Uitspraak
TBS P22/0335
Beslissing d.d. 26 april 2023
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[de terbeschikkinggestelde](hierna: de terbeschikkinggestelde),
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1990,
verblijvende in de Penitentiaire inrichting in [plaats] .
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 22 september 2022. Deze beslissing houdt in de verlenging van de terbeschikkingstelling met een termijn van twee jaar en het bevel dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Bij tussenbeslissing van 16 februari 2023 heeft het hof de beslissing van de rechtbank tot verlenging van de terbeschikkingstelling met twee jaren bevestigd en het onderzoek heropend, voor zover de beslissing waarvan beroep ziet op het bevel dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Het hof heeft gelet op dezelfde stukken als ten tijde van de beslissing van 16 februari 2023 en daarnaast op een aanvulling advies aan opdrachtgever van Reclassering Inforsa van 7 april 2023.
Het hof heeft ter zitting van 13 april 2023 gehoord de terbeschikkinggestelde, zijn raadsman mr. R.A. Bruinsma, advocaat te Amsterdam, de advocaat-generaal mr. L.H.J. Vijlbrief-Smit en [reclasseringsmedewerker] , reclasseringswerker.
Overwegingen:
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De raadsman heeft verzocht de terbeschikkingstelling met voorwaarden niet om te zetten in verpleging van overheidswege. De terbeschikkinggestelde is bereid tot verandering en tot het innemen van medicatie. De geconstateerde overtredingen waren niet zeer ernstig of zo langdurig dat daardoor de behandeling hopeloos was. Hij verbleef echter in een omgeving waarin hij dagelijks of wekelijks in aanraking kwam met mensen die verdovende middelen beschikbaar hadden. De adviezen tot het omzetten van de terbeschikkingstelling met voorwaarden naar verpleging van overheidswege zijn met name ingegeven door praktische zaken. Er is niet gekeken naar de delictgevaarlijkheid. Het standpunt dat een forensisch psychiatrisch centrum voor de terbeschikkinggestelde geschikt zou zijn, dient dan ook kritisch te worden bekeken. De terbeschikkinggestelde kan (weer) terecht in de Forensisch Psychiatrische Kliniek [FPK] (hierna: [FPK] ). De raadsman heeft het hof verzocht dat traject in te slaan.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De advocaat-generaal heeft zich primair op het standpunt gesteld dat de beslissing van de rechtbank tot omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden naar verpleging van overheidswege dient te worden bevestigd. Ten tijde van de opname van de terbeschikkinggestelde in [FPK] hebben de nodige incidenten plaatsgevonden. Er waren waarschuwingen in verband met cannabis gebruik, de terbeschikkinggestelde heeft dreigende teksten geuit en hij was niet goed begeleidbaar. In de vervolgvoorziening [FPA] (hierna: de FPA) heeft hij medicatie geweigerd en is hij rand-psychotisch geworden. Het is de vraag of een terbeschikkingstelling met voorwaarden wel geschikt en haalbaar is voor de terbeschikkinggestelde.
Subsidiair heeft de advocaat-generaal verzocht de voorwaarden van de terbeschikkingstelling met voorwaarden met betrekking tot de time-out en het verblijf in het buitenland te wijzigen.
Het oordeel van het hof
Afwijzing vordering tot alsnog verpleging van overheidswege
Volgens artikel 6:6:10, eerste lid, aanhef en onder e, van het Wetboek van Strafvordering kan de rechter bevelen dat een terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Dat is mogelijk als een gestelde voorwaarde niet wordt nageleefd of anderszins het belang van de veiligheid van anderen dan wel de algemene veiligheid van personen of goederen dat eist. Hoewel voldoende is gebleken dat de terbeschikkinggestelde niet alle voorwaarden is nagekomen, is het hof, anders dan de rechtbank, met de raadsman van oordeel dat de terbeschikkingstelling met voorwaarden moet worden voortgezet.
Uit de stukken blijkt dat de terbeschikkinggestelde een sterk gestructureerde en beveiligde omgeving nodig heeft voor een succesvolle resocialisatie. Daarbij dient voortdurend toezicht en controle te zijn op het medicatiegebruik en op abstinentie van verdovende middelen. Deze vorm van begeleiding kan worden geboden in een forensisch psychiatrische kliniek, waarbij tevens een (ten opzichte van de FPA) aangescherpt risicomanagement kan worden vormgegeven. Hierbij betrekt het hof dat de terbeschikkinggestelde op dit moment beter ingesteld lijkt te zijn op zijn medicatie en dat hij openstaat voor toediening van de medicatie via een depot. Uit de aanvullende informatie van de reclassering blijkt dat de terbeschikkinggestelde (weer) welkom is bij de Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) [FPK] en bovenaan op de wachtlijst staat.
