ECLI:NL:HR:2019:1283

• Datum uitspraak: 19 juli 2019
• Publicatiedatum: 18 juli 2019
• Zaaknummer: 19/02017
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Civiel recht; Burgerlijk procesrecht
• Procedures: Verstek
• Rechters: C.A. Streefkerk; G. Snijders; M.V. Polak; T.H. Tanja-van den Broek; M.J. Kroeze; E.J. Numann
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Verstekverlening in cassatie en regelgeving inzake digitaal procederen

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 19 juli 2019 een arrest gewezen in het kader van een cassatieberoep ingesteld door [eiser] tegen [verweerster] B.V. Het cassatieberoep volgde op een arrest van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 22 januari 2019. De procesinleiding werd op 23 april 2019 ingediend, waarbij [verweerster] niet correct werd aangeduid, wat later gecorrigeerd werd in het exploot van 13 juni 2019. De zaak betreft de vraag of verstek kan worden verleend tegen [verweerster], die niet is verschenen. De Hoge Raad oordeelt dat de betekening van het oproepingsbericht en de procesinleiding binnen de voorgeschreven termijnen diende te geschieden, en dat de eiser [eiser] een nieuwe uiterste verschijndatum diende aan te zeggen. De Hoge Raad concludeert dat de overschrijding van de tweewekentermijn van artikel 112 lid 1 Rv geen beletsel vormt voor verstekverlening, mits de eiser een nieuwe uiterste verschijndatum aanzegt die de verweerder voldoende gelegenheid biedt om te beslissen of hij in de procedure wil verschijnen. In dit geval is aan deze voorwaarden voldaan, en daarom verleent de Hoge Raad verstek tegen [verweerster].

Uitspraak

HOGE RAAD DER NEDERLANDEN

CIVIELE KAMER

Nummer 19/02017

Datum 19 juli 2019

ARREST

op verstekverlening

In de zaak van

[eiser] ,
wonende te [woonplaats] ,

EISER tot cassatie,

hierna: [eiser] ,

advocaat: mr. K. Aantjes,

tegen

[verweerster] B.V.,
gevestigd te [vestigingsplaats] ,

VERWEERSTER in cassatie,

hierna: [verweerster] ,

niet verschenen.

1. Procesverloop in cassatie

1.1 Met een op 23 april 2019 ingediende procesinleiding heeft [eiser] cassatieberoep ingesteld tegen het arrest van het gerechtshof ’s-Hertogenbosch van 22 januari 2019 met zaaknummer 200.182.062/01 in de zaak tussen [eiser] en [verweerster] .

In de procesinleiding wordt niet [verweerster] , maar [A] B.V. (hierna: [A] ) als verweerster aangeduid.

Voorts wordt in de procesinleiding vermeld dat [A] in de vorige instantie uitdrukkelijk domicilie heeft gekozen ten kantore van haar advocaat mr. J.N.A. Kilian (hierna: mr. Kilian).

Tevens wordt in de procesinleiding vermeld dat verweerster ten laatste kan verschijnen op 24 mei 2019.

1.2 De griffier van de Hoge Raad heeft op 23 april 2019 aan [eiser] een oproepingsbericht doen toekomen.

1.3 [eiser] heeft het oproepingsbericht en de procesinleiding op 13 juni 2019 bij exploot doen betekenen.

In het exploot wordt vermeld dat [verweerster] voor deze zaak woonplaats heeft gekozen ten kantore van haar advocaat mr. Kilian en dat het exploot op de voet van art. 63 lid 1 Rv aan het kantooradres van mr. Kilian is uitgebracht.

Voorts wordt in het exploot aangezegd dat in plaats van de uiterste verschijningstermijn opgenomen in de procesinleiding moet worden gelezen de uiterste verschijningstermijn van 11 juli 2019, en dat in plaats van [A] , opgenomen in de procesinleiding, moet worden gelezen [verweerster] .

