ECLI:NL:GHDHA:2019:797

• Datum uitspraak: 2 april 2019
• Publicatiedatum: 13 april 2019
• Zaaknummer: BK-18/00532
• Instantie: Gerechtshof Den Haag
• Type: Uitspraak
• Rechtsgebied: Bestuursrecht; Belastingrecht
• Procedures: Hoger beroep
• Rechters: E.M. Vrouwenvelder; U.E. Tromp; H.A.J. Kroon
• Vindplaatsen: Rechtspraak.nl

AI samenvatting door Lexboost • Automatisch gegenereerd

Hypotheekrenteaftrek en onderhoudsverplichtingen na beëindiging geregistreerd partnerschap

In deze zaak gaat het om de aftrekbaarheid van hypotheekrente door belanghebbende na de beëindiging van haar geregistreerd partnerschap. Belanghebbende heeft in 2014 een aanslag in de inkomstenbelasting ontvangen, waarbij de inspecteur een deel van de door haar betaalde hypotheekrente niet in aftrek heeft toegestaan. De belanghebbende en haar ex-partner hebben afgesproken dat zij de hypotheekrente volledig voor haar rekening neemt, terwijl het gebruiksrecht van de woning aan haar toekomt. De rechtbank heeft in eerste aanleg geoordeeld dat de hypotheeklasten niet als alimentatie kunnen worden aangemerkt, omdat er geen alimentatieverplichting bestond. In hoger beroep heeft het Gerechtshof Den Haag de uitspraak van de rechtbank bevestigd. Het Hof oordeelt dat de betaling van de hypotheekrente onlosmakelijk verbonden is met het recht tot bewoning van de woning en dat er geen recht op alimentatie bestaat. De belanghebbende heeft geen recht op aftrek van de hypotheekrente als onderhoudsverplichting, omdat de afspraken tussen partijen duidelijk zijn en er geen alimentatieverplichting is vastgesteld. Het Hof heeft het hoger beroep ongegrond verklaard en de uitspraak van de rechtbank bevestigd.

Uitspraak

GERECHTSHOF DEN HAAG

Team Belastingrecht

meervoudige kamer

nummer BK-18/00532

Uitspraak van 2 april 2019

in het geding tussen:

[X] te [Z] , belanghebbende,

(gemachtigde: R.H. van Zon)

en

de inspecteur van de Belastingdienst, kantoor Eindhoven, de Inspecteur,

(vertegenwoordigers: C. Wismans en C.J.M. van Gorkum)

inzake het hoger beroep van belanghebbende tegen de uitspraak van de rechtbank Den Haag (de Rechtbank) van 21 februari 2018, nummer SGR 17/5344.

Procesverloop

1.1.

De Inspecteur heeft belanghebbende op 6 januari 2017 voor het jaar 2014 een aanslag in de inkomstenbelasting en de premie volksverzekeringen opgelegd, berekend naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 37.218. Bij gelijktijdig met de vaststelling van de aanslag gegeven beschikking heeft de Inspecteur € 228 belastingrente in rekening gebracht.

1.2.

De Inspecteur heeft de tegen de aanslag en de beschikking belastingrente gemaakte bezwaren ongegrond verklaard.

1.3.

Belanghebbende heeft tegen de uitspraak op bezwaar beroep bij de Rechtbank ingesteld. Ter zake van dit beroep is griffierecht geheven van € 46. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard.

1.4.

Belanghebbende is van de uitspraak van de Rechtbank in hoger beroep gekomen bij het Hof. In verband daarmee is door de griffier griffierecht geheven van € 126. De Inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.

1.5.

Op 30 juli 2018 heeft het Hof van belanghebbende een conclusie van repliek ontvangen met op 3 augustus 2018 een aanvulling daarop van belanghebbende. Het Hof heeft op het in deze aanvulling gedane verzoek tot het oproepen van een getuige gereageerd bij brief van 14 augustus 2018. De Inspecteur heeft bij brief ontvangen op 13 augustus 2018 laten weten dat hij geen conclusie van dupliek zal indienen.

