Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
VONNIS
Parketnummer: 13/997019-21 (Promis)
Datum uitspraak: 22 juli 2022
Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige strafkamer, in de strafzaak tegen
[verdachte],
geboren op [geboortedag] 1984 in [geboorteplaats] ( [geboorteland] ),
zonder vaste woon- of verblijfplaats in Nederland.
1.Onderzoek ter terechtzitting
Dit vonnis is bij verstek gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzittingen op 3 december 2021 (regiezitting), 13, 14 en 20 juni 2022 (inhoudelijke behandeling) en 22 juli 2022 (sluiting). [verdachte] is daarbij niet aanwezig geweest en heeft zich ook niet laten vertegenwoordigen door een raadsman of -vrouw.
De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officieren van justitie
mrs. J. Louman en M. Kok (hierna: de officieren van justitie).
2.Inleiding
Naar aanleiding van informatie van Team Criminele Inlichtingen (TCI) in januari 2020 dat ‘ [medeverdachte 1] ’ zich op wereldwijde schaal bezighoudt met ondergronds bankieren, is een strafrechtelijk onderzoek gestart met de naam 26Manvel. Hierbij is onder andere onderzoek gedaan naar zogenoemde Pretty Good Privacy (PGP) berichten die zijn veiliggesteld binnen onderzoeken naar PGP-aanbieders PGP-safe (onderzoek 26Sassenheim) en Encrochat (onderzoek 26Lemont). Uit analyse van deze PGP-berichten tussen gebruikers die volgens het onderzoeksteam zouden zijn geïdentificeerd als [verdachte] , zijn broer [medeverdachte 1] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 3] , zou volgen dat wordt gecommuniceerd over het internationaal verplaatsen van (contante) geldbedragen, het maken van afspraken om deze (contante) geldbedragen over te dragen en het bespreken van administratie. Dit zogenoemde ondergronds bankieren zou hebben plaatsgevonden in verschillende periodes in 2016 en 2020.
Op 15 september 2020 is op basis van de onderzoeksresultaten besloten over te gaan tot de aanhouding van [medeverdachte 1] . [verdachte] en de medeverdachten zijn niet aangehouden binnen dit onderzoek.
Het onderzoek 26Manvel heeft uiteindelijk geleid tot de strafzaak tegen verdachte [verdachte] , die gelijktijdig op de zitting is behandeld met de strafzaken tegen medeverdachten [medeverdachte 1] , [medeverdachte 3] , [medeverdachte 2] en [medeverdachte 4] .
Het dossier bestaat uit verschillende zaaksdossiers, maar alleen zaakdossiers 2 en 4 zijn voor de strafzaak tegen [verdachte] relevant.
-
Zaaksdossier 2.Dit zaaksdossier ziet op de verdenking tegen [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] van het medeplegen van (gewoonte)witwassen van grote bedragen door ondergronds bankieren. [verdachte] zou zich hier tussen 16 maart 2020 en 12 juni 2020 aan hebben schuldig gemaakt, [medeverdachte 1] tussen 28 maart 2020 en 12 juni 2020 en [medeverdachte 3] tussen 28 maart 2020 en 3 maart 2021.
Zaaksdossier 2.Dit zaaksdossier ziet op de verdenking tegen [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] van het medeplegen van (gewoonte)witwassen van grote bedragen door ondergronds bankieren. [verdachte] zou zich hier tussen 16 maart 2020 en 12 juni 2020 aan hebben schuldig gemaakt, [medeverdachte 1] tussen 28 maart 2020 en 12 juni 2020 en [medeverdachte 3] tussen 28 maart 2020 en 3 maart 2021.
-
Zaaksdossier 4. Dit zaaksdossier ziet op de verdenking tegen [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] dat zij zich tussen 16 maart 2020 en 15 september 2020 hebben schuldig gemaakt aan deelneming aan een criminele organisatie.
Zaaksdossier 4. Dit zaaksdossier ziet op de verdenking tegen [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] dat zij zich tussen 16 maart 2020 en 15 september 2020 hebben schuldig gemaakt aan deelneming aan een criminele organisatie.
3.Tenlastelegging
De verdenking luidt – kort gezegd – dat [verdachte] zich heeft schuldig gemaakt aan:
Feit 1: medeplegen van (gewoonte)witwassen van meerdere geldbedragen in de periode van 16 maart 2020 tot en met 12 juni 2020 in (verschillende plaatsen in) Nederland;
Feit 2: deelneming aan een criminele organisatie met het oogmerk het plegen van misdrijven (witwassen) bestaande uit hemzelf, [medeverdachte 1] , [medeverdachte 3] en een of meer anderen in de periode van 16 maart 2020 tot en met 15 september 2020 in (verschillende plaatsen in) Nederland.
De tekst van de volledige tenlastelegging is opgenomen in
bijlage Idie aan dit vonnis is gehecht en geldt als hier ingevoegd.
bijlage Idie aan dit vonnis is gehecht en geldt als hier ingevoegd.
4.Waardering van het bewijs
4.1
Standpunt van het Openbaar Ministerie
De officieren van justitie hebben zich – overeenkomstig het op schrift gestelde requisitoir –
op het standpunt gesteld dat de feiten kunnen worden bewezen.
4.2.
Oordeel van de rechtbank
De rechtbank gaat op grond van de wettige bewijsmiddelen van de volgende feiten en omstandigheden uit. [1]
4.2.1
Feit 1 (zaaksdossier 2)
4.2.1.1 Identificatie PGP-adressen/-gebruikers
Het Openbaar Ministerie baseert de beschuldiging met name op de inhoud van ontsleutelde PGP-berichten die aan (onder meer) [verdachte] worden gekoppeld. In onderzoeksdata vanuit het onderzoek 26Lemont is de gebruiker van het PGP-adres [PGP-adres 1] naar voren gekomen. In de berichten van deze gebruiker met anderen werd gesproken over onder andere het internationaal verplaatsen van geld en handel in verdovende middelen. [2] In het proces-verbaal van bevindingen van identificatie wordt, op basis van de inhoud van de chatgesprekken, beschreven dat het zeer waarschijnlijk is dat dit PGP-adres in gebruik was bij [verdachte] . [3] De rechtbank zal deze gebruiker hierna aanduiden als [verdachte] .
Een van de PGP-adressen waarmee [verdachte] in voornoemde periode contact heeft gehad, is de gebruiker [PGP-adres 2] . Deze gebruiker is geïdentificeerd als [medeverdachte 1] . [4]
Ook heeft [verdachte] contact gehad met gebruiker [PGP-adres 3] . Uit onderzoek is gebleken dat [medeverdachte 3] de gebruiker was van dit PGP-adres. [5] De rechtbank zal deze gebruiker hierna aanduiden als [medeverdachte 3] .
Uit onderzoek naar de verkeersgegevens van de IMEI-nummers die in gebruik waren bij [verdachte] en [medeverdachte 1] is gebleken dat zij zich in de periode van 28 maart 2020 tot en met 13 juni 2020 in Nederland bevonden. [medeverdachte 3] bevond zich vanaf 28 maart 2020 tot en met 11 april 2020 in Dubai. Vanaf 11 april tot en met 13 juni 2020 was hij in Nederland. [6]
Hierna zal worden besproken wat uit het berichtenverkeer tussen [verdachte] en [medeverdachte 1] , [verdachte] en [medeverdachte 3] en [verdachte] en andere (niet-geïdentificeerde) gebruikers met betrekking tot het tenlastegelegde naar voren is gekomen.
