ECLI:NL:HR:2014:3161

• Datum uitspraak: 14 november 2014
• Publicatiedatum: 12 november 2014
• Zaaknummer: 12/05857
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: J.A.C.A. Overgaauw; R.J. Koopman; P. Lourens; C.B. Bavinck; L.F. van Kalmthout
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over vennootschapsbelasting en rechterlijke onpartijdigheid

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 14 november 2014 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure betreffende een navorderingsaanslag in de vennootschapsbelasting voor het jaar 1996. De belanghebbende, Beheermaatschappij [X1] B.V., had beroep ingesteld tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch, die op 7 november 2012 was gewezen. De zaak betrof onder andere een klacht over de onpartijdigheid van de rechter, in verband met eerdere behandelingen van vergelijkbare zaken en vermeende betrokkenheid van de rechter uit een eerdere werkkring. De Hoge Raad oordeelde dat de rechter onder bepaalde omstandigheden kan besluiten geen gevolgen te verbinden aan het niet voldoen door de inspecteur aan de verplichtingen van artikel 8:42, lid 1, van de Algemene wet bestuursrecht (Awb).

De Hoge Raad heeft de uitspraak van het Hof vernietigd en het geding verwezen naar het Gerechtshof Amsterdam voor een nieuw onderzoek in volle omvang. De Hoge Raad heeft tevens geoordeeld dat de Staatssecretaris van Financiën moet worden veroordeeld in de proceskosten van het geding in cassatie. De uitspraak van de Hoge Raad benadrukt het belang van de verplichting voor de inspecteur om alle relevante stukken over te leggen aan de rechter en de belanghebbende, en dat het aan de bestuursrechter is om de gevolgen van een verzuim in dit opzicht te bepalen.

De uitspraak is van belang voor de rechtspraktijk, omdat het de grenzen van rechterlijke onpartijdigheid en de verplichtingen van de inspecteur in belastingzaken verduidelijkt. De conclusie van de Advocaat-Generaal, R.L.H. IJzerman, was dat het beroep in cassatie gegrond moest worden verklaard, wat de Hoge Raad heeft overgenomen. De zaak heeft ook implicaties voor de proceskostenveroordeling, waarbij de Hoge Raad de kosten van rechtsbijstand heeft vastgesteld op een vijfde van het totaalbedrag van de kosten.

Uitspraak

14 november 2014

nr. 12/05857

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van
Beheermaatschappij [X1] B.V. te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het
Gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 7 november 2012, nr. 08/00236, op het hoger beroep van de Inspecteur alsmede het incidentele hoger beroep van belanghebbende tegen een uitspraak van de Rechtbank te Breda (nr. AWB 06/1616) betreffende een aan belanghebbende over het jaar 1996 opgelegde navorderingsaanslag in de vennootschapsbelasting, de daarbij gegeven beschikking tot kwijtschelding van de in de aanslag begrepen verhoging en de daarbij gegeven beschikking inzake heffingsrente. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

1. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen 's Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft de zaak doen toelichten door mr. R.W.J. Kerckhoffs, mr. A.M.E. Nuyens en mr. A.J.C. Perdaems, advocaten te Breda.

De Advocaat-Generaal R.L.H. IJzerman heeft op 9 juli 2014 geconcludeerd tot gegrondverklaring van het beroep in cassatie.

Zowel de Staatssecretaris als belanghebbende heeft schriftelijk op de conclusie gereageerd.

2. Beoordeling van de middelen

2.1.

Middel 1 faalt voor zover het betrekking heeft op mr. G.J. van Muijen en slaagt voor zover het betrekking heeft op mr. drs. T.A. Gladpootjes, een en ander op de gronden die zijn vermeld in het heden in de zaak met nummer 12/05832 uitgesproken arrest van de Hoge Raad, waarvan een geanonimiseerd afschrift aan dit arrest is gehecht.

2.2.

Gelet op het hiervoor in 2.1 overwogene kan ‘s Hofs uitspraak niet in stand blijven. De middelen behoeven voor het overige geen behandeling. Verwijzing moet volgen voor een nieuw onderzoek in volle omvang.

Opmerking verdient nog dat ingevolge artikel 8:42, lid 1, Awb de inspecteur alle stukken die hem ter beschikking staan en een rol hebben gespeeld bij zijn besluitvorming aan de belanghebbende en aan de rechter dient over te leggen. Indien een partij verzuimt te voldoen aan de verplichting om stukken over te leggen is het op grond van artikel 8:31 Awb aan de bestuursrechter om daaruit de gevolgtrekkingen te maken die hem geraden voorkomen. Dit voorschrift staat toe dat de rechter onder omstandigheden de gevolgtrekking maakt dat voorbijgegaan moet worden aan dit verzuim.

3. Proceskosten

De Staatssecretaris zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie. Hierbij wordt in aanmerking genomen dat de zaken met de nummers 12/05860, 12/05862, 12/05863 en 12/05864, met de onderhavige zaak samenhangen in de zin van het Besluit proceskosten bestuursrecht.

4. Beslissing

De Hoge Raad:

verklaart het beroep in cassatie gegrond,

vernietigt de uitspraak van het Hof,

verwijst het geding naar het Gerechtshof Amsterdam ter verdere behandeling en beslissing van de zaak met inachtneming van dit arrest,

gelast dat de Staat aan belanghebbende vergoedt het door deze ter zake van de behandeling van het beroep in cassatie betaalde griffierecht ten bedrage van € 466, en

veroordeelt de Staatssecretaris van Financiën in de kosten van het geding in cassatie aan de zijde van belanghebbende, vastgesteld op een vijfde van € 5478,75, derhalve € 1095,75, voor beroepsmatig verleende rechtsbijstand.

Dit arrest is gewezen door de vice-president J.A.C.A. Overgaauw als voorzitter, de vice-president R.J. Koopman en de raadsheren P. Lourens, C.B. Bavinck, en L.F. van Kalmthout, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier E. Cichowski, en in het openbaar uitgesproken op 14 november 2014.