ECLI:NL:GHAMS:2019:456

Gerechtshof Amsterdam

Datum uitspraak
13 februari 2019
Publicatiedatum
19 februari 2019
Zaaknummer
23-000982-18
Instantie
Gerechtshof Amsterdam
Type
Uitspraak
Rechtsgebied
Strafrecht
Procedures
  • Hoger beroep
Vindplaatsen
  • Rechtspraak.nl
AI samenvatting door LexboostAutomatisch gegenereerd

Zorgfraude door voormalig bestuurder van thuiszorginstelling met oplichting, valsheid in geschrift en gewoontewitwassen

In deze zaak heeft het gerechtshof Amsterdam op 13 februari 2019 uitspraak gedaan in hoger beroep tegen een vonnis van de rechtbank Amsterdam. De verdachte, een voormalig bestuurder van een thuiszorginstelling, werd beschuldigd van zorgfraude, waarbij hij feitelijk leiding gaf aan oplichting, valsheid in geschrift en gewoontewitwassen. De tenlastelegging omvatte meerdere feiten die zich afspeelden tussen 1 januari 2008 en 1 januari 2011, waarbij de verdachte samen met anderen zorgverzekeraar Agis heeft bewogen tot de afgifte van aanzienlijke geldbedragen door het indienen van valse voorstellen en realisatieformats. De verdachte heeft gedurende deze periode onterecht zorguren opgegeven, wat resulteerde in een schade van ongeveer 1.474.357 euro. Het hof oordeelde dat de verdachte opzettelijk en listig heeft gehandeld, waarbij hij gebruik maakte van valse geschriften en de werkelijke zorguren heeft vervalst. De verdediging pleitte voor vrijspraak, maar het hof oordeelde dat de verdachte feitelijk leiding heeft gegeven aan de strafbare feiten. Het hof vernietigde het vonnis van de rechtbank en legde een gevangenisstraf van 27 maanden op, met aftrek van voorarrest. De uitspraak benadrukt de ernst van de fraude en het misbruik van een kwetsbaar zorgsysteem, waarbij de verdachte geen verantwoordelijkheid nam voor zijn daden.

Uitspraak

afdeling strafrecht
parketnummer: 23-000982-18
datum uitspraak: 13 februari 2019
TEGENSPRAAK
Verkort arrest van het gerechtshof Amsterdam gewezen op het hoger beroep, ingesteld tegen het vonnis van de rechtbank Amsterdam van 15 maart 2018 in de strafzaak onder parketnummer 13-845031-13 tegen
[verdachte],
geboren te [geboorteplaats] op [geboortedatum] 1945,
adres: [adres].

Onderzoek van de zaak

Dit arrest is gewezen naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in hoger beroep van
14 december 2018, 10 januari 2019, 30 januari 2019 en, overeenkomstig het bepaalde bij artikel 422, tweede lid, van het Wetboek van Strafvordering, naar aanleiding van het onderzoek ter terechtzitting in eerste aanleg.
Tegen voormeld vonnis is door de verdachte hoger beroep ingesteld.
Het hof heeft kennisgenomen van de vordering van de advocaat-generaal en van hetgeen door de verdachte en de raadsman naar voren is gebracht.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot dezelfde straf als door de rechter in eerste aanleg opgelegd.

