Uitspraak
GERECHTSHOF ARNHEM-LEEUWARDEN
zaak 200.267.282van
1.de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheidWaste Products B.V.,gevestigd te Goor,
DBICS Holding B.V.,
gevestigd te Joure,
Login B.V.,
zaak 200.269.189van
1.de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheidWaste Products B.V.,gevestigd te Goor,
DBICS Holding B.V.,
gevestigd te Joure,
1.Het verdere verloop van de procedure bij het gerechtshof
2.De vaststaande feiten
3.Het geschil en de beslissing bij de rechtbank
4.De motivering van de beslissing in hoger beroep
Op de zitting in hoger beroep hebben partijen verklaard dat de bij de rechtbank overgelegde producties in conventie ook kunnen worden geacht te zijn ingebracht in de procedure in reconventie. Het hof zal daarvan uitgaan.
Haviltex-criterium. Beoordeeld moet worden welke zin partijen in de gegeven omstandigheden over en weer redelijkerwijs aan elkaars verklaringen en gedragingen mochten toekennen en wat zij in dat verband redelijkerwijs van elkaar mochten verwachten. Daarbij zijn alle omstandigheden van het geval van belang, in hun onderlinge samenhang bezien.
up to datezouden worden gehouden door iedere gebeurtenis meteen (real time) door te geven. Uit de stukken [2] blijkt dat voor de werking van deze nieuwe controller vereist is dat deze kan communiceren met de eigenaar/exploitant (DBICS) van het CMS (een intelligent Container Management Systeem) en uiteindelijk de gebruiker/afnemer (bijvoorbeeld een gemeente) van het CMS. Login diende daarom de controller te voorzien van ‘middelware’, dat wil zeggen van systeemsoftware die de informatie-uitwisseling regelt tussen de SRTC en de uiteindelijke gebruiker/afnemer. Afgesproken werd dat softwareontwikkelaar Innovadis B.V. (hierna: Innovadis) zou worden ingeschakeld om de SRTC te laten integreren met een nieuw te ontwikkelen CMS (een optimalisatiemodule ICBIS-CMS). De ontwikkeling die partijen voor ogen stond, zag derhalve enerzijds op de ontwikkeling aan de zijde van Login van een toegangscontroller met real time communicatie eigenschappen (met de onderdelen: toegangscontroller (real time), middleware en configurator) en anderzijds op de ontwikkeling van het CMS aan de zijde van Innovadis.
“hofleverancier en servicedienstverlener van BWaste voor wat betreft de controllers zonder real-time functionaliteiten met toebehoren[onderstreping hof]
”. [3] In het samenwerkingsvoorstel van [geïntimeerde2] aan DBICS van 20 juli 2016 omschrijft hij de werkzaamheden die Login op dat moment (voor BWaste) verrichtte als volgt:
“De productlijn bestaat uit de volgende onderdelen:
real time controllerdoor hen aangeduid als de “Smartbox RT”. Zijn betoog wordt ondersteund door e-mailberichten in januari, maart en mei 2017 waaruit blijkt dat [geïntimeerde2] hierover inderdaad intensief in contact was met BWaste en op 14 juli 2017 nog een factuur zond aan BWaste voor een aanbetaling van 100 stuks nulserie Smartbox RT ten bedrage van € 17.500 (100 stuks x 50% van € 350). Terwijl deze onderhandelingen liepen is Login in 2016 ook met DBICS in contact gekomen. Op 20 juli 2016 doet Login haar het volgende voorstel:
. De nieuwe productlijnen zoals de nieuwe controller en dieptemeter V2 zullen via deze venture in de markt gezet kunnen worden. Ook kunnen bestaande producten via de venture worden verhandeld. Klanten zijn bijvoorbeeld DBI maar kan ook Bwaste zijn. Bestaande producten zullen in 2016 via LOGIN worden geleverd aan Bwaste maar worden geleidelijk uitgefaseerd bij het beschikbaar komen van de nieuwe productlijnen. Bij het beschikbaar komen van de nieuwe productlijnen zijn de oudere versies immers niet zo interessant meer (…). In ruil voor de exclusieve distributie zal de joined venture een bijdrage in de ontwerpkosten moeten financieren en voorraden gaan aanhouden.”
