ECLI:NL:RBAMS:2019:3782

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer: 6897758 CV EXPL 18-10368

vonnis van: 2 mei 2019

fno.: 560

vonnis van de kantonrechter

I n z a k e

[eiser]

wonende te [woonplaats] in Ierland

eiser

nader te noemen: [eiser]

gemachtigde: J. van Deurzen

t e g e n

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheidScope Group B.V.gevestigd te Amsterdam

2. [gedaagde sub 2]wonende te [woonplaats]

gedaagden

nader te noemen: Scope Group respectievelijk [gedaagde sub 2] en gezamenlijk Scope Group c.s.

gemachtigde: mr. Th.C. Visser

VERLOOP VAN DE PROCEDURE

- dagvaarding van 2 mei 2018 met producties;
- antwoord;
- akte aan de zijde van [eiser] ;
- rolmededeling;
- akte aan de zijde van Scope Group c.s.
- instructievonnis;
- repliek met producties;
- dupliek;
- dagbepaling vonnis.

GRONDEN VAN DE BESLISSING

Feiten

1. Als gesteld en niet (voldoende) weersproken staat het volgende vast:

1.1.

[eiser] heeft via de website [url 1] dan wel [url 2] gereageerd op een woning, gelegen aan de [adres] te [plaats] , die te huur werd aangeboden (hierna: de woning). Op de website waren geen gegevens van de verhuurder vermeld. Via de algemene contactgegevens op de website heeft [eiser] zich aangemeld voor de woning.

1.2.

Nadat [eiser] op de woning heeft gereageerd kreeg hij “Confirmation Form condities” toegestuurd. Er is onder meer het volgende in vermeld: “(…) de voorwaarden in deze intentieverklaring zijn van toepassing op huurovereenkomsten opgesteld door Perfect Housing voor de betreffende woning. De huurder verklaart akkoord te gaan met de condities vermeld. (…) door ondertekening van een Confirmation Form gaat u akkoord met de voorwaarden van Perfect Housing. De voorwaarden schrijven voor dat Perfect Housing een courtage in rekening brengt bij de huurder ter hoogte van een maand huur plus 21% BTW. (…)” Onderaan is onder meer vermeld: “Perfect Housing B.V.”

1.3.

[eiser] heeft op 1 april 2013 een huurovereenkomst gesloten met betrekking tot de woning. De kale huurprijs bedroeg € 1.125,00 per maand en daarnaast was [eiser] € 250,00 servicekosten per maand verschuldigd.

1.4.

Perefect Housing B.V. heeft aan [eiser] onder meer een nota gestuurd voor bemiddelingskosten ter hoogte van één maand huur, vermeerder met btw. De nota bedraagt € 1.663,75. Dit bedrag heeft [eiser] aan Perfect Housing B.V. betaald.

1.5.

Perfect Housing B.V. is op 19 mei 2015 opgehouden te bestaan.

1.6.

Perfect Housing B.V. werd bestuurd door Scope Group. Scope Group wordt bestuurd door Kastor Holding B.V. Kastor Holding B.V. wordt bestuurd door [gedaagde sub 2] .

1.7.

Bij brief van 20 maart 2018 heeft [eiser] Scope Group c.s. aansprakelijk gesteld voor de schade die hij heeft geleden omdat Perfect Housing twee heren heeft gediend, dat er sprake is van een onredelijk voordeel en dat Scope Group en [gedaagde sub 2] , “als de natuurlijke persoon achter de B.V’s” daarvan als bestuurder van Perfect Housing een ernstig verwijt valt te maken. De schade is in die brief vastgesteld op € 1.663,75, te vermeerderen met wettelijke rente.

1.8.

[eiser] heeft een brief van 9 mei 2017 overgelegd, gericht aan diens gemachtigde en afkomstig van [gedaagde sub 2] , waarin [gedaagde sub 2] onder meer heeft geschreven:
“Middels dit schrijven reageer ik namens de vereffenaar van de vennootschap Huizenbeheermaatschappij Nederland B.V. (voorheen bekend als Perfect Housing B.V.) met de mededeling dat de vennootschap is ontbonden per 17 maart 2015. (…) Om die reden is de rechtspersoon Perfect Housing B.V. opgehouden te bestaan en kan niet meer in rechte worden betrokken. Om verwarring te voorkomen, de bestaande website [url 1] is in eigendom van een andere vennootschap en is niet verbonden geweest met het leveren van diensten aan huurders waarvoor bemiddelingskosten in rekening worden gebracht.”

1.9.

Scope Group c.s. is niet tot betaling overgegaan.

