ECLI:NL:GHARL:2017:3534

Uitspraak

GERECHTSHOF ARNHEM - LEEUWARDEN

locatie Leeuwarden

nummer 16/00094

uitspraakdatum: 25 april 2017

Uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer

op het hoger beroep van

de
inspecteurvan de
Belastingdienst/Kantoor Utrecht(hierna: de Inspecteur)

tegen de uitspraak van de rechtbank Noord-Nederland van 17 december 2015, nummer LEE 14/4084, ECLI:NL:RBNNE:2015:5779, in het geding tussen de Inspecteur en

[X]te
[Z](hierna: belanghebbende)

1.Ontstaan en loop van het geding

1.1.

Aan belanghebbende is over het tijdvak 1 oktober 2013 tot en met 31 oktober 2013 een naheffingsaanslag kansspelbelasting opgelegd.

1.2.

De Inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar het bezwaar ongegrond verklaard.

1.3.

Belanghebbende is tegen die uitspraak in beroep gekomen bij de rechtbank Noord-Nederland (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, en de uitspraak van de Inspecteur en de naheffingsaanslag vernietigd.

1.4.

De Inspecteur heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld.

1.5.

Partijen hebben nadere stukken ingediend.

1.6.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 maart 2017. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan deze uitspraak is gehecht.

2.Vaststaande feiten

2.1.

Belanghebbende is inwoner van Nederland en heeft in oktober 2013 via de website pokerstars.eu deelgenomen aan pokertoernooien, waarbij de pokervariant Texas Hold’em is gespeeld. Belanghebbende heeft hiermee € 8.506 gewonnen.

2.2.

Op de website pokerstars.eu staat een zogenoemde End user license agreement (ook genoemd Terms of Service; hierna: End user license agreement). Daarin is – voor zover hier van belang – het volgende vermeld:

“This end user license agreement (the “
Agreement”) should be read by you (the “
User” or “
you”) in its entirety prior to your use of PokerStars’ service or products. Please note that the Agreement constitutes a legally binding agreement between you, Rational Gaming Europe Limited (“
Rational Gaming”) and Rational Social Projects Limited (“
Rational Social”) (Rational Gaming and Rational Social together being referred to herein as “
PokerStars”, “
us” or “
we”).

Rational Gaming is a company registered in Malta (C54266), with registered address at Villa Seminia, 8, Sir Temi Zammit Avenue, Ta’Xbiex, XBX1011 Malta and licensed by the Malta Gaming Authority (CL3/795/2011) pursuant to which it operates the real money poker games (“
RM Games”) offered to you on the Internet site found at www.pokerstars.eu (the “
Site”). The terms and conditions governing your play on RM Games follow below. Rational Social operates the “play money”/“play for free” poker games (“
PM Games”) offered to you on the Site. Click here for the PM Games Terms and Conditions governing your playing on PM Games. (…)

By entering into this Agreement, you acknowledge that PokerStars is part of a group of companies. As such, where used and the context allows, the term “Group” means PokerStars together with its subsidiaries and any holding company of PokerStars and any subsidiary of such holding company and any associated company with PokerStars including, but not limited to, associated companies providing services under the trade mark “Full Tilt Poker”. In addition to the terms and conditions of this Agreement, please review our
Privacy Policy, the
Cookie Policy, the
PM Games Terms and Conditions, the
Poker Rules, the
Game Rules, the
FAQs, the
Sports Betting Rules, the
Real Money Processing and Currency Exchange terms and conditionsand the
VIP Club terms and conditionsas well as the other rules, policies and terms and conditions relating to the games and promotions available on the Site as posted on the Site from time to time, which are incorporated herein by reference, together with such other policies of which you may be notified of by us from time to time.

By clicking the “I Agree” button below as part of the software installation process and using the Software (as defined below), you consent to the terms and conditions set forth in this Agreement, the
Privacy Policy, the
Cookie Policy, the
PM Games Terms and Conditions, the
Poker Rules,the
Game Rules, the
FAQs, the
Sports Betting Rules, and the
Real Money Processing and Currency Exchange terms and conditionsas each may be updated or modified from time to time in accordance with the provisions below and therein.

For the purposes of this Agreement, the definition of “Software” will include the PokerStars poker software downloadable to your personal desktop or laptop computer (“
PC”) from www.pokerstars.eu (the “
PC Software”) and the PokerStars mobile software application (the “
Mobile Software”) downloadable to a mobile device (including, without limitation, a cellular phone, PDA, tablet, or any other type of device now existing or hereafter devised) (each, a “
Device”) as well as all ancillary software to the poker software (whether web-based software or client/server software).

