ECLI:NL:RBDHA:2016:12770

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK DEN HAAG

Team handel

Zittingsplaats Den Haag

zaaknummer / rolnummer: C/09/479603 / HA ZA 14-1394

Vonnis van 19 oktober 2016

in de zaak van

1. de vennootschap onder firma

BOEKSCOUT,

gevestigd te Soest,

2.
[eiser sub 2],

wonende te [woonplaats 1] ,

3.
[eiseres sub 3],

wonende te [woonplaats 1] ,

eisers,

advocaat mr. K.M. Moeliker te Middelburg,

tegen

1. de vennootschap onder firma,

AMERICA STAR BOOKS EUROPE,

gevestigd te Zoetermeer,

2.
[gedaagde sub 2],

wonende te [woonplaats 2] ,

3.
[gedaagde sub 3],

wonende te [woonplaats 3] , Maryland, Verenigde Staten van Amerika,

4. de rechtspersoon naar vreemd recht

AMERICA STAR BOOKS, LIMITED LIABILITY PARNERSHIP,

gevestigd te Frederick, Maryland, Verenigde Staten van Amerika,

gedaagden,

advocaat mr. G.H.A. Versluis te Veenendaal.

Eisers zullen hierna als Boekscout, [eiser sub 2] , en [eiseres sub 3] worden aangeduid en gezamenlijk als Boekscout c.s. Gedaagden zullen hierna worden aangeduid als ASB Europe, [gedaagde sub 2] , [gedaagde sub 3] en ASB America en gezamenlijk als ASB.

1.De procedure

1.1.

Het verloop van de procedure blijkt uit:

- de dagvaarding van 15 december 2014 met producties 1 t/m 19;

de conclusie van antwoord tevens houdende conclusie van antwoord in het incident van 18 februari 2015 met producties 1 t/m 10;
het tussenvonnis van 11 maart 2015, waarbij een comparitie van partijen is bevolen op 18 mei 2015;
de op 1 mei 2015 van Boekscout c.s. ontvangen aanvullende producties 20 (kostenopgave) en 21;
de op 4 mei 2015 van ASB ontvangen productie 11 (kostenopgave);
de op 15 mei 2015 van Boekscout c.s. ontvangen aanvulling op productie 20 (kostenopgave);
de op 18 mei 2015 van ASB ontvangen productie 12 (kostenopgave);
het proces-verbaal van de comparitie van partijen, gehouden op 18 mei 2015, alsmede de door partijen ter comparitie overlegde pleitaantekeningen en de akte vermindering van eis;
het bericht van 15 juni 2015 van Boekscout c.s. ten behoeve van de rolzitting van 17 juni 2015 waarbij zij vonnis vraagt.

1.2.

Ten slotte is vonnis nader bepaald op heden.

2.De feiten

2.1.

[eiser sub 2] en [gedaagde sub 3] zijn broers.

2.2.

[eiser sub 2] en [eiseres sub 3] zijn vennoten van de vennootschap onder firma Boekscout. Boekscout exploiteert een uitgeverij van boeken. Zij sluit met natuurlijke personen, auteurs, overeenkomsten waarbij auteurs aan haar de exclusieve exploitatierechten overdragen inzake door deze auteurs vervaardigde manuscripten inclusief titel. Boekscout werkt volgens het
printing on demandprincipe wat inhoudt dat een boek zoveel mogelijk pas gedrukt wordt op het moment dat het besteld wordt.

2.3.

[gedaagde sub 2] is een van de twee bestuurders van [X B.V.] Deze vennootschap is de enig aandeelhouder en bestuurder van Free Musketeers B.V. een andere Nederlandse uitgeverij van boeken (hierna: Free Musketeers).

2.4.

