] een sommatie gestuurd naar (de advocaat van) OWIC, waarbij werd verzocht om de overdracht van de aandelen tegen de nominale waarde.
3.Het geschil
3.1.
[eiseres] vordert dat de rechtbank voor zover mogelijk bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis:
I. voor recht verklaart dat OWIC jegens [eiseres] tekort is geschoten in de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de statuten van [bedrijfsnaam 1] en de tussen partijen gesloten SHA door de aandelen niet aan te bieden en niet mee te willen werken aan overdracht en levering van de aandelen in [bedrijfsnaam 1] aan [eiseres] tegen nominale waarde;
II. OWIC veroordeelt tot aanbieding en vrije en onbezwaarde overdracht en levering aan [eiseres] van de door OWIC gehouden 5.400 aandelen in het kapitaal van [bedrijfsnaam 1] , tegen gelijktijdige betaling door [eiseres] van de nominale waarde van de aandelen, en voor het overige conform de bepalingen van de notariële akte van 13 juni 2022 zulks binnen 2 weken na datum van het vonnis;
III. bepaalt, voor zover OWIC niet voldoet aan het gevorderde onder II, dat het vonnis in de plaats treedt van een in wettige vorm opgemaakte notariële akte van koop, verkoop en levering van de aandelen, althans dat het vonnis in de plaats treedt van de vereiste/benodigde medewerking van OWIC voor de levering van de aandelen in [bedrijfsnaam 1] aan [eiseres] , een en ander tegen betaling van de nominale waarde door [eiseres] aan OWIC;
een en ander met de veroordeling van OWIC in de proceskosten.
3.2.
[eiseres] legt het volgende aan haar vorderingen ten grondslag. OWIC is op grond van de statuten dan wel de SHA verplicht haar aandelen in [bedrijfsnaam 1] tegen de nominale waarde aan [eiseres] aan te bieden. Ten eerste heeft de overdracht van de aandelen in Orange Wings Investments B.V. door Orange Wings aan OWIC een aanbiedingsplicht geactiveerd, omdat de aandelen in [bedrijfsnaam 1] daarbij indirect zijn overgedragen aan OWIC. Deze (indirecte) overdracht is geen ‘permitted transfer’ in de zin van artikel 9.2 van de SHA. Bovendien zou [naam 2] daardoor haar beslissende zeggenschap over Orange Wings Investments B.V. verloren hebben, wat op zichzelf ook een aanbiedingsplicht activeert, aldus [eiseres] . Ten tweede is een aanbiedingsplicht geactiveerd als gevolg van de fusie tussen Orange Wings Investments B.V. en OWIC. Deze fusie heeft geleid tot een wijziging van de zeggenschap in de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt.
3.3.
OWIC concludeert tot afwijzing van de vorderingen met veroordeling van [eiseres] in de proceskosten. Zij stelt zich primair op het standpunt dat sprake is van een permitted transfer in de zin van artikel 9.2 SHA. OWIC meent subsidiair dat geen sprake is van change of control in de zin van de SHA of een wijziging van zeggenschap in de zin van de statuten, omdat [naam 2] gedurende de hele herstructurering de zeggenschap heeft behouden over het aandelenbelang in [bedrijfsnaam 1] . Aangezien [naam 2] [naam 1] en [eiseres] op de hoogte heeft gebracht van de mogelijk toetreding van nieuwe, externe aandeelhouders en zij daarmee akkoord waren, heeft [eiseres] geen belang bij haar vorderingen. Voorts maakt [eiseres] misbruik van recht om in de gegeven omstandigheden te vorderen dat [naam 2] haar (indirect gehouden) aandelenbelang in [bedrijfsnaam 1] , waarvoor zij € 1.000.000 heeft betaald, voor € 6.000 aan [eiseres] overdraagt. De derogerende werking van de redelijkheid en billijkheid verzet zich eveneens tegen toewijzing van de vorderingen. Tot slot heeft OWIC erop gewezen dat toewijzing van de vordering tot een tekortkoming onder artikel 15 SHA zou leiden, aangezien [naam 2] dan niet langer een ‘key’ betrokkenheid bij [bedrijfsnaam 1] heeft.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover nodig, nader ingegaan.
4.De beoordeling
4.1.
