ECLI:NL:GHDHA:2020:878

Uitspraak

GERECHTSHOF DEN HAAG

Afdeling Civiel recht

Zaaknummer : 200.271.759/01

Zaaknummer rechtbank : C/10/583482 KG ZA 19-1027

arrest van 28 april 2020

inzake

Consu Finance B.V., tevens handelend onder de naam Biedveilingen,

gevestigd te Schiedam,

appellante,

hierna te noemen: Biedveilingen,

advocaat: mr. P. van der Veld te Den Haag,

tegen

[naam 1] ,

wonende te Gieten,

geïntimeerde,

hierna te noemen: [geïntimeerde] ,

niet verschenen.

Het geding

Bij exploot van 23 december 2019 is Biedveilingen in hoger beroep gekomen van een door de kantonrechter in de rechtbank Rotterdam tussen partijen gewezen kortgedingvonnis van 29 november 2019 (hierna: het bestreden vonnis). Tegen [geïntimeerde] is verstek verleend. Bij memorie van grieven met producties heeft Biedveilingen twaalf grieven aangevoerd. Vervolgens heeft Biedveilingen de stukken overgelegd en arrest gevraagd. Enige aan het procesdossier ontbrekende stukken zijn door Biedveilingen nagestuurd en op 3 april 2020 ter griffie van het hof ontvangen.

De beoordeling van het hoger beroep

De feiten

1. Het gaat in deze zaak om het volgende.

1.1

Biedveilingen heeft een website waarop via gekochte credits op diverse objecten kan worden geboden. Als het bod van een bieder op het geveilde object niet wordt geaccepteerd, kan de bieder het object kopen met een korting waarvan de hoogte afhankelijk is van het aantal (geboden/gekochte) credits.

1.2

[geïntimeerde] heeft voor ongeveer € 317,- aan credits gekocht en op enig moment deelgenomen aan veilingen op de website van Biedveilingen. [geïntimeerde] heeft het object waarop hij bood niet verkregen.

1.3

Vervolgens heeft [geïntimeerde] op 12 augustus 2019 onder meer het volgende per e-mail aan Biedveilingen gestuurd:

“
Jullie veilingsite deugt niet, en ik wil graag mijn geld terug. (…) Als jullie binnen 24 uur de betalingen niet hebben terug gestort, zal ik de Politie en de Kansspelautoriteit inlichten. Mochten deze instanties niet in actie komen, omdat jullie je waarschijnlijk hebben ingedekt met de kleine regeltjes, heb een vriendje als buitengewoon opsporingsambtenaar die jullie adres kan achterhalen, daarna zijn jullie dagen geteld.…”

1.4

Hierop heeft [naam 2] van Biedveilingen dezelfde dag onder meer als volgt geantwoord:

“
Het is niet mogelijk je geld terug te krijgen nadat je de credits hebt gebruikt. Daarnaast kan ik je melden dat wij geen kansspel zijn, je weet immers precies wat je maximaal aan een product kwijt bent als je niet wint maar koopt met korting. Ons adres staat gewoon in de algemene voorwaarden waar je je akkoord mee hebt moeten verklaren tijdens registreren. Dus dreigen met een “vriendje” is nogal misplaatst. Daarnaast zullen het zijn dagen zijn die geteld zijn bij misbruik van bevoegdheden. Niet dat een BOA iets kan doen, maar omdat je er mee dreigt wijs ik je er even op. Verder kan ik je melden dat wij niet gediend zijn van dit soort kul.”

1.5

[geïntimeerde] heeft daarop dezelfde dag per e-mail als volgt gereageerd:

“
Ik ben ook IT-er en weet je nu te vinden. Beliz, haha ! Goed opletten als je de straat op gaat, [naam 2] . Of moet ik [naam 3] zeggen, haha!”

Deze e-mail bevatte ook een foto met een strop aan een boom.

