ECLI:NL:RBAMS:2019:2588

• Datum uitspraak: 11 april 2019
• Publicatiedatum: 10 april 2019
• Zaaknummer: 7342297 CV EXPL 18-25262
• Instantie: Rechtbank Amsterdam
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: Y.A.M. Jacobs
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Bevoegdheid Nederlandse rechter in geschil tussen vennootschappen met forumkeuze voor Engelse rechter

In deze zaak heeft de kantonrechter van de Rechtbank Amsterdam op 11 april 2019 uitspraak gedaan in een incident over de rechtsmacht van de Nederlandse rechter. De eiseres, Greenberg Nielsen B.V., heeft een vordering ingesteld tegen de gedaagde, ServiceNow Nederland B.V., beide gevestigd in Nederland. In de overeenkomst tussen partijen is een forumkeuze opgenomen die de geschillen onderwerpt aan de exclusieve jurisdictie van de gerechten van Engeland en Wales. De kantonrechter heeft vastgesteld dat de EEX II-Verordening niet van toepassing is, omdat niet voldaan is aan het internationaliteitsvereiste. Dit betekent dat de zaak in alle opzichten uitsluitend met Nederland is verbonden, aangezien beide partijen in Nederland zijn gevestigd en de werkzaamheden die aan de vordering ten grondslag liggen ook in Nederland zijn uitgevoerd.

De kantonrechter heeft vervolgens artikel 9 sub c van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) in overweging genomen, dat bepaalt dat de Nederlandse rechter rechtsmacht kan hebben indien de zaak voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden is en het onaanvaardbaar is om van de eiser te vergen dat hij de zaak aan een buitenlandse rechter voorlegt. De kantonrechter oordeelt echter dat het niet onaanvaardbaar is om van Greenberg Nielsen te vergen dat zij haar vordering aan de Engelse rechter voorlegt, ondanks de extra kosten en vertraging die dit met zich meebrengt. De kantonrechter concludeert dat de Nederlandse rechter geen rechtsmacht toekomt en verklaart zich onbevoegd om van de vordering kennis te nemen. Greenberg Nielsen wordt veroordeeld in de proceskosten van ServiceNow.

Deze uitspraak benadrukt het belang van de forumkeuze in contractuele relaties en de beperkingen die de Nederlandse rechter heeft in gevallen waar partijen expliciet voor een buitenlandse rechter hebben gekozen. De beslissing is in het openbaar uitgesproken door mr. Y.A.M. Jacobs, kantonrechter, en is een belangrijke uitspraak voor de rechtspraktijk met betrekking tot internationale geschillen.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht

zaaknummer: 7342297 CV EXPL 18-25262

vonnis van: 11 april 2019

fno.: 561

vonnis (in het incident) van de kantonrechter

I n z a k e

de besloten vennootschap Greenberg Nielsen B.V.

gevestigd te Amsterdam

eiseres in de hoofdzaak

verweerster in het incident

nader te noemen: Greenberg Nielsen

gemachtigde: Nova Legal B.V.

t e g e n

de besloten vennootschap ServiceNow Nederland B.V.

gevestigd te Amsterdam

gedaagde in de hoofdzaak

eiseres in het incident

nader te noemen: ServiceNow

gemachtigden: mrs. E.M.W. Reinders en K. Dadi

VERLOOP VAN DE PROCEDURE

De kantonrechter is uitgegaan van de volgende processtukken en proceshandelingen:

- dagvaarding van 31 oktober 2018, met producties;

- incidentele conclusie houdende exceptie van onbevoegdheid;

- conclusie van antwoord in het incident;

- dagbepaling vonnis in het incident.

GRONDEN VAN DE BESLISSING

In het incident

Greenberg Nielsen vordert in de hoofdzaak, bij uitvoerbaar bij voorraad te verklaren vonnis, veroordeling van ServiceNow tot betaling van € 11.979,00 aan hoofdsom,
€ 249,33 aan wettelijke rente en € 894,79 aan buitengerechtelijke kosten, (kennelijk) vermeerderd met verdere wettelijke rente over de hoofdsom vanaf de dagvaarding tot de voldoening, dit alles met veroordeling van ServiceNow in de proceskosten.

Greenberg Nielsen stelt daartoe, kort gezegd, dat zij op grond van een overeenkomst met ServiceNow bemiddelingswerkzaamheden voor ServiceNow heeft uitgevoerd. Die werkzaamheden betroffen, meer specifiek, het aandragen van een kandidaat voor een bepaalde functie. ServiceNow heeft de daarvoor gezonden factuur ad € 11.979,00 echter niet betaald.

