Uitspraak
TBS P23/342
Beslissing van 22 februari 2024
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1954,
verblijvende in Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) [locatie] , verder te noemen: de terbeschikkinggestelde.
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 21 september 2023. Deze beslissing houdt in de verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van een jaar en afwijzing van het verzoek tot voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege.
Het hof heeft gelet op dezelfde stukken als de rechtbank, alsmede op:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van 21 september 2023, waarbij namens de terbeschikkinggestelde hoger beroep is ingesteld;
- de aanvullende informatie van FPC [locatie] van 25 januari 2024 met als bijlage de wettelijke aantekeningen van augustus 2023 tot en met december 2023.
Het hof heeft ter zitting van 8 februari 2024 gehoord de advocaat-generaal, R.J.A. Segerink, en de terbeschikkinggestelde, in aanwezigheid van een tolk in de Farsi taal, bijgestaan door zijn raadsvrouw, mr. R. Shahbazi, advocaat te 's-Gravenhage.
Overwegingen
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
Uit de adviezen van de externe deskundigen [psychiater] en [psycholoog] van respectievelijk 11 april 2023 en 23 mei 2023 volgt dat er bij de terbeschikkinggestelde geen sprake meer is van een stoornis. Ook schatten beide deskundigen het recidiverisico als laag in. Daarom is er geen grondslag meer om de terbeschikkingstelling te verlengen. Ook de reclassering heeft geadviseerd de verpleging van overheidswege voorwaardelijk te beëindigen. Alleen de kliniek acht nog een stoornis aanwezig. De rechtbank heeft in de beslissing waarvan beroep het oordeel van de kliniek zwaarder laten wegen dan de conclusies van de onafhankelijke deskundigen en de reclassering. Uit de recente wettelijke aantekeningen volgt dat het heel goed gaat met de terbeschikkinggestelde. De individuele behandeling is gestopt en hij functioneert stabiel. Inmiddels verblijft de terbeschikkinggestelde op afdeling [naam afdeling] . Daar kan hij ook blijven in het kader van een voorwaardelijke beëindiging. De terbeschikkinggestelde heeft onbegeleid verlof, hij start volgende week met betaald werk en hij heeft een budgetcoach. De terbeschikkinggestelde is bereid zich aan de voorwaarden zoals door de reclassering op 24 augustus 2023 opgesteld te houden. Er is geen reden om de verpleging van overheidswege niet voorwaardelijk te beëindigen
De raadsvrouw heeft primair verzocht de verpleging van overheidswege voorwaardelijk te beëindigen. In het geval het hof over een recenter maatregelenrapport van de reclassering wenst te beschikken, heeft de raadsvrouw subsidiair verzocht de beslissing voor een korte periode aan te houden om de reclassering opnieuw te laten rapporteren over de voorwaardelijke beëindiging. De volgende verlengingszitting bij de rechtbank Almelo is pas op 29 augustus 2024.
Het standpunt van het openbaar ministerie
Er is voldaan aan de voorwaarden voor verlenging van de maatregel. Gelet hierop is voortzetting van de maatregel geïndiceerd. Uit de aanvullende informatie van de kliniek volgt dat er nog steeds sprake is van een stoornis. De externe deskundigen hebben weliswaar anders geoordeeld, maar anders dan deze deskundigen ziet de kliniek de terbeschikkinggestelde iedere dag. De terbeschikkinggestelde heeft een positieve ontwikkeling laten zien, maar er moet nog wel een aantal zaken worden geregeld. De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot bevestiging van de beslissing waarvan beroep.
Voor een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege acht de advocaat-generaal het nog te vroeg. Wel acht de advocaat-generaal het wenselijk dat de reclassering voor de volgende verlengingszitting de mogelijkheden van een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege onderzoekt en daarover rapporteert.
In het geval dat het hof het te lang vindt duren totdat de volgende verlengingszitting bij de rechtbank is, heeft de advocaat-generaal subsidiair verzocht de behandeling van de zaak aan te houden teneinde de reclassering de mogelijkheden van een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging van overheidswege te laten onderzoeken.
Het oordeel van het hof
Vernietiging
Het hof zal de beslissing van de rechtbank vernietigen, daar het tot een andere beslissing komt.
Indexdelict
Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, zittingsplaats Zwolle, heeft aan de terbeschikkinggestelde bij arrest van 8 juli 2020 de maatregel van terbeschikkingstelling met bevel tot verpleging van overheidswege opgelegd voor een poging tot doodslag en een bedreiging met enig misdrijf tegen het leven gericht. Het hof heeft daarbij vastgesteld dat de poging tot doodslag een misdrijf is dat is gericht tegen of gevaar veroorzaakt voor de onaantastbaarheid van het lichaam van één of meer personen.
Stoornis en recidivegevaar
De terbeschikkinggestelde is door de kliniek gediagnosticeerd met een andere gespecificeerde persoonlijkheidsstoornis met narcistische en ontwijkende trekken. Daarnaast is volgens de kliniek sprake van acculturatieproblematiek en een gokstoornis, in remissie binnen een gecontroleerde omgeving. Ter zitting bij de rechtbank zijn onder meer de externe deskundigen en de deskundige van de zijde van de kliniek gehoord. Hoewel de terbeschikkinggestelde vooruitgang heeft laten zien in zijn gedrag, ziet de kliniek, anders dan de externe deskundigen, in het gedrag van de terbeschikkinggestelde nog steeds aanwijzingen voor een persoonlijkheidsstoornis. Het hof neemt, net als de rechtbank, deze conclusie over.
Het recidiverisico in geval van een voorwaardelijke beëindiging van het bevel tot verpleging van overheidswege wordt door de kliniek als laag tot matig ingeschat.
