ECLI:NL:RBAMS:2017:6395

Rechtbank Amsterdam

Datum uitspraak
6 september 2017
Publicatiedatum
4 september 2017
Zaaknummer
C/13/619564 / HA ZA 16-1210
Instantie
Rechtbank Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Eerste aanleg - enkelvoudig
Rechters
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Onrechtmatig gebruik van portretrecht door Picnic in commercial met lookalike van autocoureur

In deze zaak heeft de Rechtbank Amsterdam op 6 september 2017 uitspraak gedaan over een geschil tussen Mavic S.À.R.L. en Picnic B.V. Mavic, die de zakelijke belangen van de bekende autocoureur [eiser 2] behartigt, vorderde dat Picnic onrechtmatig had gehandeld door een lookalike van [eiser 2] te gebruiken in een commercial. De rechtbank oordeelde dat het portretrecht van [eiser 2] was geschonden, ondanks het gebruik van een lookalike. De lookalike vertoonde alle karakteristieke kenmerken van [eiser 2], wat leidde tot de conclusie dat het publiek het beeld van [eiser 2] opgeroepen werd. Mavic had een exclusieve licentie om de intellectuele eigendomsrechten van [eiser 2] te exploiteren en had recht op schadevergoeding. De rechtbank oordeelde dat Picnic onrechtmatig had gehandeld door het portret van [eiser 2] zonder toestemming openbaar te maken, en dat de commerciële belangen van [eiser 2] zwaarwegend waren. De rechtbank heeft de vorderingen van Mavic grotendeels toegewezen, maar bepaalde dat de hoogte van de schadevergoeding nader moest worden vastgesteld. De zaak werd aangehouden voor verdere behandeling van de schadevergoeding.

Uitspraak

vonnis

RECHTBANK AMSTERDAM

Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/619564 / HA ZA 16-1210
Vonnis van 6 september 2017
in de zaak van
1. de vennootschap naar vreemd recht
MAVIC S.À.R.L.,
gevestigd te Luxemburg (Luxemburg) ,
2.
[eiser 2],
wonende te [woonplaats] ,
eisers,
advocaat mr. A.J.F. de Jager te Amsterdam,
tegen
de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
PICNIC B.V.,
gevestigd te Nijkerk,
gedaagde,
advocaat mr. M.Ch. Kaaks te Amsterdam.
Eisers zullen gezamenlijk worden aangeduid met Mavic c.s. en afzonderlijk met Mavic en [eiser 2] . Gedaagde wordt hierna Picnic genoemd.

1.De procedure

1.1.
Het verloop van de procedure blijkt uit:
  • de dagvaarding van 16 november 2016, met producties,
  • de conclusie van antwoord, met producties,
  • het ambtshalve gewezen tussenvonnis van 22 februari 2017, waarbij een comparitie van partijen is gelast,
  • het proces-verbaal van comparitie van 6 juli 2017 en de daarin vermelde stukken.
1.2.
Ten slotte is vonnis bepaald.