1.6

[geïntimeerde] heeft vervolgens ook enige reviews (beoordelingen)/reacties over Biedveilingen geplaatst, onder meer op 16 augustus 2019 en 7 oktober 2019 onder de naam [forumnaam] op het forum van het consumentenprogramma Radar op het webadres
https://radar.avrotros.nl/forum/diversen-f1/ervaring-met-biedveilingen-nl-t181537.htmlmet als onderwerp “Ervaring met BIEDVEILINGEN.NL”. In de berichten staat onder meer:

“
Gewoon aangifte doen bij de Politie van Internet oplichting en melden bij Kansspelautoriteit. Met laatste heb ik contact gehad en volgens hen is dit soort cent-veilingen verboden. In de algemene voorwaarden staat ook dat het bedrijf is gevestigd in Belize. Hoe gaan ze dan de gewonnen artikelen versturen? Op dit soort vorm van Internet – en samenleving vervuiling moet nu echt een einde komen en de Nederlandse autoriteiten die er het gezag voor hebben moeten sneller in actie komen en dit soort site binnen 24 uur kunnen platleggen. Ook adverteren ze via Marktplaats, daar moeten ze ook vanaf. Hopelijk gaan deze autoriteiten meer prio geven aan deze zaak.

De site biedveiling.nl heeft overigens connecties naar een organisatie op Curaçao genaamd: GlobalStars N.V.

Ook al eerder beboet door Kansspelautoriteit. Ik snap niet dat ze daarna weer gewoon door kunnen gaan met hun illegale handel.

Beide sites zijn ondergebracht bij hetzelfde hosting bedrijf: TransIP Group

Online gokbedrijf Curaçao beboet – Antilliaans Dagbladhttps:/antilliaansdagblad.com/curacao/ … cao-”

“
Wederom sprake van oplichting dus. Uitspraak[van een kantonrechter waarin ter discussie stond wie de rechthebbende was van een foto op de facebookpagina van Biedveilingen, hof]
was al in juni 2017 en Biedveilingen.nl mag gewoon met hun oplichtingspraktijken door blijven gaan, ongelofelijk.”

1.7

[geïntimeerde] is door of namens Biedveilingen diverse malen gesommeerd om de reviews/reacties te verwijderen en verwijderd te houden, waarbij hem is meegedeeld dat hij zal worden gedagvaard als hij aan de sommatie geen gehoor geeft. [geïntimeerde] heeft aan de sommaties geen gehoor gegeven.

Het geschil in eerste aanleg

2.1

Biedveilingen heeft in eerste aanleg in kort geding gevorderd, zakelijk weergegeven, een (in)direct contactverbod met (bestuurders van) Biedveilingen, een verbod tot het doen van lasterlijke of smadelijke uitingen en een verbod tot het benaderen van derden met verzoeken om de diensten die zij aan Biedveilingen leveren te staken, het verwijderen en rectificeren van reacties op het web forum van Radar en een verbod tot het plaatsen van nieuwe reacties op websites, telkens op straffe van een dwangsom, betaling van (een voorschot op) de schadevergoeding, de buitengerechtelijke kosten en de daadwerkelijke proceskosten.

2.2

Bij het bestreden vonnis heeft de kantonrechter [geïntimeerde] verboden om (i) per e-mail contact op te nemen met (medewerkers van) Biedveilingen als deze e-mails bedreigende teksten en/of afbeeldingen bevatten en (ii) derden te benaderen met lasterlijke en/of smadelijke uitingen over Biedveilingen en hem veroordeeld de op het web forum van Radar geplaatste reacties te verwijderen. De kantonrechter heeft daartoe overwogen, samengevat, dat de e-mailberichten van [geïntimeerde] van 12 augustus 2019 (1.3 en 1.5 hiervoor) onrechtmatig waren en herhaling niet valt uit te sluiten, dat de beweringen die [geïntimeerde] heeft gedaan op het web forum van Radar (1.6 hiervoor) jegens Biedveilingen onrechtmatig zijn en niet valt uit te sluiten dat [geïntimeerde] dergelijke mededelingen weer zal doen.

De beoordeling van de grieven

3.1

Biedveilingen vordert in hoger beroep volledige toewijzing van haar vorderingen.

