3.3.1Het rapport van Cunningham Lindsay van 12 januari 2011 vermeldt onder meer:
“De reden van het kantelen van de kist is een excentrisch zwaartepunt. Vanwege dit excentrisch zwaartepunt was de kist aan de lichte zijde voorzien van een aanduiding “do not fork this side” in combinatie met een verbodsteken. Verder was ter plaatse met een stift geschreven “Centre of gravity”. De aanduidingen bevonden zich precies op de plek waar de vorkheftruckchauffeur de lepels van de heftruck heeft ingepikt.
Desgevraagd vernamen wij telefonisch van de vorkheftruckchauffeur (…) dat hem de aanduiding op de kist bij het oppikken niet was opgevallen.
Wij kunnen ons dit eigenlijk niet voorstellen omdat de aanduidingen, aangebracht op halve hoogte van de kist, ook vanaf de chauffeurspositie goed zichtbaar waren.”
3.3.2Het rapport van Etas van 27 juni 2011 vermeldt onder meer:
“Wij hebben geen instructies gezien welke aan de verpakker zijn gestuurd met betrekking tot de zwaartepunten.
Wij kunnen niet nagaan waar de zwaartepunten van de printer zich bevinden en weten ook niet of de verpakker de printer op de juiste manier in de kist heeft gezet.
Wij hebben van de tegenexpert een Site Preparation Guide ontvangen waarop o.a. het volgende staat vermeld:
- Er waren wielen aanwezig onder de printer en zijn gedurende het transport onder de printer bevestigd gebleven.
- De bodem van de kist bestaat uit dwarsscheepse balken welke op de dwarsbalken zin gespijkerd, in langsscheepse richting, tegen het frame aan. De foto laat deze planken slechts aan 1 zijde zien.
- Wij vinden op de foto’s verder geen enkele sjorring en/of geen enkele sjorband om dwarsscheepse bewegingen te voorkomen. Verder is de printer ook in langsscheepse richting niet vastgezet. Er zijn foto’s genomen na het in plastic verpakken en voor het sluiten van de kist waaruit duidelijk blijkt dat de printer verder niet vaststaat. Er was een aanzienlijke ruimte aanwezig tussen de wanden van de kist en de printer waardoor de printer in de kist zelf heen en weer kon bewegen.
- Er wordt slechts de nadruk gelegd op het verpakken van de printer zelf in het waterdichte verpakkingsmateriaal. Dit geeft aan dat de verpakkers gefocust waren op het goed waterdicht verpakken van de printer en niet op het vastzetten van de printer.
- Op de foto’s is te zien dat er op de kist symbolen zijn aangebracht: deze zijde boven, breekbaar en droog houden. Op de foto’s genomen in Singapore is geen zwaartepunt en/of verdere markering te zien met betrekking tot het hijsen en/of verplaatsen met een vorkheftruck.
- De kist is in de container gezet, het is niet te zien hoe dit is gebeurd. Er zijn balken in de vloer gespijkerd waardoor de kist niet langsscheeps kon verschuiven. De kist wordt niet in dwarsscheepse richting vastgezet. Wij schatten dat er aan beide zijden circa 15 tot 20 cm ruimte was tussen de kist en de container wanden.
(…)
Op basis van de fotorapportage concluderen wij dat er bij het verpakken niet is gekeken naar zwaartepunten en/of goede markeringen daarvan maar dat de nadruk heeft gelegen op de plastic binnenverpakking en de kwaliteit van de kist zelf.
Duidelijk is dat de kist onvoldoende/niet vast heeft gestaan in de container en dat de printer onvoldoende/niet heeft vastgestaan in de kist zelf.
Wij hebben de tegenexpert verzocht om zwaartepunten van de printer. We hebben deze echter niet ontvangen.
(…)
Wij hebben diverse malen gevraagd naar het dwarsscheepse zwaartepunt en hebben dit nooit ontvangen. (…) Wij hebben de printer nauwkeurig geïnspecteerd en niet kunnen vaststellen dat het dwarsscheepse zwaartepunt uit het midden lag.
Tijdens het hijsen om de printer te wegen werd de printer rechtstandig omhoog gehesen hetgeen aantoont dat het zwaartepunt in of zeer dicht bij het midden moet hebben gelegen.
Wij kunnen dan ook niet begrijpen dat er aan 1 kant van de kist de tekst “do not fork this side” is vermeld. Wij gaan ervan uit dat de verpakkers de printer midden in de kist hebben geplaatst en hebben geconstateerd dat het zwaartepunt in het midden of dicht bij het midden lag.
Als deze kist met printer rechtstandig omhoog wordt getild dan heeft een eventuele excentrische zwaartepunt geen enkel effect op het recht blijven van de kist.
Wij zijn van mening dat de kist aan beide zijden met een vorkheftruck opgetild had kunnen worden.
(…)
De printer is verpakt en vervoerd zonder deze zeevast te sjorren te zetten en zonder duidelijke informatie naar [naam 1] te sturen. (…)
Tijdens een lange reis van Singapore naar Rotterdam zal een schip slingeren met als resultaat dat de kist in de container gaat schuiven. Gezien de afmetingen van de printer en kist en het feit dat de printer onvoldoende is vastgezet zal de printer vervolgens in de kist heen en weer schuiven.