Tenlastelegging

Aan de verdachte is ten laste gelegd dat:
1. primair:
[bedrijf 1] B.V. en/of een of meer aanverwante rechtsperso(o)n(en), in elk geval een rechtspersoon, op één of meer tijdstip(pen), gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland en/of Amersfoort, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, meermalen, althans éénmaal, (telkens) met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, Agis Zorgverzekeringen N.V. (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.) en/of CAK heeft/hebben bewogen tot de afgifte van een of meer (voorschot(ten) en/of budget(ten) en/of) geldbedrag(en), ter hoogte van een (totaal)bedrag van 1.474.357 euro, althans een of meer (voorschot(ten) en/of budget(ten) en/of) geldbedrag(en), in elk geval (telkens) enig goed, hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) een of meer voorstellen en/of inschattingen en/of productieoverzicht(en) (D-113, D-114, D-115) en/of realisatieformat(s) (D-137) (bij het (Agis Zorgverzekeringen N.V en/of CAK) ingediend,
waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) met vorenomschreven oogmerk opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid heeft/hebben toegezegd en/of heeft/hebben voorgewend dat:
- de/het opgemaakt(e) voorstel(len) en/of inschatting(en) op basis waarvan de hoogte van de voorschot(ten) en/of budget(ten) werden vastgesteld (door Agis) reëel en/of juist waren en/of
-de/het (interne) productieoverzicht(en), waarin (de door onderaannemers en/of eigen medewerkers van verdachte en/of zijn mededader(s)) doorgegeven verleende zorguren worden geregistreerd (,op basis waarvan de/het realisatieformat(s) werden opgemaakt) reëel en/of juist waren en/of
-de/het (periodiek digitaal ingediende) realisatieformat(s) (welke dien(t)(en) ter verantwoording van de voorschot(ten) en/of budget(ten)) waarop de werkelijk (door onderaannemers en/of eigen medewerkers (voor/van) van verdachte en/of zijn mededader(s)) verleende zorguren en/of de gerealiseerde productie (zorg)uren werden weergeven reëel en/of juist waren,
waardoor Agis Zorgverzekeringen N.V. en/of CAK (telkens) werd/werden bewogen tot bovenomschreven afgifte, zulks terwijl hij, verdachte (telkens) tot (het) vorenstaande feit(en) opdracht heeft gegeven en/of feitelijke leiding heeft gegeven aan de verboden gedraging;
1. subsidiair:
hij op één of meer tijdstip(pen), gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011, te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland en/of Amersfoort, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, meermalen, althans éénmaal, (telkens) met het oogmerk om zich en/of (een) ander(en) wederrechtelijk te bevoordelen door het aannemen van een valse naam en/of van een valse hoedanigheid en/of door een of meer listige kunstgrepen en/of door een samenweefsel van verdichtsels, Agis Zorgverzekeringen N.V (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.) en/of CAK heeft/hebben bewogen tot de afgifte van een of meer (voorschot(ten) en/of budget(ten) en/of) geldbedrag(en), ter hoogte van een (totaal)bedrag van 1.474.357 euro, althans een of meer (voorschot(ten) en/of budget(ten) en/of) geldbedrag(en), in elk geval (telkens) enig goed, hebbende verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) een of meer voorstellen en/of inschattingen en/of productieoverzicht(en) (D-113, D-114, D-115) en/of realisatieformat(s) (D-137) (bij Agis Zorgverzekeringen N.V. en/of CAK) ingediend,
waarbij verdachte en/of zijn mededader(s) (telkens) met vorenomschreven oogmerk opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en/of in strijd met de waarheid heeft/hebben toegezegd en/of heeft/hebben voorgewend dat:
-de/het opgemaakt(e) voorstel(len) en/of inschatting(en) op basis waarvan de hoogte van de voorschot(ten) en/of budget(ten) werden vastgesteld (door Agis) reëel en/of juist waren en/of
-de/het (interne) productieoverzicht(en) waarin (de door onderaannemers en/of eigen medewerkers van verdachte en/of zijn mededader(s)) doorgegeven verleende zorguren worden geregistreerd (,op basis waarvan de/het realisatieformat(s) werden opgemaakt) reëel en/of juist waren en/of
-de/het (periodiek digitaal ingediende) realisatieformat(s) (welke dien(t)(en) ter verantwoording van de voorschot(ten) en/of budget(ten)) waarop de werkelijk (door onderaannemers en/of eigen medewerkers (voor/van) van verdachte en/of zijn mededader(s)) verleende zorguren en/of de gerealiseerde productie (zorg)uren werden weergeven reëel en/of juist waren,
waardoor Agis Zorgverzekeringen N.V. en/of CAK (telkens) werd/werden bewogen tot bovenomschreven afgifte; (Artikel 326 juncto 47 Wetboek van Strafrecht)
2 primair:
[bedrijf 1] B.V. en/of een of meer aanverwante rechtsperso(o)n(en), in elk geval een rechtspersoon, op één of meer tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, meermalen, althans eenmaal, (telkens) een of meer realisatieformat(s) (D-137), elk zijnde (een) geschrift(en) die/dat bestemd was/waren om tot bewijs van enig feit te dienen, (telkens) opzettelijk, valselijk heeft opgemaakt en/of doen (laten) opmaken, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn medeverdachte(n) (telkens) valselijk en/of in strijd met de waarheid een totaal zorguren vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder en/of meer) (zorg)uren is zijn gewerkt en/of er geen (zorg)uren zijn gewerkt, zulks (telkens) met het oogmerk om dat/die geschrift(en) als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken, tot het plegen van welke bovengenoemde strafbare feit(en) verdachte opdracht heeft gegeven, dan wel aan welke bovengenoemde verboden gedraging(en) verdachte feitelijk leiding heeft gegeven;
2 subsidiair:
hij op één of meer tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, meermalen, althans eenmaal, (telkens) een of meer realisatieformat(s)(D-137), elk zijnde (een) geschrift(en) die/dat bestemd was/waren om tot bewijs van enig feit te dienen, (telkens) opzettelijk, valselijk heeft opgemaakt en/of doen (laten) opmaken, immer heeft/hebben verdachte en/of zijn medeverdachte(n) telkens valselijk en/of instrijd met de waarheid een totaal aantal (zorg)uren vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder en/of meer) (zorg)uren is/zijn gewerkt en/of er geen (zorg)uren zijn gewerkt, zulks (telkens)met het oogmerk om die geschriften als echt en onvervalst te gebruiken en/of door anderen te doen gebruiken;
3 primair:
[bedrijf 1] B.V. en/of een of meer aanverwante rechtsperso(o)n(en), in elk geval een rechtspersoon, op één of meer tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, (telkens) opzettelijk gebruik heeft/hebben gemaakt van een of meer valse of vervalste geschrift(en), als ware dat/die geschrift(en) echt en onvervalst en/of (telkens) een of meer valse of vervalste geschrift(en) voorhanden heeft/hebben gehad en/of heeft/hebben afgeleverd, terwijl [bedrijf 1] B.V. en/of een of meer aanverwante rechtsperso(o)n(en) wist(en) en/of redelijkerwijs moest(en) vermoeden dat dat/die geschrift(en) bestemd was waren voor gebruik als ware deze echt en onvervalst, immers heeft/hebben verdachte en/of haar medeverdachte(n) een of meer (realisatieformat(s) (D-137), (elk) zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen bij Agis Zorgverzekeringen N.V. (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.) en/of CAK overgelegd en/of ingediend, en bestaande die valsheid of vervalising daarin dat in voornoemde realisatieformat(s) (telkens) een totaal aantal (zorg)uren is/zijn vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder en/of meer) (zorg)uren is/zijn gewerkt en/of er geen (zorg)uren zijn gewerkt,
tot het plegen van welk bovenomschreven strafbare feit verdachte (telkens) opdracht heeft gegeven, dan wel aan welke verboden gedraging(en) verdachte (telkens), feitelijk leiding heeft gegeven;
3 subsidiair:
hij op één of meer tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's Gravenland, in elk geval in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, (telkens) opzettelijk gebruik heeft gemaakt van een of meer valse of vervalste geschrift(en), als ware dat/die geschrift(en) echt en onvervalst en/of (telkens) een of meer valse of vervalste geschrift(en) voorhanden heeft gehad en/of heeft afgeleverd, terwijl hij wist en/of redelijkerwijs moest vermoeden dat dat/die geschrift(en) bestemd was waren voor gebruik als ware deze echt en onvervalst, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn medeverdachte(n) een of meer (realisatieformat(s) (D-137), elk zijnde een geschrift dat bestemd was om tot bewijs van enig feit te dienen, bij Agis Zorgverzekeringen N.V. (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.) en/of CAK overgelegd en/of ingediend, en bestaande die valsheid daarin dat in voornoemde realisatieformat(s) (telkens) een totaal aantal (zorg)uren is/zijn vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder en/of meer) (zorg)uren is/zijn gewerkt en/of er geen (zorg)uren zijn gewerkt;
4 primair:
[bedrijf 1] B.V. en/of een of meer aanverwante rechtsperso(o)n(en), in elk geval een rechtspersoon, op één of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 1 januari 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's-Graveland, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, (telkens) van het plegen van witwassen een gewoonte heeft/hebben gemaakt, immers heeft/hebben verdachte en/of haar mededader(s), van (een) voorwerp(en), te weten een of meer geldbedrag(en) (in totaal ongeveer 1.474.357 euro), (telkens) de werkelijke aard en/of herkomst en/of vindplaats en/of vervreemding en/of verplaatsing verborgen en/of verhuld, en/of verhuld en/of verborgen wie de rechthebbende(n) op dat/die voorwerp(en) is/zijn en/of (telkens) dat/die voorwerp(en) verworven en/of voorhanden gehad en/of overgedragen en/of omgezet en/of daarvan gebruik gemaakt, zulks (telkens) terwijl [bedrijf 1] B.V. en/of (een of meer van) haar mededader(s), (telkens) wist(en) dat/die voorwerp(en)/geldbedrag(en) (geheel of gedeeltelijk) onmiddellijk of middellijk afkomstig was/waren uit misdrijf,
zulks terwijl hij, verdachte (telkens) tot (het) vorenstaande feit(en) opdracht heeft gegeven en/of feitelijke leiding heeft gegeven aan de verboden gedraging;
4 subsidiair:
hij op één of meer tijdstip(pen) in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 1 januair 2011 te Aalsmeer en/of Hilversum en/of 's-Graveland, althans in Nederland, tezamen en in vereniging met (een) ander(en), althans alleen, (telkens) van het plegen van witwassen een gewoonte heeft/hebben gemaakt, immers heeft/hebben verdachte en/of zijn mededader(s), (telkens) van (een) voorwerp(en), te weten een of meer geldbedrag(en) (in totaal ongeveer 1.474.377 euro), de werkelijke aard en/of herkomst en/of vindplaats en/of vervreemding en/of verplaatsing verborgen en/of verhuld, en/of verhuld en/of verborgen wie de rechthebbende(n) op dat/die voorwerp(en) is/zijn en/of (telkens) dat/die voorwerp(en) verworven en/of voorhanden gehad en/of overgedragen en/of omgezet en/of daarvan gebruik gemaakt,
zulks (telkens) terwijl hij, verdachte en/of (een of meer van) zijn mededader(s), (telkens) wist(en) dat/die voorwerp(en)/geldbedrag(en) (geheel of gedeeltelijk) onmiddellijk of middellijk afkomstig was/waren uit misdrijf.
Voor zover in de tenlastelegging taal- en/of schrijffouten voorkomen, zal het hof deze verbeterd lezen. De verdachte wordt daardoor niet in de verdediging geschaad.

