ECLI:NL:GHAMS:2023:2088

Uitspraak

beschikking

___________________________________________________________________

GERECHTSHOF AMSTERDAM

ONDERNEMINGSKAMER

zaaknummer: 200.328.782/01 OK

beschikking van de Ondernemingskamer van 12 september 2023

inzake

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

PARACH BEHEER B.V.,

gevestigd te Helmond,

VERZOEKSTER,

advocaat:
mr. E.H.W. van Nijnattenen
mr. A.A.M. Goossens, beiden kantoorhoudende te Eindhoven,

t e g e n

de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

AKTIE NOTARISSEN NEDERLAND B.V.,

gevestigd te Eindhoven,

VERWEERSTER,

advocaat:
mr. J. Schröder, kantoorhoudende te Nijmegen,

e n t e g e n

1. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

FLAINE BEHEER B.V.,

gevestigd te Eindhoven,

2. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid

HEKKELMAN NOTARISSEN BEHEER B.V.,

gevestigd te Arnhem,

BELANGHEBBENDEN,

advocaat:
mr. J. Schröder, kantoorhoudende te Nijmegen.

Hierna zullen partijen en andere (rechts)personen (ook) als volgt worden aangeduid:

verzoekster als Parach;
verweerster als Aktie Notarissen;
belanghebbenden ieder afzonderlijk als Flaine en Hekkelman en gezamenlijk met Aktie Notarissen als Aktie Notarissen c.s.;
[A] als [A] ;
[B] B.V. als [B] ;
[C] ;
[D] als [D] .

1.Het verloop van het geding

1.1

Parach heeft bij verzoekschrift van 26 juni 2023 de Ondernemingskamer verzocht, samengevat:

een onderzoek te bevelen naar het beleid en de gang van zaken van Aktie Notarissen over de periode vanaf januari 2022;

als onmiddellijke voorzieningen voor de duur van de procedure:

a. Flaine te schorsen als bestuurder van Aktie Notarissen en een derde persoon te benoemen tot zelfstandig bevoegd bestuurder van Aktie Notarissen;

b. de door Flaine en Hekkelman gehouden aandelen in Aktie Notarissen over te dragen aan een door de Ondernemingskamer te benoemen beheerder; of

c. een andere voorziening te treffen die de Ondernemingskamer juist acht;

3. Flaine, althans Aktie Notarissen, te veroordelen in de kosten van de procedure.

1.2

Aktie Notarissen en Flaine hebben bij verweerschrift van 2 augustus 2023 de Ondernemingskamer verzocht Parach niet-ontvankelijk te verklaren dan wel het verzoek af te wijzen en Parach te veroordelen in de kosten van de procedure.

1.3

Hekkelman heeft zich bij verweerschrift van 3 augustus 2023 aangesloten bij de verweren van Aktie Notarissen en Flaine en de Ondernemingskamer eveneens verzocht Parach niet-ontvankelijk te verklaren dan wel het verzoek af te wijzen en Parach te veroordelen in de kosten van de procedure.

1.4

Het verzoek is behandeld op de zitting van de Ondernemingskamer van 31 augustus 2023. De advocaten hebben toen de standpunten van de verschillende partijen toegelicht aan de hand van overgelegde aantekeningen en onder overlegging van tevoren toegestuurde nadere producties. Partijen en hun advocaten hebben vragen van de Ondernemingskamer beantwoord en inlichtingen verstrekt.

2.Inleiding en feiten

2.1

Deze zaak gaat over de vastgelopen samenwerking tussen de bestuurders en aandeelhouders van Aktie Notarissen, een franchiseorganisatie voor notarissen.

2.2

Aktie Notarissen is op 13 februari 2007 opgericht. Flaine en Parach houden ieder ruim 44% van de aandelen in Aktie Notarissen. Hekkelman houdt ruim 11% van de aandelen in Aktie Notarissen. Flaine is de enige bestuurder van Aktie Notarissen.

2.3

[A] houdt alle aandelen in Parach en is haar enige bestuurder. [C] houdt alle aandelen in Flaine en is haar enige bestuurder. [D] is zelfstandig bevoegd bestuurder van Hekkelman.

