ECLI:NL:OGEAA:2020:323

Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba

Datum uitspraak
19 augustus 2020
Publicatiedatum
21 augustus 2020
Zaaknummer
AUA202001639
Instantie
Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Civiel recht
Procedures
  • Kort geding
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Rectificatie van onrechtmatige uitlatingen door een journalist over een minister in Aruba

In deze zaak heeft het Gerecht in Eerste Aanleg van Aruba op 19 augustus 2020 uitspraak gedaan in een kort geding tussen [Eiser], de Gevolmachtigde Minister van Aruba, en [Gedaagde], een journalist. De zaak is ontstaan naar aanleiding van uitlatingen die [Gedaagde] op 3 juli 2020 op zijn Facebookpagina heeft gedaan, waarin hij [Eiser] beschuldigde van pedofilie zonder enige bewijsvoering. [Eiser] vorderde rectificatie van deze uitlatingen, die hij als onrechtmatig beschouwde en die schadelijk waren voor zijn reputatie.

De procedure begon met een verzoekschrift van [Eiser] op 13 juli 2020, gevolgd door een zitting op 30 juli 2020. Tijdens de zitting heeft [Gedaagde] verklaard dat hij geen bewijs had voor zijn beschuldigingen en dat hij zich ervan bewust was dat hij een fout had gemaakt. [Eiser] voerde aan dat de uitlatingen van [Gedaagde] onrechtmatig waren, omdat ze onwaar en ongefundeerd waren en op een schadelijke manier zijn eer en goede naam aantastten.

Het Gerecht oordeelde dat het recht van [Eiser] op bescherming van zijn eer en goede naam zwaarder woog dan het recht van [Gedaagde] op vrijheid van meningsuiting. Het Gerecht heeft [Gedaagde] veroordeeld tot rectificatie van zijn uitlatingen door binnen 48 uur een video-opname te plaatsen waarin hij zijn beschuldigingen intrekt. Daarnaast is er een dwangsom opgelegd voor het geval [Gedaagde] niet aan deze rectificatie voldeed. De proceskosten zijn ook aan [Eiser] toegewezen.

Uitspraak

Vonnis van 19 augustus 2020
Behorend bij K.G. nr. AUA202001639
GERECHT IN EERSTE AANLEG VAN ARUBA
VONNIS IN KORT GEDING
in de zaak van:
[Eiser],
wonende in Nederland,
eiser, hierna ook te noemen: [Eiser],
gemachtigde: de advocaat mr. Chris Lejuez,
tegen:
[Gedaagde],
wonende in Aruba, [adres],
gedaagde, hierna ook te noemen: [Gedaagde],
procederend in persoon.

1.DE PROCEDURE

1.1
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het verzoekschrift met producties, ingediend op 13 juli 2020;
- de pleitaantekeningen van eiser;
- de behandeling ter zitting op 30 juli 2020, waarbij zijn verschenen [Eiser] bij zijn gemachtigde voornoemd en [Gedaagde] in persoon.
1.2
Aan partijen is meegedeeld dat vandaag vonnis wordt gewezen.

2.DE VASTSTAANDE FEITEN

2.1 [
Eiser] is in Nederland werkzaam als Gevolmachtigde Minister van Aruba.
2.2 [
Gedaagde] is een journalist in Aruba, die via (eigen) radio-, televisie- en internetprogramma’s journalistieke boodschappen verspreidt.
2.3
Op 3 juli 2020 heeft [Gedaagde] op zijn facebookpagina onder de naam “[Gedaagde]” een video-opname geplaatst waarin alleen hijzelf aan het woord is. In die video-opname verklaard [Gedaagde] onder meer het volgende:

