Uitspraak
TBS P22/0306
Beslissing van 14 december 2023
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1981,
verblijvende in de Penitentiaire Inrichting (P.I.) [plaats] ,
verder te noemen: de terbeschikkinggestelde.
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Limburg, zittingsplaats Roermond, van 10 oktober 2022. Deze beslissing houdt in het bevel dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Het hof heeft gelet op de stukken die in de tussenbeslissing van het hof van
21 september 2023 zijn genoemd en daarnaast op:
- het proces-verbaal van de terechtzitting van het hof van 7 september 2023;
- de tussenbeslissing van het hof van 21 september 2023;
- de aanvullende Pro Justitia rapportages van 6 oktober 2023 opgemaakt door psychiater [psychiater] en van 12 oktober 2023 opgemaakt door klinisch psycholoog [psycholoog] ;
- de aanvullende informatie van de reclassering van 7 november 2023;
- de aanvullende informatie van het hof ’s-Hertogenbosch in de lopende strafzaak met parketnummer 20-001323-22.
Het hof heeft ter zitting van 12 januari 2023 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsvrouw, mr. L.M.E. Kleczewski, advocaat te Venlo, en de advocaat-generaal mr. V. Smink, ter zitting van 13 juli 2023 de terbeschikkinggestelde, zijn raadsvrouw voornoemd en de advocaat-generaal mr. R.J. A. Segerink, en ter zitting van 7 september en 30 november 2023 de terbeschikkinggestelde, zijn raadsvrouw voornoemd en de
advocaat-generaal, mr. L.H.J. Vijlbrief-Smit.
Ter zitting van 12 januari 2023 heeft het hof als deskundige gehoord [deskundige 1] en [deskundige 2] , respectievelijk de eerste en tweede toezichthouder van de terbeschikkinggestelde, beiden reclasseringswerker bij Reclassering Nederland, ter zitting van 7 september 2023 als deskundige, [deskundige 1] voornoemd en ter zitting van 30 november 2023 als deskundige de (nieuwe) tweede toezichthouder van de terbeschikkinggestelde, [reclasseringswerker] , reclasseringswerker bij Reclassering Nederland.
Overwegingen
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De terbeschikkinggestelde heeft verzocht om de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten. Daartoe is aangevoerd dat het hof in de beslissing van 21 september 2023 heeft overwogen, dat bij gelijkblijvend gedrag en omstandigheden, de terbeschikkingstelling voortgezet zou kunnen worden in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden. Er moest echter nog duidelijkheid komen over een kliniek. Die duidelijkheid is er nu, gezien het rapport van de reclassering d.d. 7 november 2023, waaruit volgt dat de terbeschikkinggestelde geaccepteerd is in de Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) [plaats] . De terbeschikkinggestelde functioneert nu goed in de P.I., hij is tot rust gekomen, en hij is gemotiveerd om aan de slag te gaan. Ter terechtzitting van 30 november 2023 heeft de reclasseringsmedewerker laten weten dat de terbeschikkinggestelde geplaatst kan worden per 14 of 15 december 2023, zodat er geen overbruggingsplek nodig is.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De advocaat-generaal heeft zich op het standpunt gesteld dat de terbeschikkinggestelde nog een allerlaatste kans kan krijgen binnen de terbeschikkingstelling met voorwaarden. Hoewel de externe deskundigen [psychiater] en [psycholoog] twijfels hebben geuit, heeft de reclassering aangegeven dat voortzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden haalbaar zou kunnen zijn. Bij de FPK [plaats] kan diagnostiek en traumabehandeling plaatsvinden en de terbeschikkinggestelde kan er over twee weken terecht.
Het oordeel van het hof
Het hof vernietigt de beslissing van de rechtbank, omdat het mogelijkheden ziet tot voorzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden onder na te melden voorwaarden. Het hof zal daarom in zoverre opnieuw rechtdoen.
De reclassering is in haar advies van 25 juli 2023 teruggekomen op haar eerdere advies om de terbeschikkingstelling met voorwaarden om te zetten naar een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege. Dit advies is ter zitting van 7 september 2023 besproken. Vervolgens heeft het hof in zijn tussenbeslissing van 21 september 2023, gelet op de problematiek van de terbeschikkinggestelde en de (aanvullende) rapportages en de triple rapportage van psychiater [psychiater] , klinisch psycholoog [psycholoog] en forensisch milieuonderzoeker [forensisch milieuonderzoeker] , vooralsnog overwogen dat bij gelijkblijvend gedrag en gelijkblijvende omstandigheden van de terbeschikkinggestelde, de terbeschikkingstelling voortgezet zou kunnen worden in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden.
