Uitspraak
RECHTBANK AMSTERDAM
[eiser 2],
1.De procedure
- de dagvaarding van 16 november 2016, met producties,
- de conclusie van antwoord, met producties,
- het ambtshalve gewezen tussenvonnis van 22 februari 2017, waarbij een comparitie van partijen is gelast,
- het proces-verbaal van comparitie van 6 juli 2017 en de daarin vermelde stukken.
2.De feiten
infotainmentvoor haar
Facebookcommunity, gericht op bestaande klanten en op haar werknemers waaronder haar bezorgers (die Picnic ook
runnersnoemt).
Snel besteld, snel thuisbezorgd” (hierna: de commercial van Jumbo), gelanceerd op 27 september 2016. In deze commercial brengt [eiser 2] de boodschappen van Jumbo langs de deuren van de klanten met zijn Formule 1-auto, waarmee Jumbo het thuisbezorgen van boodschappen promoot.
als je op tijd bent hoef je niet te racen” (hierna: de commercial van Picnic). In de commercial van Picnic is te zien dat een lookalike van [eiser 2] (hierna: de lookalike) boodschappen van Picnic rondbrengt. De lookalike draagt dezelfde raceoutfit en dezelfde pet die [eiser 2] draagt tijdens optredens in de media en op het circuit. De commercial van Picnic begint met de lookalike die langs een bezorgbus van supermarktketen Jumbo loopt en instapt in een bezorgbus van Picnic. In die bezorgbus van Picnic rijdt de lookalike bij wijze van pitstop langs het distributiecentrum van Picnic en bezorgt hij de boodschappen van Picnic aan huis. Door de commercial heen komt de tekst: “
soms doe je iets voor je werk” en
“soms doe je iets voor je lol”. De commercial eindigt met een van opzij gefilmde lachende lookalike, waarna het logo van Picnic verschijnt met de tekst:
“supermarkt gratis aan huis”.
gelikeden gedeeld. Ook op Youtube is de commercial van Picnic meer dan 200.000 keer bekeken. De commercial van Picnic is ook op de websites van De Telegraaf en het Algemeen Dagblad geplaatst. Tevens is de commercial van Picnic diverse keren vertoond op de landelijke televisie, onder andere in het programma RTL Boulevard (bekeken door 931.000 kijkers) en fragmenten zijn getoond in het programma Shownieuws van SBS 6 (met 624.000 kijkers). In de uitzending van RTL Boulevard heeft [naam oprichter en bestuurder] , een van de oprichters en bestuurder van Picnic (hierna: [naam oprichter en bestuurder] ) onder meer gezegd:
3.Het geschil
ambush marketing. Er is welbewust en planmatig onder het mom van een grap commercieel voordeel behaald door aan te haken bij de populariteit van [eiser 2] . Hierdoor heeft de commercial van Picnic veel aandacht gekregen in de landelijke media en is de naamsbekendheid van Picnic vergroot, zonder dat zij hiervoor een vergoeding heeft betaald aan Mavic c.s. Er is nodeloze verwarring gewekt door doelbewust verschillende (persoons)kenmerken van [eiser 2] over te nemen in de commercial. Hierdoor ontstaat bij het publiek ten onrechte de indruk dat [eiser 2] meedoet aan de commercial, danwel dat hij met de commercial heeft ingestemd. Picnic handelt bovendien in strijd met de exclusiviteit van de populariteit van [eiser 2] jegens Jumbo en tast de waarde van de sponsorcontracten tussen Jumbo en [eiser 2] aan. De omstandigheid dat de commercial van Picnic humoristisch bedoeld zou zijn, kan geen rechtvaardiging opleveren. Mavic c.s. lijdt door het handelen van Picnic schade.
“Soms doe je iets voor je werk. Soms doe je iets voor de lol”ook naar. Picnic was niet op de hoogte van het voornemen van Jumbo om een campagne te lanceren. Picnic had haar filmpje al gereed toen de campagne van Jumbo op televisie verscheen. Picnic besloot vervolgens op 27 september 2016 het filmpje aan te passen bij wijze van plaagstootje richting concurrent Jumbo, waarna deze de volgende dag op haar Facebookpagina is geplaatst. Met een kleine aanpassing kon Picnic op grappige wijze inhaken op de nieuwe campagne van Jumbo. De commercial van Picnic heeft maar één dag op haar Facebookpagina gestaan. Aldus is volgens Picnic sprake van een ludieke actie waarbij Picnic heeft ingehaakt op de actualiteit. Picnic stelt dat voor een ieder duidelijk is dat het hier gaat om een lookalike. Zij betwist dan ook in strijd met het portretrecht van [eiser 2] te hebben gehandeld. Van verzilverbare populariteit is volgens Picnic in dit geval geen sprake omdat [eiser 2] een exclusief contract met Jumbo heeft afgesloten en het hem dus niet vrij stond om tevens met een andere partij (zoals Picnic) te contracteren. Volgens Picnic heeft [eiser 2] dan ook geen schade geleden.
4.De beoordeling
Sprake van portret?
runnersvan Picnic en toevallig ook een grappige inhaker op de commercial van Jumbo. Het betreft een plaagstootje richting concurrent Jumbo. De diensten van Picnic worden niet aangeprezen. Het publiek zal Picnic en [eiser 2] niet aan elkaar verbinden.
“supermarkt gratis aan huis”, hetgeen niet anders kan worden gezien dan als een aanprijzing van (de diensten van) Picnic aan het publiek. Dat dit filmpje, zoals Picnic het noemt, in eerste instantie slechts bedoeld zou zijn voor haar bezorgers doet hieraan niet af. Het publiceren van haar commercial op internet (ook al is dat maar voor één dag) maakt immers dat deze voor het publiek toegankelijk is. Bovendien is voor de hand liggend dat, zoals in het onderhavige geval ook op grote schaal is gebeurd, een dergelijke uiting wordt overgenomen door andere (social) media. Ten slotte kan Picnic niet worden gevolgd in haar betoog dat in dit kader dient mee te wegen dat uit de context van de commercial van Picnic duidelijk zou blijken dat het hier niet om de echte [eiser 2] zou gaan. Picnic heeft met de inzet van de lookalike (zo blijkt ook uit hetgeen [naam oprichter en bestuurder] in RTL Boulevard heeft gezegd) het beeld van [eiser 2] bewust opgeroepen. In de afweging van enerzijds het belang van [eiser 2] zich te verzetten tegen de commerciële exploitatie van zijn portret zonder dat hem een vergoeding is aangeboden en anderzijds het belang van Picnic zich met het filmpje te uiten, weegt het belang van [eiser 2] dus zwaarder.
5.De beslissing
18 oktober 2017voor het nemen van een akte door [eiser 2] over hetgeen is vermeld onder 4.18, waarna Picnic op de rol van zes weken daarna een antwoordakte kan nemen,