ASB America vertaalt boeken van auteurs uit diverse landen naar het Engels om deze vervolgens op de Amerikaanse markt te brengen. ASB America levert haar diensten aan auteurs uit diverse landen, waaronder Nederland. Ook ASB America werkt volgens het
printing on demandbeginsel. Zij biedt de vertaling gratis aan de auteurs aan. ASB America biedt haar auteurs promotiediensten aan ter bevordering van de boekenverkoop waarvoor de auteurs wel betalen. ASB America ASB America kent twee
general partners, America Star Books, Inc. en Publish America, Inc. en twee
limited partners, Book Publishing , LLC en America House Publishing Co., LLC. [gedaagde sub 3] is de bestuurder van beide
general partnersvan ASB America. Daarnaast bezit hij een deel van de aandelen in laatstgenoemde
limited partner.

2.5.

[gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] zijn de vennoten van ASB Europe die op 7 augustus 2014 is opgericht.

2.6.

In het voorjaar van 2013 heeft ASB America Boekscout benaderd met de vraag of zij met ASB America wilde samenwerken door boeken die Boekscout in Nederland uitgeeft via ASB America in Engelse vertaling in de Verenigde Staten van Amerika (hierna: VS) en andere Engelstalige landen uit te gaan geven. Boekscout is niet op het aanbod ingegaan.

2.7.

ASB America is vervolgens een dergelijke samenwerking met Free Musketeers aangegaan.

2.8.

ASB America heeft sinds eind 2013 dan wel begin 2014 diverse auteurs met een contract bij Boekscout per e-mail benaderd met het aanbod om hun boeken gratis in het Engels te laten vertalen en die boeken vervolgens in de VS uit te geven.

2.9.

In een e-mail van 7 januari 2014 schrijft ASB America aan een auteur die onder contract staat bij Boekscout:

“
Dear [naam],

It has been brought to our attention that you have written [title book] in the Netherlands. We are offering to translate it from Dutch into English and publish it in the United States.

At America Star Books this is all we do. We obtain the English publishing rights of foreign books and make them available to the U.S. bookseller market. Our books are carried by America’s largest book distributor/wholesaler Ingram who makes them available to every bookstore in the U.S., Canada and Great Britain, including Barnes and Noble, Chapters Indigo, and Waterstone’s. Amazon.com also carries our books worldwide.

Our service is free.

Please let me know if you want me to send you our contract, and you will see with your own eyes that we’re not asking you for any money now or later. All we’re interested in is your book. We’re not paying you an advance. But we do pay regular royalties, as our website www.americastarbooks.com shows. We issue royalty payments twice per year.

We realize that many foreign authors dream about one day being published in English and in the United States. For you that dream is only one decision away. We are the only publishing company that we’re aware of who offers this service with a low acceptance threshold. We have recently contracted authors from Mexico, Ecuador, Peru, Honduras, Brazil, Spain, Denmark, Armenia, Slovenia, Mongolia, Romania, and China. A word of caution: don’t expect your book to become an overnight U.S. bestseller. Competition in America is fierce. What we are offering is not a guarantee to succeed, but an opportunity to compete!

We will proudly translate your book, too, and publish it in America.

Thank you,

America Star Books,

[naam]”

2.10.

In een e-mail van 10 januari 2014 schrijft ASB America aan een auteur die onder contract staat met Boekscout:

“We found your book on the Boekscout website. We have scouts who look for talent, and right now we’re zooming in on the Netherlands.

We are offering to translate your book from Dutch into English and publish it in the United States.

(…)

Our service is free.

(…)

Now, we’re aware that Boekscout may claim that they own the foreign rights to your book. We are also aware that at Boekscout they will probably not cooperate with you. They will likely say anything to discourage you from pursuing this opportunity, mainly because of their longstanding feud with our Dutch publishing partner, Free Musketeers (see below). This leaves you with two options. The first is that you sign our translation contract anyway. A translation changes the Dutch text into another language, and in the process it changes the text, creating a new adaptation. At that point, we believe, Boekscout ceases to own any rights. Other Boekscout authors have already adopted this path.

