ECLI:NL:RBAMS:2023:7443

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
11 juli 2023
Publicatiedatum
23 november 2023
Zaaknummer
13.013544.94 (2023)
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht; Materieel strafrecht
Procedures
  • Beschikking
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Vordering tot verlenging van terbeschikkingstelling en beëindiging van dwangverpleging onder voorwaarden

In deze zaak heeft de Rechtbank Amsterdam op 11 juli 2023 uitspraak gedaan over de vordering van de officier van justitie tot verlenging van de terbeschikkingstelling van een 53-jarige man, die sinds 1995 ter beschikking is gesteld voor verpleging. De rechtbank heeft de vordering tot verlenging van de terbeschikkingstelling met één jaar toegewezen en de dwangverpleging voorwaardelijk beëindigd. De terbeschikkinggestelde, die lijdt aan zwakbegaafdheid en een geschiedenis van verslavingsproblematiek, verblijft sinds 2015 in een kliniek en heeft een resocialisatietraject doorlopen. De rechtbank heeft verschillende adviezen van deskundigen en de reclassering in overweging genomen, die positief adviseerden over de voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging. De rechtbank oordeelde dat de veiligheid van anderen eist dat de terbeschikkingstelling wordt verlengd, maar dat de verpleging onder voorwaarden kan worden beëindigd. De voorwaarden omvatten onder andere meewerken aan reclasseringstoezicht, ambulante behandeling en het naleven van een alcohol- en drugsverbod. De rechtbank heeft de reclassering opgedragen om de terbeschikkinggestelde bij de naleving van deze voorwaarden te ondersteunen.

Uitspraak

beslissing

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling Publiekrecht
Teams Strafrecht
Parketnummers: 13/013544-94; 23-000207-95
Beslissing op de vordering van de officier van justitie in het arrondissement Amsterdam van 22 mei 2023 in de zaak tegen:

[terbeschikkinggestelde] ,

geboren te [geboorteplaats] ( [land van herkomst] ) op [geboortedag] 1969,
thans wonende op het adres [adres] ,
begeleid door [naam kliniek] ,
die bij arrest van het Gerechtshof Amsterdam van 26 mei 1995 ter beschikking gesteld werd, teneinde van overheidswege te worden verpleegd, welke terbeschikkingstelling laatstelijk bij beslissing van deze rechtbank van 30 juni 2022 voor de tijd van één jaar werd verlengd.

De inhoud van de vordering

De ter terechtzitting gewijzigde vordering van de officier van justitie strekt tot het verlengen van de termijn van genoemde terbeschikkingstelling met één jaar en voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege.

De procesgang

De rechtbank heeft kennisgenomen van de stukken in de zaak met bovenvermeld parketnummer, waaronder:
  • het op 17 april 2023 op grond van artikel 6:6:12, eerste lid van het Wetboek van Strafvordering uitgebrachte advies, strekkende tot verlenging van deze terbeschikkingstelling met één jaar;
  • het op 6 januari 2023 uitgebrachte reclasseringsadvies proefverlof;
  • het op 20 april 2023 uitgebrachte reclasseringsadvies voorwaardelijke beëindiging dwangverpleging.
De rechtbank heeft op 11 juli 2023 de officier van justitie mr. M. Modder, de terbeschikkinggestelde en diens raadsman mr. F.C. Knoef, advocaat te ‘s Gravenhage, alsmede de deskundigen J. Klumpenaar, verbonden aan [naam kliniek] , en [naam] , verbonden aan Tactus Reclassering [locatie] , op de openbare terechtzitting gehoord. Hiervan is afzonderlijk proces-verbaal opgemaakt.