2.4

Aktie Notarissen drijft een onderneming die zich bezighoudt met het in stand houden van een franchiseorganisatie voor notarissen, gericht op het tegen verhoudingsgewijs lage tarieven verlenen van relatief eenvoudige notariële diensten in voornamelijk de onroerend goed sector.

2.5

[A] en [C] waren beiden als notaris werkzaam voor en (middellijk) aandeelhouder van [B] . In 2007 hebben Parach en Flaine – met een derde partij – Aktie Notarissen opgericht. In 2012 hebben Parach en Flaine die derde partij uitgekocht en gezamenlijk alle aandelen in Aktie Notarissen verkregen. Parach en Flaine waren destijds de bestuurders van Aktie Notarissen. Op grond van een mondelinge overeenkomst (hierna: de managementovereenkomst) ontvingen zij daarvoor ieder een managementvergoeding van € 20.000 per jaar.

2.6

In de loop van 2012 hebben Parach en Flaine met franchisenemer Hekkelman gesproken over een mogelijke deelneming in Aktie Notarissen. Bij e-mail van 25 oktober 2012 heeft [E] namens Hekkelman aan [C] geschreven dat en tegen welke voorwaarden Hekkelman bereid is om 10% van de aandelen in Aktie Notarissen te verwerven. Onderdeel daarvan was dat de statuten van Aktie Notarissen zouden worden gewijzigd opdat een aantal besluiten in de algemene vergadering van Aktie Notarissen niet genomen kon worden zonder de instemming van Hekkelman, waaronder de benoeming en ontslag van bestuurders en de vaststelling van hun beloning/management fee. In een bijlage bij de e-mail van 25 oktober 2012 is een aantal besluiten vermeld waarvoor de goedkeuring door een 90% meerderheid in de algemene vergadering van Aktie Notarissen vereist zal zijn, waaronder benoeming en ontslag van bestuurders.

2.7

In een e-mail van 18 januari 2013 heeft [D] aan [A] en [C] concept-akten voor de wijziging van de statuten en de levering van aandelen van Aktie Notarissen toegestuurd. [D] schrijft daarbij:

“Ik heb de akten met [E] besproken (…) Daarbij hebben wij gekeken naar de voorwaarden die door [E] namens ons kantoor zijn gesteld in zijn email van 25 oktober 2012. Wij hebben gemeend de afspraken in de akte van levering vast te leggen zodat er geen afzonderlijke aandeelhoudersovereenkomst opgesteld hoeft te worden. (…) In de statuten stond een meerderheid van 90% voor diverse besluiten. Dat had uiteraard 91 % moeten zijn aangezien dergelijke besluiten alleen met de medewerking van Nijmegen en Amersfoort[de OK begrijpt: Hekkelman]
genomen kunnen worden.”

2.8

Op 6 juni 2013 is 10% van de aandelen in Aktie Notarissen aan Hekkelman geleverd. In de akte van levering is opgenomen dat de koopovereenkomst blijkt uit de aan de akte gehechte e-mail van [E] van 25 oktober 2012 en dat hetgeen partijen zijn overeengekomen blijft gelden voor zover daarvan in de akte niet wordt afgeweken. Op diezelfde dag zijn de statuten van Aktie Notarissen gewijzigd. In de gewijzigde statuten is het volgende opgenomen:

“16.3 Bestuurders worden benoemd door de algemene vergadering, die daartoe beluit met ten minste éénennegentig procent (91%) van de uitgebrachte stemmen.

De algemene vergadering kan hen te allen tijde schorsen en ontslaan.

(…)

16.12

De volgende besluiten van het bestuur zijn in ieder geval aan de voorafgaande goedkeuring van de algemene vergadering onderworpen die daartoe besluit met ten minste éénennegentig procent (91%) van de uitgebrachte stemmen:

(…)16.12.11 het aangaan, wijzigen of beëindigen van arbeids- of managementovereenkomsten

met bestuurders en derden (…)

(…)

25.4.

De besluiten van de algemene vergadering worden, behalve in de gevallen waarin bij de wet of deze statuten een grotere meerderheid is voorgeschreven, genomen bij volstrekte meerderheid van de uitgebrachte stemmen.”

2.9

Nadien heeft nog een aandelenoverdracht aan Hekkelman plaatsgevonden, waarna zij ruim 11% van de aandelen in Aktie Notarissen hield.