3.2

In hoger beroep staat vast dat [geïntimeerde] zich per e-mail bedreigend en daarmee onrechtmatig heeft uitgelaten jegens (medewerkers van) Biedveilingen en onrechtmatige uitlatingen heeft gedaan op het web forum van Radar. Aan de orde is of verdergaande voorzieningen geboden zijn dan de voorzieningenrechter al heeft gegeven.

Contactverbod (grieven I en II)

3.3

De grieven I en II richten zich tegen het niet volledig toewijzen van het gevorderde contactverbod. Volgens Biedveilingen is het onjuist dat zij ter zitting heeft gezegd dat het gevorderde contactverbod geen betrekking heeft op contacten van [geïntimeerde] met familie, vrienden en kennissen van hem. Biedveilingen voert verder aan dat het contactverbod zoals toegewezen door de kantonrechter niet volstaat, omdat [geïntimeerde] via anderen contact met Biedveilingen kan opnemen of zelf via een ander medium dan e-mail. In grief II wordt betoogd dat het gevorderde contactverbod ook niet te onbepaald en te ver strekkend is.

3.4

Het is uiteraard de bedoeling dat [geïntimeerde] zich ook onthoudt van het doen van bedreigende uitingen jegens medewerkers van Biedveilingen via derden, die hij daartoe opdracht geeft of daartoe aanzet. Wel geldt dat Biedveilingen in zo’n geval zal moeten stellen en zo nodig bewijzen dat het gaat om een bedreiging die feitelijk van [geïntimeerde] afkomstig is. Ook geldt dat [geïntimeerde] zich dient te onthouden van het op onrechtmatige (bedreigende) wijze benaderen van (medewerkers) van Biedveilingen op andere wijze dan via e-mail (bijvoorbeeld via de post of sociale media). Het hof zal dus het gevorderde contactverbod wat ruimer opvatten dan de kantonrechter heeft gedaan. Het hof merkt bij dit alles nog op dat er op dit moment geen concrete aanwijzingen zijn gesteld of gebleken dat [geïntimeerde] opnieuw bedreigingen zal uiten, ook niet via derden of via andere media dan e-mail. Daar staat tegenover dat [geïntimeerde] in hoger beroep niet is verschenen, waarmee er dus ook geen duidelijke toezegging van [geïntimeerde] ligt om zich van verdere bedreigende uitlatingen te onthouden.

Verbod om derden te benaderen (grief III)

3.5

Met grief III komt Biedveilingen op tegen het oordeel van de kantonrechter dat het niet onrechtmatig is om derden te benaderen met verzoeken om de diensten die door derden aan Biedveilingen worden geleverd te staken. Deze grief faalt, omdat het [geïntimeerde] vrij staat om derden te benaderen zolang [geïntimeerde] niet aan die derden opzettelijk onjuiste informatie verstrekt met het doel Biedveilingen te schaden.

Verwijderen en opnieuw plaatsen van reviews/reacties (grief IV)

3.6

Met grief IV stelt Biedveilingen aan de orde dat de kantonrechter het gevorderde verbod tot het niet opnieuw plaatsen van dezelfde onrechtmatige reviews/reacties op het web forum van Radar heeft afgewezen. Het hof stelt voorop dat [geïntimeerde] ter zitting in eerste aanleg heeft erkend dat de door hem op het web forum van Radar geplaatste reviews/reacties onjuist waren. Het hof heeft op zich geen aanwijzingen dat [geïntimeerde] van plan is om opnieuw dergelijke onjuiste reviews/reacties op het web forum van Radar te plaatsen, maar bij gebreke van een reactie van [geïntimeerde] in hoger beroep staat ook niet vast dat [geïntimeerde] dat niet zal doen. Het opnieuw plaatsen van deze reviews is uiteraard niet de bedoeling. Het hof ziet daarin aanleiding om de vordering in zoverre toe te wijzen. Daarom slaagt grief IV.