Your alternative option is to cancel your Boekscout contract at the first available opportunity. Most Boekscout contracts expire after two years, or one year after it has been extended, upon a two month notice. All you need to do is let Boekscout know tomorrow that you are not extending the contract when it expires, and sign a translation contract now that ensures that your book can be released in America the day after your Boekscout contract expires. Our Zoetermeer-based publishing partner Free Musketeers will enable you to continue to publish the Dutch version of your book as well. It’s a double win for you: your book stays on the Dutch market after you leave Boekscout, and it appears in translation on the American market! This course, too, has been followed by some of your fellow Boekscout authors.(…)”

2.11.

In een e-mail van 15 januari 2014 van een medewerker van ASB America aan Boekscout staat voor zover relevant:

“
Dear [naam]:

My name is [naam]. I am an acquisitions editor at America Star Books.

You know who we are. We have been approaching a few of your authors and offering them to translate their book into English and publish it in our home market, the United States. Some of these authors have contacted Boekscout with questions. Another bas cancelled her contract with you, and is now under contract with Free Musketeers in Zoetermeer. Others have gone behind your back and signed a translation contract without further ado. All have been advised to contact Free Musketeers, our joint venture partner in your country. Most have done so. They are likely to join free Musketeers with their next book, and/or with their

current book as soon as their contract with Boekscout expires.(…)

However, we have reason to believe that Boekscout authors are like authors everywhere else. They’re going to want to sign our contract. And if you think that your recent experience with authors who called to discuss their book’s foreign rights has been disruptive to your office, wait until almost 3,000 Boekscout authors decide to do the same thing. Boekscout is probably not equipped to handle that disruption and still operate normally. (…) So let me offer to help you to weather this wave, with a word of recommendation. Make an arrangement with Free Musketeers. (…)”

2.12.

Boekscout heeft een standaardcontract opgesteld voor de overeenkomsten die zij aangaat met haar auteurs. Het standaardcontract luidt voor zover relevant als volgt:

Artikel 2. Licentie

De auteur draagt aan de uitgever de exclusieve, niet met anderen of met zichzelf deelbare exploitatierechten over voor het door de auteur vervaardigde werk met als titel: (onbekend). Dit recht houdt in de openbaarmaking en verveelvoudiging van het werk, in welke vorm dan ook. Dit recht is niet beperkt naar land of gebied.

Artikel 7. Royalty’s, overige rechten

(…)

3.
De auteur en de uitgever spreken met elkaar af dat zij een nadere regeling zullen treffen als met betrekking tot het werk de mogelijkheid ontstaat om te onderhandelen over verkoop, exploitatie en verwerking van rechten waaronder film-, tv-, radio- en/of toneelrechten.

4.
De uitgever deelt in de in het vorige lid genoemde film-, tv-, radio- en/of toneelrechten met betrekking tot het werk. Deze rechten worden in gelijke mate verdeeld tussen de auteur en de uitgever. De uitgever kan optreden als de partij die de rechten int. Is dat het geval, dan zal de uitgever direct na ontvangst van een storting het voor de auteur bestemde deel naar diens bankrekening overmaken. Is de auteur de ontvangende partij, dan verplicht de auteur zich om direct na ontvangst van een storting het voor de uitgever bestemde deel naar de bankrekening van de uitgever over te maken.

(…)

Artikel 12 Duur en beëindiging

(…)

3.
De overeenkomst wordt aangegaan voor de duur van twee jaren.

4.
Na het verstrijken van de in het vorig lid bedoelde duur, wordt deze overeenkomst steeds stilzwijgend voor duur van een jaar verlengd, tenzij een van beide partijen tenminste twee maanden voor de afloopdatum de overeenkomst schriftelijk heeft opgezegd.

5.
Beide partijen hebben het recht de overeenkomst tussentijds en zonder inachtneming van een opzeggingstermijn bij aangetekend schrijven te beëindigen indien de andere partij ernstig en toerekenbaar tekortschiet in de nakoming van dienst verplichtingen uit hoofde van deze overeenkomst.