exclusiviteit over aanverwante producten?
offerte voor levering icbis online/offline irdc terminal) van 27 juli 2017 blijkt dat door Login “de ontwikkeling & levering van een IRDC controller” wordt geoffreerd. In de overeenkomst zet Login uiteen aan welke eigenschappen de te ontwikkelen controller zal voldoen. Daarbij wordt toegelicht welke onderdelen zullen worden “ontworpen” en er wordt een stappenplan voor de realisatie van de proefmodellen (“100 stuks nulserie”) beschreven. Uit de beschrijving van die onderdelen (hardware, firmware, behuizing en middelware) blijkt dat de offerte is gericht op de ontwikkeling, productie en levering van de SRTC en niet op de aanverwante producten. Dat was ook niet nodig want deze (bestaande) producten konden worden gecombineerd met de SRTC. Met de zinsnede onder de titel “Exclusiviteit” dat “het product” exclusief voor de opdrachtgever wordt geproduceerd, wordt in deze offerte derhalve enkel de Smart Real Time Controller aangeduid, inclusief de daarbij te ontwikkelen spuitgietmal.
“alle leveringen aan Bwaste gaan via WP. De prijs zal door Waste Products B.V. worden bepaald”onder de titel “Overeenkomst leveringen aan de firma Bwaste” kan – anders dan WP c.s. betoogt – niet worden afgeleid dat Login zich in deze offerte verplichtte, ook de reeds bestaande niet real time controllers en de (bestaande) aanverwante producten per direct alleen nog via WP aan Bwaste te verkopen. De overeenkomst richt zich immers uitsluitend op de SRTC. Ook het samenwerkingsvoorstel biedt daarvoor geen aanknoping: onder “voorgestelde oplossing” wordt juist uitdrukkelijk een onderscheid gemaakt tussen de verkoop van
“new products”(levering door Login aan WP en doorlevering aan DBI en Bwaste) en de verkoop van
“older products”(levering door Login rechtstreeks aan Bwaste). Doel is daarbij:
“overgang van Bwaste naar DBI”en omvat dat kennelijk ook de overgang van bestaande producten. Nu [geïntimeerde2] daarenboven ter zitting in hoger beroep onweersproken heeft verklaard dat op termijn de aanverwante producten wellicht wel via WP zouden zijn verkocht en geleverd, namelijk wanneer de SRTC’s de bestaande niet real time werkende controllers zouden gaan vervangen, concludeert het hof dat partijen kennelijk de bedoeling hadden om exclusiviteit af te spreken over de (gehele) productielijn, inhoudend de SRTC met toebehoren. Daartegenover staat dat de bestaande productielijn, inhoudend de niet real time controllers met toebehoren, nog rechtstreeks door Login zouden worden verkocht en geleverd, waarbij de verwachting was dat op termijn de niet real time controllers niet meer verkocht zouden worden en alle nieuwe controllers en vervolgens ook alle aanverwante producten door WP verkocht en geleverd zouden worden. Grief V faalt.
uitzondering proefserie 50 stuks
“er is momenteel een prijs afgegeven door Login BV [aan Bwaste] van 350,- per stuk voor de proefserie via Login” die zal worden
“gerespecteerd”en zal worden belast aan Login door WP, dat partijen niet meer hebben bedoeld dan om een beperkte uitzondering te formuleren op de exclusieve levering van de nieuwe controller, kennelijk vanwege de omstandigheid dat Login aan Bwaste al had toegezegd om een proefserie SRTC-controller rechtstreeks aan Bwaste te leveren voor € 350,- per stuk, zoals onder meer blijkt uit de factuur van 14 juli 2017.