Artistanan no a bai entiero, pero artistanan si ta bai Arubadag. Anto ken ta organisa Arubadag? (…) Eynan si bosonan ta bai. Awo mi ta bisabo di con mi ta trece e caso ki. Pasobra e minister cu yama [Eiser], e minister ey ta riba vrijspraak. Si bo sa kico ta vrijspraak, vrijspraak ta un di e sentencianan mas cruel. Paso nunca b’a, paso nunca bo, semper bo ta keda sospechoso, pasobra bo a wordo declara vrijspraak. Vrijspraak no, tabisabo duidelijk cu esey no kier men cu b’a Sali liber paso bo no a comete e acto. Vrijspraak ta bisa bo cu b’a comete e acto pero pa motibo di e prueba, si nos pone tussen haakjes taboe, b’a Sali liber. Awo, ban ta serio, con por tin un minister, vrijspraak, sospechoso den pedofiel, responsabel di bo yiu na Hulanda. E puzzel ey no ta klop. Mi ta lage te akinan pasobra ni kiko minister, e nomber min ta corda, Wilfred [Eiser] of [Eiser], ni kiko bo hasi cu [Gedaagde] awor aki, ni kiko venganza bo bai hasi, [Gedaagde] a bisabo e berdad. Anto tene kidow, lage te kinan, miho bo retira como minister, paso [Gedaagde] si tin prueba.”(hierna: de video-opname).
2.4
Op 3 juli 2020 heeft voor het gerechtsgebouw, het parlement en het bestuurskantoor in Aruba een grote manifestatie tegen seksueel kindermisbruik plaatsgevonden.
2.5
Bij brief van 6 juli 2020 heeft [Eiser] [Gedaagde] gesommeerd om zich binnen 24 uur na ontvangst van die brief te rectificeren door de in de brief opgenomen tekst in een video-opname uit te spreken en op dezelfde facebookpagina te plaatsen omdat volgens [Eiser] de uitlatingen van [Gedaagde] jegens hem onrechtmatig zijn.
2.6
In een ongedateerde post van [Gedaagde] op zijn facebookpagina staat:

Como journalista mi tin di bisa cu ora mi ta pone un historia/reportahe, mi ta haci esei a base di investigación y información ricibi di fuente confíabel y confidencial. Como journalista ami nunca lo divulga e fuente. Ta pa esei hende ta confiami cu nan historia. Pero, ora ta resulta cu separadamento mi no por produci un documento necesario al instante, mi ta prefera hala e historia atrás e ora. Esei lo mi haci encuanto e reportahe riba [Eiser]. Esei no ta kita cu ami como journalista tin e deber, pa investiga y den cualkier historia, na cualquier momento y si tin desaroyo importante, ami ta uno cu tey pa informa pueblo. Boso sirbidor. [Gedaagde].” (hierna: eerste post).
2.7
In een ongedateerde post van [Gedaagde] op zijn facebookpagina staat:

Dia 3 di Juli 2020 mi a pone un grabacion di video riba mi Facebook page [Gedaagde]. Den e video aki mi ta papia di casonan di varios hende cu a wordo acusa di pedofilia en todo caso abuso sexual. Mi a menciona den e mesun video cu tanto palabra cu Minister [Eiser] ta riba vrijspraak y den cuadro di esaki mi a insinua y acusa su persona inderectamente di forma hopi claro, cu e lo a comete e acto di pedofilia. Mi no tin ningun prueba cu Minister [Eiser] a sali liber riba vrijspraak, ni tampoco cu ela sali liber di esaki pa falta di prueba. E acusacion serio aki ta innecesariamente doloroso y illegal contra e Minister Plenipotencario na Hulanda, Sr. [Eiser]. Pesey pa medio di esaki mi ta rectifica y recova e acusacion aki” (hierna: tweede post).
2.8
In een ongedateerde post van [Gedaagde] op zijn facebookpagina staat:

For di mi fuentenan den mi PriveBox. Btrdi [Gedaagde] loke bo a bisa ta berdad….. abogado Desiree Croes tbt basta leuw cu e caso…. pero desp e famia a hala atras….Hopi hende di e bario ey di Mabon tbt sa cu e persona ey tbt Sali cu e meisje ey…..Hopi cos a ser treci padilanti e Tempo ey na radio……awor cu e chick ey ta mas grandi ta e so por sali y denuncia…..
Mi a caba di cumpli loke Abogado a exigi. Mi kier djies pone 1 di e tantisimo kehonan cu mi ta ricibi den mi Prive Inbox tur dia. Ami no ta inventa storia, pero ta Pueblo tin confiansa den mi persona. Ata 1 cu ta bisa hopi, pero si mayornan mes ta trek casonan pa motibo di Berguensa of debi cu e victima ta sufri di depression, ta dificil pa condena un pedofiel.” (hierna: derde post).

3.DE STANDPUNTEN VAN PARTIJEN

3.1 [
Eiser] vordert dat het gerecht bij vonnis in kort geding, uitvoerbaar bij voorraad:
- gedaagde veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van het ten deze te wijzen vonnis op dezelfde facebookpagina als waarop de oorspronkelijke video is geplaatst een video te plaatsen waarop gedaagde met zijn gezicht gericht naar de camera de navolgende tekst uitspreekt:

Riba orden di juez den prome instancia di Aruba di dia (fecha) mi ta expresa lo siguiente. Dia 3 di juli 2020 mi a pone un grabacion di video riba Facebook. Den e video aki ami ta papia di casonan di varios hende cu a wordo acusa di pedofilia en todo caso di abuso sexual. Mi a menciona den mesun video cu tanto palabra cu minister [Eiser] ta riba vrijspraak y den cuadro di esaki mi a insinua y acusa su persona indirectamente di forma hopi claro, cu e lo a comete e acto di pedofilia.
Mi no tin tingun prueba cu Minister [Eiser] a Sali liber riba vrijspraak, ni tampoco cu ela Sali liber pa motibo di falta di prueba. E acusacion serio aki ta innecesariamente doloroso y ilegal contra Minister Plenipotencario na Hulanda, Sr. [Eiser]. Pesey pa e medio di video aki mi ta rectifica y revoca e acusación aki.”;
- gedaagde verbiedt om voorafgaand aan en na het voldoen aan vorengenoemde rectificatie, op dezelfde facebookpagina commentaar te leveren op de inhoud daarvan;
- bepaalt dat [Gedaagde] ten behoeve van [Eiser] een dwangsom verbeurt van
Afl. 5.000,- per dag of deel daarvan dat hij voormelde bevelen niet opvolgt;
- [ Gedaagde] veroordeelt tot betaling van de proceskosten.
3.2 [
Eiser] voert ter onderbouwing van zijn vordering aan dat [Gedaagde] door zijn uitlatingen in de video-opname op 3 juli 2020 alsmede de uitlatingen in zijn derde post op zijn facebookpagina jegens hem onrechtmatig handelt. Volgens [Eiser] zijn de uitlatingen onrechtmatig omdat deze onwaar en ongefundeerd zijn en bewust met de kwalificatie ‘pedofiel’ door [Gedaagde] op de dag van de demonstratie tegen kindermisbruik zijn gepost om aan de eer en goede naam van [Eiser] zoveel mogelijk schade toe te brengen en daarmee de reputatie en integriteit van Gevolmachtigde Minister in twijfel te brengen. Verder stelt [Eiser] dat [Gedaagde] in zijn tweede post getracht heeft zijn eerdere bericht te rectificeren, maar dat hij die rectificatie heeft ontkracht door [Eiser] in zijn derde post opnieuw als pedofiel aan te duiden. [Eiser] stelt dat hij nooit in aanraking is geweest met justitie, laat staan dat hij zich schuldig zou hebben gemaakt aan welke vorm van pedofilie dan ook. Onder deze omstandigheden dient volgens [Eiser] zijn belang bij bescherming van zijn goede naam en reputatie te prevaleren boven het belang van [Gedaagde] op vrijheid van meningsuiting en persvrijheid.
3.3 [
Gedaagde] voert verweer dat hierna voor zover nodig zal worden besproken.
3.4 [
Gedaagde] heeft ter behandeling van de terechtzitting verklaard dat hij het bericht met de beschuldiging aan het adres van [Eiser] kort na de publicatie heeft verwijderd van zijn facebookpagina, waardoor het bericht niet door veel mensen is gezien en dat hij het bericht door het publiceren van de tweede post op zijn facebookpagina heeft gerectificeerd jegens [Eiser]. Hij had toen inmiddels zelf ook wel ingezien dat hij daarmee een fout had begaan, omdat hij geen bewijs had voor zijn uitlatingen. Hij verklaart dat hij zich ervan bewust is dat hij geen ervaring en kennis heeft op dit specifieke vlak van strafbare feiten en dat hij in de toekomst nimmer dergelijke uitlatingen meer zal doen. Volgens [Gedaagde] wilde hij zijn steentje bijdragen aan de strijd tegen seksueel kindermisbruik met de manifestatie in Aruba op die bewuste dag. Tot slot stelt [Gedaagde] dat hij ten tijde van het publiceren van de video-opname een mentale inzinking ervaarde en dat het thans beter met hem gaat en het om die reden niet noodzakelijk is om wederom te rectificeren, nu hij daardoor wederom een inzinking zal kunnen ervaren.

