ECLI:NL:HR:2017:248

• Datum uitspraak: 17 februari 2017
• Publicatiedatum: 16 februari 2017
• Zaaknummer: 16/03178
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: J.A.C.A. Overgaauw; P.M.F. van Loon; L.F. van Kalmthout
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over bestuurdersaansprakelijkheid en bewijslast bij invordering van belasting

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 17 februari 2017 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure betreffende de aansprakelijkstelling van een bestuurder onder de Invorderingswet 1990. De belanghebbende, die als bestuurder van [D] Beheer B.V. was ingeschreven, werd aansprakelijk gesteld voor onbetaalde omzetbelasting van [A] B.V. De Rechtbank Gelderland had eerder geoordeeld dat de belanghebbende terecht als (middellijk) bestuurder van [A] was aangemerkt, maar de belanghebbende stelde dat deze inschrijving in het handelsregister niet beslissend was voor zijn aansprakelijkheid.

De Hoge Raad oordeelde dat de bewijslast voor de vraag of iemand als bestuurder kan worden aangemerkt, op de ontvanger rust. De inschrijving in het handelsregister is niet automatisch bewijs van de verantwoordelijkheden van de bestuurder. De Hoge Raad vernietigde de uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, omdat het Hof niet voldoende had gemotiveerd waarom de belanghebbende als bestuurder werd aangemerkt, ondanks zijn betwisting van de inschrijving.

De zaak werd terugverwezen naar het Gerechtshof 's-Hertogenbosch voor verdere behandeling. De Hoge Raad benadrukte dat, indien de belanghebbende als bestuurder wordt aangemerkt, er ook gekeken moet worden naar de tijdigheid van de mededeling zoals bedoeld in de wet. De Hoge Raad achtte geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

Uitspraak

17 februari 2017

nr. 16/03178

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van
[X] te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 18 mei 2016, nr. 15/00998, op het hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van de Rechtbank Gelderland (nr. AWB 14/4573) betreffende de ten aanzien van belanghebbende gegeven beschikking tot aansprakelijkstelling ingevolge de Invorderingswet 1990 voor door [A] B.V. te [R] verschuldigde omzetbelasting en de daarmee verband houdende en in te vorderen bedragen. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

2. Beoordeling van de klachten

2.1.

Belanghebbende heeft in het handelsregister van de Kamer van Koophandel (hierna: het handelsregister) voor de periode 1 december 2013 tot en met 1 maart 2014 ingeschreven gestaan als bestuurder van [D] Beheer B.V. (hierna: [D] Beheer). [D] Beheer is enig aandeelhouder en bestuurder van [A] B.V. (hierna: [A]).

Belanghebbende is bij beschikking van de Ontvanger van 9 mei 2014 aansprakelijk gesteld voor aan [A] opgelegde en door deze onbetaald gelaten naheffingsaanslagen in de omzetbelasting over de periode oktober 2011 tot en met december 2013 en de daarmee verband houdende in te vorderen bedragen. Bij uitspraak op bezwaar is de aansprakelijkstelling beperkt tot de omzetbelasting en daarmee verband houdende bedragen over de periode 1 december 2013 tot en met 31 december 2013.

2.2.

Voor de Rechtbank en het Hof was in geschil of belanghebbende terecht als (indirect) bestuurder van [A] aansprakelijk is gesteld voor de hiervoor in 2.1 genoemde omzetbelasting en daarmee verband houdende bedragen over de periode 1 december 2013 tot en met 31 december 2013.

2.3.1.

Het Hof heeft geoordeeld dat de Rechtbank op goede gronden een juiste beslissing heeft genomen en dat hetgeen belanghebbende in hoger beroep nader heeft gesteld niet tot een ander oordeel kan leiden.

2.3.2.

De Rechtbank heeft geoordeeld:

i) dat belanghebbende als bestuurder van [D] Beheer op grond van artikel 36, lid 5, letter c, van de Invorderingswet 1990 (hierna: de Wet) terecht als (middellijk) bestuurder van [A] is aangemerkt. Daarbij heeft de Rechtbank in aanmerking genomen dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat zijn inschrijving als bestuurder van [D] Beheer in het handelsregister met terugwerkende kracht ongedaan is gemaakt of een andere periode betrof dan blijkt uit de gegevens in het handelsregister;

ii) dat niet is gesteld of anderszins aannemelijk is geworden dat het niet-voldoen aan de meldingsplicht niet aan hem is te wijten; en

iii) dat belanghebbende tevens terecht aansprakelijk is gesteld voor de met de omzetbelasting samenhangende bedragen, aangezien hij als (middellijk) bestuurder van [A] de gelegenheid heeft gehad om zorg te dragen voor tijdige betaling van de omzetbelasting op aangifte dan wel zorg te dragen voor tijdige betaling van de naheffingsaanslag.

2.4.1.

De klachten houden onder meer in dat belanghebbende onder valse voorwendselen in het handelsregister is ingeschreven als bestuurder van [D] Beheer en dat die inschrijving geen sluitend bewijs is ten aanzien van zijn taken en verantwoordelijkheden binnen [D] Beheer.

2.4.2.

De last te bewijzen dat een persoon is aan te merken als bestuurder in de zin van artikel 36, lid 1, van de Wet rust op de ontvanger. Het feit dat de betrokken persoon in het handelsregister staat ingeschreven als bestuurder van de desbetreffende vennootschap is voor dat bewijs niet beslissend (zie HR 27 juni 2008, nr. 07/10704, ECLI:NL:HR:2008:BD5467, BNB 2008/239).

2.4.3. ’

s Hofs oordeel dat belanghebbende moet worden aangemerkt als bestuurder van [D] Beheer berust gezien de hiervoor in 2.3.2 onder i) weergegeven overwegingen klaarblijkelijk op het feit dat belanghebbende in de periode waarop de aansprakelijkstelling betrekking heeft (1 december 2013 tot en met 31 december 2013) in het handelsregister stond ingeschreven als bestuurder van [D] Beheer en op de overweging dat belanghebbende niet aannemelijk heeft gemaakt dat van enige uitschrijving met terugwerkende kracht als bestuurder sprake is geweest. Aldus onderbouwd geeft dat oordeel, gelet op het hiervoor in 2.4.2 overwogene, blijk van een onjuiste rechtsopvatting, of behoefde dat oordeel nadere motivering, die ontbreekt. De klachten slagen in zoverre.

2.5.

Op grond van hetgeen hiervoor in 2.4.3 is overwogen, kan ’s Hofs uitspraak niet in stand blijven. De klachten behoeven voor het overige geen behandeling en verwijzing moet volgen. Daarbij verdient het volgende opmerking.

Indien na verwijzing komt vast te staan dat belanghebbende moet worden aangemerkt als bestuurder van [D] Beheer (en derhalve als middellijk bestuurder van [A]), zal moeten worden onderzocht op welk moment de in artikel 36, lid 2, van de Wet bedoelde mededeling uiterlijk moest worden gedaan en, afhankelijk van het antwoord op die vraag, of belanghebbende is aan te merken als gewezen bestuurder in de zin van artikel 36, lid 5, letter a, van de Wet.

3. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof, en

verwijst het geding naar het Gerechtshof ’s‑Hertogenbosch ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.A.C.A. Overgaauw als voorzitter, en de raadsheren P.M.F. van Loon en L.F. van Kalmthout, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 17 februari 2017.