ECLI:NL:RBAMS:2014:694

Uitspraak

RECHTBANK AMSTERDAM

VONNIS

Parketnummer: 13/659052-13 (Promis)

Datum uitspraak: 18 februari 2014

Vonnis van de rechtbank Amsterdam, meervoudige strafkamer, in de strafzaak tegen

[verdachte],

geboren te [geboorteplaats] op [1977],

ingeschreven in de gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens op het adres

[GBA adres].

1.Het onderzoek ter terechtzitting

Dit vonnis is op tegenspraak gewezen naar aanleiding van het onderzoek op de terechtzitting van 4 februari 2014.

De rechtbank heeft kennisgenomen van de vordering van de officier van justitie mr. P.C. Velleman en van wat verdachte en zijn raadsman mr. B.J. Tieman naar voren hebben gebracht.

2.Tenlastelegging

Aan verdachte is ten laste gelegd dat

1. hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 22 oktober 2009 tot en met 04 maart 2013 te Utrecht, in elk geval in Nederland, heeft deelgenomen aan activiteiten gericht op discriminatie van mensen, te weten negroïde mensen, wegens hun ras, door op de website [website A] een

thread te maken met de naam 'De Racistische Thread' en daarin de tekst te plaatsen: "In deze thread kan je al je racistische opvattingen en/of uitingen de vrije loop laten. We vatten 'racisme' breed op, dus ook Duitserhaat is ok";

2. één of meer perso(o)n(en), tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 14 juni 2012 tot en met 12 februari 2013 te [plaats 1], in elk geval in Nederland, eenmaal of meermalen (telkens) anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving, een uitlating, te weten een afbeelding, openbaar heeft/hebben gemaakt die, naar hij/zij en/of zijn/hun mededader(s) wist(en) of redelijkerwijs moest(en) vermoeden, voor een groep mensen, te weten negroïde mensen, wegens hun ras, beledigend was, door tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, in die periode op de website [website A]

- een afbeelding van twee negroïde personen, die met een touw om hun nek aan een boom zijn (op)geknoopt en/of als hangmat fungeren, terwijl op die negroïde personen een persoon in kleding van de Ku Klux Klan ligt en/of met de tekst "AROUND BLACKS Relax" (bijlage 6, onderste afbeelding op pagina 37 van het proces-verbaal van politie) en/of

- een afbeelding van een negroïde kind in een boodschappenwagen en/of met de tekst "Get used to looking thru them bars litte nigga" (bijlage 6, onderste afbeelding op pagina 38 van het proces-verbaal van politie) en/of

- een afbeelding van een uitgemergeld negroïde persoon met de tekst "AIDS Fixing God's Mistakes, One Nigger At A Time" (bijlage 6, onderste afbeelding op pagina 40 van het proces-verbaal van politie) en/of

- een afbeelding van tien, althans een of meer, kind(eren), die een bord met de tekst "My bike was stolen" omhoog houden/tonen en/of van één negroïde jongen die een bord met de tekst "I have 10 new bikes" omhoog houdt/toont (bijlage 6, bovenste afbeelding op pagina 46 van het proces-verbaal van politie)

te plaatsen en/of geplaatst te houden

welk feit hij, verdachte op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 22 oktober 2009 tot en met 04 maart 2013, te Utrecht, in elk geval in Nederland, opzettelijk heeft uitgelokt door op de website [website A] een thread te maken met de naam 'De Racistische Thread' en daarin de tekst te plaatsen: "In deze tread kan je al je racistische opvattingen en/of uitingen de vrije loop laten. We vatten 'racisme' breed op, dus ook Duitserhaat is ok";

subsidiair:

hij op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 14 juni 2012 tot en met 12 februari 2013 te [plaats 1] en/of te Utrecht, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, eenmaal of meermalen (telkens) anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving, een uitlating, te weten een afbeelding, openbaar heeft gemaakt die, naar hij en/of zijn mededader(s) wist(en) of redelijkerwijs moest(en) vermoeden, voor een groep mensen, te weten negroïde mensen, wegens hun ras, beledigend was, door tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, in die periode op de website [website A]

te plaatsen en/of geplaatst te houden;

meer subsidiair:

één of meer perso(o)n(en) op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 14 juni 2012 tot en met 12 februari 2013 te [plaats 1], in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, eenmaal of meermalen (telkens) anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving, een uitlating, te weten een afbeelding, openbaar heeft/hebben gemaakt die, naar hij en/of zijn mededader(s) wist(en) of redelijkerwijs moest(en) vermoeden, voor een groep mensen, te weten negroïde mensen, wegens hun ras, beledigend was, door tezamen en in vereniging met een ander of anderen, althans alleen, in die periode op de website [website A]

te plaatsen en/of geplaatst te houden;

tot en/of bij het plegen van welk misdrijf verdachte op een of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 22 oktober 2009 tot en met 04 maart 2013 te Utrecht, in elk geval in Nederland, opzettelijk gelegenheid, middelen en/of inlichtingen heeft verschaft en/of opzettelijk behulpzaam is geweest door op de website [website A] een thread te maken met de naam 'De Racistische Thread' en daarin de tekst te plaatsen: "In deze tread kan je al je racistische opvattingen en/of uitingen de vrije loop laten. We vatten 'racisme' breed op, dus ook Duitserhaat is ok".

3.Voorvragen

De dagvaarding is geldig, deze rechtbank is bevoegd tot kennisneming van de ten laste gelegde feiten en de officier van justitie is ontvankelijk. Er zijn geen redenen voor schorsing van de vervolging.

4.Waardering van het bewijs

4.1.

Inleiding

Op de door medeverdachte [medeverdachte] (hierna: [medeverdachte]) opgerichte website [website A] heeft verdachte, eveneens moderator van de site, in juni 2011 een thread geopend onder de naam “Racistische Thread”. Daarbij stond de volgende tekst vermeld: “In deze thread kan je al je racistische opvatting en/of uitlatingen de vrije loop laten. We vatten ‘racisme’ breed op, dus ook Duitser-haat is ok”. [medeverdachte] heeft vervolgens op de Racistische Thread verschillende afbeeldingen geplaatst, waaronder de vier die zijn ten laste gelegd. De vraag die de rechtbank in het bijzonder dient te beantwoorden is of deze afbeeldingen als beledigend, zoals bedoeld in art. 137e Sr, kunnen worden gekwalificeerd. Verdachte heeft immers verklaard dat hij de thread is begonnen om de discussie over racisme te starten en dat de daarop geplaatst afbeeldingen slechts ironisch waren bedoeld.

4.2.

Het standpunt van de officier van justitie

De officier van justitie heeft zich, zoals weergegeven in het door hem ter terechtzitting overgelegde requisitoir, op het standpunt gesteld dat bewezen kan worden verklaard dat verdachte het onder 1 en 2, primair, ten laste gelegde heeft begaan. De ten laste gelegde afbeeldingen zijn op zichzelf beledigend en de context waarbinnen deze zijn geplaatst, neemt het beledigende karakter niet weg. Uit niets blijkt immers dat deze uitlatingen op een voor een derden kenbare wijze als ironisch of sarcastisch zouden moeten worden geïnterpreteerd dan wel dat sprake is van het ter discussie stellen van racisme. [medeverdachte] heeft zelf verklaard dat hij zijn posts racistisch vindt, dus alleen al daardoor is duidelijk dat hij heeft beseft dat die voor negroïde personen beledigend zouden zijn.

Verdachte heeft door deze thread te starten met de daarbij uitnodigende tekst [medeverdachte] uitgelokt tot het plaatsen van de strafbare uitlatingen. Tevens heeft verdachte door het maken van deze thread en het vullen daarvan deelgenomen aan activiteiten die onmiskenbaar gericht waren op discriminatie van mensen. Gelet hierop kan het onder 1 en 2 primair ten laste gelegde bewezen worden verklaard.