(…)”

In de End user license agreement is bepaald dat Maltees recht van toepassing is, waaronder de Remote Gaming Regulations en de antiwitwaswetgeving. Voorts is bepaald dat het saldo van een slapende of inactieve rekening naar de Maltese kansspelautoriteit, de Malta Gaming Authority, wordt overgemaakt indien het niet lukt om contact te krijgen met de houder van deze rekening.

2.3.

Rational Gaming Europe Ltd. is statutair gevestigd in Malta en is daar ingeschreven in het bedrijfsregister. De vennootschap heeft een licentie haar bedrijf uit te oefenen op grond van de Maltese Remote Gaming Regulations. De licentie, een “Class 3 on 4 licence” (nr. LGA/CL3/795/2011), is verstrekt door de Malta Gaming Authority. Op de website van laatstgenoemde autoriteit staat over een “Class 3 on 4 licence”:

“It is also possible to have a Class 3 on 4 licence whereby the Class 3 licensee operates its games on the software and in certain cases through the equipment of a Class 4 licensee.”

2.4.

Rational Networks Ltd., een dienstverlener van netwerkdiensten, is statutair gevestigd in Malta en daar ingeschreven in het bedrijfsregister. Rational Networks Ltd. heeft een “Class 4 licence” (nr. LGA/CL4/795/2011) van de Malta Gaming Authority.

2.5.

Rational Gaming Europe Ltd. en Rational Networks Ltd. behoren tot een concern dat in 2013 uiteindelijk wordt gehouden door Oldford Group Ltd. Oldford Group Ltd. houdt alle aandelen in Rational Group Ltd., een vennootschap die haar statutaire zetel en feitelijke leiding heeft in Isle of Man en aan het hoofd staat van de Rational Group. De Rational Group bestaat uit een groot aantal (dochter)vennootschappen in meerdere vestigingsplaatsen, onder meer in Isle of Man, Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, Spanje, Italië, Australië, Costa Rica en Malta. De Rational Group exploiteert een aantal pokermerken, waaronder PokerStars. Rational Group Ltd. sluit onder andere contracten met partners, die nieuwe klanten aanbrengen. Tot het concern behoren voorts onder andere Rational Social Projects Ltd., Rational Entertainment Enterprises Ltd. (die de website pokerstars.com exploiteert) en Rational Services Ltd. (die onder meer endorsement contracten sluit met personen die diverse promotionele activiteiten verrichten). De laatstgenoemde vennootschappen zijn alle gevestigd in Isle of Man.

3.Geschil

In geschil is of de aanbieder van het gelegenheid geven tot het spelen van poker in een lidstaat van de Europese Unie (i.c. Malta) is gevestigd, wat belanghebbende stelt en de Inspecteur bestrijdt.

4.Beoordeling van het geschil

4.1.

De Rechtbank heeft geoordeeld dat de aanbieder van de door belanghebbende gespeelde pokerspelen de in Malta gevestigde vennootschap Rational Gaming Europe Ltd. is. De Inspecteur bestrijdt dit oordeel; hij stelt zich op het standpunt dat de aanbieder van het door belanghebbende gespeelde pokerspel is gevestigd in Isle of Man. De Inspecteur preciseert dat de houder van het kansspel als de aanbieder moet worden gezien. De houder van het onderhavige kansspel is gevestigd in Isle of Man, waar de leiding van PokerStars is gevestigd, waar de spelregels, de inzetten en de voortgang van het spel worden bepaald en waar de financiële voordelen terecht komen. Nadat hij de End user license agreement heeft geaccepteerd en de software heeft gedownload, heeft de speler geen contact meer met Rational Gaming Europe Ltd. Uit de tekst van de End user license agreement leidt de Inspecteur af dat ook andere onderdelen van de Rational Group contractspartij zijn en dat de Rational Group als geheel de pokerdiensten aanbiedt. Alle contacten verlopen via de helpdesk in Isle of Man. In Isle of Man bevindt zich ook de techniek die het hart van het pokerspel vormt, namelijk de Random Numbers Generator. De in Malta gevestigde vennootschappen verrichten diensten van een tussenpersoon dan wel ondersteunende activiteiten. De Inspecteur verwijst in dat verband naar de filmpjes, die op de website pokerstars.com te bekijken zijn. Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat het oordeel van de Rechtbank juist is. Op 30 mei 2012 zijn alle spelers die vanuit Nederland via de website pokerstars.com pokerden overgegaan naar de website pokerstars.eu. Rational Gaming Europe Ltd. heeft een Maltese vergunning en is onderworpen aan toezicht door de Malta Gaming Authority, is gevestigd in Malta en is de rechtspersoon die belanghebbende de gelegenheid biedt tot het spelen van het pokerspel. Met Rational Gaming Europe Ltd. heeft belanghebbende de End user license agreement gesloten en bij laatstgenoemde vennootschap kan belanghebbende terecht met vragen en zijn winst innen. Deze vennootschap kan hij juridisch aanspreken. Belanghebbende wijst op de gevolgen van de keuze voor Maltees recht en de toepasselijke Maltese Remote Gaming Regulations.

