ECLI:NL:RBDHA:2024:21224

Uitspraak

Rechtbank DEN HAAG

Strafrecht

Meervoudige kamer

Parketnummer: 09/767305-20 (ontneming)

Datum uitspraak: 17 december 2024

Vonnis ingevolge artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht

De rechtbank Den Haag heeft op de vordering van het openbaar ministerie en naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting het navolgende vonnis gewezen in de zaak ten aanzien van de veroordeelde:

[de veroordeelde] B.V.,

gevestigd te [adres] , [postcode] [vestigingsplaats] ,

vertegenwoordigd door: [naam 1] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1972.

1.Het onderzoek op de terechtzitting

Het onderzoek is gehouden op de terechtzittingen van 10 januari 2023 (regie), 17 mei 2024 (regie) en 25 november 2024 (inhoudelijk).

Er heeft een schriftelijke voorbereiding plaatsgevonden, waarbij officier van justitie mr.

N. Oosterveld een conclusie van eis heeft genomen en [naam 1] , vertegenwoordiger van de veroordeelde rechtspersoon, na de regiezitting van 17 mei 2024 een schriftelijk standpunt heeft genomen. De rechtbank heeft kennisgenomen van de inhoud daarvan.

De rechtbank heeft verder kennisgenomen van de nadere standpunten die officier van justitie en de vertegenwoordiger van de rechtspersoon ter terechtzitting hebben ingenomen.

2.De vordering

De inleidende schriftelijke vordering van het openbaar ministerie strekt ertoe dat de rechtbank het door de veroordeelde [de veroordeelde] B.V. (hierna ook: [de veroordeelde] ) wederrechtelijk verkregen voordeel schat en vaststelt op een bedrag van

€ 1.770.973,50 en aan de veroordeelde de verplichting oplegt tot betaling aan de Staat van dat bedrag.

3.De beoordeling

3.1

Het strafvonnis

Bij vonnis van 12 oktober 2023 heeft de rechtbank – voor zover van belang – [de veroordeelde] veroordeeld tot een geldboete van € 100.000,-- onder meer wegens het medeplegen van gewoontewitwassen, begaan door een rechtspersoon. Daarbij is onder meer bewezen verklaard dat [de veroordeelde] in de periode van 6 april 2016 tot en met 16 september 2020 een contant geldbedrag van € 5.000,-- en in totaal 57 voertuigen afkomstig van TTP Cars heeft witgewassen.

3.2.

Het standpunt van de officier van justitie

Het openbaar ministerie heeft het wederrechtelijk verkregen voordeel herberekend en heeft bij conclusie van eis en ter terechtzitting gevorderd dat dat de rechtbank het door de veroordeelde [de veroordeelde] wederrechtelijk verkregen voordeel vaststelt op een bedrag van € 1.693.973,50 en aan de veroordeelde de verplichting oplegt tot betaling aan de staat van dat bedrag.

Aan de hand van het rapport berekening wederrechtelijk verkregen voordeel vermogensvergelijking van de politie, opgemaakt op 14 juli 2022 naar aanleiding van het strafrechtelijk financieel onderzoek dat naar de veroordeelde is ingesteld (hierna: het ontnemingsrapport) heeft de officier van justitie betoogd dat als wederrechtelijk voordeel kan worden aangemerkt:

een bedrag van € 5.000,-- aangewend om de aandelen van de veroordeelde (hierna ook: [de veroordeelde] ) vol te storten,
inbreng van TTP Cars ter waarde van € 222.562,50 en
een bedrag van € 1.543.411,-- aan netto winst over de jaren 2016 tot en met 2020.

Bij het berekenen van de waarde van de inbreng van TTP Cars is het ontnemingsrapport – kort gezegd – uitgegaan van de waarde van 22 voertuigen die de veroordeelde volgens haar administratie heeft overgenomen van TTP Cars, terwijl niet duidelijk is geworden hoe TTP Cars die voertuigen heeft verkregen. De netto winst is berekend aan de hand van de jaarrekening over het jaar 2017 en de kolommenbalansen over de jaren 2016 tot en met 2020. Daarop heeft het ontnemingsrapport een correctie toegepast van € 575.940,50 in verband met – kort gezegd – een onjuiste waardering van balansposten.

