ECLI:NL:HR:2019:1317

• Datum uitspraak: 13 september 2019
• Publicatiedatum: 12 september 2019
• Zaaknummer: 18/02827
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: R.J. Koopman; P.M.F. van Loon; E.F. Faase
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over de aanvaardbaarheid van hypotheekrenteaftrek en inkomsten uit hennepteelt in de inkomstenbelasting

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 13 september 2019 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure tegen de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. De zaak betreft de Staatssecretaris van Financiën die in cassatie is gegaan tegen een uitspraak van het Hof van 23 mei 2018, waarin het Hof oordeelde over de aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen van de belanghebbende voor het jaar 2012. De belanghebbende had in zijn aangifte de woning van zijn partner als eigen woning opgegeven en de waarde van zijn eigen woning en garagebox als bezittingen in box 3. De Inspecteur had echter de hypotheekrente voor de woning en garagebox niet in aftrek toegelaten en inkomsten uit hennepteelt als resultaat uit overige werkzaamheden belast.

De Hoge Raad heeft in zijn beoordeling vastgesteld dat het Hof ten onrechte heeft geoordeeld dat de belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan. Het Hof had de stelling van de Inspecteur dat de belanghebbende wist dat de hypotheekrente voor de woning in [Q] niet aftrekbaar was, niet voldoende onderbouwd. Bovendien heeft het Hof niet aannemelijk gemaakt dat de belanghebbende in 2012 inkomsten uit hennepteelt heeft genoten. De Hoge Raad oordeelt dat de oordelen van het Hof niet met elkaar verenigbaar zijn, wat leidt tot de conclusie dat de uitspraak van het Hof niet in stand kan blijven. De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie gegrond, vernietigt de uitspraak van het Hof en verwijst de zaak naar het Gerechtshof 's-Hertogenbosch voor verdere behandeling.

De Hoge Raad heeft geen aanleiding gezien om de proceskosten te veroordelen, wat gebruikelijk is in cassatieprocedures. Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren P.M.F. van Loon en E.F. Faase, en is openbaar uitgesproken op 13 september 2019.

Uitspraak

Hoge Raad der Nederlanden

Derde Kamer

Nr. 18/02827

13 september 2019

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van de
Staatssecretaris van Financiën tegen de uitspraak van het
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 23 mei 2018, nr. 17/01147, op het hoger beroep van
[X] te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen een uitspraak van de Rechtbank Gelderland (nr. AWB 16/2857) betreffende de aan belanghebbende voor het jaar 2012 opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

De Staatssecretaris heeft tegen de uitspraak van het Hof beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

2. Beoordeling van de middelen

2.1.

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

2.1.1.

Belanghebbende woonde in 2012 in een woning in [Z] die eigendom was van zijn partner. Op deze woning rustte een hypotheekschuld. Belanghebbende was zelf eigenaar van een woning met een daarbij behorende garagebox in [Q] . Op de woning en de garagebox in [Q] rustte een hypotheekschuld van € 210.000.

2.1.2.

In 2013 is in de garagebox die via de woning in [Q] toegankelijk was, een hennepkwekerij aangetroffen. Op 22 april 2013 heeft belanghebbende tegenover de politie verklaard dat hij de woning in [Q] vanaf mei 2012 en de garagebox vanaf oktober 2012 heeft verhuurd.

2.1.3.

In zijn aangifte voor de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen (hierna: IB/PVV) voor het jaar 2012 heeft belanghebbende de woning in [Z] opgenomen als eigen woning voor het inkomen uit werk en woning (hierna: box 1). Tevens heeft hij de waarde van de woning en de garagebox in [Q] als bezitting opgenomen in de rendementsgrondslag voor het inkomen uit sparen en beleggen (box 3). Verder heeft hij zowel een bedrag aan rente op de hypothecaire geldlening ter zake van de woning in [Z] , als een bedrag aan rente op de hypothecaire geldlening ter zake van de woning en de garagebox in [Q] in aftrek gebracht als rente van schulden die behoren tot de eigenwoningschuld. In die aangifte heeft belanghebbende geen opgaaf gedaan van inkomsten uit het kweken van hennep.

2.1.4.