Schadevergoeding (grieven V-VII)

3.7

De grieven V, VI en VII hebben betrekking op de afwijzing van de gevorderde schadevergoeding. Volgens grief VII heeft Biedveilingen gerechtvaardigd belang bij dit deel van haar vordering, omdat die is ingesteld met het idee dat na toewijzing van een (voorschot op de) schadevergoeding geen bodemprocedure meer hoeft te worden gevoerd. In de toelichting op grief VI betoogt Biedveilingen dat zij door het handelen van [geïntimeerde] schade heeft geleden: zij heeft klanten terugbetaald, omdat die naar aanleiding van de op internet geplaatste uitlatingen van [geïntimeerde] hun contract met Biedveilingen wensten te ontbinden. In grief V wordt opgekomen tegen het oordeel dat in het standpunt van [geïntimeerde] ligt besloten dat hij betwist dat Biedveilingen door zijn optreden in financiële zin schade heeft geleden.

3.8

Het hof oordeelt als volgt. In punt 4.12 van het bestreden vonnis heeft de voorzieningenrechter overwogen dat het voor toewijzing van een geldvordering noodzakelijk is dat de vordering van de eisende partij op de gedaagde partij voldoende aannemelijk is en er een zodanig spoedeisend belang is dat een onmiddellijke voorziening nodig is. Bovendien moeten de belangen van partijen worden afgewogen, waarbij rekening moet worden gehouden met het risico dat de gedaagde partij het toegewezen geldbedrag niet kan terugbetalen als de bodemrechter anders beslist. De door de voorzieningenrechter aangelegde maatstaf is juist en daar is terecht geen grief tegen gericht. Ook het hof gaat van deze maatstaf uit.

3.9

De mogelijkheid dat een bodemprocedure kan worden voorkomen, is onvoldoende om een spoedeisend belang aan te nemen. Biedveilingen heeft het spoedeisende belang verder niet toegelicht. Daar komt nog bij dat er, wil een voorschot op de schade kunnen worden toegewezen, een begin moet zijn van onderbouwing van de schade waaruit kan worden afgeleid dat in een bodemprocedure in ieder geval een bepaald (schade)bedrag kan worden toegewezen. Een dergelijke onderbouwing ontbreekt. Uit de door Biedveilingen overgelegde e-mailcorrespondentie met twee van haar klanten kan weliswaar worden afgeleid dat Biedveilingen uit coulance is overgegaan tot terugbetalingen, maar dat betekent niet dat Biedveilingen daar ook toe verplicht was. Dat laatste ligt zelfs niet voor de hand gezien het standpunt van Biedveilingen dat de uitlatingen van [geïntimeerde] onjuist zijn. Biedveilingen heeft haar standpunt ook niet nader toegelicht. Het voorgaande leidt ertoe dat de grieven VI en VII falen. Gelet daarop behoeft grief V geen aparte bespreking.

Buitengerechtelijke incassokosten (grief VIII)

3.1

De vordering tot vergoeding van buitengerechtelijke incassokosten wordt niet toegewezen, omdat onvoldoende is gebleken dat de buitenrechtelijke werkzaamheden meer hebben omvat dan het versturen van een enkele aanmaning. Dit leidt ertoe dat grief VIII, waarmee Biedveilingen opkomt tegen de afwijzing van de buitengerechtelijke incassokosten, faalt.

Proceskostenveroordeling (grieven IX en X)

3.11

De grieven IX en X hebben betrekking op de proceskostenveroordeling in eerste aanleg. Grief IX bevat klachten over de afwijzing van de vordering tot vergoeding van de daadwerkelijk gemaakte proceskosten. Grief X komt op tegen de door de kantonrechter uitgesproken compensatie van de proceskosten.

3.12

[geïntimeerde] is in eerste aanleg in overwegende mate in het ongelijk gesteld. Dat brengt mee dat [geïntimeerde] volgens artikel 237 lid 1 Rv in de kosten wordt veroordeeld. De hoofdvorderingen – het contactverbod en het gebod tot verwijdering van de reviews/reacties op het web forum van Radar – zijn immers grotendeels toegewezen en met een dwangsom verzwaard. Er bestaat dus geen reden de kosten in eerste aanleg te compenseren. Voor een veroordeling in de “daadwerkelijke” proceskosten, zoals Biedveilingen in eerste aanleg heeft gevorderd, is evenwel geen grond. De artikelen 237-240 Rv bevatten, behoudens bijzondere omstandigheden, een zowel limitatieve als exclusieve regeling van de kosten waarin de partij die bij vonnis in het ongelijk wordt gesteld kan worden veroordeeld. Dat sprake is van bijzondere omstandigheden die een uitzondering op deze regeling rechtvaardigen heeft Biedveilingen noch in eerste aanleg, noch in de memorie van grieven toegelicht. Het voorgaande leidt ertoe dat grief IX faalt en grief X slaagt. De grieven XI en XII hebben geen zelfstandige betekenis en behoeven geen bespreking.