4.2.

In geschil is of Rational Gaming Europe Ltd. de rechtspersoon is die de hoofddienst (het gelegenheid geven tot het spelen van poker) verricht. Aanknopingspunten voor het antwoord op de vraag naar de vestigingsplaats van de aanbieder kunnen zijn de verlening van een licentie door de kansspelautoriteit van het land en de vestigingsplaats van de feitelijke leiding (vgl. Hoge Raad 27 februari 2015, nr. 14/03069, ECLI:NL:HR:2015:472). Het Hof zal deze aanknopingspunten gebruiken voor de beoordeling van de vraag naar de identiteit van de aanbieder van de door belanghebbende afgenomen pokerspelen. Tussen partijen is niet in geschil dat Rational Gaming Europe Ltd. in Malta is gevestigd en dat deze vennootschap aldaar voldoende substance heeft om een economische activiteit te verrichten.

4.3.

Het Hof kan in het midden laten of de nadere stukken die belanghebbende bij brief van 15 maart 2017 heeft ingediend tardief dienen te worden verklaard. De nadere stukken zijn voor de beoordeling van het geschil immers niet van belang, aangezien de nadere stukken slechts zijn ingebracht om de substance van Rational Gaming Europe Ltd in Malta te onderbouwen.

4.4.

Tussen partijen is niet in geschil dat belanghebbende de onder 2.2 genoemde en deels aangehaalde End user license agreement heeft geaccepteerd. Terwijl belanghebbende hieruit afleidt dat hij de pokerdiensten van Rational Gaming Europe Ltd. afneemt, leidt de Inspecteur hieruit af dat ook andere onderdelen van de Rational Group, waaronder Rational Social Projects Ltd, zich jegens belanghebbende hebben verbonden om de pokerdiensten te leveren. Het Hof leidt uit de End user license agreement af dat Rational Gaming Europe Ltd. zich in eigen naam jegens belanghebbende heeft verbonden om de door belanghebbende afgenomen zogenoemde “real money poker games” aan te bieden. Uit de End user license agreement leidt het Hof voorts af dat Rational Social Projects Ltd., de andere bij naam genoemde groepsvennootschap, zich in eigen naam jegens belanghebbende heeft verbonden om “play money poker games” aan te bieden. Van dit laatste aanbod heeft belanghebbende in het onderhavige tijdvak geen gebruik gemaakt; althans, dat is niet gebleken. In de End user license agreement is weliswaar vermeld dat beide met naam genoemde vennootschappen onderdelen zijn van de groep die wordt aangeduid als “PokerStars”, maar bij gebrek aan een nadere identificatie van de betrokken vennootschappen en enige omschrijving van taken, rechten en verplichtingen die andere onderdelen van deze groep jegens belanghebbende zouden hebben als gevolg van de End user license agreement, is dit niet voldoende voor de conclusie die de Inspecteur aan de bedoelde vermelding in de End user license agreement verbindt. Welke afspraken de met naam genoemde vennootschappen met andere onderdelen van de Rational Group hebben gemaakt, regardeert belanghebbende niet. Dit onttrekt zich aan het zicht van de spelers en de spelers hoeven hiernaar ook geen onderzoek te doen. Het Hof stelt vast dat belanghebbende voor de afname van de “real money poker games”, waarop het geschil ziet, een overeenkomst is aangegaan met Rational Gaming Europe Ltd.

4.5.

Uit de End user license agreement leidt het Hof voorts af dat de Malta Gaming Authority bevoegd is tot het uitoefenen van toezicht op de pokerspelen. Voor dit doel heeft Rational Gaming Europe Ltd. een vergunning aangevraagd bij de Malta Gaming Authority en deze is aan haar verleend. Het Hof leidt uit de informatie die over deze vergunning beschikbaar is, af dat het Rational Gaming Europe Ltd. is toegestaan om kansspelen aan te bieden op een platform dat aan een ander toebehoort (Class 3 on 4). Deze ander is Rational Networks Ltd., die een platformvergunning (Class 4) heeft. Het Hof heeft geen reden eraan te twijfelen dat, vanuit Maltees perspectief en dat van de spelers, die ervan uit mogen gaan dat de spelen onder Maltees toezicht staan, de pokerspelen vanuit Malta mogen worden aangeboden en georganiseerd. Op de pokerspelen zijn de Remote Gaming Regulations van toepassing. Het Hof leidt hieruit af dat de saldi op de rekeningen van de spelers apart gehouden moeten worden en dat de besteding van deze saldi gebonden is aan voorwaarden. Het saldo van een slapende rekening moet na verloop van tijd worden overgemaakt naar de Malta Gaming Authority. Het Hof leidt uit de samenhang van deze regelgeving af dat de saldi van de rekeningen niet ter beschikking staan van de vergunninghouder. Het Hof leidt uit deze samenhang wel af dat de rekening van belanghebbende bij PokerStars is onderworpen aan Maltees toezicht.