4.2.1.2 Gesprekken over geldtransacties van [verdachte] in Nederland
Geldtransactie op 2 april 2020
Op 1 april 2020 vraagt Enchrochat gebruiker [naam 1] of [verdachte] 63000 euro heeft. [naam 1] wil dit bedrag in Nederland hebben. [verdachte] zegt dat hij het gaat checken. [7] Vervolgens vraagt [verdachte] aan [medeverdachte 3] of ze 63000 in Nederland hebben, waarop [medeverdachte 3] antwoordt dat hij 97k heeft. [8] [verdachte] vraagt [naam 1] om een token te sturen. [naam 1] stuurt daarop het volgende bericht:
‘€63500: Tkn
‘€63500: Tkn
[tokennummer 1] ’. [9] [verdachte] stuurt dit bericht vervolgens door naar [medeverdachte 3] . [10] Een half uur later zegt [medeverdachte 3] tegen [naam 1] dat hij 63k klaar heeft liggen voor hem. [naam 1] vraagt of [medeverdachte 3] een adres kan toesturen. [medeverdachte 3] geeft vervolgens het adres [adres 1] op. [naam 1] vraagt waar hij zijn man heen moet sturen, waarop [medeverdachte 3] zegt dat [naam 1] het moet laten weten als hij meer informatie heeft. [11]
Op 2 april 2020 neemt [naam 1] opnieuw contact op met [medeverdachte 3] en zegt dat zijn chauffeur met een BMW motor, type GS1200 komt. [naam 1] omschrijft de chauffeur als een blonde Hollandse jongen en zegt dat hij [medeverdachte 3] zal informeren als de chauffeur er is. [12] Enkele minuten later bevestigt [naam 1] aan [medeverdachte 3] dat zijn man er is. [medeverdachte 3] zegt dat ‘hij’ er elk moment kan zijn. [13] Kort daarna bevestigt [medeverdachte 3] aan [naam 1] dat de overdracht is gelukt en zendt een foto van een 5-eurobiljet met daarop het eerder opgegeven tokennummer door. [14] Hierna laat [verdachte] aan [naam 1] weten dat er 63500 is betaald en stuurt [naam 1] [verdachte] een overzicht met wisselkoersen toe, waarop [verdachte] reageert met ‘Ok’. [15]
Geldtransactie op 4 april 2020
Op 3 april 2020 stuurt Encrochat gebruiker [naam 2] naar [verdachte] het bericht dat hij morgen ‘€’ gaat sturen, waarop [verdachte] zegt ‘Ok’. [16] Op 4 april 2020 vraagt [naam 2] aan [verdachte] waar het geld heen moeten en of die gewoon naar ‘ [naam 3] ’ moeten. Ook zegt [naam 2] dat hij 64€ zal sturen maar [verdachte] 100€ moet noteren. Nadat [verdachte] bevestigend heeft geantwoord, zegt [naam 2] dat hij het gaat regelen met ‘hem’. [17] Vervolgens vraagt [naam 2] aan [medeverdachte 3] of hij iemand kan sturen die papieren (geld) kan pakken. [18] [medeverdachte 3] zegt vervolgens tegen [verdachte] dat ‘ [naam 4] ’ (kennelijk is dit [naam 2] ) vraagt of zij geld willen halen bij hem in Amersfoort. [verdachte] antwoordt dat [medeverdachte 3] het moet brengen. [19] [medeverdachte 3] neemt weer contact op met [naam 2] en vraagt of het toch gebracht kan worden. [naam 2] zegt dat dit niet kan want hij heeft geen stashauto. [20] [medeverdachte 3] koppelt dit terug aan [verdachte] en zegt dat, als het [naam 2] niet lukt om het te laten brengen, [medeverdachte 3] een driver gaat sturen. [21] Uit de chatberichten blijkt dat [medeverdachte 3] uiteindelijk een driver stuurt naar het adres [adres 2] . [naam 2] vraagt om een token en wil weten met wat voor een auto de driver komt. [medeverdachte 3] stuurt daarop een foto van het serienummer van een 5-eurobiljet toe en zegt dat het een Open Vivaro is. [22] Even later laat [medeverdachte 3] aan [naam 2] weten dat de driver op de locatie is en een foto van voertuigen. Ook stuurt [medeverdachte 3] een foto met daarop het serienummer van een dollarbiljet en vraagt of [naam 2] deze token kan geven aan zijn jongen omdat hij de verkeerde had gestuurd. [23] Enige minuten later laat [medeverdachte 3] aan [naam 2] weten dat het is gelukt. [24]
Geldtransacties op 7 april 2020
[naam 1] schrijft aan [verdachte] dat hij ‘49920 wil’ in Nederland. [verdachte] vraagt om een token, waarop [naam 1] stuurt: ‘
Token: [tokennummer 2] : [naam 1] . (49920)’. [25] [verdachte] stuurt deze gegevens door naar [medeverdachte 3] , die zegt dat hij het niet in kas heeft. [verdachte] zegt dat ’25 bij [naam 5] ligt’. [medeverdachte 3] zegt dat hij ‘23’ heeft en hij ‘2’ kan bijleggen. Vervolgens stuurt [medeverdachte 3] dat het goed komt en hij eerst het geld bij [naam 5] zal halen en dat hij dan ‘50’ kan geven aan ‘ [naam 1] ’ in Amstelveen. [26] Vervolgens vraagt [verdachte] aan gebruiker [naam 6] of hij die ‘25’ aan [medeverdachte 3] kan geven. [naam 6] vindt dat goed. [27] [naam 6] neemt contact op met [medeverdachte 3] en zegt dat hij het adres zal sturen voor die ‘25’ en geeft het adres [adres 3] op. [naam 6] vraagt hoe laat iemand het ophaalt. [28] [medeverdachte 3] zegt dat diegene 17.50 uur op locatie is en iemand met een champagnekleurige Vespa het komt halen. [29] Iets later geeft [medeverdachte 3] door dat diegene er is. [naam 6] zegt dat hij eraan komt en [medeverdachte 3] stuurt een foto van een dollarbiljet waarop het serienummer duidelijk zichtbaar is. [30] [naam 6] laat aan [verdachte] weten dat de ‘25’ is afgegeven aan [medeverdachte 3] . [31] Later op de avond vraagt [naam 1] aan [medeverdachte 3] of hij het adres kan doorgeven voor 49920€, waarop [medeverdachte 3] reageert met: [adres 1] . [32]
Token: [tokennummer 2] : [naam 1] . (49920)’. [25] [verdachte] stuurt deze gegevens door naar [medeverdachte 3] , die zegt dat hij het niet in kas heeft. [verdachte] zegt dat ’25 bij [naam 5] ligt’. [medeverdachte 3] zegt dat hij ‘23’ heeft en hij ‘2’ kan bijleggen. Vervolgens stuurt [medeverdachte 3] dat het goed komt en hij eerst het geld bij [naam 5] zal halen en dat hij dan ‘50’ kan geven aan ‘ [naam 1] ’ in Amstelveen. [26] Vervolgens vraagt [verdachte] aan gebruiker [naam 6] of hij die ‘25’ aan [medeverdachte 3] kan geven. [naam 6] vindt dat goed. [27] [naam 6] neemt contact op met [medeverdachte 3] en zegt dat hij het adres zal sturen voor die ‘25’ en geeft het adres [adres 3] op. [naam 6] vraagt hoe laat iemand het ophaalt. [28] [medeverdachte 3] zegt dat diegene 17.50 uur op locatie is en iemand met een champagnekleurige Vespa het komt halen. [29] Iets later geeft [medeverdachte 3] door dat diegene er is. [naam 6] zegt dat hij eraan komt en [medeverdachte 3] stuurt een foto van een dollarbiljet waarop het serienummer duidelijk zichtbaar is. [30] [naam 6] laat aan [verdachte] weten dat de ‘25’ is afgegeven aan [medeverdachte 3] . [31] Later op de avond vraagt [naam 1] aan [medeverdachte 3] of hij het adres kan doorgeven voor 49920€, waarop [medeverdachte 3] reageert met: [adres 1] . [32]
