Uitspraak
Rechtbank DEN HAAG
Strafrecht
Diasnummer: EOB-I-2024005649
Raadkamernummer: 24-004662
Beslissing van de rechtbank Den Haag, enkelvoudige raadkamer in strafzaken, op het beklag ex artikel 552a juncto artikel 5.4.10 van het Wetboek van Strafvordering (Sv) van:
[klager] ,
geboren op [geboortedatum] 2004 te [geboorteplaats] ,
voor deze zaak woonplaats kiezende op het kantoor van zijn advocaat mr. L.A.R. Newoor,
Laan op Zuid 386, Rotterdam 3071 AA,
hierna: de klager.
1.Inleiding
Naar aanleiding van een Europees Onderzoeksbevel (hierna: EOB) van de Belgische autoriteiten, is in het kader van een strafrechtelijk onderzoek op 7 februari 2024 beslag gelegd op de volgende goederen:
- Apple Iphone 11;
- Nokia gsm;
- Laptop, Notebook PC Asus X515M;
- Voertuig, van het merk Seat, type Leon met kenteken [kenteken] .
De klager heeft op 19 februari 2024 bij deze rechtbank een beklag ex artikel 552a Sv ingediend, strekkende tot teruggave van voormelde goederen.
2.De procedure in raadkamer
De rechtbank heeft dit beklag op 18 april 2024 in raadkamer behandeld en heeft kennis genomen van het dossier met bovengenoemd diasnummer.
De klager is niet verschenen, hoewel hij goed is opgeroepen. Aanwezig was zijn advocaat, mr. L.A.R. Newoor.
De belanghebbende [naam] is in raadkamer gehoord.
De officier van justitie, mr. L.T. Bregman, is gehoord.
3.Het standpunt van klager
De advocaat van klager stelt zich betreft de telefoons op het standpunt dat het belang van strafvordering niet voortduurt, omdat de telefoons tijdens het onderzoek in België al zijn uitgelezen. Daardoor bestaat er geen onderzoeksbelang meer en kunnen de telefoons worden teruggegeven. Voorts verzoekt de advocaat een last tot teruggave van de laptop, omdat deze niet expliciet wordt benoemd in het EOB. Ten aanzien van het voertuig stelt hij zich op het volgende. Het voertuig staat op naam van de belanghebbende, niet op naam van de verdachte. Na de inbeslagneming is geen kennisgeving van inbeslagname toegekend aan de belanghebbende waardoor hij niet op de hoogte was van zijn beklagrecht. Tevens voert de advocaat aan dat confiscatie geen betrekking kan hebben op derden aan toebehorende voorwerpen, wanneer een derde het voorwerp te goeder trouw ter beschikking heeft gesteld aan verdachte. Hierbij verwijst de advocaat naar Richtlijn 2014/42/EU van het Europees Parlement en de Raad van 3 april 2014 betreffende de bevriezing en confiscatie van hulpmiddelen en opbrengsten van misdrijven in de Europese Unie, artikel 4 lid 1, en naar het arrest van het Europees Hof in de zaak C-393/19, OM, waarin werd geoordeeld dat inbeslagname bij misdrijf gebruikte voorwerpen van een derde die te goeder trouw is, een onevenredige ingreep oplevert. De advocaat verzoekt teruggave te gelasten van het voertuig aan de belanghebbende.
4.Het standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie stelt zich op het standpunt dat het beklag ongegrond moet worden verklaard. Hiertoe is aangevoerd dat het belang van strafvordering zich verzet tegen teruggave, nu de Belgische autoriteiten om overdracht van de goederen hebben verzocht.
Betreft de telefoons voert de officier van justitie aan dat het EOB een lopend onderzoek betreft, om die reden blijven de telefoons in België. Hoewel de laptop in het EOB niet expliciet is genoemd, wordt in het EOB wel gerefereerd aan gegevensdragers en communicatiemiddelen. Dat is volgens de officier van justitie voldoende om de laptop in beslag te nemen. De officier van justitie stelt zich betreft het voertuig op het standpunt dat er tijdens de doorzoeking van de woning, waar ook belanghebbende woont, een kennisgeving van inbeslagname is achtergelaten. Tevens stelt zij dat het om klassiek beslag gaat, niet om confiscatie. Om die reden is het volgens de officier van justitie niet relevant of de belanghebbende te goeder trouw is.
5.Het oordeel van de rechtbank
5.1
De bevoegdheid van de rechtbank
De bevoegdheid van de rechtbank tot kennisneming van het beklag vloeit voort uit artikel 552a, vierde lid, Sv. Er is hier te lande geen vervolging ingesteld tegen de klager, zodat bevoegd is de rechtbank van het arrondissement binnen hetwelk de inbeslagneming is geschied, zijnde Den Haag.
5.2
De ontvankelijkheid van klager
Ingevolge artikel 5.4.10 Sv moet een beklag tegen inbeslagname naar aanleiding van een EOB binnen veertien dagen na kennisgeving van het rechtsmiddel worden ingediend bij de rechtbank.