De officier van justitie heeft een bedrag van € 77.000,- in mindering gebracht, te weten de waarde van een boot (Formula 353 Fastech) die volgens het vonnis van de rechtbank van

12 oktober 2023 in de strafzaak aan [naam 2] toebehoort.

De rechtbank gaat hierna – voor zover relevant – in op de standpunten van de officier van justitie.

3.3.

Het verweer van de veroordeelde

De vertegenwoordiger van de veroordeelde heeft verweer gevoerd tegen de ontnemingsvordering. Dat verweer wordt hierna besproken voor zover van belang voor enige te nemen beslissing.

3.4.

De bewijsmiddelen

1. Het vonnis in de strafzaak van deze rechtbank van 12 oktober 2023. De voor de schatting van het wederrechtelijk verkregen voordeel redengevende feiten en omstandigheden worden rechtstreeks ontleend aan de in de strafzaak gebruikte bewijsmiddelen. Aan die bewijsmiddelen worden in de ontnemingszaak op grond van dezelfde overwegingen dezelfde gevolgtrekkingen verbonden als in de strafzaak.

2. Een geschrift te weten een Excel bestand met de kop ‘beslagoverzicht per parketnummer of rechtshulpnummer, voor zover het betrekking heeft op de veroordeelde, opgenomen als bijlage.

3.5.

De overwegingen

In het vonnis van 12 oktober 2023 is het volgende overwogen.

Het startkapitaal van [bedrijfsnaam 1] , [de veroordeelde] en [bedrijfsnaam 2] en 57 door [de veroordeelde] van TTP Cars overgenomen voertuigen zijn middellijk uit enig misdrijf afkomstig. Met deze van misdrijf afkomstige vermogensbestanddelen is [de veroordeelde] haar bedrijf gestart. Alle bedrijfsactiviteiten die daarna hebben plaatsgevonden zijn terug te voeren op van misdrijf afkomstige voorwerpen. Datzelfde geldt voor de vennootschappen die zijn opgericht na de eerste drie [vennoot] en de bedrijfsactiviteiten die daarmee zijn ontplooid. De start van iedere nieuwe vennootschap is immers gefinancierd uit al bestaande vennootschappen.

De bedrijfsactiviteiten daarna hebben zich niet losgemaakt van de valse start van de onderneming en zijn niet legaal geworden, omdat zich in de periode van

3 november 2016 tot en met 16 september 2020 feiten en omstandigheden zijn blijven voordoen die het oordeel rechtvaardigen dat bij de bedrijfsactiviteiten voorwerpen zijn gebruikt die van misdrijf afkomstig zijn. Voor zover daarnaast ook sprake was van handel in legale voorwerpen, is die handel niet te onderscheiden van de handel in voorwerpen die wél van misdrijf afkomstig zijn. Als gevolg van de gebrekkige administratie van de [vennoot] is geen onderverdeling te maken in (handel in) wel of niet van misdrijf afkomstige voorwerpen. Voor zover de [vennoot] legale bedrijfsactiviteiten hebben gehad, zijn die niet te onderscheiden van de witwasactiviteiten.

Verder is overwogen dat de [vennoot] niet hebben voldaan aan hun administratieve verplichtingen. Er was geen sprake van administratie waaruit te allen tijde de rechten en verplichtingen van de rechtspersoon kunnen worden gekend. [naam 1] heeft welbewust gefaciliteerd dat vermogen en/of inkomen van [naam 2] uit handen van justitie bleef. [naam 2] heeft in nauwe en bewuste samenwerking met [naam 1] de [vennoot] gebruikt als witwasvehikel. Het doel van de samenwerking met [naam 1] was ervoor te zorgen dat er een verantwoording komt voor ‘
eigen geld’en
‘eigen spullen’,want
“dan (…) hebben we (…) een witte pot”. De conclusie van de rechtbank in het vonnis in de strafzaak is dat de [vennoot] een witwasvehikel zijn en dat zij in nauwe en bewuste samenwerking door hun feitelijke leidinggevers [naam 2] en [naam 1] gebruikt zijn om de werkelijke herkomst te verhullen van voertuigen, vaartuigen, horloges en geldbedragen.