Op 7 april 2020 is er opnieuw contact tussen [naam 1] en [medeverdachte 3] . [naam 1] vraagt aan [medeverdachte 3] hoe laat hij een chauffeur kan sturen. Om 14:46 uur stuurt [medeverdachte 3] dat het kan. [33] [medeverdachte 3] vraagt met welke auto diegene komt. [naam 1] laat weten dat het gaat om een witte DS3. [34] Om 16:29 uur stuurt [naam 1] dat ‘hij’ is aangekomen en bij nummer [nummer] is. [35] [medeverdachte 3] stuurt een foto van het serienummer van een 5-eurobiljet en zegt dat het klaar is. [36] Direct daarna stuurt [naam 1] naar [verdachte] kennelijk de wisselkoers door en een percentage. [37]
[verdachte] heeft op 6 april 2020 ook contact met Enchrochat-gebruiker [naam 7] over het laten ophalen van ‘500’. [verdachte] zegt dat [naam 7] een locatie moet sturen en dat [verdachte] vervolgens een token zal sturen. [38] Even later stuurt [verdachte] naar gebruiker [naam 8] een foto door van bankbiljet van een peso, waarbij het serienummer duidelijk te zien is, en zegt dat ‘zijn man’ er in 30 minuten is. [naam 8] stuurt daarop een foto door van pakken met 50-eurobiljetten. [39] [verdachte] bevestigt even later dat zijn man er is. [40] [naam 8] ziet diegene niet en zegt de afspraak af. [41]
De volgende dag neemt [naam 8] contact op met [medeverdachte 3] en zegt dat hij zit te wachten op een bevestiging voor 13:00 uur. [naam 8] zegt dat [medeverdachte 3] naar het adres moet komen dat hij eerder aan hem heeft doorgegeven, omdat zijn man geen auto heeft. [medeverdachte 3] vraagt of [naam 8] de afspraak om 13 uur bij de [adres 4] kan bevestigen. Vervolgens stuurt [naam 8] dat het adres is veranderd naar [adres 5] . [42] [medeverdachte 3] stuurt opnieuw de foto van voornoemde biljet toe en zegt dat 13:00 uur is bevestigd. [naam 8] vraagt of hij de token kan uittypen. Daarop stuurt [medeverdachte 3] het bericht: ‘
Token: [tokennummer 3] Auto: Bmw 118 donker grijs’. [43] [naam 8] zegt dat zijn man te voet is. [44] [medeverdachte 3] stuurt een foto door van een auto. [naam 8] zegt ‘Oke’. [45]
Token: [tokennummer 3] Auto: Bmw 118 donker grijs’. [43] [naam 8] zegt dat zijn man te voet is. [44] [medeverdachte 3] stuurt een foto door van een auto. [naam 8] zegt ‘Oke’. [45]
Even later bevestigt [naam 8] aan [medeverdachte 3] dat het is gelukt. [medeverdachte 3] zegt ‘top’ en vraagt of hij een token kan sturen. [46] [naam 8] stuurt daarop een foto van een bankbiljet van een peso met daarbij een apart briefje waarop het tokennummer en de kenmerken van het voertuig zoals hij die van [medeverdachte 3] had doorgekregen staan geschreven. [naam 8] zegt dat ‘500k’ is betaald en er nog ‘1.451.200’ betaald moet worden. [47] [naam 8] stelt [verdachte] in kennis dat € 500k is betaald. [verdachte] vraagt om een token. [48] [naam 8] stuurt daarop hetzelfde pesos-biljet en briefje met tokennummer en voertuiggegevens door die hij ook aan [medeverdachte 3] had toegestuurd. [49]
Geldtransactie op 8 april 2020
Op 8 april 2020 zegt [naam 1] tegen [verdachte] dat hij 350k nodig heeft in Nederland. [verdachte] vraagt of hij een token kan sturen. [naam 1] stuurt daarop: ‘
[tokennummer 4] - 350k [naam 1]’. [50] [verdachte] stuurt dit bericht door naar [medeverdachte 3] en zegt ‘
laat [naam 9] dat betalen’ waarop [medeverdachte 3] zegt: ‘
Oke bro’. [51] [naam 1] zegt tegen [medeverdachte 3] dat 350k klaar is en hij een groep zal aanmaken in ‘Sky’ voor deze 350k. [52] Even later stuurt [verdachte] naar [naam 1] dat ‘350 is gedaan’. [naam 1] stuurt een screenshot van de wisselkoers van euro naar dollar en een percentage toe. [verdachte] zegt dat hij ook de berekening moet sturen. [53]
[tokennummer 4] - 350k [naam 1]’. [50] [verdachte] stuurt dit bericht door naar [medeverdachte 3] en zegt ‘
laat [naam 9] dat betalen’ waarop [medeverdachte 3] zegt: ‘
Oke bro’. [51] [naam 1] zegt tegen [medeverdachte 3] dat 350k klaar is en hij een groep zal aanmaken in ‘Sky’ voor deze 350k. [52] Even later stuurt [verdachte] naar [naam 1] dat ‘350 is gedaan’. [naam 1] stuurt een screenshot van de wisselkoers van euro naar dollar en een percentage toe. [verdachte] zegt dat hij ook de berekening moet sturen. [53]
Geldtransactie op 11 april 2020
Op 10 april 2020 stuurt Enchrochat gebruiker [naam 10] naar [medeverdachte 3] dat hij voor de volgende dag een betaling heeft staan. [medeverdachte 3] vraagt om hoeveel geld het gaat, waarop [naam 10] zegt ‘155.250’. [naam 10] zegt dat hij het geld namens [naam 11] komt brengen. [medeverdachte 3] zegt dat het goed is en geeft het adres [adres 6] door. [54] [medeverdachte 3] ontvangt ook een bericht van [naam 11] die zegt dat zijn neefje een bedrag voor hem heeft. [55] [naam 10] stelt voor om morgen om 17 uur af te spreken en vraagt om een token. [medeverdachte 3] zegt dat het op hetzelfde adres is en stuurt een foto van een dollarbiljet door waarop het serienummer te zien is. [56] Op 11 april 2020 vraagt [naam 10] aan [medeverdachte 3] of 17.00 uur door gaat. [medeverdachte 3] zegt dat zijn jongen lopend komt. [naam 10] zegt dat hij het goed in een doosje zal verpakken en het in een goede tas stopt en geeft door dat hij met een grijze Audi A3 komt. [57] Om 15:05 uur is [naam 10] op de locatie en stuurt een foto van een dollarbiljet met het serienummer. [medeverdachte 3] reageert daarop met ‘
thanks [naam 12]’. [58] [medeverdachte 3] stuurt direct een bericht naar [naam 11] dat hij geld heeft ontvangen van ‘ [naam 12] ’, [59] waarmee kennelijk de persoon achter het PGP-adres [naam 10] wordt bedoeld.
thanks [naam 12]’. [58] [medeverdachte 3] stuurt direct een bericht naar [naam 11] dat hij geld heeft ontvangen van ‘ [naam 12] ’, [59] waarmee kennelijk de persoon achter het PGP-adres [naam 10] wordt bedoeld.