1.6.

Voorafgaande aan de mondelinge behandeling heeft het Hof van de gemachtigde van belanghebbende op 12 februari 2019 nadere stukken ontvangen. Hiervan is een afschrift aan de Inspecteur gezonden. Het Hof heeft bij brief van 13 februari 2019 gereageerd op het in de nadere stukken gedane verzoek van belanghebbende tot het oproepen van een getuige. De mondelinge behandeling van de zaak heeft plaatsgehad ter zitting van het Hof van 19 februari 2019. De Inspecteur is verschenen. Van de zijde van belanghebbende is niemand verschenen. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt.

Vaststaande feiten

2.1.

Belanghebbende is op 20 april 2011 een geregistreerd partnerschap aangegaan met [A] (de ex-partner). Het geregistreerd partnerschap is volgens de Basisregistratie Personen ontbonden op 4 september 2014. Er bestond geen gemeenschap van goederen.

2.2.

Belanghebbende en de ex-partner hebben in 2007 een eigen woning gekocht aan de [B] in [C] . De ex-partner heeft de woning op 1 mei 2012 verlaten. Per 29 mei is hij uitgeschreven.

2.3.

Belanghebbende is in de woning blijven wonen tot 1 december 2017.

2.4.

Op 2 augustus 2012 heeft de Rechtbank Rotterdam in het kader van een verzoek om voorlopige voorziening beslist:

“Bepaalt dat de man met ingang van heden een bijdrage in het levensonderhoud van de vrouw zal verstrekken van € 280 per maand, voor wat betreft de na heden te verschijnen termijnen bij vooruitbetaling te voldoen.”

M.b.t. de kosten van de eigen woning is vastgesteld: ”De man heeft aangegeven de kosten van de echtelijke woning sedert mei 2012 niet meer te voldoen.”

2.5.

Scheidingsexpert Nederland BV heeft een globale berekening van de draagkracht gemaakt en heeft daarbij rekening gehouden met het feit dat belanghebbende de totale verschuldigde eigen woningrente aan de hypotheekverstrekker betaalt. Verder is in de berekening bij beide partijen op het onderdeel partneralimentatie nihil vermeld.

2.6.

Op 11 oktober 2013 hebben belanghebbende en de ex-partner een overeenkomst tot beëindiging geregistreerd partnerschap gesloten waarbij zij zijn overeengekomen:

“Artikel 2

In afwijking van het bepaalde in de considerans gemelde voorlopige voorziening, komen partijen overeen dat zij na de datum van ontbinding van het geregistreerd partnerschap tegenover elkaar niet tot betaling van een alimentatie gehouden zijn. Het in dit artikel opgenomen nihilbeding is gebaseerd op het feit dat partijen ten tijde van de ondertekening van dit convenant over onvoldoende draagkracht beschikken en het feit dat partijen zichzelf voldoende in staat achten om in hun eigen levensonderhoud te voorzien.

Artikel 3.1.

Partijen behoort in eenvoudige mede-eigendom, ieder voor de onverdeelde helft, toe de onroerende zaak staande en gelegen aan de [B] te [C] ,| (…).

Artikel 3.5.

Partijen komen overeen dat na de ontbinding van het geregistreerd partnerschap geen wijziging zal worden gebracht in de eigendomsverhouding met betrekking tot de in artikel 3.1. genoemde woning. Dit betekent dat ook na de ontbinding ieder voor de onverdeelde helft eigenaar blijft van de desbetreffende woning.

Artikel 3.6.

Zolang de woning niet verkocht is verleent de man aan de vrouw het persoonlijk recht van bewoning van deze voormalige echtelijke woning. Dit recht eindigt op het moment van verkoop en levering van de woning aan de nieuwe eigenaar.

Artikel 3.7.

(…) Er is geen sprake van huur (…).

Artikel 3.8.

De vrouw is aan de man geen vergoeding voor het recht van bewoning verschuldigd.

Artikel 3.12.