2.De feiten

2.1.
Mavic is een vennootschap naar Luxemburgs recht. Mavic behartigt de zakelijke belangen van [eiser 2] en heeft een exclusieve licentie om de intellectuele eigendomsrechten en het portretrecht van [eiser 2] te promoten en te exploiteren.
2.2.
[eiser 2] is een professioneel autocoureur. Op 15 maart 2015 heeft [eiser 2] als jongste autocoureur in de geschiedenis zijn debuut gemaakt in de Formule 1. Momenteel komt [eiser 2] uit voor het team van Red Bull Racing, waarmee hij op 15 mei 2016 als jongste coureur ooit winnaar werd van een Grand Prix. Hij geniet wereldwijde bekendheid.
2.3.
Picnic is een in 2015 opgerichte online supermarkt die op bestelling via internet boodschappen bij de klanten thuis bezorgt. Picnic onderhoudt een Facebookpagina waarop zij regelmatig korte filmpjes en gimmicks plaatst bij wijze van
infotainmentvoor haar
Facebookcommunity, gericht op bestaande klanten en op haar werknemers waaronder haar bezorgers (die Picnic ook
runnersnoemt).
2.4.
[eiser 2] treedt op in een landelijke televisiereclame van supermarktketen Jumbo met de titel “
Snel besteld, snel thuisbezorgd” (hierna: de commercial van Jumbo), gelanceerd op 27 september 2016. In deze commercial brengt [eiser 2] de boodschappen van Jumbo langs de deuren van de klanten met zijn Formule 1-auto, waarmee Jumbo het thuisbezorgen van boodschappen promoot.
2.5.
Picnic heeft in de ochtend van 28 september 2016 op haar Facebookpagina een filmpje gedeeld met de titel “
als je op tijd bent hoef je niet te racen” (hierna: de commercial van Picnic). In de commercial van Picnic is te zien dat een lookalike van [eiser 2] (hierna: de lookalike) boodschappen van Picnic rondbrengt. De lookalike draagt dezelfde raceoutfit en dezelfde pet die [eiser 2] draagt tijdens optredens in de media en op het circuit. De commercial van Picnic begint met de lookalike die langs een bezorgbus van supermarktketen Jumbo loopt en instapt in een bezorgbus van Picnic. In die bezorgbus van Picnic rijdt de lookalike bij wijze van pitstop langs het distributiecentrum van Picnic en bezorgt hij de boodschappen van Picnic aan huis. Door de commercial heen komt de tekst: “
soms doe je iets voor je werk” en
“soms doe je iets voor je lol”. De commercial eindigt met een van opzij gefilmde lachende lookalike, waarna het logo van Picnic verschijnt met de tekst:
“supermarkt gratis aan huis”.
2.6.
Mavic en [eiser 2] hebben Picnic op 28 september 2016 gesommeerd om per ommegaande iedere openbaarmaking van de commercial van Picnic of eventuele andere uitingen met het portret van [eiser 2] te staken en gestaakt te houden en tot betaling van schadevergoeding. In reactie hierop heeft Picnic op 29 september 2016 bericht de commercial van Picnic offline te zullen halen, hetgeen ook is gebeurd. De commercial van Picnic is sindsdien nog op andere (niet door Picnic beheerde) websites te zien.
2.7.
De commercial van Picnic is op haar Facebookpagina meer dan 100.000 keer bekeken en is vele malen
gelikeden gedeeld. Ook op Youtube is de commercial van Picnic meer dan 200.000 keer bekeken. De commercial van Picnic is ook op de websites van De Telegraaf en het Algemeen Dagblad geplaatst. Tevens is de commercial van Picnic diverse keren vertoond op de landelijke televisie, onder andere in het programma RTL Boulevard (bekeken door 931.000 kijkers) en fragmenten zijn getoond in het programma Shownieuws van SBS 6 (met 624.000 kijkers). In de uitzending van RTL Boulevard heeft [naam oprichter en bestuurder] , een van de oprichters en bestuurder van Picnic (hierna: [naam oprichter en bestuurder] ) onder meer gezegd:
“Wij kwamen die lookalike van [eiser 2] via via tegen en hebben in de webshop van [eiser 2] zelf die pet gekocht. Die hebben wij toen opgezet en toen leek hij echt. En toen kwamen wij een beetje op ideetjes: kunnen wij niet een pitstop doen, met de runners erbij? Zo is het eigenlijk ontstaan.
Wij hadden niet verwacht dat het zo groot zou worden, omdat het best wel viraal is gegaan. Kijk dit is gewoon spontaan ontstaan en dat zijn vaak ook de leukste ideeën. Ongetwijfeld zullen wij nog wel eens een keer iets verzinnen, dat zal dan niet met [eiser 2] zijn.”
2.8.
Mavic c.s. heeft verzocht om verlof tot het doen leggen van conservatoir (derden)beslag ten laste van Picnic. Dit verzoek is door zowel de voorzieningenrechter van deze rechtbank (bij beschikking van 13 oktober 2016) als het gerechtshof Amsterdam (bij beschikking van 2 mei 2017) afgewezen.