6.
De uitgever heeft het recht te allen tijde de overeenkomst zonder ingebrekestelling met inachtneming van een opzeggingstermijn van twee maanden te beëindigen, indien voortzetting hiervan in redelijkheid niet van hem gevergd kan worden.

7.
De auteur heeft het recht de overeenkomst zonder ingebrekestelling met onmiddellijke te beëindigen indien de uitgever in staat van faillissement is verklaard.

8.
Na beëindiging van de overeenkomst vervalt de in art. 2 bedoelde licentie en worden de daar bedoelde exploitatierechten geacht wederom aan de auteur te zijn overgedragen.

2.13.

Op de website van Boekscout www.boekscout.nl stond begin 2014 en staat nog steeds onder meer de volgende tekst op de pagina ‘veel gestelde vragen’:

“
Kan ik mijn boek in Amerika op de markt brengen?

Een Amerikaanse uitgeverij benadert sinds kort auteurs in Nederland met de aanbieding zijn of haar boek in Amerika op de markt te brengen. Dat kost je niets. Het bedrijf biedt aan je boek te vertalen en het aan te melden in het Amerikaanse boekverkoopsysteem. (…)

Neem je een kijkje achter deze aanbieding, dan ontstaat echter al direct een ander beeld. Lees de informatie hieronder nauwkeurig door voordat je besluit met die uitgeverij in zee te willen gaan.

Er zijn drie belangrijke bottle necks. (…)

Boekscout heeft er geen bezwaar tegen als haar auteurs rechtstreeks (dus niet via de Nederlandse tussenpersoon) met de Amerikaanse uitgever zaken willen doen. We zijn als de uitgever van je Nederlandse boek wel mede-rechthebbende, en dat moet tussen de auteur en de Amerikaanse uitgever goed geregeld zijn voordat je een contract ondertekent.

Momenteel worden auteurs in Nederland (en ook in andere landen in Europa) door de Amerikaanse uitgever per email met haar aanbod benaderd. De uitgever speurt webwinkels af op schrijversnamen en zoekt in Google naar een bijbehorend emailadres of naar een contactformulier. Je krijgt vervolgens - auteurs melden ons: bij herhaling - emails of berichten met aanbiedingen van die uitgever.”

3.Het geschil

3.1.

Boekscout c.s. vordert, na vermindering van eis, bij vonnis, voor zover mogelijk uitvoerbaar bij voorraad, samengevat:

een verklaring voor recht dat ASB America onrechtmatig heeft gehandeld jegens Boekscout c.s. door auteurs van boeken die bij Boekscout onder contract staan actief te benaderen om ze over te halen hun boek(en), waarvan de exclusieve exploitatierechten bij Boekscout berusten, in Engelse vertaling te laten uitgeven door ASB America en/of met de kennelijke bedoeling die auteurs ertoe over te halen hun contract met Boekscout te beëindigen;

ASB America hoofdelijk te veroordelen tot het betalen van schadevergoeding, respectievelijk gederfde winst, nader op te maken bij staat;

ASB America te veroordelen tot het overleggen van een lijst met daarop de namen, adressen en woonplaatsen van de auteurs die vanaf 1 juli 2013 tot de dag van de afgifte van genoemde lijst bij Boekscout onder contract hebben gestaan of nog staan en die thans bij ASB America onder contract staan met vermelding van de relevante boektitels;

ASB America te gebieden om geen auteurs van boeken die bij Boekscout onder contract staan te benaderen met de bedoeling deze over te halen hun boek(en) in Engels vertaling te laten uitgeven door ASB America of hun contract bij Boekscout te beëindigen en hun boeken door Free Musketeers te laten uitgeven, op straffe van een dwangsom van € 2.500,- per overtreding;

ASB America te veroordelen in de proceskosten, de nakosten en de wettelijke rente.

