ECLI:NL:OGEAC:2021:5

• Datum uitspraak: 25 januari 2021
• Publicatiedatum: 26 januari 2021
• Zaaknummer: CUR201902855
• Instantie: Gerecht in eerste aanleg van Curaçao
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht
• Procedures: Eerste aanleg - enkelvoudig
• Rechters: M.R.J. van Wel
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Vaststellingsovereenkomst tussen verzekeraar en gelaedeerde niet nietig of vernietigbaar; (Schijn van) volmachtverlening aan echtgenoot; Geen misbruik van omstandigheden

In deze zaak heeft eiseres, wonende in Curaçao, een vordering ingesteld tegen de naamloze vennootschap Ennia Caribe Schade N.V. naar aanleiding van een verkeersongeval op 9 januari 2017. Eiseres heeft een whiplash opgelopen en heeft medische behandeling ondergaan. Ennia, als verzekeraar van de veroorzaker, heeft aansprakelijkheid erkend en voorschotuitkeringen gedaan. Eiseres heeft echter de vaststellingsovereenkomst die op 31 januari 2019 door haar echtgenoot namens haar is ondertekend, betwist. Zij stelt dat haar echtgenoot geen volmacht had en dat de overeenkomst tot stand is gekomen onder invloed van misbruik van omstandigheden.

Het Gerecht heeft vastgesteld dat eiseres zich vaak heeft laten vergezellen door haar echtgenoot bij gesprekken met Ennia, en dat hij zich als haar gemachtigde heeft gepresenteerd. De rechter oordeelt dat, zelfs als de echtgenoot geen toereikende volmacht had, de schijn van volmachtverlening kan worden toegerekend aan eiseres. Het verzoek om de vaststellingsovereenkomst nietig te verklaren wordt afgewezen.

Daarnaast heeft eiseres gesteld dat de overeenkomst vernietigbaar is wegens misbruik van omstandigheden, maar het Gerecht oordeelt dat eiseres niet heeft aangetoond dat zij zich in een bijzondere noodsituatie bevond en dat Ennia hiervan op de hoogte was. Het verzoek om inzage in het medisch dossier wordt eveneens afgewezen, omdat eiseres niet heeft onderbouwd waarom zij recht heeft op deze inzage. Eiseres wordt veroordeeld in de proceskosten van Ennia, die tot op heden zijn begroot op NAf 3.125.

Uitspraak

GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN CURAÇAO

Zaaknummer: CUR201902855

Vonnis van 25 januari 2021

inzake

[EISERES] ,

wonende in Curaçao,

eiseres,

aanvankelijk procederend met gemachtigde, thans procederend zonder gemachtigde,

tegen

de naamloze vennootschap

ENNIA CARIBE SCHADE N.V. ,

gevestigd in Curaçao,

gedaagde,

gemachtigde: mr. M.R. Hammoud.

Partijen worden hierna [eiseres] en Ennia genoemd.

1. Het procesverloop

Het procesverloop blijkt uit:

• het inleidend verzoekschrift met bijlagen (hierna: producties), op 12 augustus 2019 ter griffie ingediend door mr. P.A. van Hout;
• de conclusie van antwoord met producties;
• de conclusie van repliek met producties, ingediend door M.A.F. Simmons;
• het incidenteel verzoek van Ennia tot weigering van M.A.F. Simmons als gemachtigde;
• de conclusie van dupliek;
• de conclusie van antwoord in het incident met producties;
• de rolbeschikking van 12 oktober 2020, waarin is geconcludeerd dat M.A.F. Simmons in deze zaak niet als gemachtigde kan optreden en de zaak naar de rol is verwezen om [eiseres] in de gelegenheid te stellen bij akte het gebrek in haar vertegenwoordiging te herstellen;
• de akte herstel procesvertegenwoordiging zijdens [eiseres] met productie;
• de rolbeschikking van 14 december 2020, waarin is vastgesteld dat [eiseres] thans in persoon procedeert en de zaak is verwezen naar de rol voor vonnis.

2. De feiten

2.1. [

Eiseres] is op 9 januari 2017 betrokken geraakt bij een verkeersongeval. Zij heeft daarbij een
whiplash opgelopen en zich daarvoor medisch laten behandelen.

2.2.

Ennia heeft als verzekeraar van de veroorzaker van het ongeval aansprakelijkheid erkend en voorschotuitkeringen aan [eiseres] gedaan van in totaal NAf 19.866,64.

2.3.

In haar gesprekken met Ennia is [eiseres] vaak vergezeld door [naam echtgenoot], omdat [eiseres] de Nederlandse taal niet machtig is. [Eiseres] en [de echtgenoot van eiseres] zijn getrouwd, maar wonen niet samen.

