ECLI:NL:GHARL:2022:3762

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden

Datum uitspraak
4 mei 2022
Publicatiedatum
12 mei 2022
Zaaknummer
P21/358-H
Instantie
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Herstelbeslissing terbeschikkingstelling met voorwaarden en wijziging van voorwaarden in het kader van forensische zorg

In deze zaak heeft het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden op 4 mei 2022 een herstelbeslissing genomen met betrekking tot de terbeschikkingstelling van een terbeschikkinggestelde. De terbeschikkinggestelde had de voorwaarden van zijn terbeschikkingstelling overtreden, maar het hof heeft geconstateerd dat er mogelijkheden zijn om de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten. De oorspronkelijke beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 20 september 2021, die de vordering tot verpleging van overheidswege had afgewezen, werd bevestigd met aanvulling van gronden. Het hof heeft vastgesteld dat de terbeschikkinggestelde kan worden geplaatst in een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) en dat er een indicatiestelling voor forensische zorg is afgegeven. De voorwaarden van de terbeschikkingstelling zijn gewijzigd, waarbij een algeheel verbod op het gebruik van verdovende middelen is ingesteld, met uitzondering van situaties waarin dit past binnen de behandeling. Het hof heeft de reclassering de verantwoordelijkheid gegeven om toezicht te houden op de naleving van deze voorwaarden en om de terbeschikkinggestelde te ondersteunen in zijn behandeling en resocialisatie. De beslissing is openbaar uitgesproken op 4 mei 2022 en de herstelbeslissing is op 12 mei 2022 vastgesteld.

Uitspraak

TBS P21/358
Beslissing d.d. 4 mei 2022
Herstelbeslissing
Het hof heeft geconstateerd dat in de beslissing abusievelijk wordt verwezen naar het verkeerde vonnis. Het hof heeft het volgende overwogen: “Het hof zal daarom de voorwaarden zoals deze zijn geformuleerd in het vonnis van het de rechtbank Limburg, zittingsplaats Maastricht, van 21 januari 2020 wijzigen, zodat deze komen te luiden als na te melden”. Echter, het betreft het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 16 maart 2021. Het hof zal dit kennelijke verzuim herstellen door in deze herstelbeslissing alsnog voor de voorwaarden te verwijzen naar het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 16 maart 2021.
Deze herstelbeslissing laat de oorspronkelijke beslissing verder volledig in stand en vormt een onverbrekelijk geheel met de oorspronkelijke beslissing.
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van de officier van justitie in de zaak tegen
[terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedag] 1982,
verblijvende in [penitentiaire inrichting] ,
verder te noemen de terbeschikkinggestelde.
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 20 september 2021. Deze beslissing houdt in de afwijzing van de vordering dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd.
Het hof heeft gelet op de stukken genoemd in de tussenbeslissing van 27 januari 2022 en daarnaast op:
- het proces-verbaal van het onderzoek ter zitting op 13 januari 2022;
- de tussenbeslissing van het hof van 27 januari 2022;
- de aanvullende informatie van Geestelijke Gezondheidszorg Inforsa
(hierna: reclassering)van 12 april 2022.
Het hof heeft ter zitting van 21 april 2022 gehoord de advocaat-generaal mr. V. Smink en de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman mr. P.K. de Blieck-Willemsen, advocaat te Vaassen.
Het hof heeft ter zitting tevens als deskundigen gehoord:
- [reclasseringswerker 1] , reclasseringswerker, en
- [reclasseringswerker 2] , reclasseringswerker, beiden verbonden aan GGZ Reclassering Inforsa.