1.4 [verweerster] is in cassatie niet verschenen. [eiser] heeft verzocht tegen [verweerster] verstek te verlenen.

1.5 De Advocaat-Generaal M.L.C.C. Lückers heeft op 5 juli 2019 schriftelijk geconcludeerd tot verstekverlening, indien verweerster zich niet stelt voor of op 11 juli 2019.

2. Beoordeling van het verzoek tot verstekverlening

2.1

Het verzoek tot verstekverlening is gedaan in een zaak waarop het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering van toepassing is zoals dat luidt sinds de inwerkingtreding op 1 maart 2017 van de regelgeving inzake digitaal procederen in vorderingszaken in cassatie. ^[1]

2.2

Art. 139 Rv bepaalt, voor zover hier van belang, dat, indien het oproepingsbericht is betekend, de verweerder niet in de procedure verschijnt en de voorgeschreven termijnen en formaliteiten in acht zijn genomen, tegen de verweerder verstek wordt verleend.

2.3.1

In deze zaak diende ingevolge art. 112 lid 1 Rv de betekening van het oproepingsbericht en de daarbij behorende procesinleiding te geschieden binnen twee weken na 23 april 2019, de dag van indiening van de procesinleiding bij de Hoge Raad (hierna: de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv), in aanmerking genomen dat uit de gedingstukken niet blijkt dat het oproepingsbericht met de daarbij behorende procesinleiding eerst op andere wijze bij de verweerder is bezorgd.

2.3.2

Uit hetgeen hiervoor in 1.1 en 1.3 is overwogen, blijkt het volgende: (i) [eiser] heeft de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv niet in acht genomen, (ii) de betekening van het exploot heeft plaatsgevonden na de in de procesinleiding aangezegde uiterste verschijndatum, en (iii) het exploot vermeldt een nieuwe uiterste verschijndatum.

2.3.3

Voorts wordt in de procesinleiding [A] als verweerster aangeduid, en wordt in het exploot aangezegd dat in haar plaats [verweerster] moet worden gelezen.

2.4

De hiervoor in 2.3.2-2.3.3 vermelde feiten en omstandigheden doen de vraag rijzen of tegen [verweerster] verstek kan worden verleend.

2.5.1

In een eerdere uitspraak heeft de Hoge Raad over niet-naleving van de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv, samengevat weergegeven, als volgt overwogen. ^[2]

Weliswaar moet ingevolge art. 120 lid 1 Rv (onder meer) hetgeen in art. 112 Rv is voorgeschreven, op straffe van nietigheid in acht worden genomen, maar een overschrijding van de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv is niet aan te merken als een geval waartoe de nietigheidssanctie van art. 120 lid 1 Rv zich uitstrekt.

Blijkens de parlementaire geschiedenis is de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv bedoeld als een (terugreken)termijn die moet waarborgen dat de verweerder tussen het tijdstip waarop het oproepingsbericht en de procesinleiding worden betekend en de uiterste verschijndatum (die op grond van art. 30a lid 3, aanhef en onder c, Rv ten minste vier weken na de dag van indiening van de procesinleiding moet liggen) ten minste twee weken gelegenheid heeft te beslissen of hij in de procedure wil verschijnen, voordat wordt beslist of tegen hem verstek wordt verleend.

Heeft een verweerder in de periode tussen de betekening van het exploot en de uiterste verschijndatum niet gedurende ten minste twee weken gelegenheid gehad om te beslissen of hij in de procedure wil verschijnen, dan zal de rechter nog geen verstek kunnen verlenen, maar de eiser moeten gelasten aan de verweerder bij exploot een nieuwe uiterste verschijndatum aan te zeggen die de verweerder alsnog een termijn van twee weken geeft om te beslissen of hij wil verschijnen. De kosten van dat exploot kunnen als nodeloos veroorzaakte kosten voor rekening van de eiser worden gelaten (art. 237 lid 1 Rv).