Op 14 april 2020 stuurt [naam 11] een berekening door naar [verdachte] waarin ook de overdracht van een geldbedrag van 155.350 is opgenomen en dit bedrag aan [medeverdachte 3] is betaald op 11 april 2020 door [naam 10] . [60] [verdachte] stuurt dit bericht vervolgens door aan [medeverdachte 3] . [61]
Geldtransactie op 30 mei 2020
Op 30 mei 2020 vraag [medeverdachte 3] wanneer Enchrochatgebruiker [naam 13] 55k komt ophalen in Amstelveen. [naam 13] reageert daarop met: ‘54 k €’. [medeverdachte 3] geeft het adres [adres 7] door en vraagt hoe laat de driver daar is om 54k te pakken. [naam 13] zegt dat hij een token gaat sturen en zegt: ‘54+4%’ en ‘56160 totaal’. [medeverdachte 3] zegt dat 56.160 oké is. [62] Even later vraagt [medeverdachte 3] om een token en de informatie over de auto. [naam 13] stuurt daarop een foto van een 5-eurobiljet waarvan het serienummer goed te zien is en zegt dat het voertuig een Audi is. [63] Even later geeft [naam 13] door dat er al iemand staat met een witte Twingo in plaats van een Audi. [medeverdachte 3] vraagt of het om dezelfde token gaat en stuurt een foto door van het serienummer op het 5-eurobiljet. [64] Diezelfde dag stuurt [medeverdachte 3] naar [verdachte] dat hij 56.160 heeft gegeven aan ‘zijn wissel’. [verdachte] antwoordt met: ‘Ok top’. [65]
4.2.1.3 Gesprekken over geldtransacties van [verdachte] in het buitenland
Geldtransacties in Dubai
Op 1 april 2020 ontvangt [verdachte] het volgende bericht van Enchrochat gebruiker [naam 14] : ‘
100.000 is van [naam 15] ontvangen’. [verdachte] antwoordt met ‘
Ok’. [66]
100.000 is van [naam 15] ontvangen’. [verdachte] antwoordt met ‘
Ok’. [66]
Op 8 april 2020 vraagt Enchrochatgebruiker [PGP-adres 4] aan [verdachte] of zijn chauffeur niet wat AED kan komen ophalen en hij 1.224.520 voor hem heeft liggen. [PGP-adres 4] vraagt of de chauffeur van [verdachte] met de taxi kan komen. [verdachte] zegt ‘
ja’. [67] [PGP-adres 4] stuurt een foto van grote pakketten dirhams. [68] Enkele minuten later stuurt [naam 14] naar [verdachte] dat 1.224.520 van [PGP-adres 4] is ontvangen. Ook stuurt [naam 14] de totale balans door. Die is op dat moment 2.724.520. [69]
ja’. [67] [PGP-adres 4] stuurt een foto van grote pakketten dirhams. [68] Enkele minuten later stuurt [naam 14] naar [verdachte] dat 1.224.520 van [PGP-adres 4] is ontvangen. Ook stuurt [naam 14] de totale balans door. Die is op dat moment 2.724.520. [69]
Op 30 mei 2020 vraagt Enchrochatgebruiker [naam 13] aan [medeverdachte 3] om een token en nummer voor Dubai. [70] [medeverdachte 3] geeft als token door: ‘ [tokennummer 5] ’ en [naam 13] stuurt meer details door zoals een telefoonnummer. [71] [medeverdachte 3] stuurt deze details door aan [naam 14] en vraag of hij 220 AED kan oppikken. [72] [naam 13] vraagt of zijn man in Dubai al is gebeld om het geld op te halen. [medeverdachte 3] zegt dat hij nu gaat bellen. [naam 13] zegt dat [medeverdachte 3] het gelijk moet laten halen en het bij ‘ [naam 16] ’ is in ‘Dera’ (de rechtbank begrijpt: Deira, een plaats in Dubai). [73] [naam 14] laat aan [medeverdachte 3] weten dat hij 220k heeft ontvangen. [74] [medeverdachte 3] bevestigt de ontvangst van 220k AED vervolgens ook aan [naam 13] met een foto erbij. [75] [naam 14] laat aan [verdachte] weten dat hij 220.000 heeft ontvangen op een token van ‘ [naam 17] ’. [76]
Geldtransacties in Engeland
Op 3 april 2020 ontvangt [verdachte] een bericht van [naam 2] dat hij de betalingen van 190 pond en 134 pond aan Enchrochatgebruiker [PGP-adres 5] niet op de rekening heeft genoteerd. [77] Op diezelfde dag ontvangt [verdachte] ook van [PGP-adres 5] het bericht dat hij is vergeten om de betaling van gebruiker [naam 18] toe te voegen. [78] [naam 19] zegt dat hij 190.000 pond en 134.000 pond heeft betaald. [verdachte] zegt dat hij het ook tegen [medeverdachte 3] moet zeggen. [79] [naam 19] voldoet aan dit verzoek en stelt [medeverdachte 3] op de hoogte van de betalingen. [80] Hierop neemt [medeverdachte 3] contact op met gebruiker [naam 18] en vraagt of hij twee betalingen heeft gehad. [naam 18] stuurt een deel van de balans door, waaruit volgt dat op 16 maart ‘189780’ is ontvangen in Luton van ‘ [naam 20] ’ en op 18 maart ‘133905’ is ontvangen van ‘ [naam 20] ’ in Bradford. [81] Luton en Bradford zijn Engelse steden. [medeverdachte 3] stuurt deze balans door aan [PGP-adres 5] [82] en aan [verdachte] . [83] Op 4 april 2020 bespreken [verdachte] en [PGP-adres 5] de wisselkoersen en commissies die over de ontvangsten worden gerekend. [84]
Op 6 april 2020 stuurt Enchrochat gebruiker [naam 21] aan [medeverdachte 3] het bericht dat hij 121.800 zal doorgeven en hij een foto van de token zal sturen als ‘het gedaan is’. [medeverdachte 3] geeft een token door: ‘
[tokennummer 6]’. [85] [medeverdachte 3] heeft dit tokennummer kort daarvoor doorgekregen van gebruiker [naam 18] . [86] [naam 18] laat aan [medeverdachte 3] weten dat hij het heeft ontvangen. [medeverdachte 3] vraagt of [naam 18] hem de telling kan laten weten. [87] Op 6 april 2020 stuurt [medeverdachte 3] aan [verdachte] het bericht: ‘
[naam 22] heeft 121.800 pond gegeven aan [naam 18] ’. [88] Daarna ontvangt [medeverdachte 3] de telling van [naam 18] . Het was 121840 in totaal. [89]
[tokennummer 6]’. [85] [medeverdachte 3] heeft dit tokennummer kort daarvoor doorgekregen van gebruiker [naam 18] . [86] [naam 18] laat aan [medeverdachte 3] weten dat hij het heeft ontvangen. [medeverdachte 3] vraagt of [naam 18] hem de telling kan laten weten. [87] Op 6 april 2020 stuurt [medeverdachte 3] aan [verdachte] het bericht: ‘
[naam 22] heeft 121.800 pond gegeven aan [naam 18] ’. [88] Daarna ontvangt [medeverdachte 3] de telling van [naam 18] . Het was 121840 in totaal. [89]
Geldtransacties in Zuid-Amerika
Op 10 juni 2020 stuurt Enchrochatgebruiker [naam 23] naar [verdachte] dat hij vandaag gaat betalen. [90] Enkele uren later vraagt [naam 23] aan [verdachte] of ze meer kunnen betalen in Sao (de rechtbank begrijpt dat hiermee de Braziliaanse stad São Paulo wordt bedoeld), of alleen 745k. [naam 23] zegt dat hij 935k heeft. [verdachte] zegt daarop: ‘
[naam 24] ja?’ en zegt dat hij nog een extra token heeft en stuurt een foto daarvan door. Ook zegt [verdachte] dat ze 250 euro moeten betalen. [91] Op 11 juni 2020 vraagt [verdachte] aan [naam 23] of er al een token is waarop [naam 23] zegt dat hij aan het wachten is. Vervolgens stuurt hij een foto met daarop een briefje met $ 300.000 en een bankbiljet van 5 Amerikaanse dollars met het serienummer. [92] Daarna stuurt [naam 23] een bankbiljet van 2 Braziliaanse Real met daarop het serienummer en ‘248600 10/6/2020’ en ‘Sao’. [naam 23] stuurt nog een afbeelding van een bankbiljet van 5 Braziliaanse Real met daarop geschreven ‘745.000 10/6/2020’ en ‘Sao’. [93]