Procedure:

Het hof heeft in zijn tussenbeslissing van 27 januari 2022overwogen:
“Voor de vorming van zijn eindoordeel acht het hof het gewenst dat door de reclassering - in overleg met de werkeenheid Indicatiestelling Forensische Zorg (IFZ) van het NIFP - een onderzoek wordt verricht naar de mogelijkheden van plaatsing van de terbeschikkinggestelde in een FPA/FPK (klinische opname) geschikt voor behandeling van
een dubbeldiagnose (middelengebruik en psychopathologie) en een volledig middelenverbod binnen het huidige voorwaardelijke kader. De klinische opname dient er in dat verband onder meer toe de effecten van het middelenverbod op de terbeschikkinggestelde te bezien en hem waar nodig te ondersteunen en/of behandelen.
Indien daartoe mogelijkheden worden gezien is het gewenst dat de reclassering tevens zorgdraagt voor het afgeven van een indicatiestelling en voor de intake bij de desbetreffende kliniek.”

Overwegingen

Het standpunt van de reclassering
De reclassering heeft het advies tot omzetting van de terbeschikkingstelling met voorwaarden in een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege gehandhaafd. De terbeschikkinggestelde blijft onbetrouwbaar met betrekking tot het middelengebruik. Hij geeft geen openheid van zaken over zijn contacten. Er is geen goede basis voor een samenwerking tussen de terbeschikkinggestelde en de reclassering.
De deskundigen hebben ter zitting verklaard dat op 28 maart 2022 een indicatiestelling voor forensische zorg is afgegeven. Het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie, werkeenheid Indicatiestelling Forensische Zorg
(hierna NIFP/IFZ), is nog in contact met forensisch psychiatrische kliniek
(hierna: FPK)[kliniek] over de termijn waarop de terbeschikkinggestelde in het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden kan worden geplaatst bij FPK [kliniek] . Hij zal dan in de tussentijd tijdelijk bij de Forensisch Psychiatrische Afdeling (
hierna: FPA) van [kliniek] worden geplaatst.
Volgens de deskundigen is een algeheel middelenverbod van groot belang indien de terbeschikkingstelling met voorwaarden niet wordt omgezet in een terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege. Het gebruik van amfetamine kan voor de terbeschikkinggestelde drempelverlagend werken om andere middelen te gaan gebruiken. Het gebruik van amfetamine en het daaruit voortkomende gebruik van andere middelen verhoogt de kans op recidive. De thans geldende voorwaarde, namelijk dat de terbeschikkinggestelde zich zo veel mogelijk onthoudt van het gebruik van harddrugs, is voor de reclassering niet handhaafbaar.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde
De raadsman heeft verzocht de beslissing van de rechtbank te bevestigen. De terbeschikkinggestelde is kort na het aanpassen van de voorwaarden opgepakt en heeft derhalve niet de kans gekregen om te laten zien dat hij zich aan de voorwaarden kan houden. De terbeschikkinggestelde verdient een tweede kans. Hij kan op korte termijn tijdelijk geplaatst worden bij FPA [kliniek] en vanuit daar bij FPK [kliniek] worden geplaatst.
Het standpunt van het openbaar ministerie
De advocaat-generaal heeft geconcludeerd tot vernietiging van de beslissing van de rechtbank en gevorderd dat alsnog verpleging van overheidswege zal worden gelast. Er is sprake van meerdere stoornissen en het recidiverisico is hoog. De terbeschikkinggestelde heeft de voorwaarden van de terbeschikkingstelling met voorwaarden overtreden en heeft geen openheid van zaken gegeven.
Het oordeel van het hof
Bevestiging met aanvulling van gronden
Het hof is van oordeel dat de rechtbank op juiste gronden heeft geoordeeld en op juiste wijze heeft beslist tot afwijzing van de vordering dat de terbeschikkinggestelde alsnog van overheidswege zal worden verpleegd. Daarom zal de beslissing, waarvan beroep met overneming van die gronden worden bevestigd.
De terbeschikkinggestelde heeft weliswaar de voorwaarden overtreden, maar bij de behandeling ter terechtzitting is gebleken dat er mogelijkheden zijn om de terbeschikkingstelling met voorwaarden voort te zetten met een verblijf en behandeling in een FPK. Het hof acht dat gelet op de aard en de ernst van de problematiek van de terbeschikkinggestelde ook verantwoord. Er is inmiddels een indicatiestelling voor forensische zorg in de FPK [kliniek] afgegeven en de terbeschikkinggestelde kan ter overbrugging tijdelijk in de FPA [kliniek] verblijven. De verwachting is dat de plaatsing vanuit de FPA [kliniek] naar de FPK [kliniek] niet al te lang hoeft te duren.
Het hof deelt de opvatting van de reclassering dat de voorwaarde dat de terbeschikkinggestelde zich zo veel mogelijk onthoudt van het gebruik van harddrugs voor haar niet is te handhaven en acht ter bevordering van een succesvolle behandeling van de terbeschikkinggestelde en de beperking van het recidiverisico een algeheel verbod tot het gebruik van verdovende middelen op zijn plaats met bepaling dat de reclassering daarop een uitzondering mag maken, indien dat past binnen de behandeling, de resocialisatie en het toezicht. Het hof zal daarom de voorwaarden zoals deze zijn geformuleerd in het vonnis van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 16 maart 2021 wijzigen, zodat deze komen te luiden als na te melden.