Het hof wilde duidelijkheid over de vraag in welke kliniek en op welke termijn de terbeschikkinggestelde kan worden geplaatst om in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden een klinische behandeling te starten teneinde te bewerkstelligen dat de terbeschikkinggestelde aansluitend aan het huidige verblijf in detentie wordt behandeld. Het hof heeft daarom in de tussenbeslissing verzocht om nadere rapportage van de reclassering met betrekking tot de vraag op welke concrete datum opname in een kliniek, al dan niet als overbruggingsplaatsing, in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden kan worden gerealiseerd.
Naar aanleiding van deze tussenbeslissing van het hof heeft de reclassering op
7 november 2023 aanvullend gerapporteerd. Ter zitting van 30 november 2023 heeft de reclasseringswerker een en ander toegelicht. Daarnaast hebben de externe deskundigen [psychiater] en [psycholoog] op 6 respectievelijk 12 oktober 2023 aanvullend gerapporteerd in het hoger beroep tegen het vonnis van de rechtbank waarbij de terbeschikkingstelling met voorwaarden is opgelegd.
Deskundige [psychiater] heeft aangegeven enige voorkeur te hebben voor een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege. De deskundige heeft, gelet op het verloop van eerdere behandelingen en de bevindingen bij het uitvoeren van het vervolgonderzoek, sterke twijfels of behandeling in het kader van terbeschikkingstelling met voorwaarden tot een positief resultaat kan leiden. De deskundige acht de kans groot dat de terbeschikkinggestelde niet in staat is zich aan de hem op te leggen voorwaarden te houden. Mocht alsnog besloten worden om een terbeschikkingstelling met voorwaarden op te leggen, dan oppert de deskundige de mogelijkheid van een proefbehandeling in een forensisch psychiatrisch kliniek. De terbeschikkinggestelde kan dan laten zien gemotiveerd te zijn voor een klinische opname en open te staan voor een inhoudelijke behandeling.
Ook deskundige [psycholoog] heeft aangegeven sterk te twijfelen of een terbeschikkingstelling met voorwaarden toereikend is. De deskundige beschrijft dat de terbeschikkinggestelde een intensieve behandeling nodig heeft, maar de daarbij behorende spanningen moeilijk zal kunnen hanteren. Indien het lukt om in een klinische setting stappen vooruit te zetten, zal de terbeschikkinggestelde ook in de resocialisatiefase intensieve begeleiding behoeven. De deskundige omschrijft daarnaast de risico’s van een overbruggingsplaatsing, omdat het aangaan van een behandelrelatie zeer ingewikkeld zal zijn en de terbeschikkinggestelde niet in staat moet worden geacht dit kort achter elkaar in twee klinische instellingen te realiseren. Tot slot noemt de deskundige de tussenoplossing om de terbeschikkinggestelde een proefbehandeling te laten ondergaan bij de FPK [plaats] .
De reclassering heeft in de aanvullende informatie van 7 november 2023 aangegeven dat de terbeschikkinggestelde inmiddels is aangenomen bij de FPK [plaats] . Ter terechtzitting heeft de reclasseringswerker aangegeven dat de terbeschikkinggestelde 14 of 15 december 2023 in de FPK [plaats] geplaatst kan worden, maar dat er nog wel een gevangenisstraf open zou staan van in totaal honderdtwintig dagen. Als de terbeschikkinggestelde deze gevangenisstraf eerst moet uitzitten, zal er alsnog naar een overbruggingsplek moeten worden gezocht. Als dit niet het geval is, kan de terbeschikkinggestelde 14 of 15 december naar de FPK [plaats] .
Op grond van deze adviezen acht het hof onder aanpassing van de voorwaarden, met name de klinische behandeling in de FPK [plaats] , het kader van de terbeschikkingstelling met voorwaarden toereikend om het recidiverisico voldoende te beperken. Daarbij weegt voor het hof mee dat de terbeschikkinggestelde direct en aansluitend na deze beslissing daar geplaatst kan worden. Het hof geeft de terbeschikkinggestelde hiermee een laatste kans om de behandeling en de resocialisatie te laten plaatsvinden in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden door de daaraan verbonden voorwaarden na te leven. De terbeschikkinggestelde heeft ter zitting met deze (gewijzigde) voorwaarden ingestemd en verklaard zich daaraan te zullen houden.
Het hof zal gelet op de adviezen, en met name de plaatsing in de FPK [plaats] , de gestelde voorwaarden wijzigen als na te melden. Daarnaast volgt het hof zijn beslissing van 15 december 2022, ECLI:NL:GHARL:2022:10739, in die zin dat de voorwaarde van een klinische time-outopname wordt geschrapt en wordt vervangen door een mogelijkheid tot time-out-plaatsing in de forensisch klinische zorg op vrijwillige basis. Voor een onvrijwillige time-out-plaatsing biedt artikel 6:6:10a van het Wetboek van Strafvordering grondslag.