2.4.

In januari 2019 bevond [eiseres] zich vanwege een medische behandeling in het buitenland.

2.5.

Op 31 januari 2019 heeft [de echtgenoot van eiseres] namens [eiseres] “
In zijn hoedanigheid van echtgenoot/gemachtigde ” een vaststellingsovereenkomst met Ennia ondertekend, inhoudende dat Ennia tegen finale kwijting aan [eiseres] een slotbetaling van NAf 16.500 zal voldoen.

2.6.

Ennia heeft het bedrag van NAf 16.500 op 1 februari 2019 aan [eiseres] betaald.

2.7.

Bij brief van 10 juni 2019 heeft [eiseres] zich beroepen op de nietigheid dan wel vernietigbaarheid van de vaststellingsovereenkomst.

2.8.

De dag na het verzoekschrift in deze procedure heeft [eiseres] een verzoekschrift ingediend in kort geding. [Eiseres] vorderde in kort geding betaling door Ennia van NAf 10.800, dan wel NAf 900 per maand, telkens vermeerderd met rente. Daarnaast vorderde zij een veroordeling van Ennia tot inzage in haar medisch dossier, het verlenen van medewerking aan de vaststelling van haar schade en de benoeming van deskundigen met het oog op die vaststelling. Bij vonnis in kort geding van 9 oktober 2019 zijn deze vorderingen afgewezen, omdat onvoldoende aannemelijk is dat op Ennia nog een aanvullende betalingsverplichting jegens [eiseres] rust en met betrekking tot de overige vorderingen de spoedeisendheid onvoldoende is onderbouwd dan wel deze vorderingen zich niet lenen voor toewijzing in kort geding.

3. Het geschil

3.1. [

Eiseres] verzoekt uitvoerbaar bij voorraad:

te bepalen dat aan haar verlof wordt verleend om kosteloos te procederen;

de vaststellingsovereenkomst van 31 januari 2019 nietig te verklaren, althans met terugwerkende kracht te vernietigen;

Ennia te veroordelen om medewerking te verlenen aan de vaststelling van de schade door middel van inzage te geven van het medisch dossier van [eiseres] (indien nodig via haar huisarts), voor zover dit nog niet is gedaan;

Ennia te veroordelen tot betaling van alle kosten van deze procedure, die van rechtskundige bijstand inbegrepen.

3.2.

In de conclusie van repliek is namens [eiseres] verzocht de eis onder punt III te wijzigen. Aangezien is geoordeeld dat deze conclusie is ingediend door een niet-toegelaten gemachtigde en deze eiswijziging daarna niet door of namens [eiseres] bij conclusie of akte ter rolle is bekrachtigd, zal deze eiswijziging verder buiten beschouwing worden gelaten.

3.3. [

Eiseres] heeft aan haar eis het volgende ten grondslag gelegd. De vaststellingsovereenkomst kan geen stand houden, omdat [de echtgenoot van eiseres] geen toereikende volmacht had om deze overeenkomst namens [eiseres] te ondertekenen. Voor zover wel sprake zou zijn van een toereikende volmacht, kan deze overeenkomst geen stand houden, omdat Ennia misbruik heeft gemaakt van de omstandigheden waarin [eiseres] zich bevond. Gelet hierop is de vaststellingsovereenkomst tot stand gekomen onder invloed van een wilsgebrek. De schade is nog niet vastgesteld en het is hoogst aannemelijk dat de schade in totaal meer bedraagt dan NAf 36.000. Ennia is gestopt met het doen van uitkeringen. [Eiseres] heeft geen inkomen en ondervindt nog meer gezondheidsproblemen vanwege spanningen over de situatie.

3.4.

Ennia heeft verweer gevoerd en daaraan het volgende ten grondslag gelegd. Partijen zijn gebonden aan de vaststellingsovereenkomst. Ennia betwist dat [de echtgenoot van eiseres] geen volmacht had om een regeling te treffen met Ennia. In ieder geval was sprake van de schijn van volmachtverlening, die kan worden toegerekend aan [eiseres]. Ennia betwist dat zij misbruik heeft gemaakt van omstandigheden. Ze stelt dat van een noodtoestand, waarop [eiseres] zich in dit verband beroept, niet is gebleken en, als dat al het geval was, dit voor Ennia niet kenbaar is geweest. Ennia heeft geen druk uitgeoefend om de vaststellingsovereenkomst aan te gaan en heeft daartoe niet eens het initiatief genomen. De afwikkeling en het betaalde bedrag waren bovendien redelijk. Voor zover [eiseres] bedoelt dat zij inzage wil in het interne dossier van Ennia, heeft zij niet onderbouwd op grond waarvan zij daar recht op en belang bij zou hebben.