3.2.

Boekscout c.s. heeft tijdens de comparitie van partijen haar eis verminderd. Onder meer heeft zij haar vorderingen tot nihil verminderd jegens ASB Europe en haar vennoten [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] omdat ASB Europe met ingang van 20 april 2015 is ontbonden. Boekscout c.s. stelt dat de proceskosten gecompenseerd zouden moeten worden, althans dat de kosten van ASB Europe en [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] op nihil zouden moeten worden gesteld.

3.3.

Boekscout c.s. legt aan haar vorderingen het volgende ten grondslag. In artikel 2 van het standaardcontract staat dat auteurs de auteursrechtelijke exploitatierechten van hun boek exclusief overdragen aan Boekscout, waaronder het recht op (het uitgeven van een) vertaling. ASB America heeft auteurs die het standaardcontract bij Boekscout hebben afgesloten actief overgehaald hun boek door ASB America in het Engels te laten vertalen en te laten uitgeven in de VS. Auteurs die onder contract staan bij Boekscout en het recht op (het uitbrengen van) een vertaling overdragen aan ASB America handelen in strijd met hun afspraken met Boekscout (wanprestatie). ASB America handelt onrechtmatig jegens Boekscout c.s. omdat zij auteurs overhaalt om genoemde wanprestatie te plegen en zij van die wanprestatie profiteert. Ook handelt ASB America onrechtmatig jegens Boekscout c.s. door auteurs die onder contract staan van Boekscout over te halen dat contract te beëindigen en hun boek(en) voortaan door Free Musketeers te laten uitgeven (waarmee ASB America een samenwerking heeft voor de exploitatie van de Engelse vertaling van boeken). Boekscout c.s. heeft hierdoor reeds schade geleden en zal nog meer schade lijden. Die schade bestaat onder meer uit winstderving en uit de kosten die zij heeft moeten maken om te reageren op talloze verzoeken om informatie van haar eigen auteurs.

3.4.

ASB voert verweer.

3.5.

Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Bevoegdheid

4.1.

De rechtbank is internationaal bevoegd kennis te nemen van de vorderingen op basis van artikel 24 van de Verordening (EG) nr. 44/2001 betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissingen in burgerlijke en handelszaken, nu ASB is verschenen zonder de bevoegdheid van de rechtbank te bestrijden. Ook de relatieve bevoegdheid van de rechtbank is niet bestreden.

Nietigheid van de dagvaarding

4.2.

Het meest verstrekkende verweer van ASB is dat de dagvaarding nietig is omdat Boekscout c.s. ten aanzien van ASB Europe en [gedaagde sub 2] heeft verzuimd een
fundamentum petendite stellen.

4.3.

Dat verweer moet reeds worden verworpen bij gebrek aan belang nu Boekscout c.s. haar vorderingen jegens ASB Europe en diens vennoten [gedaagde sub 2] en [gedaagde sub 3] tot nihil heeft verminderd.

Toepasselijk recht

4.4.

ASB heeft zich op het standpunt gesteld dat niet Nederlands recht van toepassing is op het onderhavige geschil, doch Amerikaans (federaal) recht.

4.5.

Anders dan ASB aanvoert, is de uitzondering van artikel 8 lid 1 van de Verordening (EG) nr. 864/2007 van het Europees Parlement en de Raad van 11 juli 2007 betreffende het recht dat van toepassing is op niet-contractuele verbintenissen (hierna: Rome II Vo) naar het oordeel van de rechtbank niet van toepassing. Boekscout c.s. baseert haar vorderingen niet op de stelling dat (thans) sprake is van inbreuk op haar intellectuele eigendomsrechten. De grondslag voor haar vorderingen is onrechtmatige daad. Zodoende is de hoofdregel van artikel 4 lid 1 Rome II Vo van toepassing. Dit artikel bepaalt dat op een onrechtmatige daad het recht van toepassing is van het land waar de schade zich voordoet, ongeacht in welk land de schadeveroorzakende gebeurtenis zich heeft voorgedaan en ongeacht in welke landen de indirecte gevolgen van die gebeurtenis zich voordoen. Dit leidt tot toepassing van Nederlands recht, omdat niet in geschil is dat de door Boekscout c.s. gestelde schade zich in Nederland voordoet. Indien artikel 6 Rome II Vo inzake oneerlijke concurrentie van toepassing geacht moet worden, is via lid 2 van dat artikel ook artikel 4 Rome II Vo van toepassing.

