Uitspraak
TBS P20/0354
Beslissing d.d. 15 april 2021
De kamer van het hof als bedoeld in artikel 67 van de Wet op de rechterlijke organisatie heeft te beslissen op het beroep van
[naam terbeschikkinggestelde],
geboren te [geboorteplaats] (Angola) op [geboortedag] 1991,
verblijvende in verblijvende in Centrum voor Transculturele Psychiatrie (CTP) [naam 1] te [plaats] .
Het beroep is ingesteld tegen de beslissing van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Leeuwarden, van 15 september 2020, houdende verlenging van de terbeschikkingstelling met voorwaarden met een termijn van een jaar en -impliciet- afwijzing van het verzoek tot aanhouding teneinde de psycholoog en psychiater van Trajecum op te roepen als deskundigen.
Het hof heeft gelet op de stukken, waaronder:
- het proces-verbaal van het onderzoek in eerste aanleg;
- de beslissing waarvan beroep;
- de akte van beroep van de terbeschikkinggestelde van 24 september 2020;
- het voortgangsverslag van Reclassering Nederland Advies & Toezicht van 17 december 2020;
- het proces-verbaal van de zitting van het hof van 25 februari 2021;
- een brief van de Internationale Organisatie voor Migratie (IOM) van 29 maart 2021, inhoudende de vluchtgegevens van 21 april 2021;
- de aanvullende informatie van CTP [naam 1] van 2 april 2020;
- de door de raadsman overgelegde pleitnota met bijlage.
Het hof heeft ter zitting van 25 februari 2021 gehoord de terbeschikkinggestelde, bijgestaan door zijn raadsman mr. G.J.P.M. Grijmans, advocaat te Bolsward, en de advocaat-generaal mr. E.J. Julsing-Nijenhuis, en ter zitting van 8 april 2021 de terbeschikkinggestelde, zijn raadsman en de advocaat-generaal mr. D.J. de Jong.
Tevens is op beide zittingen als deskundige gehoord P. de Jong, als maatschappelijk werker verbonden aan Forensisch Psychiatrisch Centrum (FPC) [naam 1] en adviseur forensische psychiatrie vreemdelingen.
Overwegingen:
De informatie van de deskundige De Jong ter zitting
Betrokkene heeft er voor gekozen om vrijwillig terug te keren naar Angola. De mogelijkheden daartoe zijn door ons onderzocht en inmiddels concreet uitgewerkt. De terugreis van de terbeschikkinggestelde is praktisch rond. Het ticket is geboekt. De deskundige heeft gisteren nog contact gehad met het consulaat van Angola en hem is verteld dat de benodigde laissez-passer wordt afgegeven op de dag voor vertrek, en alleen geldig is op de dag van vertrek zijnde 21 april 2021. De terbeschikkinggestelde zal die dag reizen onder de vlag van het IOM. Hij zal via Parijs naar Luanda (Angola) vliegen. Op de luchthavens zal hij worden opgevangen door een plaatselijke medewerker van het IOM, die hem begeleidt bij het overstappen; hij vliegt alleen. Wanneer de terbeschikkinggestelde is aangekomen in Angola, wordt dit teruggekoppeld door het IOM, maar om privacy-redenen niet aan de Nederlandse autoriteiten. Wel is het zo dat ook vanuit [naam 1] telefonisch contact met de terbeschikkinggestelde zal worden onderhouden en dat zal worden gevraagd of zijn reis goed zal zijn verlopen.
Het standpunt van de terbeschikkinggestelde en zijn raadsman
Voor verlenging van de terbeschikkingstelling moet er sprake zijn van een stoornis en van recidivegevaar, maar daarvan is geen sprake meer. De rechtbank heeft hier anders over gedacht en zich daarbij gebaseerd op de in het adviesrapport van de reclassering vermelde conclusies van de deskundigen ten aanzien van de diagnose en risicotaxatie. Het enkel verwijzen naar een deel uit het rapport van een psychiater en psycholoog is echter onvoldoende. Een recent psychiatrisch of psychologisch rapport ontbreekt. In feite heeft de rechtbank zich enkel gebaseerd op een reclasseringsadvies, hetgeen ontoereikend is om te kunnen concluderen dat er bij de terbeschikkinggestelde nog sprake is van een stoornis en recidivegevaar. Verdachte is uitbehandeld. Hij zit nu zonder behandeling in CTP [naam 1] te wachten op uitzetting en in de tussentijd mag hij niet naar buiten. Dit is een oneigenlijk gebruik van de terbeschikkingstelling met voorwaarden. De terbeschikkinggestelde is ten onrechte geplaatst in FPC [naam 1] , nu in de hem opgelegde voorwaarden staat dat hij moet verblijven bij de Forensisch Psychiatrisch Afdeling (FPA) [naam 2] of een soortgelijke instelling. FPC [naam 1] valt niet onder een soortgelijke instelling; het beveiligingsniveau in FPC [naam 1] is veel hoger dan dat bij FPA [naam 2] . De terbeschikkinggestelde begrijpt niet waarom hij zijn repatriëring niet kan afwachten in de vreemdelingenbewaring. De raadsman heeft verzocht de vordering van de officier van justitie af te wijzen.