3. Bij incidentele conclusie verzoekt ServiceNow de kantonrechter zich onbevoegd te verklaren om van de vordering kennis te nemen. Zij stelt daartoe dat partijen in artikel 5.3 van de door hen gesloten overeenkomst een uitdrukkelijke forum- en rechtskeuze hebben gemaakt. Op grond daarvan hebben zij uitdrukkelijk en exclusief voor de Engelse rechter en het Engelse recht gekozen. Daarmee hebben zij de rechtsmacht van de Nederlandse rechter nadrukkelijk uitgesloten. Op grond van artikel 8 lid 2 van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) juncto artikel 25 lid 1 van de EEX-Verordering en artikel 5.3 van de overeenkomst is de Nederlandse rechter dus niet bevoegd, aldus ServiceNow.

4. Greenberg Nielsen heeft in reactie op de incidentele vordering aangevoerd dat de Nederlandse rechter, ondanks de forum-en rechtskeuze uit artikel 5.3 van de overeenkomst, wel bevoegd is om van de vordering kennis te nemen, en wel op grond van artikel 9 sub c Rv. De onderhavige zaak is voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden. Beide partijen zijn in Nederland gevestigd, zodat geen sprake is van een internationaal kader. Daarnaast zou het, gezien de omstandigheden van het geval, ook volstrekt onredelijk bezwarend en onaanvaardbaar zijn om van Greenberg Nielsen te vergen dat zij haar vordering aan het oordeel van de Engelse rechter dient te onderwerpen. In dat kader beroept Greenberg Nielsen zich tevens op artikel 6:248 lid 2 BW.

De kantonrechter overweegt als volgt.

5. In geschil is of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt. ServiceNow heeft betoogd dat dat niet het geval is en heeft zich in dat kader beroepen op artikel 5.3 van de overeenkomst tussen partijen. Dat artikel luidt als volgt:

“These Terms are governed by the law of England & Wales and are subject tot he exclusive jurisdiction of the Courts of England & Wales.”

6. In het kader van de beoordeling van vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt wordt vooropgesteld dat de artikelen uit Rv betreffende de rechtsmacht van de Nederlandse rechter, waarnaar partijen (ook) hebben verwezen, slechts gelden voor zover te dien aanzien noch verdragen, noch verordeningen van de EU van toepassing zijn.

7. Partijen hebben ook verwezen naar de Herschikte EEX-Verordening (Verordening (EU) Nr. 1215/2012 van het Europees Parlement en de Raad betreffende de rechterlijke bevoegdheid, de erkenning en de tenuitvoerlegging van beslissing in burgerlijke en handelszaken) (hierna: de EEX II-Vo). In het kader van de beoordeling of die Verordening van toepassing is op de onderhavige zaak, wordt het volgende overwogen.

8. De onderhavige zaak is een burgerlijke of handelszaak in de zin van artikel 1 van de EEX II-Vo. Ook in temporeel opzicht is aan het vereiste voor toepassing van de EEX II-Vo voldaan, nu de zaak is aangebracht na 10 januari 2015.

9. Voor de toepasselijkheid van de EEX II-Vo is echter tevens vereist dat de zaak, waar het de rechterlijke bevoegdheid betreft, voldoende internationaal van aard is.

10. Partijen hebben hun vestigingsplaats in een verdragsluitende Staat (te weten Nederland) en zij hebben een gerecht van een verdragsluitende Staat (te weten Engeland en Wales) aangewezen voor de kennisneming van geschillen. Ook wordt door de forumkeuze aan de EEX II-Vo-bevoegdheid van een EEX II-Vo-gerecht gederogeerd, in dit geval de EEX II-Vo-bevoegdheid van de Nederlandse rechter.

11. Toch is in dit geval naar het oordeel van de kantonrechter niet voldaan aan het internationaliteitsvereiste omdat sprake is van een geschil dat in alle opzichten uitsluitend met Nederland is verbonden (vgl. Gerechtshof Den Haag 28 juni 2011, ECLI:NL:GHSGR:2011:BR1381). Beide partijen zijn vennootschappen naar Nederlands recht en zijn in Nederland gevestigd, de werkzaamheden uit hoofde van overeenkomst waarop de vordering van Greenberg Nielsen betrekking heeft zijn uitgevoerd in Nederland, en de factuur waarvan betaling wordt gevorderd is gestuurd aan een in Nederland gevestigde partij (namelijk gedaagde).