De beoordeling

Aan genoemd advies van
[naam kliniek] van 17 april 2023wordt het volgende ontleend, zakelijk weergegeven:
Kernproblematiek
Betrokkene is een 53-jarige man bij wie sprake is van zwakbegaafdheid, een geschiedenis van verslavingsproblematiek en een borderline en een antisociale persoonlijkheidsstoornis.
Hij verblijft sinds 2015 in [naam kliniek] .
Behandelverloop en risicotaxatie
Het resocialisatietraject van betrokkene richt zich op zelfstandig wonen met ambulante begeleiding in [plaats] . Hij is begin februari 2021 geplaatst op de resocialisatieafdeling en in november 2021 doorgestroomd naar de trainingswoning met begeleiding door het team van [instelling 1] .
Sinds de laatste maanden wordt getracht de frequentie van de ondersteunende contacten wat
te laten afnemen, ter voorbereiding op het moment waarop de begeleiding door [instelling 2] overgenomen gaat worden. Dit gaat hem vooralsnog goed af.
Praktische begeleiding en ondersteuning naast toezicht en controle zijn de belangrijkste pijlers onder het risicomanagement. Positief is dat hij een vrij goede band heeft met het huidige team en dat hij zelf vaak contact zoekt.
Bij uitbreiding naar proefverlof wordt het risico op fysiek gewelddadig gedrag als ‘laag tot
matig’ ingeschat. In een situatie ‘uit-zorg’, bij het beëindigen van de tbs-maatregel, wordt het risico op gewelddadig gedrag als ‘hoog’ ingeschat.
Koers en advies
Het doel is om betrokkene door te laten stromen in [plaats] naar een eigen huurwoning (van de woningbouwvereniging) met daarnaast intensieve ambulante begeleiding door [instelling 2] en toezicht door de reclassering. Dit is een zogenoemde omklapwoning die eerst op naam van de kliniek komt te staan en daarna op zijn eigen naam. Hij staat inmiddels geruime tijd ingeschreven voor een dergelijke woning en staat bovenaan op de interne wachtlijst van de kliniek. Sinds april 2022 is tevens in het kader van Forensisch Psychiatrisch Toezicht contact gestart met de reclassering.
Tijdens een overleg met de betrokken partijen is besloten om wel een korte tijd proefverlof in te inzetten. Dit is vooral ingegeven vanuit praktische motieven zodat ook de financiën (een bijstandsuitkering, of mogelijk een Wajong-uitkering) van betrokkene goed geregeld zijn op het moment dat de dwangverpleging voorwaardelijk beëindigd wordt. Deze aanvraag ligt nu ter beoordeling bij het Adviescollege Verloftoetsing.
Naar de mening van de kliniek is het traject voldoende stabiel verlopen en is het veilig genoeg om de maatregel met één jaar te verlengen en over te gaan tot een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging. Het is niet ondenkbaar dat betrokkene ten tijde van de zitting nog niet de beschikking heeft over een eigen woning, maar met toestemming van de kliniek mag betrokkene in de trainingswoning blijven wonen totdat een woning van de woningbouwvereniging beschikbaar komt. De reclassering ondersteunt deze visie van de kliniek en adviseert positief over het voorwaardelijk beëindigen van de dwangverpleging.
De deskundige Klumpenaar heeft dit advies op de openbare terechtzitting bevestigd en daar waar nodig aangevuld.
Aan genoemd advies van
Tactus Reclassering [locatie] van 6 januari 2023wordt het volgende ontleend, zakelijk weergegeven:
Kijkende naar het verloop van het tbs-traject concludeert de reclassering dat betrokkene gebaat is bij een zeer gefaseerde resocialisatie waarbij de te zetten stappen overzichtelijk en afgebakend moeten zijn. In november 2021 is betrokkene reeds geplaatst in een trainingswoning van [naam kliniek] . De medewerkers van de resocialisatieafdeling bemannen ook de nieuwe trainingswoning waardoor deze overgang relatief soepel is verlopen.
Vanuit reclasseringsoogpunt zijn vereisten voor een voorwaardelijke beëindiging onder meer dat er sprake is van inbedding in de maatschappij, stabiel functioneren en een betrouwbare en open houding richting [naam kliniek] . Overgaan naar direct voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging betekent dat de betrokkenheid van de kliniek in zijn geheel zou komen te vervallen, waardoor de onveiligheidsgevoelens en spanningen bij betrokkene kunnen toenemen. De reclassering adviseert dan ook om te starten met proefverlof, wat betrokkene de mogelijkheid biedt om geleidelijk los te komen van de kliniek. Praktische zaken zoals bijvoorbeeld uitkering en verzekeringen kunnen geregeld worden. Betrokkene kan met de overgang kan wennen aan een leven zonder FPC.
Aan genoemd advies van
Tactus Reclassering [locatie] van 20 april 2023wordt het volgende ontleend, zakelijk weergegeven:
In januari 2023 heeft de reclassering geadviseerd om voorafgaand aan de voorwaardelijke beëindiging te starten met proefverlof. Op 24 maart 2023 hebben wij het akkoord van de verloftoetsingscommissie ontvangen. Het proefverlof zal per 8 mei 2023 starten. Deze periode is onder andere gewenst om los te komen van de kliniek, hetgeen spanningen met zich mee zou kunnen brengen. Tevens kan in de periode proefverlof praktische zaken, zoals een uitkering en verzekering geregeld worden zonder overvraging van betrokkene. De bovengenoemde onderwerpen zouden de bij verlengingszitting een voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging niet meer in de weg moeten staan. De reclassering adviseert dan ook positief inzake voorwaardelijke beëindiging van de dwangverpleging.
De deskundige [naam] heeft beide adviezen op de openbare terechtzitting bevestigd en daar waar nodig aangevuld. De hiervoor genoemde praktische zaken zijn inmiddels geregeld en recent heeft betrokkene gehoord dat hij een eigen woning toegewezen heeft gekregen.
De rechtbank is – gelet op het advies, het verhandelde ter zitting en de artikelen 38d en 38e van het Wetboek van Strafrecht – van oordeel dat de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen eist dat de termijn van de terbeschikkingstelling met één jaar wordt verlengd.
De rechtbank is verder van oordeel dat de verpleging van overheidswege voorwaardelijk dient te worden beëindigd. Zij overweegt daarbij dat de veiligheid van anderen, dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen eist dat er voorwaarden betreffende het gedrag van de terbeschikkinggestelde worden gesteld. De rechtbank neemt de door de reclassering opgestelde voorwaarden hiervoor over.
De rechtbank overweegt dat consensus is bereikt over de te volgen koers. De terbeschikkinggestelde heeft een eigen woning in het vooruitzicht en de daarvoor noodzakelijke praktische zaken zijn geregeld.

