ECLI:NL:RBDHA:2021:1509

• Datum uitspraak: 13 januari 2021
• Publicatiedatum: 23 februari 2021
• Zaaknummer: C/09/577796 / HA ZA 19-807
• Instantie: Rechtbank Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Verbintenissenrecht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: L. Alwin
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Internationaal bevoegdheidsincident in civiele procedure met Venezolaanse en Italiaanse partijen

In deze zaak, die voor de Rechtbank Den Haag is behandeld, betreft het een internationaal bevoegdheidsincident tussen verschillende rechtspersonen, waaronder PDVSA Petroleo S.A. en Energy Coal S.p.A. De procedure is een vervolg op een eerder tussenvonnis van 27 november 2019. De rechtbank heeft zich gebogen over de vraag of er een geldig forumkeuzebeding is overeengekomen tussen de partijen, en of de Nederlandse rechter rechtsmacht heeft in deze zaak. De rechtbank heeft vastgesteld dat de partijen in hun overeenkomsten een exclusieve forumkeuze hebben gemaakt voor de Venezolaanse rechter, meer specifiek de rechtbank in Barcelona, Venezuela. Dit betekent dat, indien partijen niet tot een schikking komen, zij hun geschil aan deze rechter moeten voorleggen. Energy Coal heeft echter betoogd dat er geen geldig forumkeuzebeding is, omdat er geen wilsovereenstemming zou zijn. De rechtbank heeft deze nieuwe stelling van Energy Coal in overweging genomen, maar heeft ook opgemerkt dat PDVSA Petroleo c.s. niet in de gelegenheid is geweest om hierop te reageren. De rechtbank heeft daarom besloten om de zaak aan te houden en PDVSA Petroleo c.s. de kans te geven om hun standpunt te verduidelijken. De beslissing van de rechtbank is op 13 januari 2021 openbaar uitgesproken.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel

zaaknummer / rolnummer: C/09/577796 / HA ZA 19-807

Vonnis in incident van 13 januari 2021

in de zaak van

de rechtspersoon naar Italiaans recht

ENERGY COAL SPA te Genua, Italië,

eiseres in de hoofdzaak,

verweerster in het incident,

advocaat mr. V.R. Pool te Rotterdam,

tegen

de rechtspersoon naar Venezolaans recht

1.
PDVSA PETROLEO S.A. te Caracas, Venezuela,

de rechtspersoon naar Venezolaans recht

2.
PETROLEOS DE VENEZUELA S.A. te Caracas, Venezuela,

3.
PROPERNYN B.V. gevestigd te Den Haag,

gedaagden in de hoofdzaak,

eiseressen in het incident,

advocaat mr. A. Rosielle te Amsterdam.

Partijen zullen hierna Energy Coal, PDVSA Petroleo, PDVSA en Propernyn genoemd worden. Met PDVSA Petroleo c.s. worden hierna gedaagden/eiseressen in het incident gezamenlijk aangeduid.

1. De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

• het vonnis in het incident van 27 november 2019;
• de akte uitlating van PDVSA Petroleo c.s. van 5 februari 2020, met producties;
• de akte uitlaten van Energy Coal van 4 maart 2020, met producties.

1.2.

Ten slotte is een datum voor vonnis bepaald in het incident.

2. De verdere beoordeling in het incident

2.1.

In het tussenvonnis is PDVSA Petroleo c.s. in de gelegenheid gesteld een akte te nemen als bedoeld onder 5.5 en 5.6 van het tussenvonnis. Uitgaand van de partijdiscussie is in het tussenvonnis tot uitgangspunt genomen dat partijen een forumkeuze waren overeengekomen. Onder 5.5 is PDVSA Petroleo c.s. in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de vraag of dit – naar het daarop toepasselijk Venezolaans recht – een exclusieve forumkeuze was. Daarnaast is PDVSA Petroleo c.s. onder 5.6 in de gelegenheid gesteld zich uit te laten over de vraag of – naar het daarop toepasselijk Venezolaans recht – een geldig arbitraal beding inhoudt.

Outbound Renovation Contract, Product Movement Service Contract en Floating Cranes Contract

2.2.