4.3.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging is van mening dat verdachte dient te worden vrijgesproken van het onder 2 ten laste gelegde feit, aangezien uit de context van de Racistische Thread duidelijk blijkt dat sprake was van ironie en satire. De thread was niet racistisch bedoeld, had eerder de intentie om de dommigheid van racisme aan te tonen, en verdachte had met het starten van deze thread niet de opzet op het beledigen van negroïde personen. Daarnaast wordt de site door slechts een kleine groep mensen bezocht, waardoor niet bewezen kan worden verklaard dat de uitlatingen openbaar zijn gemaakt. Verder zijn de handelingen van verdachte geen handelingen die gericht zijn op de oneigenlijke onderscheid van personen, waardoor verdachte ook van het onder 1 ten laste gelegde dient te worden vrijgesproken.

4.4.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank is van oordeel dat de ten laste gelegde afbeeldingen met de daarbij behorende teksten op zichzelf beschouwd beledigend zijn voor negroïde personen. Deze afbeeldingen in combinatie met bedoelde teksten stralen overduidelijk een beledigend karakter uit. Zo wordt met een afbeelding duidelijk gemaakt dat het juist zou zijn om negroïde personen op te hangen aan een boom en als hangmat te gebruiken. Een andere afbeelding brengt tot uitdrukking dat God het bestaan van negroïde personen als een fout ziet en door middel van de ziekte aids die fout herstelt. Daarnaast worden negroïde personen op twee afbeeldingen afgebeeld als criminelen.

De conclusie kan geen andere zijn dan dat de beelden en bijbehorende teksten tot doel hebben negroïde personen te treffen vanwege hun ras, Daarmee wordt ook de waardigheid van negroïde personen in grote mate miskend.

De rechtbank begrijpt dat verdachte het eens is met deze conclusie, maar dat er in zijn visie twee zaken zijn die de conclusie doen kantelen: sommige racistische uitingen zijn zo overdreven dat zij alleen al daardoor zichzelf ontkrachten, terwijl daarnaast de context van de gehele thread uitstraalt dat het erom gaat aan te tonen hoe belachelijk en dom racistische uitingen zijn.

Hiervoor geldt het volgende.

Een op zichzelf grievende uitlating kan zijn beledigende karakter verliezen door de context waarin die uitlatingen zijn gedaan. Daarbij is van belang of wordt beoogd met de gewraakte teksten een bijdrage te leveren aan een maatschappelijke debat. In de onderhavige zaak gaat het er dan om of aan een goed verstaander duidelijk moest worden dat het juist ging om de stijlmiddelen ironie en sarcasme en dat daarmee de uitingen aan de kaak werden gesteld.

Of met andere woorden: een racist zou een ongemakkelijk gevoel moeten krijgen vanwege de duidelijke context waarin een en ander was opgenomen.

Daar is echter geen sprake van.

Uit hetgeen zich in het dossier bevindt en uit de behandeling ter zitting dringt de conclusie zich op dat de enkele teksten met de ironische ondertoon gemakkelijk over het hoofd gezien konden worden, zeker in relatie met de indringendheid van de beelden. Dat “ook Duitserhaat OK is” zou bij een eenmalige uiting ontkrachtend kunnen werken, maar niet bij een thread die maandenlang bereikbaar is, en steeds opnieuw wordt gevoed met racistische afbeeldingen. Dat geldt ook voor de eenmalige mededeling dat domme mensen snel geneigd zijn tot racisme. Genoemde teksten, in hun eenmaligheid en beperktheid, kunnen geen vrijbrief vormen om vervolgens gedurende langere tijd een podium te onderhouden voor racistische uitingen. Die teksten lijken voor degenen die het slachtoffer zijn van de uitingen een doekje voor het bloeden, om vervolgens ruimte te creëren voor nog heftiger racistische beelden.

Het argument dat de beelden zichzelf overschreeuwen, en alleen al daardoor zichzelf ondergraven, gaat op voor iemand die racisme niet onderschrijft. Het argument is niet herkenbaar voor het slachtoffer en ook niet voor degeen die genoegen beleeft aan racisme.

