Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
INTERNATIONALE RECHTSHULPKAMER
Parketnummer: 13/137822-23
Datum uitspraak: 28 november 2023
TUSSEN-
UITSPRAAK
op de vordering ex artikel 3 Uitvoeringswet Handels- en Samenwerkingsovereenkomst
EU – VK Justitie en Veiligheid (Uitvoeringswet) juncto artikel 23 Overleveringswet (OLW), ingediend door de officier van justitie bij deze rechtbank.
EU – VK Justitie en Veiligheid (Uitvoeringswet) juncto artikel 23 Overleveringswet (OLW), ingediend door de officier van justitie bij deze rechtbank.
Deze vordering dateert van 28 juni 2023 en betreft onder meer het in behandeling nemen van een Aanhoudingsbevel (AB) als bedoeld in artikel 598 van de Handels- en Samenwerkingsovereenkomst tussen de Europese Unie en de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie, enerzijds, en het Verenigd Koninkrijk van Groot-Brittannië en Noord-Ierland, anderzijds (HSO).
Dit AB is uitgevaardigd op 24 april 2022 door
the Southampton Crown Court(Verenigd Koninkrijk) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:
the Southampton Crown Court(Verenigd Koninkrijk) en strekt tot de aanhouding en overlevering van:
[opgeëiste persoon] ,
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1981,
ingeschreven in de Basisregistratie Personen op het adres:
[BRP-adres]
hierna te noemen de opgeëiste persoon.
1.Procesgang
Zitting van 16 augustus 2023
De behandeling van de vordering is aangevangen op de openbare zitting van 16 augustus 2023. Het onderzoek heeft plaatsgevonden in tegenwoordigheid van de officier van justitie
mr. G.M. Kolman. De opgeëiste persoon is verschenen en is bijgestaan door zijn raadsman,
mr. M.A.C. de Bruijn, advocaat te Amsterdam.
De rechtbank heeft het onderzoek ter zitting voor bepaalde tijd geschorst om de uitkomst in de zaak met parketnummer 13/069269-23 af te wachten.
De rechtbank heeft de beslistermijn op grond van artikel 3 Uitvoeringswet in verbinding met artikel 22, derde lid, OLW voor 30 dagen verlengd.
De rechtbank heeft op grond van artikel 3 Uitvoeringswet jo. artikel 27, tweede lid, OLW tevens de gevangenhouding met onmiddellijke schorsing bevolen.
Zitting van 19 september 2023
De behandeling van de vordering is voorgezet op de zitting van 19 september 2023, in tegenwoordigheid van de officier van justitie, mr. W.H.R. Hogewind. De opgeëiste persoon en zijn raadsman zijn niet verschenen. Voorafgaand aan de zitting heeft de rechtbank op voorhand een aanhoudingsverzoek van de officier van justitie ingewilligd. De rechtbank schorst het onderzoek voor bepaalde tijd om de autoriteiten van het Verenigd Koninkrijk in de gelegenheid te stellen de verzochte individuele detentiegarantie voor de opgeëiste persoon voor HMP Winchester te verstrekken.
De rechtbank heeft de beslistermijn op grond van artikel 3 Uitvoeringswet in verbinding met artikel 22, vijfde lid, OLW voor 30 dagen verlengd.
Zitting van 5 oktober 2023
De behandeling van de vordering is voortgezet op de zitting van 5 oktober 2023, in tegenwoordigheid van de officier van justitie, mr. W.H.R. Hogewind. De opgeëiste persoon is verschenen en is bijgestaan door zijn raadsman, mr. M.A.C. de Bruijn. Het onderzoek is gesloten.
De rechtbank heeft de beslistermijn op grond van artikel 3 Uitvoeringswet in verbinding met artikel 22, vijfde lid, OLW voor 30 dagen verlengd.