Vonnis waarvan beroep

Het vonnis waarvan beroep zal worden vernietigd, omdat het hof tot een andere bewezenverklaring komt dan de rechtbank.

Bewijsoverweging en bespreking van bewijsverweren

De verdediging heeft ter terechtzitting in hoger beroep integrale vrijspraak bepleit. De kern van het betoog is dat de veroordeling is gebaseerd op de verkeerde cijfers, althans op een onjuiste interpretatie van die cijfers. Gebruikt zijn interne productiecijfers die niet meer waren dan conceptcijfers, bedoeld voor intern gebruik.
De verdachte heeft ter zitting van het hof uitvoerig uiteengezet hoe de financiering tussen [bedrijf 1] B.V. (hierna ook: TzGz), Agis Zorgverzekeringen N.V. (hierna ook: Agis) en het Centraal Administratie Kantoor (hierna: CAK) verliep en op welke wijze deze betaalstructuur vorm kreeg in de eigen administratie van TzGz.
De lezing van de verdachte komt in grote lijnen overeen met hetgeen de rechtbank op pagina 3 van het vonnis, onder 3.3, eerste vier alinea’s, heeft overwogen. Dit komt erop neer dat TzGz betaald werd door middel van een voorschot, gebaseerd op de productie van het voorgaande jaar, ter hoogte van 80% en via een eindafrekening, na afloop van het jaar.
TzGz verleende zorg via eigen werknemers, maar schakelde ook onderaannemers in. Van deze kreeg zij opgaven van bestede uren en declaraties, die zij controleerde en betaalde.
TzGz deed, voor zover hier van belang, drie cijferopgaven.
Ten eerste gaf zij aan Agis periodiek, gedurende het jaar, via realisatieformats, het per vier weken totaal aantal verleende zorguren op. Zij baseerde die op de voorlopige opgaven van haar onderaannemers, opgenomen in voorlopige productiecijfers, die in een later stadium nog konden worden gecorrigeerd. Aan de hand van deze opgaven kon Agis in de loop van het jaar monitoren of de door haar betaalde voorschotten (nog) reëel waren.
Ten tweede gaf TzGz, per cliënt gespecificeerd, periodiek aan het CAK de verleende zorguren op. Aan de hand van deze opgaven bracht het CAK de cliënten de verschuldigde eigen bijdrage in rekening.
Ten derde verstrekte TzGz aan het eind van het jaar aan Agis een eindafrekening, op basis waarvan Agis een nacalculatie van aan TzGz definitief te betalen bedragen maakte. Ten behoeve van die nacalculatie vergeleek Agis de eindafrekening met de uren die aan het CAK waren opgegeven.
De hier beschreven gang van zaken is bevestigd door de bestuursvoorzitter van het CAK in een brief aan de FIOD van 7 november 2014 (D-204), alsmede door de getuigen [getuige 1], [getuige 2] en [getuige 3] (G1-001, p. 163 e.v.). Ter terechtzitting in hoger beroep heeft de verdachte verklaard dat TzGz geen eindafrekening aan Agis verstrekte, maar dat Agis zelfstandig een eindafrekening maakte aan de hand van de cijfers die zij van het CAK ontving. Dat is echter niet geloofwaardig, mede gelet op de voormelde verklaringen van de bestuursvoorzitter van het CAK en de genoemde getuigen, die allen werkzaam waren bij Agis.
In de administratie van TzGz is niet terug te vinden hoeveel uren haar onderaannemers hebben gedeclareerd en hoe de via realisatieformats aan Agis opgegeven uren, respectievelijk aan het CAK per cliënt opgegeven uren, tot stand zijn gekomen. Aansluitingen tussen die cijfers zijn in de administratie niet voorhanden.
In het strafrechtelijk onderzoek heeft de FIOD bij zes onderaannemers nagegaan hoeveel uren zij bij TzGz in rekening hebben gebracht. Dit aantal uren is vergeleken met het aantal uren dat TzGz ter zake aan het CAK heeft opgegeven en het aantal uren dat TzGz ter zake bij Agis heeft gedeclareerd. Dit laatste aantal uren heeft de FIOD uit de voorlopige productiecijfers van TzGz gehaald, omdat deze gespecificeerd is naar onderaannemer en de opgave aan Agis niet. De opgaven aan CAK en Agis blijken 151%, respectievelijk 167% te bedragen van het aantal uren dat de onderaannemers bij TzGz hebben gedeclareerd (AH-073, p. 945-946). Nu uit de administratie geen aansluiting tussen deze cijfers blijkt en bij gebreke van een andere aannemelijke oorzaak voor de verschillen, moet worden geconcludeerd dat TzGz aan Agis en het CAK een aanmerkelijk hoger aantal uren heeft opgegeven dan in werkelijkheid was gemaakt. Voor zover de verdachte deze opgaven al niet zelf heeft gedaan, heeft hij hier anderszins feitelijk leiding aan gegeven.
Uit het vorengaande volgt dat de opsporingsambtenaren niet alleen zijn uitgaan van de door de verdediging bedoelde interne productiecijfers. Dit verweer mist dus in zoverre feitelijke grondslag. Overigens komen de totalen van die productiecijfers, zo is gebleken uit een ter terechtzitting uitgevoerde steekproef, in grote lijnen overeen met de bij Agis ingediende realisatieformats. Dat die interne productiecijfers, die de FIOD in de vergelijking heeft betrokken, in enig stadium zodanig neerwaarts zijn gecorrigeerd dat slechts de werkelijk bestede uren in de realisatieformats zijn opgenomen, is niet aannemelijk geworden.
Dat de administratie, alvorens deze is onderzocht, geruime tijd onder [naam 1] heeft berust, is geen reden om aan de juistheid te twijfelen. Genoegzame gronden voor zodanige twijfel zijn gesteld noch gebleken.
Al met al heeft de verdachte, als feitelijk leidinggever van TzGz, gedurende een reeks van jaren te hoge aantallen bestede uren opgegeven aan Agis. Agis heeft dit niet opgemerkt omdat de verdachte ook aan het CAK te hoge aantallen uren opgaf. Dit heeft geleid tot hogere voorschotbetalingen dan gerechtvaardigd, omdat deze op de (te hoge) opgaven van het vorige jaar waren gebaseerd. Voorts heeft dit geleid tot te hoge eindafrekeningen, waardoor Agis aan TzGz een aanmerkelijk hoger bedrag heeft betaald dan waarop TzGz recht had. Daarmee is het onder 1. tot en met 3. primair ten laste gelegde bewezen, waarbij nog het volgende wordt opgemerkt.
De opgaven van TzGz aan het CAK vonden, evenals de realisatieformats aan Agis, plaats via digitale formulieren. Met de in de tenlastelegging gebruikte omschrijving “inschattingen” is kennelijk bedoeld de opgave via die formulieren.
De bedragen die Agis op basis van de einddeclaratie door het CAK aan TzGz deed uitbetalen zijn te beschouwen als de in de tenlastelegging bedoelde “geldbedragen”.

