Uitspraak
RECHTBANK DEN HAAG
Zittingsplaats Groningen
Bestuursrecht
zaaknummer: NL25.9866
uitspraak van de enkelvoudige kamer in de zaak tussen
[naam], eiseres
geboren op [datum],
van Salvadoraanse nationaliteit,
V-nummer: [nummer]
(gemachtigde: mr. L.J. Meijering),
en
de minister van Asiel en Migratie, de minister
(gemachtigde: mr. P. Loijenga).
Samenvatting
1. Deze uitspraak gaat over de afwijzing van de asielaanvraag [1] van eiseres. Eiseres is het hier niet mee eens. Zij heeft daarom beroep ingesteld. De rechtbank beoordeelt het beroep.
1.1.
De rechtbank komt in deze uitspraak tot het oordeel dat de afwijzing van de asielaanvraag in stand kan blijven. De rechtbank oordeelt dat de minister terecht heeft overwogen dat eiseres bij terugkeer naar El Salvador geen reëel risico op ernstige schade loopt. Hieronder legt de rechtbank uit hoe zij tot dit oordeel komt en welke gevolgen dit oordeel heeft.
Procesverloop
2. Eiseres heeft op 7 december 2023 een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning asiel voor bepaalde tijd ingediend. De minister heeft deze aanvraag met het bestreden besluit van 3 februari 2025 afgewezen als ongegrond.
2.1.
Eiseres heeft beroep ingesteld tegen het bestreden besluit.
2.2.
De minister heeft op het beroep gereageerd met een verweerschrift.
3. De rechtbank heeft het beroep op 23 juni 2025 op zitting behandeld. Hieraan hebben deelgenomen: eiseres, de gemachtigde van eiseres, een tolk en de gemachtigde van de minister.
Beoordeling door de rechtbank
Het asielrelaas
4. Eiseres legt aan haar asielaanvraag het volgende ten grondslag. Eiseres is op
10 maart 2023 in haar woonplaats San Salvador bedreigd door drie mannen van de bende MS13. De mannen wilden dat eiseres geld aan hen betaalde. Eiseres heeft de mannen 6.000 dollar betaald. Op 25 november 2023 is eiseres opnieuw bedreigd door drie mannen om hen 5.000 dollar te betalen. Eiseres heeft toegezegd het bedrag een week later te betalen. Eiseres heeft vervolgens aangifte gedaan bij de politie en daarna besloten om El Salvador te verlaten. Eiseres vreest bij terugkeer naar El Salvador opnieuw te worden afgeperst en te worden vermoord.
10 maart 2023 in haar woonplaats San Salvador bedreigd door drie mannen van de bende MS13. De mannen wilden dat eiseres geld aan hen betaalde. Eiseres heeft de mannen 6.000 dollar betaald. Op 25 november 2023 is eiseres opnieuw bedreigd door drie mannen om hen 5.000 dollar te betalen. Eiseres heeft toegezegd het bedrag een week later te betalen. Eiseres heeft vervolgens aangifte gedaan bij de politie en daarna besloten om El Salvador te verlaten. Eiseres vreest bij terugkeer naar El Salvador opnieuw te worden afgeperst en te worden vermoord.
Het bestreden besluit
5. Het asielrelaas van eiser bevat volgens de minister de volgende asielmotieven:
1. Identiteit, nationaliteit en herkomst;
2. Bedreigingen door drie mannen.
De minister vindt beide asielmotieven geloofwaardig, maar volgens de minister loopt eiseres bij terugkeer naar El Salvador geen reëel risico op ernstige schade. De minister vindt niet aannemelijk dat eiseres door de bende MS13 zal worden vermoord door haar weigering om geld te betalen. Uit openbare bronnen blijkt namelijk dat het bendegeweld in El Salvador sterk is gedaald. Bovendien heeft eiseres aangifte gedaan bij de politie en heeft hulp gekregen. De politie kan eiseres beschermen tegen het bendegeweld. Verder heeft eiseres verklaard dat bendeleden oudere vrouwen en zwakkeren niet lastigvallen en dat zij geld innen van mensen met een goede baan. Daarom valt volgens de minister niet in te zien dat de bende zal volharden om geld bij eiseres te innen. Het beroep van eiseres op het gelijkheidsbeginsel slaagt niet. De dochter van eiseres heeft een verblijfsvergunning asiel gekregen, maar er is verschil tussen de relazen van eiseres en van haar dochter. Eiseres heeft namelijk bescherming gekregen van de autoriteiten en haar leeftijd zorgt ervoor dat de situatie anders is.