4. De beoordeling

Verlof kosteloos procederen

4.1.

Het onvermogen van [eiseres] om proceskosten te dragen is uit de overgelegde stukken genoegzaam gebleken. Aan [eiseres] zal dan ook toelating worden verleend om kosteloos te procederen.

Volmacht

4.2. [

Eiseres] stelt dat de vaststellingsovereenkomst nietig is, omdat [de echtgenoot van eiseres] geen toereikende volmacht had om deze overeenkomst namens haar te sluiten. Ennia heeft dit gemotiveerd betwist. Bewijslevering van deze stelling kan gelet op het navolgende echter achterwege blijven.

4.3.

Als iemand op grond van een verklaring of gedraging van een ander, in wiens naam een rechtshandeling is verricht, heeft aangenomen en onder de gegeven omstandigheden redelijkerwijs mocht aannemen dat een toereikende volmacht was verleend, dan kan deze ander op grond van artikel 3:61, tweede lid, van het Burgerlijk Wetboek (hierna: BW) geen beroep doen op de onjuistheid van deze veronderstelling. Voor toerekening van de schijn van volmachtverlening op grond van dit artikel kan ook plaats zijn als door de wederpartij gerechtvaardigd is vertrouwd op volmachtverlening op grond van feiten en omstandigheden die voor risico van de volmachtgever komen, en waaruit naar verkeersopvattingen zodanige schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid kan worden afgeleid. Deze schijn kan ook door het laten voortbestaan van een bepaalde situatie of door een andersoortig niet-doen worden gewekt, waarbij het niet van belang is of een gedeelte van de omstandigheden, waarop deze schijn berust, zich heeft voorgedaan na de verrichting van de rechtshandeling (vgl. ECLI:NL:HR:2015:1119).

4.4.

De volgende feiten en omstandigheden zijn in dit verband van belang. [Eiseres] heeft zich bij gesprekken met Ennia vaak laten vergezellen door haar echtgenoot [de echtgenoot van eiseres], waarbij hij – zo begrijpt het Gerecht – namens haar het woord voerde. Uit het verzoekschrift volgt dat [eiseres] aan [de echtgenoot van eiseres] toestemming heeft gegeven om in haar afwezigheid namens haar geld op te halen bij Ennia. Vervolgens heeft [de echtgenoot van eiseres] zich blijkens de tekst van de vaststellingsovereenkomst voorafgaand aan het ondertekenen daarvan tegenover Ennia gepresenteerd als gemachtigde van [eiseres]. [Eiseres] heeft ten slotte voor het eerst ruim vier maanden na de ondertekening van de vaststellingsovereenkomst door [de echtgenoot van eiseres] en haar ontvangst van de daarin overeengekomen slotbetaling aan Ennia kenbaar gemaakt dat [de echtgenoot van eiseres] niet over een toereikende volmacht zou beschikken. [Eiseres] heeft deze slotbetaling overigens op geen enkel moment terugbetaald aan Ennia.

4.5.

Voor zover bovengenoemde feiten en omstandigheden al niet kunnen gelden als verklaringen en/of gedragingen van [eiseres] op grond waarvan Ennia redelijkerwijs mocht aannemen dat door [eiseres] een toereikende volmacht was verleend aan [de echtgenoot van eiseres], zijn dit in ieder geval feiten en omstandigheden waaruit naar verkeersopvattingen schijn van vertegenwoordigingsbevoegdheid kan worden afgeleid en die voor risico van [eiseres] komen. Dit betekent dat, zelfs als zou komen vast te staan dat [de echtgenoot van eiseres] geen toereikende volmacht had om de vaststellings-overeenkomst namens [eiseres] te ondertekenen, [eiseres] geen beroep (meer) kan doen op de onjuistheid van de veronderstelling van Ennia dat dit wel zo was.

4.6.

Het verzoek om de vaststellingsovereenkomst nietig te verklaren zal dan ook worden afgewezen.

Misbruik van omstandigheden

4.7. [

Eiseres] stelt dat de vaststellingsovereenkomst vernietigbaar is, omdat deze overeenkomst door misbruik van omstandigheden tot stand is gekomen. Ennia heeft gemotiveerd betwist dat sprake was van misbruik van omstandigheden.

4.8.