Beslissing

Het hof:
Bevestigt met aanvulling van grondenzoals hiervoor is overwogen de beslissing van de rechtbank Midden-Nederland, zittingsplaats Utrecht, van 20 september 2021 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde
[terbeschikkinggestelde].
Wijzigtde aan de terbeschikkingstelling verbonden voorwaarden in die zin dat deze komen te luiden dat de terbeschikkinggestelde (gewijzigde onderdelen cursief weergegeven):
1. zich niet schuldig maakt aan een strafbaar feit;
2. meewerkt aan het reclasseringstoezicht. Deze medewerking houdt onder andere in
dat de terbeschikkinggestelde;
a. zich meldt op afspraken bij de reclassering of op een andere
door de reclassering bepaalde locatie. De reclassering bepaalt hoe vaak dat nodig is;
b. één of meer vingerafdrukken laat nemen en een geldig identiteitsbewijs laat zien;
c. zich houdt aan de aanwijzingen van de reclassering;
d. de reclassering helpt aan een actuele foto waarop zijn gezicht herkenbaar is, ten behoeve van opsporing bij ongeoorloofde afwezigheid;
e. meewerkt aan huisbezoeken;
f. de reclassering inzicht geeft in de voortgang van begeleiding en/of behandeling door andere instellingen of hulpverleners;
g. zich niet vestigt op een ander adres zonder toestemming van de reclassering;
h. meewerkt aan uitwisselen van informatie met personen en instanties die contact hebben met betrokkene, als dat van belang is voor het toezicht;
i. als de reclassering dat nodig acht, meewerkt aan een time-out in een Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC), een Forensisch Psychiatrische Kliniek (FPK) of een soortgelijke instelling. Deze time-out duurt maximaal zeven weken, met de mogelijkheid van verlenging van nog eens maximaal zeven weken, tot maximaal veertien weken per jaar;
j. zich niet zonder toestemming van de reclassering en het Openbaar Ministerie begeeft buiten het Europese deel van de landsgrenzen van Nederland. De terbeschikkinggestelde overlegt hierover vooraf met de reclassering en het Openbaar Ministerie beslist;
3wordt verplicht zich op basis van de door het NIFP-IFZ afgegeven indicatiestelling te laten opnemen en behandelen in een
FPK of FPA, zulks ter beoordeling van de
reclassering, waarbij de terbeschikkinggestelde zich zal houden aan de aanwijzingen die hem in het kader van die behandeling door of namens de (geneesheer-)directeur van die instelling zullen worden gegeven, zolang de reclassering dat in overleg met die instelling nodig acht. Het innemen van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling. De opname start zodra de reclassering dit in overleg met de behandelaren wenselijk acht.
Als de reclassering een overgang naar ambulante zorg, begeleid wonen of maatschappelijke opvang gewenst vindt, werkt de terbeschikkinggestelde mee aan de indicatiestelling en plaatsing.
Indien er geen plek beschikbaar is, zal de terbeschikkinggestelde zijn
medewerking verlenen aan een verblijf in het kader van een overbruggingsvoorziening, welke door de reclassering in overleg metde DIZ van het Ministerie van Justitie en Veiligheid wordt bepaald;
4. zich laat behandelen door het Forensisch FACT van Fivoor of soortgelijke
behandeling. De behandeling start direct. De behandeling duurt zolang de
reclassering dat nodig vindt. De terbeschikkinggestelde houdt zich aan de huisregels
en de aanwijzingen die deze zorgverlener geeft voor de behandeling. Het innemen
van medicijnen kan onderdeel zijn van de behandeling;
5. meewerkt aan het vinden en behouden van passende huisvesting, ook als dat inhoudt beschermd wonen of maatschappelijke opvang, te bepalen door de reclassering. De terbeschikkinggestelde houdt zich aan de huisregels en het dagprogramma dat deze instelling in overleg met de reclassering voor hem heeft opgesteld;
6. meewerkt aan het vinden van passend werk dan wel een zinvolle dagbesteding/werk (indien nodig), waarbij rekening wordt gehouden met zijn draagkracht en draaglast;
7. openheid geeft over zijn sociale netwerk en relaties;
8. meewerkt aan budgetbeheer of bewindvoering mocht de reclassering dit nodig achten;
9. inzage geeft in zijn financiële situatie en werkt indien door de reclassering geïndiceerd mee aan een schuldsaneringstraject;
10zich onthoudt van het gebruik van
verdovende middelen en alcohol, zolang de reclassering dit nodig acht. Bij overtreding van deze voorwaarde zullen het behandelteam en de reclassering besluiten of sanctionering noodzakelijk is. De terbeschikkinggestelde werkt mee aan urine- en ademanalysecontroles indien de toezichthouder dergelijke controle geïndiceerd acht;