Berekening wederrechtelijk verkregen voordeel

In het ontnemingsrapport zijn aangetroffen administratieve bescheiden van de [vennoot] als leidend uitgangspunt gebruikt voor de voordeelsberekening. Uit het voorgaande volgt echter dat deze bescheiden tot doel hebben gehad de werkelijke gang van zaken bij de [vennoot] te maskeren. De bescheiden bieden daarom onvoldoende houvast voor het schatten van voordeel zonder nadere, van buiten de administratie komende gegevens of omstandigheden, die ontbreken. De voordeelsberekening in het ontnemingsrapport kan dan ook naar het oordeel van de rechtbank niet de conclusie dragen in hoeverre sprake is geweest van voordeel in de zin van artikel 36e van het Wetboek van Strafrecht. Ook de vordering van de officier van justitie, die zijn grondslag vindt in het ontnemingsrapport, kan niet worden gevolgd.

Bij [de veroordeelde] zijn wel vermogensbestanddelen aangetroffen, maar de meeste daarvan waren voorwerp van het door haar begane witwassen en kunnen daarom niet op grond van 36e, eerste lid, Sr worden ontnomen als wederrechtelijk verkregen voordeel (vgl. ECLI:NL:HR:2021:1077 en ECLI:NL:HR:2024:1821). De vraag is of deze vermogensbestanddelen op enigerlei andere wijze kunnen worden aangemerkt als voordeel in de zin van artikel 36e Sr. De rechtbank ziet evenwel geen aanleiding deze vermogensbestanddelen te betrekken bij een nadere berekening van wederrechtelijk verkregen voordeel, nu daarmee geen enkel strafrechtelijk, maatschappelijk of ander doel is gediend. Immers, niet alleen is een geldboete van € 100.000,-- aan [de veroordeelde] opgelegd, maar ook zijn voormelde bij haar aangetroffen vermogensbestanddelen, waaronder ruim 55 voertuigen en één boot met een totale waarde van meer dan € 910.00,--, verbeurd verklaard. [de veroordeelde] biedt derhalve niet of nauwelijks verhaal en aangenomen mag worden dat zij na een onherroepelijk veroordelend vonnis al dan niet via een faillissement wordt ontbonden en ophoudt te bestaan.

Dat ligt anders voor het banksaldo van € 107,48 dat is aangetroffen op een bankrekening bij KNAB bank. Het banksaldo is immers in het vermogen van de veroordeelde gekomen, terwijl de rechtbank heeft geoordeeld dat [de veroordeelde] onderdeel was van een witwasvehikel. Dit leidt de rechtbank tot de conclusie dat het banksaldo voor de veroordeelde opbrengst heeft opgeleverd uit andere strafbare feiten. Welke strafbare feiten dat precies zijn en door wie deze zijn gepleegd kan niet nader worden geconcretiseerd. De grondslag voor de ontneming van dit wederrechtelijk verkregen voordeel is daarom ‘een veroordeling wegens een misdrijf’ als bedoeld in artikel 36e, derde lid, van het Wetboek van Strafrecht.

Nu niet wordt uitgegaan van de voordeelberekening zoals opgenomen in het ontnemingsrapport, houdt de rechtbank bij haar schatting geen rekening met vorderingen van en op derden, schulden en gemaakte kosten. De rechtbank laat verder de uitsluitend administratief maar niet feitelijk in beslag genomen voorwerpen buiten beschouwing, omdat het gaat om voorwerpen die niet feitelijk zijn aangetroffen en dus enkel op papier lijken te bestaan. Gelet op wat hiervoor over de administratie is overwogen, kan de rechtbank er niet vanuit gaan dat deze voorwerpen daadwerkelijke vermogensbestanddelen zijn.

Conclusie

Op grond van het voorgaande schat de rechtbank het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel op een bedrag van € 107,48. Zij zal het wederrechtelijk verkregen voordeel op dat bedrag vaststellen.

3.6

De betalingsverplichting

De rechtbank stelt de betalingsverplichting op nihil vanwege de geringe hoogte van het wederrechtelijk verkregen voordeel.

4.De beslissing

De rechtbank:

stelt het door de veroordeelde wederrechtelijk verkregen voordeel vast op een bedrag van
€ 107,48en

stelt de betalingsverplichting op nihil.

Dit vonnis is gewezen door

mr. F.A.M. Veraart, voorzitter,

mr. R.E. Perquin, rechter,

mr. A. Dantuma-Hieronymus, rechter,

in tegenwoordigheid van mr. R. Claessens, griffier,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 17 december 2024.