ECLI:NL:HR:2013:475

• Datum uitspraak: 9 augustus 2013
• Publicatiedatum: 9 augustus 2013
• Zaaknummer: 12/01829
• Instantie: Hoge Raad
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Cassatie
• Rechters: M.W.C. Feteris; C. Schaap; P.M.F. van Loon; R.J. Koopman; Th. Groeneveld
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Cassatie over naheffingsaanslag loonbelasting en fondsenvrijstelling

In deze zaak heeft de Hoge Raad op 9 augustus 2013 uitspraak gedaan in een cassatieprocedure betreffende een naheffingsaanslag in de loonbelasting/premie volksverzekeringen. De belanghebbende, een stichting, had beroep ingesteld tegen een naheffingsaanslag die was opgelegd over het tijdvak van 1 december 2009 tot en met 31 december 2009. De Rechtbank te Haarlem had het beroep gegrond verklaard en de naheffingsaanslag vernietigd. De Inspecteur ging in hoger beroep bij het Gerechtshof te Amsterdam, dat de uitspraak van de Rechtbank vernietigde en het beroep ongegrond verklaarde. Hierop heeft de belanghebbende cassatie ingesteld.

De Hoge Raad heeft de zaak beoordeeld aan de hand van de argumenten van de belanghebbende en de Staatssecretaris van Financiën. De Advocaat-Generaal had eerder geconcludeerd tot gegrondverklaring van het beroep in cassatie. De Hoge Raad oordeelde dat de uitkeringen die de stichting aan de begunstigden had gedaan, moesten worden aangemerkt als loon uit dienstbetrekking, zoals bedoeld in de Wet op de loonbelasting 1964. Dit oordeel was niet onjuist en voldoende gemotiveerd.

Daarnaast werd de vraag behandeld of de uitkeringen onder de fondsenvrijstelling vielen. Het Hof had geoordeeld dat de bijdragen van de werknemers in de voorafgaande jaren zo gering waren dat deze geen wezenlijke betekenis hadden voor de fondsvorming. De Hoge Raad bevestigde dit oordeel en oordeelde dat de middelen van de belanghebbende faalden. De Hoge Raad verklaarde het beroep in cassatie ongegrond en legde geen proceskosten op.

Uitspraak

9 augustus 2013

nr. 12/01829

Arrest

gewezen op het beroep in cassatie van
Stichting [X] te
[Z] (hierna: belanghebbende) tegen de uitspraak van het
Gerechtshof te Amsterdam van 1 maart 2012, nr. 11/00447, betreffende een naheffingsaanslag in de loonbelasting/premie volksverzekeringen.

1. Het geding in feitelijke instanties

Aan belanghebbende is over het tijdvak 1 december 2009 tot en met 31 december 2009 een naheffingsaanslag in de loonbelasting/premie volksverzekeringen opgelegd. Met toepassing van artikel 7:1a Awb is door belanghebbende beroep tegen deze aanslag ingesteld.

De Rechtbank te Haarlem (nr. AWB 10/1459) heeft het beroep gegrond verklaard en de naheffingsaanslag vernietigd.

De Inspecteur heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld bij het Hof. Belanghebbende heeft incidenteel hoger beroep ingesteld.

Het Hof heeft de uitspraak van de Rechtbank vernietigd en het bij de Rechtbank ingestelde beroep ongegrond verklaard. De uitspraak van het Hof is aan dit arrest gehecht.

2. Geding in cassatie

Belanghebbende heeft tegen ’s Hofs uitspraak beroep in cassatie ingesteld. Het beroepschrift in cassatie is aan dit arrest gehecht en maakt daarvan deel uit.

De Staatssecretaris van Financiën heeft een verweerschrift ingediend.

Belanghebbende heeft een conclusie van repliek ingediend.

De Advocaat-Generaal R.E.C.M. Niessen heeft op 14 februari 2013 geconcludeerd tot gegrondverklaring van het beroep in cassatie.

De Staatssecretaris heeft schriftelijk op de conclusie gereageerd.

3. Beoordeling van de middelen

3.1.

In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan.

3.1.1.

Belanghebbende is in de jaren zestig van de vorige eeuw opgericht en heeft ten doel de behartiging van de materiële omstandigheden van (de nabestaanden van) huidige en gewezen werknemers van [A] B.V. (hierna: [A]), [B] B.V. (hierna: [B]) of daarmee gelieerde bedrijven (hierna: de begunstigden).

