ECLI:NL:GHAMS:2022:334

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

afdeling civiel recht en belastingrecht, team I

zaaknummer : 200.277.095/01

zaak- en rolnummer rechtbank Noord-Holland : C/15/283660 / HA ZA 19-45

arrest van de meervoudige burgerlijke kamer van 8 februari 2022

inzake

[appellant]onder meer handelend onder de naam [naam 1] ,

wonend te [woonplaats] ,

appellant,

advocaat: mr. H.P. Verheijen te Den Burg,

tegen

1.de vennootschap onder firma TEXELCARS PERSONENVERVOER

gevestigd te Oudeschild, gemeente Texel,

2.
[geïntimeerde 2] ,

wonend te [woonplaats] ,

3.
[geïntimeerde 3] ,

wonend te [woonplaats] ,

geïntimeerden,

advocaat: mr. R.J. van Velzen te Alkmaar.

Partijen worden hierna [appellant] , Texelcars, [geïntimeerde 2] en [geïntimeerde 3] genoemd. Geïntimeerden tezamen worden [geïntimeerden] genoemd.

1.De zaak in het kort

In deze zaak stellen partijen over en weer dat de ander inbreuk maakt op hun handelsnamen. Beide partijen houden zich bezig met verhuur van solexen op Texel en gebruiken in dat verband logo’s en handelsnamen waarover dit geschil gaat.

2.Het verloop van de procedure

[appellant] is bij dagvaarding van 12 februari 2020 in hoger beroep gekomen tegen een vonnis van de rechtbank Noord-Holland van 13 november 2019, onder bovenvermeld zaak- en rolnummer gewezen tussen [appellant] als eiser in conventie, verweerder in reconventie en [geïntimeerden] als gedaagden in conventie, eisers in reconventie.

Partijen hebben daarna de volgende stukken ingediend:

- memorie van grieven, tevens akte wijziging van eis, met producties;

- memorie van antwoord, met producties;

- akte, tevens uitlating producties, tevens akte overlegging producties;

- antwoordakte.

Ten slotte is arrest gevraagd.

[appellant] heeft geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal vernietigen, opnieuw rechtdoende – uitvoerbaar bij voorraad – de (gewijzigde) vorderingen van [appellant] zal toewijzen en de vorderingen van [geïntimeerden] zal afwijzen, met veroordeling van [geïntimeerden] in de kosten van het geding in beide instanties, met toepassing van art. 1019h Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv). met rente en met veroordeling in de nakosten

[geïntimeerden] hebben geconcludeerd dat het hof het bestreden vonnis zal bekrachtigen, met veroordeling – uitvoerbaar bij voorraad – met toepassing van art. 1019h Rv van [appellant] in de kosten van het geding in hoger beroep, met rente.

Beide partijen hebben in hoger beroep bewijs van hun stellingen aangeboden.

3.Feiten

De rechtbank heeft in het bestreden vonnis onder 2.1 tot en met 2.22 de feiten vastgesteld die zij tot uitgangspunt heeft genomen. Voor zover deze feiten in hoger beroep niet in geschil zijn, dienen zij ook het hof tot uitgangspunt. Samengevat en aangevuld met andere vaststaande feiten komen de feiten – rekening houdend met grief I, die zich tegen de feitenvaststelling in het bestreden vonnis richt – op het volgende neer.

3.1

[appellant] drijft een eenmanszaak onder de naam ‘ [naam 1] ’ die zich sinds 1 juli 2007 op het eiland Texel bezighoudt met de bedrijfsmatige verhuur van Solexfietsen aan toeristen. Hij doet dit vanuit [plaats 1] en [plaats 2] en, sinds februari 2011, vanuit [plaats 3] in samenwerking met vof Fietsverhuur Veerhaven Texel (hierna: FVT, in het bestreden vonnis aangeduid als ‘Rijwielverhuur Texel’, afgekort ‘RVT’). Een uittreksel van de registratie van de onderneming van [appellant] bij de Kamer van Koophandel d.d. 23 augustus 2018 vermeldt onder meer de handelsnaam ‘ [naam 1] ’, het internetadres
www. [domeinnaam] .nlen het e-mailadres
info@ [naam 1] .nl. [appellant] is voorts sinds 2007 houder van de domeinnaam
www. [naam 1] .nl, die leidt naar een website met de volgende homepage:

3.2

[appellant] gebruikt voor [naam 1] de volgende logo’s:

3.3

Het bord bij een van de verhuurlocaties van [appellant] ziet er als volgt uit:

3.4

De domeinnaam
www. [domeinnaam] .nlis op 7 september 2009 geregistreerd door FVT, die medio 2009 solexen is gaan verhuren vanuit [plaats 3] . De solexen van FVT hadden fietstassen met ‘ [domeinnaam] .nl’ erop. In februari 2011 heeft FVT haar 40 solexen en de domeinnaam
www. [domeinnaam] .nlverkocht en geleverd aan [appellant] , die deze domeinnaam in februari 2011 op zijn naam heeft laten registreren. Sindsdien bestaat een samenwerkingsverband tussen FVT en [appellant] , waarbij FVT haar verhuurlocatie in [plaats 3] ter beschikking stelt voor verhuur van solexen van en voor [appellant] . De solexen van [appellant] kunnen daar ter plekke worden gehuurd en via de website onder de domeinnaam
www. [domeinnaam] .nl. Op deze website stond ‘Solex huren bij Rijwielverhuur Veerhaven Texel’ en wordt gesproken over arrangementen bij ‘Solexverhuur Veerhaven Texel’. In de op de website opgenomen voorwaarden staat ‘Solexverhuur Texel’, afgekort “SVT’ en op de contactpagina staan de namen ‘Solex Texel’ en ‘Solexverhuur Verhuur Texel’, met verwijzing naar de domeinnaam
www. [domeinnaam] .nlen het e-mailadres
info@ [domeinnaam] .nl.

3.5

[appellant] heeft in 2011 het volgende logo voor [domeinnaam] laten ontwerpen:

3.6

Op 4 mei 2011 heeft [appellant] een e-mailbericht gestuurd aan [naam 2] (hierna: [naam 2] ), waarin staat:

Eveneens op 4 mei 2011 heeft [naam 2] per e-mail geantwoord:

3.7

Texelcars is op 15 januari 2004 opgericht. Haar vennoten zijn [geïntimeerde 2] en [geïntimeerde 3] . Texelcars verzorgt taxi- en touringcarvervoer en compleet verzorgde evenementen en groepsuitjes onder meer op Texel. Sinds omstreeks 2013 organiseert zij ook uitjes met solexen, die Texelcars tot eind februari 2018 huurde van [appellant] . Begin 2018 heeft Texelcars 65 solexen aangeschaft. Op 14 januari 2018 heeft ‘Texeltoers’ (Texelcars) de domeinnamen www.solex-texel.nl en www.solexverhuur-texel.nl laten registreren. Een uittreksel van de registratie van de onderneming van Texelcars bij de Kamer van Koophandel d.d. 18 december 2018 vermeldt onder meer de handelsnamen ‘Solex Texel’ en ‘Texeltours’ en het internetadres
www.solex-texel.nl. Deze domeinnaam linkt door naar de website https://dagjetexel.nl/solex-verhuur-texel/’. Sinds begin 2018 verhuurt Texelcars Solexen onder de naam ‘Solex Texel’, met gebruikmaking van het volgende logo dat op 20 augustus 2018 als Benelux beeldmerk (hierna: het Solex Texel-merk) is geregistreerd onder nummer 1380207 voor diensten in klasse 39 (verhuur van fietsen, rijwielen, bromfietsen en motorfietsen).

3.8

Texelcars gebruikt in reclame-uitingen op internet en in social media zowel de woorden ‘Solex huren op Texel’, ‘Solexverhuur op Texel’ en ‘Solex Texel’ als de woorden ‘Solex’ en ‘Texel’ afzonderlijk van elkaar in de context van verhuur, met verwijzing naar onder meer websites met domeinnamen
www.solex-texel.nlen
www.solexverhuur-texel.nl.