Wij zoeken de oorzaak van de val van de kist en de printer in een combinatie van onjuiste informatie van [naam 1] naar [appellant] , gebrekkige begeleiding van [naam 1] naar [appellant] en het feit dat de printer in de kist bij het lossen niet heeft vastgestaan. Het liften aan de kant van de tekst ‘do not fork here’ heeft de schade niet veroorzaakt.”
Bij het rapport van Etas is onder meer de “site preparation guide” gevoegd van de 5024 UV RTR printer van Agfa. In deze gids staat niets vermeld over het zwaartepunt van de printer. Verder is bij het rapport een fotorapportage gevoegd van de verpakking van de printer in Singapore. Daarop is te zien dat de printer op wielen stond. Er zijn geen sjorbanden te zien. In de kist zijn dwarsbalken te zien waarop de printer is geplaatst. Boven twee foto’s staat de tekst: “machine is secure by nailing wood on the front and back”. Op één van beide foto’s is met ellipsen aangeduid dat daar plankjes op de balken gespijkerd waren.
3.3.3Het rapport van [ingenieur 1] van 1 mei 2014 vermeldt onder meer:
“Gebleken is dat het zwaartepunt in de breedte van de kist niet is vastgesteld. Uitgaande van de beschrijving en de gemaakte foto’s veronderstel ik dat de printer in het midden van de kist was geplaatst en het zwaartepunt ook in het midden van de kist was gelegen.
(…)
Rekenkundig kan het maximale gewicht (Gmax) als volgt worden benaderd:
7.000 kg x (600 mm + 580 mm)
--------------------------------------- = 5.525 kg
915 mm + 580 mm
(…)
Mocht uitgegaan worden van het meest negatieve scenario, namelijk dat de printer was verschoven en zich ten tijde van het voorval aan de andere zijde van de kist bevond (dus het verst verwijderd van de cabine van de heftruck), dan zou ook het zwaartepunt zijn verschoven. (…) Mocht dat het geval zijn geweest, dan is het maximale hefvermogen gedaald naar 4.788 kilogram.
(…)
Een zwaartepunt kan niet visueel worden bepaald en dient in dergelijke gevallen met een speciale weegmethode te worden bepaald. Door geen van de partijen is dit gedaan.
(…)
Daar het zwaartepunt in deze kwestie uiteraard van belang is, is door mij navraag gedaan bij de fabrikant en importeur Agfa Benelux in België. De specialist van deze printers heeft tegenover mij verklaard dat zij (Agfa) tot op heden nimmer het zwaartepunt exact heeft bepaald, hetgeen reden is voor het feit dat dit nergens in de documentatie is opgenomen. Op basis van zijn ervaring met deze printers geeft hij aan dat het zwaartepunt zich zowel in langs- als dwarsverband
in het middenvan de printer bevindt.”
3.3.6Het rapport van Cunningham Lindsay vermeldt geen reden waarom het
zwaartepunt van de printer excentrisch moet worden geacht. Het rapport van Etas acht het zwaartepunt van de printer niet excentrisch, met als reden dat de printer bij het wegen rechtstandig werd gehesen en dat een andere oorzaak voor een excentrisch zwaartepunt van de kist mogelijk is, namelijk het verschuiven van de printer in de kist. Het rapport van [ingenieur 1] acht het zwaartepunt niet excentrisch vanwege mededelingen van een expert bij Agfa, niet gebaseerd op een zwaartepuntbepaling, maar op de ervaring van die expert. In het rapport van [ingenieur 2] is de afstand van het zwaartepunt tot het middelpunt bepaald op 0,1788 m. Dit is gebaseerd op een berekening die uitgaat van gemeten gewichten. Het hof acht het rapport van [ingenieur 2] het meest overtuigend, omdat het op metingen is gebaseerd en ondersteund wordt door de documentatie van Agfa. Anders dan [appellant] in zijn memorie van grieven van 12 juli 2016 heeft aangevoerd, brengt de enkele omstandigheid dat [geïntimeerde] [appellant] niet heeft uitgenodigd om aanwezig te zijn bij de wegingen die ten grondslag liggen aan het rapport van [ingenieur 2] , niet mee dat dit rapport van weinig waarde is. Met het enkele betoog van [appellant] in zijn akte na tussenarrest dat hij de door [ingenieur 2] gebruikte meetresultaten niet heeft kunnen laten verifiëren door een deskundige en dat niet duidelijk is op welke wijze [bedrijf] tot deze meetresultaten is gekomen, heeft [appellant] de juistheid van die meetresultaten onvoldoende gemotiveerd betwist. Met het enkele betoog dat de berekening van [ingenieur 2] niet te volgen is, heeft hij de juistheid van de berekening onvoldoende gemotiveerd betwist. Onvoldoende aannemelijk is dat het resultaat in het geheel niet bruikbaar is te achten vanwege het feit dat de printer beschadigd en vervormd was toen die gewogen werd, zoals [appellant] verder heeft betoogd, al zal dat wellicht enig verschil maken.
3.3.7Voor het oordeel over de vraag waar het zwaartepunt van de kist met printer zich bevond, toen die door [appellant] moest worden getild, is niet alleen van belang of het zwaartepunt van de printer excentrisch moet worden geacht, maar (in beginsel) ook of aannemelijk is dat de printer zich in het midden van de kist bevond of dat de printer, zoals [appellant] heeft gesteld, is gaan schuiven in de kist. Hierop komt het hof nog terug.
Omstandigheden aan de zijde van [appellant]