2.1

Per 1 januari 2022 heeft [A] zijn aandelenbelang in [B] verkocht aan een derde. Parach en Flaine zijn toen overeengekomen dat [A] in 2022 extra werkzaamheden ten behoeve van Aktie Notarissen op zich zou nemen, opdat [C] zich kon richten op de organisatie van [B] . Parach zou in ruil daarvoor over 2022 ook de aan Flaine toekomende managementvergoeding van € 20.000 ontvangen.

2.11

Op 16 maart 2022 heeft een franchisevergadering van Aktie Notarissen plaatsgevonden. De notulen van die vergadering houden onder meer in dat de vertegenwoordiger van franchisenemer Aktie Notarissen Zeeland meent dat het onderscheidend vermogen van de formule van Aktie Notarissen afneemt en dat er een langetermijnvisie moet komen. Verder is in de notulen vermeld dat [A] met pensioen is, maar dat hij voor Aktie Notarissen actief blijft en dat hij zelf een aantal nieuwe kantoren wil werven waarbij +/- 12 kantoren het doel is.

2.12

Op 14 juni 2022 heeft Aktie Notarissen Zeeland de franchiseovereenkomst met Aktie Notarissen opgezegd. In een e-mail van 16 juni 2022 schrijft [C] aan [A] dat Aktie Notarissen Zeeland telefonisch heeft meegedeeld dat de reden van de opzegging was dat Aktie Notarissen niet meer onderscheidend was. [C] stelt voor andere partijen te benaderen als opvolger. Bij e-mail van 15 augustus 2022 vraagt [C] aan [A] of hij al wat meer weet en of er een ander plan is. Bij e-mail van 1 september 2022 schrijft [C] aan [A] :

“Voor de duidelijkheid, niet om onaardig te zijn en om niet met verrassingen te komen begin volgend jaar wil ik graag het volgende kwijt. Jij zou dit jaar de kar trekken, alle fee krijgen en zoals je ook in de vergadering hebt gezegd nieuwe franchisenemers zoeken. Van dit alles blijkt niets. Ook hoor ik niks meer over je voorstel [F] te bellen wat betreft Zeeland en zoeken naar een nieuwe deelnemer. [B] verzorgt boekhouding en stelt ruimte ter beschikking. Ondergetekende onderhoudt contacten met de franchisenemers. Kun je aangeven wal je plannen nog zijn dit jaar? Ik heb hier al een keer eerder om gevraagd per mail en daar geen reactie op gekregen. We zijn beiden aandeelhouder en bestuurder en de komende jaren moet er naar mijn mening op zijn minst een gelijke prestatie geleverd worden, in de vennootschap, anders is het denk ik goed en niet meer dan redelijk om begin volgend jaar aan tafel te zitten wat betreft verdeling aandelen en fee en/of wat en met wie de franchisenemers verder willen (…)”

2.13

Na overleg met Hekkelman schrijft [C] bij e-mail van 29 november 2022 aan [A] het volgende:

“In vervolg op mijn vorige mail inzake AKTIE Nederland B.V. mocht ik geen enkele reactie ontvangen. Noodgedwongen heb ik de zaken maar weer alleen opgepakt zoals afspraken met franchisenemers (…). Kennelijk kan en mag ik na alle en vele herhaalde verzoeken dit jaar aan jou geen enkele inhoudelijke inbreng en inzet van je verwachten in deze. Dat is nu een gegeven geworden. Een bestuurder behoort enkel betaald te krijgen als hij zich inzet. Van de vennootschap en haar belanghebbenden zoals aandeelhouders en franchisenemers kan niet gevergd worden dat er nog langer gewacht wordt op jouw inbreng. (…) Van mij wordt als bestuurder verwacht dat ik begin volgend jaar een vergadering van aandeelhouders bijeen roep. Op de vergadering zal onder meer als agendapunt komen te staan het ontslag van Parach beheer B.V. als bestuurder van AKTIE Nederland B.V. De benodigde voorbereidingen daarvoor zijn in gang gezet. Deze stap is in overleg genomen met Nijmegen[de OK begrijpt: Hekkelman]
.”

2.14

Bij e-mail van 1 december 2022 schrijft [A] aan [C] het volgende:

“Even een reactie op je mail anders blijf je maar door razen.