3.Het geschil

3.1.
Mavic c.s. vordert - na wijziging van eis - bij vonnis uitvoerbaar bij voorraad:
A. te verklaren voor recht dat Picnic onrechtmatig jegens Mavic c.s. heeft gehandeld door de openbaarmaking van het portret van [eiser 2] , althans een op [eiser 2] gelijkend persoon;
B. te verklaren voor recht dat Picnic onrechtmatig jegens Mavic c.s. heeft gehandeld door de openbaarmaking van de commercial van Picnic;
C. Picnic te veroordelen om aan Mavic c.s. ten titel van schadevergoeding vanwege onrechtmatig handelen, als bedoeld in onder A en onder B, te voldoen een bedrag nader op te maken bij staat, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot aan de voldoening, althans een bedrag dat in goede justitie kan worden vastgesteld;
D. Picnic te veroordelen in de kosten van de procedure, waaronder de nakosten, vermeerderd met wettelijke rente;
E. Picnic te verbieden om onmiddellijk na betekening van dit vonnis, het portret van [eiser 2] openbaar te (doen) maken en/of te (doen) verveelvoudigen in welke vorm dan ook in het bijzonder door het uitzenden op de televisie en/of het (doen) plaatsen op internet, met name via de website en de (sociale) media-kanalen van Picnic van de commercial van Picnic, dan wel daaraan mee te werken, zulks op straffe van een dwangsom van € 300.000,= voor elke overtreding van dit verbod -waar het de commercial van Picnic op internet betreft voor elke dag dat die commercial van Picnic nog op een door of namens Picnic beheerde internetsite te zien is, tot een maximum van € 300.000,=;
F. Picnic te verbieden de naam [eiser 2] te gebruiken in enige commercial, zulks op straffe van een dwangsom van € 50.000,= voor elke overtreding van dit verbod tot een maximum van € 300.000,=;
G. Picnic te gebieden iedere (verdere) verspreiding of andere openbaarmaking van de commercial van Picnic te staken en gestaakt te houden, op verbeurte van een dwangsom van € 50.000,= voor elke dag dat aan dit gebod niet is voldaan tot een maximum van € 300.000,=;
H. Picnic te gebieden aan Mavic c.s. een zo volledig mogelijk afschrift te verstrekken van het aantal keer dat de commercial van Picnic is bekeken, op welke datum en via welk kanaal, waaronder begrepen maar niet beperkt tot de website en de (sociale) media-kanalen YouTube, Facebook, LinkedIn en Twitter van Picnic.
3.2.
Mavic c.s. voert hiertoe - kort samengevat - het volgende aan. Picnic heeft met de commercial onrechtmatig aangehaakt bij de verzilverbare populariteit van [eiser 2] , hetgeen ofwel een inbreuk op het portretrecht oplevert waartegen hij een redelijk belang heeft zich te verzetten ofwel anderszins onrechtmatig is. De commercial van Picnic betreft een vorm van
ambush marketing. Er is welbewust en planmatig onder het mom van een grap commercieel voordeel behaald door aan te haken bij de populariteit van [eiser 2] . Hierdoor heeft de commercial van Picnic veel aandacht gekregen in de landelijke media en is de naamsbekendheid van Picnic vergroot, zonder dat zij hiervoor een vergoeding heeft betaald aan Mavic c.s. Er is nodeloze verwarring gewekt door doelbewust verschillende (persoons)kenmerken van [eiser 2] over te nemen in de commercial. Hierdoor ontstaat bij het publiek ten onrechte de indruk dat [eiser 2] meedoet aan de commercial, danwel dat hij met de commercial heeft ingestemd. Picnic handelt bovendien in strijd met de exclusiviteit van de populariteit van [eiser 2] jegens Jumbo en tast de waarde van de sponsorcontracten tussen Jumbo en [eiser 2] aan. De omstandigheid dat de commercial van Picnic humoristisch bedoeld zou zijn, kan geen rechtvaardiging opleveren. Mavic c.s. lijdt door het handelen van Picnic schade.
3.3.
Picnic voert verweer. Zij voert aan dat het idee van het filmpje is ontstaan toen de dochter van één van de oprichters van Picnic tijdens een examenfeest een schoolvriend voorstelde als [eiser 2] vanwege diens grote gelijkenis. Picnic maakte haar filmpje op 23 september 2016 met deze 19-jarige scholier als bezorger. Het was een gimmick bestemd voor haar Facebookpagina, in het bijzonder om de bezorgers van Picnic in het zonnetje te zetten. Daar verwijst de tekst
“Soms doe je iets voor je werk. Soms doe je iets voor de lol”ook naar. Picnic was niet op de hoogte van het voornemen van Jumbo om een campagne te lanceren. Picnic had haar filmpje al gereed toen de campagne van Jumbo op televisie verscheen. Picnic besloot vervolgens op 27 september 2016 het filmpje aan te passen bij wijze van plaagstootje richting concurrent Jumbo, waarna deze de volgende dag op haar Facebookpagina is geplaatst. Met een kleine aanpassing kon Picnic op grappige wijze inhaken op de nieuwe campagne van Jumbo. De commercial van Picnic heeft maar één dag op haar Facebookpagina gestaan. Aldus is volgens Picnic sprake van een ludieke actie waarbij Picnic heeft ingehaakt op de actualiteit. Picnic stelt dat voor een ieder duidelijk is dat het hier gaat om een lookalike. Zij betwist dan ook in strijd met het portretrecht van [eiser 2] te hebben gehandeld. Van verzilverbare populariteit is volgens Picnic in dit geval geen sprake omdat [eiser 2] een exclusief contract met Jumbo heeft afgesloten en het hem dus niet vrij stond om tevens met een andere partij (zoals Picnic) te contracteren. Volgens Picnic heeft [eiser 2] dan ook geen schade geleden.
3.4.
Op de stellingen van partijen wordt hierna, voor zover van belang, nader ingegaan.