De vraag die in deze zaak voorligt, is of OWIC tekort is geschoten in de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de statuten en/of de SHA en daarom verplicht is haar aandelen in [bedrijfsnaam 1] tegen de nominale waarde aan te bieden aan [eiseres] .
4.2.
De statuten bepalen dat de aandeelhouder in de in artikel 11 lid 13 beschreven gevallen gehouden is haar aandelen aan de medeaandeelhouder aan te bieden. Daarnaast bevat de SHA een aanbiedingsplicht in de in artikel 13 genoemde situaties.
4.3.
In 2023 heeft [naam 2] haar ondernemingen geherstructureerd. Deze herstructurering bestond uit drie stappen:
de overdracht van de aandelen in [bedrijfsnaam 1] door Orange Wings aan Orange Wings Investments B.V.;
de overdracht van de aandelen in Orange Wings Investments B.V. door Orange Wings aan OWIC;
de fusie tussen Orange Wings Investments B.V. en OWIC, waarbij OWIC fungeerde als verkrijgende vennootschap en Orange Wings Investments B.V. als verdwijnende vennootschap.
[eiseres] meent dat OWIC op grond van de gebeurtenissen die hiervoor als stappen 2 en 3 zijn weergegeven verplicht is haar aandelen in [bedrijfsnaam 1] aan te bieden. De rechtbank is van oordeel dat deze gebeurtenissen niet hebben geleid tot de activering van een aanbiedingsplicht. Zij motiveert dit als volgt.
Permitted transfers
4.4.
OWIC beroept zich erop dat bij hiervoor in 4.3 weergegeven stappen 2 en 3 sprake is geweest van zogenoemde permitted transfers in de zin van artikel 9.2 SHA.
4.5.
Bij de beoordeling hiervan neemt de rechtbank tot uitgangspunt dat het bij de uitleg van de SHA aankomt op de zin die partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen en gedragingen mochten toekennen op hetgeen zij te dien aanzien redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. [1] De tekst van de SHA is opgesteld door een notaris. Partijen hebben tijdens de mondelinge behandeling bevestigd dat zij niet specifiek hebben onderhandeld over (de tekst van) de artikel 9.2 SHA. In een dergelijk geval geldt geen bijzondere uitlegmaatstaf, maar is de hiervoor weergegeven Haviltex-maatstaf bepalend. [2]
4.6.
In artikel 9.2 van de SHA staat:
“Investor will be entitled to transfer its shares to another entity Controlled by Investor for any bona-fide corporate restructuring (e.g. due to tax reasons or for estate planning purposes). Such transfer is considered to be a Permitted Transfer, provided that the transferee accedes to this Agreement by means of a deed of adherence and shall be bound by the terms and conditions thereof”
.Partijen zijn in de SHA aldus in aanvulling op – en gelet op artikel 25.2 SHA eventueel in afwijking van – de statuten overeengekomen dat het aandelenbelang in [bedrijfsnaam 1] in het kader van een herstructurering mag worden overgedragen (‘transfer’) aan een andere entiteit als dat op grond van ‘tax reasons’ of ‘estate planning purposes’ wenselijk is.
“Investor will be entitled to transfer its shares to another entity Controlled by Investor for any bona-fide corporate restructuring (e.g. due to tax reasons or for estate planning purposes). Such transfer is considered to be a Permitted Transfer, provided that the transferee accedes to this Agreement by means of a deed of adherence and shall be bound by the terms and conditions thereof”
.Partijen zijn in de SHA aldus in aanvulling op – en gelet op artikel 25.2 SHA eventueel in afwijking van – de statuten overeengekomen dat het aandelenbelang in [bedrijfsnaam 1] in het kader van een herstructurering mag worden overgedragen (‘transfer’) aan een andere entiteit als dat op grond van ‘tax reasons’ of ‘estate planning purposes’ wenselijk is.
4.7.
De herstructurering van de vennootschappen van [naam 2] heeft in drie stappen (zoals weergegeven in 4.3) plaatsgevonden. [naam 1] en [eiseres] hebben op verzoek van [naam 2] met de in 2.7 weergegeven verklaring ingestemd met stap 1 van de herstructurering. In deze verklaring is opgenomen dat in de nabije toekomst (mogelijk) een tweede aandeelhouder met een ondergeschikt aandelenbelang zal toetreden tot Orange Wings Investments B.V. De zeggenschap over Orange Wings Investments B.V. zal daarbij (middellijk) bij [naam 2] blijven liggen, aldus de verklaring.