Het hof zal daarom de vordering tot het alsnog van overheidswege verplegen van de terbeschikkinggestelde afwijzen. Wel zal het hof de voorwaarden wijzigen zodat deze komen te luiden als na te melden.
Gelet op de beslissing van het hof van 15 december 2022, ECLI:NL:GHARL:2022: 10739, zal het hof de voorwaarde die ertoe strekt mee te werken aan een klinische time-outopname opheffen. In plaats daarvan biedt artikel 6:6: l0a van het Wetboek van Strafvordering de grondslag voor een eventuele gedwongen crisisopname. Het hof zal een voorwaarde opnemen die de grondslag biedt voor een vrijwillige time-out in de forensische klinische zorg. Verder zal het hof de voorwaarden met betrekking tot het medicijngebruik en het verblijf in het buitenland aanpassen.
Beslissing
Het hof:
Vernietigt, voor zover thans nog aan de orde, de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 22 september 2022 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde [de terbeschikkinggestelde] .
Wijst afde vordering van de officier van justitie van 28 juli 2022 tot het alsnog geven van een bevel tot verpleging van overheidswege.
Wijzigtde voorwaarden die zijn verbonden aan de terbeschikkingstelling met voorwaarden in die zin dat zij komen te luiden dat de terbeschikkinggestelde:
- zich niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;
- ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit meewerkt aan het nemen
- van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbiedt;
- meewerkt aan het reclasseringstoezicht, bedoeld in artikel 38 van het Wetboek van Strafrecht, waaronder dat hij:
- zich meldt op afspraken bij de reclassering, zo vaak als de reclassering dat nodig acht;
- zich houdt aan de aanwijzingen van de reclassering die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om verdachte te helpen bij het naleven van de voorwaarden;
- de reclassering helpt aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is en
- meewerkt aan huisbezoeken;
- de reclassering inzicht geeft in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
- zich niet vestigt op een adres zonder toestemming van de reclassering;
- meewerkt aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met verdachte als dat van belang is voor het toezicht;
- zich conformeert aan de afspraken die tussen de reclassering en hem worden gemaakt met betrekking tot dagbesteding en invulling van vrije tijd;
- open is over zijn sociale contacten met familie, vrienden en kennissen;
- zich niet begeeft buiten de grenzen van het Koninkrijk in Europa zonder voorafgaande toestemming van de reclassering;
- verblijft in forensisch psychiatrische kliniek (FPK) [FPK] of soortgelijke instelling, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. Indien die plaatsing niet mogelijk is, laat hij zich opnemen in een nader te bepalen overbruggingsplek, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. De opname duurt zolang de reclassering dat nodig acht. Hij houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen van de zorginstelling. Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, beschermd dan wel begeleid wonen of maatschappelijke opvang gewenst acht, werkt hij mee aan de indicatiestelling en plaatsing;
- na afloop van de klinische behandeling verblijft in een instelling voor beschermd of begeleid wonen, te bepalen door de reclassering. Het verblijf duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. Hij houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;
- zich na afloop van de klinische behandeling laat begeleiden door een forensische polikliniek, te bepalen door de reclassering. De begeleiding duurt zolang de reclassering dat nodig acht. Hij houdt zich aan de huisregels en de aanwijzingen die de zorgverlener geeft voor de begeleiding. Het innemen van medicatie kan onderdeel zijn van de begeleiding;
- als de reclassering dat nodig vindt en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, hij voor een time-out wordt opgenomen in een forensisch psychiatrische kliniek. Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
- geen alcohol, harddrugs en softdrugs gebruikt en meewerkt aan controle op dit middelenverbod. De reclassering bepaalt hoe vaak en met welke controlemiddelen hij wordt gecontroleerd. Mogelijke controlemiddelen zijn bloedonderzoek, urineonderzoek en ademonderzoek (blaastest);
- medicatie inneemt zoals voorgeschreven door de behandelend arts, waaronder eventuele toediening via een depot, indien de behandelaar dit noodzakelijk acht;
- meewerkt aan het aflossen van zijn schulden en het treffen van afbetalingsregelingen, ook als dit inhoudt meewerken aan schuldhulpverlening in het kader van de Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen dan wel budgetbeheer dan wel bewindvoering. Hij geeft de reclassering inzicht in zijn financiën en schulden;
Aldus gedaan door
mr. M. Keppels als voorzitter,
mr. G. Mintjes en mr. E.A.K.G. Ruys als raadsheren,
en dr. P.K.J. Ronhaar en drs. D.M.L. Versteijnen als raden,
in tegenwoordigheid van mr. C. Aalders als griffier,
en op 26 april 2023 in het openbaar uitgesproken.
Mr. Ruys en de raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.