Het risico op ernstige schade
6. Eiseres voert aan dat de minister zich ten onrechte op het standpunt heeft gesteld dat zij in El Salvador geen reëel risico loopt op ernstige schade zoals bedoeld in artikel 3 van het EVRM. [2] De minister heeft het relaas van eiseres geloofwaardig geacht en gelooft dat eiseres slachtoffer is geworden van bendegeweld. Het ligt daarom op grond van het arrest J.K. [3] op de weg van de minister om met actuele landeninformatie te beoordelen of eiseres bij terugkeer risico op ernstige schade loopt. De minister moet de indicaties uit het verleden, namelijk tweemaal afpersing en afpersing van familieleden beoordelen in het licht van de actuele situatie in het land van herkomst. Eiseres stelt zich op het standpunt dat in El Salvador geen sprake is van een dusdanige verlaging van het bendegeweld dat het veilig is om terug te keren. Eiseres wijst ter onderbouwing op een brief van Vluchtelingenwerk van 12 januari 2024. Verder voert eiseres aan dat de minister er ten onrechte vanuit gaat dat de politie haar kan beschermen. Bovendien heeft de minister ten onrechte geen belang gehecht aan het feit dat in december 2023 twee bendeleden bij de moeder van eiseres aan de deur zijn gekomen.
7. De beroepsgrond slaagt niet. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de minister terecht overwogen dat eiseres bij terugkeer naar El Salvador geen risico op ernstige schade loopt, omdat niet aannemelijk is dat zij zal worden vermoord door MS13 doordat zij heeft geweigerd te betalen.
7.1.
De minister heeft er daarbij allereerst op kunnen wijzen dat uit het rapport van InSight Crime van december 2023 [4] blijkt dat het bendegeweld in El Salvador sinds het afkondigen van de noodtoestand en de aangepaste wetgeving vanaf maart 2022 sterk is gedaald. Het rapport vermeldt – onder andere – het volgende:
“The report also says the number of “armed groups of gangs” (grupos armados de pandillas) is 53, down from 97 in 2022, and 107 in 2020. (…) Most cells are located in rural areas, with gang structures in urban hubs the hardest hit during the state of emergency.”(p. 30)
“The situation has changed radically following the enactment of the state of emergency. InSight Crime visited 15 former gang strongholds in the municipalities of San Salvador (…), where residents said gang structures had ceased to operate almost entirely.” (p.36)
“Residents who reported gang members to the police during the state of emergency said they feared possible retribution from gang members released from prison, though there have been no reports of revenge attacks against civilians. InSight Crime’s research team did not witness any clear indications of a lingering gang structure when visiting communities in urban areas throughout El Salvador.” (p. 37)
“With the extensive loss of manpower and territory, it is clear that the gangs can no longer operate the criminal economies that have long kept them afloat, particularly extortion.”(p. 39)
“(…) residents of the same former gang strongholds visited by InSight Crime said they no longer received extortion threats from the gangs. And some residents said they had not witnessed any gang retaliation for not paying extortion fees during the state of emergency.” (p. 40)
7.2.
Eiseres heeft geen informatie overgelegd waaruit een ander beeld naar voren komt. De brief van Vluchtelingenwerk, waarnaar eiseres verwijst, is grotendeels gebaseerd op minder recente rapporten en bronnen, die zien op de situatie voorafgaand aan het afkondigen van de noodtoestand. Bovendien vermeldt de brief op basis van het door de minister genoemde rapport van InSight Crime en het jaarrapport van Human Rights Watch over 2024 ook dat het bendegeweld sterk is afgenomen. [5] De minister heeft zich daarom naar het oordeel van de rechtbank op het standpunt kunnen stellen dat eiseres met de verwijzing naar de brief van Vluchtelingenwerk niet aannemelijk heeft gemaakt dat zij persoonlijk een risico op ernstige schade loopt. De rechtbank volgt niet de stelling van eiseres op de zitting dat het rapport van InSight Crime niet zou berusten op betrouwbare bronnen. Eiseres heeft deze stelling niet nader onderbouwd. Bovendien is een deel van de informatie die eiseres heeft overgelegd ook gebaseerd op rapporten van InSight Crime, waaronder het rapport waarop de minister heeft gewezen.
7.3.