4.8.
Nadat in juni 2023 stap 1 van de herstructurering was doorgevoerd hield [naam 2] via Orange Wings alle aandelen in Orange Wings Investments B.V., welke vennootschap op haar beurt de aandelen in [bedrijfsnaam 1] hield. [naam 2] heeft in december 2023 de stappen 2 en 3 van de herstructurering doorgevoerd. [naam 2] stelt dat zij via Orange Wings 91% van de zeggenschapsrechten binnen OWIC houdt, hetgeen niet is weersproken door [eiseres] . OWIC houdt op haar beurt de aandelen in [bedrijfsnaam 1] . De situatie na realisatie van de stappen 2 en 3 verschilt dus als volgt van die nadat stap 1 was gerealiseerd:
- i) Orange Wings Investments B.V. is vervangen door OWIC (een coöperatie);
- ii) Orange Wings houdt niet langer 100% van de zeggenschapsrechten in de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt, maar 91%;
- iii) [naam 3] is naast [naam 2] toegetreden tot het bestuur van de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt.
4.9.
De rechtbank is van oordeel dat de realisatie van de stappen 2 en 3 van de herstructurering van [naam 2] vennootschappen heeft te gelden als een permitted transfer in de zin van artikel 9.2 SHA. OWIC heeft toegelicht dat de herstructurering twee doelen had: het scheiden van [naam 2] ’ deelnemingen van haar andere bezittingen en het aantrekken van nieuw kapitaal ten behoeve van haar deelnemingen.
4.10.
Eerstgenoemd doel is gerealiseerd met stap 1 van de herstructurering. Daarmee zijn de deelnemingen in (onder meer) [bedrijfsnaam 1] in een afzonderlijke vennootschap ingebracht (Orange Wings Investments B.V.).
4.11.
Het tweede doel van de herstructurering is verwezenlijkt door middel van stappen 2 en 3 van de herstructurering. OWIC heeft aangevoerd dat het noodzakelijk was om Orange Wings Investments B.V. om te zetten in een coöperatie. Kapitaalverschaffers kunnen bij een coöperatie profiteren van de deelnemingsvrijstelling als zij een belang van minder dan 5% in het kapitaal hebben, terwijl dat bij een B.V. niet het geval is. Fiscale motieven vormden dus de aanleiding voor de wijziging van de rechtsvorm van de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] hield. Daarbij zijn de aandelen in [bedrijfsnaam 1] feitelijk (in twee stappen) overgegaan van Orange Wings Investments B.V. naar OWIC en zijn vervolgens externe kapitaalverschaffers toegetreden tot OWIC. [naam 2] heeft 91% van de zeggenschapsrechten in OWIC, waarmee zij (evenals voorheen bij Orange Wings Investments B.V. het geval was) de controle (control in de zin van artikel 9.2 SHA) heeft over de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt. Control wordt in artikel 1.2 onder j SHA (indien geen sprake is van een Stichting Administratiekantoor) gedefinieerd als: 1) het kunnen uitoefenen van meer dan de helft van de stemrechten in de aandeelhouders- of ledenvergadering van de entiteit; of 2) de mogelijkheid om meer dan de helft van de bestuurders van de entiteit te benoemen; of 3) het kunnen uitoefenen van beslissende invloed op het algemene beleid en de algemene gang van zaken van de entiteit. Orange Wings heeft 91% – en dus meer dan de helft – van de stemrechten in de ledenvergadering van OWIC en kan meer dan de helft van de bestuurders van OWIC benoemen. Daarmee heeft Orange Wings dus control over OWIC.
4.12.
Deze gang van zaken sluit aan bij wat partijen met artikel 9.2 SHA hebben beoogd: namelijk dat Orange Wings (de Investor in de zin van de SHA) het aandelenbelang in [bedrijfsnaam 1] op grond van fiscale redenen of redenen van estate planning mag overdragen aan een andere entiteit die wordt gecontroleerd door Orange Wings. De realisatie van de stappen 2 en 3 van de herstructurering levert dan ook geen tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de statuten en/of de SHA op.