4.6.

De Inspecteur heeft ter zitting bij het Hof een analogie getrokken met de winkelier die staatsloten verkoopt (arrest HR van 8 juli 1996, nr. 31158, ECLI:NL:HR:1996:AA2029). Naar het oordeel van het Hof gaat deze analogie niet op, aangezien Rational Gaming Europe Ltd. zich in eigen naam heeft verbonden om de pokerspelen (“real money poker games”) aan belanghebbende aan te bieden en over de nodige vergunning beschikt. Het is dan ook Rational Gaming Europe Ltd. die de pokerspelen organiseert en aanbiedt. Rational Gaming Europe Ltd. verkoopt dus niet slechts toegangskaarten voor de pokerroom, zoals de Inspecteur stelt. Dat binnen de Rational Group, zoals de publicaties en de website pokerstars.com suggereren, wellicht enige centrale besluitvorming of afstemming plaatsvindt over zaken als rake en spelregels, doet aan het voorgaande niet af. Spelregels zijn inherent aan (kans)spelen, en besluitvorming c.q. afstemming is nodig voor het organiseren van internationale toernooien en cash games waarbij meerdere organisatoren zijn betrokken. Dit brengt geen wijziging in de contractuele relatie die belanghebbende voor de “real money poker games” heeft met Rational Gaming Europe Ltd. of het gebruik van de vergunning die laatstbedoelde vennootschap heeft. De aanbieder van de door belanghebbende afgenomen pokerspelen is gevestigd binnen de Europese Unie. Dan is niet in geschil dat de uitspraak van de Rechtbank dient te worden bevestigd.

SlotsomOp grond van het vorenstaande is het hoger beroep ongegrond.

5.Griffierecht en proceskosten

De Rechtbank heeft de kosten voor de behandeling van het bezwaar en het beroep vastgesteld op € 1.468. Daartegen zijn in hoger beroep geen grieven aangevoerd, zodat het Hof dat oordeel in stand zal laten.

Het Hof stelt de kosten die belanghebbende in verband met de behandeling van het hoger beroep heeft moeten maken overeenkomstig het Besluit proceskosten bestuursrecht vast op € 990 (2 punten (verweerschrift en bijwonen zitting)  wegingsfactor 1  € 495 (bedrag 2017)).

6.Beslissing

Het Hof:

– bevestigt de uitspraak van de Rechtbank,

– veroordeelt de Inspecteur in de proceskosten van belanghebbende tot een bedrag van € 990,

– bepaalt dat van de Inspecteur op het moment dat deze uitspraak onherroepelijk is komen vast te staan een griffierecht zal worden geheven van € 503.

Deze uitspraak is gedaan door mr. A. van Dongen, voorzitter, mr. J.W. baron van Knobelsdorff en mr. E. Polak, in tegenwoordigheid van drs. S. Darwinkel als griffier.

De beslissing is op 25 april 2017 in het openbaar uitgesproken.

De griffier, De voorzitter,

(S. Darwinkel) (A. van Dongen)

Afschriften zijn aangetekend per post verzonden op 26 april 2017

Tegen deze uitspraak kunnen beide partijen binnen zes weken na de verzenddatum beroep in cassatie instellen bij

de Hoge Raad der Nederlanden (belastingkamer),

Postbus 20303,

2500 EH Den Haag.

Daarbij moet het volgende in acht worden genomen:

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd;

2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden:

a. de naam en het adres van de indiener;

b. de dagtekening;

c. een omschrijving van de uitspraak waartegen het beroep in cassatie is gericht;

d. de gronden van het beroep in cassatie.

Voor het instellen van beroep in cassatie is griffierecht verschuldigd. Na het instellen van beroep in cassatie ontvangt de indiener een nota griffierecht van de griffier van de Hoge Raad. In het cassatieberoepschrift kan de Hoge Raad verzocht worden om de wederpartij te veroordelen in de proceskosten.