4.DE BEOORDELING

4.1
Het spoedeisend belang van eiser bij zijn vordering volgt uit de aard van die vordering en de daaraan ten grondslag gelegde stellingen.
4.2 .
De vraag die in dit kort geding ter beantwoording voorligt is of de uitlatingen van [Gedaagde] in de video-opname die hij op 3 juli 2020 op zijn eigen facebookpagina heeft gepubliceerd als onrechtmatig zijn aan te merken jegens [Eiser].
4.3
Uitgangspunt daarbij is enerzijds dat een ieder op grond van artikel 8 van het Europees Verdrag tot Bescherming van de Rechten van de Mens en de Fundamentele Vrijheden (hierna: EVRM) het recht heeft op bescherming van zijn eer en goede naam. Anderzijds geldt dat eenieder op grond van artikel 10 lid 1 EVRM recht heeft op vrijheid van meningsuiting. Tevens is in artikel I.12 van de Staatsregeling van Aruba het recht op persvrijheid verankerd.
4.4
Het recht op vrijheid van meningsuiting en van persvrijheid kan slechts worden begrensd op grond van artikel 10 lid 2 EVRM indien dit bij de wet is voorzien en noodzakelijk is in een democratische samenleving bijvoorbeeld ter bescherming van de goede naam en de rechten van anderen. Van een beperking die bij de wet is voorzien, is in het onderhavige geval sprake, wanneer het gerecht tot het (voorlopig) oordeel komt dat de uitlatingen van [Gedaagde] onrechtmatig zijn in de zin van artikel 6:162 van het Burgerlijk Wetboek van Aruba (hierna: BW), in welk geval het gerecht [Gedaagde] op grond van artikel 6:167 BW tot rectificatie zou kunnen veroordelen.
4.5
Het belang van een journalist is dat hij zich in het openbaar kritisch, informerend, opiniërend en waarschuwend moet kunnen uitlaten over misstanden die de samenleving raken. Het is belangrijk dat niet, door gebrek aan bekendheid bij het grote publiek, misstanden die de samenleving raken, blijven voortbestaan. Het belang van degene, over wie gepubliceerd wordt, is erin gelegen dat hij niet lichtvaardig wordt blootgesteld aan voor hem ongewenste negatieve publiciteit en (mogelijke) schade aan eer en goede naam als gevolg daarvan.
4.6
Of het belang van [Eiser] op bescherming van zijn eer en goede naam of het belang van [Gedaagde] op zijn vrijheid van meningsuiting en persvrijheid zwaarder weegt, hangt af van de omstandigheden van het geval in onderlinge samenhang beschouwd. Daarbij is onder meer relevant (i) de aard van de publiceerde verdenking en de ernst van de te verwachten gevolgen voor degene op wie die verdenkingen betrekking hebben, (ii) de ernst – bezien vanuit het algemeen belang – van de misstand welke de publicatie aan de kaak beoogt te stellen, (iii) de mate waarin ten tijde van de publicatie de verdenkingen steun vonden in het toen beschikbare feitenmateriaal, (iv) de totstandkoming en inkleding van de verdenkingen, bezien in verhouding tot de onder (i) tot en met (iii) bedoelde omstandigheden, (v) het gezag dat het medium geniet en (vi) de maatschappelijke positie van de betrokken persoon. Genoemde omstandigheden wegen niet alle even zwaar. Welke omstandigheden van toepassing zijn en welk gewicht aan toepasselijke omstandigheden moet worden gehecht hangt af van het concrete geval.
4.7 [
Gedaagde] heeft [Eiser] in de video-opname en vervolgens in de tweede post - kort gezegd – een pedofiel genoemd. De kwalificatie ‘pedofiel’ wordt in het dagelijks spraakgebruik gelijk gesteld aan het seksueel misbruik maken van kinderen; een zeer ernstig strafrechtelijk vergrijp, dat, als hiervan sprake lijkt te zijn, gepaard gaat met grote maatschappelijke verontwaardiging en minachting jegens de dader. Naast de persoonlijke krenking en aantasting van de goede naam, doet het etiket ‘pedofiel’ afbreuk aan het vertrouwen dat kiezers doorgaans in een politicus moeten hebben alvorens zij hun stem op hem uitbrengen. Ter zitting heeft [Gedaagde] verklaard dat hij geen enkel bewijs heeft van zijn uitlatingen jegens [Eiser] en dat hij zelf ook heeft onderkend dat hij met de publicatie van het bericht een fout heeft begaan. Seksueel kindermisbruik is een zeer ernstig strafbaar feit en daardoor mag er niet lichtvaardig worden omgegaan met het benoemen van anderen als ‘pedofiel’ zonder strafrechtelijke veroordeling of gefundeerde aanklacht. Dat het strafrechtelijk bewijs in de praktijk van seksueel misbruikzaken vaak moeilijk blijkt te leveren, doet hier niet aan af. Voor publicatie van een facebook bericht zoals in dit geding gewraakt, dient een gefundeerde feitelijke basis te bestaan en dient rekening te worden gehouden met alle omstandigheden zoals opgenomen in rechtsoverweging 4.6. Verder weegt mee dat de uitlatingen op dezelfde dag zijn gepubliceerd als de dag waarop een grote manifestatie tegen seksueel kindermisbruik in Aruba plaatsvond, hetgeen tot gevolg heeft dat er een grotere kans is dat dergelijke uitlatingen zich voor waar gaan wortelen bij het publiek.
4.8
Het voorgaande in onderling verband en samenhang bezien leidt naar het voorlopig oordeel van het Gerecht tot de conclusie dat het recht van [Eiser] op bescherming van eer en goede naam zwaarder dient te wegen dan het recht van [Gedaagde] op vrije meningsuiting en persvrijheid. De conclusie die uit het voorgaande kan worden getrokken is dat [Gedaagde] op 3 juli 2020 met zijn uitlatingen op de video-opname onrechtmatig heeft gehandeld door [Eiser] pedofiel te noemen omdat hiervoor geen enkele feitelijke basis bestaat, zodat dergelijke uitlatingen slechts waardeoordelen betreffen die als onnodig grievend en beschadigen voor [Eiser] kunnen worden aangemerkt. Door [Eiser] in de derde post nogmaals voor pedofiel uit te maken, nadat [Gedaagde] getracht heeft het bericht te rectificeren in de tweede post, heeft [Gedaagde] het gewenste effect van die rectificatie ontkracht. Het onrechtmatig handelen van [Gedaagde] duurt om die reden nog immer voort.
4.9
De vordering tot rectificatie zal om die reden worden toegewezen, zoals opgenomen in het petitum. Nu de uitlatingen op 3 juli 2020 via een video-opname zijn gepubliceerd in een periode dat kindermisbruik op facebook sterk werd bekritiseerd dient ook de rectificatie door middel van een video-opname plaats te vinden. Het gewenste effect van de rectificatie zal niet worden gerealiseerd door middel van het publiceren van een tekst, omdat [Gedaagde] dit reeds zonder succes heeft gedaan door zijn tweede en derde post te publiceren op zijn facebookpagina.
4.1
De dwangsom kan eveneens als onbetwist worden toegewezen, doch deze zal ambtshalve worden gemaximeerd.
4.11
Als de in het ongelijk te stellen partij zal [Gedaagde] worden veroordeeld in de proceskosten van [Eiser]. Deze worden tot op heden aan de zijde van [Eiser] begroot op Afl. 450,- griffierechten, Afl. 233,53 aan oproepingskosten en Afl. 1.500,- aan gemachtigdensalaris.