Hoewel de rechtbank er vanuit gaat dat [medeverdachte] niet bewust de bedoeling heeft gehad negroïde personen te beledigen, brengen voornoemde omstandigheden met zich mee dat hij wel redelijkerwijs had moeten vermoeden dat de door hem op de thread geplaatste afbeeldingen voor hen beledigend zouden zijn.

Door deze afbeeldingen op het internet te plaatsen heeft [medeverdachte] gekozen voor een medium met een groot potentieel publieksbereik. De toegang tot de website en de Racistische Thread was vrij en niet met een wachtwoord beveiligd. Derhalve kon iedereen de site bereiken en was sprake van het openbaar maken van de beledigende uitlatingen. De omstandigheid dat de site slechts door een kleine groep mensen werd bezocht, doet aan dat oordeel niet af.

In het dossier zijn onvoldoende aanknopingspunten te vinden dat verdachte met het starten van de Racistische Thread opzettelijk heeft geprobeerd te bewerkstelligen dat negroïde personen zouden worden beledigd. Hierdoor kan niet bewezen worden verklaard dat hij heeft deelgenomen aan activiteiten die gericht waren op discriminatie van mensen (het onder 1 ten laste gelegde), noch dat hij het plaatsen van beledigende uitlatingen heeft uitgelokt (het onder 2 primair ten laste gelegde). Evenmin kan bewezen worden verklaard dat verdachte zodanig bewust en nauw met [medeverdachte] heeft samengewerkt dat sprake is van medeplegen (het onder 2 subsidiair ten laste gelegde). Dit brengt met zich dat verdachte in zoverre van het ten laste gelegde wordt vrijgesproken.

Verdachte heeft echter wel door het starten van de Racistische Thread [medeverdachte] de gelegenheid verschaft en een podium geboden om strafbare uitlatingen te doen. Hoewel verdachte niet de opzet op het beledigen van de negroïde personen heeft gehad, is wel sprake van het voor medeplichtigheid vereiste voorwaardelijk opzet. Hij heeft immers met het openen van de thread en de daarbij behorende uitnodigende tekst opzettelijk de gelegenheid verschaft om afbeeldingen te posten en welbewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat personen op die thread posts plaatsten die op zichzelf als beledigend zijn aan te merken. Aldus heeft hij opzettelijk gelegenheid verschaft dat een persoon, zijnde [medeverdachte], afbeeldingen plaatste waarvan die persoon redelijkerwijs moest vermoeden dat die voor negroïde personen beledigend zouden zijn als bedoeld in art. 137e Sr. Dit leidt tot een bewezenverklaring van het onder 2, meer subsidiair, ten laste gelegde feit.

5.Bewezenverklaring

De rechtbank acht op grond van de in bijlage 1 vervatte bewijsmiddelen en van wat onder punt 4.4. is overwogen bewezen dat

ten aanzien van het onder 2, meer subsidiair, ten laste gelegde:

een persoon op tijdstippen omstreeks periode van 14 juni 2012 tot en met 12 februari 2013 te [plaats 1], meermalen telkens anders dan ten behoeve van zakelijke berichtgeving, een uitlating, te weten een afbeelding, openbaar heeft gemaakt die, naar hij redelijkerwijs moest vermoeden, voor een groep mensen, te weten negroïde mensen, wegens hun ras, beledigend was, door in die periode op de website [website A]

een afbeelding van twee negroïde personen, die met een touw om hun nek aan een boom zijn geknoopt en als hangmat fungeren, terwijl op die negroïde personen een persoon in kleding van de Ku Klux Klan ligt en met de tekst "AROUND BLACKS Relax" en
een afbeelding van een negroïde kind in een boodschappenwagen en met de tekst "Get used to looking thru them bars litte nigga" en
een afbeelding van een uitgemergeld negroïde persoon met de tekst "AIDS Fixing God's Mistakes, One Nigger At A Time" en
een afbeelding van tien kinderen, die een bord met de tekst "My bike was stolen" omhoog houden en van één negroïde jongen die een bord met de tekst "I have 10 new bikes" omhoog houdt

te plaatsen en geplaatst te houden

tot het plegen van welk misdrijf verdachte omstreeks de periode van 1 juni 2011 tot en met 4 maart 2013 te Utrecht opzettelijk gelegenheid heeft verschaft door op de website [website A] een thread te maken met de naam 'De Racistische Thread' en daarin de tekst te plaatsen: "In deze tread kan je al je racistische opvattingen en/of uitingen de vrije loop laten. We vatten 'racisme' breed op, dus ook Duitserhaat is ok".

Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zijn deze verbeterd. Verdachte is hierdoor niet in zijn verdediging geschaad.

6.De strafbaarheid van het feit

Het bewezen geachte feit is volgens de wet strafbaar. Het bestaan van een rechtvaardigingsgrond is niet aannemelijk geworden.

7.De strafbaarheid van verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van verdachte uitsluit. Verdachte is dan ook strafbaar.

8.Motivering van de straf

8.1.

De eis van de officier van justitie

De officier van justitie heeft bij requisitoir gevorderd dat verdachte ter zake van de door hem onder 1 en 2, primair bewezen geachte feiten zal worden veroordeeld tot een geldboete ter hoogte van € 1.000,- (duizend euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis voor de duur van 20 dagen, waarvan een gedeelte, groot € 500,- (vijfhonderd euro), voorwaardelijk, met een proeftijd van 2 (twee) jaren.

8.3.

Het oordeel van de rechtbank

De hierna te noemen strafoplegging is in overeenstemming met de ernst van het bewezen geachte, de omstandigheden waaronder dit is begaan en de persoon en de draagkracht van verdachte, zoals van een en ander ter terechtzitting is gebleken.

De rechtbank heeft bij de keuze tot het opleggen van de straf en bij de vaststelling van de hoogte daarvan laten meewegen dat verdachte een thread is gestart met een uitnodigende tekst waardoor het voor anderen mogelijk was voor negroïde personen zeer kwetsende afbeeldingen te plaatsen. Door een openbare thread te starten, waren deze afbeeldingen voor een ieder te zien. Hoewel de rechtbank, meer dan de officier van justitie, rekening houdt met de omstandigheid dat verdachte met het starten van de thread niet de uitgesproken bedoeling heeft gehad dat op deze thread negroïde personen zouden worden beledigd, had hij beter moeten beseffen welke dynamiek hij veroorzaakte. Verdachte had zich moeten realiseren dat na het openen van deze thread en het plaatsen van de uitnodigende tekst op die thread onnodig grievende afbeeldingen zouden worden geplaatst waardoor de waardigheid van negroïde personen in grote mate werd miskend. Hij heeft daarin ook nooit ingegrepen.

Bij de strafmaat heeft de rechtbank aansluiting gezocht bij de hoogte van de straf die heden in de zaak van [medeverdachte] wordt opgelegd. Nu feitelijk het opzetten en in stand houden van de thread en het voeden met beelden en teksten voor een groot deel afhankelijk was van beide verdachten – hoewel verdachte uiteindelijk in juridische zin als medeplichtige wordt gekwalificeerd – vormt dit een grond om verdachte tot dezelfde straf te veroordelen als [medeverdachte].

In strafmatigende zin is rekening gehouden met de omstandigheid dat verdachte blijkens het Uittreksel uit de Justitiële Documentatie van 9 januari 2014 niet eerder voor een strafbaar feit is veroordeeld.

De rechtbank komt tot een geheel voorwaardelijke straf, nu het er in de eerste plaats om gaat duidelijk een norm te stellen, en verdachte, evenals [medeverdachte] zich op het standpunt hebben gesteld dat ze de vrije toegankelijkheid tot de site onmiddellijk zouden hebben geblokkeerd als ze eerder hadden beseft dat de door hen beoogde ironie niet werd begrepen.

9.Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 14a, 14b, 14c, 23, 24c, 48 en 137e van het Wetboek van Strafrecht.

Deze wettelijke voorschriften zijn toepasselijk zoals geldend ten tijde van het bewezen geachte.