Het standpunt van het openbaar ministerie
Er is wel degelijk nog steeds sprake van een persoonlijkheidsstoornis. Ook blijkt uit de (aanvullende) informatie van de reclassering dat bij een beëindiging van de terbeschikkingstelling met voorwaarden nog recidivegevaar aanwezig wordt geacht. Aan de wettelijk vereisten voor een verlenging is derhalve voldaan.
De terbeschikkinggestelde heeft aangegeven dat hij vrijwillig wil terugkeren naar Angola, het land van herkomst. De vraag is echter of hij dat ook nog wil wanneer het kader van een terbeschikkingstelling met voorwaarden er niet meer is. In dat geval kan hij alsnog besluiten dat hij niet kiest voor een vrijwillige terugkeer naar Angola. Dit dient te allen tijden te worden voorkomen.
De advocaat-generaal heeft primair geconcludeerd om de beslissing aan te houden tot het moment dat de terbeschikkinggestelde Nederland heeft verlaten. Subsidiair heeft hij geconcludeerd tot bevestiging van de beslissing van de rechtbank, met dien verstande dat de terbeschikkingstelling met voorwaarden wordt voortgezet met wijziging van de voorwaarden in die zin dat die wijziging het mogelijk maakt dat de terbeschikkinggestelde Nederland kan verlaten en naar Angola kan terugkeren.
Het oordeel van het hof
Het hof is van oordeel dat de rechtbank op goede gronden heeft geoordeeld en op juiste wijze heeft beslist tot verlenging van de maatregel en zal daarom de beslissing waarvan beroep met overneming van die gronden bevestigen, met dien verstande dat de bijzondere voorwaarden zullen worden gewijzigd om het vertrek van de terbeschikkinggestelde naar Angola te faciliteren.
Het hof acht het gewenst dat de terbeschikkinggestelde op de geplande datum onder begeleiding van het IOM kan terugkeren naar Angola. Het hof neemt in aanmerking dat in de wet voor de terbeschikkingstelling met voorwaarden niet is voorzien in een mogelijkheid voor beëindiging van de maatregel overeenkomstig de regeling als in artikel 6.6.10b en artikel 6:2:18 van het Wetboek van Strafvordering voor de terbeschikkingstelling met verpleging van overheidswege. Het hof kiest daarom binnen de regeling van de terbeschikkingstelling met voorwaarden voor aanpassing van de voorwaarden, zodat deze komen te luiden als na te melden.
Beslissing
Het hof:
Bevestigtde beslissing van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Leeuwarden, van 15 september 2020 met betrekking tot de terbeschikkinggestelde
[naam terbeschikkinggestelde].
[naam terbeschikkinggestelde].
Wijzigtde aan de terbeschikkinggestelde opgelegde voorwaarden, zoals opgenomen in het vonnis van de rechtbank Noord-Nederland, zittingsplaats Leeuwarden, van 11 september 2018, in die zin dat deze thans luiden dat de terbeschikkinggestelde:
Algemene voorwaarden:
1. zich niet schuldig zal maken aan strafbare feiten;
2. ten behoeve van het vaststellen van zijn identiteit medewerking zal verlenen aan het nemen van een of meer vingerafdrukken of een identiteitsbewijs als bedoeld in artikel 1 van de Wet op de identificatieplicht ter inzage aanbieden;
3. medewerking zal verlenen aan reclasseringstoezicht, overeenkomstig artikel 14d, tweede lid, van het Wetboek van Strafrecht;
Bijzondere voorwaarden:
4. tot de dag van zijn vertrek (op 21 april 2021) naar Luanda (Angola) zal verblijven in CTP [naam 1] te [plaats] en dat hij zich zal houden aan de aanwijzingen die hem in het kader van zijn verblijf door of namens die instelling zullen worden gegeven, en aan de daar geldende huisregels;
5. op de dag van vertrek (21 april 2021) onder begeleiding van CPT [naam 1] , de reclassering of een andere justitiële instelling naar de plaats van vertrek uit Nederland zal begeven en zal meewerken aan het afgeven van een laissez-passer door de Angolese autoriteiten en de overdracht van de begeleiding aan het IOM;
6. Nederland zal verlaten (op 21 april 2021) en onder begeleiding van het IOM naar Angola zal reizen en zich vervolgens zal houden aan het hem opgelegde inreisverbod voor Nederland.
Aldus gedaan door
mr. G. Mintjes als voorzitter,
mr. A.B.A.P.M. Ficq en mr. E.A.K.G. Ruys als raadsheren,
en drs. C.J.J.C.M. van Gestel en dr. K. de Wijs-Heijlaerts als raden,
in tegenwoordigheid van mr. J.P. Fuchs-van Dis als griffier,
en op 15 april 2021 in het openbaar uitgesproken.
mr. Ruys en de raden zijn buiten staat deze beslissing mede te ondertekenen.