3.9

Op 14 juni 2018 heeft [appellant] Texelcars gesommeerd het gebruik van de woorden ‘Solex’ en/of ‘Solexverhuur’ en ‘Texel’ te staken en haar aansprakelijk gesteld voor de schade die [appellant] daardoor lijdt. In deze brief is Texelcars ook gesommeerd om de domeinnamen
www.solex-texel.nlen
www.solexverhuur-texel.nlom niet aan [appellant] over te dragen. Texelcars heeft niet aan de sommatie voldaan en heeft aansprakelijkheid van de hand gewezen. Texelcars heeft op haar beurt [appellant] bij brief van 21 november 2018 gesommeerd om iedere inbreuk op het Solex Texel-merk en haar handelsnaam te staken.

3.1

Op 17 januari 2019 heeft [appellant] aan de registratie van zijn onderneming in het handelsregister bij de Kamer van Koophandel onder meer de handelsnamen ‘ [domeinnaam] ’, ‘Solex Texel Tours’ en ‘texeltoers’ en de internetadressen
www.texeltours.nlen
www.solextexeltours.nltoegevoegd. Deze internetadressen linken door naar de website met de domeinnaam
www. [naam 1] .nl.

3.11

Ter uitvoering van het bestreden vonnis heeft [appellant] op 23 november 2019 onder meer de domeinnaam
www. [domeinnaam] .nlovergedragen aan Texelcars.

4.Beoordeling

4.1

De rechtbank heeft de vorderingen van [appellant] afgewezen en de vorderingen van Texelcars, met uitzondering van het onder II gevorderde stakingsbevel, toegewezen door [appellant] op straffe van een dwangsom te veroordelen tot doorhaling van de handelsnamen ‘Texeltours’, ‘ [domeinnaam] ’ en ‘Solex Texeltours’ en de domeinnamen
www.texeltours.nl,
www. [domeinnaam] .nlen
www.solextexeltours.nlin het handelsregister en tot het verlenen van alle noodzakelijke medewerking aan registratie van deze domeinnamen op naam van Texelcars.

4.2

Tegen dit oordeel en de daaraan ten grondslag gelegde motivering komt [appellant] op met twaalf grieven. Hij vordert in hoger beroep [geïntimeerden] uitvoerbaar bij voorraad en op straffe van een dwangsom:

te bevelen in de registratie van hun onderneming in het handelsregister van de Kamer van Koophandel de handelsnaam ‘Solex Texel’ en het internetadres
www.solex-texel.nldoor te halen;

te bevelen de registratie van de domeinnamen
www. [domeinnaam] .nl,
www.solex-texel.nlen
www.solexverhuur-texel.nlop naam van Texelcars door te halen en alle noodzakelijke medewerking te verlenen aan registratie van deze domeinnamen op naam van [appellant] ;

te bevelen te staken en gestaakt te houden het gebruik van de handelsnamen ‘ [naam 1] ’ en ‘Solex Texel’ of combinaties hiervan en van de domeinnamen ‘solex-texel.nl’, ‘ [domeinnaam] .nl’ en ‘solexverhuur-texel.nl’;

te verbieden om reclameuitingen van [appellant] , uitingen in websites, social media van [appellant] en uitingen van [appellant] in analoge media (interviews en advertorials) dan wel iedere andere wijze waarop [appellant] zich in het kader van de verhuur van zijn solexen uit, te kopiëren dan wel anderszins te gebruiken op websites en/of andere media van [geïntimeerden] ;

te veroordelen om de registratie van het Solex Texel-merk door te halen;

te verbieden opnieuw teksten die [appellant] maakt en op zijn website en/of andere media plaatst, te kopiëren en op haar eigen website(s) en/of andere media van [geïntimeerden] te plaatsen;

te bevelen wegens strijd met het auteursrecht van [appellant] opnieuw teksten die [appellant] maakt en op zijn website en/of andere media plaatst, te kopiëren en op haar eigen website(s) en/of andere media van [geïntimeerden] te plaatsen;

en voorts:

8. voor recht te verklaren dat [geïntimeerden]

a. onrechtmatig heeft gehandeld en handelt jegens [appellant] door de handels- en domeinnamen van [appellant] (nagenoeg) geheel te kopiëren en te registreren bij de Kamer van Koophandel en SIDN, zodanig dat het onderscheidend vermogen te gering is en door tevens andere aan [appellant] toebehorende teksten, foto’s en reclame-uitingen op de website en/of andere media van [appellant] te kopiëren en op haar eigen website(s) en/of social media te gebruiken, met geen ander doel dan om nog voor het einde van de zakelijke relatie met [appellant] en ook na het eindigen van deze zakelijke relatie, zonder toestemming van [appellant] gebruik te kunnen blijven maken van de naamsbekendheid en het handelsdebiet van [appellant] ;

b. heeft gehandeld en handelt in strijd met het auteursrecht van [appellant] op de teksten die [appellant] heeft gemaakt en op zijn website en/of andere media heeft geplaatst;

c. aansprakelijk en schadeplichtig is jegens [appellant] en de door [appellant] geleden schade moet vergoeden als gevolg van haar onrechtmatige gedragingen jegens [appellant] en de inbreuk op het auteursrecht van [appellant] , op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet;

een en ander met veroordeling tot terugbetaling van de door [appellant] voldane proceskostenveroordeling in eerste aanleg en veroordeling van [geïntimeerden] in de proceskosten ex artikel 1019h Rv.

4.3

Met de grieven II en III komt [appellant] op tegen het oordeel van de rechtbank dat hij ‘ [domeinnaam] ’/‘ [domeinnaam] .nl’ niet als handelsnaam voert. [appellant] stelt dat hij vanaf 9 februari 2011 deze naam als tweede handelsnaam heeft gevoerd bij de verhuur van solexen op Texel aan groepen tot acht personen, onder meer in samenwerking met FVT vanaf de verhuurlocatie van FVT in [plaats 3] . [appellant] stelt dat sinds februari 2011 acht solexen met fietstassen met de tekst ‘ [domeinnaam] .nl’ met daaronder het 06-nummer van [appellant] op Texel rondrijden. Deze solexen stonden volgens [appellant] ook steeds voor de verhuurlocatie van FVT in de Veerhaven. Daarnaast stelt [appellant] dat hij ‘ [domeinnaam] ’ als handelsnaam heeft gebruikt op de website
www. [domeinnaam] .nlen in klantcontacten die via de website
www. [domeinnaam] .nlen het e-mailadres
info@ [domeinnaam] .nltot stand zijn gekomen.

[geïntimeerden] betwisten het gestelde handelsnaamgebruik en betwisten ook dat de fietstassen met daarop ‘ [domeinnaam] .nl’ op acht solexen kan gelden als handelsnaamgebruik.

4.4

Een handelsnaam is de naam waaronder een onderneming wordt gedreven. Een onderneming kan verschillende handelsnamen voeren. Het is niet noodzakelijk dat een handelsnaam als zodanig is ingeschreven in het handelsregister. Niet in geschil is dat [appellant] de handelsnaam ‘ [naam 1] ’/‘ [naam 1] .nl’ sinds 2007 voert voor verhuur van solexen op Texel. [appellant] stelt dat hij voor de kleinschalige verhuur van maximaal acht solexen daarnaast de handelsnaam ‘ [domeinnaam] ’/’ [domeinnaam] .nl’ voert. Niet in geschil is dat [appellant] sinds februari 2011 houder is van de domeinnaam ‘ [domeinnaam] .nl’ en sindsdien in samenwerking met FVT solexen verhuurt vanaf de verhuurlocatie van FVT in [plaats 3] , waarbij FVT deze locatie ter beschikking stelt voor verhuur van solexen van en voor [appellant] . Solexen van [appellant] kunnen daar ter plekke of via de website met domeinnaam
www. [domeinnaam] .nlworden gehuurd. Vaststaat dat [appellant] in mei 2011 een logo voor [domeinnaam] heeft laten maken en heeft gecorrespondeerd over een bestelling van tien fietstassen met ‘ [domeinnaam] .nl’ en zijn telefoonnummer erop. [geïntimeerden] voeren aan dat zij nooit een fietstas met deze opdruk hebben gezien, voordat in 2018, kennelijk in het kader van dit conflict, een tas met dit ontwerp is gefotografeerd. [appellant] zal daarom worden toegelaten te bewijzen dat hij [domeinnaam] sinds 2011 geruime tijd als handelsnaam heeft gebruikt onder meer doordat op Texel acht solexen met fietstassen met de tekst ‘ [domeinnaam] .nl’ met daaronder het 06-nummer van [appellant] hebben rondgereden. In het kader van deze bewijslevering zal [appellant] ook bewijs kunnen leveren van het verder door hem gestelde gebruik van ‘ [domeinnaam] ’ als handelsnaam voor verhuur van solexen op Texel aan groepen tot acht personen.