Na de beslaglegging op 7 februari 2024 is aan de klager door het toezenden van de kennisgeving van inbeslagname d.d. 7 februari 2024 voormelde kennisgeving verstrekt. De klager heeft vervolgens binnen de termijn van veertien dagen zijn klaagschrift ingediend bij de rechtbank, zodat hij kan worden ontvangen in zijn beklag.
5.3
De inhoudelijke beoordeling
De rechtbank stelt vast dat de Belgische autoriteiten een EOB hebben uitgevaardigd in het kader van een onderliggend onderzoek in België. Dit EOB is door de officier van justitie erkend en tenuitvoergelegd. Daarbij is gebruik gemaakt van de bevoegdheid als opgenomen in artikel 94 van het Wetboek van Strafvordering. In raadkamer heeft de officier nader toegelicht waarom de voorwerpen dienen te worden overgedragen aan de Belgische autoriteiten.
Bij de beoordeling van een klaagschrift dat is ingediend op grond van artikel 5.4.10 lid 1 Sv in verbinding met artikel 552a Sv is het volgende van belang (vgl HR 5 april 2022, ECLI:NL:HR:2022:511).
Het systeem van het EOB is gestoeld op het beginsel van wederzijdse erkenning. Dat brengt met zich dat de ruimte om af te zien van erkenning en tenuitvoerlegging van een EOB beperkt is. Alleen als één van de in Richtlijn 2014/41/EU opgenomen weigeringsgronden van toepassing is, wordt erkenning en uitvoering van een EOB geweigerd. Het is aan de uitvaardigende staat om te beoordelen of er grond bestaat een EOB uit te vaardigen. Ook is het aan de uitvaardigende staat om te bepalen welke onderzoeksbevoegdheid het meest geschikt is voor de bewijsverkrijging en of de toepassing van die bevoegdheid proportioneel is gelet op de ernst van het strafbare feit. De materiële gronden voor het uitvaardigen van het EOB kunnen alleen in de uitvaardigende staat worden aangevochten.
Bij de behandeling van het klaagschrift dat is ingediend op grond van artikel 5.4.10 lid 1 Sv in verbinding met 552a Sv doet de rechter geen onderzoek naar de gronden voor het uitvaardigen van het EOB, waarvan de uitvoering heeft geleid tot indiening van het klaagschrift. De rechter toetst, mede gelet op artikel 5.4.7 lid 1 Sv, ook niet de proportionaliteit van de inbeslagneming en van de daarop volgende overdracht van voorwerpen die het bewijsmateriaal vormen waarop het EOB betrekking heeft. Het staat wel ter beoordeling aan de rechter of zich – gelet op de artikelen 5.4.3, 5.4.4 en 5.4.6 Sv – een grond voordoet voor het weigeren van de erkenning of de uitvoering van het EOB, dan wel voor uitstel van de erkenning of de uitvoering van het EOB. Daarnaast kan de rechter in voorkomende gevallen ook beoordelen of de bevoegdheid waarmee uitvoering is gegeven aan het EOB, rechtmatig is toegepast. De rechter moet zich daarbij beperken tot een onderzoek naar de formaliteiten waaraan de inbeslagneming moet voldoen. Verweren die raken aan de rechtmatigheid van het voortduren van het beslag moeten, gelet op het beginsel van wederzijdse erkenning, door de rechter van de uitvoerende staat buiten beschouwing worden gelaten.
Bij de beoordeling van een klaagschrift dat betrekking heeft op inbeslagneming op grond van een EOB is – anders dan wanneer het gaat om de beoordeling van een klaagschrift dat betrekking heeft op inbeslagneming die ten behoeve van een Nederlandse strafzaak heeft plaatsgevonden – niet de vraag aan de orde of het belang van strafvordering het voortduren van het beslag vordert. Aan het systeem van het EOB ligt immers ten grondslag dat met de uitvaardiging van een EOB het belang van strafvordering in de uitvaardigende staat wordt verondersteld aanwezig te zijn.
De rechtbank stelt vast dat de Belgische autoriteiten een EOB hebben uitgevaardigd ten behoeve van de waarheidsvinding.
De inzet van de bevoegdheden is naar Nederlands recht rechtmatig geschied en er doen zich geen weigeringsgronden op grond van artikel 5:4:4 Sv voor.
Hetgeen door klager, de belanghebbende en de raadsman naar voren is gebracht aangaande de persoonlijke belangen bij teruggave van de inbeslaggenomen goederen kan, gelet op het hiervoor overwogene, niet leiden tot gegrond verklaring van het beklag.
Gelet op het voorgaande zal de rechtbank het klaagschrift ongegrond verklaren.
6.Beslissing
De rechtbank verklaart het beklag ongegrond.
Aldus gedaan te Den Haag door mr. E.C. Kole, rechter, in tegenwoordigheid van B.M. Boxma, griffier, en uitgesproken ter openbare zitting van 2 mei 2024.
Deze beslissing is ondertekend door de rechter en de griffier.