Resumerend; wat hebben we nu vorig jaar afgesproken: Ik zou me bezig gaan houden met het vinden van nieuwe franchise kantoren en NIET; ik ga ALLE bestuurstaken van aktie notarissen Nederland op me nemen; dat heb jij er nu bij verzonnen! Het bestuur vormen we samen. Ook in de aktie vergadering heb ik alleen maar gemeld dat ik zou gaan werven. Daarnaast is er nooit afgesproken dat ik rekening en verantwoording aan jou zou moeten afleggen daar over. Dit is de reden dat ik daar niet of nauwelijks op geantwoord heb. Je dient hier misschien je verwachtingen wat aan te passen. Jouw conclusie dat er niets is gebeurd is dan ook ten onrechte. Daarnaast moet je ook begrijpen dat door jouw toedoen mijn bestuurstaak ook wordt bemoeilijkt. (…)

Ik word volledig NIET op de hoogte gehouden van de resultaten van aktie notarissen Nederland laat staan van de resultaten van de franchisenemers. Ik weet niet eens de stand van de rekening van aktie notarissen Nederland. Kwartaalcijfers waren hier toch op zijn minst gewenst geweest. Daarnaast beschik ik niet eens over een aktie notarissen nederland mail adres of visitekaartjes of wat dan ook; lekker professioneel!”

2.15

Flaine heeft de aandeelhouders op 31 januari 2023 een oproeping gestuurd voor een op 10 februari 2023 te houden algemene vergadering van Aktie Notarissen, met als agendapunt onder andere het ontslag van Parach als bestuurder en de beëindiging van de managementovereenkomst met Parach.

2.16

Op de algemene vergadering van Aktie Notarissen van 10 februari 2023 is Parach in de gelegenheid gesteld haar zienswijze op het voorgenomen ontslag te geven. Hekkelman en Flaine hebben voor het ontslag gestemd en Parach tegen. In de notulen is vermeld dat de voorstellen tot ontslag van Parach als bestuurder van Aktie Notarissen en beëindiging van de managementovereenkomst met Parach met voldoende stemmen zijn aangenomen:

“(Flaine Beheer BV en Hekkelman Notarissen Beheer BV stemmen voor dit voorstel dat, wat het ontslag betreft, op grond van artikel 16.3 van de statuten met gewone meerderheid van stemmen genomen kan worden). Hetgeen bestreden wordt door Parach. Voor zover nodig verklaart Flaine Beheer B.V. als bestuurder van AKTIE Notarissen dat de managementovereenkomst met Parach Beheer B.V. per direct wordt beëindigd.”

2.17

Aansluitend aan de algemene vergadering hebben [A] , [C] en [D] gesproken over de ontstane situatie. Zij zijn daarbij tot overeenstemming gekomen over de voorwaarden voor de beëindiging van het bestuurderschap en de managementovereenkomst van Parach. Partijen hebben die overeenstemming vastgelegd in een door ieder van hen ondertekende handgeschreven vaststellingsovereenkomst (hierna: de VSO) die het volgende inhoudt:

“Eindhoven, 10 -2-2023

Fee 2022 zodanig crediteren opnemen dat uiteindelijk

Parach 35 k

Flaine 5 k over dat jaar

Begin 2023 ieder 5 k eerste kwartaal.

zonodig nog voldoen 2e kwartaal

Parach 0 géen bestuurder

Flaine 5 k

Onder voorwaarden

- geen procedures tov elkaar, prive, Flaine, Parach, Hekkelman en incasso meer

- naar buiten toe geheimhouding: “met pensioen”

- praten constructief over aandelen overname. Zo van toepassing.

- geen aanvechten ontslag Parach bij instanties en toestemming kvk uitschrijven.

- constructief verder praten over toekomst Aktie NL

- overdragen dossiers Aktie NL aan bestuur.

Accoord,

[OK: handtekeningen van [A] , [D] en [C] ]”

2.18

De in de VSO genoemde bedragen zijn uitbetaald, Parach heeft zich neergelegd bij het ontslag als bestuurder van Aktie Notarissen en is per 10 februari 2023 als bestuurder uitgeschreven uit het register van de Kamer van Koophandel. [A] heeft de dossiers van Aktie Notarissen overgedragen aan Flaine.