De periode tot de opheffing van het beslag op 22 december 2017
Was voortzetting door Login van de verkoop en levering van bestaande controllers met toebehoren aan BWaste toegestaan?
Was de ontwikkeling, productie en levering door Login van een controller met real time eigenschappen voor BWaste toegestaan?
“Login is van plan om de leveringen van materialen aan Bwaste te continueren en ook om een controller voor hun te ontwerpen maar dient een duidelijke uitspraak van geen bezwaar van DBI/Waste Products te hebben om dit te doen zonder onverhoopte juridische gevolgen”.Zoals hiervoor geoordeeld viel de ontwikkeling, productie en levering door Login van een controller met real time eigenschappen onder de exclusiviteitsafspraak en zou dit nieuwe product uitsluitend via WP aan BWaste geleverd worden.
“Wij hebben afgelopen week een aantal malen contact gehad over de hernieuwde samenwerking in de komende jaren. Om misverstanden te voorkomen heb ik de volgende punten opgeschreven:(a) Bwaste wil de ontwikkelingskosten van een nieuwe Bwaste controller financieren
Overeenkomst tot exclusieve afname en distributie van producten”waarbij Login en BWaste overeenkomen dat Login aan BWaste exclusief zal leveren:
“SmartBox 07, 12 en RT, Motorslot, Zonnepaneel systeem met lader”en daarnaast
“reparatiediensten, magneet sloten, batterijproducten, speciale producten, ontwerpbijstellingen of service diensten zoals gebruikelijk op exclusieve basis afgenomen.(…).”Verder staat vermeld:
“(6) Afnemer DBI wordt in staat gesteld controllers te verwerven bij Bwaste, in een voor haar geschikte uitvoering, tegen een marge van 20%. Leveringen aan DBI worden uitgevoerd door Bwaste.”
“Hallo Mensen,
decontroller aan DBI leidt het hof ook af dat ondanks het verschil in benaming het bij de Smartbox RT en de ICBIS controller telkens om hetzelfde product gaat. Naar het oordeel van het hof heeft WP c.s. met de hiervoor vermelde stukken voldoende onderbouwd dat Login in weerwil van de in juli 2017 met haar gemaakte exclusiviteitsafspraak vanaf september 2017 doende was om een SRTC ten behoeve van BWaste te ontwikkelen en te produceren. Daarmee schoot zij tekort in de nakoming van de overeenkomst met WP. Voor zover in de grieven VI en VII over het andersluidende oordeel van de rechtbank wordt geklaagd, slagen deze grieven.
Was Login te laat met de levering van de controller met real time eigenschappen aan WP?
“en de eerste leveringen zijn gepland voor levering in Augustus 2017”)blijkt dat het om een planning gaat en niet om een vervaldatum. Daarbij heeft Login toegelicht dat de ontwikkeling van de SRTC en oplevering afhankelijk was van een derde partij Innovadis die verantwoordelijk was voor de software. De door Login te ontwikkelen hardware, firmware en middelware diende met de software van Innovadis te worden afgestemd en op onderdelen, zoals de behuizing, was ook goedkeuring vereist van WP als opdrachtgever. WP c.s. heeft deze feiten en stellingen niet, dan wel onvoldoende bestreden. Uit de overeenkomst volgt derhalve dat deze in de eerste plaats was gericht op het in gezamenlijk overleg ontwikkelen van een proef-SRTC die vervolgens zou worden gecommercialiseerd en in de markt gezet. De in de overeenkomst opgenomen verplichting van Login om een proef-SRTC te ontwikkelen, kwalificeert daarom als een inspanningsverbintenis.
“Zoals verwacht zitten er in de eerste versie van de controller nog een aantal bugs,”met een opsomming van de punten waaraan gewerkt moet worden, duidt daar niet op. Bij gebreke van een voldoende onderbouwing dat Login in september 2017 ten achter bleef bij hetgeen van haar met betrekking tot de levering op grond van de overeenkomst kon worden verlangd, hebben de brieven van 2/4 oktober 2017 geen effect gesorteerd en is Login door deze brieven niet in verzuim geraakt. Grief II faalt.