Naar het oordeel van de rechtbank heeft de minister zich in het bestreden besluit verder op het standpunt kunnen stellen dat eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat de politie haar niet kan of wil beschermen tegen afpersing of geweld. De minister heeft er daarbij op kunnen wijzen dat uit openbare informatie blijkt dat de autoriteiten optreden tegen het bendegeweld en dat de macht en het geweld van de bendes sterk is gedaald. Uit de verklaringen van eiseres blijkt niet dat de autoriteiten haar niet kunnen of willen beschermen. Eiseres kon aangifte doen en de politie is een onderzoek gestart. Bovendien heeft eiseres verklaard dat de politie heeft toegezegd te gaan patrouilleren rond haar huis. [6] Verder heeft eiseres verklaard dat de politie heeft voorgesteld om de personen te arresteren op het moment dat eiseres hen geld zou betalen. [7] Eiseres heeft ervoor gekozen om daaraan niet mee te werken en het land te verlaten. De minister heeft in het bestreden besluit tot slot kunnen overwegen dat het bezoek van twee bendeleden aan de moeder van eiseres in december 2023 niet tot een andere conclusie leidt. Uit dit bezoek blijkt namelijk niet dat de politie geen bescherming kan bieden.
7.4.
De verwijzing van eiseres naar het arrest J.K. leidt niet tot een ander oordeel. In die zaak waren de vreemdelingen voorafgaand aan hun vlucht in het land van herkomst blootgesteld aan vervolging en ernstige schade, waardoor aangenomen kon worden dat zij bij terugkeer dat risico nogmaals zouden lopen. In een dergelijke situatie is het aan de minister om aan te tonen dat dat niet het geval is. Dit ligt in de situatie van eiseres anders, omdat zij voorafgaand aan haar vlucht niet is blootgesteld aan vervolging of ernstige schade. Bovendien heeft de minister in het bestreden besluit kenbaar, deugdelijk en op basis van landeninformatie gemotiveerd waarom eiseres bij terugkeer geen risico op ernstige schade loopt.
Het gelijkheidsbeginsel
8. Eiseres doet een beroep op het gelijkheidsbeginsel. De minister heeft aan haar dochter is in 2022 wel een verblijfsvergunning asiel toegekend op grond van dezelfde problemen. De minister heeft volgens eiseres ten onrechte overwogen dat eiseres wel effectieve bescherming zou kunnen krijgen en haar dochter niet. Bovendien maakt de leeftijd van eiseres niet dat zij geen gevaar zou lopen. Eiseres heeft tijdens het gehoor nadrukkelijk verklaard dat alleen mensen van 75 jaar en ouder niet worden lastiggevallen.
9. De beroepsgrond slaagt niet. Naar het oordeel van de rechtbank heeft de minister voldoende gemotiveerd waarom de situatie van eiseres verschilt van die van haar dochter. Daargelaten de vraag of de leeftijd van eiseres tot een andere situatie zou kunnen leiden, heeft de minister er op de zitting terecht op gewezen dat de situatie in El Salvador inmiddels is verbeterd ten opzichte van de situatie ten tijde van de besluitvorming in de zaak van de dochter van eiseres. Bovendien heeft eiseres daadwerkelijk bescherming gekregen van de politie in de vorm van surveillance rond haar woning en de getoonde bereidheid om tot arrestatie over te gaan. Niet gebleken is daarom dat de situatie van eiseres en die van haar dochter gelijk is.
Conclusie en gevolgen
10. De minister heeft de aanvraag terecht afgewezen als ongegrond. Het beroep is ongegrond. Dat betekent dat eiseres geen gelijk krijgt en de afwijzing van haar asielaanvraag in stand blijft. Eiseres krijgt geen vergoeding van haar proceskosten.
Beslissing
De rechtbank verklaart het beroep ongegrond.
Deze uitspraak is gedaan door mr. A.G.D. Overmars, rechter, in aanwezigheid van mr. M.C. Drenten - Boon, griffier, en openbaar gemaakt door middel van gepseudonimiseerde publicatie op rechtspraak.nl.
Openbaar gemaakt en bekendgemaakt op:
Informatie over hoger beroep
Een partij die het niet eens is met deze uitspraak, kan een hogerberoepschrift sturen naar de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State waarin wordt uitgelegd waarom deze partij het niet eens is met de uitspraak. Het hogerberoepschrift moet worden ingediend binnen 4 weken na de dag waarop deze uitspraak is bekendgemaakt. Deze datum staat hierboven. Kan de indiener de behandeling van het hoger beroep niet afwachten, omdat de zaak spoed heeft, dan kan de indiener de voorzieningenrechter van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State vragen om een voorlopige voorziening (een tijdelijke maatregel) te treffen.