Tussenuitspraak 19 oktober 2023 [1]
De rechtbank heeft een tussenuitspraak gewezen waarbij het onderzoek is heropend en voor onbepaalde tijd geschorst in afwachting van een eventuele wijziging in de detentieomstandigheden in HMP Winchester.
De rechtbank heeft de beslistermijn op grond van artikel 3 Uitvoeringswet in verbinding met artikel 22, zesde lid, OLW daarom voor 60 dagen verlengd. De rechtbank heeft de geschorste gevangenhouding ambtshalve verlengd op grond van artikel 3, eerste lid, Uitvoeringswet jo. artikel 27, derde lid, OLW.
Zitting van 9 november 2023
De behandeling van de vordering is voortgezet in tegenwoordigheid van de officier van justitie, mr. S.J. Wirken. De opgeëiste persoon is niet verschenen. Zijn raadsman,
mr. M.A.C. de Bruijn is verschenen en heeft verklaard uitdrukkelijk gemachtigd te zijn om de opgeëiste persoon ter terechtzitting te verdediging. Het onderzoek is geschorst tot de zitting van 14 november 2023 om 11:00 uur, teneinde verdediging en de rechtbank in de gelegenheid te stellen de aanvullende informatie, die eerst enkele minuten voorafgaand aan de behandeling van de vordering binnenkwam, nader te bestuderen, te weten te weten de brief van 8 november 2023 van
His Majesty 's Prison and Probation Service.
His Majesty 's Prison and Probation Service.
Zitting van 14 november 2023
De behandeling van de vordering is voortgezet in tegenwoordigheid van de officier van justitie, mr. W.H.R. Hogewind. De opgeëiste persoon is verschenen en is bijgestaan door zijn raadsman, mr. M.A.C. de Bruijn. Het onderzoek is gesloten.
2.Identiteit van de opgeëiste persoon
De rechtbank heeft de identiteit van de opgeëiste persoon onderzocht. De opgeëiste persoon heeft ter zitting verklaard dat de bovenvermelde personalia juist zijn en dat hij de Nederlandse nationaliteit heeft.
3.Tussenuitspraak 19 oktober 2023
De rechtbank verwijst naar haar tussenuitspraak van 19 oktober 2023. Hierin heeft de rechtbank de grondslag van het AB, de inhoud van het AB en de strafbaarheid van de feiten beoordeeld. Ten slotte heeft de rechtbank aan de opgeëiste persoon een garantie, als bedoeld in artikel 5 Uitvoeringswet jo. artikel 6, eerste lid, OLW, verstrekt.
Deze overwegingen dienen hier als herhaald en ingelast te worden beschouwd.
4.Detentieomstandigheden
De rechtbank verwijst allereerst naar haar overwegingen onder punt 6 van de tussenuitspraak van 19 oktober 2023; ook deze overwegingen dienen hier als herhaald en ingelast te worden beschouwd.
Standpunt van de raadsman
De raadsman heeft aan de hand van zijn ter zitting overgelegde pleitnotities aangevoerd dat de detentiegarantie met de aanvulling van
His Majesty 's Prison and ProbationService van
His Majesty 's Prison and ProbationService van
8 november 2023 onvoldoende waarborgen biedt. Samengevat voert de raadsman aan dat, gelet op de tussenuitspraak in deze zaak van 19 oktober 2023 er twee punten zijn waarover de rechtbank zorgen heeft, te weten: de tijd op cel met de agressie die daarmee in verband staat en de hygiëne in HMP Winchester. In de aanvulling worden toezeggingen en aannames gedaan, maar die worden niet ondersteund door de informatie van het jaarrapport van augustus 2023 van de Independent Monitoring Board [2] (hierna: IMB-rapport), bijvoorbeeld op het punt van het aantal uren dat de opgeëiste persoon 21,5 uur op cel zal verblijven.