Op grond van artikel 3:44, vierde lid, BW is misbruik van omstandigheden aanwezig als iemand, die weet of moet begrijpen dat een ander door bijzondere omstandigheden bewogen wordt tot het verrichten van een rechtshandeling, het tot stand komen van die rechtshandeling bevordert, ofschoon hetgeen hij weet of moet begrijpen hem daarvan zou behoren te weerhouden.

4.9. [

Eiseres] stelt dat [de echtgenoot van eiseres] de vaststellingsovereenkomst heeft gesloten vanwege de financiële noodsituatie waarin zij zich bevond. Ennia zou enige vervolgbetaling afhankelijk hebben gesteld van het sluiten van deze overeenkomst. [De echtgenoot van eiseres] werd hierdoor overrompeld en heeft uit pure wanhoop en noodzaak getekend, aldus [eiseres]. [Eiseres] heeft nagelaten haar stelling, dat zij zich op 31 januari 2019 in een financiële noodsituatie bevond, ondanks het gemotiveerde verweer van Ennia op dit punt, op enigerlei wijze te onderbouwen. Alleen al hierom zou haar beroep op misbruik van omstandigheden moeten worden afgewezen.

4.10.

De kortgedingrechter heeft in zijn vonnis van 9 oktober 2019 evenwel overwogen dat het gelet op de door hem vastgestelde omstandigheden aannemelijk is dat de bodemrechter tot het oordeel zal komen dat de vaststellingsovereenkomst onder invloed van misbruik van omstandigheden tot stand is gekomen, omdat Ennia het bezoek van [de echtgenoot van eiseres] op 31 januari 2019 zonder vooraankondiging zou hebben benut om tot een finale regeling te komen. Anders dan in de kortgeding-procedure heeft Ennia in deze procedure echter betwist dat [de echtgenoot van eiseres] op 31 januari 2019 slechts langs is gekomen om een cheque te halen en dat het tekenen van een vaststellingsovereenkomst niet voor hem kenbaar op de agenda stond. Ennia heeft in deze procedure onder verwijzing naar schriftelijke verklaringen van direct betrokken medewerkers aangevoerd dat [de echtgenoot van eiseres] meermaals heeft verzocht een finale regeling te treffen, dat het initiatief voor het gesprek op 31 januari 2019 vanuit hem kwam en dat er op dat moment geen cheque voor [eiseres] klaar lag. [Eiseres] heeft hierop niet meer gereageerd, hoewel ze daartoe wel in de gelegenheid is gesteld, zodat hiervan uit zal worden gegaan.

4.11.

Dat sprake was van een bijzondere omstandigheid en dat [eiseres] daardoor werd bewogen de vaststellingsovereenkomst te laten sluiten, kan gelet op het bovenstaande dan ook niet worden vastgesteld. Dit betekent dat het beroep op misbruik van omstandigheden wordt afgewezen. Ten overvloede wordt nog opgemerkt dat [eiseres] niet heeft gesteld dat Ennia van deze bijzondere omstandigheid op de hoogte was en waarom zij [eiseres] van het laten sluiten van deze overeenkomst had behoren te weerhouden. In dit verband is mede van belang dat [eiseres] op geen enkele wijze heeft toegelicht of onderbouwd dat haar schade hoger is dan het uiteindelijk door Ennia uitgekeerde totaalbedrag.

4.12.

Het verzoek om de vaststellingsovereenkomst te vernietigen zal dan ook worden afgewezen.

Inzage medisch dossier

4.13.

Het Gerecht begrijpt dat [eiseres] inzage wil in het medisch dossier dat de medisch adviseur van Ennia over haar heeft opgemaakt. Ennia heeft zich hier gemotiveerd tegen verzet. Aangezien [eiseres] niet heeft toegelicht op grond waarvan zij recht heeft op en belang heeft bij deze inzage, en dit ook niet zonder meer valt in te zien, zal dit verzoek worden afgewezen.

Proceskosten

4.14. [

Eiseres] zal als de in de hoofdzaak en het incident in het ongelijk gestelde partij in de proceskosten van Ennia worden veroordeeld. Deze kosten worden tot op heden begroot op NAf 3.125 (2,5 punt x tarief 5 = NAf 1.250) aan salaris gemachtigde.

5. De beslissing

Het Gerecht:

5.1.

staat [eiseres] toe kosteloos te procederen;

5.2.

wijst de vorderingen af;

5.3.

veroordeelt [eiseres] in de proceskosten van Ennia in de hoofdzaak en in het incident, tot op heden begroot op NAf 3.125.

Dit vonnis is gewezen door mr. M.R.J. van Wel, rechter, en op 25 januari 2021 uitgesproken ter openbare terechtzitting in aanwezigheid van de griffier.