Onrechtmatig handelen

4.6.

De rechtbank stelt voorop dat moet worden uitgegaan van de vrijheid van handel en bedrijf. Het uitgangspunt is dan ook dat het concurrenten vrijstaat om te proberen hun marktaandeel te vergroten, ook wanneer dat ten koste gaat van het marktaandeel van de ander.

4.7.

In dit kader is het handelen met iemand terwijl men weet dat deze door dit handelen een door hem met een derde gesloten overeenkomst schendt, op zichzelf jegens die derde niet onrechtmatig. Of een dergelijk, gewoonlijk als profiteren of gebruikmaken van wanprestatie aangeduid, handelen jegens die derde onrechtmatig is, hangt af van de omstandigheden van het geval^[1].

4.8.

Ook het stelselmatig benaderen van klanten van de concurrent met het oogmerk hen te bewegen die relatie te beëindigen en voortaan zaken te doen met een ander is in beginsel niet onrechtmatig. Dat kan anders zijn als gevolg van bijkomende omstandigheden. Die bijkomende omstandigheden kunnen zijn gelegen in het hanteren van oneerlijke middelen, zoals het gebruik maken van kennelijke dwaling van de cliënt, het geven van misleidende informatie e.d.^[2]

4.9.

Niet in geschil is dat Boekscout, ASB America en Free Musketeers concurrenten van elkaar zijn. Voorts staat vast dat ASB America begin 2014 een aantal auteurs die het standaardcontract van Boekscout hebben ondertekend (hierna ook: auteurs van Boekscout) een e-mail heeft gestuurd met het aanbod hun boek te laten vertalen in het Engels en te laten uitgeven in de VS (zie 2.9). ASB betwist voorts niet dat ASB America auteurs van Boekscout heeft benaderd en heeft gewezen op de mogelijkheid het contract met Boekscout op te zeggen en over te stappen naar Free Musketeers, een uitgeverij waar ASB America mee samenwerkt voor het vertalen en uitgeven van boeken in de VS. Tot slot is niet in geschil dat ASB America op de hoogte was van de inhoud van het standaardcontract.

-
onrechtmatig profiteren van wanprestatie?

4.10.

ASB betwist dat ASB America onrechtmatig profiteert van wanprestatie. Zij stelt primair dat de exploitatierechten voor het uitgeven van een vertaling niet onder het standaardcontract vallen en er dus geen sprake is van wanprestatie aan de zijde van de auteurs, en subsidiair dat als wel sprake is van wanprestatie ook dan nog steeds sprake is van een toegestane vorm van acquisitie door ASB America.

4.11.

Gelet op het verweer van ASB is allereerst de vraag of auteurs van Boekscout die gedurende de looptijd van het standaardcontract met een derde in zee gaan voor het vertalen en uitgeven van hun boek in de VS toerekenbaar tekort schieten in de nakoming van het standaardcontract.

4.12.