Ook wijst de raadsman erop dat in het IMB-rapport staat dat
prisoner assaults on other prisoners have increased.Waaruit dus blijkt dat een belangrijk punt van zorg, te weten de veiligheid, is toegenomen. Ten aanzien van de hygiene staat verder in het IMB-rapport:
Rats are still to be seen in the prison, but the regular pest control procedures have reduced the prevalence.Hieruit blijkt enkel dat er minder ratten zijn, maar niet hoeveel minder, aldus de raadsman. Gelet op het voorgaande dient de overlevering te worden geweigerd.
prisoner assaults on other prisoners have increased.Waaruit dus blijkt dat een belangrijk punt van zorg, te weten de veiligheid, is toegenomen. Ten aanzien van de hygiene staat verder in het IMB-rapport:
Rats are still to be seen in the prison, but the regular pest control procedures have reduced the prevalence.Hieruit blijkt enkel dat er minder ratten zijn, maar niet hoeveel minder, aldus de raadsman. Gelet op het voorgaande dient de overlevering te worden geweigerd.
Standpunt van de officier van justitie
De officier van justitie heeft zich op het standpunt gesteld dat de detentiegarantie met de aanvulling van 8 november 2023 wel afdoende is en dat het individuele gevaar voor de opgeëiste persoon is weggenomen.
In de aanvulling staat welke maatregelen zijn genomen en nog zullen worden genomen om de detentieomstandigheden te verbeteren. Zo is de tijd dat een gedetineerde buiten de cel doorbrengt nu minimaal 2,5 uur en dat wordt uitgebouwd naar minimaal vier uur buiten de cel vanaf februari 2024. Een gedetineerde brengt alleen in uitzonderlijke situaties nog 23 uur op cel door. Bovendien zijn de mogelijkheden om activiteiten te verrichten buiten de cel toegenomen.
Het hogere niveau van geweld werd veroorzaakt doordat de gedetineerden zolang op cel zaten en de toezegging is nu dat de gedetineerden minder lang op hun cel hoeven te verblijven.
In de aanvulling staat dat er nog ratten zijn, maar dat is een stedelijk probleem. Ongedierte bestrijding vindt plaats om on
top of thingste blijven.
top of thingste blijven.
Het niveau waarop gedetailleerd antwoord wordt gegeven, laat zien dat er serieus werk wordt gemaakt om verbeteringen door te voeren in de detentieomstandigheden in HMP Winchester. Er blijven zorgen bestaan, maar die zijn niet dermate ernstig dat deze een beletsel vormen voor de overlevering.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank overweegt dat de Britse autoriteiten op 1 augustus 2023 hebben meegedeeld dat de opgeëiste persoon hoogstwaarschijnlijk in HMP Winchester zal worden geplaatst. Dat de opgeëiste persoon in HMP Bedford wordt gedetineerd is niet uitgesloten, maar de kans daarop is klein. Hiermee is het reëel gevaar van een onmenselijke of vernederende behandeling voor de opgeëiste persoon in HMP Bedford weggenomen. Dit betekent dat de detentieomstandigheden in HMP Bedford geen beletsel voor de overlevering vormen.
In de tussenuitspraak van 7 september 2023 [3] in een andere zaak heeft de rechtbank vastgesteld dat in HMP Winchester een algemeen reëel gevaar bestaat dat de grondrechten van personen die aldaar zijn gedetineerd zullen worden geschonden.
In de tussenuitspraak van 19 oktober 2023 heeft de rechtbank geoordeeld dat met de detentiegarantie van 29 september 2023 de zorgen over het aantal vierkante meters persoonlijke leefruimte zijn weggenomen, nu daarin is gegarandeerd dat de opgeëiste persoon over minimaal 4 m2 aan persoonlijke leefruimte zal beschikken.
De rechtbank heeft ook geoordeeld dat daarentegen het algemeen gevaar voor de opgeëiste persoon ten aanzien van het 23 uur per dag op cel doorbrengen, wat er mede toe leidt dat in de gevangenis een hoog geweldsniveau bestaat, niet voldoende is weersproken.