[naam 24] ja?’ en zegt dat hij nog een extra token heeft en stuurt een foto daarvan door. Ook zegt [verdachte] dat ze 250 euro moeten betalen. [91] Op 11 juni 2020 vraagt [verdachte] aan [naam 23] of er al een token is waarop [naam 23] zegt dat hij aan het wachten is. Vervolgens stuurt hij een foto met daarop een briefje met $ 300.000 en een bankbiljet van 5 Amerikaanse dollars met het serienummer. [92] Daarna stuurt [naam 23] een bankbiljet van 2 Braziliaanse Real met daarop het serienummer en ‘248600 10/6/2020’ en ‘Sao’. [naam 23] stuurt nog een afbeelding van een bankbiljet van 5 Braziliaanse Real met daarop geschreven ‘745.000 10/6/2020’ en ‘Sao’. [93]
4.2.1.4 Aangetroffen administratie
[naam 18] stuurt [verdachte] regelmatig een balans door met verschillende berekeningen en overboekingen. Op de balans worden alle bedragen weergegeven die bij [naam 18] binnenkomen en worden afgegeven. [94] De bedragen op de balans zijn in ponden uitgedrukt. Het balanstotaal is het bedrag dat op dat moment bij [naam 18] op voorraad is. Als er bedragen worden aangenomen van andere partijen vormt dat een positieve post en als [naam 18] het geld aan andere partijen geeft, is dit een negatieve post. [95] De balans vermeldt een bedrag, een naam zoals ‘ [naam 25] ’ en ‘ [naam 20] ’ en er worden ook een aantal keer kleine bedragen afgeschreven met daarbij de beschrijving ‘commm’, waarmee kennelijk wordt gedoeld op ‘commissie’. [96]
Onder andere de volgende transacties zijn in het overzicht opgenomen:
(…)
+189780. recvd Luton from [naam 20] . 16/03
+133905. recvd Bradford [naam 20] . 18/03
(…)
+121840. recvd local [naam 21] . 06/04. [97]
De balans kan worden opgesplitst in de periode van 1 maart 2020 tot en met 14 april 2020 en van 29 april 2020 tot en met 15 mei 2020. [98] In de eerste periode is een bedrag van 2.246.985 pond contant ontvangen en een bedrag van 1.405.620 pond contant uitgegaan. [99] In de tweede periode is een bedrag van 1.822.870 pond contant ontvangen en een bedrag van 2.817.710,00 pond contant uitgegaan. [100]
4.2.1.5 Bewijsoverwegingen
Uit het voorgaande volgt dat [verdachte] betrokken is geweest bij geldtransacties van in totaal € 519.580,00 euro aan uitbetalingen en € 719.350,00 euro aan ontvangsten in Nederland, in totaal 1.544.520 AED aan ontvangsten in Dubai en in totaal 1.296.600 dollar aan ontvangsten in Zuid-Amerika. Ook is [verdachte] betrokken geweest bij ontvangsten van geldbedragen in Engeland.
De rechtbank constateert dat in de rekening-courant alleen geldtransacties worden vermeld die in Engeland hebben plaatsgevonden. De geldtransacties van 189.780 pond op 16 maart 2020, 133.905 pond op 18 maart 2020 en 121.840 pond op 6 april 2020 komen terug in de rekening-courant. De rekening-courant vermeldt de bedragen in ponden en in het overzicht worden Engelse plaatsnamen vermeld waar de geldtransacties hebben plaatsgevonden. De rechtbank leidt uit de omstandigheid dat [verdachte] de rekening-courant krijgt doorgestuurd af dat de rekening-courant de balanspositie van hemzelf aangeeft. Daarmee stelt de rechtbank vast dat [verdachte] bij de totale omvang aan geldoverdrachten in Engeland betrokken was. Dit geldt dus ook voor de dagen/periodes waarop geen PGP-berichten zijn aangetroffen.
Uit het PGP-berichtenberichtenverkeer volgt dat [verdachte] en zijn gespreksdeelnemers in de gesprekken in versluierd taalgebruik over de geldtransacties van tien- tot honderdduizenden euro’s, dirhams, en dollars spraken. Het is algemeen bekend dat ‘k’ staat voor ‘1000’.
Beoordelingskader witwassen
Nu de rechtbank heeft vastgesteld dat [verdachte] betrokken is geweest bij geldtransacties van grote (contante) geldbedragen, dient zij de vraag te beantwoorden of hij zich heeft schuldig gemaakt aan witwassen.
Om te kunnen komen tot een bewezenverklaring van witwassen moet vaststaan dat de gelden of goederen middellijk of onmiddellijk afkomstig zijn uit enig misdrijf. Uit jurisprudentie van de Hoge Raad blijkt dat niet hoeft te worden bewezen door wie, wanneer en waar dit misdrijf is gepleegd. [101] Het gronddelict hoeft dus niet te worden bewezen, maar wel is vereist dat het geld of de goederen afkomstig zijn uit enig misdrijf. Omdat het dossier voor de in de tenlastelegging genoemde geldbedragen geen bewijs bevat dat deze direct van misdrijf afkomstig zijn, zal de rechtbank het toetsingskader hanteren zoals dat in de jurisprudentie is ontwikkeld. [102]
Uit deze bestendige jurisprudentie volgt dat witwassen kan worden bewezen als het op grond van de vastgestelde feiten en omstandigheden niet anders kan zijn dan dat het in de tenlastelegging genoemde voorwerp uit enig misdrijf afkomstig is. Het ligt op de weg van het Openbaar Ministerie om zicht te bieden op het bewijs waaruit zodanige feiten en omstandigheden kunnen worden afgeleid.
Wanneer door het Openbaar Ministerie feiten en omstandigheden zijn aangedragen die een vermoeden rechtvaardigen dat het niet anders kan zijn dan dat het geld of de goederen uit enig misdrijf afkomstig zijn, mag van de verdachte worden verlangd dat hij of zij een concrete, verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring geeft dat het geld of de goederen niet van misdrijf afkomstig zijn. De omstandigheid dat zo een verklaring van de verdachte mag worden verlangd, houdt niet in dat het aan de verdachte is om aannemelijk te maken dat het voorwerp niet van misdrijf afkomstig is. Bij de beoordeling van de verklaring van de verdachte spelen de omstandigheden waaronder en het moment en de wijze waarop deze tot stand is gekomen een rol. Zo kan het van belang zijn of de verdachte van meet af aan tegenwicht tegen de verdenking heeft geboden of dat hij pas in een laat stadium van het onderzoek is gaan verklaren op een wijze die aan de hiervoor genoemde eisen voldoet.
Zodra het door de verdachte geboden tegenwicht daartoe aanleiding geeft, ligt het op de weg van het Openbaar Ministerie om nader onderzoek te doen naar de, uit de verklaringen van de verdachte blijkende, alternatieve herkomst van het geld of de goederen. Uit de resultaten van een dergelijk onderzoek zal dienen te blijken dat met voldoende mate van zekerheid kan worden uitgesloten dat de geldbedragen of goederen waarop de verdenking betrekking heeft, een legale herkomst hebben en dat dus een criminele herkomst als enige aanvaardbare verklaring kan gelden.
Verder dient de rechtbank bij de beoordeling met het volgende rekening te houden. Uit het dossier komt naar voren dat mogelijk gebruik is gemaakt van het systeem van Hawala-bankieren. Blijkens jurisprudentie van de Hoge Raad levert het enkele feit dat iemand geld ter beschikking heeft gekregen in het kader van Hawala- of ondergronds bankieren nog geen witwassen op. De Hoge Raad heeft uitgemaakt dat pas van witwassen kan worden gesproken als het gaat om gelden die afkomstig zijn van een voorafgaand gepleegd misdrijf. [103] Hawala-bankieren kan plaatsvinden met zowel legaal geld als met uit misdrijf verkregen geld.
Toepassing van het beoordelingskader witwassen
De rechtbank is van oordeel dat uit de hiervoor besproken bewijsmiddelen een gerechtvaardigd vermoeden naar voren komt dat de ten laste gelegde geldbedragen geheel of gedeeltelijk van misdrijf afkomstig zijn en dat er sprake zou zijn van witwassen en niet van Hawala-of ondergronds bankieren in het formele circuit. De rechtbank overweegt hierover het volgende.