3.1.2.

In de jaren tot en met 1996 hebben (de rechtsvoorgangers van) [A] en [B] bedragen in belanghebbende gestort. In 1997 is besloten om het doen van dergelijke stortingen te staken. Ultimo 1996 bedroeg het fondsvermogen ongeveer € 1.000.000.

3.1.3.

Het bestuur van belanghebbende heeft in een brief van 3 november 2008 aan de begunstigden kenbaar gemaakt belanghebbende op termijn op te heffen en het aanwezige kapitaal ineens aan hen uit te keren.

3.1.4.

Op het verzoek van het bestuur van belanghebbende om per begunstigde ten minste € 1 te storten zijn in 2008 door begunstigden bedragen van ongeveer € 1 per persoon, in totaal circa € 500, in belanghebbende gestort.

3.1.5.

In 2009 heeft belanghebbende een deel van haar kapitaal aan de begunstigden uitgekeerd.

3.2.1.

Voor het Hof was in de eerste plaats in geschil of de door belanghebbende aan de begunstigden gedane uitkeringen moeten worden aangemerkt als loon uit dienstbetrekking als bedoeld in artikel 10, lid 1, van de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB 1964).

3.2.2.

Het Hof heeft geoordeeld dat de gedane uitkeringen moeten worden aangemerkt als loon uit dienstbetrekking. Het heeft daartoe overwogen dat het op grond van de feiten en omstandigheden aannemelijk is dat tussen de uitkeringen door belanghebbende en de dienstbetrekkingen van de (ex-)werknemers van [A] en [B] een zodanig nauw verband bestaat dat deze uitkeringen hun grond vinden in die dienstbetrekkingen. Dat oordeel geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en is niet onbegrijpelijk of onvoldoende gemotiveerd. Het hiertegen gerichte eerste middel faalt derhalve.

3.3.1.

Voorts was voor het Hof in geschil of de uitkeringen vallen onder de vrijstelling als bedoeld in artikel 11, lid 1, letter n, Wet LB 1964 (hierna: de fondsenvrijstelling). Het Hof heeft deze vraag ontkennend beantwoord omdat de bijdragen van de werknemers in de laatstverlopen vijf kalenderjaren zo gering waren dat daaraan voor de fondsvorming geen enkele wezenlijke betekenis toekomt. Hiertegen zijn de overige middelen gericht.

3.3.2.

De fondsenvrijstelling vindt op grond van voormelde bepaling toepassing indien de inhoudingsplichtige gedurende de aan het jaar waarin de betreffende uitkeringen plaatsvinden voorafgaande vijf kalenderjaren aan de middelen van het fonds evenveel of minder heeft bijgedragen dan de bij het fonds betrokken werknemers.

3.3.3.

Deze regeling strekt ertoe dat de fondsenvrijstelling van toepassing is indien de uitkeringen uitsluitend of voor een belangrijk deel worden gedaan uit door de werknemers zelf bijeengebrachte gelden. Daarbij heeft de wetgever er om redenen van uitvoerbaarheid voor gekozen om alleen bijdragen aan het fonds in de vijf voorafgaande kalenderjaren in de beoordeling te betrekken.

3.3.4.

Hiermee is niet verenigbaar dat de vrijstelling wordt toegepast in gevallen waarin de bijdrage van de bij het fonds betrokken werknemers in de vijf voorafgaande kalenderjaren symbolisch is. In een dergelijk geval kan die bijdrage daarom niet worden aangemerkt als een bijdrage in de zin van artikel 11, lid 1, letter n, Wet LB 1964.

3.3.5. ’

s Hofs kennelijke oordeel dat de bijdrage van de werknemers in dit geval een zo geringe omvang had dat zij symbolisch was, geeft geen blijk van een onjuiste rechtsopvatting en kan voor het overige, als verweven met waarderingen van feitelijke aard, in cassatie niet op juistheid worden getoetst.

3.3.6.

De middelen falen daarom eveneens voor zover zij zijn gericht tegen het oordeel van het Hof met betrekking tot de fondsenvrijstelling.

4. Proceskosten

De Hoge Raad acht geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten

5. Beslissing

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond.

Dit arrest is gewezen door de vice-president M.W.C. Feteris als voorzitter, en de raadsheren C. Schaap, P.M.F. van Loon, R.J. Koopman en Th. Groeneveld, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 9 augustus 2013.