Verlenging
Gelet op de advisering en hetgeen overigens ter zitting naar voren is gekomen, is het hof van oordeel dat de algemene veiligheid van personen verlenging van de maatregel van terbeschikkingstelling eist. Net als de rechtbank zal het hof de terbeschikkingstelling verlengen met een termijn van één jaar.
Voorwaardelijke beëindiging
Uit de laatste rapportage van de kliniek van 25 januari 2024 komt naar voren dat de terbeschikkinggestelde sinds 4 juli 2023 verblijft op afdeling [naam afdeling] (beveiligingsniveau 2) van de kliniek. Uit deze rapportage blijkt voorts dat de terbeschikkinggestelde de afgelopen tijd heeft laten zien binnen zijn nieuwe omgeving stabiel te functioneren. De terbeschikkinggestelde stelt zich open en eerlijk op in contact en de individuele behandeling is stopgezet. De kliniek heeft geadviseerd de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege te verlengen voor de duur met een jaar.
Anders dan de kliniek hebben de externe deskundigen en de reclassering geadviseerd de verpleging van overheidswege voorwaardelijk te beëindigen.
De reclassering heeft in haar rapportage van 24 augustus 2023 aangegeven voldoende mogelijkheden te zien om op een verantwoorde wijze het resocialisatietraject in het kader van een voorwaardelijke beëindiging van de verpleging vorm te kunnen geven en heeft een aantal voorwaarden geformuleerd waaronder de terbeschikkinggestelde zou kunnen terugkeren in de maatschappij. De terbeschikkinggestelde heeft ter zitting van het hof ingestemd met deze voorwaarden. De volgende verlengingszitting bij de rechtbank zal pas op 29 augustus 2024 plaatsvinden.
Het hof is van oordeel dat het gevaar voor de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen thans tot een zodanig aanvaardbaar niveau is teruggebracht dat beëindiging van de verpleging van overheidswege onder na te melden voorwaarden kan plaatsvinden.
Het hof zal aan de door de reclassering voorgestelde voorwaarden nog een voorwaarde toevoegen, namelijk dat de terbeschikkinggestelde openheid zal betrachten indien hij een nieuwe partnerrelatie zal aangaan.
Beslissing
Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Overijssel, zittingsplaats Almelo, van 21 september 2023 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde,
[terbeschikkinggestelde].
[terbeschikkinggestelde].
Verlengt de terbeschikkingstelling met een termijn van
een jaar.
een jaar.
Beëindigtde verpleging van overheidswege voorwaardelijk en stelt daarbij de voorwaarden dat de terbeschikkinggestelde:
Algemene voorwaarden:
1. zich niet schuldig zal maken aan strafbare feiten;
2. ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbieden;
3. medewerking verleent aan reclasseringstoezicht, overeenkomstig artikel 38 van het Wetboek van Strafrecht, de medewerking aan huisbezoeken daaronder begrepen;
Bijzondere voorwaarden:
4. zich zal gedragen naar de aanwijzingen hem door of namens de Reclassering Nederland te geven;
5. medewerking zal verlenen aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met hem, indien dit van belang is voor het toezicht;
6. de reclassering helpt aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is;
7. inzicht zal geven in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
8. als hij ermee instemt en als de reclassering dat nodig vindt, opgenomen kan worden voor een time-out in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) of een andere instelling. Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
9. niet van verblijfsadres zal veranderen dan na instemming van de reclassering;
10. zich niet buiten de Europese landgrenzen van Nederland zal begeven, tenzij en voor zover hem dit in overleg met de reclassering wordt toegestaan;
11. zal meewerken aan een opname in de FPA [locatie] op afdeling [naam afdeling] (beveiligingsniveau 2) of een soortgelijke zorginstelling, zolang de reclassering dat nodig acht. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorginstelling geeft voor de behandeling. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling. Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang op haar plaats vindt, zal de terbeschikkinggestelde meewerken aan de indicatiestelling en de plaatsing;
12. zal meewerken aan een behandeling door nader door de reclassering te bepalen ambulante hulpverlening. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de behandeling. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de aanwijzingen die hem in het kader van die behandeling door of namens de (geneesheer-) directeur van die instelling zullen worden gegeven, ook als dit inhoudt het correct gebruiken van die hem voorgeschreven medicatie;
13. aansluitend op voornoemde opname, zal verblijven in een nader door de reclassering te bepalen instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;
14. op geen enkele wijze - direct of indirect - contact zal zoeken of hebben met de slachtoffers in onderhavige zaak ( [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] ), zolang de officier van justitie dit verbod nodig vindt;
15. zal meewerken aan het aflossen van zijn schulden en het treffen van afbetalings-regelingen, ook als dit inhoudt medewerking aan schuldhulpverlening in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen. De terbeschikkinggestelde zal de reclassering inzicht geven in zijn financiën en schulden.
16. zich op het gebied van gokken zal dienen te houden aan de richtlijnen van de behandelaars en de reclassering, ook ingeval dit inhoudt volledige onthouding hiervan;
17. openheid zal betrachten indien hij een nieuwe partnerrelatie aan zal gaan.
Draagtde Reclassering Nederland op de terbeschikkinggestelde bij de naleving van de voorwaarden hulp en steun te verlenen.
Aldus gedaan door
mr. M. Keppels, voorzitter,
mr. G. Mintjes en mr. E.A.K.G. Ruys, raadsheren,
en dr. I.E. Troost en dr. K.J. de Wijs-Heijlaerts, raden,
in tegenwoordigheid van mr. J.P. Fuchs-van Dis, griffier,
en op 22 februari 2024 in het openbaar uitgesproken.
mr. Ruys en de raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.