2.19

Bij e-mail van 11 april 2023 heeft [A] aan de accountant gevraagd wanneer de jaarstukken van Aktie Notarissen klaar zijn. De accountant heeft daarop laten weten dat de concept-jaarrekening onlangs aan [C] was verstrekt met het verzoek deze aan de aandeelhouders te sturen. Bij e-mail van 18 april 2022 schrijft [C] aan [A] en [D] het volgende:

“Bij deze breng ik jullie op de hoogte dat de accountant de jaarrekening van Aktie Notarissen Nederland B.V. aan het opmaken is en dat deze bijna gereed is. Ik zal deze tzt sturen.

Vooruitlopend hierop als volgt.

Zoals in de vorige vergadering geconstateerd is, is de aandacht voor onder meer het franchise concept de laatste tijd tekort geschoten. Interne factoren lagen hieraan mede ten grondslag. (…)

Ik ben begonnen met het inplannen van een afspraak met iedere franchisenemer. De meeste heb ik inmiddels gesproken. Dat viel niet mee. Onder meer op het gebied van communicatie, website, ict investeringen en marketing heeft men hoge verwachtingen.

Ook ben ik in de administratie gedoken en heb daar een achterstand aangetroffen. Ik wil in kaart brengen en digitaliseren wie welk contract en tot welke datum heeft om een beter overzicht te krijgen. De berichtgeving in de markt wat betreft de vastgoedsector stemmen mij gematigd positief. Temeer daar wij met ons concept zeer afhankelijk zijn van particulieren.

Terughoudendheid is op zijn plaats wat betreft het doen van uitkeringen. Ik vind het als bestuurder op dit moment van belang dat we een buffer opbouwen en geld vrijmaken voor investeringen in het concept, ict, marketing, werving, etc. Dat zou wat mij betreft op dit moment moeten prevaleren boven uitkering aan de aandeelhouders. Mijn voorstel zal zijn de winst dit jaar toe te voegen aan de reserves en dit jaar niets uit te keren aan de aandeelhouders.

De statuten schrijven voor dat 91 procent van de stemmen vereist is om de jaarrekening goed te keuren. Ook om uit te keren is deze meerderheid noodzakelijk. Tzt zal ik een (digitale ) ALV uitschrijven om de jaarrekening goed te keuren en bovenstaand voorstel toch ook in stemming te brengen ondanks dat zonder de beschreven meerderheid er zowiezo al niets uitgekeerd kan worden aan de aandeelhouders.”

2.2

Bij brief van haar advocaat van 21 april 2023 heeft Parach haar bezwaren tegen het beleid en de gang van zaken van Aktie Notarissen kenbaar gemaakt. [C] heeft daarop bij brief van 30 april 2023 gereageerd. Op 26 juni 2023 heeft Parach het verzoekschrift in deze procedure ingediend.

2.21

Op 20 juli 2023 heeft Flaine de aandeelhouders een oproeping gestuurd voor een op 20 september 2023 te houden algemene vergadering van Aktie Notarissen. Daarbij zijn als bijlagen gevoegd de concept-jaarrekening 2022 en een investeringsbegroting voor formule innovatie. In de toelichting bij de oproeping schrijft [C] het volgende:

“Het is wel een goed jaar geweest, puur financieel, maar er is geen reden tot juichen; onvrede onder de franchisenemers is het afgelopen jaar toegenomen. Getuige ook de opzegging van Zeeland die al eerder aangaf ontevreden te zijn over onze inspanningen tav de formule. Vandaar ook dat begin dit jaar is gestart met een rondje langs de velden ter inventarisatie van de verwachtingen die de franchisenemers hebben (…). Naar aanleiding daarvan heb ik als bestuurder een plan de campagne opgesteld, om de noodzakelijke en wenselijke investeringen/vernieuwingen in het concept te doen, met een daarbij horende begroting die jullie eveneens aantreffen. Dit alles ter bespreking in de aanstaande vergadering.