Vordering

2. [eiser] vordert dat Scope Group c.s. bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis veroordeeld zal worden tot betaling van:
a. € 1.663,75 aan hoofdsom;
b. € 338,80 aan buitengerechtelijke incassokosten;
c. wettelijke rente over € 1.663,75 vanaf 29 maart 2013, althans 23 maart 2018;
d. de proceskosten.

3. [eiser] stelt daartoe, samengevat, onder meer het volgende.
heeft geen bemiddelingsovereenkomst met Perfect Housing gesloten, omdat [eiser] aan Perfect Housing geen opdracht tot bemiddeling heeft gegeven. Alleen omdat [eiser] via een website waarvan Scope Group eigenaar is, naar een concernrelatie van Scope Group is geleid, is [eiser] bij Perfect Housing uitgekomen (punt 59 dagvaarding). Scope Group is de exploitant van de websites, subsidiair aandeelhouder van Perfect Housing.

Als er wel een bemiddelingsovereenkomst met Perfect Housing wordt aangenomen, dan heeft Perfect Housing twee heren gediend. Perfect Housing is namelijk ook voor de verhuurder opgetreden. Dit betekent dat gehandeld is in strijd met artikel 7:417 in combinatie met 7:427 BW en dat er sprake is van een onredelijk voordeel als bedoeld in artikel 7:264 lid 2 BW.

Scope Group en [gedaagde sub 2] handelen onrechtmatig omdat zij profiteren van de door Perfect Housing gepleegde wanprestatie en ook overigens verwijtbaar hebben gehandeld. [gedaagde sub 2] was immers als bestuurder via zijn persoonlijke vennootschap feitelijk beleidsbepaler bij Perfect Housing en Scope Group is bestuurder van Perfect Housing. Op grond daarvan zijn zij beide mede (persoonlijk) aansprakelijk.

Perfect Housing is ontbonden en omdat er toen geen baten meer waren, is de vennootschap opgehouden te bestaan. Deze zogenaamde turbo liquidatie heeft plaatsgevonden kort nadat Perfect Housing in rechte was veroordeeld tot terugbetaling van een bemiddelingsfee wegens het feit dat Perfect Housing twee heren had gediend. Door op deze wijze tot beëindiging over te gaan, handelde Scope Group dan wel [gedaagde sub 2] direct tegen het belang van [eiser] , omdat die zich niet meer kan melden bij Perfect Housing. De bestuurder van Perfect Housing is overgegaan tot beëindiging van Perfect Housing met het kennelijke doel om niet aansprakelijk te kunnen worden gesteld door schuldeisers.

[eiser] beroept zich niet op vereenzelviging van vennootschappen Scope Group en Perfect Housing. Maar het is aan de kantonrechter om de rechtsgronden aan te vullen, zodat alsnog vereenzelviging of misbruik van indentiteitsverschil aan de orde kan komen. (punt 14 en 16 conclusie van repliek). Door [eiser] wordt niet uitgesloten dat daarvan sprake is.

[eiser] wijst daarnaast nog op de volgende omstandigheden:

 Direct na de ontbinding van Perfect Housing is Scope Group bestuurder geworden van Principle Vastgoed B.V. [gedaagde sub 2] was gevolmachtigde van Principle Vastgoed B.V.

 Bezoekers van de websites [url 2] en [url 1] werden doorverwezen naar Principle Vastgoed B.V.

 Principle Vastgoed hield kantoor op hetzelfde adres als Perfect Housing in Amsterdam en Rotterdam

 Principle Vastgoed hield zich bezig met dezelfde handelsactiviteiten als Perfect Housing, namelijk woningbemiddeling.

 Beide vennoten identificeren zich als onderdeel van de Perfect Group Company groep zoals blijkt uit het briefpapier van het huurcontract en de voornoemde websites.

 Dezelfde activiteiten werden voortgezet op dezelfde adressen met dezelfde betrokkenen en middelen, alleen dan door Principle Vastgoed B.V.

Verweer

4. Scope Group c.s. stellen zich in de eerste plaats op het standpunt dat [eiser] niet ontvankelijk moet worden verklaard in diens vorderingen en zij voeren daarvoor een aantal argumenten aan.

 de verkeerde partijen zijn gedagvaard. Scope Group noch [gedaagde sub 2] hebben banden met [eiser] . De bemiddelingsovereenkomst is gesloten met Perfect Housing;

 [eiser] heeft een verkeerd rechtsmiddel aangewend. Er zijn alternatieven mogelijk, maar die wegen heeft [eiser] niet bewandeld;

 de vordering is verjaard.

5. Ten aanzien van [gedaagde sub 2] dient [eiser] voorts niet ontvankelijk te worden verklaard, omdat [gedaagde sub 2] geen bestuurder van Perfect Housing is (geweest). [gedaagde sub 2] heeft niet als bestuurder opgetreden in de onderhavige kwestie. Bovendien heeft [gedaagde sub 2] niet onrechtmatig gehandeld.