12. Omdat niet is voldaan aan het internationaliteitsvereiste, is de EEX II-Vo niet van toepassing. Derhalve dient de vraag of de Nederlandse rechter rechtsmacht toekomt te worden beantwoord aan de hand van de bepalingen uit Rv.

13. Partijen hebben in artikel 5.3 van de overeenkomst de gerechten van een vreemde staat bij uitsluiting aangewezen voor de kennisneming van geschillen die naar aanleiding van hun rechtsbetrekking zijn of zullen ontstaan. Gelet op artikel 8 lid 2 Rv heeft de Nederlandse rechter, zoals door Greenberg Nielsen ook niet is betwist, in dat geval geen rechtsmacht.

14. Volgens Greenberg Nielsen komt de Nederlandse rechter desalniettemin rechtsmacht toe op grond van artikel 9 sub c Rv. De kantonrechter volgt haar daarin niet. Redengevend daarvoor is het volgende.

15. Op grond van artikel 9 sub c Rv heeft de Nederlandse rechter, indien hem niet op grond van de artikel 2 tot en met 8 Rv rechtsmacht toekomt, niettemin rechtsmacht indien een zaak die bij dagvaarding moet worden ingeleid voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden is en het onaanvaardbaar is van de eiser te vergen dat hij de zaak aan het oordeel van een rechter van een vreemde staat onderwerpt.

16. De onderhavige zaak betreft een zaak bij dagvaarding moet worden ingeleid. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen in het kader van het internationaliteitsvereiste (zie r.o.11) is de zaak ook voldoende met de rechtssfeer van Nederland verbonden. Er kan echter niet gezegd worden dat het in dit geval onaanvaardbaar is om van Greenberg Nielsen te vergen dat zij de zaak aan het oordeel van de rechter van Engeland en Wales onderwerpt. Blijkens de redactie van deze wetsbepaling dient deze uitzonderingssituatie op de hoofdregel restrictief te worden opgevat. De omstandigheid dat procederen voor de rechter van Engeland en Wales tot extra kosten en vertraging zal leiden, zoals door Greenberg Nielsen gesteld, is daartoe in ieder geval niet voldoende. Ook de omstandigheid dat de politieke ontwikkelingen in het Verenigd Koninkrijk mogelijk gevolgen zullen hebben voor de erkenning en executiemogelijkheden van een toewijzend vonnis, zoals eveneens door Greenberg Nielsen aangevoerd, maakt nog niet dat sprake is van onaanvaardbaarheid in de zin van dit artikel. Met de aangedragen omstandigheden is bijvoorbeeld niet gesteld of aannemelijk gemaakt dat een behoorlijke rechtsgang in Engeland en Wales niet gewaarborgd zou zijn.

17. De conclusie uit het voorgaande is dat de Nederlandse rechter geen rechtsmacht toekomt.

18. De kantonrechter komt niet toe aan het betoog van Greenberg Nielsen dat de forumkeuze (ook) op grond van artikel 6:248 lid 2 BW buiten beschouwing moet worden gelaten. Dit zou immers een inhoudelijke toets aan Nederlands recht impliceren. Uit het hiervoor overwogene volgt nu echter dat de Nederlandse rechter geen rechtsmacht toekomt, zodat een dergelijke toets door deze rechter niet kan plaatsvinden.

19. Datzelfde geldt voor het betoog van Greenberg Nielsen dat de forumkeuze ook op grond van artikel 108 lid 2 Rv en artikel 99 lid 1 Rv niet opgaat. Gelet op het hiervoor overwogene komt de Nederlandse rechter, nu haar geen rechtsmacht toekomt, niet toe aan een beoordeling van de relatieve bevoegdheid van de Nederlandse rechter.

20. De conclusie uit al het voorgaande is dat de Nederlandse rechter niet bevoegd is om van de vordering van Greenberg Nielsen kennis te nemen.

21. Gelet op de uitkomst van de procedure in het incident wordt Greenberg Nielsen veroordeeld in de proceskosten.

BESLISSING

De kantonrechter:

In het incident:

verklaart zich onbevoegd om van de vordering van Greenberg Nielsen kennis te nemen;

veroordeelt Greenberg Nielsen in de proceskosten die aan de zijde van ServiceNow tot op heden begroot worden op € 240,00 aan salaris van de gemachtigde, voor zover van toepassing, inclusief btw;

verklaart de kostenveroordeling uitvoerbaar bij voorraad.

Dit vonnis is gewezen door mr. Y.A.M. Jacobs, kantonrechter, en in het openbaar uitgesproken op 11 april 2019 in tegenwoordigheid van de griffier.