4.13.
Voor zover [eiseres] stelt dat [naam 2] en/of Orange Wings niet langer control als bedoeld in de SHA heeft over OWIC omdat [naam 3] tot het bestuur van OWIC is toegetreden, volgt de rechtbank haar daarin niet. Voor control in de zin van artikel 9.2 SHA is niet vereist dat [naam 2] of Orange Wings de (enige) bestuurder is van de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt.
4.14.
[eiseres] heeft aangevoerd dat zij thans wordt geconfronteerd met een aandeelhouder die een andere rechtsvorm heeft dan voorheen (een coöperatie in plaats van een B.V.). Voorts laat de coöperatie zich in de algemene vergadering naast bestuurder [naam 2] vertegenwoordigen door haar tweede bestuurder [naam 3] . De rechtbank constateert evenwel dat de SHA niet in de weg staat aan een coöperatie als aandeelhouder. Artikel 9.2 SHA bepaalt dat de aandelen in [bedrijfsnaam 1] in het kader van een permitted transfer mogen worden overgedragen aan een andere
entiteitdie wordt gecontroleerd door Investor. Daarbij is geen beperking aangebracht in de rechtsvorm van die andere entiteit. Voorts geldt dat de SHA geen voorschrift bevat dat de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt door alleen [naam 2] wordt bestuurd. De SHA schrijft enkel voor dat [naam 2] control moet hebben over die entiteit. Dat heeft zij ook in de huidige situatie waarin zowel [naam 2] als [naam 3] bestuurder van OWIC zijn.
entiteitdie wordt gecontroleerd door Investor. Daarbij is geen beperking aangebracht in de rechtsvorm van die andere entiteit. Voorts geldt dat de SHA geen voorschrift bevat dat de entiteit die de aandelen in [bedrijfsnaam 1] houdt door alleen [naam 2] wordt bestuurd. De SHA schrijft enkel voor dat [naam 2] control moet hebben over die entiteit. Dat heeft zij ook in de huidige situatie waarin zowel [naam 2] als [naam 3] bestuurder van OWIC zijn.
4.15.
Aangezien er aldus sprake is van ”bona fide corporate restructuring” die geldt als een permitted transfer in de zin van artikel 9.2 SHA, is OWIC niet tekort geschoten in de nakoming van de verplichtingen uit hoofde van de statuten en/of de SHA. Zij hoeft de door haar gehouden aandelen in [bedrijfsnaam 1] dan ook niet aan [eiseres] aan te bieden.
4.16.
Hetgeen partijen verder nog naar voren hebben gebracht, behoeft – gelet op hetgeen hiervoor is overwogen – geen verdere bespreking en beoordeling meer. De rechtbank wijst de vorderingen van [eiseres] af.
Proceskosten
4.17.
[eiseres] is in het ongelijk gesteld en moet daarom de proceskosten (inclusief nakosten) betalen. De proceskosten van OWIC worden begroot op:
- griffierecht
€
688
- salaris advocaat
€
1.228
(2 punten × € 614)
- nakosten
€
178
(plus de verhoging zoals vermeld in de beslissing)
Totaal
€
2.094
4.18.
De gevorderde wettelijke rente over de proceskosten wordt toegewezen zoals vermeld in de beslissing.
5.De beslissing
De rechtbank:
5.1.
wijst de vorderingen van [eiseres] af,
5.2.
veroordeelt [eiseres] in de proceskosten van € 2.094, te betalen binnen veertien dagen na aanschrijving daartoe, te vermeerderen met € 92 plus de kosten van betekening als [eiseres] niet tijdig aan de veroordelingen voldoet en het vonnis daarna wordt betekend,
5.3.
veroordeelt [eiseres] tot betaling van de wettelijke rente als bedoeld in artikel 6:119 BW over de proceskosten als deze niet binnen veertien dagen na aanschrijving zijn betaald,
5.4.
verklaart dit vonnis voor wat betreft de veroordelingen onder 5.2 en 5.3 uitvoerbaar bij voorraad.
Dit vonnis is gewezen door mr. A.M. Boogers en in het openbaar uitgesproken op 26 februari 2025.
3418