In elk van de bovengenoemde gevallen hebben de geldtransacties plaatsgevonden onder omstandigheden die voldoen aan een aantal zogenoemde witwastypologieën. Dit zijn algemeen objectieve kenmerken van witwassen die zijn verkregen in jarenlange onderzoeken van internationale opsporing en bestrijding van witwassen. Deze typologieën vormen een aanwijzing dat het om opbrengsten uit criminele activiteiten gaat.
Allereerst geldt dat uit de PGP-berichten in samenhang bezien met de administratie kan worden afgeleid dat het ging om geldtransacties van aanzienlijke contante geldbedragen. Deze geldbedragen zijn op straat overgedragen nadat via PGP-berichten een token was gegeven. Dat de betrokkenen bij deze transacties overduidelijk onbekenden van elkaar waren, blijkt uit de omstandigheid dat de kleur en het type voertuig moest worden doorgegeven. Ook het gebruik van tokens duidt erop dat betrokkenen elkaar niet kenden of vertrouwden.
Bovendien is het een feit van algemene bekendheid dat PGP-telefoons vrijwel uitsluitend worden gebruikt in het criminele milieu om het afvangen van informatie door opsporingsdiensten te ontlopen. [verdachte] en [medeverdachte 3] maakten gebruik van deze telefoons, waarmee zij met elkaar en met andere PGP-gebruikers in versluierd taalgebruik communiceerden over de geldtransacties. Daarbij werden geen namen genoemd. Ook volgt uit de chatberichten dat de geldbedragen fysiek werden vervoerd. Het vervoeren van dergelijke grote geldbedragen is een ongebruikelijke wijze om legale geldstromen te laten verlopen en brengt een aanzienlijk veiligheidsrisico met zich. Het op de openbare weg en anoniem overdragen van dit soort geldbedragen is een aanwijzing dat er sprake is van geldbedragen die geen legale herkomst hebben.
Over de herkomst van de gelden is niets bekend. Uit onderzoek is niet gebleken dat [verdachte] uit hoofde van zijn bedrijf of beroep heeft moeten of kunnen beschikken over grote contante geldbedragen. Bovendien blijkt uit een analyse van chatgesprekken dat [verdachte] vermoedelijk bij criminele activiteiten is betrokken. Zo bevat het dossier chatgesprekken tussen [verdachte] en andere Enchrochatgebruikers waarin wordt gesproken over het importeren van ‘bakken’ uit Zuid-Amerika. Hiermee worden vermoedelijk containers met cocaïne bedoeld. In een chatgesprek tussen [verdachte] en [naam 26] op 29 maart 2020 wordt gesproken over ‘bakken’ van dezelfde boot, dat ze zwaar pech hebben en dat het kut is dat hij op Rotterdam uitgeladen is. [naam 26] zegt dat hij [naam container] zo het slechte nieuws gaat vertellen en vraagt aan [verdachte] of er al nieuws is van de eerste equa bak. [104] Op 1 april 2020 zegt [verdachte] tegen Enchrochat gebruiker [naam 28] dat die [naam container] bak is gevallen. [105] Op 23 mei 2020 zegt [verdachte] tegen gebruiker [naam 29] dat ‘laatst 900 is gevallen bij [naam container] ’ en dat dat pijn doet. [106] Uit informatie die is opgevraagd bij het HARC-team is gebleken dat er op 30 maart 2020 in de haven van Rotterdam een container afkomstig van [naam container] met 869,9 kilogram cocaïne is aangetroffen. [107] In de genoemde chatgesprekken tussen [verdachte] en andere gebruikers over de bak van [naam container] wordt naar alle waarschijnlijkheid over deze container gesproken.
Geen geloofwaardige, concrete en verifieerbare verklaring voor de herkomst van het geld
Nu de rechtbank heeft vastgesteld dat er een gerechtvaardigd vermoeden is dat de ten laste gelegde geldbedragen geheel of gedeeltelijk van misdrijf afkomstig zijn, mag van [verdachte] worden verlangd dat hij een verklaring geeft voor de herkomst van het geld. [verdachte] is in dit onderzoek niet verhoord en niet ter zitting verschenen. [verdachte] heeft dus geen tegenwicht geboden tegen de verdenking van witwassen. Er is dan ook geen andere conclusie mogelijk dan dat de in de tenlastelegging genoemde geldbedragen afkomstig - onmiddellijk of middellijk - zijn uit enig misdrijf. Gezien de vergaande betrokkenheid van [verdachte] bij de geldverplaatsingen en zijn rol in het ondergronds bankiersysteem waar deze verplaatsingen deel van uitmaakten, is uitgesloten dat [verdachte] niet van de illegale herkomst heeft geweten. [verdachte] heeft hiermee telkens willens en wetens het van criminele herkomst afkomstige geld – buiten het zicht van de overheid – veilig gesteld.
Medeplegen
De rechtbank is van oordeel dat het tenlastegelegde medeplegen kan worden bewezen. Zoals uit het voorgaande blijkt was bij de planning en uitvoering van de hiervoor beschreven en uit de PGP-berichten blijkende geldtransacties steeds sprake van een zeer nauwe en bewuste samenwerking tussen [verdachte] en [medeverdachte 3] en andere PGP-gebruikers. [verdachte] had daarbij een coördinerende, sturende en leidinggevende rol die zodanig substantieel was dat sprake is geweest van medeplegen.
Gewoontewitwassen
Het witwassen had een zodanige omvang en continuïteit dat naar het oordeel van de rechtbank ook bewezen kan worden dat [verdachte] van witwassen een gewoonte heeft gemaakt.
Conclusie
De rechtbank komt gelet op dat wat hiervoor is besproken tot een bewezenverklaring van het onder 1 ten laste gelegde medeplegen van gewoontewitwassen in de tenlastegelegde periode. Omdat de rekening-courant van de geldtransacties in Engeland ook de periode van 1 maart 2020 tot en met 15 maart 2020 beslaat en die periode buiten de tenlastegelegde periode valt, kan de rechtbank voor wat betreft de ontvangsten en uitbetalingen in Engeland slechts vaststellen dat [verdachte] betrokken is geweest bij geldtransacties van ‘enig geldbedrag’.
4.2.2
Feit 2 (zaaksdossier 4)
De rechtbank stelt voor de beoordeling van de vraag of [verdachte] zich schuldig heeft gemaakt aan deelneming aan een criminele organisatie ook de volgende feiten en omstandigheden vast.
4.2.2.1 Chatgesprekken tussen [verdachte] en [medeverdachte 1]
Uit het voorgaande is gebleken dat [verdachte] veelvuldig en intensief contact onderhield met [medeverdachte 3] bij de verschillende hiervoor beschreven geldtransacties. In het dossier komen verder nog de volgende geldtransacties naar voren waar [verdachte] en zijn broer [medeverdachte 1] beiden bij betrokken waren.