4.5

Anders dan [geïntimeerden] betogen, kwalificeert het door [appellant] gestelde en te bewijzen gedurende geruime tijd op Texel rondrijden van acht solexen met fietstassen met de tekst ‘ [domeinnaam] .nl’ met daaronder het 06-nummer van [appellant] , als handelsnaam gebruik. Deze fietstassen fungeerden in dat geval namelijk in de communicatie met het (potentiële) relevante publiek – naar niet in geschil is: toeristen die Texel bezoeken – als (rondrijdende) uithangborden en/of reclame voor de onderneming van [appellant] . Door dit gestelde gebruik van ‘ [domeinnaam] .nl’ op de fietstassen, zal het relevante publiek de indruk hebben gekregen dat de desbetreffende solexen afkomstig waren van en/of werden verhuurd door een (mede) onder deze naam gedreven onderneming. De omstandigheid dat het in dat geval gaat om het op kleine schaal en in beperkte omvang voeren van de naam ‘ [domeinnaam] .nl’ – voor verhuur van maximaal acht solexen, op fietstassen van die acht solexen, terwijl op de website waarnaar
www. [domeinnaam] .nldoorlinkt andere namen worden gebruikt – staat niet in de weg aan de conclusie dat [appellant] – als hij slaagt in het bewijs waartoe hij wordt toegelaten – ‘ [domeinnaam] .nl’ sinds 2011 als handelsnaam heeft gevoerd. Aan het achtervoegsel .nl komt in dit verband geen zelfstandige betekenis toe, zodat daarmee ook het gebruik van ‘ [domeinnaam] ’ als handelsnaam vast staat indien [appellant] slaagt in het bewijs.

4.6

Dat [appellant] zich in eerste instantie, in zijn sommatie aan Texelcars, alleen op inbreuk op zijn handelsnaam ‘ [naam 1] ’/‘ [naam 1] .nl’ heeft beroepen doet in dit verband niet ter zake. Het stond hem vrij om in eerste instantie slechts te protesteren tegen één inbreuk, daarin kan geen afstand van het recht worden gelezen om later ook tegen andere inbreuken bezwaar te maken. [appellant] zal dus worden toegelaten dit gesteld gebruik van ‘ [domeinnaam] ’ te bewijzen.

4.7

Bij deze stand van zaken staat alleen vast dat [appellant] begin 2018 op Texel de handelsnaam ‘ [naam 1] ’/’ [naam 1] .nl’ voerde voor de bedrijfsmatige verhuur van solexen op Texel. Of de grieven II en III al dan niet slagen, hangt af van de uitkomst van de bewijslevering door [appellant] .