Als bestuurder geef ik ook graag mee (…) dat we om te voorkomen dat franchisenemers opzeggen investeringen in het concept moeten doen en daar geld voor moeten reserveren. Ook kijkende naar de marktontwikkelingen in het onroerend goed waar ons concept voor het belangrijkste deel op is gebouwd is voorzichtigheid geboden. Rest nog dat er momenteel ineens een zeer kostbare procedure bij de ondernemerskamer aanhangig is waarvan de uitkomst ongewis is en er eventueel een onderzoeker en of andere betaalde bestuurder naast mij of ter vervanging wordt aangesteld zodat ook een reservering daarvoor gepast is. Dit enkel om vast mee te geven maar uiteindelijk wordt alles bepaald door ons als aandeelhouders gezamenlijk. Als bestuurder heb ik uiteraard wel rekening te houden met de bekende uitkeringstoets. Dit alles in het belang van de vennootschap en de formule in de toekomst.

Agenda vergadering

1. opening

2. bespreking en vaststellen jaarrekening

3. bespreking plan de campagne formule/concept

4. bespreking begroting, conceptvernieuwing

5. reservering (deels) van de winst

6. wvttk”

3.De gronden van de beslissing

3.1

Parach heeft aan haar verzoek ten grondslag gelegd dat er gegronde redenen zijn voor twijfel aan een juist beleid en een juiste gang van zaken van Aktie Notarissen en dat de toestand van de vennootschap nodig maakt dat onmiddellijke voorzieningen worden getroffen. Als toelichting heeft Parach – samengevat – het volgende naar voren gebracht:

Flaine en Hekkelman maken jegens Parach misbruik van hun positie als meerderheidsaandeelhouder. Zo hebben zij Parach ontslagen als bestuurder van Aktie Notarissen en de managementovereenkomst opgezegd zonder de daarvoor vereiste meerderheid van 91% zoals is vastgelegd in de aandeelhoudersovereenkomst die is opgenomen in de akte van levering van 6 juni 2013 en in artikel 16.12.11 van de statuten;

Flaine heeft al op 18 april 2023 aangekondigd dat anders dan in voorgaande jaren over 2022 geen winstuitkering zal worden gedaan omdat zij daar als aandeelhouder tegen zal stemmen. De daarvoor opgegeven reden, namelijk dat investeringen in de formule noodzakelijk zijn, wordt niet voldoende toegelicht. Daarmee wordt in strijd met het bepaalde in artikel 2:8 BW afbreuk gedaan aan de gerechtvaardigde belangen van Parach als minderheidsaandeelhouder;

Flaine heeft als bestuurder nagelaten om aan Parach voldoende informatie te verschaffen over de financiële toestand en de gang van zaken van Aktie Notarissen. Ondanks het verzoek van de accountant heeft Flaine nagelaten de concept-jaarrekening 2022 al in april 2023 aan de aandeelhouders toe te sturen.

3.2

Aktie Notarissen c.s. hebben gemotiveerd verweer gevoerd. De Ondernemingskamer zal hieronder waar nodig op dit verweer ingaan.

3.3

Aktie Notarissen c.s. hebben allereerst aangevoerd dat Parach niet-ontvankelijk is in haar verzoek omdat zij in de VSO van 10 februari 2023 heeft toegezegd geen procedures meer te zullen voeren. Daarmee heeft Parach volgens Aktie Notarissen c.s. ook afstand gedaan van haar recht om de onderhavige enquêteprocedure aanhangig te maken. De Ondernemingskamer volgt dit verweer niet. Met de VSO hebben partijen een einde willen maken aan hun verschil van inzicht over de rechtmatigheid van het ontslag van Parach en de beëindiging van de managementovereenkomst. Tegen die achtergrond kan het feit dat Parach heeft ingestemd met de voorwaarde
‘geen procedures tov elkaar’niet zo worden uitgelegd dat zij daarmee ook afstand heeft gedaan van haar recht om een enquête te verzoeken naar het beleid en de gang van zaken van Aktie Notarissen over de periode vanaf januari 2022 zoals hier aan de orde. Daarbij is verder van belang dat het onderhavige verzoek ook betrekking heeft op andere onderwerpen dan het ontslag van Parach als bestuurder en de beëindiging van de managementovereenkomst. Parach is daarom ontvankelijk in haar verzoek.