Bij het opleggen van de aanslag IB/PVV is de Inspecteur van de aangifte afgeweken. Hij heeft de hypotheekrente voor de woning en de garagebox in [Q] niet in aftrek toegelaten. Daarnaast heeft de Inspecteur inkomsten uit de kweek van hennep als resultaat uit overige werkzaamheden gerekend tot het belastbare inkomen van belanghebbende in box 1.

2.2.1.

Voor het Hof was onder meer in geschil of belanghebbende niet de vereiste aangifte heeft gedaan in de zin van artikel 27e, lid 1, AWR. Daarbij was niet in geschil dat de hypotheekrente voor de woning en de garagebox in [Q] niet als rente ter zake van de eigenwoningschuld in aftrek kan worden gebracht.

2.2.2.

Het Hof heeft de in 2.2.1 bedoelde vraag ontkennend beantwoord. Het heeft daartoe verwezen naar het standpunt van de Inspecteur, inhoudende dat belanghebbende wist dat niet in box 1 aftrekbaar is de hypotheekrente voor de woning (kennelijk: inclusief de garagebox) in [Q] . Het Hof heeft overwogen dat dit standpunt van de Inspecteur niet los kan worden gezien van diens standpunt dat belanghebbende resultaten uit overige werkzaamheden heeft genoten door in de woning in [Q] hennep te kweken. Dit laatste standpunt brengt mee dat kosten die verband houden met deze hennepteelt in beginsel ten laste van het resultaat daarvan kunnen worden gebracht. Hieronder vallen dan ook de rentelasten die betrekking hebben op de hypotheek van de woning in [Q] . In het door de Inspecteur voorgestane feitencomplex - waarin belanghebbende de woning en de garagebox in [Q] gebruikte voor hennepteelt – zijn aldus de rentelasten aftrekbaar. Daardoor is niet aannemelijk dat belanghebbende ten tijde van het doen van de aangifte wist of zich ervan bewust moest zijn dat door het in aftrek brengen van deze rentelasten een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven, aldus nog steeds het Hof.

2.2.3.

Voorts heeft het Hof geoordeeld dat de Inspecteur niet erin is geslaagd aannemelijk te maken dat belanghebbende in 2012 inkomsten uit het kweken van hennep heeft genoten.

2.3.1.

Middel 1 richt zich tegen het hiervoor in 2.2.2 weergegeven oordeel van het Hof.

2.3.2.

Het middel slaagt. Het Hof is bij het bestreden oordeel enerzijds uitgegaan van de juistheid van het door de Inspecteur voorgestane feitencomplex waarin belanghebbende in 2012 in box 1 te belasten inkomsten heeft genoten door in de woning althans de garagebox in [Q] hennep te telen. Anderzijds heeft het Hof, blijkens zijn hiervoor in 2.2.3 weergegeven en in cassatie niet bestreden oordeel, niet aannemelijk geacht dat belanghebbende in 2012 enig bedrag aan inkomsten uit hennepteelt heeft genoten. Die oordelen zijn niet met elkaar verenigbaar. Gelet hierop is onbegrijpelijk de op die oordelen voortbouwende conclusie van het Hof dat belanghebbende ten tijde van het doen van de aangifte niet wist of zich ervan bewust moest zijn dat door het in aftrek brengen van de rentelasten voor de woning en de garagebox in [Q] een aanzienlijk bedrag aan verschuldigde belasting niet zou worden geheven.

2.4.

Middel 2 kan niet tot cassatie leiden. Dit behoeft, gezien artikel 81, lid 1, van de Wet op de rechterlijke organisatie, geen nadere motivering, nu het middel niet noopt tot beantwoording van rechtsvragen in het belang van de rechtseenheid of de rechtsontwikkeling.

2.5.

Gelet op hetgeen hiervoor in 2.3.2 is overwogen, kan de uitspraak van het Hof niet in stand blijven. Verwijzing moet volgen.

3. Proceskosten

De Hoge Raad ziet geen aanleiding voor een veroordeling in de proceskosten.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, en

verwijst het geding naar het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest.

Dit arrest is gewezen door de vice-president R.J. Koopman als voorzitter, en de raadsheren P.M.F. van Loon en E.F. Faase, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 13 september 2019.