Slotsom en proceskosten

4.1

De slotsom is dat de in het bestreden vonnis gedeeltelijk niet in stand kan blijven, te weten voor zover het meer of anders gevorderde (geheel) is afgewezen en de proceskosten zijn gecompenseerd, voor het overige zal het bestreden vonnis worden bekrachtigd. Dit betekent dat de gegeven veroordelingen als volgt zullen worden uitgebreid:

- de onder 5.1, eerste gedachtenstreepje, van het bestreden vonnis gegeven veroordeling wordt uitgebreid met een verbod om
via derden en/of door middel van andere media dan e-mailcontact op te nemen met Biedveilingen en/of haar medewerkers;

- de onder 5.2 van het besteden vonnis gegeven veroordeling wordt uitgebreid met een verbod de aldaar bedoelde reviews/reacties opnieuw te plaatsen.

Daarnaast zal [geïntimeerde] in de proceskosten in eerste aanleg worden veroordeeld. Voor het overige wordt het vonnis bekrachtigd, hetgeen betekent dat de in het bestreden vonnis gegeven voorzieningen gehandhaafd blijven en dat eventueel op grond daarvan reeds verbeurde dwangsommen in stand blijven.

4.2

Het hof ziet aanleiding de proceskosten in hoger beroep te compenseren. Weliswaar wordt het in eerste aanleg gegeven dictum op enkele punten uitgebreid, maar het hoger beroep faalt voor zover daarin schadevergoeding, vergoeding van incassokosten en de veroordeling van [geïntimeerde] in de daadwerkelijke proceskosten is gevorderd. Dit alles rechtvaardigt in hoger beroep niet een proceskostenveroordeling aan de zijde van [geïntimeerde] , te minder nu door Biedveilingen geen feiten zijn gesteld of anderszins gebleken die erop wijzen dat [geïntimeerde] opnieuw (al dan niet via derden) bedreigingen zal uiten of onjuiste informatie op websites zal plaatsen.

De beslissing

Het hof:

- vernietigt het bestreden vonnis, maar uitsluitend voor zover daarbij het meer of anders gevorderde geheel is afgewezen en de proceskosten zijn gecompenseerd;

en in zoverre opnieuw rechtdoende:

- verbiedt [geïntimeerde] per direct om
via derden en/of door middel van andere media dan e-mailcontact op te nemen met Biedveiling en en/of haar medewerkers als deze uitlatingen bedreigende teksten en/of afbeeldingen bevatten, op verbeurte van een dwangsom van € 50,- per overtreding van dit verband na betekening van dit arrest, met een maximum van € 500,-;

- verbiedt [geïntimeerde] per direct om de geplaatste reacties/reviews als aangeduid onder 5.2 van het bestreden vonnis opnieuw te plaatsen, op verbeurte van een dwangsom van € 500,- per (gedeelte van een) dag dat de reacties/reviews te zien zijn na betekening van dit vonnis, met een maximum van € 10.000,-;

- veroordeelt [geïntimeerde] in de proceskosten in eerste aanleg, aan de zijde van Biedveilingen tot op 29 november 2019 begroot op € 722,52 aan verschotten en € 480,- aan salaris advocaat;

- bekrachtigt het bestreden vonnis voor het overige;

- verklaart dit arrest tot zover uitvoerbaar bij voorraad;

- compenseert de proceskosten in hoger beroep, in die zin dat iedere partijen de eigen kosten draagt;

- wijst af het meer of anders gevorderde.

Dit arrest is gewezen door mrs. D.A. Schreuder, M.J. van der Ven en B.J. Lenselink en in het openbaar uitgesproken op 28 april 2020.