4.De beoordeling

Sprake van portret?

4.1.
Artikel 21 Auteurswet (Aw) bepaalt dat indien een portret is vervaardigd zonder daartoe strekkende opdracht, openbaarmaking daarvan niet geoorloofd is, voor zover een redelijk belang van de geportretteerde zich tegen openbaarmaking verzet. Dat betekent dat allereerst dient te worden vastgesteld of in de commercial van Picnic gebruik wordt gemaakt van het portret van [eiser 2] in de zin van voornoemde bepaling.
4.2.
Bij de beantwoording van de vraag of Picnic in haar commercial het portretrecht van [eiser 2] heeft geschonden is van belang te bepalen wat onder het portretrecht valt. De memorie van toelichting van de Auteurswet omschrijft een portret als een afbeelding van het gelaat van een persoon, met of zonder die van verdere lichaamsdelen, op welke wijze ook vervaardigd. Ingevolge vaste rechtspraak valt niet alleen het gezicht onder het portretrecht, ook een typerende lichaamshouding kan een rol spelen. Een portret is immers niet per definitie een persoon zelf, maar een hulpmiddel waarmee het beeld van die persoon wordt opgeroepen. Met welke techniek, of met welke kunstgrepen dat resultaat wordt bereikt, is van secundair belang. Het gaat er dus om of de gelijkenis wordt gebruikt om het beeld van een persoon op te roepen en of is beoogd dat het publiek de gebruikte afbeelding van iemand aanziet voor (het portret van) [eiser 2] . Ook zonder overeenstemmende gelaatstrekken, maar met andere identificerende factoren kan van een portret gesproken worden (zie ook HR 2 mei 2003, NJ 2004, 80).
4.3.
In de onderhavige zaak vertoont de in de commercial van Picnic gebruikte lookalike alle karakteristieke kenmerken van het portret van [eiser 2] : dezelfde pet, dezelfde raceoutfit, dezelfde haarkleur, hetzelfde silhouet en hetzelfde postuur. Aldus wordt bij het publiek met de lookalike het beeld van [eiser 2] opgeroepen. Dat het ook de bedoeling was van Picnic om dit beeld van [eiser 2] op te roepen bij het publiek blijkt tevens uit hetgeen [naam oprichter en bestuurder] in het programma RTL Boulevard (zie 2.7) heeft gezegd over het gebruik van de lookalike. Dit betekent dat er sprake is van een portret van [eiser 2] in de zin van artikel 21 Aw.
Is openbaarmaking onrechtmatig?
4.4.
Of [eiser 2] de schending van zijn portretrecht in dit geval heeft te dulden, hangt af van het antwoord op de vraag of hij een redelijk belang (in de zin van artikel 21 Aw) heeft zich tegen dit gebruik van zijn portret te verzetten. De beoordeling van de vraag of openbaarmaking jegens de geportretteerde onrechtmatig is, vergt een afweging in het kader van het door artikel 8 van het Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden (EVRM) beschermde recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en van het door artikel 10 EVRM beschermde recht op vrijheid van meningsuiting en informatievrijheid, welke afweging met inachtneming van alle bijzonderheden van het gegeven geval ertoe strekt na te gaan welk van de betrokken belangen het zwaarst weegt (zie Hoge Raad 14 juni 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA2788, [naam zaak] ).
4.5.
Een redelijk belang kan zowel zien op persoonlijke (privacy)belangen als op commerciële belangen. De aan artikel 8 EVRM te ontlenen bescherming is niet beperkt tot privé-activiteiten, maar ziet ook op professionele of zakelijke activiteiten. Ingevolge vaste rechtspraak (zie Hoge Raad 19 januari 1979, NJ 1979, 383, ’t Schaep met de vijf Pooten) brengt de in artikel 21 Aw neergelegde norm voorts mee dat een geportretteerde niet behoeft toe te laten dat zijn in de uitoefening van zijn beroep verworven populariteit commercieel wordt geëxploiteerd door openbaarmaking van zijn portret, zonder dat hij daarvoor een vergoeding ontvangt. Het belang van de geportretteerde om dan in de voordelen van zulke exploitatie mee te kunnen delen door de openbaarmaking van zijn portret niet te hoeven toelaten zonder daarvoor een vergoeding te ontvangen, is een redelijk belang in de zin van artikel 21 Aw.