3.4

Bij de beoordeling van de onder i) genoemde grond geldt dat het besluit tot beëindiging van de managementovereenkomst niet is genomen met de in artikel 16.12.11 voorgeschreven meerderheid van 91% van de uitgebrachte stemmen in de algemene vergadering. Ten aanzien van het besluit tot ontslag van Parach als bestuurder van Aktie Notarissen staat vast dat het besluit wel is genomen met de op grond van artikel 16.3 in verbinding met artikel 25.4 van de statuten voorgeschreven gewone meerderheid van stemmen in de algemene vergadering. Parach bestrijdt dat ook niet, maar voert aan dat in 2013 tussen de aandeelhouders is overeengekomen dat voor het ontslag van een bestuurder ook een meerderheid van 91% van de uitgebrachte stemmen vereist zou zijn. Aktie Notarissen c.s. betwisten dat op hun beurt en voeren aan dat de e-mail van 25 oktober 2012 slechts een voorstel van Hekkelman betrof en dat daarvan ten aanzien van het ontslag van bestuurders weer is afgeweken. Juist om die reden is volgens Aktie Notarissen c.s. in de op 6 juni 2013 gewijzigde statuten opgenomen dat voor het ontslag van een bestuurder een gewone meerderheid in de algemene vergadering zou volstaan.

3.5

De Ondernemingskamer laat in het midden wat partijen met het aanhechten van de e-mail van 25 oktober 2012 aan de akte van levering van 6 juni 2013 als aandeelhoudersovereenkomst hebben willen vastleggen. Eenduidig zijn die afspraken bepaald niet. Wel duidelijk is dat het besluit van de algemene vergadering tot ontslag van Parach als bestuurder van Aktie Notarissen niet in strijd is met de statuten. Daar komt bij dat, zelfs als niet alleen voor het beëindigen van een managementovereenkomst maar ook voor het ontslag van een bestuurder een meerderheid van 91% van de stemmen in de algemene vergadering van Aktie Notarissen vereist zou zijn, dan nog geldt dat het de gezamenlijke aandeelhouders steeds vrij staat om daar in onderling overleg weer van af te wijken, zoals zij dat uiteindelijk met de VSO ook hebben gedaan. In de VSO hebben partijen ter beëindiging van hun geschil over het ontslag van Parach en de beëindiging van de managementovereenkomst afgesproken dat Parach geen bestuurder van Aktie Notarissen meer zou zijn en dat hij nog slechts aanspraak zou kunnen maken op betaling van een beperkt deel van de managementvergoeding. Parach heeft nog aangevoerd dat zij onder druk gezet zou zijn om de VSO te ondertekenen, maar waaruit die druk precies heeft bestaan en waarom zij daaraan geen weerstand heeft kunnen bieden, heeft Parach niet toegelicht. Parach heeft geen beroep op vernietiging van de VSO gedaan. Integendeel, partijen hebben na 10 februari 2023 gezamenlijk uitvoering aan de VSO gegeven. De afgesproken bedragen zijn betaald, Parach is uitgeschreven als bestuurder uit het register van de Kamer van Koophandel en [A] heeft de administratie van Aktie Notarissen aan Flaine overgedragen. [A] heeft verder ter zitting desgevraagd namens Parach bevestigd dat zij geen bestuurder van Aktie Notarissen meer wenst te zijn en dat de managementovereenkomst met de VSO definitief is beëindigd. Bij deze stand van zaken is de Ondernemingskamer van oordeel dat de omstandigheid dat de besluiten tot ontslag van Parach als bestuurder en tot beëindiging van de managementovereenkomst op 10 februari 2023 mogelijk niet zijn genomen met de op grond van de aandeelhoudersovereenkomst respectievelijk de statuten vereiste meerderheid van 91% van de uitgebrachte stemmen in de algemene vergadering van Aktie Notarissen, in dit geval geen gegronde reden oplevert om te twijfelen aan een juist beleid of een juiste gang van zaken van Aktie Notarissen.