11. vervallen;

12. op geen enkele wijze – direct of indirect – contact zal zoeken, opnemen of hebben met [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] (reeds uitgesproken op en vastgelegd in de beslissing van 4 augustus 2021);
13. zich op welke wijze dan ook onthoudt van het aanzetten van anderen (in digitale omgeving) tot het benaderen van [slachtoffer 1] en [slachtoffer 2] (reeds uitgesproken op en vastgelegd in de beslissing van 4 augustus 2021);
14. meewerkt om tijdens de gesprekken met de reclassering en behandelen te bespreken en inzage te geven hoe hij denkt recidivegedrag te voorkomen;
15. meewerkt aan het inzage geven in zijn computers en andere digitale gegevensdragers tijdens een huisbezoek. Deze controles vinden maximaal één keer per maand plaats, in de woning van de terbeschikkinggestelde. De reclassering voert de controles uit en kan daarbij desgewenst hulp van de politie (digitale recherche) inroepen. De controle van de gegevensdragers dient gericht te zijn op het zoeken naar eventuele stalkingsgerelateerde handelingen.
Aldus gedaan door
mr. G. Mintjes als voorzitter,
mr. M.E. van Wees en mr. E.A.K.G. Ruys als raadsheren,
en drs. C.J.J.C.M. van Gestel en drs. R.J.A. van Helvoirt als raden,
in tegenwoordigheid van mr. R. Kaatman als griffier,
en op 4 mei 2022 in het openbaar uitgesproken.
De herstelbeslissing is vastgesteld en ondertekend op 12 mei 2022.
Mr. M.E. van Wees, mr. E.A.K.G. Ruys en de raden zijn buiten staat deze herstelbeslissing mede te ondertekenen.