Was de beslaglegging in november 2017 onrechtmatig?
De periode na de opheffing van het beslag op 22 december 2017
Was Login bevoegd de overeenkomst partieel te ontbinden?
“Overeenkomst leveringen aan de firma Bwaste”waarin staat dat alle leveringen aan BWaste via WP zullen lopen (zie onder 4.9
). Daarmee beoogde zij de exclusiviteitsafspraak van partijen ongedaan te maken. In de brief voert Login als grond aan dat WP haar verbiedt om bestaande controllers aan BWaste te leveren en om de controllers uit de proefserie rechtstreeks aan Bwaste te leveren, als ook dat WP vijf facturen onbetaald zou laten.
“Uiteindelijk is er in februari een voorstel gekomen, waarin ik ICBIS moest leveren en ik gedurende drie jaar geen real time controller mocht ontwikkelen. Dat heb ik afgewezen. In maart of april (2018) deed ik nogmaals een voorstel, maar DBICS was niet geïnteresseerd in het aanbod om haar geld terug zou krijgen. Uiteindelijk was het voorstel dat we controllers zouden leveren. Dat vond ik geen slecht voorstel, want de onderhandelingen met BWaste verliepen inmiddels moeizaam. Ik dacht: ‘Dan ontbinden we de samenwerking en krijgen we een klant-leverancierverhouding.’ Ik meende een schikking met DBICS overeengekomen te zijn. Vanaf dat moment kreeg Innovadis ook de ruimte om het product af te maken. We hadden uiteindelijk, in juli 2018, een goed werkend product. Er zijn ook producten geleverd aan DBICS.”Dat Innovadis van WP c.s. geen toestemming kreeg om bij te dragen aan de ontwikkeling van het product, is op zitting door WP c.s. betwist – net als het punt dat Login aan WP c.s. het bedrag van de investering zou hebben aangeboden – en overigens niet door Login onderbouwd. Als dat het geval was geweest, had het op de weg van Login gelegen om WP c.s. daarvoor in gebreke te stellen, hetgeen zij heeft nagelaten. Het moet voor Login duidelijk zijn geweest dat WP nog altijd belang zag in de ontwikkeling van een SRTC en vast hield aan nakoming van de overeenkomst. Pas nadat Login is gefailleerd, heeft zij bij de curator een omzettingsverklaring ingediend tot vervangende schadevergoeding van de niet geleverde 100 SRTC’s.
“We gaan vol gas door!”en op bericht een medewerker van BWaste:
“Ik ben momenteel bezig een plan van aanpak te maken om de Smartbox 2018 van de grond te krijgen (…) Zo liggen er hier nu twee versie, eentje met rood/groene leds onder het display en eentje zonder.”
Was het laten herleven van de beslagen en aanzeggen van het verbod op directe levering aan Bwaste door WP c.s. in augustus 2018 onrechtmatig?
toolverloor en haar marktpositie werd aangetast. [geïntimeerde2] is daarom aansprakelijk voor de daaruit voortvloeiende schade van WP. Nu het aannemelijk is dat WP schade heeft geleden, zal het hof [geïntimeerde2] veroordelen tot vergoeding van de door WP geleden schade als gevolg van het onrechtmatig handelen van [geïntimeerde2] , met verwijzing naar de schadestaatprocedure.
geschil in reconventie
5.De slotsom
€ 741,00
in conventieom [geïntimeerde2] te veroordelen tot vergoeding van de door WP geleden schade als gevolg van het onrechtmatig handelen van [geïntimeerde2] , met verwijzing naar de schadestaatprocedure, vermeerderd met wettelijke rente, wordt toegewezen.
- explootkosten € 86,78
€ 8,00
€ 741,00
in reconventieworden afgewezen, met veroordeling van [geïntimeerde2] in de proceskosten.