Dit geldt eveneens voor de zorgen die bestaan omtrent hygiëne.
Nu de detentiegarantie het vastgestelde algemene gevaar op deze punten niet wegneemt, heeft de rechtbank vastgesteld dat er voor de opgeëiste persoon een reëel gevaar bestaat dat hij in HMP Winchester onmenselijk of vernederend zal worden behandeld.
In de aanvulling op de detentiegarantie van 8 november 2023 staat het volgende over de door de rechtbank genoemde punten waarop het algemeen gevaar is aangenomen.
Prisoners spending 23 hours a day in their cells
(…)
As regards the staged milestone plan to increase time out of cell, in January 2023 a new way of working was introduced (the “profile” referenced in the letter to HMIP). This ensured that HMP Winchester would consistently deliver a regime where prisoners spent aminimumof 2.5 hours out of cell per day. In May 2023 a further milestone was completed whereby free flow (unescorted access to and from activities) was introduced increasing the time spent by prisoners and consolidating time spent out of cell. In February 2024 we will move to the final milestone which will introduce a revised set of shift patterns to accommodate a newminimumof 4 hours per day out of cell.
(…)
Prison hygiene
(…)
As regards vermin, I would refer the court to the August 2023 IMB report. This demonstrates that the position is much improved; it explains that whilst rats are still to be seen in the prison (the wider city of Winchester itself has a rodent problem so this is not because of prison conditions), regular pest control procedures have been introduced and have reduced the prevalence (see paragraph 5.1). It remains the case that the prison makes provision for regular visits from pest control companies in order to keep on top of this issue.
Prisoner violence
(…)
HMPPS takes violence in prisons extremely seriously. In the last year we had 411 incidences of violence, involving 473 prisoners, which are all written up and reported. We have a robust system in place to manage these incidences: of the 473 involved, 430 were placed on report and their cases heard in an adjudication. Adjudications are the internal prisoner discipline procedures whereby offences alleged to have been committed against the Prison and YOI Rules are dealt with. Governors inquire impartially into the facts of the case, weighing up the available evidence and deciding whether or not the charge has been proven beyond reasonable doubt. If a prisoner is found guilty, punishments can include loss of privileges or stoppage of earnings for example. In serious cases, a Governor can refer to an Independent Adjudicator who can add days to the custodial element of a prisoner’s sentence, and governors can also refer cases to the Police to investigate, via the Crime in Prison Referral Agreement 2022.
At HMP Winchester we have identified that young adults (YAs aged 18-25) were disproportionately involved in violence in the prison. HMP Winchester has started YA forums designed to improve relations between the young adults and staff, for which we have seen a reduction in prisoner-staff violence (as reported in the August 2023 IMB report).
De rechtbank is van oordeel dat met de gegeven aanvulling op de detentiegarantie van
8 november 2023 het algemene gevaar van een onmenselijke behandeling in HMP Winchester voor de opgeëiste persoon nog altijd onvoldoende is weggenomen. De rechtbank ziet dat er ten aanzien van haar zorgen over de tijd die gedetineerden op cel doorbrengen concrete verbeteringen zijn en dat ten aanzien van de overlast door ratten (resulterend in slechte hygiëne-omstandigheden) stappen zijn gezet. De rechtbank merkt echter op dat ten aanzien van de tijd die gedetineerden op cel doorbrengen nog steeds het voorbehoud van personeelsgebrek wordt gemaakt en uit de brief kan worden opgemaakt dat dat probleem (nog) niet is opgelost. Voorts ziet de rechtbank onvoldoende verbetering ten aanzien van het terugdringen van het geweldsniveau. In de brief van 8 november 2023 staat dat het geweldsniveau in HMP Winchester nog steeds hoger is dan in de gemiddelde gevangenis in het Verenigd Koninkrijk. De autoriteiten nemen het hoge geweldsniveau serieus en noemen maatregelen die zij hebben genomen om het geweldsniveau terug te dringen. Zo worden alle incidenten gerapporteerd en eventueel volgen er sancties. Uit voornoemde brief blijkt echter onvoldoende dat er op dit moment op dit gebied voldoende concrete verbeteringen zijn. Daarbij neemt de rechtbank allereerst in aanmerking dat uit het IMB-jaarrapport volgt dat hoewel het geweld tussen gedetineerden en personeel iets is afgenomen, het onderlinge geweld tussen gedetineerden is toegenomen. [4] De rechtbank deelt daarom de zorgen van de IMB op dit onderdeel. Daarnaast ziet de rechtbank dit hoge geweldsniveau in samenhang met de personeelstekorten, die op dit moment ook nog niet lijken te zijn opgelost.