5.DE BESLISSING

Het gerecht:
- veroordeelt [Gedaagde] om uiterlijk binnen achtenveertig (48) uur na het betekenen van dit vonnis op dezelfde facebookpagina als waarop hij op 3 juli 2020 zijn video-opname heeft gepost een video-opname te plaatsen waarop hij met zijn gezicht naar de camera de navolgende tekst uitspreekt:

Riba orden di juez den prome instancia di Aruba di dia 19 di augustus 2020 mi ta expresa lo siguiente. Dia 3 di juli 2020 mi a pone un grabacion di video riba Facebook. Den e video aki ami ta papia di casonan di varios hende cu a wordo acusa di pedofilia en todo caso di abuso sexual. Mi a menciona den mesun video cu tanto palabra cu minister [Eiser] ta riba vrijspraak y den cuadro di esaki mi a insinua y acusa su persona indirectamente di forma hopi claro, cu e lo a comete e acto di pedofilia.
Mi no tin tingun prueba cu Minister [Eiser] a Sali liber riba vrijspraak, ni tampoco cu ela Sali liber pa motibo di falta di prueba. E acusacion serio aki ta innecesariamente doloroso y ilegal contra Minister Plenipotencario na Hulanda, Sr. [Eiser]. Pesey pa e medio di video aki mi ta rectifica y revoca e acusación aki.”;
- verbiedt [Gedaagde] om voorafgaand aan en na het voldoen van vorengenoemde rectificatie op dezelfde facebookpagina uitlatingen te doen over de inhoud daarvan;
- legt een dwangsom van Afl. 5.000,-, welke zal worden verbeurd per dag of gedeelte van een dag dat [Gedaagde] in gebreke mocht blijven met de uitvoering van dit vonnis, met een maximum van Afl. 100.000,-;
- veroordeelt [Gedaagde] in de kosten van deze procedure, aan de zijde van [Eiser] tot op heden begroot op Afl. 450,- aan griffierechten, Afl. 233,53 aan oproepingskosten en Afl. 1.500,- aan gemachtigdensalaris;
- verklaart dit vonnis tot zover uitvoerbaar bij voorraad;
- wijst het meer of anders gevorderde af.
Dit vonnis is gewezen door mr. J.M.J. Keltjens, rechter, en werd uitgesproken ter openbare terechtzitting van woensdag 19 augustus 2020 in aanwezigheid van de griffier.