Bewezenverklaring

Het hof acht wettig en overtuigend bewezen dat de verdachte het onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair ten laste gelegde heeft begaan, met dien verstande dat:
1. primair:
[bedrijf 1] B.V in of omstreeks 1 januari 2008 tot en met 19 november 2010 te Hilversum en/of ’s Gravenland en/of Amersfoort, meermalen, telkens met het oogmerk om zich en anderen wederrechtelijk te bevoordelen, door listige kunstgrepen Agis Zorgverzekeringen N.V. (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.) heeft bewogen tot de afgifte van voorschotten en geldbedragen, hebbende [bedrijf 1] B.V. telkens voorstellen en/of inschattingen en realisatieformats (D-137) bij Agis Zorgverzekeringen B.V. en/of het CAK ingediend,
waarbij [bedrijf 1] B.V. telkens met vorenomschreven oogmerk opzettelijk valselijk en/of listiglijk en/of bedrieglijk en in strijd met de waarheid heeft voorgewend dat :
- de opgemaakte voorstellen en/of inschattingen op basis waarvan de hoogte van de voorschotten werden vastgesteld door Agis juist waren en
- de periodiek digitaal ingediende realisatieformats die dienen ter verantwoording van de voorschotten waarop de werkelijk verleende zorguren werden weergegeven juist waren,
waardoor Agis Zorgverzekeringen N.V. telkens werd bewogen tot de bovenomschreven afgifte,
zulks terwijl hij, verdachte, telkens tot de vorenstaande feiten opdracht geeft gegeven en/of feitelijk leiding heeft gegeven aan de verboden gedraging.
2 primair:
[bedrijf 1] B.V. op tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 19 november 2010 te Hilversum en/of 's Gravenland, meermalen, telkens realisatieformats (D-137), zijnde geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen, telkens opzettelijk, valselijk heeft opgemaakt, immers heeft [bedrijf 1] B.V. telkens valselijk en/of in strijd met de waarheid een totaal zorguren vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder) zorguren zijn gewerkt en/of er geen zorguren zijn gewerkt, zulks telkens met het oogmerk om die geschriften als echt en onvervalst te gebruiken, tot het plegen van welke bovengenoemde strafbare feiten verdachte opdracht heeft gegeven, dan wel aan welke bovengenoemde verboden gedragingen verdachte feitelijk leiding heeft gegeven;
3 primair:
[bedrijf 1] B.V. op tijdstippen gelegen in of omstreeks de periode 1 januari 2008 tot en met 19 november 2010 te Hilversum en/of 's Gravenland, telkens opzettelijk gebruik heeft gemaakt van vervalste geschriften, als ware die geschriften echt en onvervalst, terwijl [bedrijf 1] B.V. wist dat die geschriften bestemd waren voor gebruik als ware deze echt en onvervalst, immers heeft [bedrijf 1] B.V. realisatieformats (D-137), zijnde geschriften die bestemd waren om tot bewijs van enig feit te dienen bij Agis Zorgverzekeringen N.V. (thans Zilveren Kruis Zorgkantoor N.V.), en bestaande die vervalsing daarin dat in voornoemde realisatieformats telkens een totaal aantal zorguren is vermeld, terwijl in werkelijkheid een ander aantal (minder) zorguren is gewerkt en/of er geen (zorg)uren zijn gewerkt, tot het plegen van welk bovenomschreven strafbare feit verdachte telkens opdracht heeft gegeven, dan wel aan welke verboden gedragingen verdachte telkens feitelijk leiding heeft gegeven;
4 primair:
[bedrijf 1] B.V. op tijdstippen in of omstreeks de periode van 1 januari 2008 tot en met 19 november 2010 te Hilversum en/of 's-Graveland, telkens van het plegen van witwassen een gewoonte heeft gemaakt, immers heeft [bedrijf 1] B.V. geldbedragen, telkens overgedragen zulks terwijl [bedrijf 1] B.V. telkens wist dat die geldbedragen geheel of gedeeltelijk onmiddellijk of middellijk afkomstig waren uit misdrijf, zulks terwijl hij, verdachte telkens tot vorenstaande feiten opdracht heeft gegeven en/of feitelijke leiding heeft gegeven aan de verboden gedraging.
Hetgeen onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair meer of anders is ten laste gelegd, is niet bewezen. De verdachte moet hiervan worden vrijgesproken.
Het bewezen verklaarde is gegrond op de feiten en omstandigheden die in de bewijsmiddelen zijn vervat, zoals deze na het eventueel instellen van beroep in cassatie zullen worden opgenomen in de op te maken aanvulling op dit arrest.

Strafbaarheid van het bewezen verklaarde

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van het onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair bewezen verklaarde uitsluit, zodat dit strafbaar is.
Het bewezen verklaarde levert op:
de voortgezette handeling van
het onder 1 primair bewezen verklaarde:
feitelijk leidinggeven aan oplichting, meermalen gepleegd,
en
het onder 2 primair bewezen verklaarde:
feitelijk leidinggeven aan valsheid in geschrift, meermalen gepleegd,
en
het onder 3 primair bewezen verklaarde:
feitelijk leidinggeven aan opzettelijk gebruik maken van een vervalst geschrift, als bedoeld in artikel 225, eerste lid, van het Wetboek van Strafrecht, als ware het echt en onvervalst, meermalen gepleegd.
Het onder 4 primair bewezen verklaarde levert op:
feitelijk leidinggeven aan gewoontewitwassen.

Strafbaarheid van de verdachte

Er is geen omstandigheid aannemelijk geworden die de strafbaarheid van de verdachte ten aanzien van het onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair bewezen verklaarde uitsluit, zodat de verdachte strafbaar is.