Zijn echter ten minste twee weken verstreken tussen de betekening van het exploot en de in het exploot aangezegde uiterste verschijndatum, dan is overschrijding van de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv geen beletsel voor verstekverlening.

2.5.2

De hiervoor in 2.5.1 bedoelde uitspraak betrof een geval waarin de betekening van het exploot had plaatsgevonden vóór de in de procesinleiding vermelde uiterste verschijndatum. De in die uitspraak geformuleerde regels lenen zich echter ook voor toepassing in het geval dat die betekening pas ná die uiterste verschijndatum plaatsvindt. Ook in laatstgenoemd geval is overschrijding van de tweewekentermijn van art. 112 lid 1 Rv geen beletsel voor verstekverlening, mits de eiser – op eigen initiatief of, in voorkomend geval, op bevel van de rechter – bij de betekening van het exploot aan de verweerder een nieuwe uiterste verschijndatum aanzegt die de verweerder alsnog een termijn van ten minste twee weken geeft om te beslissen of hij wil verschijnen.

Het vorenstaande strookt met de rechtspraak van de Hoge Raad over de verplichting tot aanzegging van een nieuwe uiterste verschijndatum in geval van betekening van een herstelde procesinleiding op een datum gelegen na de in de oorspronkelijke procesinleiding aangezegde uiterste verschijndatum. ^[3]

2.5.3

Op grond van art. 30a lid 3, aanhef en onder c, Rv en de art. 115-117 Rv mag in geen van de hiervoor in 2.5.1 en 2.5.2 bedoelde gevallen de aanzegging van een nieuwe uiterste verschijndatum leiden tot overschrijding van de in die bepalingen genoemde maximale verschijntermijn.

2.6

Het exploot is op 13 juni 2019 uitgebracht en vermeldt als nieuwe uiterste verschijndatum 11 juli 2019 (zie hiervoor in 1.3). Aldus heeft [eiser] aan [verweerster] een nieuwe uiterste verschijndatum aangezegd die laatstgenoemde alsnog een termijn van meer dan twee weken heeft gegeven om te beslissen of zij wil verschijnen. Voorts heeft de aanzegging van de nieuwe uiterste verschijndatum niet geleid tot overschrijding van de op grond van art. 30a lid 3, aanhef en onder c, Rv geldende maximale verschijntermijn van zes maanden, te rekenen vanaf de indiening van de procesinleiding op 23 april 2019 (zie hiervoor in 1.1).

2.7

In de procesinleiding is [A] als verweerster aangeduid in plaats van [verweerster] , hetgeen moet worden aangemerkt als een kennelijke vergissing. Het exploot, dat deze onjuiste aanduiding corrigeert, is op de voet van art. 63 lid 1 Rv uitgebracht aan het kantoor van mr. Kilian (zie hiervoor in 1.3), die blijkens het in cassatie bestreden arrest in de vorige instantie optrad als advocaat voor [verweerster] . Er bestaat daarom geen aanleiding om eraan te twijfelen dat het exploot [verweerster] heeft bereikt.

2.8

De slotsom is dat tegen [verweerster] verstek dient te worden verleend.

3. Beslissing

De Hoge Raad:

- verleent verstek tegen [verweerster] ;

- bepaalt als datum waarop schriftelijke toelichting kan worden gegeven: 1 november 2019.

Dit arrest is gewezen door de vicepresident C.A. Streefkerk als voorzitter en de raadsheren G. Snijders, M.V. Polak, T.H. Tanja-van den Broek en M.J. Kroeze, en in het openbaar uitgesproken door de vicepresident E.J. Numann op
19 juli 2019 .

Voetnoten

1. Besluit van 25 januari 2017, Stb. 2017, 16.

2. HR 13 oktober 2017, ECLI:NL:HR:2017:2629, rov. 2.4.2-2.4.6.

3. HR 13 oktober 2017, ECLI:NL:HR:2017:2628, rov. 2.3.6.