ECLI:NL:HR:2022:291

Hoge Raad

Datum uitspraak
22 februari 2022
Publicatiedatum
22 februari 2022
Zaaknummer
20/02862
Instantie
Hoge Raad
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Cassatie
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Cassatie over bevestiging van vonnis en bewijsvoering bij vrijspraak in bedreigingszaak

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 22 februari 2022 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen een arrest van het gerechtshof Den Haag. De zaak betreft een bedreiging die plaatsvond op 25 januari 2017 in Den Haag, waarbij de verdachte, geboren in 1970, werd beschuldigd van het bedreigen van een persoon met een snijdende beweging langs de keel. De politierechter had in zijn vonnis volstaan met een opgave van bewijsmiddelen, maar de raadsman van de verdachte had in hoger beroep vrijspraak bepleit. De advocaat-generaal had geconcludeerd tot vernietiging van de uitspraak van het hof, maar alleen wat betreft de beslissingen over de tenlastelegging en de strafoplegging, en tot terugwijzing van de zaak naar het gerechtshof Den Haag voor herbehandeling.

De Hoge Raad oordeelde dat het hof het vonnis van de politierechter niet zonder meer had mogen bevestigen, omdat de politierechter niet had voldaan aan de eisen van artikel 359 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering. Dit artikel vereist dat de beslissing dat het feit door de verdachte is begaan, moet steunen op de inhoud van in het vonnis opgenomen bewijsmiddelen, tenzij de verdachte het bewezenverklaarde heeft bekend. Aangezien de raadsman vrijspraak had bepleit, was de opgave van bewijsmiddelen niet voldoende. De Hoge Raad vernietigde daarom de uitspraak van het hof, maar alleen voor de beslissingen over de tenlastelegging en de strafoplegging, en wees de zaak terug naar het gerechtshof Den Haag voor een nieuwe behandeling.

Dit arrest benadrukt het belang van een zorgvuldige bewijsvoering en de noodzaak voor de rechter om rekening te houden met de pleitnota van de verdediging, vooral wanneer vrijspraak wordt bepleit. De uitspraak is een belangrijke reminder voor de rechtspraktijk over de vereisten van bewijsvoering in strafzaken.

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN
STRAFKAMER
Nummer20/02862
Datum22 februari 2022
ARREST
op het beroep in cassatie tegen een arrest van het gerechtshof Den Haag van 14 september 2020, nummer 22-003919-19, in de strafzaak
tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1970,
hierna: de verdachte.

1.Procesverloop in cassatie

Het beroep is ingesteld door de verdachte. Namens deze heeft A.P. Visser, advocaat te 's-Gravenhage, bij schriftuur cassatiemiddelen voorgesteld. De schriftuur is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.
De advocaat-generaal D.J.M.W. Paridaens heeft geconcludeerd tot vernietiging van de uitspraak van het hof, maar uitsluitend wat betreft de beslissingen over het in de zaak met parketnummer 09-106301-19 tenlastegelegde en de strafoplegging, en tot terugwijzing van de zaak naar het gerechtshof Den Haag, opdat de zaak ten aanzien daarvan opnieuw wordt berecht en afgedaan.

2.Beoordeling van het tweede cassatiemiddel

2.1
Het cassatiemiddel voert aan dat het hof wat betreft de bewezenverklaring van het in de zaak met parketnummer 09/106301-19 tenlastegelegde het vonnis van de politierechter in de rechtbank Den Haag niet zonder meer had mogen bevestigen, omdat daarin ten onrechte is volstaan met een opgave van bewijsmiddelen als bedoeld in artikel 359 lid 3 van het Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv), hoewel in hoger beroep vrijspraak is bepleit.
2.2.1
De politierechter heeft ten laste van de verdachte in de zaak met parketnummer 09/106301-19 bewezenverklaard dat hij:
“op één tijdstip op 25 januari 2017, te 's-Gravenhage, [betrokkene 1] heeft bedreigd met enig misdrijf tegen het leven gericht, door met zijn hand een snijdende beweging langs zijn keel te maken.”
2.2.2
Volgens het proces-verbaal van de terechtzitting in hoger beroep heeft de raadsman van de verdachte daar het woord tot verdediging gevoerd overeenkomstig zijn overgelegde en aan het dossier toegevoegde pleitnota. Deze pleitnota houdt onder meer in:
“Conclusie
(...)
Vrijspraak voor bedreiging.”
2.2.3
Het hof heeft het vonnis onder meer wat betreft de bewezenverklaring van het in de zaak met parketnummer 09/106301-19 tenlastegelegde bevestigd.
2.3
Artikel 359 lid 3 Sv luidt:
“De beslissing dat het feit door de verdachte is begaan, moet steunen op de inhoud van in het vonnis opgenomen bewijsmiddelen, houdende daartoe redengevende feiten en omstandigheden. Voor zover de verdachte het bewezenverklaarde heeft bekend, kan een opgave van bewijsmiddelen volstaan, tenzij hij nadien anders heeft verklaard dan wel hij of zijn raadsman vrijspraak heeft bepleit.”
2.4
De politierechter heeft in het vonnis volstaan met een opgave van bewijsmiddelen als bedoeld in de tweede volzin van het derde lid van artikel 359 Sv. De raadsman van de verdachte heeft bij de behandeling van de zaak in hoger beroep vrijspraak bepleit ten aanzien van het in de zaak met parketnummer 09/106301-19 tenlastegelegde. Uit de bewoordingen van artikel 359 lid 3 Sv volgt dat deze bepaling in ieder geval geen toepassing kan vinden als door of namens de verdachte op de terechtzitting vrijspraak is bepleit. Daarom had het hof het vonnis alleen mogen bevestigen met de in artikel 423 lid 1 Sv bedoelde aanvulling van gronden, bestaande uit de in de eerste volzin van het derde lid van artikel 359 Sv bedoelde weergave van de inhoud van de bewijsmiddelen voor het in de zaak met parketnummer 09/106301-19 bewezenverklaarde. (Vgl. HR 6 september 2016, ECLI:NL:HR:2016:2026.)
2.5
Het cassatiemiddel is terecht voorgesteld.

3.Beoordeling van het eerste cassatiemiddel

Gelet op de beslissing die hierna volgt, is bespreking van het cassatiemiddel niet nodig.

4.Beslissing

De Hoge Raad:
- vernietigt de uitspraak van het hof, maar uitsluitend wat betreft de beslissingen over het in de zaak met parketnummer 09/106301-19 tenlastegelegde en de strafoplegging;
- wijst de zaak terug naar het gerechtshof Den Haag, opdat de zaak ten aanzien daarvan opnieuw wordt berecht en afgedaan;
- verwerpt het beroep voor het overige.
Dit arrest is gewezen door de vice-president J. de Hullu als voorzitter, en de raadsheren E.S.G.N.A.I. van de Griend en C. Caminada, in bijzijn van de waarnemend griffier E. Schnetz, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van
22 februari 2022.