Beslissing

De rechtbank wijst de vordering van de officier van justitie toe en verlengt de termijn van de terbeschikkingstelling van
[terbeschikkinggestelde]met
één jaar en beëindigt de verpleging van overheidswege voorwaardelijk onder de volgende voorwaarden.

Meewerken aan reclasseringstoezicht

Betrokkene werkt mee aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere in:
  • Betrokkene meldt zich op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is.
  • Betrokkene laat een of meer vingerafdrukken nemen en laat een geldig identiteitsbewijs zien. Dit is nodig om de identiteit van betrokkene vast te stellen.
  • Betrokkene houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om betrokkene te helpen bij het naleven van de voorwaarden.
  • Betrokkene werkt mee aan huisbezoeken.
  • Betrokkene geeft de reclassering inzicht in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners.
  • Betrokkene vestigt zich niet op een ander adres zonder toestemming van de reclassering.
  • Betrokkene werkt mee aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht.

Niet naar het buitenland

Betrokkene gaat niet naar het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van reclassering.

Ambulante behandeling

Betrokkene laat zich behandelen door [instelling 2] of een soortgelijke zorgverlener, te bepalen door de reclassering. Betrokkene houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling. Gelet op de problematiek kan hieronder ook het innemen van medicijnen vallen, als de zorgverlener dat nodig vindt.

Ambulante woonbegeleiding

Betrokkene laat zich ambulant begeleiden op het gebied van wonen door een nader te
bepalen zorgverlener, indien de reclassering dit nodig acht.

Dagbesteding

Betrokkene heeft een dagbesteding in de vorm van vrijwilligers- of betaald werk. De reclassering controleert deze dagbesteding. Indien betrokkene om wat voor reden niet op zijn dagbesteding kan verschijnen, meldt hij dit zowel bij zijn contactpersoon op het werk als bij de reclassering. Betrokkene zal niet veranderen van zijn dagbesteding zonder overleg en toestemming van de reclassering.

Meewerken aan schuldhulpverlening

Betrokkene geeft de reclassering inzicht in zijn financiën en schulden.
Betrokkene werkt indien noodzakelijk mee aan budgetbeheer of bewindvoering, ook als dit inhoudt meewerken aan schuldhulpverlening in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen.

Alcoholverbod

Betrokkene gebruikt geen alcohol en werkt mee aan controle op dit verbod. De controle gebeurt met urineonderzoek en/of ademonderzoek (blaastest) De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd.

Drugsverbod

Betrokkene gebruikt geen drugs en werkt mee aan controle op dit verbod. De controle gebeurt met urineonderzoek en/of bloedonderzoek. De reclassering bepaalt hoe vaak betrokkene wordt gecontroleerd.

Time out

Als de reclassering dat nodig vindt en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, kan de terbeschikkinggestelde voor een time-out worden opgenomen in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of andere instelling. Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar.
De rechtbank draagt de reclassering op de terbeschikkinggestelde bij de naleving van de voorwaarden hulp en steun te verlenen.
Deze beslissing is gegeven door
mr. J.W.H.G. Loyson, voorzitter,
mrs. H.E. Hoogendijk en A.A. Spoel, rechters,
in tegenwoordigheid van G. Jenuwein, griffier,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 11 juli 2023.