6. Scope Group c.s. betwisten dat zij onrechtmatig gehandeld hebben tegenover [eiser] . [eiser] heeft onvoldoende uiteengezet wat er precies verwijtbaar is geweest aan het handelen van Scope Group dan wel [gedaagde sub 2] . Het is te vaag en onvoldoende duidelijk wat de elementen voor het onrechtmatig handelen zijn. Daarbij merkt Scope Group c.s. op dat een aandeelhouder in een vennootschap niet automatisch voordeel geniet van het handelen als door [eiser] is omschreven.

Beoordeling

7. Scope Group c.s. heeft niet bestreden dat de persoon die bij de totstandkoming van de onder 1.3. bedoelde huurovereenkomst heeft bemiddeld, zowel de (belangen van de) huurder als de verhuurder heeft gediend. De bemiddelaar heeft dan geen recht op loon van de huurder (artikel 7:417 lid 4 in combinatie met 7:427 BW). Het beding waarin dat is overeengekomen is nietig, omdat er in dat geval sprake is van een niet redelijk voordeel als bedoeld in artikel 7:264 BW. De bemiddelingskosten zijn dan onverschuldigd betaald, omdat er geen (rechts)grond voor bestaat. Tussen partijen staat deze onverschuldigde betaling van de bemiddelingskosten door [eiser] vast.

8. Kern van het geschil tussen partijen is de vraag welke (rechts) persoon de bemiddelingskosten aan [eiser] moet terugbetalen. In zijn algemeenheid geldt dat hiervoor in de eerste plaats de partij kan worden aangesproken die heeft bemiddeld (de contractpartij).

9. [eiser] betoogt in de eerste plaats dat de bemiddelingsovereenkomst niet is gesloten met Perfect Housing maar met Scope Group, althans zo begrijpt de kantonrechter zijn standpunt. Volgens [eiser] is het eerste contact formeel met Scope Group geweest, omdat die eigenaars zijn van de betreffende website die [eiser] heeft bezocht.

10. Dit betoog wordt niet gevolgd om de volgende redenen. In de dagvaarding stelt [eiser] dat via Perfect Housing en bezichtiging heeft plaatsgevonden, dat Perfect Housing een “Confirmation Form” heeft gepresenteerd aan [eiser] en dat Wals een nota van Perfect Housing heeft ontvangen voor de bemiddeling en dat [eiser] die heeft betaald. Uit hetgeen in de Confirmation Form is opgenomen volgt dat Perfect Housing bemiddelingsactiviteiten zal verrichten en dat ook heeft gedaan (zie 1.2 en 1.3). De huurovereenkomst is blijkens productie 1 bij de dagvaarding uitgedraaid op papier waarop het logo en adresgegeven van Perfect Housing is vermeld. Nergens blijkt uit op grond waarvan [eiser] op het moment van het sluiten van de bemiddelingsovereenkomst meende met Scope Group van doen te hebben of te hebben gecontracteerd. Ook het feit dat Scope Group aandeelhouder van Perfect Housing was of dat de websites die [eiser] heeft bezocht in eigendom toebehoren aan Scope Group leidt niet tot de conclusie dat Scope Group de wederpartij van [eiser] is. Uit de gepresenteerde feiten volgt dat er een bemiddelingsovereenkomst met Perfect Housing is gesloten.

11. Perfect Housing is ontbonden en kan daarom niet meer in rechte worden aangesproken. Perfect Housing is door [eiser] ook niet gedagvaard. Beoordeeld zal moeten worden of Scope Group en/of [gedaagde sub 2] aansprakelijk kunnen worden gehouden voor terugbetaling aan [eiser] van de onverschuldigd betaalde bemiddelingsfee aan Perfect Housing.

12. In de eerste plaats (hoofdstuk A in de dagvaarding) stelt dat de Scope Group en [gedaagde sub 2] als bestuurder een op henzelf rustende zorgvuldigheidsverplichting jegens [eiser] hebben geschonden. Daartoe heeft [eiser] echter onvoldoende duidelijk gemaakt welke op hen rustende zorgvuldigheidsnorm dit betreft en waaruit de schending blijkt. Het feit dat een vennootschap in strijd handelt met de wet (zie punt 71 dagvaarding) betekent niet dat de bestuurder persoonlijk, dus zélf een zorgvuldigheidsnorm jegens [eiser] heeft geschonden. Dit standpunt wordt daarom verworpen.