De bepaling over ‘settlement of disputes’ in de verschillende overeenkomsten houdt in dat partijen eerst een schikking moeten beproeven en daarna, als dat niet is gelukt, hun geschil in het Spaans ‘podrán someter’ en in de Engelse vertaling ‘may submit’ aan de Venezolaanse rechter. Hieruit volgt dat partijen, als zij niet tot een vergelijk komen over hun geschil, dat geschil kunnen voorleggen aan de Venezolaanse rechter. Energy Coal legt in haar betwisting van de door PDVSA Petroleo c.s. gestelde exclusiviteit van het forumkeuzebeding ten onrechte de nadruk op dit ‘may submit’ nadat partijen niet onderling tot een vergelijk zijn gekomen. Zij gaat ten onrechte voorbij aan de bepaling waarin het op de contracten toepasselijk Venezolaans recht wordt aangewezen, waarin partijen domicilie kiezen in Barcelona (te Venezuela) en aan de rechtbank aldaar exclusieve jurisdictie toekennen: ‘The parties choose as special domicile the City of Barcelona, Anzoategui State, jurisdiction of whose courts they declare to submit tot he exclusion of any other.” Bezien in samenhang met de bepaling over ‘settlement of disputes’ houdt deze bepaling in dat partijen, als zij niet onderling tot een vergelijk hebben kunnen komen, hun geschil kunnen voorleggen aan de Venezolaanse rechter, meer specifiek de als exclusief bevoegde rechter in Barcelona (te Venezuela). Uit de bewoordingen van de tweede bepalingen uit de overeenkomsten volgt dat deze rechter met uitsluiting van andere rechters is aangewezen als de bevoegde rechter.

2.3.

Het exclusieve forumkeuzebeding in de overeenkomsten staat dus in de weg aan rechtsmacht van de Nederlandse rechter. In haar akte uitlating betoogt Energy Coal echter dat naar Venezolaans recht geen geldig forumkeuzebeding is overeengekomen, omdat wilsovereenstemming daarover ontbreekt. Hiermee werpt Energy Coal een nieuw verweer op in het incident, waarmee zij het uitgangspunt dat de bedingen overeengekomen waren alsnog expliciet ter discussie stelt. Zij heeft dit eerder niet gemotiveerd betwist; onder 5.3.13 in haar conclusie van antwoord in het incident waarnaar zij in haar akte na het tussenvonnis naar verwijst heeft zij als slot van haar betoog onder 5.3 dat het “gelet op de huidige situatie in Venezuela onaanvaardbaar is van Energy Coal te vergen dat zij de zaak aan het oordeel van de Venezolaanse rechter onderwerpt (art. 8 lid 2 Rv jo art. 9 Rv)” aangevoerd “voor zover de forumkeuzebedingen uit de overeenkomsten met PDVSA Petroleo in beginsel geldig zijn (…)” .

2.4.

PDVSA Petroleo c.s. heeft zich niet kunnen uitlaten over het onder 2.3 bedoelde nieuwe verweer van Energy Coal. Zij zal daartoe in de gelegenheid worden gesteld door een akte te nemen. Daarna zal dit verweer worden beoordeeld.

Housing Development Contract

2.5.

De door partijen ingeschakelde deskundigen zijn het erover eens dat deze overeenkomst naar Venezolaans recht geen geldig arbitraal beding bevat. De rechtbank sluit zich hierbij aan. Anders dan PDVSA Petroleo c.s. hebben betoogd, is de rechtbank van oordeel dat partijen geen forumkeuzebeding voor het gerecht van de stad Caracas, Venezuela, zijn overeengekomen, nu sprake is van tegenstrijdigheid tussen de artikelen 41 en 29.1: laatstgenoemd artikel ziet op de mogelijkheid van arbitrage, terwijl artikel 41 betrekking heeft op de gewone rechter. Bovendien bevat artikel 41 onvoldoende aanknopingspunten om te kunnen concluderen dat partijen het gerecht te Caracas, Venezuela, als
exclusief bevoegd hebben aangewezen.

2.6.

Gelet op deze stand van zaken kan de rechtbank voor de vordering van Energy Coal jegens PVDSA Petroleo met betrekking tot het Housing Development Contract rechtsmacht ontlenen aan artikel 7 Rv op de gronden zoals aangegeven in de rechtsoverwegingen 5.10 tot en met 5.12 van het tussenvonnis van 27 november 2019.

in het incident en in de hoofdzaak

2.7.

Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.

3. De beslissing

De rechtbank

in het incident

3.1.

verwijst de zaak naar de rolzitting van 10 februari 2020 voor akte aan de zijde van PDVSA Petroleo c.s. als bedoeld onder rechtsoverweging 2.4;

3.2.

bepaalt dat de zaak daarna op de rol van 10 maart 2020 wordt gebracht voor het wijzen van vonnis in het incident;

in het incident en in de hoofdzaak

3.3.

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit vonnis is gewezen door mr. L. Alwin en in het openbaar uitgesproken op 13 januari 2021. ^[1]

Voetnoten

1. type: 1554