Vanaf het moment van ondertekening van dit convenant tot het moment dat de vrouw de woning metterwoon verlaat, komen de eigenaarslasten ten behoeve van de (…) onroerende zaak, zoals de aanslag onroerende-zaakbelasting, (eigenaarsdeel), opstalverzekering, rioolrechten, en dergelijke voor rekening van partijen. De eigen woningrente komt (sinds augustus 2012) voor rekening van de vrouw (zonder enige verrekening). De gebruikerslasten, zoals de kosten van energievoorziening, telefoonkosten en dergelijke zijn voor rekening van de vrouw.”

2.7.

Op 3 april 2014 heeft Rechtbank Rotterdam bij beschikking het geregistreerd partnerschap ontbonden en besloten:

”- dat de man aan de vrouw vanaf de datum van ontbinding van het geregistreerd partnerschap geen bijdrage in de kosten van haar levensonderhoud verschuldigd zal zijn, althans deze bijdrage te bepalen op nihil;

- dat de tussen partijen gemaakte afspraken met betrekking tot de afwikkeling van de partnerschapsvoorwaarden zoals neergelegd in het convenant, worden opgenomen in de beschikking, kunnen als onweersproken en niet onrechtmatig of ongegrond eveneens worden toegewezen.”

Bij punt 4.6 is opgenomen:

”(...) bepaalt dat de man aan de vrouw vanaf de datum van de ontbinding van het geregistreerd partnerschap geen bijdrage in de kosten van haar levensonderhoud is verschuldigd.”

2.8.

Belanghebbende heeft voor de eigen woning in het jaar 2014 een bedrag van € 15.911 aan eigen woningrente voldaan. Dit bedrag is de gehele verschuldigde jaarrente voor de gezamenlijke eigen woningschuld.

2.9.

Belanghebbende heeft in de aangifte inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen 2014 een gedeelte van de betaalde rente van € 7.956 in aanmerking genomen als aan de ex-partner betaalde alimentatie. De Inspecteur heeft dit bedrag bij het vaststellen van de aanslag niet in aftrek aanvaard.

2.10.

De ex-partner van belanghebbende heeft in de door hem ingediende aangifte inkomstenbelasting 2014 geen melding gemaakt van ontvangen alimentatie.

Oordeel van de Rechtbank

3. De Rechtbank heeft het beroep ongegrond verklaard en daartoe het volgende overwogen:

“2. Gegeven de duidelijke bewoording van de overeenkomst tot beëindiging van het geregistreerd partnerschap van 11 oktober 2013 tussen eiseres en [A] , en mede gelet op de beschikking van de rechtbank Rotterdam van 3 april 2014, acht de rechtbank niet aannemelijk dat eiseres een alimentatieverplichting had jegens [A] bestaande uit het betalen van de hypotheeklasten.

3. De rechtbank acht de door eiseres aangevoerde jurisprudentie niet van toepassing nu de feiten en omstandigheden waarop die jurisprudentie berust naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende vergelijkbaar zijn met die van eiseres.

4. Dit betekent tevens dat de rechtbank geen aanleiding vindt om [D] als getuige op te roepen, zoals namens eiseres is verzocht.

5. De slotsom is dat verweerder de persoonsgebonden aftrek terecht niet in aanmerking heeft genomen bij het vaststellen van de aanslag inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen voor het jaar 2014.”

Omschrijving geschil in hoger beroep, standpunten en conclusies van partijen

4.1.

In hoger beroep is in geschil of de door belanghebbende betaalde eigen woningrente voor de helft bij belanghebbende in aftrek komt als uitgaven voor onderhoudsverplichtingen als bedoeld in artikel 6.3, lid 1, aanhef en onderdeel a, dan wel onderdeel f van de Wet inkomstenbelasting 2001.

4.2.

Het hoger beroep van belanghebbende strekt tot vernietiging van de uitspraak van de Rechtbank, tot vernietiging van de uitspraak op bezwaar en tot vermindering van de aanslag tot een naar een belastbaar inkomen uit werk en woning van € 29.262.

4.3.