Oplegging van straf

De rechtbank Amsterdam heeft de verdachte voor het in eerste aanleg onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair bewezen verklaarde veroordeeld tot een gevangenisstraf voor de duur van 27 maanden met aftrek van voorarrest.
De advocaat-generaal heeft gevorderd dat de verdachte zal worden veroordeeld tot dezelfde straf als door de rechter in eerste aanleg opgelegd.
Het hof heeft in hoger beroep de op te leggen straf bepaald op grond van de ernst van de feiten en de omstandigheden waaronder deze zijn begaan en gelet op de persoon van de verdachte. Het hof heeft daarbij in het bijzonder het volgende in beschouwing genomen.
De verdachte heeft als directeur van een thuiszorgorganisatie tenminste gedurende drie jaar op structurele en listige wijze zorgverzekeraar Agis opgelicht, waarbij zijn eigen financieel gewin blijkbaar allesbepalend was. Dit heeft de verdachte gedaan door jarenlang onjuiste gegevens bij Agis in te dienen. De verdachte heeft de daadwerkelijk gemaakte en aan onderaannemers betaalde zorguren fictief opgehoogd. Met zijn handelen heeft de verdachte ruim een miljoen euro teveel gedeclareerd, geld dat was bestemd voor het bekostigen van zorg voor mensen die die zorg nodig hadden. Agis heeft door deze zogenoemde over-declaratie te hoge bedragen aan TzGz toegekend die door het CAK zijn uitbetaald.
De verdachte heeft door zijn handelen op grove wijze misbruik gemaakt van een fraudegevoelig systeem waarbij juist organisaties als [bedrijf 1] een verhoogd vertrouwen genieten geen misbruik te maken van het systeem. Verdachte heeft de samenleving ernstig benadeeld. De aan cliënten verleende (thuis)zorg wordt immers gedeeltelijk betaald vanuit de via premies verkregen middelen. Deze middelen werden indertijd verkregen en toegekend volgens de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziekte), een verplichte verzekering voor alle inwoners van Nederland, en werden dus betaald uit gemeenschapsgeld. Het hof rekent dit de verdachte zwaar aan.
Een deel van het door oplichting verkregen geld heeft de verdachte over een langere periode als salaris aan zichzelf en aan zijn vrouw uitbetaald. Daarmee heeft hij zich schuldig gemaakt aan gewoontewitwassen. Door witwassen worden de inkomsten uit misdrijven in het legale betalingsverkeer gebracht of geprobeerd te brengen. Dit is een gevaar voor de integriteit van het financiële en economische verkeer. Bovendien worden deze inkomsten daarmee aan het zicht van justitie onttrokken.
Tijdens de zitting is gebleken dat de verdachte geen verantwoordelijkheid neemt voor zijn handelen. Hij blijft ontkennen zich aan enig strafbaar feit schuldig te hebben gemaakt. Dit weegt niet mee in zijn voordeel. In strafverzwarende zin weegt het hof daarnaast mee dat kwetsbare hulpbehoevende mensen gedurende een lange periode slachtoffer (kunnen) zijn geworden van het handelen van de verdachte. De verdachte heeft immers de kans voor lief genomen dat deze mensen door het fictief ophogen van de zorguren een hogere eigen bijdrage moesten betalen aan het CAK.
Voorts is uit het strafblad van de verdachte gebleken dat hij in april 2005 is veroordeeld voor verduistering, wat hem er kennelijk niet van heeft weerhouden zich vanaf 2008 wederom schuldig te maken aan strafbare feiten.
De bewezen verklaarde feiten 1 primair, 2 primair en 3 primair, die elk op zichzelf een misdrijf opleveren, staan in zodanig verband met elkaar dat zij moeten worden beschouwd als één voortgezette handeling, omdat de in aanmerking te nemen gelijksoortige feiten voortkomen uit dezelfde ongeoorloofde wilsbesluiten. Door toepassing van deze bepaling wordt voor de straf ten aanzien van die feiten slechts één strafbepaling toegepast, te weten die waarbij de zwaarste hoofdstraf is gesteld. Bij die strafbepaling houdt het hof er rekening mee dat de verdachte door de strafvervolging en de beslagen al erg in zijn persoon is getroffen. Bovendien gaat het hof ervan uit dat een gevangenisstraf voor de verdachte vanwege zijn leeftijd van bijna 73 jaar zwaarder zal zijn dan voor de gemiddelde veroordeelde.
Gelet op het voorgaande, de ernst van de feiten, dat op geraffineerde wijze misbruik is gemaakt van mensen in een kwetsbare positie, dat het een fraudegevoelig systeem betreft waarbij een verhoogd vertrouwen in de gebruikers van het systeem wordt gesteld, de hoogte van het benadelingsbedrag en het structurele karakter van zijn handelen, is een gevangenisstraf van dertig maanden in deze zaak in beginsel passend en geboden.
Redelijke termijn
In deze procedure heeft de op redelijkheid te beoordelen termijn een aanvang genomen op 1 december 2014, toen de verdachte in verzekering werd gesteld. Het vonnis waarvan beroep is gewezen op 15 maart 2017. De zaak is vervolgens in hoger beroep met voortvarendheid behandeld en afgerond met een eindbeslissing op 13 februari 2019. De procedure als geheel heeft derhalve een periode van 4 jaren en 2 maanden bestreken. Uitgaande van een redelijke termijn van twee jaren per instantie, is deze periode overschreden met 2 maanden.
Vanwege de schending van de redelijke termijn acht het hof enige strafvermindering op zijn plaats en acht de door de rechtbank opgelegde onvoorwaardelijk gevangenisstraf voor de duur van 27 maanden passend en geboden, met aftrek van de tijd die de verdachte in voorarrest heeft doorgebracht.
Beslag
Onder de verdachte dan wel [naam 1] (als zijnde bestuurder van TzGz B.V.) zijn na te melden voorwerpen in beslag genomen. De bewezenverklaarde feiten zijn niet met behulp van de in beslag genomen voorwerpen begaan of voorbereid. Deze voorwerpen dienen dan ook, zoals hieronder in de beslissing is vermeld, aan de verdachte dan wel aan [naam 1], in zijn hoedanigheid van laatste bestuurder van TzGz B.V., te worden teruggegeven.

Toepasselijke wettelijke voorschriften

De op te leggen straf is gegrond op de artikelen 51, 56, 57, 225, 326 en 420ter van het Wetboek van Strafrecht.
Deze wettelijke voorschriften worden toegepast zoals geldend ten tijde van het bewezen verklaarde.