3.6

Met betrekking tot het onder ii) genoemde bezwaar geldt als uitgangspunt dat op grond van de wet en de statuten van Aktie Notarissen de algemene vergadering bevoegd is tot bestemming van de winst die door vaststelling van de jaarrekening is bepaald. Flaine heeft als bestuurder van Aktie Notarissen bij e-mail van 18 april 2023 meegedeeld dat zij van mening is dat geïnvesteerd zou moeten worden in de franchiseformule, dat dit zou moeten prevaleren boven het doen van uitkeringen aan de aandeelhouders en dat zij daarom aan de algemene vergadering zal voorstellen om de winst over 2022 toe te voegen aan de reserves. Omdat voor een besluit tot winstuitkering een meerderheid van 91% van de uitgebrachte stemmen in de algemene vergadering vereist is en Flaine zelf ruim 44% van de aandelen houdt, is voorzienbaar dat een voorstel tot winstuitkering niet de vereiste meerderheid in de algemene vergadering zal krijgen. Op 20 juli 2023 heeft Flaine een op 20 september 2023 te houden algemene vergadering van Aktie Notarissen bijeengeroepen. Bij de oproep zijn de concept-jaarrekening 2022 en een investeringsbegroting voor formule innovatie gevoegd. Aktie Notarissen c.s. hebben bevestigd dat de concept-jaarrekening 2022, de voorgenomen investeringen in de formule en de bestemming van de winst onderwerp van bespreking zullen zijn ter gelegenheid van de op 20 september 2023 te houden algemene vergadering. Parach heeft ter zitting uiteengezet waarom zij geen heil ziet in de voorgenomen plannen voor formule innovatie en waarom zij meent dat een winstuitkering over 2022 wel mogelijk zou moeten zijn. Dat partijen daarover ter vergadering van mening kunnen (en waarschijnlijk ook zullen) verschillen is op zichzelf echter onvoldoende grond om nu al aan te nemen dat daarbij in strijd met de op grond van artikel 2:8 BW in acht te nemen zorgvuldigheid de belangen van Parach als aandeelhouder van Aktie Notarissen onnodig of onevenredig zullen worden geschaad. Daarbij moet worden bedacht dat weliswaar het gedurende een onbepaalde tijd handhaven van een beleid waarbij alle winst wordt gereserveerd in het algemeen niet gerechtvaardigd zal zijn (vgl. OK 15 oktober 2021, ECLI:NL:GHAMS:2021:3704), maar daarvan is op dit moment geen sprake. Gegronde redenen om te twijfelen aan een juist beleid of een juiste gang van zaken levert dit alles thans niet op.

3.7

De onder iii) genoemde grond berust uitsluitend op de stelling dat Flaine ten onrechte in april 2023 de concept-jaarrekening niet aan de andere aandeelhouders heeft toegezonden. Flaine heeft daartegenover mede aan de hand van een verklaring van de accountant uiteengezet dat de jaarrekening 2022 op dat moment nog niet gereed was en dat het concept nog met het bestuur moest worden besproken. Inmiddels is de concept-jaarrekening 2022 op 20 juli 2023 aan de aandeelhouders toegezonden. Flaine heeft daarnaast op 10 augustus 2023 een overzicht van de grootboekrekening en het actuele banksaldo van Aktie Notarissen aan de aandeelhouders toegezonden. Ter zitting heeft Flaine meegedeeld dat zij bereid is een dergelijk overzicht telkens op kwartaalbasis aan de andere aandeelhouders te verstrekken. Tegen die achtergrond is niet gebleken dat aan Parach als aandeelhouder onvoldoende informatie wordt verschaft over de financiële toestand en gang van zaken van Aktie Notarissen.

3.8

De slotsom is dat geen gegronde redenen bestaan om te twijfelen aan een juist beleid of een juiste gang van zaken van Aktie Notarissen. Het verzoek van Parach zal worden afgewezen. De Ondernemingskamer zal Parach, als de in het ongelijk gestelde partij, veroordelen in de kosten van de procedure.

4.De beslissing

De Ondernemingskamer:

wijst het verzoek van Parach Beheer B.V. af;

veroordeelt Parach Beheer B.V. in de kosten van de procedure tot op heden aan de kant van Aktie Notarissen Nederland B.V., Flaine Beheer B.V. en Hekkelman Notarissen Beheer B.V. gezamenlijk begroot op € 4.332;

verklaart deze beschikking uitvoerbaar bij voorraad;

wijst af hetgeen meer of anders is verzocht.

Deze beschikking is gegeven door mr. A.W.H. Vink, voorzitter, mr. M.A.M. Vaessen en mr. J.M. de Jongh, raadsheren, en drs. M.A. Scheltema en prof. dr. mr. S. ten Have, raden, in tegenwoordigheid van mr. D.I. Frans griffier, en in het openbaar uitgesproken op 12 september 2023.