De Inspecteur concludeert tot bevestiging van de uitspraak van de Rechtbank.

Beoordeling van het hoger beroep

5.1.

Belanghebbende en haar geregistreerde partner hebben ieder de onverdeelde helft van de eigendom van de woning aan de [B] in [C] . Beiden hadden tot de datum van beëindiging van het geregistreerd partnerschap uit hoofde van deze eigendom ook het onverdeelde recht tot bewoning (het gebruiksrecht) van de woning.

5.2.

Het staat tussen partijen onbetwist vast dat belanghebbende en de ex-partner zijn overeengekomen, en daar is ook uitvoering aan gegeven, dat belanghebbende het volledige bedrag aan hypotheekrente aan de bank betaalt, dat het gebruiksrecht van de woning volledig aan belanghebbende toekomt voor zolang als de woning te koop is en belanghebbende de woning niet metterwoon heeft verlaten en dat zij daarvoor aan de ex-partner geen vergoeding behoeft te betalen.

5.3.

Naar het oordeel van het Hof kan de betaling van de hypotheekrente niet los worden gezien van het verlenen van het recht tot bewoning en zijn deze rechtshandelingen onlosmakelijk met elkaar verbonden. Reeds daaruit volgt dat belanghebbende erin heeft bewilligd dat het partnerschap op deze wijze zal worden afgewikkeld en dat zij geen recht op alimentatie heeft en de ex-partner evenmin. Het Hof neemt in aanmerking dat, zo de betaling van het deel van de hypotheekrente van de ex-partner zou zijn aan te merken als een periodieke betaling die ertoe strekt te voorzien in het levensonderhoud van de ex-partner, het dan niet anders kan zijn dan dat het de ex-partner is die op zijn beurt aan belanghebbende alimentatie verstrekt in de vorm van het verlenen van zijn recht tot bewoning van de woning. De betaling van de hypotheekrente valt in dat geval weg tegenover de van de ex-partner ontvangen alimentatie. Belanghebbende heeft daarom geen belang bij het horen van de getuige [D] .

5.4.

Evenmin is er belang wat betreft het horen van de rechter en de griffier van de Rechtbank als getuige omdat belanghebbende en de gemachtigde in hoger beroep de gelegenheid hebben om datgene te verklaren wat zij willen verklaren en kunnen verklaren wat zij hebben verklaard en dat ook gedaan hebben en dat het Hof die verklaringen bij de beoordeling van het geschil betrekt ook als zij mochten afwijken van hetgeen voor de Rechtbank zou zijn verklaard.

5.5.

Gelet op het vorenoverwogene is het hoger beroep ongegrond.

Proceskosten en griffierecht

Nu het door belanghebbende ingestelde hoger beroep ongegrond is, acht het Hof geen termen aanwezig voor een veroordeling in de proceskosten. Evenmin is er aanleiding de vergoeding van het griffierecht te gelasten.

Beslissing

Het Gerechtshof bevestigt de uitspraak van de Rechtbank.

Deze uitspraak is vastgesteld door E.M. Vrouwenvelder, U.E. Tromp en H.A.J. Kroon, in tegenwoordigheid van de griffier Y. Postema. De beslissing is op 2 april 2019 in het openbaar uitgesproken.

aangetekend aan

partijen verzonden:

Zowel de belanghebbende als het daartoe bevoegde bestuursorgaan kan binnen zes weken na de verzenddatum van deze uitspraak beroep in cassatie instellen bij de Hoge Raad der Nederlanden. Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. Bij het beroepschrift wordt een kopie van deze uitspraak gevoegd.

2. Het beroepschrift wordt ondertekend en bevat ten minste:

-
- de naam en het adres van de indiener;

-
- de dagtekening;

-
- de vermelding van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

-
- de gronden van het beroep in cassatie.

Het beroepschrift moet worden gezonden aan de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer), Postbus 20303, 2500 EH Den Haag.

De partij die beroep in cassatie instelt is griffierecht verschuldigd en zal daarover bericht ontvangen van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan worden verzocht de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.