4.6.
Uit het voorgaande volgt dat een geportretteerde zich kan verzetten tegen het zonder zijn toestemming openbaar maken van zijn portret voor zover hij daarbij een redelijk belang heeft waarvoor het recht van meningsuiting en informatievrijheid in de gegeven omstandigheden moet wijken.
4.7.
Vast staat dat [eiser 2] wereldwijde bekendheid geniet als autocoureur en dat hij zijn populariteit verzilvert, onder meer door zijn optreden in een landelijke televisiecampagne van Jumbo. Het standpunt van Picnic dat [eiser 2] door dit exclusieve contract met Jumbo geen schade zou lijden door de commercial van Picnic en daarom geen commercieel belang zou hebben om zich te verzetten, wordt niet gevolgd. Hoewel voor sommige personen geldt dat zij hun populariteit niet kunnen verzilveren, bijvoorbeeld ingeval van politici en leden van Koninklijk Huis, is die situatie bij [eiser 2] niet aan de orde. Het hebben van een sponsorcontract met een derde is daaraan niet gelijk te stellen. Het gaat er om dat het [eiser 2] vrij staat zelf te bepalen of en zo ja tegen welke vergoeding hij zijn populariteit wenst in te zetten ter ondersteuning van commerciële activiteiten, voor welke toestemming hij een redelijke geldelijke beloning zou kunnen bedingen. Juist bij personen die door hun beroepsuitoefening bekendheid genieten, kunnen commerciële belangen gemoeid zijn bij de openbaarmaking van hun portret en ook dergelijke belangen vinden bescherming onder artikel 8 EVRM. Deze bescherming wordt niet tenietgedaan door de omstandigheid dat een persoon contractuele verplichtingen heeft bij een concurrent.
4.8.
De omstandigheid dat [eiser 2] door zijn beroepsuitoefening als Formule 1-coureur grote bekendheid geniet, met welke bekendheid commerciële belangen gemoeid zijn bij de openbaarmaking van zijn portret en zijn persoonlijke karakteristieken, is dus een zwaarwegend belang. Tevens komt gewicht toe aan de omstandigheid dat Picnic geen enkele vergoeding heeft aangeboden voor het gebruik.
4.9.
In het kader van het door artikel 10 EVRM beschermde belang heeft Picnic naar voren gebracht dat sprake is van een eenmalige ludieke actie via social media, met een vluchtig en kortstondig karakter, waarvan de toon en inhoud positief is. Het is een geste naar de
runnersvan Picnic en toevallig ook een grappige inhaker op de commercial van Jumbo. Het betreft een plaagstootje richting concurrent Jumbo. De diensten van Picnic worden niet aangeprezen. Het publiek zal Picnic en [eiser 2] niet aan elkaar verbinden.
4.10.
In dit geval valt de afweging van de wederzijdse belangen hier in het voordeel uit van de door artikel 8 EVRM beschermde persoonlijke levenssfeer van [eiser 2] . Daartoe is het volgende van belang. Terecht wijst Picnic erop dat – daargelaten dat de parodie-exceptie als bedoeld in artikel 18b Aw niet ziet op het portretrecht – haar in het kader van artikel 10 EVRM een zekere vrijheid toekomt om zich op humoristische wijze te uiten, ook al is gelet op haar eigen stellingen niet [eiser 2] het onderwerp van de ludieke actie of parodie, maar Jumbo. Ook betreft het geen diffamerende uiting en is het één dag op internet geplaatst. Daartegenover weegt echter zwaar dat de commercial van Picnic een reclame-uiting betreft en een commercieel karakter kent. Plaatsing van de commercial van Picnic op de door haar beheerde social media (waaronder haar Facebookpagina) maakt dit filmpje toegankelijk voor het publiek. De inhoud en strekking van het filmpje is gericht op vergroting van de naamsbekendheid van Picnic. De commercial eindigt immers met het logo van Picnic en de tekst