BESLISSING

Het hof:
Vernietigt het vonnis waarvan beroep en doet opnieuw recht:
Verklaart zoals hiervoor overwogen bewezen dat de verdachte het onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair ten laste gelegde heeft begaan.
Verklaart niet bewezen hetgeen de verdachte meer of anders is ten laste gelegd dan hierboven is bewezen verklaard en spreekt de verdachte daarvan vrij.
Verklaart het onder 1 primair, 2 primair, 3 primair en 4 primair bewezen verklaarde strafbaar, kwalificeert dit als hiervoor vermeld en verklaart de verdachte strafbaar.
Veroordeelt de verdachte tot een
gevangenisstrafvoor de duur van
27 (zevenentwintig) maanden.
Beveelt dat de tijd die door de verdachte vóór de tenuitvoerlegging van deze uitspraak in enige in artikel 27, eerste lid, of artikel 27a van het Wetboek van Strafrecht bedoelde vorm van voorarrest is doorgebracht, bij de uitvoering van de opgelegde gevangenisstraf in mindering zal worden gebracht, voor zover die tijd niet reeds op een andere straf in mindering is gebracht.
Gelast de
teruggaveaan [naam 1] van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
51122-R-d.12 Clientendossiers 2009-2010-2011
51122-R-d.14 A-87 Blauwe ordner met opschrift salarissen 2011
51122-R-d.14 A-88 Blauwe ordner met opschrift salarissen 2011
51122-R-d.14 A-94 Zwarte Ordner zonder opschrift (Oud A-124)
51122-R-d.14 A-97 Gele ordner Admission 2011
51122-R-d.14 A-99 Diverse bescheiden [naam 1] (Oud A-10$, 110, 25, 24, 45, 41, 58, 40, 31, 34, 37,
17, 38, 19, 48)
51122-R-d.2 A-1 Groene ordner met opschrift “Jaarrekeningen 2008/2009” Thuiszorg/Gooizorg BV
51122-R-d.2 A-2 Gele ordner met opschrift door verkoper ingevulde checklists
51122-R-d.2 A-3 Gele ordner inhoud due diligence
51122-R-d.2 A-4 Gele ordner zorgkantoor 2009
51122-R-d.2 A-5 Gele ordner div HRTZGZ
51122-R-d.2 A-6 Gele ordner zorgkantoor 2008
51122-R-d.2 A-8 Gele Ordner 2011 [naam 1] CAK Vstrim
51122-R-d.3 Clientendossiers 2009-2010-2011
51122-R-d.4 A-15 Zwarte ordner zonder opschrift (oude code A-105) verkoop TZGZ
51122-R-d.4 A-16 Zwarte ordner zonder opschrift (oude code A-104) diverse stukken (GH)
51122-R-d.4 A-19 Gele ordner met opschrift salarissen 2010
51122-R-d.4 A-20 Gele ordner met opschrift zorgkantoor 2010
51122-R-d.4 A-22 Gele ordner met opschrift Rekenstaten CTG
51122-R-d.4 A-23 Gele ordner met opschrift kostenstructuur 4e kwartaal 2009
51122-R-d.4 A-24 Gele ordner met opschrift 03 2009
51122-R-d.6 A-25 Gele ordner met opschrift kostenstructuur 02 2009
51122-R-d.6 A-26 Gele ordner met opschrift kostenstructuur 01 2009
51122-R-d.6 A-27 Gele ordner met opschrift kostenplaatsen 03 2008
51122-R-d.6 A-28 Gele ordner met opschrift kostenstructuur 04 2008
51122-R-d.6 A-29 Blauwe ordner met opschrift 2011 [bedrijf 3] BV
51122-R-d.6 A-30 Gele ordner met opschrift Kostenstructuur 01 2010
51122-R-d.6 A-31 Gele ordner met opschrift Kostenstructuur 02 2010
51122-R-d.6 A-32 Gele ordner met opschrift Kostenstructuur 03 2010
51122-R-d.7 A-33 Gele ordner met opschrift [bedrijf 3] deb-cred 2010-2011
51122-R-d.7 A-34 Gele ordner met opschrift Kostenstructuur 04 2010
51122-R-d.7 A-35 Gele ordner met opschrift Administratie [bedrijf 1]
51122-R-d.7 A-37 Gele ordner met opschrift facturen 2011 2/3
51122-R-d.7 A-38 Gele ordner met opschrift facturen 2011 1/3
51122-R-d.7 A-39 Gele ordner met opschrift facturen 2011 3/3
51122-R-d.7 A-40 Gele ordner met opschrift inkoopfacturen 2012
51122-R-d.8 A-41 Zwarte ordner met bankafschriften ABN AMRO [nummer 2] TZGZ BV 2011-
2012
51122-R-d.8 A-45 ABN AMRO Ordner met bankafschriften Rek. [nummer 2] TZGZ BV 2010
51122-R-d.8 A-46 Witte map betreffende [naam 2] verrekening
51122-R-d.8 A-47 Stapel diverse bescheiden - [bedrijf 3] BV
51122-R-d.8 A-48 Doos met diverse bescheiden - Zorgkantoor CAK 2011
51122-R-d.8 A-49 Rode ordner met opschrift gedeelte (A58 oud)
51122-R-d.9 A-51 Diverse bescheiden uit A-134 oud
51122-R-d.9 A-53 Zwarte ordner zonder opschrift TZGZ 2010
51122-R-d.9 A-64 Groene ordner met opschrift balansposten (oud A-72)
51122-R-d.9 A-71 Groene ordner met opschrift Salaristukken 2e helft 2010 (Oud A-121)
51122-R-d.9 A-74 Gele ordner met opschrift [bedrijf 1] BV (Oud A-118)
51122-R-d.9 A-75 Gele ordner met opschrift Kostenplaatsen 02 2008
51122-R-d.9 A-76 Gele ordner met opschrift Kostenplaatsen 01 2008
51122-R-d.O A-83 Groende ordner zonder opschrift (Oud A-109)