4.8

Of de grieven IV tot en met VIII al dan niet slagen, wordt vervolgens bepaald door het antwoord op de vraag of Texelcars door solexen te verhuren op Texel onder de handelsnaam ‘Solex Texel’ en de domeinnamen ‘solex-texel.nl’ en ‘solexverhuur-texel.nl’ te gebruiken, inbreuk maakt op [appellant] handelsnaam ‘ [naam 1] ’/ ’ [naam 1] .nl’ en – in het geval [appellant] in zijn bewijs slaagt – zijn handelsnaam ‘ [domeinnaam] ’. Niet in geschil is dat alle handelsnamen waarover deze zaak gaat, in hoge mate beschrijvend zijn. Partijen hebben arrest gevraagd voordat de Hoge Raad antwoord had gegeven op de door het gerechtshof Arnhem/Leeuwarden gestelde prejudiciële vragen over (in meer of mindere mate) beschrijvende handelsnamen. Partijen hebben zich dus nog niet kunnen uitlaten over de betekenis van deze antwoorden (in HR 19 februari 2021, ECLI:NL:HR:2021:269) voor deze zaak. Het hof zal partijen, eerst [appellant] , daartoe in de gelegenheid stellen. Daarna en na bewijslevering door [appellant] , zal het hof de door [appellant] gestelde inbreuk op zijn handelsnamen, de vordering strekkende tot doorhaling van het Solex Texel-merk en de tegen de toewijzing van de vorderingen in reconventie gerichte grief X beoordelen.

4.9

[appellant] stelt dat Texelcars zijn auteursrecht op de tekst
‘onderweg zwaaien en lachen de mensen naar je. Er hoeft geen helm gedragen te worden’schendt. [appellant] heeft echter geen feiten en omstandigheden gesteld waaruit volgt dat dit een auteursrechtelijk beschermd werk is, waarvan hij de rechthebbende is. [appellant] heeft verder niet geconcretiseerd waarop de door hem gestelde schendingen van zijn auteursrecht zien; hij spreekt alleen in algemene termen van (het kopiëren) door [geïntimeerden] van door hem gebruikte teksten en afbeeldingen. De op schending van zijn auteursrecht gebaseerde vorderingen moeten daarom, bij gebreke van behoorlijke onderbouwing, worden afgewezen.

4.1

[appellant] zal worden toegelaten tot het onder 4.4 bedoelde bewijs en de zaak wordt naar de rol verwezen voor de onder 4.8 bedoelde aktewisseling. Iedere verdere beslissing wordt aangehouden.

5.Beslissing

Het hof:

laat [appellant] toe feiten en omstandigheden te bewijzen waaruit volgt dat [appellant] ‘ [domeinnaam] ’ sinds 2011 geruime tijd als handelsnaam heeft gevoerd, onder meer doordat op Texel acht solexen met fietstassen met de tekst ‘ [domeinnaam] .nl’ met daaronder het 06-nummer van [appellant] hebben rondgereden (zie rov. 4.4 hiervoor);

bepaalt dat [appellant] , indien hij daartoe getuigen wil doen horen, een getuigenverhoor zal plaatshebben voor mr. Alwin, daartoe tot raadsheer‑commissaris benoemd, in het Paleis van Justitie, IJdok 20 te Amsterdam op een nader te bepalen dag en uur;

bepaalt dat de advocaat van [appellant] uiterlijk 4 weken na vandaag schriftelijk en onder opgave van de verhinderdata van alle betrokkenen in de periode van maart 2022 tot en met mei 2022 aan het (enquêtebureau van het) hof dient te verzoeken een datum te bepalen;

verwijst de zaak naar de rol van dinsdag 8 maart 2022 voor akte aan de zijde van [appellant] (zie rov. 4.8 hiervoor);

houdt iedere verdere beslissing aan.

Dit arrest is gewezen door mrs. P.F.G.T. Hofmeijer-Rutten, L. Alwin en mr. L.W. Louwerse en door de rolraadsheer in het openbaar uitgesproken op 8 februari 2022.

Inbreuk op handelsnamen in de verhuur van solexen op Texel

Uitspraak

GERECHTSHOF AMSTERDAM

1.de vennootschap onder firma TEXELCARS PERSONENVERVOER

1.De zaak in het kort

2.Het verloop van de procedure

3.Feiten

4.Beoordeling

5.Beslissing