Tot slot acht het hof het ongewenst dat deze nieuwe behandelpoging zou worden gefrustreerd door de tenuitvoerlegging van een eventueel nog openstaande gevangenisstraf in de zaak met parketnummer 03-086590-19. Daarbij wijst het hof erop dat de terbeschikkinggestelde al sinds 31 augustus 2022 tot aan deze beslissing in een penitentiaire inrichting verblijft.
BESLISSING
Het hof:
Vernietigtde beslissing van de rechtbank Limburg, zittingsplaats Maastricht, van
10 oktober 2022 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde
[terbeschikkinggestelde].
[terbeschikkinggestelde].
Wijst afde vordering van de officier van justitie van 30 augustus 2022 tot het alsnog geven van een bevel tot verpleging van overheidswege.
Wijzigtde voorwaarden die zijn gesteld bij het vonnis van de rechtbank Limburg, zittingsplaats Maastricht, van 22 juni 2022, zodat deze als volgt komen te luiden:
De terbeschikkinggestelde maakt zich niet schuldig aan een strafbaar feit.
De terbeschikkinggestelde werkt mee aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere in:
- De terbeschikkinggestelde meldt zich op afspraken bij de reclassering. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;
- De terbeschikkinggestelde laat een of meer vingerafdrukken nemen en laat een geldig identiteitsbewijs zien. Dit is nodig om de identiteit van de terbeschikkinggestelde vast te stellen;
- De terbeschikkinggestelde houdt zich aan de aanwijzingen van de reclassering. De reclassering kan aanwijzingen geven die nodig zijn voor de uitvoering van het toezicht of om de terbeschikkinggestelde te helpen bij het naleven van de voorwaarden;
- De terbeschikkinggestelde helpt de reclassering aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is. Deze foto is nodig voor opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
- De terbeschikkinggestelde werkt mee aan huisbezoeken;
- De terbeschikkinggestelde geeft de reclassering inzicht in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
- De terbeschikkinggestelde vestigt zich niet op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;
- De terbeschikkinggestelde werkt mee aan het uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met veroordeelde, als dat van belang is voor het toezicht;
3. De terbeschikkinggestelde gaat niet naar het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden, zonder toestemming van de reclassering;
4. De terbeschikkinggestelde laat zich opnemen in de FPK [plaats] of een soortgelijke instelling voor klinische behandeling, ook als dit overbruggingszorg inhoudt, te bepalen door de justitiële instantie die verantwoordelijk is voor plaatsing. De opname duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. De terbeschikkinggestelde zal zich houden aan de daar geldende huis- en leefregels c.q. voorwaarden die daar aan hem gesteld worden, stelt zich hierin begeleidbaar op en conformeert zich aan de geboden behandeling, ook als deze inhoudt inname van voorgeschreven medicatie. De opname start aansluitend aan de detentie;
5. De terbeschikkinggestelde conformeert zich aan een ambulante (vervolg)behandeling bij een forensische polikliniek of een soortgelijke instelling, na het afronden van klinische opname, ook als dit inhoudt inname van voorgeschreven medicatie. De behandeling start aansluitend aan de klinische opname;
6. De terbeschikkinggestelde verblijft, indien door de reclassering noodzakelijk geacht, in een instelling voor beschermd wonen of maatschappelijke opvang, te bepalen door de reclassering. Het verblijf start aansluitend aan de klinische opname en het verblijf duurt zolang de reclassering dat nodig vindt. De terbeschikkinggestelde houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat de instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;
7. Als de reclassering dat nodig vindt en de terbeschikkinggestelde daarmee instemt, kan de terbeschikkinggestelde voor een time-out worden opgenomen in een nader te bepalen instelling (afhankelijk van de ernst een Forensisch Psychiatrische Afdeling (FPA), een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) of een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC)). Deze time-out duurt totdat de reclassering of de terbeschikkinggestelde deze beëindigt, maar maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging met nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar.
8. De terbeschikkinggestelde zorgt ervoor dat hij altijd bereikbaar is voor zijn begeleiders en behandelaren.
Aldus gedaan door
mr. A.B.A.P.M. Ficq, voorzitter,
mr. W.A. Holland en mr. E.A.K.G. Ruys, raadsheren,
en drs. C.J.J.C.M. van Gestel en dr. K.J. de Wijs-Heijlaerts, raden,
in tegenwoordigheid van mr. M.A. Valé, griffier,
en op 14 december 2023 in het openbaar uitgesproken.
De raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.