Anders dan ASB stelt, ziet de exclusieve licentie van artikel 2 van het standaardcontract van Boekscout (zie 2.12) naar het oordeel van de rechtbank ook op de vertaling van het werk en het uitgeven daarvan in het buitenland. Zoals Boekscout c.s. terecht heeft aangevoerd, wordt in dat artikel het recht op openbaarmaking en verveelvoudiging van het werk, oftewel van het boek van de met Boekscout contracterende auteur, exclusief overgedragen aan Boekscout. Onder verveelvoudiging valt in dit verband gelet op de artikelen 10 lid 2 en 13 van de Auteurswet ook de vertaling daarvan.^[3]Artikel 2 van het standaardcontract bepaalt bovendien dat de overdracht van exploitatierechten niet is beperkt naar land of gebied, hetgeen betekent dat een Engelse vertaling uit te geven in de VS onder de licentie valt. De stelling van ASB dat de vertaling niet onder artikel 2 maar onder artikel 7.3 en 7.4 van het standaardcontract valt, dat gaat over film-, tv-, radio- en toneelrechten wordt verworpen. Vertalingen worden in die artikelen niet genoemd en ASB heeft niet onderbouwd waarom vertalingen desondanks onder die bepalingen zouden moeten worden begrepen.

4.13.

Daaraan doet niet af hetgeen Boekscout op haar website vermeldt (zie 2.14). Hoewel ASB er terecht op wijst dat Boekscout op haar website aangeeft dat zij er geen bezwaar tegen heeft als haar auteurs voor de vertaling van hun boek zaken doen rechtstreeks met een Amerikaanse uitgever, maakt zij tegelijkertijd wel het voorbehoud mede-rechthebbende te zijn, waarmee zij blijkbaar bedoelt wel recht te hebben op (een deel van de) verdiensten. Uit die mededeling kan dan ook niet worden afgeleid dat Boekscout op enigerlei wijze afstand zou doen van hetgeen zij in het standaardcontract met haar auteurs overeenkomt danwel dat zij haar standaardcontract in dezelfde zin begrijpt als ASB heeft bepleit, welk standpunt de rechtbank hiervoor reeds heeft verworpen.

4.14.

Dat uitgaande van voornoemde uitleg van artikel 2 van het standaardcontract een Boekscout auteur die gedurende de looptijd van zijn/haar standaardcontract in weerwil van de exclusieve licentie aan Boekscout de rechten voor de Engelse vertaling en het publiceren daarvan overdraagt aan een derde daarmee toerekenbaar tekort schiet in de nakoming van het standaardcontract, is door ASB niet weersproken.

4.15.

Ook als ervan wordt uitgegaan dat ASB America op de hoogte was van voornoemde wanprestatie, dan nog is gelet op de hiervoor in 4.7 genoemde maatstaf niet zonder meer sprake van onrechtmatig handelen. Dat zou wel het geval kunnen zijn als sprake is van bijkomende omstandigheden. Dergelijke omstandigheden heeft Boekscout c.s. echter niet naar voren gebracht, hetgeen wel op haar weg had gelegen. Naar het oordeel van de rechtbank kan ASB America dan ook niet worden verweten onrechtmatig te hebben gehandeld door het profiteren van wanprestatie.

-
auteurs overhalen standaardcontract te beëindigen onrechtmatig?

4.16.

ASB betwist ook dat ASB America onrechtmatig jegens Boekscout c.s. heeft gehandeld door Boekscout auteurs ertoe te bewegen hun contract met Boekscout te beëindigen en over te stappen naar Free Musketeers.

4.17.

De hiervoor in 4.8 genoemde maatstaf in acht nemend, heeft ASB America niet onrechtmatig jegens Boekscout c.s. gehandeld door Boekscout auteurs te benaderen en deze over te halen hun contact met Boekscout te beëindigen, tenzij bijkomende omstandigheden alsnog tot dat oordeel moeten leiden. Boekscout c.s. heeft in dit verband verwezen naar e-mailberichten van ASB America.

4.18.

In het e-mailbericht van 7 januari 2014 (zie 2.9) dat naar diverse Boekscout auteurs is gestuurd, wordt de auteur een voorstel gedaan voor het laten vertalen van zijn/haar boek in het Engels en het te laten uitgeven in de VS door ASB America. In dat bericht wordt naar Boekscout in zijn geheel niet verwezen. Dit bericht draagt niet bij aan de stelling van Boekscout c.s. dat sprake is van onrechtmatig handelen.