Geldtransactie op 27 april 2020 in Nederland
Op 25 april 2020 vraagt [medeverdachte 1] aan gebruiker [naam 29] of hij ‘50k’ aan zijn maat kan geven. [108] Vervolgens neemt gebruiker [naam 30] op 27 april 2020 contact op met [naam 29] over de 50k. [naam 29] zegt dat ‘hij’, waarmee [naam 29] kennelijk doelt op [medeverdachte 1] , vroeg om het geld te geven. [109] Op 27 april 2020 neemt [naam 29] contact op met [verdachte] en zegt dat hij 50k moet betalen aan zijn broertje. Ook vraagt [naam 29] of hij dit bij [verdachte] ‘kan laten pakken’ en er dan verrekening kan plaatsvinden. [naam 29] heeft nu namelijk geen jongens en auto’s om het geld te brengen. [verdachte] gaat hiermee akkoord en vraagt om de balans en zegt dat hij die door gaat nemen met ‘ [medeverdachte 3] ’ waarmee vermoedelijk [medeverdachte 3] wordt bedoeld. [naam 29] deelt vervolgens de balans waaruit blijkt dat [naam 29] een bedrag van ‘174.000’ tegoed heeft van [verdachte] . Als daar 50k vanaf wordt getrokken, blijft er ‘124’ over. [110] Vervolgens stuurt [naam 29] naar [medeverdachte 1] een bericht dat hij 50k bij [verdachte] heeft geregeld. [111] Op datzelfde moment licht [naam 29] [naam 30] in dat hij 50k in Amsterdam kan ophalen bij ‘ [alias] ’. [112]
Geldtransactie op 5 juni 2020 in Nederland
Op 5 juni 2020 stuurt [medeverdachte 1] naar [medeverdachte 3] dat ‘ [naam 31] ’ nu ‘300 kan pakken’ en vraagt of [medeverdachte 3] [naam 4] kan berichten. Het moet nu gelijk gebeuren omdat de Turkse markt dicht gaat. [medeverdachte 1] zegt tegen [medeverdachte 3] dat hij de driver direct van ‘ [naam 32] ’ naar ‘ [naam 31] ; kan laten rijden. [medeverdachte 3] zegt dat dit goed is. [medeverdachte 1] stuurt een screenshot met daarop het adres [adres 8] naar [medeverdachte 3] toe. Even later stuurt [medeverdachte 3] dat ze niet groot hebben. [113] [medeverdachte 3] stuurt [medeverdachte 1] een foto van pakken met 20, 50 en 100 eurobiljetten. [medeverdachte 3] zegt dat ze alleen 100k kunnen geven. [medeverdachte 1] zegt ‘
doe maar’. [medeverdachte 3] zegt dat de driver er met 50 à 60 minuten is. [medeverdachte 1] zegt opnieuw dat [medeverdachte 3] [naam 4] moet inlichten. [114] Ondertussen chat [medeverdachte 3] ook met [verdachte] en stuurt het gesprek dat hij voert met [medeverdachte 1] aan [verdachte] toe. [115] Tegen het einde van de ochtend heeft [medeverdachte 3] contact met gebruiker [naam 33] . [naam 33] zegt dat hij om 13:00 op locatie is. [116]
doe maar’. [medeverdachte 3] zegt dat de driver er met 50 à 60 minuten is. [medeverdachte 1] zegt opnieuw dat [medeverdachte 3] [naam 4] moet inlichten. [114] Ondertussen chat [medeverdachte 3] ook met [verdachte] en stuurt het gesprek dat hij voert met [medeverdachte 1] aan [verdachte] toe. [115] Tegen het einde van de ochtend heeft [medeverdachte 3] contact met gebruiker [naam 33] . [naam 33] zegt dat hij om 13:00 op locatie is. [116]
Geldtransacties in Dubai
Op 26 mei 2020 zegt gebruiker [naam 14] tegen [medeverdachte 1] dat ‘300’ zonder token is ontvangen en dat morgen ‘600’ zal worden gegeven. [117] Op diezelfde dag laat [naam 14] ook aan [verdachte] weten dat ‘
300.000 [naam 34] van token’ is ontvangen en ‘
600 (duizend)’ morgen zal worden gegeven. Vervolgens stuurt [naam 14] naar [verdachte] de nieuwe balans door: 1.921.052. [118] Op 27 mei 2020 hebben [medeverdachte 1] en [naam 14] weer contact en wordt besproken dat de overdracht in ‘Dera’ zal plaatsvinden. [119] De rechtbank begrijpt dat daarmee de stad Deira in Dubai wordt bedoeld. Even later laat [naam 14] aan [medeverdachte 1] weten dat 308800 is overhandigd. [120]
300.000 [naam 34] van token’ is ontvangen en ‘
600 (duizend)’ morgen zal worden gegeven. Vervolgens stuurt [naam 14] naar [verdachte] de nieuwe balans door: 1.921.052. [118] Op 27 mei 2020 hebben [medeverdachte 1] en [naam 14] weer contact en wordt besproken dat de overdracht in ‘Dera’ zal plaatsvinden. [119] De rechtbank begrijpt dat daarmee de stad Deira in Dubai wordt bedoeld. Even later laat [naam 14] aan [medeverdachte 1] weten dat 308800 is overhandigd. [120]
Op 31 mei 2020 laat [naam 14] aan [medeverdachte 1] weten dat hij 367000 heeft ontvangen. Vervolgens zegt [medeverdachte 1] dat hij zal vertellen wat er moet gebeuren en belt [medeverdachte 1] [naam 14] op. [123] Vervolgens stelt [naam 14] ook [verdachte] in kennis dat hij voor [medeverdachte 1] 367.000 heeft ontvangen en dat [medeverdachte 1] zegt dat hij 367
(de rechtbank begrijpt dat ook hiermee 367.000 wordt bedoeld)aan [naam 35] moet geven. [124]
(de rechtbank begrijpt dat ook hiermee 367.000 wordt bedoeld)aan [naam 35] moet geven. [124]
Geldtransacties in Turkije
Op 10 juni 2020 stuurt gebruiker [naam 2] naar [medeverdachte 1] : ‘
[naam 36] heeft 285€ ontvangen’. [125] Dat deze geldtransactie in Turkije heeft plaatsgevonden, volgt uit een chatgesprek tussen [verdachte] en [naam 23] op 10 juni 2020. [verdachte] zegt dan dat hij 285 euro heeft in Istanbul. [126] Ook wordt in chatberichten tussen [medeverdachte 1] en [naam 11] op 19 mei 2020 al gesproken over het ophalen en wegbrengen van ‘285 eu’ in Istanbul. [127]
[naam 36] heeft 285€ ontvangen’. [125] Dat deze geldtransactie in Turkije heeft plaatsgevonden, volgt uit een chatgesprek tussen [verdachte] en [naam 23] op 10 juni 2020. [verdachte] zegt dan dat hij 285 euro heeft in Istanbul. [126] Ook wordt in chatberichten tussen [medeverdachte 1] en [naam 11] op 19 mei 2020 al gesproken over het ophalen en wegbrengen van ‘285 eu’ in Istanbul. [127]
4.2.2.2 Bewijsoverwegingen
Gelet op dat wat hiervoor is overwogen en de inhoud van de hiervoor besproken bewijsmiddelen, acht de rechtbank bewezen dat [verdachte] tot een gestructureerd samenwerkingsverband behoorde van een organisatie die het oogmerk gewoontewitwassen had. De rechtbank overweegt hierover het volgende.
Uit PGP-berichtenverkeer tussen [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] volgt dat zij samen met anderen een organisatie vormden die stelselmatig grote contante geldbedragen aan derden verstrekte middels ondergronds bankieren. Daarbij was sprake van een zekere duurzaamheid en structuur gericht op het (gewoonte)witwassen van grote (contante) geldbedragen. In de hiërarchie van de organisatie waren [verdachte] en [medeverdachte 1] de sturende krachten. Uit PGP-berichten komt naar voren dat zij beiden tussenpersonen, waaronder [medeverdachte 3] (in Nederland) en [naam 14] (in Dubai) aanstuurden bij de geldtransacties. Zodra [verdachte] of [medeverdachte 1] werd benaderd voor het geven of ontvangen van geld, namen zij contact op met bijvoorbeeld [medeverdachte 3] en gaven zij hem de opdracht om het geld te brengen waarbij ook de benodigde gegevens zoals een token en verdere informatie over de overdrachten (zoals adressen) werden doorgespeeld. [medeverdachte 3] nam vervolgens contact op met (onbekend gebleven) personen in het binnen- en buitenland die daadwerkelijk met de tassen met geld op pad gingen voor de geldtransacties, oftewel: de ‘drivers’ (geldkoeriers). [medeverdachte 3] stond nauw met hen en met de andere partij in contact om de geldtransacties te coördineren, waarbij soms over en weer foto’s werden toegestuurd om te controleren of de juiste personen al waren gearriveerd. Zodra de geldtransactie succesvol was verlopen, werd dit door [medeverdachte 3] aan [verdachte] en [medeverdachte 1] teruggekoppeld, soms zelfs aan allebei. Vervolgens ontving [verdachte] de wisselkoers. [verdachte] , [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] bespraken vervolgens ook de wisselkoersen met elkaar en commissies in verband met de geldtransacties.