51122-R-d.9 A-86 Blauwe ordner met opschrift 2012 salarissen
Gelast de
teruggaveaan de verdachte van de in beslag genomen, nog niet teruggegeven voorwerpen, te weten:
51122-H-d.1 A-7 Gele ordner zorgkantoor
51122-H-d.1 A-9 Groene ordner met opschrift Garantiebewijzen [naam 2]
51122-H-d.1 A-10 Groene ordner met opschrift salarissen [naam 2] 2011 2012
51122-H-d.1 A-11 Groene ordner met opschrift [naam 2] verkoopnota’s eerste helft 2012
51122-H-d.1 A-12 Groene ordner [naam 2] bezetting management 2011
51122-H-d.1 A-13 Groene ordner salarisstukken 1e helft 2010
51122-H-d.1 A-14 Groene ordner [naam 2] 2e helft 2010
51122-H-d.1 A-17 Witte ordner met opschrift ABN AMRO [bedrijf 1] BV
51122-H-d.10 A-54 Groene ordner met opschrift [naam 2] (A-113)
5l122-H-d.10 A-55 Groene ordner met opschrift [naam 2] (oud A-51)
51122-H-d.10 A-56 Groene ordner met opschrift Q4 2011 [naam 2]
51122-H-d.10 A-57 Groene ordner met opschrift Q3 2011 [naam 2] (Oud A1)
51122-H-d.10 A-58 Groene ordner met opschrift Kostenstructuur 1e helft 2011 [naam 2] (OUD A-3)
51122-H-d.10 A-59 Groene ordner met opschrift kostenstructuur 1e helft 2012 [naam 2] (oud A27)
51122-H-d.10 A-60 Groende ordner met opschrift [naam 2] bezetting (oud A-126)
51122-H-d.10 A-61 Groende ordner met [naam 2] kostenstructuur 2009 (oud A-129)
51122-H-d.11 A-62 Groene ordner met opschrift [naam 2] medewerkers (oud A-123)
51122-H-d.11 A-63 Groene ordner met opschrift kosten Q4 2010 (oud A-l28) [naam 2] [verdachte]
51122-H-d.11 A-65 Witte map met opschrift Nationale Nederlanden [naam 3] (oud A-130)
51122-H-d.11 A-66 Zwarte ordner zonder opschrift (oud A-125)
51122-H-d.11 A-67 Oranje ING ordner (Oud A-52) Rek [nummer 4]
51122-H-d.11 A-68 Oranje ING ordner (Oud A-53) Rek [nummer 5]
51122-H-d.11 A-69 Groene ordner zonder opschrift. (Oud A-117)
51122-H-d.11 A-70 Groene ordner met opschrift Admission [bedrijf 2] (Oud A-115)
51122-H-d.11 A-72 Zwarte ordner zonder opschrift (Oud A-116) Correspondentie oud t/m 2007
51122-H-d.11 A-73 Gele ordner met opschrift kostenstructuur holding 2011 (Oud A-119)
51122-H-d.13 A-77 Gele ordner met opschrift kostenstructuur Q3 2007
51122-H-d.13 A-78 Gele ordner met opschrift Kostenstructuur Q2 2007
51122-H-d.13 A-79 Gele ordner met opschrift kostenstructuur Q1 2007
51122-H-d.13 A-80 Gele ordner met opschrift kostenstructuur Q4 2006
51122-H-d.13 A-81 Paarse map Bank PCMG (oud A-60)
51122-H-d.13 A-82 Groene ordner met opschrift Managment overleg [naam 2] (Oud A-112)
51122-H-d.13 A-84 Groene ordner zonder opschrift (oud A-132)
51122-H-d.13 A-85 Groene ordner zonder opschrift (oud A-108)
51122-H-d.13 A-89 Witte map zorghotel [naam 2] (oud A-50)
51122-H-d.15 A-90 Witte map met opschrift [bedrijf 2] 2012 (Oud A-46)
51122-H-d.15 A91 12 rode insteekhoezen en 1 witte insteekhoes (gewerkte weekuren)
51122-H-d.l5 A-92 Groene ordner met opschrift Kostenstructuur le helft 2010 [naam 2] (Oud A 131)
51122-H-d.15 A-93 Gele ordner met opschrift [bedrijf 2] ( Oud A-133)
51122-H-d.1S A-95 Schoenendoos van merk “ldeal’ met daarin Bankafschriften (Oud A-33)
51122-H-d.15 A-96 Zwarte agenda [verdachte] (oud A-67)
5l122-H-d.16 A-98 Diverse bescheiden [verdachte] (Oud A-137, 134, 68, 32, 59, 8,9, 16, 54, 55, 56, 57,
137, 69, 70, 71, 10, 109, 35,
51l22-H-d.17 A-98 Diverse bescheiden [verdachte] (Oud A-25, 13, 14, 20, 21, 25, 23, 22, 12, 18, 15, 11,
44, 36, 43, 39, 42, 61, 66, 64, 49)
51l22-H-d.5 A-18 Gele ordner productieafspraken 2007
51122-H-d.5 A-21 Gele ordner met opschrift zorgkantoor 2003-2007
51122-H-d.5 A-36 Gele ordner met opschrift ([naam 1]) belastingen 2010
51l22-H-d.5 A-42 ABN AMRO Ordner met bankafschriften Rek. [nummer 3] TZGZ BV 2007-
2008-2009
51122-H-d.5 A-43 ABN AMRO Ordner creditcard bank [nummer 2]
51122-H-d.5 A-44 ABN AMRO Ordner met bankafschriften Rek. [nummer 1] TZGZ BV
51122-H-d.5 A-50 Doos met diverse bescheiden -2006 en ouder
51122-H-d.5 A-52 Groene ordner met opschrift Rekeningen gasten betreffende [naam 2]
Dit arrest is gewezen door de meervoudige strafkamer van het gerechtshof Amsterdam, waarin zitting hadden mr. A.D.R.M. Boumans, mr. P.C. Römer en mr. A. Dantuma-Hieronymus, in tegenwoordigheid van mr. M.C.W. van der Voort, griffier, en is uitgesproken op de openbare terechtzitting van dit gerechtshof van 13 februari 2019.
Mr. A. Dantuma-Hieronymus is buiten staat dit arrest mede te ondertekenen
[… 2]