4.19.

In het e-mailbericht van 10 januari 2014 (zie 2.10), welk bericht in ieder geval naar één auteur van Boekscout is gestuurd maar waarvan niet gesteld is dat dit bericht ook naar andere auteurs is gestuurd, wordt wel specifiek naar Boekscout verwezen. ASB America bericht de betreffende auteur - naar nu blijkt ten onrechte - dat Boekscout niet de rechten op de vertaling van zijn/haar boek bezit en geeft de auteur in overweging lopende het Boekscout contract ook met Free Musketeers en dus ASB America in zee te gaan voor de vertaling en publicatie van het boek in de VS. Op dit punt heeft ASB America derhalve onjuiste informatie aan de betreffende auteur verstrekt. In datzelfde bericht wijst ASB America echter ook op de mogelijkheid het Boekscout contract met inachtneming van de geldende opzegtermijn te beëindigen om pas na beëindiging over te stappen naar Free Musketeers. Nu ASB America nadrukkelijk de beslissing bij de auteur legt om voor één van beide opties te kiezen indien deze zou willen overstappen naar Free Musketeers, is voornoemde onjuistheid onvoldoende om te oordelen dat van dusdanige bijkomende omstandigheden sprake is dat ASB America onrechtmatig handelen kan worden verweten.

4.20.

In het bericht van ASB America aan Boekscout van 15 januari 2014 (zie 2.11) wordt Boekscout weliswaar in niet als neutraal te kwalificeren bewoordingen bewogen een samenwerking aan te gaan met Free Musketeers. Dat bericht is echter niet naar de Boekscout auteurs verzonden en mist zodoende relevantie.

4.21.

Dat zich andere bijkomende omstandigheden hebben voorgedaan, bijvoorbeeld door het verstrekken van onjuiste of misleidende informatie of het gebruik maken van oneerlijke middelen, heeft Boekscout c.s. niet onderbouwd gesteld. Zodoende is de conclusie dat ASB America niet op onrechtmatige wijze heeft getracht Boekscout auteurs ertoe te bewegen hun contract met Boekscout te beëindigen.

Slotsom en proceskosten

4.22.

De slotsom is dat de rechtbank de stelling van Boekscout c.s. verwerpt dat ASB America onrechtmatig jegens Boekscout heeft gehandeld. Dat ASB America jegens de overige eisers [eiser sub 2] en [eiseres sub 3] onrechtmatig heeft gehandeld, heeft Boekscout c.s. niet onderbouwd zodat ook die stelling moet worden verworpen. De vorderingen van Boekscout c.s. zullen zodoende worden afgewezen.

4.23.

Boekscout c.s. zal als de in het ongelijk gestelde partij worden veroordeeld in de proceskosten. De rechtbank begroot de kosten aan de zijde van ASB aan de hand van het liquidatietarief als volgt:

- vast recht € 1.892,-

- salaris advocaat € 768,- (2,0 punten x tarief € 384,-)

Totaal € 2.660,-.

5.De beslissing

De rechtbank

5.1.

wijst de vorderingen af;

5.2.

veroordeelt Boekscout c.s. in de proceskosten aan de zijde van ASB tot op heden begroot op een bedrag van € 2.660,-;

5.3.

verklaart dit vonnis ten aanzien van de proceskostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.P.M. Loos en in het openbaar uitgesproken op 19 oktober 2016.

ECLI:NL:RBDHA:2016:12770

Onrechtmatige daad door profiteren van wanprestatie in de uitgeverijsector

Uitspraak

RECHTBANK DEN HAAG

1.De procedure

2.De feiten

3.Het geschil

4.De beoordeling

Bevoegdheid

5.De beslissing

Voetnoten