“supermarkt gratis aan huis”, hetgeen niet anders kan worden gezien dan als een aanprijzing van (de diensten van) Picnic aan het publiek. Dat dit filmpje, zoals Picnic het noemt, in eerste instantie slechts bedoeld zou zijn voor haar bezorgers doet hieraan niet af. Het publiceren van haar commercial op internet (ook al is dat maar voor één dag) maakt immers dat deze voor het publiek toegankelijk is. Bovendien is voor de hand liggend dat, zoals in het onderhavige geval ook op grote schaal is gebeurd, een dergelijke uiting wordt overgenomen door andere (social) media. Ten slotte kan Picnic niet worden gevolgd in haar betoog dat in dit kader dient mee te wegen dat uit de context van de commercial van Picnic duidelijk zou blijken dat het hier niet om de echte [eiser 2] zou gaan. Picnic heeft met de inzet van de lookalike (zo blijkt ook uit hetgeen [naam oprichter en bestuurder] in RTL Boulevard heeft gezegd) het beeld van [eiser 2] bewust opgeroepen. In de afweging van enerzijds het belang van [eiser 2] zich te verzetten tegen de commerciële exploitatie van zijn portret zonder dat hem een vergoeding is aangeboden en anderzijds het belang van Picnic zich met het filmpje te uiten, weegt het belang van [eiser 2] dus zwaarder.
4.11.
Dit leidt ertoe dat Picnic door het portret van [eiser 2] te gebruiken zonder diens toestemming inbreuk heeft gemaakt op artikel 21 Aw en onrechtmatig heeft gehandeld.
4.12.
Het voorgaande betekent dat de gevorderde verklaring voor recht (3.1. onder A) jegens [eiser 2] toewijsbaar is. Ook is Picnic gehouden de schade die [eiser 2] dientengevolge lijdt te vergoeden. De beperking van de uitingsvrijheid van Picnic die dit oordeel meebrengt, is proportioneel en in een democratische samenleving noodzakelijk (in de zin van artikel 10 lid 2 EVRM).
4.13.
De omstandigheid dat het portretrecht een persoonlijkheidsrecht is, betekent dat van onrechtmatig handelen door Picnic jegens Mavic geen sprake kan zijn. In zoverre zullen de gevorderde verklaringen voor recht (3.1. onder A en B) dan ook worden afgewezen.
4.14.
Vervolgens is de vraag aan de orde welk bedrag Picnic dient te betalen als schadevergoeding voor het onrechtmatig gebruik van de populariteit van [eiser 2] .
Vergoeding?
4.15.
Voor de vaststelling van die schade is het volgende van belang. De Hoge Raad heeft overwogen dat wat als een redelijke vergoeding heeft te gelden, zal moeten worden vastgesteld aan de hand van de omstandigheden van het geval (zie HR 14 juni 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA2788, [naam zaak] ). Uit deze rechtspraak volgt ook dat de vergoeding in ieder geval recht zal moeten doen aan de mate van populariteit of bekendheid van de geportretteerde ( [eiser 2] ) en in overeenstemming zal dienen te zijn met de waarde van het exploitatiebelang van de geportretteerde in het economische verkeer. Hierbij dient aansluiting te worden gezocht bij de hoogte van de vergoeding die [eiser 2] (of namens hem Mavic ) had kunnen vragen indien hij had ingestemd met het gebruik van zijn verzilverbare populariteit (vergelijk ook HR 19 januari 1979, NJ 1979, 383, ’t Schaep met de vijf Pooten). Hieruit leidt de rechtbank af dat in een geval als het onderhavige, waarbij sprake is van een commercieel belang zich te verzetten, moet worden geabstraheerd van de omstandigheid dat [eiser 2] niet zou hebben ingestemd met de commercial van Picnic. De hypothetisch bedongen vergoeding wordt beschouwd als de geleden schade.
4.16.
Ingevolge artikel 612 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering begroot de rechter die een veroordeling tot schadevergoeding uitspreekt, voor zover mogelijk, de schade in het vonnis. Nu begroting van de schade in deze procedure reeds mogelijk is, zal de rechtbank de begroting van de schade aan zich houden en de gevorderde verwijzing naar de schadestaatprocedure afwijzen (zie 3.1. onder C).