Conclusie
De rechtbank acht daarmee bewezen dat [verdachte] zich schuldig heeft gemaakt aan het onder 2 tenlastegelegde.
5.Bewezenverklaring
De rechtbank acht op grond van de in 4.2 opgenomen bewijsmiddelen bewezen dat [verdachte] :
Feit 1:
in de periode van 16 maart 2020 tot en met 12 juni 2020, te Amsterdam en/of Amstelveen en/of Diemen en/of in de gemeente Uithoorn, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met anderen, van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt immers hebben hij, verdachte en/of zijn mededaders, van meerdere geldbedragen, te weten:
- een bedrag ter waarde van in totaal 519.580 euro aan uitbetalingen in Nederland
- een bedrag ter waarde van in totaal 719.350
- een bedrag ter waarde van in totaal 1.544.520 AED aan ontvangsten in Dubai
- een bedrag ter waarde van in totaal 1.296.600 dollar aan ontvangsten in Zuid-Amerika
althans van enig
egeldbedragen de werkelijke aard en/of de herkomst en/of de vindplaats en/of de vervreemding en/of de verplaatsing verborgen en/of verhuld en/of verborgen en/of verhuld wie de rechthebbende is of het voorhanden heeft terwijl hij, verdachte en zijn mededaders wisten dat deze geldbedragen - onmiddellijk of middellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf.
egeldbedragen de werkelijke aard en/of de herkomst en/of de vindplaats en/of de vervreemding en/of de verplaatsing verborgen en/of verhuld en/of verborgen en/of verhuld wie de rechthebbende is of het voorhanden heeft terwijl hij, verdachte en zijn mededaders wisten dat deze geldbedragen - onmiddellijk of middellijk - afkomstig waren uit enig misdrijf.
Feit 2:
in de periode van 16 maart 2020 tot en met 15 september 2020, te Amsterdam en/of Amstelveen en/of Diemen en/of in de gemeente Uithoorn, althans in Nederland, heeft deelgenomen aan een organisatie, bestaande uit hem, verdachte en [medeverdachte 1] en [medeverdachte 3] en een of meer anderen, welke organisatie tot oogmerk had het plegen van misdrijven, te weten: gewoontewitwassen van geldbedragen uit enig misdrijf afkomstig.
De taal- en/of schrijffouten die in de tenlastelegging stonden, zijn verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in zijn verdediging geschaad.
6.Strafbaarheid van de feiten en van verdachte
De bewezen geachte feiten zijn volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.
Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van [verdachte] uitsluit. Hij is dan ook strafbaar.
7.Motivering van de straf
7.1
Eis van de officieren van justitie
De officieren van justitie hebben gevorderd dat verdachte voor de feiten zal worden veroordeeld tot een gevangenisstraf van 5 jaren.
7.2
Oordeel van de rechtbank
De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van de bewezen geachte feiten, de omstandigheden waaronder die zijn begaan en de persoon van de verdachte.
De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van een vrijheidsbenemende straf en bij de vaststelling van de duur daarvan in het bijzonder het volgende laten meewegen.
Aard en ernst van de feiten
[verdachte] heeft zich schuldig gemaakt aan gewoontewitwassen door middel van illegaal ondergronds bankieren. Dit deed hij steeds samen met anderen. Door witwassen op deze schaal wordt niet alleen het girale betalingssysteem ondermijnd, maar ook zorgt het ervoor dat andere vormen van zeer ernstige criminaliteit zoals (georganiseerde) drugshandel, wapenhandel en terrorisme kunnen worden gefinancierd. Dit maakt dat de criminele wereld in stand wordt gehouden en andere strafbare feiten mogelijk worden gemaakt. Verdachte dient zich bewust te zijn dat zijn handelen veel verder reikt dan alleen het verplaatsen van geld.
Witwassen op deze enorme schaal vormt een bedreiging van de legale economie en tast de integriteit van het financiële en economische verkeer aan. Geld dat wordt verdiend door het plegen van strafbare feiten heeft een ontwrichtende werking op de samenleving. Witwassen leidt er namelijk toe dat uit misdrijf verkregen geld een schijnbaar legale herkomst krijgt, waarna de pleger van het misdrijf vrijelijk over het geld kan beschikken in de legale economie, zodat ‘misdaad loont’. Dit alles gaat ten koste van de samenleving.
Daarnaast heeft [verdachte] opzettelijk deelgenomen aan een criminele organisatie in de vorm van een ondergronds bankiersnetwerk dat mondiaal opereerde. Hij heeft zich – weliswaar binnen een korte periode – geraffineerd, intensief en op grote schaal beziggehouden met ondergronds bankieractiviteiten. Uit het dossier zijn in PGP-berichten aanwijzingen naar voren gekomen dat het door [verdachte] in dit verband witgewassen geld verband houdt met de handel in drugs.
Daarmee heeft [verdachte] zich schuldig gemaakt aan ernstige feiten. De rechtbank is van oordeel dat gelet daarop, de hoogte van de witgewassen geldbedragen en de rol van [verdachte] , niet kan worden volstaan met een andere straf dan een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van aanzienlijke duur.
Bij het bepalen van de hoogte van de straf heeft de rechtbank gekeken naar jurisprudentie over vergelijkbare zaken en de oriëntatiepunten van het Landelijk Overleg Vakinhoud Strafrecht. Er is geen afzonderlijk oriëntatiepunt voor witwassen, maar de rechtbank heeft aansluiting gezocht bij de oriëntatiepunten voor fraudezaken. Het oriëntatiepunt voor fraudezaken met een benadelingsbedrag vanaf € 1.000.000,- is een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 24 maanden tot de volgens de wet maximaal op te leggen gevangenisstraf voor het fraudedelict. Strafverzwarend is dat het in dit geval gaat om zeer hoge geldbedragen en [verdachte] van het witwassen een gewoonte heeft gemaakt, hij dit samen met anderen én in georganiseerd verband heeft gedaan. Er was sprake van een hoge organisatiegraad bij de internationale geldtransacties.
Persoonlijke omstandigheden
De rechtbank heeft acht geslagen op het strafblad van [verdachte] . Hieruit blijkt dat hij niet eerder met politie en justitie in aanraking is gekomen. Verder is er niets over hem bekend.
Conclusie
Alles afwegende zal de rechtbank [verdachte] een gevangenisstraf opleggen voor de duur van 4 jaren.
8.Toepasselijke wettelijke voorschriften
De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 47, 57, 140 en 420ter van het Wetboek van Strafrecht.
9.Beslissing
De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.
Verklaart bewezen dat verdachte het ten laste gelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 5 is vermeld.
Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.
Het bewezen verklaarde levert op:
Ten aanzien van feit 1:
medeplegen van gewoontewitwassen
Ten aanzien van feit 2:
het deelnemen aan een organisatie die het oogmerk heeft het plegen van misdrijven
Verklaart het bewezene strafbaar.
Verklaart verdachte,
[verdachte], daarvoor strafbaar.
[verdachte], daarvoor strafbaar.
Veroordeelt verdachte tot een
gevangenisstraf van 4 (vier) jaren.
gevangenisstraf van 4 (vier) jaren.
Dit vonnis is gewezen door
mr. N.J. Koene, voorzitter,
mrs. P.P.C.M. Waarts en C. Huizing-Bruil, rechters,
in tegenwoordigheid van mr. L. van Breukelen, griffier,
en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 22 juli 2022.
[...]
- [...]
- [...]
- [...]
- [...]
- [...]
- [...]