13. In de tweede plaats (hoofdstuk B in de dagvaarding) doet [eiser] een beroep op bestuurdersaansprakelijkheid van Scope Group en/of [gedaagde sub 2] . Naast aansprakelijkheid van een vennootschap voor diens handelen kan onder bijzondere omstandigheden een bestuurder van een vennootschap aansprakelijk zijn. Voor het aannemen van zodanige aansprakelijkheid is vereist dat die bestuurder ter zake van de benadeling persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt. Het antwoord op de vraag of de bestuurder persoonlijk een ernstig verwijt kan worden gemaakt, is afhankelijk van de aard en ernst van de normschending en de overige omstandigheden van het geval (HR 5 september 2014, ECLI:NL:HR:2014:2627, [namen partijen] .

14. Volgens [eiser] is er sprake van betalingsonwil of selectieve betaling door Perfect Housing. Perfect Housing is niet failliet verklaard, maar uitgeschreven uit het handelsregister, slechts twee maanden nadat de handelwijze van Perfect Housing bij bemiddeling in rechte was geoordeeld als strijdig met de wet en Perfect Housing is veroordeeld tot terugbetaling van bemiddelingskosten. Door zelf snel tot liquidatie van Perfect Housing over te gaan, is tegen het belang van [eiser] als schuldeiser ingegaan. Hij kan immers niet meer bij Perfect Housing terecht om zijn vordering te innen. Die liquidatie is enkel ingegeven om niet (meer) aansprakelijk te kunnen worden gesteld door schuldeisers, aldus [eiser] .

15. In artikel 2:19 lid 4 BW is bepaald dat een vennootschap ophoudt te bestaan als op het tijdstip van ontbinding geen baten meer aanwezig zijn. Uit de onder 14. genoemde feiten, die door Scope Group c.s. niet zijn weersproken, volgt dat besloten is tot de in artikel 2:19 lid 4 BW genoemde mogelijkheid om de vennootschap te liquideren enkel met het oogmerk om schuldeisers te beletten een vordering bij Perfect Housing geldend te maken. Scope Group wist of behoorde te weten dat er mogelijk meer schuldeisers zich zouden melden. Daarbij wordt nog opgemerkt dat het gaat om een situatie waarin Perfect Housing is tekort geschoten in zijn verplichtingen, door in strijd met de wet een vergoeding te bedingen voor bemiddeling van [eiser] . Door aldus te handelen zijn de belangen van de (potentiele) schuldeisers opzettelijk veronachtzaamd. Het gevolg daarvan is dat Scope Group en [gedaagde sub 2] van dat handelen een persoonlijk ernstig verwijt kunnen worden gemaakt. In dit verband is nog van belang dat [gedaagde sub 2] via Kastor Holding B.V. indirect bestuurder is van Scope Group en Perfect Housing (artikel 2:11 BW).

16. Het voorgaande betekent dat Scope Group c.s. hoofdelijk aansprakelijk is voor de terugbetaling van de onverschuldigd betaalde bemiddelingsfee.

16. Scope Group c.s. hebben een beroep op verjaring gedaan. [eiser] heeft daarop toegelicht, onder verwijzing naar een brief, dat de verjaring tijdig is gestuit. Scope Group c.s. heeft daarop niet meer gereageerd. Gelet op de nadere niet weersproken toelichting door [eiser] slaagt het beroep op verjaring niet.

18. Tegen de buitengerechtelijke kosten en de rente is geen verweer gevoerd. Die vorderingen worden daarom toegewezen.

19. Scope Group c.s. wordt met de proceskosten belast.

BESLISSING

De kantonrechter:

veroordeelt Scope Group c.s. hoofdelijk tot betaling aan [eiser] van:

- € 1.663,75 aan hoofdsom, vermeerderd met de wettelijke rente hierover vanaf 29 maart 2013 tot aan de voldoening;

- € 338,80 aan buitengerechtelijke incassokosten;

veroordeelt Scope Group c.s. hoofdelijk in de kosten van het geding, tot op heden aan de zijde van [eiser] begroot op:
exploot € 107,69
salaris € 360,00
griffierecht € 226,00
-----------------
totaal € 693,69
voor zover van toepassing, inclusief btw;

veroordeelt Scope Group c.s. hoofdelijk in de na dit vonnis ontstane kosten, begroot op € 60,00 aan salaris gemachtigde, te verhogen met een bedrag van € 68,00 en de explootkosten van betekening van het vonnis, een en ander voor zover van toepassing inclusief btw, onder de voorwaarde dat Scope Group c.s. niet binnen veertien dagen na aanschrijving volledig aan dit vonnis heeft voldaan en betekening van het vonnis pas na veertien dagen na aanschrijving heeft plaatsgevonden;

verklaart de veroordelingen uitvoerbaar bij voorraad;

wijst het meer of anders gevorderde af.

Dit vonnis is gewezen door mr. Y.A.M. Jacobs, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 2 mei 2019 in tegenwoordigheid van de griffier.