4.17.
[eiser 2] heeft ter onderbouwing van de aanvankelijk gevorderde schade een rapport in het geding gebracht van sportmarketingbureau [naam sportmarketingbureau] , welk bureau advies heeft uitgebracht over de vergoeding die [eiser 2] had kunnen bedingen voor het gebruik van zijn portret in een commercial zoals die van Picnic. Deze vergoeding wordt door voornoemd bureau begroot op € 350.000,=, waarbij rekening is gehouden met de populariteit die [eiser 2] geniet, de (geringe) frequentie van de uiting van Picnic, de aard en het bereik van de benutte media en de timing van het geheel. Voornoemd advies betreft een vergoeding die [eiser 2] in theorie volgens voornoemd bureau had kunnen vragen. Gesteld noch gebleken is wat [eiser 2] voor vergelijkbare reclame-uitingen daadwerkelijk als vergoeding kan ontvangen. Picnic heeft aangevoerd dat voornoemd bureau ook in opdracht handelt van Red Bull, de hoofdsponsor van [eiser 2] . Dit maakt volgens Picnic dat dit bureau niet als onafhankelijk deskundige kan worden beschouwd. Dit verweer van Picnic slaagt. Dat betekent dat dit onderzoek niet tot onderbouwing van de schade kan leiden.
4.18.
Het is aan [eiser 2] om gemotiveerd te stellen en onderbouwen welke schade hij heeft geleden, bijvoorbeeld door te onderbouwen welke vergoeding hij in redelijkheid zou hebben kunnen bedingen indien hij zijn toestemming aan het gebruik van zijn portretrecht door Picnic zou hebben verleend. Daarbij dient rekening te worden gehouden met de wijze waarop de publicatie op internet heeft plaatsgevonden, de timing daarvan en de beperkte duur van de publicatie op internet door Picnic. Ook dient rekening te worden gehouden met de omstandigheid dat van de zijde van [eiser 2] geen enkele inspanning is verleend aan de totstandkoming van de commercial van Picnic. Partijen (eerst [eiser 2] daarna Picnic) zullen zich bij akte uit kunnen laten over de hoogte van deze vergoeding. De rechtbank merkt hierbij op dat de exclusiviteit die [eiser 2] met Jumbo is overeengekomen los staat van de hier te maken hypothese ten aanzien van de vergoeding die [eiser 2] had kunnen bedingen indien hij wel toestemming zou hebben gegeven.
De overige vorderingen
4.19.
Het gevorderde verbod om het portret van [eiser 2] openbaar te (doen) maken en/of te (doen) verveelvoudigen (zie 3.1. onder E) zal worden afgewezen wegens gebrek aan belang, hetgeen eveneens geldt voor de vordering tot het verbieden tot verdere openbaarmaking van de commercial van Picnic (zie 3.1. onder G). Het staat immers vast dat Picnic haar commercial al van internet heeft verwijderd.
4.20.
Voor het gevorderde verbod om de naam [eiser 2] te gebruiken in enige commercial, naar de rechtbank begrijpt in de toekomst, op straffe van een dwangsom (zie 3.1. onder F) is te ruim geformuleerd en zal om die reden worden afgewezen.
4.21.
De vordering onder 3.1. onder H zal eveneens worden afgewezen omdat niet is onderbouwd waarom [eiser 2] deze gegevens wil ontvangen. Dat de commercial grote (media) aandacht heeft gegenereerd staat reeds vast.
4.22.
Iedere verdere beslissing zal worden aangehouden.
4.23.
Om redenen van proceseconomische aard zal de rechtbank tussentijds hoger beroep van dit vonnis toestaan.

5.De beslissing

De rechtbank
5.1.
bepaalt dat de zaak weer op de rol zal komen van
18 oktober 2017voor het nemen van een akte door [eiser 2] over hetgeen is vermeld onder 4.18, waarna Picnic op de rol van zes weken daarna een antwoordakte kan nemen,
5.2.
bepaalt dat van dit vonnis hoger beroep kan worden ingesteld voordat het eindvonnis is gewezen,
5.3.
houdt iedere verdere beslissing aan.
Dit vonnis is gewezen door mr. C. Bakker, rechter, bijgestaan door mr. A. Vogelzang, griffier, en is in het openbaar uitgesproken op 6 september 2017.