De verstrekte detentiegarantie heeft daarom het reële gevaar om te worden onderworpen aan een vernederende of onmenselijke behandeling ten aanzien van de opgeëiste persoon nog niet weggenomen. De detentieomstandigheden vormen daarom nog steeds een beletsel voor overlevering.
De mogelijkheid bestaat dat op een later moment blijkt van wijziging van de omstandigheden waarmee dit gevaar alsnog kan worden uitgesloten. Hoewel het in deze fase niet aan de rechtbank is om vragen te formuleren (maar het aan de uitvaardigende justitiële autoriteit is om informatie te verstrekken waaruit een wijziging van de omstandigheden blijkt), acht rechtbank het niet ondenkbaar dat aanvullende informatie met betrekking tot de hierboven genoemde zorgelijke aspecten mogelijk een dergelijke wijziging zou kunnen opleveren.
De rechtbank acht het gelet op de genoemde verbeteringen ook niet onaannemelijk dat gegevens hierover binnen een niet onredelijke termijn kunnen worden verstrekt.
De rechtbank zal de beslissing over de overlevering daarom opnieuw aanhouden in afwachting van een eventuele wijziging in de omstandigheden. De rechtbank verwijst in dit verband naar het in de Uitvoeringswet van overeenkomstige toepassing verklaarde artikel 22 OLW, in samenhang bezien met de artikelen 604, aanhef en onder c, en 615 HSO.
Op basis van artikel 3, eerste lid, Uitvoeringswet in samenhang bezien met artikel 22, zesde lid, OLW, verlengt de rechtbank de termijn waarbinnen zij uitspraak moet doen op grond van artikel 22, eerste en derde lid, OLW, met 60 dagen. Op basis van artikel 3, eerste lid, Uitvoeringswet in samenhang bezien met artikel 27, derde lid, OLW verlengt de rechtbank de geschorste gevangenhouding van de opgeëiste persoon met zestig dagen.
5.Beslissing
HEROPENTen
SCHORSThet onderzoek voor onbepaalde tijd, met dien verstande dat de zaak op een datum
vóór 23 maart 2024 op zittingmoet worden gepland.
SCHORSThet onderzoek voor onbepaalde tijd, met dien verstande dat de zaak op een datum
vóór 23 maart 2024 op zittingmoet worden gepland.
VERLENGTde beslistermijn op grond van artikel 3, eerste lid, Uitvoeringswet jo. artikel 22, zesde lid, OLW met 60 dagen onder gelijktijdige verlenging van de geschorste overleveringsdetentie met 60 dagen op grond van artikel 3, eerste lid, Uitvoeringswet jo. artikel 27, derde lid, OLW.
BEVEELTde oproeping van de opgeëiste persoon tegen een nader te bepalen dag en tijdstip met tijdige kennisgeving daarvan aan zijn raadsman.
Deze uitspraak is gedaan door
mr. J.G. Vegter, voorzitter,
mrs. A.K. Glerum en A.W.T. Klappe, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. H.L. van Loon, griffier,
en in het openbaar uitgesproken op de zitting van 28 november 2023.