10.Beslissing

De rechtbank komt op grond van het voorgaande tot de volgende beslissing.

Verklaart het onder 1 en 2, primair en subsidiair, ten laste gelegde niet bewezen en spreekt verdachte daarvan vrij.

Verklaart bewezen dat verdachte het onder 2, meer subsidiair, ten laste gelegde heeft begaan zoals hiervoor in rubriek 5 is aangegeven.

Verklaart niet bewezen wat aan verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hiervoor is bewezen verklaard en spreekt verdachte daarvan vrij.

Het bewezen verklaarde levert op:

Ten aanzien van het onder 2, meer subsidiair, bewezen verklaarde:

Medeplichtigheid tot het, anders dan ten behoeve van een zakelijke berichtgeving, openbaar maken van een uitlating die, naar hij redelijkerwijs moet vermoeden, voor een groep mensen wegens hun ras beledigend is.

Verklaart het bewezene strafbaar.

Verklaart verdachte, [verdachte], daarvoor strafbaar.

Veroordeelt verdachte tot een geldboete van
€ 500,-(vijfhonderd euro), bij gebreke van betaling en verhaal te vervangen door hechtenis van 10 (tien) dagen.

Beveelt dat deze geldboete niet zal worden ten uitvoer gelegd, tenzij later anders wordt gelast.

Stelt daarbij een proeftijd van 2 (twee) jaren vast.

De tenuitvoerlegging kan worden gelast indien veroordeelde zich voor het einde van de proeftijd aan een strafbaar feit schuldig maakt.

Indien in deze zaak hoger beroep wordt ingesteld, is het verlofstelsel van toepassing.

Dit vonnis is gewezen door

mr. M.J. Diemer, voorzitter,

mrs. C.F. de Lemos Benvindo en M.J.A. Duker, rechters,

in tegenwoordigheid van mr. H.D. Coumou en T. Urbanus, griffiers,

en uitgesproken op de openbare terechtzitting van deze rechtbank van 18 februari 2014.

Bijlage 1 bij het vonnis van [verdachte]

Bewijsmiddelen

Ten aanzien van het onder 2, meer subsidiair, ten laste gelegde:

1.
De verklaring die verdachte ter terechtzitting heeft afgelegd, voor zover inhoudende, zakelijk weergegeven:

Ik woon in [plaats 2]. Ik was vanaf het begin moderator van de site [website A]. De Racistische Thread ben ik begonnen naar aanleiding van een privédiscussie. Ik heb de opmerking “In deze thread kan je al je racistische opvatting en/of uitlatingen de vrije loop laten. We vatten ‘racisme’ breed op, dus ook Duitser-haat is ok” geplaatst.

2.
Een proces-verbaal van bevindingen met nummer 2013029514 van 12 februari 2013, in de wettelijke vorm opgemaakt door de daartoe bevoegde opsporingsambtenaren [opsporingsambtenaar 1] en [opsporingsambtenaar 2], doorgenummerde pagina’s 29-47.

Dit proces-verbaal houdt onder meer in als verklaring van de verbalisanten, zakelijk weergegeven:

Naar aanleiding van de aangifte gedaan door het Meldpunt Discriminatie Internet (MDI) de dato 14 juni 2012 is door ons verbalisanten een nader onderzoek ingesteld.

De website [website A] is voor een ieder te benaderen op het internet. Hiervoor is het niet nodig dat de bezoeker zich dient te registreren als member (lid) van het Forum.

Vervolgens kan men klikken op de geposte foto’s, filmpjes en teksten binnen het dit Forum “Racistische Thread”.

De dertig discriminerende en strafbare uitlatingen van [naam 1] zijn nog steeds op de data 06-02-2013 en 12-02-2013 terug te vinden en wel op het forum [naam 2] van de internetsite [website A], in het bijzonder de “Racistische Thread” [website A]. De uitlatingen zijn openbaar en voor een ieder toegankelijk.

3.
Eigen waarneming van de rechtbank bij de afbeelding op pagina 37 van het doorgenummerde proces-verbaal.